KIO 1755/20 WYROK dnia 14 sierpnia 2020 roku

Sygn. akt: KIO 1755/20 

WYROK 

z dnia 14 sierpnia 2020 roku 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:      Katarzyna Prowadzisz 

Protokolant:            

Piotr Cegłowski  

po  rozpoznaniu  na  rozprawie,  w  Warszawie,  w  dniu  12  sierpnia  2020  roku 

odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  K

rajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  27  lipca  2020  roku  przez 

wykonawcę M. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą SPTS Gdybus M. K. z 

siedzibą w Gdyni  

w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego Gmina Wejherowo 

orzeka: 

1.  Oddala 

odwołanie.  

2.  K

osztami  postępowania  obciąża  Odwołującego  wykonawcę  M.  K.  prowadzącego 

działalność gospodarczą pod nazwą SPTS Gdybus M. K. z siedzibą w Gdyni i: 

zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  7  500  zł  00  gr 

(słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę  

M. K. 

prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą SPTS Gdybus M. K. z 

siedzibą w Gdyni tytułem wpisu od odwołania, 

zasądza od wykonawcy M. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą 

SPTS  Gdybus  M.  K. 

z  siedzibą  w  Gdyni  na  rzecz  Zamawiającego  Gminy 

Wejherowo 

kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: dwadzieścia tysięcy trzydzieści cztery 

złote  zero  groszy)  stanowiącą  koszty  postępowania  odwoławczego  poniesione 

tytułem wynagrodzenia pełnomocnika. 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  - 

Prawo  zamówień 

publicznych  (t.j.  Dz.  U.  z  2013  r.,  poz.  907  ze  zm.)  na  niniejszy  wyrok  -  w  terminie  7  dni  

od  dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 

O

dwoławczej do Sądu Okręgowego w Gdańsku.  

Przewodniczący:      ………………………………. 

Sygn. akt: KIO  1755/20 

U Z A S A D N I E N I E 

Zamawiający – Gmina Wejherowo - prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia 

publicznego w trybie przetargu nieograniczonego 

pod nazwą.: “Przewóz wraz z opieką dzieci 

niepełnosprawnych  zamieszkałych  na  terenie  Gminy  Wejherowo  do/z  placówek 

oświatowych. 

O

głoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień Publicznych 

w dniu 22 czerwca 2020 roku pod numerem 552837-N2020.  

W dniu 27 lipca 2020 roku 

działając na podstawie art. 179 ust. 1 w zw. z art. 180 ust. 

4 i art. 182 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku - 

Prawo zamówień publicznych 

Prawo  zamówień  publicznych  (Dz.  U.  z  2019  roku,  poz.  1843;  dalej:  „Pzp”  lub  „ustawa”) 

Odwołujący wniósł odwołanie od czynności Zamawiającego polegające na odrzuceniu w dniu 

22 lipca 2020 roku oferty Odwołującego. 

Odwołujący zarzucił Zamawiającemu:  

1)  naruszenie  art.  89  ust.  1  pkt  3  ustawy 

przez  błędne  uznanie,  że  złożenie  oferty 

stanowi  czyn  nieuczciwej  konkurencji  z  art.  15  ust.  1  pkt.  1  ustawy  o  zwalczeniu 

nieuczciwej  konkurencji,  podczas  gdy  cena  usług  oferowanych  przez  Wykonawcę 

odpowiada  kosztom  ich  świadczenia,  gdyż  usługi  wykonywane  w  zakresie 

opcjonalnym  będą  wykonywane przez Wykonawcę przy  wykorzystanie tych samych 

zasobów  (tej  samej  liczby  pojazdów  i  tej  samej  liczby  opiekunów),  co  usługi 

wykonywane  przez  Wykonawcę  przy  usłudze  w  zakresie  podstawowym,  

na co pozwala organizacja Wykonawcy; 

2)  naruszenie art. 89 ust. 1 pkt. 4 ustawy 

przez błędne uznanie, że oferta złożona przez 

Wykonawcę  zawiera  rażąco  niską  cenę  lub  koszt  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia,  podczas  gdy  łączna  cena  za  wykonanie  całego  zamówienia  jest  ceną 

rynkową  i  nie  może  być  uznana  za  rażąco  niską,  w  szczególności  że  koszty  usług 

wykonywanych w zakresie opcjonalnym mieszczą się w kosztach wykonywania usług 

w zakresie podstawowym; 

3)  naruszenie  art.  90  ust.  3  ustawy 

przez  odrzucenie  oferty,  podczas  gdy  wyjaśnienia 

W

ykonawcy  w  sposób  jednoznaczny  potwierdzają,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco 

niskiej cenę lub kosztu w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Odwołujący  wniósł  o  nakazanie  Zamawiającemu:  (1)  unieważnienia  czynności  odrzucenia 

oferty  Odwołującego,  (2)  powtórzenia  czynności  badania  i  oceny  ofert  oraz  wyboru  oferty 

najkorzystniejszej, 

z 

uwzg

lędnieniem  oferty  Odwołującego,  (3)  zasądzenie  od 

Zamawiającego na rzecz Odwołującego kosztów postępowania odwoławczego. 

Odwołujący następująco uzasadnił przedstawione w odwołaniu zarzuty 

Cena łączna 

W  formular

zu  oferty  złożonym  w  sprawie  Zamawiający  wskazał  ceny  jednostkowe  

za przewóz jednego dziecka w zakresie podstawowym oraz w zakresie opcjonalnym.  Cena 

jednostkowa  za  przewóz  jednego  dziecka  nie  stanowiła  odrębnego kryterium  oceny  oferty. 

Kryterium  takim  niewątpliwie  była  łączna  cena  za  wykonanie  całego  zamówienia,  

tak  w  zakresie  podstawowym,  jak  i  opcjonalnym.  Wykonawca  wskazał  łączną  cenę  

za  wykonanie  usług  w  zakresie  opcjonalnym  na  kwotę  1  880  złotych  brutto.  Jednocześnie 

Wykonawca  wskazał,  że  łączna  cena  wykonania  zamówienia  w  zakresie  podstawowym 

wynosi  443 

811,60  złotych  brutto,  co  oznacza  że  cena  całego  zamówienia  zaoferowana 

przez Wnioskodawcę wynosi 445 691,60 złotych. 

Zaoferowana  cena  łączna  odpowiada  rzeczywistym  kosztom  wykonania  zamówienia  i  jest 

uzasadniona biznesowo dla Wykonawcy. W żadnym razie nie może być ona uznana za cenę 

rażąco niską. Przez cenę rażąco niską należałoby rozumieć cenę, która w sposób oczywisty 

odbiega  od  ceny,  która  znajdowałaby  uzasadnienie  ekonomiczne  dla  wykonawcy.  

W  tej 

sprawie  nie  mamy  do  czynienia  z  taką  ceną,  gdyż  cena  łącza  jest  niewygórowana, 

jednak jest uzasadniona ekonomicznie. 

Oparcie  przez  Zamawiającego  odrzucania  oferty  Wykonawcy  bez  uwzględnienia  ceny 

łącznej, 

szczególnie 

wobec 

wyjaśnień 

Wykonawcy 

szczegółowo 

opisujących,  

że  wykonywanie  usług  w  zakresie  podstawowym  i  w  zakresie  opcjonalnym  generować 

będzie  te  same  koszt  (wykonywanie  usług  w  zakresie  opcjonalnym  nie  będzie  wymagało 

dodatkowych kosztów), było błędne. 

2.  Marginaln

y  charakter  usług  w  zakresie  opcjonalnym  z  punktu  widzenia  kosztów  ich 

realizacji 

Jak 

wskazuje  się  w  orzecznictwie  Izby,  dopuszczalne  jest  stosowanie  niskich  cen 

składowych  (jednostkowych)  w  przypadku  usług  marginalnych,  których  koszt  realizacji  jest 

minim

alny z uwagi na realizację innych usług wchodzących w skład zamówienia jako całości 

(wyrok  z  dnia  13  maja  2013  r.  sygn.  akt:  KIO  956/13).  W 

sprawie  nie  ma  wątpliwości,  

że  usługą  mającą  kluczowe  znaczenie  dla  realizacji  zamówienia  jest  usługa  w  zakresie 

po

dstawowym.  Uzasadniony  biznesowo  jest  zatem,  aby  koszty  wykonywania  zamówienia  

w przeważającej mierze pokrywany był przez wykonywanie usług w zakresie podstawowym, 

a  nie  przez  wykonywanie  usług  opcjonalnych,  a  więc  drugoplanowa  w  punktu  widzenia 

kosztów realizacji zamówienia. 

Usługi  w  zakresie  opcjonalnym  mają  charakter  jedynie  potencjalny  i  w  toku  wykonywania 

zamówienia  może  nie  zajść  sytuacja,  w  której  byłby  one  w  ogóle  realizowane.  Co  za  tym 

idzie,  zasadnym  i  racjonalnym  jest  brak  uzależniania  opłacalności  całego  zamówienia  od 

ceny  usług  w  zakresie  opcjonalnym.  Rzeczywisty  ciężar  organizacyjny  musi  być  przez 

Wykonawcę  wkładany  w  realizację  usługi  w  zakresie  podstawowym.  Cena  usługi,  która  

ma  marginalne  znaczenie  dla  ponoszenia  kosztów  organizacyjnych,  wchodząca  w  skład 

ceny  łącznej,  nie  może  zatem  być  uznana  za  rażąco  niską,  gdyż  jej  niższa  wysokość  jest 

wynikiem  tego,  iż,  wobec  realizacji  usługi  w  zakresie  podstawowym,  wykonanie  usługi  

w  zakresie  opcjonalnym  nie  wymaga  zaangażowania  sił  i  środków  innych  niż  są  już 

zaangażowane.  Podkreślić  przy  tym  należy,  iż  stosowanie  rozwiązań,  w  których  usługi 

marginalne  są  w  rzeczywistości  finansowane  przez  usługi  główne,  a  przez  to  ceny.  usług 

marginalnych  są  niskie,  jest  powszechną  praktyką  rynkową,  w  szczególności  na  rynku 

przewozów  osób.  Nie  można  zatem  uznać,  aby  praktyka  taka  była  stanowiła  czyn 

nieuczciwej konkurencji. 

Wykonywanie  usług  w  zakresie  opcjonalnym  łącznie  z  wykonywaniem  usług  

w zakresie podstawowym 

Z

amawiający  w  SIWZ  wskazał,  opisując  część  opcjonalną  zamówienia,  przedmiotem 

każdego  zamówienia  opcjonalnego  jest  przewóz  jednego  dziecka  niepełnosprawnego  

na  warunkach  określonych  w  zamówieniu  podstawowym  w  cenie  jednostkowej,  podanej  

w formularzu ofertowym. Co za tym idzie, pomiędzy  wykonaniem przewozu “opcjonalnego” 

ma być wykonywane w taki sam sposób, jak ma to miejsce przy przewozie “podstawowym”. 

Co  za  tym  idzie,  organizacja  przewozu  “opcjonalnego”  nie  wymaga  zaangażowania  innych 

sił i środków. 

