Sygn. akt: KIO 1743/20
WYROK
z 19 sierpnia 2020 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Ernest Klauziński
Protokolant: Konrad Wyrzykowski
po rozpoznaniu na rozprawie 17 sierpnia 2020 r. w Warszawie
odwołania wniesionego
do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 27 lipca 2020 r. przez wykonawcę Prokom
Construction Sp. z o.o. z siedzibą w Sosnowcu w postępowaniu prowadzonym przez
Zamawiającego: Zarząd Dróg Wojewódzkich w Lublinie, przy udziale wykonawcy ZDI
Sp. z o.o. z siedz
ibą w Zamościu zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie Zamawiającego,
orzeka:
Uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu:
unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty,
przeprowadzenie ponownej czynności oceny ofert, w tym przyznanie ofercie
Odwołującego sześciu punktów w ramach kryterium "Doświadczenie inspektora
nadzoru robót drogowych (koordynatora)" oraz sześciu punktów w ramach kryterium
"Doświadczenie zawodowe specjalisty ds. rozliczeń i sprawozdawczości w rozliczaniu
rzeczowo -
finansowym robót".
Kosztami postępowania obciąża Zamawiającego - Zarząd Dróg Wojewódzkich
w Lublinie i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych 00/100), uiszczoną przez Odwołującego - Prokom
Construction Sp. z o.o. z siedzibą w Sosnowcu tytułem wpisu od odwołania,
zasądza od Zamawiającego - Zarządu Dróg Wojewódzkich w Lublinie na rzecz
Odwołującego - Prokom Construction Sp. z o.o. z siedzibą w Sosnowcu kwotę
zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy sześćset złotych 00/100) stanowiącą
koszty postępowania odwoławczego poniesione przez Odwołującego z tytułu wpisu
od odwołania oraz kosztów wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z
29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2019 r., poz. 1843 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
jego doręczenia
przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w Lublinie.
…..............................………………………..……………
Sygn. akt KIO 1743/20
U z a s a d n i e n i e
Zarząd Dróg Wojewódzkich w Lublinie (dalej Zamawiający) prowadzi na podstawie
przepisów ustawy z 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r.,
poz. 1843 ze zm., dalej: Pzp)
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie
przetargu nieograniczonego
pod nazwą: „Nadzór inwestorski i rozliczenie finansowe
i rzeczowe -
funkcja Inżyniera przy realizacji zamówienia pn.: Rozbudowa drogi wojewódzkiej
Nr 835 Lublin - Wysokie -
Biłgoraj - Sieniawa - Przeworsk - Kańczuga - Dynów Grabownica
Starzeńska od km 90+490 do km 115+875 na odcinku Biłgoraj - gr. województwa”, numer:
DZU.372.65.2020.dk, zwane dalej
Postępowaniem. Ogłoszenie o zamówieniu zostało
opublikowane w
Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej 13 marca 2020 r. pod numerem
2020/S 052-123870
. Wartość zamówienia przekracza kwoty określone w przepisach
wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp.
27 lipca 2020 r. wykonawca
Prokom Construction Sp. z o.o. z siedzibą w Sosnowcu (Dalej:
Odwołujący), wniósł odwołanie, w którym zaskarżył niezgodne z przepisami czynności
i zaniechania
Zamawiającego, zarzucając mu naruszenie następujących przepisów Pzp:
1. art. 91 ust. 1 Pzp w zw. z art. 7 ust. 1 Pzp w zw. z art. 38 ust. 4b Pzp przez dokonanie
oceny oferty Odwołującego w ramach kryterium "Doświadczenie inspektora nadzoru
robót drogowych (koordynatora)” oraz "Doświadczenie zawodowe specjalisty
ds. rozliczeń i sprawozdawczości w rozliczaniu rzeczowo - finansowym robót”
w sposób arbitralny oraz niezgodny z określonymi w Rozdziale XIV SIWZ;
2. art. 91 ust. 1 Pzp w zw. z art. 7 ust. 1 Pzp przez zaniechanie dokonania wyboru oferty
Odwołującego jako oferty najkorzystniejszej mimo, że oferta ta powinna zostać
sklasyfikowana na pierwszym miejscu w rankingu ofert, a tym samym powinna zostać
uznana za ofertę najkorzystniejszą;
3. art. 7 ust. 1 Pzp przez
naruszenie w stosunku do Odwołującego zasady uczciwej
konkurencji oraz równego traktowania wykonawców przejawiającym się dokonaniem
w stosunku do oferty Odwołującego interpretacji postanowień Rozdziału XIV SIWZ
w sposób niekorzystny dla Odwołującego.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
unieważnienia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty;
dokonania ponownego badania i oceny ofert z uwzględnieniem zasad wynikających
z Rozdziału XIV SIWZ oraz przyznanie ofercie Odwołującego 6 punktów w ramach
kryterium "Doświadczenie inspektora nadzoru robót drogowych (koordynatora)" oraz
6 punktów "Doświadczenie zawodowe specjalisty ds. rozliczeń i sprawozdawczości
w rozliczaniu rzeczowo -
finansowym robót" oraz łącznie 8,83 punktu w ramach
kryteriów oceny ofert;
uznania oferty Odwołującego za ofertę najwyżej ocenioną, a następnie za ofertę
najkorzystniejszą.