Zgodnie z art. 32 pkt. 6 ustawy Prawo oświatowe i art. 39 ust. 4 ustawy Prawo oświatowe, 

obowiązkiem gminy jest zapewnienie bezpłatnego transportu do najbliższej placówki. Mając 

to na uwadze, że odległości związane z wykonywaniem usług “opcjonalnych” co do zasady 

nie mogą znacznie odbiegać od odległości przewozów “podstawowych”. Co więcej, obecnie 

nie  powstaje  w  gminie  żadna  nowa  placówka  oświatowa,  zatem  nie  zachodzi  ryzyko,  

że zmienią się trasy, na jakich realizowane będą przewozy. 

Jak wskazuje doświadczenie Wykonawcy związane z realizacją przewozów do placówki przy 

ul. Sobieskiego 279 w Wejherowie, placówka ta, ze względu na wysoką jakość świadczeń, 

jakie  zapewnia,  edukuje  dzieci  zamieszkujące  nawet  w  znacznej  odległości  od  samej 

placówki.  Co  za  tym  idzie,  już  wykonywanie  usług  w  zakresie  podstawowym  wiązać  się 

będzie  z  taką  organizacją,  która pozwala  na  wykonywanie  przewozów  również  na  większe 

odległości.  Wykonawca  wziął  pod  uwagę  konieczność  wykonywania  również  takich 

przejazdów przy wyliczaniu ceny łącznej za realizację zamówienia.  

Wykonywanie usług “opcjonalnych” będzie mogło być realizowane przy użyciu tych samych 

pojazdów  i  przez  te  same  osoby,  które  wykonywać  będą  przejazdy  “podstawowe”. 

Wykonawca  w  swoich  wyjaśnieniach  z  8  lipca  2020  r.  szczegółowo  opisał,  iż  wynika  

to  z  ilości  miejsc  dostępnych  w  każdym  z  pojazdów  uwzględniając  przy  tym  maksymalny 

czas przebywania dziecka w podróży. Co więcej, Wykonawca, mając do dyspozycji szeroką 

flotę  nowoczesnych  pojazdów  dostosowanych  do  potrzeb  osób  niepełnosprawnych,  ma 

możliwość zmiany pojazdów, którymi realizuje przejazd na określonej trasie, na pojazd, który 

może zabrać więcej pasażerów. Podkreślić przy tym należy, iż zmiana środka transportu jest 

zgodnie  z  roz.  17  pkt.  4  ppkt.  6  SIWZ. Gdyby  wi

ęc zaszła potrzeba przewiezienia  większej 

liczby  dzieci  w  ram

ach  usług  “opcjonalnych”,  Wykonawca  jest  w  stanie  zrealizować  taki 

przewóz  bez  dodatkowego  angażowania  nadzwyczajnych  sił  i  środków  (taka  sama  liczba 

pojazdów  i  opiekunów).  Z  każdej  z  tras  zaplanowanych  przez  wykonawcę  skorzystałoby 

kilkoro  dzieci  (więcej  niż  1)  w  ramach zakresu  podstawowego.  Co za tym  idzie,  w każdy  z 

dni,  kiedy  placówki  edukacyjne  pracują,  przewozy  realizowane  są  kilkorga  dzieci,  co  jest 

uzasadnione ekonomicznie i potwierdza, że cena łączna zaproponowana przez Wykonawcę 

jest  w  pełni  rynkowa.  Okoliczność  ta  została  zatem  dostatecznie  wyjaśniona  przez 

Wykonawcę i uzasadnia ona zaoferowaną przez Wykonawcę cenę łączną. 

Gdyby  nawet  przyjąć,  że  sporadycznie  niektóre  usługi  “opcjonalne”  wymagałby  pokonania 

większej  odległości  niż  usługi  “podstawowe”  albo  wymagały  zaangażowania  dodatkowych 

pojazdów  ponad  te  używane  do  wykonywania  usług  “podstawowych”,  to  brak  jest 

jakiegokolwiek  racjonalnego  uzasadnienia,  że  ilość  tego  typu  dodatkowo  angażujących 

przejazdów  byłaby  znaczna.  Podkreślić  należy,  iż  oferta  oparta  jest  na  założeniu,  

że codziennie przez 188 dni realizowane będzie 10 przejazdów. Wieloletnie doświadczenie 

Wykonawcy  pozwala  na  jednoznaczną  ocenę,  że  jedynie  niektóre  z  tych  przejazdów  będą 

przejazdami  wymagającymi  znacznie  większych  nakładów  niż  przy  usługach 

"podstawowych”, a przy tym nie w każdym z 188 dni zajdzie potrzeba wykonania 10 takich 

przejazdów (równie dobrze, może nie być żadnego przejazdu opcjonalnego danego dnia).  

Z  danych  opublikowany  w  Biuletynie  Informacji  Publicznej  wynika, 

że  liczba  mieszkańców 

Gminy  Wejherowo  na  dzień  31  grudnia  2019  wynosiła  25.401,  na  dzień  31  grudnia  2018  

natomiast  na  dzień  31  grudnia  2017  -  24  324.  Co  za  tym  idzie,  pomiędzy  2019  a 

2018 rokiem wzrost liczby mieszkańców wyniósł 673 osoby zameldowane na pobyt stały, tj. 

wzrost  o  2,7%  liczony  rok  do  roku,  a  pomiędzy  2018  i  2017  wzrost  wyniósł  404  osoby,  tj. 

1,66%  liczony  rok  do  roku.  Pozwala  na  wyliczenie,  że  przejazdy  podstawowe  będą 

realizowane  dla  ok.  43  dzieci,  a  więc  znacznie  mniejszej  liczby  niż  zakłada  Zamawiający. 

Zakładając  wzrost  liczby  mieszkańców  o  2,7%  otrzymujemy  potencjalny  wzrost 

zapotrzebowania  na  zadania  opcjonalne  przewozu  niepełnosprawnych  dzieci  w  ciągu  roku 

kalendarzowego  o  1,16  osoby  (43  *102,7%).  Można  zatem  przyjąć  z  dużą  dozą 

prawdopodobieństwa,  że  w  ciągu  roku  szkolnego  2020/21  pojawi  się  zapotrzebowanie  na 

realizację  1  bądź  2  zadań  opcjonalnych.  Określając  cenę  łączą  Wykonawca  wziął  pod 

uwagę  te  okoliczności,  dlatego  zaoferowana  przez  niego  cena  łączna  jest  ceną  rynkową,  

a na pewno nie jest ceną rażąco niską. 

Wyceniając  przewóz  “podstawowy”  Wykonawca  wziął  pod  uwagę  ewentualną  absencję 

dzieci, gdyż wziął pod uwagę wskaźnik korygujący faktury na poziomie 80 %, co jest zgodne 

z  wieloletnim  doświadczeniem  firmy  w  przewozach  na  terenie  Gminy  Wejherowo.  Kwestia 

ewentualnej absencji dzieci stanowi element kalkulacji ceny łącznej w ofercie. 

Brak  możliwości  oceny  ceny  za  wykonywanie  usług  w  zakresie  usług  opcjonalnych 

pod kątem czynów nieuczciwej konkurencji 

Dokonanie  przez  Wykona

wcę  takiego  podziału  ceny  łącznej  pomiędzy  usługi  w  zakresie 

podstawowym  a  usługi  w  zakresie  opcjonalnym,  że  większość  zysku  uzyskiwana  jest 

wykonaniu zamówienia w zakresie podstawowym, nie jest czynem nieuczciwej konkurencji. 

Analiza  takiego  podziału  z  punktu  widzenia  czynów  nieuczciwej  konkurencji  znajdowałaby 

uzasadnienia,  gdyby  oferta  na  zakres  podstawowy  i  oferta  na  zakres  opcjonalny  byłyby 

przedstawiane  odrębnie.  W  niniejszej  sprawie  oferty  za  zakres  podstawowy  i  zakres 

opcjonalny zostały przedstawione łącznie i wspólnie składają się na cenę łączą. Co więcej, 

usługi te świadczone będą łącznie. Co za tym idzie, rozłożenie ceny pomiędzy oba zakresu 

nie ma ogranicza w żaden sposób konkurencji, gdyż to cena łączna zaproponowana przez 

konkurentów podlega ocenie. 

W  ppodsumowaniu 

Odwołujący  wskazał,  że  Wykonawca  nie  będzie  musiał 

angażować dodatkowych pojazdów ani dodatkowych ekip pracowniczych do realizacji zadań 

w  zakresie  opcjonalnym, 

co  za  tym  idzie,  koszty  usług  “opcjonalnych”  mieszczą  się  

w kosztach us

ług “podstawowych”, zatem cena łączna jest uzasadniona biznesowa i nie jest 

rażąco  niska,  ocenie  pod  kątem  kryterium  “rażąco  niskiej  ceny"  podlega  wyłącznie  cena 

łączna,  a  ta  nie  może  być  uznana  za  rażąco  niską,  a  jej  zastosowanie  nie  stanowi  czynu 

nieuczciwej konkurencji. 

Po  przeprowadzeniu  rozprawy  z  udziałem  stron  postępowanie  odwoławczego 

na  podstawie  zebranego  materiału  w  sprawie  oraz  oświadczeń  i  stanowisk  Stron  

Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje: 

I. 

Izba  ustaliła,  że  nie  została  wypełniona  żadna  z  przesłanek,  o  których  stanowi  art. 

189 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych  (Dz. U. z 2019 roku, poz. 1843; dalej: „Pzp” 

lub „ustawa”), skutkujących odrzuceniem odwołania. Odwołanie zostało złożone do Prezesa 

Krajowej  Izby  Odwoławczej  27  lipca  2020  roku  oraz  została  przekazana  w  ustawowym 

terminie  kopia  odwołania  Zamawiającemu,  co  zostało  potwierdzone  na  posiedzeniu  oraz 

wynika z akt sprawy odwoławczej.  

II. 

Izba ustaliła, że zostały wypełnione łącznie przesłanki z art. 179 ust 1 ustawy – Środki 

ochrony  prawnej  określone  w  niniejszym  dziale  przysługują  wykonawcy,  uczestnikowi 

konkursu,  a  także  innemu  podmiotowi  jeżeli  ma  lub  miał  interes  w  uzyskaniu  danego 

zamówienia  oraz  poniósł  lub  może  ponieść  szkodę  w  wyniku  naruszenia  przez 

zamawiającego  przepisów  niniejszej  ustawy  -  to  jest  posiadania  interesu  w  uzyskaniu 

danego zamówienia oraz możliwości poniesienia szkody.  

III. 

Na  podstawie  art.  191  ust.  2  ustawy  wydając  wyrok,  Izba  bierze  za  podstawę  stan 

rzeczy ustalony w toku postępowania.  

Na  podstawie  art.  190  ust.  1  ustawy 

–  Strony  i  uczestnicy  postępowania 

odwoławczego  są  obowiązani  wskazywać  dowody  do  stwierdzenia  faktów,  z  których 

wywodzą skutki prawne. Dowody na poparcie swych twierdzeń lub odparcie twierdzeń strony 

przeciwnej 

strony  i  uczestnicy  postępowania  odwoławczego  mogą  przedstawiać  

aż do zamknięcia rozprawy. Przepis ten nakłada na Strony postępowania obowiązek, który 

zarazem jest uprawnieniem Stron, wykazywania dowodów na stwierdzenie faktów, z których 

wywodzą skutki prawne. Podkreślenia wymaga w tym miejscu, że postępowanie przed Izbą 

stanowi  postępowanie  kontradyktoryjne,  czyli  sporne,  a  z  istoty  tego  postępowania  wynika, 

że  spór  toczą  Strony  postępowania  i  to  one  mają  obowiązek  wykazywania  dowodów,  

z których wywodzą określone skutki prawne.  

Mając  na  uwadze,  że  stosunki  z  zakresu  prawa  zamówień  publicznych  mają  charakter 

cywilnoprawny, powołując w tym miejscu na regulację art. 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 

roku 

–  Kodeks  cywilny,  zgodnie  z  którym  kodeks  reguluje  stosunki  cywilnoprawne  między 

osobami  fizycznymi  i  osobami  prawnymi,  przechodząc  do  art.  6  Kodeksu  cywilnego,  który 

stanowi,  że  ciężar  udowodnienia  faktu  spoczywa  na  osobie,  która  z  faktu  tego  wywodzi 

skutki prawne należy wskazać, że właśnie z tej zasady wynika reguła art. 190 ust 1 ustawy. 

Przepis  art.  6  Kodeksu  cywilnego  wyraża  dwie  ogólne  reguły,  a  mianowicie  wymaganie 

udowodnienia  powoływanego  przez  stronę  faktu,  powodującego  powstanie  określonych 

skutków prawnych oraz usytuowanie ciężaru dowodu danego faktu po stronie osoby, która z 

faktu  tego  wywodzi  skutki  prawne;  ei  incubit  probatio qui  dicit  non qui  negat  (na  tym  ciąży 

dowód kto twierdzi a nie na tym kto zaprzecza).  

Izba  wskazuje,  że  postępowanie  odwoławcze  jest  odrębnym  od  postępowania  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego  postępowaniem,  które  ma  na  celu  rozstrzygnięcie  powstałego 

pomiędzy  Stronami  sporu.  W  trakcie  postępowania  odwoławczego  to  Odwołujący 

kwestionuje  podjęte  przez  Zamawiającego  decyzje  w  zakresie  oceny  ofert  i  wykonawców  

w  postępowaniu,  nie  zgadza  się  z  podjętymi  czynnościami  lub  zaniechaniem  określonych 

działań, tak więc zgodnie z regułą płynącą z art. 190 ustawy to na Odwołującym ciąży ciężar 

dowiedzenia, że stanowisko Zamawiającego jest nieprawidłowe.  

Izba wskazuje w tym miejscu na 

wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 19 marca 2009 

roku  sygn.  akt  X  Ga  32/09,  w  którym  to  orzeczeniu  Sąd  wskazał  między  innymi  Ciężar 

udowodnienia  takiego  twierdzenia  spoczywa  na  tym  uczestniku  postępowania,  który 

przytacza twierdzenie o  istnieniu dane

go faktu, a nie na uczestniku, który twierdzeniu temu 

zaprzecza (…). Za wyrokiem z dnia 21 stycznia 2012 roku Krajowej Izby Odwoławczej sygn. 

akt  KIO  54/12: 

Zgodnie  z  art.  190  ust.  1  ustawy  p.z.p.  strony  są  obowiązane  wskazywać 

dowody dla stwierdzenia fakt

ów, z których wywodzą skutki prawne. Ciężar dowodu, zgodnie 

z art. 6 k.c. w zw. z art. 14 ustawy p.z.p. spoczywa na osobie, która z danego faktu wywodzi 

skutki  prawne.  Ciężar  dowodu  rozumieć  należy  z  jednej  strony  jako  obarczenie  strony 

procesu  obowiązkiem  przekonania  sądu  (w  tym  przypadku  Krajowej  Izby  Odwoławczej) 

dowodami o słuszności swoich twierdzeń, a z drugiej konsekwencjami zaniechania realizacji 

tego obowiązku, lub jego nieskuteczności, zaś tą konsekwencją jest zazwyczaj niekorzystny 

dla  strony wyn

ik postępowania (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2007 r., sygn. 

akt  II  CSK  293/07).  Postępowanie  przed  Krajową  Izbą  Odwoławczą  toczy  się  z 

uwzględnieniem  zasady  kontradyktoryjności,  zatem  to  strony  obowiązane  są  przedstawiać 

dowody a Krajowa Izba 

Odwoławcza nie ma obowiązku wymuszania ani zastępowania stron 

w  jego wypełnianiu (wyrok Sądu Najwyższego  z  dnia 7 listopada 2007  r., sygn.  akt  II  CSK 

293/07, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1997 r., sygn. akt II UKN 406/97, wyrok 

Sądu Apelacyjnego z dnia 27 maja 2008 r., sygn. akt V ACa 175/08, wyrok KIO 1639/11). 

Ponadto, co dla rozpoznania tej sprawy jest niewątpliwie istotne, zgodnie z przepisem 

art.  190  ust  1a  ustawy  dotyczącym  postępowania  odwoławczego,  wprowadzającym 

szczególną  regulację  dotyczącą  spraw  o  cenę  rażąco  niską  -  ciężar  dowodu,  że  oferta  nie 

zawiera  rażąco  niskiej  ceny,  spoczywa  na:  1)  wykonawcy,  który  ją  złożył,  jeżeli  jest  stroną 

albo uczestnikiem postępowania odwoławczego; 2) zamawiającym, jeżeli wykonawca, który 

złożył ofertę, nie jest uczestnikiem postępowania.  

IV.  

Skład  orzekający  Izby  rozpoznając  sprawę  uwzględnił  akta  sprawy  odwoławczej,  

w  skład  których  zgodnie  z  par.  8  ust.  1  rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  22 

marca 2018 roku w sprawie regulaminu postępowania przy rozpoznawaniu odwołań (Dz. U. 

z  2018  r.  poz.  1092)  wchodzą  odwołanie  wraz  z  załącznikami  oraz  kopia  dokumentacji 

postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, a także inne pisma składane w sprawie 

oraz pisma przekazywane przez Izbę w związku z wniesionym odwołaniem. 

Izba  uwzględniała  stanowisko  Zamawiającego  zaprezentowane  w  piśmie  z  dnia  6  sierpnia 

2020  roku 

„Odpowiedź  na  odwołanie”  –  Zamawiający  wniósł  o  oddalenie  odwołania  

w 

całości.   

Izba  uwzględniła  także  stanowiska  i  oświadczenia  Stron  i  uczestnika  postępowania 

odwoławczego złożone ustnie do protokołu.   

Izba 

dopuściła dowody zawnioskowane i złożone przez Odwołującego w trakcie rozprawy: 

  dowód  nr  1  –  zestawienie  szczegółowe  tras  przejazdów  –  opracowanie  własne  (5 

kart), 

  dowód nr 2 – dowody rejestracyjne dwóch pojazdów i oświadczenie z 18 lutego 2019 

(4 kart), 

  dowód nr 3 – Certyfikat Kompetencji Zawodowych w Drogowym Transporcie Osób nr 

00322/TO/12 oraz Referencje (6 kart). 

V. 

Izba ustaliła: 

W  Specyfikacji  Istotnych  Warunków  Zamówienia  w  Rozdziale  2  –  opis  przedmiotu 

zamówienia Zamawiający wskazał: 

(…)  Przedmiot  zamówienia  obejmuje  przewóz  dzieci  do/z  placówek  oświatowych 

znajdujących  się  na  terenie  Gminy  Wejherowo  oraz  miejscowości:  Wejherowo,  Rumia, 

Kębłowo oraz Strzepcz.  

(…) 

Zgodnie z art. 34 ust. 5 ustawy PZP Zamawiający przewiduje w okresie trwania umowy 

możliwość  udzielenia  (10)  dziesięciu  zamówień  opcjonalnych.  Przedmiotem  każdego 

zamówienia  opcjonalnego  jest  przewóz  jednego  dziecka  niepełnosprawnego  na  warunkach 

określonych  w  zamówieniu  podstawowym  w  cenie  jednostkowej,  podanej  w  formularzu 

ofertowym.  Każde  skorzystanie  z  zadania  opcjonalnego  poprzedzone  będzie  pisemnym 

oświadczeniem woli Zamawiającego w okresie trwania umowy.  

W Rozdziale 14 

– Opis sposobu obliczenia ceny Zamawiający podał: 

Wykonawca  w  oparciu  o  opis  przedmiotu  zamówienia  określi  jednostkową  dzienną 

cenę brutto (cyfrowo i słownie) w złotych polskich (PLN) przewozu (dowozu i odwozu) 

jednego dziecka niepełnosprawnego. 

2.  Dodatkowo,  w  celu  dokonania  oceny  oferty,  w  formularzu  ofertowym,  sta

nowiącym 

załącznik  nr  1  do  SIWZ,  zostanie  określona  cena  łączna  za  wykonanie  przedmiotu 

zamówienia,  stanowiąca  iloczyn  planowanych  dni  nauki,  w  terminie  od  1  września 

2020 r. do 25.06.2021 r., wynoszących 188 dni, ceny ryczałtowej przewozu jednego 

dziecka  oraz  planowanej  do  przewozu,  maksymalnej  liczby  dzieci  w  podziale  

na zadanie podstawowe oraz opcjonalne.  

W  związku  z  powyższym cena oferty  musi  zawierać wszystkie koszty  niezbędne do 

zrealizowania  niniejszego 

zamówienia  wynikające  ze  szczegółowego  opisu 

przedmiotu  zamówienia.  Będą  to  między  innymi  koszty  opłat,  podatków,  zezwoleń, 

ubezpieczenia,  inflacji,  kosztów  paliwa,  podatku  VAT  (jeżeli  występuje),  kosztów 

dojazdu z i do bazy i inne. 

(…) 

9.  Jeżeli  zaoferowana  cena  lub  koszt,  lub  ich  istotne  części  składowe  wydają  się  rażąco 

niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  i  budzą  wątpliwości  Zmawiającego  co  do 

możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  przez 

Zamawiającego  lub  wynikającymi  z  odrębnych  przepisów,  Zamawiający  zwraca  się  o 

udzielnie wyjaśnień (…)   

W  Rozdziale  15 

–  Opis  kryteriów,  którymi  Zamawiający  będzie  się  kierował  przy  wyborze 

oferty,  wraz  z  podaniem  znaczenia  tych  kryteriów  i  sposobu  oceny  ofert  Zamawiający 

wskazał, że kryteriami oceny ofert są: 

  Kryterium ceny – 60 proc. 
  Kryterium roku produkcji pojazdów przeznaczonych do realizacji zamówienia – waga 

20 proc. 

  Opóźnienie  realizacji  usługi  w  stosunku  do  rozkładu  jazdy  w  razie  awarii  pojazdu  – 

waga 20 proc. 