Odwołujący objął tajemnicą przedsiębiorstwa część uzasadnienia odwołania. Na podstawie
art. 189 ust. 6 Pzp
Odwołujący wniósł o wyłączenie jawności rozprawy. Odwołujący wskazał,
że całość zarzutów odwołania oraz przywołana na ich poparcie argumentacja odnosiła
się do informacji zastrzeżonych skutecznie na etapie postępowania przetargowego jako
tajemnica przedsiębiorstwa Odwołującego.
W uzasadnieniu odwołania w zakresie nieobjętym tajemnicą przedsiębiorstwa Odwołujący
wskazał m.in.:
Zamawiający określił w Rozdziale XIV ust. 3 i 4 SIWZ kryteria oceny ofert odnoszące
się do doświadczenia członków personelu wykonawcy:
„1. Doświadczenie inspektora nadzoru robót drogowych (koordynatora) - waga kryterium
Oferty z doświadczeniem inspektora nadzoru robót drogowych (koordynatora) w pełnieniu
funkcji
inspektora nadzoru robót drogowych (koordynatora) na inwestycji drogowej
polegającej na budowie lub przebudowie (w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. "Prawo
budowlane” Dz. U. z 2019 r. poz. 1186) drogi publicznej (wraz z infrastrukturą towarzyszącą)
i
wartości robót co najmniej 45 000 000,00 zł netto, przy czym inwestycja winna być
odebrana ostatecznie przez jej zamawiającego:
na jednej inwestycji otrzymają liczbę punktów PD – 0,
na 2 lub 3 inwestycjach otrzymają punktów PD – 4,
na 4 lub 5 inwestycjach
otrzymają punktów PD – 6,
na 6 lub powyżej inwestycjach otrzymają punktów PD – 10.
W przypadku nie wskazania doświadczenia inspektora nadzoru robót drogowych
(koordynatora) wykonawca otrzyma 0 pkt.
Doświadczenie zawodowe specjalisty ds. rozliczeń i sprawozdawczości w rozliczaniu
rzeczowo -
finansowym robót - waga kryterium 10 %
Oferty z doświadczeniem osoby zaakceptowanej przez zamawiającego do pełnienia funkcji
Specjalisty/Inspektora
ds. rozliczeń na stanowisku ds. rozliczeń na inwestycji drogowej
polegającej na budowie lub przebudowie (w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. "Prawo
budowlane” Dz. U. z 2019 r. poz. 1186) drogi publicznej (wraz z infrastrukturą towarzyszącą)
i wartości robót co najmniej 45 000 000 zł (netto), przy czym inwestycja winna być odebrana
ostatecznie przez jej inwestora:
na jednej inwestycji otrzymają liczbę punktów PS – 0,
na 2 lub 3 inwestycjach otrzymają punktów PS – 4,
na 4 lub 5 inwestycjach
otrzymają punktów PS – 6,
na 6 lub powyżej inwestycjach otrzymają punktów PS – 10.
W przypadku nie wskazania doświadczenia specjalisty ds. rozliczeń i sprawozdawczości
Wykonawca otrzyma 0
pkt. ”
Z
amawiający wskazał w SIWZ, że: „za najkorzystniejszą uznana będzie oferta, która uzyska
najwyższą łączną liczbę punktów obliczoną według wzoru:
P = PCx60% + PBx20% + PDx10% + PSx10%, gdzie:
PC
– punkty przyznane ofercie w ramach kryterium ceny,
PB
– punkty przyznane ofercie w ramach kryterium badań,
PD
– punkty przyznane ofercie w ramach kryterium doświadczenia inspektora
nadzoru robót drogowych,
PS
– punkty przyznane ofercie w ramach kryterium doświadczenia specjalisty
ds. rozliczeń.