W Formularzu oferty 

– Załącznik nr 1 do SIWZ Zamawiający wymagała podania w tabeli ww. 

cen dla Zakresu podstawowego (wiersz 1) i zakresu opcjonalnego (wiersz 2) przez  podanie 

odpowiednio  w  kolumnie  oznaczonej  1 

– cena jednostkowa dzienna przewozu 1 dziecka w 

PLN  (dowozu  oraz  odwozu

),  przy  określonych  w  kolumnie  oznaczonej  2  –  Planowane  dni 

nauki  dla  wiersza  1  i  dla  wiersza  2 

–  188  dni,  oraz  podanej  w  kolumnie  oznaczonej  3  – 

Planowana  liczna  dzieci;  dla  wiersza  1 

–  43  osoby  (38  uczniów  poruszających  się 

samodzielnie + 5 uczniów poruszających się na wózkach) oraz dla wiersza 2  - 10 osób. W 

ostatniej  kolumnie  wymagał  podania  Wartości  brutto  przewozów  w  PLN  /  wartość  brutto 

przewozów słownie – Iloczyn dla każdego wiersza kolumn 1x(2x3). W wierszu 3  – przewóz 

wszystkich  dzieci  Zama

wiający  wymagał  podania  Cena  oferty  łącznie  brutto (suma:  zakres 

podstawowy + zakres opcjonalny). 

Pojazdy  wskazane  w  Załączniku  nr  5  do  SIWZ  –  Informacje  dotyczące  środków  transportu 

przewidzianych do realizacji niniejszego zamówienia, zgodnie z SIWZ Rozdział 6 – Warunki 

udziału w postępowaniu, podlegały ocenie.  

W  Formularzu  oferty 

–  Załącznik  nr  1  do  SIWZ  Zamawiający  podał:  Oświadczamy,  iż  przy 

realizacji zamówienia wykorzystywane będą pojazdy wymienione w załączniku nr 5 do SIWZ 

załączonym do oferty.  

Wykonawca M. K. 

prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą SPTS Gdybus M. K. z 

siedzibą  w  Gdyni  w  złożonej  ofercie  z  dnia  30  czerwca  2020  roku  zaoferował  realizację 

zamówienia za cenę łączną 445 691,60 zł brutto przy określonych cenach jednostkowych:  

  cena jednostkowa dzienna przewozu jednego dziecka w PLN (dowozu oraz odwozu) 

w zakresie podstawowym 

– 54,90 zł brutto, 

  cena jednostkowa dzienna przewozu jednego dziecka w PLN (dowozu oraz odwozu) 

w zakresie podstawowym 

– 1,00 zł brutto, 

W  załączniku  nr  5  do  SIWZ  wskazał  określone  cztery  samochody:  G…S2,  G…S,  G1…S, 

G

…49R.  

Pismem  z  dnia  3  lipca  2020  roku  Zamawiający  działając  w  trybie  art.  90  ust.  1a  ustawy 

zwrócił  się  do  Odwołującego:    z  uwagi  na  fakt,  iż  cena  jednostkowa  dzienna  za  zakres 

opcjonaln

y, która jest istotną częścią składową ceny oferty (podana jako I zł brutto) wydaje 

się rażąco niska i budzi wątpliwości Zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu 

zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  w  SIWZ,  Zamawiający  zwraca  się  do 

Wyko

nawcy  o  udzielenie  wyjaśnień  dotyczących  elementów  oferty  mających  wpływ  na 

wysokość  ceny,  w  celu  ustalenia,  czy  złożona  przez  Wykonawcę  oferta,  zawiera  rażąco 

niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia.  Zamawiający,  oceniając  wyjaśnienia 

złożone  przez  Wykonawcę  weźmie  pod  uwagę  obiektywne  czynniki,  przede  wszystkim: 

Oszczędność metody wykonania zamówienia, Wybrane rozwiązania techniczne, Wyjątkowo 

sprzyjające  warunki  wykonywania  zmówienia  dostępne  dla  Wykonawcy,  Oryginalność 

projektu Wykonawcy, Koszty 

pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być 

niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie ustawy z dnia 10 

października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę,   pomocy publicznej udzielonej 

na  podstawie  odrębnych  przepisów,  zakres  wynikający  z  przepisów  prawa  ochrony 

środowiska,   powierzenie wykonania części zamówienia podwykonawcy. 

Wykonawca w wyjaśnieniach powinien wskazać konkretne okoliczności, które będą dla niego 

źródłem  przychodów  lub  obniżenia  kosztów,  lub  które  będą  uprawniały  Zamawiającego  

do oceny, że zaoferowana cena nie stwarza ryzyka niewykonania umowy przez Wykonawcę. 

Zamawiający  w  szczególności  wnosi  o  przedstawienie  cen  poszczególnych  składników 

takich  jak  przeglądy  pojazdów,  amortyzacje,  posiadanie  GPS  w  każdym  pojeździe,  koszty 

paliwa/LPG,  średnie  zużycie  paliwa  dla  każdego  pojazdu  wykazanego  w  załączniku  nr  5  

do  SIWZ,  koszty  ubezpieczenia,  koszty  leasingu  (w  załączniku  nr  5  do  SIWZ  Wykonawca 

oświadczył,  że  2  pojazdami  przeznaczonymi  do  realizacji  zamówienia,  Wykonawca 

dysponuje  na  podstawie  umowy  leasingu),  jak  również  koszty  zatrudnienia  na  umowę  

o  pracę  pracowników,  o  jakich  mowa  w  specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia 

(kierowców).  Zamawiający  zwraca  uwagę,  że  zgodnie  z  zapisami  SIWZ  "Zamawiający 

przewiduje  w  okresie  trwania  umowy  możliwość  udzielenia  (10)  zamówień  opcjonalnych. 

Przedmiotem  każdego  zamówienia  opcjonalnego  jest  przewóz  jednego  dziecka 

niepełnosprawnego  na  warunkach  określonych  w  zamówieniu  podstawowym  w  cenie 

jednostkowej  podanej  w  formularzu  ofertowym.",    wobec  czego  do  realizacji  przedmiotu 

zamówienia,  należy  przewidzieć  odpowiednią  ilość  pojazdów,  a  także  kierowców  oraz 

opiekunów,  gdyż  w  każdym  pojeździe  należy  zapewnić  opiekę  nad  przewożonymi  dziećmi 

osoby, która nie jest jednocześnie kierowcą. Doświadczenie Zamawiającego z lat ubiegłych 

wskazuje, że praktycznie w każdym roku szkolnym występowała konieczność skorzystania z 

prawa opcji w ramach umowy na przewóz dzieci niepełnosprawnych. Natomiast biorąc pod 

uwagę  ciągły  przyrost  liczby  mieszkańców  w  Gminie  Wejherowo,  istnieje  wysokie 

prawdopodobieństwo konieczności skorzystania z zadań opcjonalnych również w przypadku 

niniejszego zamówienia. 

Z  uwagi  na  powyższe,  jak  również  z  uwagi  na  fakt,  że  wynagrodzenie  za  realizację 

przedmiotu  umowy,  następować  będzie  za  podstawie  cen  jednostkowych,  Wykonawca 

zobowiązany jest wykazać Zamawiającemu, iż jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, a 

wykonanie  umowy  będzie  dla  niego  opłacalne,  tzn.  że  Wykonawca  będzie  w  stanie  pokryć 

wszystkie  koszty  związane  z  realizacją  całości  przedmiotu  zamówienia  z  kwoty 

wynagrodzenia  uzyskanego  z  tego  tytułu  od  Zamawiającego,  przy  jednoczesnym 

zachowaniu reguł rynkowych, przepisów prawa, terminu. 

realizacji  zamówienia  oraz  warunków  zawartych  w  dokumentacji  przetargowej  i  podpisanej 

umowie. 

Odwołujący  za  pismem  z  dnia  8  lipca  2020  roku  złożył  wyjaśnienia,  podnosząc  między 

innymi:  

Nie  można  pominąć  faktu,  że  realizacja  zadań  opcjonalnych  (maks.10)  jest  możliwa  tylko  

i  wyłącznie  w  przypadku  jednoczesnej  realizacji  zadania  podstawowego  (określonego  jako 

43  zadania),  zatem  celowym  jest  rozważanie  oferty  jako  całości  w  zakresie  podstawowym  

i opcjonalnym pod kątem całościowej analizy cenowej. 

Możliwości logistyczne: 

Nasza  firma,  zgodnie  z  zapisami  SI

WZ,  przestawiła  4  pojazdy  do  realizacji  zadania:  2 

pojazdy  specjalistyczne  do  przewozu  osób  niepełnosprawnych  na  wózkach  i  2  pojazdy 

przeznaczone do przewozu osób niepełnosprawnych, które nie poruszają się na wózkach. 

Bazując na naszym doświadczeniu, około 50 % uczniów dojeżdża do szkoły na godzinę 8mą 

rano i taka sama liczba  osób odjeżdża ze szkół  po godzinie 15tej. Pozostałe 50% uczniów 

dojeżdża pomiędzy 8 a 11:30, zaś na odwozach około 50% uczniów odjeżdża pomiędzy 12 a 

15tą. 

Dzięki  nowatorskiemu  i  ciągle  udoskonalanemu  podejściu  do  wykonywanych  zadań, 

przedstawiliśmy  tylko  i  wyłącznie  pojazdy  o  pojemności  od  9  do  18  osób,  których  użycie 

powoduje  najbardziej  efektywne  wykorzystanie  dostępnych  zasobów  technicznych  jak  

i  ludzkich.  Bogaci  w  nasze  wieloletni

e  doświadczenie  w  realizacji  zadań  na  rzecz  Gminy 

Wejherowo,  jak  również  na  rzecz  wielu  innych  naszych  pomorskich  klientów,  zamierzamy 

używać pojazdów zgodnie z załącznikiem nr 5 do SIWZ. 

Zasoby ludzkie: 

W  celu  realizacji  zadania  podstawowego  planujemy  zat

rudnienie  4  ekip  składających  się  z 

kierowcy  oraz  opiekuna/ki  w  każdym  z  pojazdów.  2  ekipy  pracować  będą  w  pełnym 

wymiarze,  2  pozostałe  zaś  na  50%  wymiaru  czasu  pracy.  Wynagrodzenia  proponowane 

pracownikom  (kierowcy)  i  zleceniobiorcom  będą  zgodne  z  obowiązującymi  na  terenie  RP 

stawkami tj nie mniej niż 2600 zł brutto/m-c (pełen etat) lub nie mniej niż 17 zł/godzina brutto 

w przypadku zleceniobiorców (opiekunki). Nie wykluczamy zatrudnienia opiekunek w oparciu 

o umowę o pracę, przestrzegając minimalnych warunków wynagrodzeń. 

Koszty leasingów pojazdów, ubezpieczeń, paliwa: 

Aktualnie  2  pojazdy  są  leasingowane:  G…S2,  rata  miesięczna  leasingu  2641  zł  brutto 

(ostatnia rata  jest  płatna  w  październiku  2020,  potem  auto  staje  się  własnością firmy)  oraz 

G

…S,  rata  miesięczna  leasingu  2899  zł  brutto  (rata  płatna  przez  cały  okres  świadczenia 

usługi). 

Ubezpieczenia pojazdów wynoszą miesięcznie: 300; 594,5; 510; 309,7. 

Przeglądy samochodów (badania diagnostyczne) wynoszą rocznie : 1 x 199 zł co 6 mcy (dla 

autobusu), 3 x 99 zł (dla busów 9 osobowych). 

Zużycie paliwa przy ergonomicznej jeździe : pojazdy zużywają od około 9 1/100 dla busów 

G

…S oraz G…S, około 101/100 dla busa G…49R oraz około 12 1/100 dla autobusu G…S2. 

GPS  :  montaż  systemu  GPS  w  pojazdach  to  koszt  jednorazowy  około  150  zł/pojazd  oraz 

abonament w wysokości około 30 zt/m-c/pojazd. 

Analiza logistyczna: 

Analizując  adresy  zamieszkania  uczniów  objętych  dowozem  w  zadaniu  podstawowym, 

określone w SIWZ, możemy stwierdzić,  że wszystki kierunki w obrębie gminy są już w nim 

ujęte, tj.: Kierunek północny : Kniewo/Góra; Kierunek północno-wschodni : Kąpino; Kierunek 

południowy  :  Bieszkowice/Nowy  Dwór  Wejherowski;  Kierunek  południowo-wschodni  : 

Gniewowo; 

Obszar centralny : Bolszewo/Gościcino 

W przypadku realizacji zadań opcjonalnych, biorąc pod uwagę dostępne jeszcze miejsca w 

poszczególnych busach (pomiędzy 2 a 4 miejsca dostępne w każdym  z pojazdów podczas 

realizacji zadania podstawowego), 

biorąc pod uwagę maksymalny czas przebywania dziecka 

w  podróży  jako  1,5  h,  a  także  z  uwagi  na  pokrycie  gminy  w  całości  siatką  połączeń  już 

podczas  realizacji  zadania  podstawowego,  ewentualna  realizacja  zadań  opcjonalnych  nie 

spowoduje  ani  zwiększenia  zapotrzebowania  na  zasoby  ludzkie,  ani  zwiększenia 

zapotrzebowania na zasoby sprzętowe. 

W  związku  z  powyższym,  biorąc  pod  uwagę  metodologię  zastosowanych  rozwiązań 

logistycznych, realizacja zadania opcjonalnego nosi znamiona kosztu marginalnego, którego 

koszt 

nasza  firma  określiła  w  złożonej  ofercie  i  który  to  koszt  nie  jest  rażąco  niski,  lecz 

odpowiada  realnemu  kosztowi  realizacji  zadania  opcjonalnego  przy  jednoczesnej  realizacji 

zadania podstawowego (bez realizacji którego nie można uzyskać zamówień opcjonalnych). 

Wykonanie zadań opcjonalnych w ilości określonej w SIWZ (do 10 zadań opcjonalnych) po 

cenie  określonej  w  ofercie  jest  zapewnione  i  będzie  realizowane  przez  cały  okres 

świadczenia usługi. 

Określony  koszt  zadania  opcjonalnego  wynika  wprost  proporcjonalnie  z  nowatorskiego 

podejścia  do  zasobów  transportowych  i  ludzkich,  nowoczesnych  technologii  wspierających 

procesy  logistyczne,    głębokiej  refleksji,  doświadczenia  firmy  zarówno  na  terenie  gminy 

Wejherowo  jak  i  całego  województwa  pomorskiego  oraz  sposobu  realizacji  powierzonego 

zadania. 

Pismem  z  dnia  22  lipca  2020  roku  Zamawiający  powiadomił  wykonawcę  Odwołującego  

o odrzuceniu ofert podając między innymi, że: 

Zamawiający, zgodnie z zapisami art. 90 ust.1 ustawy Pzp, miał obowiązek poddać analizie 

zarówno  cenę  ogólną  oferty,  jak  i  jej  istotne  części  składowe  tzn.  pozycje  z  formularza 

ofertowego,  które  Zamawiający  uznał  za  istotne,  w  celu  prawidłowej  realizacji  przedmiotu 

zamówienia. 

Z  uwagi  na  fakt,  że  rozliczenie  przedmiotu  zamówienia  następować  będzie  na  podstawie  

„cen  jednostkowych  dziennego  przewozu  dzieci  wynikających  z  oferty  Zamawiający  ma 

obowiązek  wyjaśnić  również  prawidłową  wycenę  istotnej  części  składowej  ceny  oferty  tj. 

cenę jednostkową dzienną przewozu 1 dziecka (dowozu i odwozu) w zakresie opcjonalnym, 

która  w  przypadku  ceny  Wykonawcy  (1,00  zł)  de  facto  jest  aż  0  95,5%  niższa  od  średniej 

arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych  ofert  za  wykonanie  przedmiotu  zamówienia  

w  zakresie  opcjonalnym  (21,88  zł).  Mając  powyższe  na  uwadze,  Zamawiający  w  dniu 

03.07.2020  r.  wezwał  Wykonawcę  SPTS  „Gdybus”  M.  K.  do  złożenia  wyjaśnień  

w zakresie rażąco niskich istotnych części składowych ceny oferty. 

Pismem z dnia 08.07.2020 r. Wykonawca w odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego złożył 

wyjaśnienia  w  przedmiotowym  zakresie.  Jednakże  w/w  wyjaśnienia  nie  potwierdzają,  

że  cena  jednostkowa  dziennego  przewozu  1  dziecka  w  zakresie  opcjonalnym,  uwzględnia 

wszystkie  warunki  określone  w  dokumentacji  postępowania  oraz  uwarunkowania  rynku. 

Wykonawca  w  swoich  wyjaśnieniach  przyjął,  że  realizacja  zadań  opcjonalnych  „nie 

spowoduje  ani  zwiększenia  zapotrzebowania  na  zasoby  ludzkie,  ani  zwiększenia 

zapotrzebowania  na  zasoby  sprzętowe”  i  stanowić  będzie  dla  Wykonawcy  „koszt 

marginalny”,  z  uwagi  na  założenie,  że  dowóz  dzieci  w  ramach  zakresu  opcjonalnego 

odbywać  się  będzie  w  ramach  kursów  oraz  tras  zakresu  podstawowego  (znanego 

Wykonawcy w momencie składania oferty). 

Z  uwagi  na  lokalizację  gminy,  gdzie  niektóre  sołectwa  są  od  siebie  znacznie  oddalone,  jak 

również  biorąc  pod  uwagę  potrzeby  mieszkańców  Gminy,  dotyczące  oferty  edukacyjnej 

dzieci niepełnosprawnych, Zamawiający musi brać pod uwagę każdą sytuację, również taką, 

gdzie  kursy  w  ramach  zadania  podstawowego  i  opcjonalnego  będą  odbywać  się  

po całkowicie odmiennych trasach, Wówczas cena jednostkowa dzienna przewozu 1 dziecka 

w zakresie opcjonalnym, nie jest odzwierciedleniem sytuacji rynkowej i nosi znamiona rażąco 

niskiej,  nierealnej  do  zrealizowania  zamówienia  zgodnie  z  wymogami  Zamawiającego. 

Faktem  jest,  że  Zamawiający  będzie  mógł  skorzystać  z  zadań  zakresu  opcjonalnego  przy 

jednoczesnej  realizacji  zadania  podstawowego,  jednakże  mając  na  uwadze  doświadczenie 

Zamawiającego,  specyfikę  oraz  sposób  rozliczenia  przedmiotu  zamówienia,  należy  wziąć 

pod uwagę  wszystkie możliwe sytuacje i  przypadki,  również  takie,  gdzie  rzeczywiście trasy 

zadania  opcjonalnego  i  podstawowego  będą  się  „pokrywać”,  ale  z  uwagi  na  absencję 

dziecka dowożonego w ramach zadania podstawowego, Wykonawca będzie miał obowiązek 

dowiezienia tylko dziecka z zakresu opcjo

nalnego. Wówczas, z uwagi na sposób rozliczenia 

—  za  faktycznie  wykonane  kursy  na  podstawie  cen  jednostkowych  dziennego  przewozu 

dziecka, Wykonawca, będzie uprawniony do naliczenia wynagrodzenia jedynie za wykonanie 

przedmiotu umowy w ramach zakresu opcjon

alnego. Ponadto biorąc pod uwagę wyjaśnienia 

Wykonawcy  oraz  fakt,  że  pojazdy  wskazane  przez  Wykonawcę  SPTS  „Gdybus”  M.  K.  w 

załączniku  nr  5  do  SIWZ,  przeznaczone  do  realizacji  zamówienia,  łącznie  posiadają  45 

miejsc, przy pełnej realizacji zadania podstawowego (43 osoby) i nawet częściowej realizacji 

zadania  opcjonalnego  (min.  3  osoby),  Wykonawca  będzie  musiał,  do  realizacji  zadania 

opcjonalnego  zaangażować  dodatkowy  pojazd, w  tym  dodatkową  ekipę w  postaci  kierowcy 

oraz  opiekuna,  co  będzie  generowało  takie  same  koszty  jak  w  przypadku  zadania 

podstawowego  tj.  m.in.  koszty  paliwa,  zatrudnienia  osób,  ubezpieczenia,  leasing  lub 

wynajem,  itp.  Biorąc  powyższe  pod  uwagę,  oczywistym  jest  fakt,  że  Wykonawca  w  swoich 

wyjaśnieniach  mija  się  z  prawdą,  wskazując  że  realizacja  zadań  opcjonalnych  „nie 

spowoduje  ani  zwiększenia  zapotrzebowania  na  zasoby  ludzkie,  ani  zwiększenia 

zapo

trzebowania na zasoby sprzętowe". Powyższe wyraźnie wskazuje na to, że Wykonawca 

przy  obliczeniu 

istotnej  części  składowej  ceny  oferty,  jakim  jest  cena  jednostkowa  dzienna 

przewozu I dziecka w zakresie opcjonalnym, nie skalkulował właściwie ceny oferty, gdyż nie 

uwzględnił  wszystkich  warunków  określonych  w  dokumentacji  postępowania,  a  co  za  tym 

idzie  nie  wypełnił  obowiązku  wykazania,  że  w  części  dotyczącej  realizacji  zadania 

opcjonalnego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. Stanowisko Zamawiającego, odnośnie 

prawidłowej  kalkulacji  każdego  składnika  cenotwórczego  czyli  poszczególnych  cen 

jednostkowych,  wymienionych  w  formularzu  ofertowym  podziela 

Krajowa  Izba  Odwoławcza 

w orzeczeniu KIO 51/20 z dnia 27 stycznia 2020 r

(…). 

Zamawiający  zwraca  również  uwagę,  że  wezwanie  do  złożenia  wyjaśnień  w  zakresie 

istotnych  części  składowych  ceny  oferty  było  precyzyjne  oraz  szczegółowe  i  Wykonawca 

miał  możliwość  przedstawienia  kalkulacji  ceny  jednostkowej,  stanowiącej  przedmiot 

wezwania  do  udzielenia  wyjaśnień.  Wskazana  zaś  cena  1,00  zł  za  usługę  opcji  jest  kwotą 

nierzeczywistą,  a  Wykonawca  nie  wykazał  ekonomicznego  rachunku  obliczenia  tej  ceny  w 

jakikolwiek sposób. 