Odwołujący w Wykazie osób dla potrzeby kryterium oceny ofert powołał się na odpowiednie
doświadczenie. Dla każdej z osób wskazanych w formularzu ofertowym w pkt VI
"Doświadczenie zawodowe" Odwołujący wskazał cztery inwestycje, co powinno skutkować
przyznaniem jego
ofercie 6 punktów w zakresie każdego z ww. kryteriów.
Zamawiający 15 lipca 2020 r. poinformował o wyborze jako najkorzystniejszej oferty
wykonawcy ZDI Sp. z o.o.
z siedzibą w Zamościu (dalej: Przystępujący). Zamawiający
przedstawił również rozkład punktacji przyznanej poszczególnym ofertom w ramach
kryteriów oceny ofert, z której wynikało, że Zamawiający podjął decyzję o nieprzyznaniu
ofercie Odwołującego 6 punktów w ramach każdego z kryteriów dotyczących doświadczenia
personelu. Zamawiający uznał, że jedna z czterech wskazywanych dla każdej z ww. osób
inwestycji nie spełniała kryteriów uzyskania dodatkowej punktacji. W konsekwencji oferta
Odwołującego w obu kryteriach dotyczących doświadczenia personelu otrzymała po cztery
punkty.
W ocenie Odwołującego decyzja Zamawiającego dokonana została na podstawie pobieżnej
analizy
stanu faktycznego oraz błędnej interpretacji informacji otrzymanej od podmiotu
trzeciego.
Zamawiający dokonał oceny oferty Odwołującego w sposób niezgodny
z zasadami określonymi w SIWZ tj. literalnym brzmieniem postanowień ustanawiających
reguły przyznawania punktów ofertom. Zamawiający na etapie badania i oceny ofert
w wyszedł poza ramy zasad i wytycznych, które zostały przez niego określone
i wyartykułowane w SIWZ. Zamawiający w uzasadnieniu nieprzyznania dodatkowych
punktów ofercie Odwołującego powołał się na argumenty i okoliczności, które nie wynikały
z treści SIWZ.
W ocenie Odwołującego Zamawiający błędnie uznał, że jedna z inwestycji na które powołał
się Odwołujący nie spełniała dotyczących przytoczonych wyżej, określonych w SIWZ
wymogów, co do zasad przyznawania punktów w ramach kryteriów oceny ofert.
Odwołujący podniósł, że Zamawiający w żadnym miejscu w SIWZ nie wskazał, że kwota
45 mln zł netto miała odnosić się do wartości robót budowlanych, których wartość została
"wygenerowana” (przerobiona / odebrana / ukończona etc.) w okresie, gdy dana osoba
pełniła funkcję inspektora nadzoru. Wręcz przeciwnie, Zamawiający w sposób jednoznaczny
wskazał, że ww. wartość winna być odnoszona do wartości inwestycji zgodnie bowiem
z SIWZ: "Oferty z doświadczeniem inspektora nadzoru robót drogowych (koordynatora)
w pełnieniu funkcji inspektora nadzoru robót drogowych (koordynatora) na inwestycji
drogowej:
polegającej na budowie lub przebudowie (w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r.
"Prawo budowlane” Dz. U. z 2019 r. poz. 1186) drogi publicznej (wraz z infrastrukturą
towarzyszącą)
2. i
wartości robót co najmniej 45 000 000-00 zł netto, przy czym inwestycja winna być
odebrana ostatecznie przez jej zamawiającego".
Zatem zakres udziału pełnieniu ww. usługi w ramach inwestycji winien pozostawać bez
wpływu na ocenę oferty Odwołującego w ramach ww. kryterium.
Zamawiający w żadnym z postanowień SIWZ nie określił, że przedmiotem nadzoru miała być
realizacja umowy na roboty budowlane.
Zamawiający konsekwentnie posługiwał się
pojęciem nadzoru, realizacją inwestycji, która nie stanowi synonimu pojęcia umowa.