Ponadto podanie przez Wykonawcę ceny 1,00 zł, jako jednego ze składników ogólnej ceny 

oferty,  przy  obowiązującym  systemie  oceny  ofert,  stanowiło w  ocenie  Zamawiającego  czyn 

nieuczciwej  konkurencji.  Zgodnie  z  orzeczeniem  KIO  1042/20 

(…)  Manipulowanie  cenami 

jednostkowymi oraz oferowanie stawek nierynkowych, stanowi czyn nieuczciwej konkurencji, 

co  potwierdzone  zostało  również  w  orzeczeniu  Krajowej  Izby  Odwoławczej  z  dnia  20  maja 

2019  KIO  766/19. 

(…)  Wobec  powyższego  nie  można  się  również  zgodzić  z  twierdzeniem 

Wykonawcy,  że  „  celowym  jest  rozważanie  oferty  jako  całości  w  zakresie  podstawowym  

i  opcjonalnym  pod  kątem  analizy  cenowej.  ”  gdyż  zgodnie  z  orzeczeniem  KIO  766/19  

„Okoliczności  przesądzającą  o  naganności  postępowania  Odwołującego  w  stopniu 

uzasadn

iającym zastosowanie powołanego przepisu jest więc „manipulowanie ” proporcjami 

poszczególnych  usług  a  w  konsekwencji  ich  ceną  i  w  konsekwencji  ceną  oferty,  aby 

otrzymać  przedmiotowe  zamówienie.  Ponieważ  takie  działanie  zagraża  niewątpliwie 

interesom innyc

h wykonawców, którzy prawidłowo skalkulowali ceny za poszczególne usługi, 

a  więc  zgodnie  z  oczekiwaniami  Zamawiającego  i  znaleźli  się  w  gorszej  sytuacji  podczas 

dokonywania  oceny  ich  oferty  ,  niewątpliwym  jest,  że  działanie  odwołującego  utrudniło  im 

dostęp  do  rynku,  mimo  zaoferowania  wykonania  usługi  zgodnie  z  wymogami  SIWZ  (wyrok 

SO w Poznaniu sygn.. IX Gc 19/07)".  

O  tym,  że  Wykonawca  dokonał  „manipulacji  cenowej”  i  celowo  ustalił  cenę  jednostkową  

za  wykonanie  usługi  w  zakresie  zadania  opcjonalnego  na  tak  niskim  poziomie  przemawia 

również  fakt,  że  Wykonawca  w  poprzednich  latach  wykonywał  na  rzecz  Zamawiającego 

usługi o charakterze tożsamym z przedmiotem niniejszego zamówienia, co oznacza, że zna 

sytuację  rynku  przewozowego  i  wie,  że  w  tym  zakresie  nie  nastąpiły  istotne  zmiany, 

natomiast  kalkulacja  cenowa  wskazana  przez 

niego  w  przedmiotowym  postępowaniu 

znacząco  odbiega  od  cen  zaproponowanych  przez  Wykonawcę  w  poprzednim 

postepowaniu.  Zgodnie  z  orzeczeniem  KIO  766/19  „Zdaniem  Izby,  takie  oszacowanie 

wysoko

ści cen ma na celu doprowadzenie do sytuacji, w której, ze względu na rażąco niską 

cenę w którymś z kryteriów odwołujący uzyskuje maksymalną liczbę punktów, a wykonawcy, 

którzy  zaoferowali  stawki  rynkowe,  nawet  zbliżone  do  minimów  istniejących  na  runku 

otr

zymają praktycznie zerową ilość punktów. Ponadto opisane działanie ewidentnie narusza 

również  interes  klienta,  jakim  jest  zamawiający,  który  zmuszony  jest  do  wybrania,  jako 

najkorzystniejszej oferty, która nie jest ofertą najkorzystniejsza ekonomicznie. ” 

Mając  powyższe  na  uwadze,  Zamawiający  uznał,  że  istotne  części  składowe  ceny  oferty 

Wykonawcy SPTS „Gdybus” M. K. powodują, że cena oferty Wykonawcy jest rażąco niska i 

podlega odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp, natomiast podanie kwoty 

1,00 zł brutto, jako cenę jednostkową dzienną przewozu 1 dziecka w PLN (dowozu i odwozu) 

stanowi  dodatkowo  czyn  nieuczciwej  konkurencji  co  skutkuje  odrzuceniem  oferty  na  podst. 

art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy pzp w zw. z art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej 

konkurencji. 

VI. 

W zakresie  

zarzutów odwołania: 

Zarzuty 1 i 3:   

W  zakresie  zarzutu 

naruszenie  art.  89  ust.  1  pkt.  4  ustawy  przez  błędne  uznanie,  

że  oferta  złożona  przez  Wykonawcę  zawiera  rażąco  niską  cenę  lub  koszt  w  stosunku  

do prze

dmiotu zamówienia, podczas gdy łączna cena za wykonanie całego zamówienia jest 

ceną  rynkową  i  nie  może  być  uznana  za  rażąco  niską,  w  szczególności  że  koszty  usług 

wykonywanych  w  zakresie  opcjonalnym  mieszczą  się  w  kosztach  wykonywania  usług  

w  zakresie  podstawowym  oraz  w  zakresie  zarzutu  naruszenia    art.  90  ust.  3  ustawy  przez 

odrzucenie  oferty,  podczas  gdy  wyjaśnienia  Wykonawcy  w  sposób  jednoznaczny 

potwierdzają, że oferta nie zawiera rażąco niskiej cenę lub kosztu w stosunku do przedmiotu 

zamówienia – Izba uznała zarzuty za niezasadne.  

Na  wstępie  Izba  wskazuje,  mając  na  uwadze  stanowisko  Odwołującego  zawarte  

w odwołaniu, że dokonanie oceny badania oferty wykonawcy pod kontem przesłanek art. 89 

ust. 1 pkt 4 ustawy odbywa się co do ceny zaoferowanej w postępowaniu lub ich istotnych 

części składowych, co w sposób jednoznaczny wynika z regulacji art. 90 ust. 1 ustawy.  

Zarzut  Odwołującego  w  zasadzie  ogranicza  się  do  twierdzenia  dotyczącego  ceny  łącznej 

podanej  w  Formularzu  oferty  obejmującej  realizację  zamówienia  w  zakresie  podstawowym  

i  opcjonalnym 

przy  jednoczesny  wskazaniu  na  marginalny  zakres  usług  w  zakresie 

opcjonalnym  z  punktu  widzenia  kosztów  ich  realizacji.  Podnoszona  w  uzasadnieniu 

odwołania argumentacja skupia się na tym, że cena łączna stanowiła kryterium oceny ofert  

w postępowaniu.  

W  ocenie  Izby  niewątpliwie  kryterium  oceny  ofert  była  cena  łączna,  niemniej  fakt,  

że  cena  łączna  staniała  element  kryterium  oceny  ofert  nie  oznacza,  że  Zamawiający  

nie  ma  uprawnienia, 

a  nawet  obowiązku,  dokonać  w  ramach  procedury  z  art.  90  ust.  1 

ustawy 

badania  istotnej  części  składowej  ceny  łącznej.   Wymaga  zaznaczenia,  że  zgodnie  

z SIWZ 

Zamawiający w celu dokonania oceny oferty, w formularzu ofertowym, stanowiącym 

załącznik  nr  1  do  SIWZ  wymagał  określenia  ceny  za  wykonanie  przedmiotu  zamówienia,  

w  podziale  na  zadanie  podstawowe  oraz  opcjonalne. 

Tym  samym,  Zamawiający  w  sposób 

jednoznaczny  określił  istotne  z  punktu  widzenia  przedmiotu  zamówienia  części  składowe 

dzieląc je na zakres podstawowy oraz zakres opcjonalny.  

Ustawodawca  w  art.  90  ust.  1  ustawy  w  sposób  bardzo  jednoznaczny  określił,  że  istotne 

części  składowe  ceny  mogą  podlegać  badaniu  przez  Zamawiającego,  tym  samym 

Zamawiający  miał  prawo  poddać  ocenie  część  składową  tj.  cenę  jednostkową  za  zakres 

opcjona

lny  badania  w  tej  procedurze.  W  wezwaniu  z  dnia  3  lipca  2020  roku  Zamawiający  

w  sposób  jednoznaczny  wskazał  Odwołującemu,  że  cena  jednostkowa  dzienna  za  zakres 

opcjonalny stanowi isto

tną część składową ceny oferty, czego Odwołujący w żaden sposób 

nie zakw

estionował. 

Co więcej, w SIWZ wskazano również, że cena łączna zostaje określona w celu oceny ofert, 

ocena  ofert  następuje  w  ramach  kryteriów  ofert,  które  ujmują  łączną  cenę.  Natomiast 

badanie  ofert,  które  jest  immamentną  cechą  czynności  Zamawiającego  wymaga,  

w przypadkach, 

gdy Zamawiający uzna to za niezbędne oraz wynika to z przepisów ustawy, 

przeprowadzenia  procedury  z  art.  90  ust.  1  ustawy  w  odniesieniu  do  istotnej  części 

składowej ceny.  

W  ocenie  Izby  Zamawiający  prawidłowo  ocenił  wyjaśnienia  Odwołującego  złożone  

za pismem z dnia 8 lipca 2020 roku. 

Należy mieć na uwadze, że obowiązkiem Odwołującego 

w  odpowiedzi  na  ogłoszone  postępowanie  było  dokonanie  wyceny  usługi  w  zakresie 

podstawowym oraz zakresie opcjonalnym. Wymagania jakie określił Zamawiający nie mogą 

być modyfikowane przez Odwołującego samodzielnie, w taki sposób jak dowodził w trakcie 

rozprawy Odwołujący.  

W przedmiotowym postępowaniu odwoławczym, co Izba podkreśla, Izba nie dokonuje ceny 

wiedzy  i  umiejętności  Odwołującego  w  zakresie  realizacji  transportu  osób,  lecz  dokonuje 

oceny  dokonanych  przez  Zamawiającego  czynności  w  zakresie  oceny  złożonych  przez 

Odwołującego wyjaśnień ceny.  

Izba  wskazuje,  że  w  ramach  postępowania  odwoławczego  oceniana  jest  prawidłowość 

czynności  Zamawiającego,  tj.  dokonanej  oceny  złożonych  w  postępowaniu  wyjaśnień 

elementów zaoferowanej ceny oferty. Zamawiający dokonuje czynności oceny zaoferowanej 

w postępowaniu przez wykonawcę ceny w oparciu o dostępne mu informacje, które uzyskuje 

w  wyniku  przedstawienia  przez  we

zwanego  wykonawcę  wyjaśnień  –  temu  służy  procedura 

wyjaśnienia opisana w art. 90 ustawy. Wykonawca winien podać Zamawiającemu wszystkie 

informacje  dotyczące  kalkulacji  zaoferowanej  ceny,  w  tym  informacje  dotyczące  sposobu 

kalkulacji  ceny  oferty,  uwarunkowa

nia  w  jakich  dokonywał  tej  kalkulacji,  szczególne 

przesłanki  warunkujące przyjęty  sposób kalkulacji  i  inne istotne  elementy  mające  wpływ  na 

wysokość  zaoferowanej  ceny  taki  jak  korzystne  upusty,  sprzyjające  w  oparciu  o  konkretne 

informacji  warunki  finansowe

go,  uzyskane  specjalne  oferty,  a  dowodzące  możliwości 

zaoferowania cen obniżonej w stosunku do wartości zamówienia. Wyjaśnienia wykonawcy – 

informacje  jakie  przedstawił  wykonawca  -  powinny  umożliwić  Zamawiającemu  podjęcie 

decyzji,  co  do  przyjęcia  bądź  odrzucenia  oferty.  Podkreślenia  wymaga,  że  Zamawiający 

informacje  dotyczące  indywidualnych  elementów  kalkulacji  danej  ceny  jak  również 

okoliczności,  które  wpływają  na  daną  kalkulację  uzyskuje  od  danego  wykonawcy  w  wyniku 

wezwania 

do złożenia wyjaśnień w określonym przez Zamawiającego terminie. Tym samym 

wykonawca składający wyjaśnienia Zamawiającemu, już w ramach swoich wyjaśnień winien 

wskazać  na  te  okoliczności,  które  stanowiły  podstawę  dokonanej  wyceny,  bowiem  

na  wykonawcy  ciąży  obowiązek  (art.  90  ust.  2  ustawy)  wykazania,  że  oferta  nie  zawiera 

rażąco niskiej ceny. 