Zamawiający nigdzie w SIWZ nie zawarł definicji inwestycji zatem stawianie znaku równości
dla zna
czenia tego pojęcia z pojęciem umowy stanowiłoby zmianę SIWZ po dacie składania
ofert.
Gdyby intencją Zamawiającego było wykazanie się doświadczeniem nad wykonywaniem
usług inżynierskich nad realizacją inwestycji wykonywanej w ramach jednej umowy -
Zamawiający powinien wyartykułować taki wymóg bezpośrednio i jasno w SIWZ.
Od
wołujący przyznał, że roboty budowlane zrealizowane w ramach zadania, na które
powołał się w celu przyznania punktów w kryteriach oceny oferty zostały podzielone na kilka
odcinków realizowanych w ramach odrębnych umów z wykonawcami robót. Odwołujący
w ram
ach ww. umowy był jednak obowiązany do świadczenia kompleksowej usługi nadzoru
nad całą inwestycją i wszystkimi wykonywanymi w jej zakresie robotami. Łączna wartość
tych robót przekraczała kwotę 45 mln zł netto.
17 sierpnia 2020
r. Zamawiający złożył pisemną odpowiedź na odwołanie i wniósł
o oddalenie odwołania. W zakresie nieobjętym tajemnicą przedsiębiorstwa Odwołującego
Zamawiający wskazał m. in.:
Kluczowe
dla oceny oferty Odwołującego było brzmienie Rozdziału XIV SIWZ: Opis
kryteriów, którymi zamawiający będzie się kierował przy wyborze oferty wraz z podaniem
wag tych kryteriów i sposobu oceny ofert. Zamawiający podkreślił, że inwestycja drogowa,
o której mowa w treści obu kryteriów dotyczących doświadczenia personelu miała być
odebrana przez inwesto
ra, przy czym w SIWZ w następujący sposób zdefiniowano
inwestycję odebraną: „Jako inwestycja odebrana ostatecznie przez inwestora należy
rozumieć wystawienie co najmniej Świadectwa Przejęcia (dla zadań realizowanych zgodnie
z warunkami FIDIC) lub pod pisa
nie protokołu odbioru ostatecznego (w przypadku zadań,
na których nie wystawia się Świadectwa Przejęcia).
Zdaniem
Zamawiającego
Odwołujący
utożsamił
doświadczenie
wykonawcy
z
doświadczeniem personelu Wykonawcy, w tym konkretnym przypadku: inspektora nadzoru
robót drogowych (koordynatora) i specjalisty ds. rozliczeń i sprawozdawczości w rozliczaniu
rzeczowo finansowym robót. Zamawiający podkreślił, że są dychotomiczne pojęcia
i odnoszą się do zupełnie innych podmiotów. Doświadczenie wykonawcy nie jest tożsame
z doświadczeniem jego personelu. Personel może zdobywać doświadczenie niezależnie
od danego w
ykonawcy. Może to czynić samodzielnie lub u innych wykonawców i jest
to cecha możliwa do przypisania konkretnej osobie, a nie wykonawcy. Personel,
co do zasady,
stanowią osoby fizyczne.
Wykonawca może zdobywać doświadczenie za pomocą innego personelu niż wskazywany
w konkretnej ofercie. N
iezależnie od tego, czy dany personel pozostaje w dyspozycji
w
ykonawcy, to doświadczenie pozostaje doświadczeniem wykonawcy. Wykonawcą może
być osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną,
której ustawa przyznaje zdolność prawną. Wykonawca i jego personel zdobywają
doświadczenie niejako niezależnie od siebie, aczkolwiek często ma to miejsce w tym samym
czasie i na tej samej inwestycji.
Utożsamianie tych dwóch rodzajów doświadczeń przez
Odwołującego było w szczególności widoczne w odniesieniu do inspektora nadzoru robót
drogowych. Wskazana w ofercie osoba brała udział w realizacji jedynie dwóch odcinków
z dwunastu nadzorowanych przez
Odwołującego. Osoba ta nie mogła się zatem
legitymować doświadczeniem wymaganym w SIWZ.
Punktowane było doświadczenie dwóch członków personelu wykonawców:
inspektora nadzoru robót drogowych (koordynatora) oraz
Specjalisty/ Inspektora ds. rozliczeń na stanowisku ds. rozliczeń.
Zamawiający wskazał przy tym, że doświadczenie tych osób dotyczyć miało inwestycji
drogowej.