Nadal  aktualność  swą  zachowuje  stanowisko  wypracowane  w  dotychczasowym 

orzecznictwie  Izby  i  sądów  powszechnych  wskazujące,  że  Izba  może  ocenić  i  stwierdzić 

jedynie  czy  wyjaśnienia  w  przedmiocie  elementów  zaoferowanej  ceny  były  wystarczające,  

a  ich  ocena  dokonana  przez  Zamawiającego  prawidłowa.  Konsekwencją  utrzymywanej 

wykładni  przepisów  jest  słuszne  stanowisko  w  sprawie  odnoszące  się  do  konieczności 

odrzucenia  oferty,  w  przypadku  gdy  złożone  wyjaśnienia  cenowe  były  zbyt  niekonkretne, 

lakoniczne i generalnie nie wykazywały możliwości zaoferowania przez danego wykonawcę 

ceny tak niskiej. Mając na uwadze obecne brzmienie art. 90 ust. 2 ustawy zachowuje swoją 

aktualność  wyrok  Sądu Okręgowego  w Warszawie  z  dnia  30  lipca  2014  r.  (sygn.  akt  XXIII  

Ga  1293/14),  w  którym  pokreślono  znaczenie  staranności  wykonawcy  w  składaniu 

wyjaśnień,  o  których  mowa  w  art.  90  ustawy,  a  także  wskazano  na  konieczność  uznania,  

że  cena  ofertowa  jest  ceną  rażąco  niską,  w  przypadku  braku  przedstawienia  przez 

wykonawcę  takich  wyjaśnień,  które  wykażą,  że  oferowana  przezeń  cena  rażąco  niska  

nie  jest.  Podane  tezy  odnoszące  się  do  wymaganej  zawartości  i  "jakości"  wyjaśnień 

składanych  Zamawiającemu  zostały  sformułowane  przez  orzecznictwo  jeszcze  na  gruncie 

uprzednio obowiązujących przepisów. Natomiast w obecnie obowiązującym stanie prawnym 

ustawodawca  właściwie  przesądził  ich  słuszność,  wprost  wskazując  ww.  przepisie  ustawy, 

że to wykonawca powinien wykazać Zamawiającemu, że cena jego oferty lub cena istotnej 

części składowej oferty nie jest rażąco niska, i musi to wykazać to na etapie postępowania  

o udzielenie zamówienia. Tym  samym  jak  najbardziej  aktualna  i  wymagająca  podkreślenia, 

jest  wyrażana  w  orzecznictwie  Krajowej  Izby  Odwoławczej  i  sądów  powszechnych  teza  

o  wymaganej  staranności  wykonawcy  w  składaniu  wyjaśnień,  o  których  mowa  w  art.  90 

ustawy, a tym samym ryzyku jakie ponosi wykonawca w przypadku uznania, że wyjaśnienia 

są  niewystarczające  do  wykazania  legalnego  charakteru  jego  ceny.  Izba  wskazuje,  

że  nie  istnieje  jeden  optymalny  i  powinny  kształt  czy  sposób  dowodzenia  okoliczności 

związanych  z  kalkulacją  ceny  dokonanej  przez  wykonawcę  i  sposobu  prezentowania 

okoliczności umożliwiających mu jej zaoferowanie. Sposób wykazania, że oferta nie zawiera 

rażąco  niskiej  ceny  zależy  od  indywidualnych  okoliczności  sprawy,  zwłaszcza  w  związku  

z  rodzajem  podawanych  informacji,  będzie  można  ocenić  i  przyjąć  konieczny  sposób  

i stopień uwiarygodnienia podawanych danych. Niewątpliwie można natomiast sformułować 

jeden  generalny  postulat,  który  przy  ocenie  wyjaśnień  wykonawców  powinien  być 

bezwzględnie egzekwowany - wyjaśnienia powinny być konkretne, jasne, spójne i adekwatne 

do  danego  przedmiotu  zamówienia.  Stosowana  powszechnie  w  dokumentach  tego  typu 

beletrystyka  polegająca  na  mnożeniu  ogólników  o  wielkim  doświadczeniu  wykonawcy,  

jego  znakomitej  organizacji  produkcji,  optymalizacji  kosztów,  wdrożeniu  niezwykle 

nowoczesnych  i  energooszczędnych  technologii,  posiadaniu  wykwalifikowanej  acz  taniej 

kadry, korzystnych warunkach finansowych pozyskanych od dostawców, położeniu siedziby 

etc…  przeważnie  nic  nie  wnosi  do  sprawy  i  nie  niesie  informacji  o  żadnych  możliwych  

do  uchwycenia  wartościach  ekonomicznych.  Jako  taka,  może  być  traktowana  jedynie  jako 

dopełnienie  i  tło  dla  bardziej  konkretnych  i  wymiernych  danych  podawanych  w  ramach 

wyjaśnień, a nie ich podstawa czy zasadnicza treść. Informacje podawane w wyjaśnieniach 

powinny być więc konkretne, tak aby możliwe było ich przynajmniej przybliżone przełożenie 

na uchwytne 

i wymierne wartości ekonomiczne, a także możliwa ich weryfikacja oraz ocena 

wiarygodności. 

Izba  uznała,  że  Zamawiający  prawidłowo  ocenił  wyjaśnienia  z  dnia  8  lipca  2020  roku,  co 

potwierdziły  w  zasadzie  odwołanie  i  argumentacja  z  rozprawy.  Zaoferowana  przez 

Odwołującego cena jednostkowa za zakres opcjonalny  jest  ceną rażąco  niską.  Odwołujący 

przyjął  własne  założenia,  które  stanowiły  podstawę  kalkulacji  ceny  całej  oferty  

a  nie  poszczególnych  zakresów,  co  nie  było  zgodne  z  wymaganiami  Zamawiającego 

określonymi  w  SIWZ.  Posiadane  doświadczenie  Odwołującego  oraz  wskazywane 

zestawienie  szczegółowych  tras,  które  stanowiło  wypracowany  model  organizacyjny 

przejazdów  (dowód  nr  1),  a  co  miało  dowodzić  ceny  rynkowej  przejazdu  nie  dowodzi,  

że  cena  1  złotych  brutto  za  zakres  opcjonalny,  na  trasie  przewozu  dziecka 

niepełnosprawnego,  która  nie  jest  jeszcze  znana  w  przeciwieństwie  do  zakresu 

podstawowego stanowi cenę rynkową, realną czy też taką za którą można dane zamówienie 

wykonać – wymaga wskazania, że właśnie  te elementy stanowią o realności ceny. 

W  złożonych  wyjaśnieniach  Odwołujący  podał,  że  przewozy  w  zakresie  opcjonalnym  będą 

realizowane w pojazdach realizujących zakres podstawowy, bowiem w każdym z pojazdów 

są dostępne miejsca pomiędzy 2 a 4. Izba jednak dostrzegła, że fakt, że wykonawca posiada 

miejsca  w  tych  pojazdach  nie  powoduje,  że  nie  powinien  wycenić  zakresu  opcjonalnego. 

Argumentacja  jak

ą  przyjął  Odwołujący  w  sposób  jednoznaczny  potwierdza,  że  koszty  jakie 

winien  był  skalkulować  w  ramach  realizacji  zakresu  opcjonalnego  –  takie  same  jak  

w  przypadku  zakresu  podstawowego 

co  wskazał  Zamawiającym  w  SIWZ  z  tym  wyjątkiem,  

że przy zakresie opcjonalnym nie są znane nawet orientacyjne odległości (jak ma to miejsce 

w przypadku zakresu podstawowe

go) od miejsca zamieszkania dziecka niepełnosprawnego 

do  placówki  oświatowej,  lecz  jedynie  zakres  terytorialny  wskazany  w  Rozdziale  3  SIWZ  –  

nie  zostały  przez  niego  ujęte  w  zakresie  opcjonalnym,  lecz  przeniesione  do  zakresu 

podstawowego. Dodatkowo potwier

dza to również stanowisko wyrażone w odwołaniu, gdzie 

Odwołujący  podał,  że  „uzasadnione  biznesowo  jest,  aby  koszty  wykonania  zamówienia  

w  przeważającej  mierze  pokrywany  był  przez  wykonanie  usług  w  zakresie  podstawowym,  

a nie przez wykonanie usług opcjonalnych, a więc drugoplanowa w punktu widzenia kosztów 

realizacji  zamówienia”.  Wymaga  wyartykułowania  w  tym  miejscu,  że  zgodnie  z  SIWZ 

Zamawiającym  miał  wycenić  zakres  opcjonalny  przy  uwzględnieniu  takich  samych kosztów 

jak  dla  zakresu  podstawowego.  W  trakci

e  rozprawy  również  Odwołujący  potwierdził,  

że  stanowisko  zaprezentowane  przez  Zamawiającego  bowiem  podał,  że  „przewóz 

opcjonalny  będzie  realizowany  w  cenie  przewozu  podstawowego,  a  ewentualne  drobne 

różnice,  które  mogą się  pojawić,  np.:  przy  wymianie  autobusu  to  jest  właśnie  ta  złotówka”.  

To w ocenie Izby dowodzi również, że koszt realizacji przewozu w zakresie opcjonalnym nie 

został  skalkulowany  prawidłowo,  skoro  będzie  realizowany  w  cenie  przewozu 

podstawowego.  Bez  znaczenia  pozostaje  dla  badania  poziom

u  ceny  jej  istotnej  części 

składowej,  którą  wykonawca  miał  wyliczyć  zgodnie  z  wymaganiami  Zamawiającego  –  taki 

jest jego obowiązek składając ofertę – biznesowa kalkulacja ceny globalnej dla wykonawcy.  

Wykonawca  miał  skalkulować  rzeczywistą  i  realną  cenę  zakresu  opcjonalnego,  

a  nie  ujmować  go  czy  przenosić  do  ceny  zakresu  podstawowego,  miał  obowiązek 

skalkulować  ja  również  zgodnie  z  SIWZ.  Tym  samym  wskazany  w  trakcie  rozprawy  przez 

Odwołującego  sposób  realizacji  zamówienia  i  przyjęty  w  efekcie  sposób  kalkulacji  wynika  

z  rozeznania  i  badania,  jakie  przeprowadził  wykonawca,  określenia  godzin  dojazdu  

do  placówek  oświatowych,  zakończenia  zajęć  o  różnych  godzinach  oraz  uwzględniając 

siatkę  połączeń  wyjaśnia,  że  każdy  wykonawca  mógł  dokonać  takiego  badania,  że  każdy 

podmi

ot mógł  zrobić  takie rozeznanie  w  zakresie skalkulowania ceny  za  zakres opcjonalny 

nie  może  być  ujęty  za  prawidłowy.  Odwołujący  w  zasadzie  przyznał,  że  zmienił  sposobu 

kalkulacji  ceny  za  zakres  opcjonalny,  a  co  za  tym  idzie  nie  ujął  wszystkich  czynników 

cenotwórczych. 