Zamawiający celowo użył w SIWZ liczby pojedynczej, a nie mnogiej. Inwestycja
drogowa miała z kolei polegać na budowie lub przebudowie drogi publicznej, a wartość robót
na tej inwestycji miała wynosić co najmniej 45 000 000,00 zł netto. Miała to być wartość
jednej inwestycji drogowej, a nie suma szeregu mniejszych inwestycji. Zamawiający
podkreślił, że przyznawał punkty w ramach kryterium jeśli personel danego wykonawcy pełnił
swoje funkcje przy realizacji robót o określonej wartości. Zamawiający nie wymagał
„przerobienia” przez daną osobę określonej wartości, ale pełnienia funkcji w ramach jednej
inwe
stycji drogowej, której wartość była nie mniejsza niż 45 milionów zł netto.
Zamawiający zwrócił uwagę, że pozacenowe kryteria oceny ofert muszą być adekwatne
do przedmiotu zamówienia. Istotą kryteriów, co podkreślono w motywie 92 dyrektywy
2014/24/UE, jes
t umożliwienie oceny porównawczej poziomu wykonania zaoferowanego
w każdej z ofert przedmiotu zamówienia określonego w SIWZ. Zamawiający konstruując
przedmiotowe kryteria
wymagał od personelu wykonawcy pełnienia funkcji przy większych
inwestycjach drogowych o znacznym stopniu skomplikowania, co
z kolei znalazło
odzwierciedlenie w
określeniu w SIWZ minimalnej wartości robót.
Odwołujący w złożonej ofercie powołał się na usługę, w której wykonywał nadzór
nad kilkunastoma mniejszymi inwestycjami, co nie spełniało warunku prowadzącego
do przyznania
dodatkowych punktów w ramach kryterium oceny ofert. Odwołujący nie mógł
utożsamiać zakresu świadczonej przez niego usługi z zakresem czynności wykonywanych
przez jego personel.
W
Rozdziale XIV SIWZ Zamawiający posłużył się określeniem „inwestycja drogowa”,
a nie pojęciem „inwestycja”.
Przedsięwzięcia budowlane polegające na budowie lub przebudowie dróg publicznych
w rozumieniu przepisów ustawy z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. z 2020 r.
poz. 470, 471
i 1087) realizowane są w oparciu o ustawę z 10 kwietnia 2003 r.
o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych
(Dz.U. z
2020 r. poz. 1363 z późn. zm., dalej: Ustawa o ZRID). Na gruncie tego aktu
ustawodawca posłużył się sformułowaniem „inwestycji drogowej”, którą ściśle wiąże
z je
dnym wnioskiem i jedną decyzją. W art. 11a ust. 1 Ustawy o ZRID wskazano,
że właściwe organy administracji publicznej wydają decyzję o zezwoleniu na realizację
inwestycji drogowej na w
niosek właściwego zarządcy drogi. Treść wniosku determinowana
jest z kolei postanowieniami art. 11d Ustawy o ZRID:
Do wniosku o wydanie decyzji właściwy
zarządca drogi zobowiązany jest dołączyć w szczególności:
mapę w skali co najmniej 1:5000 przedstawiającą proponowany przebieg drogi, z
zaznaczeniem terenu niezbędnego dla obiektów budowlanych, oraz istniejące
uzbrojenie terenu;
analizę powiązania drogi z innymi drogami publicznymi;
mapy zawierające projekty podziału nieruchomości, sporządzone zgodnie z
odr
ębnymi przepisami;
3a) określenie nieruchomości lub ich części, które planowane są do przejęcia na rzecz
Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego;
3b) określenie nieruchomości lub ich części, z których korzystanie będzie ograniczone;
określenie zmian w dotychczasowej infrastrukturze zagospodarowania terenu;
5) cztery egzemplarze projektu budowlanego
wraz z zaświadczeniem, o którym mowa w
art. 12 ust. 7 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz.U. z 2019 r. poz.
1186, z późn. zm.), aktualnym na dzień opracowania projektu;
6) w przypadku transeuropejskiej sieci drogowej:
a)
wynik audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego, o którym mowa w art. 241 ust. 1
ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych,
b)
uzasadnienie zarządcy drogi, o którym mowa w art. 241 ust. 4 ustawy z dnia 21
marca 1985 r. o drogach publicznych;
7) opinie:
a)
ministra właściwego do spraw: zdrowia w odniesieniu do inwestycji lokalizowanych
w miejscowościach uzdrowiskowych, zgodnie z odrębnymi przepisami,
b)
dyrektora właściwego urzędu morskiego - w odniesieniu do obszarów pasa
technicznego, pasa ochronnego, morskich portów i przystani,
c)
właściwego organu nadzoru górniczego - w odniesieniu do terenów górniczych,
dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej Państwowego Gospodarstwa
Wodnego Wody Polskie -
w odniesieniu do inwestycji obejmujących wykonanie
urządzeń wodnych oraz w odniesieniu do wykonywania obiektów budowlanych
lub robót na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią (...).
W opa
rciu o powyższe przepisu Zamawiający wskazał, że inwestycja drogowa
to przedsięwzięcie budowlane dotyczące dróg publicznych, które zostało przez zarządcę
drogi objęte jednym wnioskiem o wydanie zezwolenia na realizację inwestycji drogowej
i w
obec, którego właściwy organ wydal jedną decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji
drogowej.
Z powyższego wynikało, że wszelkie budowy lub przebudowy dróg publicznych,
dla których wydane zostały decyzje ZRID są określane są mianem inwestycji drogowych.
Zgodnie z definicjami zawartymi w ustawie z dnia 7 lipca 1997 r. Prawo budowlane (Dz.U. z
2020 r. poz. 1333 z późn. zm., dalej: Prawo budowlane) przez budowę należy rozumieć
wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę,
nadbudowę obiektu budowlanego; natomiast przez przebudowę wykonywanie robót
budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych
istniejącego obiektu budowlanego, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, jak:
kubatura, powierzchni
a zabudowy, wysokość, długość, szerokość bądź liczba kondygnacji; w
przypadku dróg są dopuszczalne zmiany charakterystycznych parametrów w zakresie
niewymagającym zmiany granic pasa drogowego.
Ponadto
roboty polegające na przebudowie drogi publicznej w 2015 r. wymagały dokonania
zgłoszenia zgodnie z przepisami Prawa budowlanego. Dlatego każde roboty budowlane
objęte odrębnym zgłoszeniem budowlanym należało uznać za odrębną inwestycję drogową.
Przystępujący 6 sierpnia 2020 r. wniósł pisemną odpowiedź na odwołanie. Przystępujący
poparł stanowisko Zamawiającego i wniósł o oddalenie odwołania jako w całości
niezasadnego.
Przystępujący wskazał ponadto:
Z
arzuty Odwołującego sprowadzały się w istocie do wykładni SIWZ tj. postanowień rozdziału
XIV, ust. 3 i 4. Odw
ołujący zaprezentował wykładnię ww. postanowień, w świetle której bez
znaczenia dla kwalifikacji danej inwestycji,
jako wchodzącej w skład doświadczenia
inspektora nadzoru robót drogowych i specjalisty ds. rozliczeń i sprawozdawczości,
pozosta
wał zakres tego doświadczenia tj. ustalenie, czy w ramach pełnienia ww. funkcji dana
osoba posiadała doświadczenie w zakresie robót o wartości co najmniej 45 000 000,00 zł
netto.
W ocenie Przystępującego taki sposób interpretacji SIWZ był sprzeczny z jego literalną
tr
eścią. Z cytowanych wyżej postanowień SIWZ wynikało wprost, że wskazane osoby
musiały wykazać się doświadczeniem w pełnieniu danej funkcji, w ramach realizowanych
robót, o wartości nie mniejszej niż 45 000 000,00 zł. netto. Wykładnia literalna postanowień
SIWZ wskaz
ywała, że chodziło o wykonywanie obowiązków w ramach danej funkcji przy
faktycznej realizacji robót o wskazanej wartości. Wymienione osoby musiały zatem być
obecne i faktyczne wykonywać swoje obowiązki w czasie realizacji robót o wymaganej
wartości, inaczej mówiąc - by Zamawiający mógł przyznać punktację w świetle rozdz. XIV
ust. 3 i 4 SIWZ
roboty o wartości 45 000 000,00 zł netto lub wyższej, musiały być
zrealizowane w czasie kiedy ww.
osoby pełniły swoje funkcje.