Nasuwa 

się  również  refleksja,  że  jeżeli  w  ramach  zakresu  podstawowego  wykonawca 

zamierza  realizować  zakres  opcjonalny  to  również  nie  skalkulował  ceny  zakresu 

opcjonalnego  w  prawidłowy  sposób.  Przyjęte  przez  Odwołującego  rozwiązanie  polegające 

na pokryciu całej gminy siatka połączeń  pozwalającej mu i przy założeniu dostępnych miejsc 

w  pojazdach 

nie  niweczy  obowiązku  dokonania  realnej  wyceny  zakresu  opcjonalnego 

zgodnie  z  wymaganiami  Zamawiającego.  Odwołujący  w  chwili  składania  oferty  nie  wie  

z jakich okolic będą pochodzić dzieci niepełnosprawne, których przewóz będzie odbywał się 

w ramach zakresu opcjonalnego. Izba dostrzegła, że w złożonych wyjaśnieniach Odwołujący 

wskazał,  że  „realizacja  zadania  opcjonalnego  nosi  znamiona  kosztu  marginalnego,  którego 

koszt  nasza  firma  określiła  w  złożonej  ofercie  i  który  to  koszt  nie  jest  rażąco  niski,  lecz 

odpowiada  realnemu  kosztowi  realizacji  zadania  opcjonalnego  przy  jednoczesnej  realizacji 

zadania  podstawowego  (bez  realizacji  którego  nie  można  uzyskać  zamówienia 

opcjonalnego.”    Potwierdza  to  w  ocenie  Izby,  że  koszt  realizacji  zakresu  opcjonalnego 

pokrywany  będzie  z  realizacji  zakresu  podstawowego.  Izba  nie  podziela  stanowiska 

Odwołującego,  że  zakres  opcjonalny  stanowi  marginalny  charakter  usługi.  Izba  również  

nie podziela argumentu Odwołującego, że niemożliwe jest, aby zaistniała sytuacja, w której 

trzeba  będzie  przewieźć  10  osób  opcjonalnie.  To  czy  taka  sytuacja  się  zadzieje  czy  nie 

stanowi  element  przyszły  i  niepewny  dlatego  określony  w  zakresie  opcjonalnym,  jednakże 

wykonawca był obowiązany przy wycenie uwzględnić właśnie wymagania określone w SIWZ 

i  ująć  10  zakresów  opcjonalnych  w  każdym  ze  188  dni  realizacji  zamówienia.  Stanowisko 

jakie  zaprezentował  w  trakcie  rozprawy  Odwołujący  ponownie  dowodzi,  że  nie  ujął 

wszystkich  wymaganych  zakresów  opcjonalnych,  tym  samym  kalkulacja  jakiej  dokonał  

nie odzwierciedla faktycznej, realnej i rzeczywistej ceny realizacji przewozu jednego dziecka 

w  zakresie  opcjonalnym.  Pamiętać  bowiem  należy,  że  cenę  odnosi  się  do  przedmiotu  

zamówienia  ukształtowanego  przez  Zamawiającego.  Jednocześnie  cena  za  zakres 

opcjonalny  będzie  stosowana  przez  Zamawiającego  przy  realizacji  zamówienia  w  tym 

zakresie, tym samym musi ona gwarantować realizację zamówienia za tą cenę.  

W 

orzecznictwie  jednoznacznie  jest  już  ugruntowane,  że  rażąco  niska  cena  może  być 

odniesiona  do  elementu  ceny  globalnej,  co  potwierdza  również  treść  art.  90  ust.  1  ustawy.  

W efekcie cena zaoferowana w postępowaniu za realizację zamówienia (cena łączna) będzie 

rażąco niską, jeżeli któraś z jej istotnych części będzie rażąco niską.  

Zarzut 2: 

W zakresie naruszenia 

art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy przez błędne uznanie, że złożenie 

oferty  stanowi  czyn  nieuczciwej  konkurencji  z  art.  15  ust.  1  pkt.  1  ustawy  o  zwalczeniu 

nieuczciwej konkurencji, podczas gdy cena usług oferowanych przez Wykonawcę odpowiada 

kosztom  ich  świadczenia,  gdyż  usługi  wykonywane  w  zakresie  opcjonalnym  będą 

wykonywane przez Wykonawcę przy  wykorzystanie tych samych zasobów (tej samej liczby 

pojazd

ów  i  tej  samej  liczby  opiekunów),  co  usługi  wykonywane  przez  Wykonawcę  przy 

usłudze  w  zakresie  podstawowym,  na  co  pozwala  organizacja  Wykonawcy  –  Izba  uznała 

zarzut za niezasadny.  

Izba wskazuje, że zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 3 oferta podlega odrzuceniu jeżeli jej złożenie 

stanowi  czyn  nieuczciwej  konkurencji  w  rozumieniu  przepisów  o  zwalczaniu  nieuczciwej 

konkurencji. Tym samym, powyżej wskazany przepis zawiera odesłanie do konstrukcji czynu 

nieuczciwej  konkurencji  określonego  w  ustawie  z  dnia  16  kwietnia  1993  roku  o  zwalczaniu 

nieuczciwej  konkurencji  (Dz.  U.  z  2019  roku  poz.  1010  ze  zm,  dalej  „ustawa  z.n.k.”),  która  

to ustawa zawiera definicję legalną czynu nieuczciwej konkurencji w art. 3 ust. 1 stanowiąc, 

że  czynem  nieuczciwej  konkurencji  jest  działanie  sprzeczne  z  prawem  lub  dobrymi 

obyczajami,  jeżeli  zagraża  lub  narusza  interes  innego  przedsiębiorcy  lub  klienta.  

Zgodnie  z  art.  art.  15  ust.  1  pkt.  1  ustawy  o  zwalczeniu  nieuczciwej  konkurencji  czynem 

nieuczciwej  konkurencji  jest  utrudnianie  innym  prze

dsiębiorcom  dostępu  do  rynku,  

w  szczególności  przez  sprzedaż  towarów  lub  usług  poniżej  kosztów  ich  wytworzenia  lub 

świadczenia  albo  ich  odprzedaż  poniżej  kosztów  zakupu  w  celu  eliminacji  innych 

przedsiębiorców. Izba mając na uwadze całą wyżej przedstawioną argumentację odnoszącą 

się do rozpoznania zarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy doszła do przekonania, że 

Zamawiający w prawidłowy sposób dokonał oceny oferty Odwołującego.  

Z  przedstawionej  argumentacji  w  złożonych  wyjaśnieniach,  potwierdzonych  stanowiskiem 

Odwołującego  w  trakcie  rozprawy  w  sposób  jednoznaczny  wynika,  że  wykonawca  dokonał 

swoistego  biznesowego  obliczenia  ceny  w  zakresie  opcjonalnym  w  zasadzie  przenosząc 

cenę  realizacji  tej  usługi  w  cenę  realizacji  zakresu  podstawowego.  Czy  też  Zamawiający 

dokonał  swoistej  inżynierii  cenowej  i  przeniósł  koszty  realizacji  zakresu  opcjonalnego  

do podstawowego czy to nie skalkulował ich, bo nie będą realizowane w takim zakresie jak 

opisał Zamawiający albo ich kalkulacja jest na poziomie 1 złotych bo to tak przy okazji będzie 

realizowana usługa – to w każdym przypadku taka okoliczność prowadziła do pomniejszenia 

ceny  globalnej  w  sposób  niezgodny  z  SIWZ.  Nie  sposób  zgodzić  się  ze  stanowiskiem 

zawartym w odwołaniu, bowiem właśnie niewycenienie w sposób prawidłowy ceny za zakres 

opcjonalny  spowod

owało  obniżenie  ceny  globalnej.  Manipulowanie  zakresem  usługi  

i  ujmowanie  w  cenie  usługi  zakresu  podstawowego  ceny  zakresu  opcjonalnego,  

a  w  konsekwencji 

ceną  oferty  (ceny  łącznej,  globalnej)  stanowi  w  ocenie  Izby  działanie 

mające  na  celu  eliminację  innych  wykonawców  z  postępowania.  Ugruntowuje  takie 

stanowisko  również  argumentacja  Zamawiającego  zawarta  w  uzasadnieniu  odrzucenia 

oferty, gdzie odwołał się on do realizowanych przez Odwołującego w latach wcześniejszych 

usług o charakterze tożsamym z przedmiotem zamówienia.  

Brak  faktycznej  realnej  wyceny  zakresu  opcjonalnego  oraz  podanie  wyceny  na  poziomie  

1,00  zł  brutto,  uwzględniając  wyjaśnienia  jakie  poczynił  Odwołujący  stanowi  w  ocenie  Izby 

czyn  nieuczciwej  konk

urencji  zmierzający  do  utrudnienia  dostępu  do  rynku  innym 

wykonawcom.  

Mając  na  uwadze  powyższą  argumentację  Izba  uznała  czynność  Zamawiającego 

oceny  złożonych  wyjaśnień  Odwołującego  z  dnia  8  lipca  2020  roku,  w  odpowiedzi  

na  wezwanie  Zamawiającego  z  dnia  3  lipca  2020  roku  za  prawidłową,  a  w  konsekwencji 

Z

amawiający w sposób prawidłowy zastosował przepisy art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 

ust.  3  ustawy 

i  odrzucił  ofertę Odwołującego.  Izba  uznała również  za prawidłową czynność 

odrzucenia oferty Odwołującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy, bowiem działania 

polegające  na  manipulacji  cenami  oferowanych  usług  oraz  swoista  inżyniera  cenowa  

nie  mogą  pozostać  ocenione  pozytywnie  i  to  niezależnie  od  pobudek  którymi  kierował  się 

Odwołujący i podstawy biznesowej jaką sugerował w trakcie rozprawy.  

Zgodnie z  brzmieniem  przepisu art.  192 ust  2 ustawy  Prawo zamówień  publicznych 

Izba uwzględnia odwołanie, jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, które miało wpływ 

lub  może  mieć  istotny  wpływ  na  wynik  postępowania  o  udzielenie  zamówienia.  Izba 

dokonawszy  oceny  podniesionych  w  odwołaniu  zarzutów,  biorąc  pod  uwagę  stanowiska 

Stron  przedstawione  na  rozprawie  oraz  w  pismach  procesowych  stwierdziła,  że  odwołanie 

jest niezasadne. 

O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 192 ust. 

9 oraz art. 192 ust. 10 Prawa zamówień publicznych  oraz w oparciu o przepisy § 3 i § 5 ust. 

3  pkt  1  rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  15  marca  2010  r.  w  sprawie 

wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu 

odwoławczym i sposobu ich rozliczania (t.j. Dz. U poz. 972 ze zm.). 

Przewodniczący:    …………………………………………