Zgodnie zaś z interpretacją ww. postanowień SIWZ przedstawioną przez Odwołującego,
nawet pełnienie opisanych funkcji przez jeden dzień, w ramach inwestycji o wartości 45 000
000,00 zł netto lub wyższej, byłoby wystarczające dla uzyskania punktacji. Tego rodzaju
interpretacja
była nie tylko sprzeczna z zasadami logiki i doświadczenia życiowego (skoro
Zamawiający wymaga „doświadczenia” przy realizacji robót o określonej wartości, to
koniecznym jest faktyczne wykonywanie obowiązków w czasie realizacji robót o takiej
wartości), ale również z treścią SIWZ. Skoro Zamawiający posłużył się sformułowaniem
„doświadczenie w pełnieniu funkcji” w zestawieniu z warunkiem wartości robót, w ramach
których ta funkcja była pełniona, to nie mogło być mowy o innym znaczeniu spornych
postanowień jak tylko powiązaniu czasu pełnienia funkcji z wartością robót jaka w okresie
pełnienia tejże funkcji została wykonana.
W ocenie Przystępującego Odwołujący usiłował dokonać wykładni treści SIWZ w całkowitym
oderwaniu od okoliczności i celu jej postanowień. Celem tych postanowień było uzależnienie
punktacji od faktycznie nabytego doświadczenia, zatem oczywistym było, że wymóg
doświadczenia przy pełnieniu określonej funkcji odnosił się do pełnienia jej w czasie kiedy
zrealizowane zostały roboty o wartości co najmniej 45 000 000,00 zł netto. Wbrew
twierdzeniom Odwołującego, to nie Zamawiający dokonał wykładni rozszerzającej zapisów
SIWZ, a Odwołujący usiłował z ww. postanowień wywodzić treść, która z nich nie wynikała,
wbrew zasadzie clara non sunt interpretanda.
SIWZ st
anowi oświadczenie woli zamawiającego, które podlega wykładni przy zastosowaniu
zasad określonych w art. 65 Kodeksu cywilnego. Zgodnie zaś z art. 65 § 1 Kc oświadczenie
woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których złożone
zostało, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje.
W ocenie Przystępującego, interpretacja Odwołującego, w świetle której punktacja
przysługiwała za nawet jeden dzień pełnienia funkcji w ramach inwestycji, w ramach której
wartość robót budowlanych wynosiła co najmniej 45 000 000,00 zł netto była całkowicie
sprzeczna z zasadami wykładni oświadczeń woli opisanymi w art. 65 § 1 Kc.
W zakresie
twierdzeń Odwołującego, co do sumowania wartości inwestycji realizowanych
przez różnych wykonawców robót Przystępujący podniósł, że SIWZ wyraźnie zdefiniował
inwestycję jako budowę lub przebudowę w rozumieniu ustawy Prawo budowlane. Jeżeli
zatem definicja inwestycji została powiązana z przepisami prawa budowlanego, to nie ulega
wątpliwości, że każda umowa z wykonawcą robót będzie stanowić odrębną inwestycję,
tj.
budowę lub przebudowę. Okoliczność, że Odwołujący podpisał umowę o świadczenie
usług obejmującą kilka budów / przebudów pozostawała bez znaczenia dla ich statusu.
Status inwestycji ustalany jest
nie w oparciu o umowę o świadczenie usług z inwestorem
zastępczym/nadzorcą, a na podstawie umowy z generalnym wykonawcą robót budowlanych.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, w tym treść ogłoszenia o zamówieniu, treść SIWZ,
jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska Stron i uczestnika złożone
podczas rozprawy, Izba zważyła, co następuje:
Izba ustaliła, że Odwołującemu, w świetle przepisu art. 179 ust. 1 Pzp, stanowiącego,
że „Środki ochrony prawnej określone w niniejszym dziale przysługują wykonawcy,
uczestnikowi konkursu, a także innemu podmiotowi, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu
danego zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia
przez zamawiającego przepisów niniejszej ustawy”, przysługiwało uprawnienie do wniesienia
odwołania.
Izba oddaliła wniosek Odwołującego o wyłączenie jawności rozprawy. W ocenie Izby nie
zachodziły okoliczności wskazane w art. 189 ust. 6 Pzp, który stanowi, że „Izba na wniosek
strony lub z urzędu wyłącza jawność rozprawy w całości lub w części, jeżeli przy
rozpoznawaniu odwołania może być ujawniona informacja stanowiąca tajemnicę chronioną
na podstawie odrębnych przepisów inna niż informacja niejawna w rozumieniu przepisów
o ochronie informacji niejawnych. Rozprawa odbywa się wówczas wyłącznie z udziałem
stron lub ich pełnomocników”. Odwołujący – w odwołaniu oraz Zamawiający – w odpowiedzi
na odwołanie, w wyczerpujący sposób przedstawili swoje stanowiska z uwzględnieniem
arg
umentacji opartej o informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa Odwołującego.
W tej sytuacji w ocenie Izby wyłączenie jawności rozprawy zmierzałoby wyłącznie
do uniemożliwienia aktywnego udziału Przystępującego w rozprawie.
Mając na uwadze powyższe Izba merytorycznie rozpoznała złożone odwołanie, uznając,
że zasługuje ono na częściowe uwzględnienie.
W ocenie
Izby spór sprowadzał się do sposobu rozumienia następujących postanowień
Rozdziału XIV SIWZ:
„3. Doświadczenie inspektora nadzoru robót drogowych (koordynatora) – waga kryterium
Oferty z doświadczeniem inspektora nadzoru robót drogowych (koordynatora)
w pełnieniu funkcji inspektora nadzoru robót drogowych (koordynatora) na inwestycji
drogowej polegającej na budowie lub przebudowie (w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca
1994 r. "Prawo budowlane" Dz. U. z 2019 r. poz. 1186) drogi publicznej (wraz
z infrastrukturą towarzyszącą) i wartości robót co najmniej 45 000 000,00 zł netto, przy
czym inwestycja winna być odebrana ostatecznie przez jej zamawiającego:
na jednej inwestycji otrzymają liczbę punktów PD = 0
na 2 lub 3 inwestycjach otrzymają punktów PD = 4
na 4 lub 5 inwestycjach otrzymają punktów PD = 6
na 6 lub powyżej inwestycjach otrzymają punktów PD = 10
W przypadku nie wskazania doświadczenia inspektora nadzoru robót drogowych
(koordynatora) Wykonawca otrzyma 0 pkt.
4. Doświadczenie zawodowe specjalisty ds. rozliczeń i sprawozdawczości w rozliczaniu
rzeczowo
– finansowym robót– waga kryterium 10 %
Oferty z doświadczeniem osoby zaakceptowanej przez zamawiającego do pełnienia
funkcji Specjalisty/Inspektora ds. rozliczeń na stanowisku ds. rozliczeń na inwestycji
drogowej polegającej na budowie lub przebudowie (w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca
1994 r. "Prawo budowlane" Dz. U. z 2019 r. poz. 1186) drogi publicznej (wraz
z infrastrukturą towarzyszącą) i wartości robót co najmniej 45 000 000 zł (netto), przy
czym inwestycja winna być odebrana ostatecznie przez jej inwestora:
na jednej inwestycji otrzymają liczbę punktów PS = 0
- na 2 lub
3 inwestycjach otrzymają punktów PS = 4
na 4 lub 5 inwestycjach otrzymają punktów PS = 6
na 6 lub powyżej inwestycjach otrzymają punktów PS = 10
W przypadku nie wskazania doświadczenia specjalisty ds. rozliczeń i sprawozdawczości
Wykonawca otrzyma 0 pkt
”.
W zakresie pojęć użytych w ww. części SIWZ Zamawiający zdefiniował następujące:
„Pod pojęciem dróg, Zamawiający rozumie drogi publiczne określone w ustawie
z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. 2017 poz. 2222) lub drogi
będące ich odpowiednikami w państwach Unii Europejskiej, państwach będących
stronami Porozumienia Światowej Organizacji Handlu w sprawie zamówień
rządowych i państwach będącymi stronami umów międzynarodowych, których stroną
jest Unia Europejska
”.
„Jako inwestycja odebrana ostatecznie przez inwestora należy rozumieć wystawienie
co najmniej Świadectwa Przejęcia (dla zadań realizowanych zgodnie z warunkami
FIDIC) lub podpisanie protokołu odbioru ostatecznego (w przypadku zadań,
na których nie wystawia się Świadectwa Przejęcia)”.
W SIWZ brak jest definicji kluczowego dla
oceny stanu faktycznego pojęcia inwestycji
drogowej.
Brak jest również jakiejkolwiek informacji, co do sposobu rozumienia tego pojęcia.
Zamawiający nie wskazał przy tym, że nadał pojęciu inwestycji drogowej znaczenie
wynikające z Ustawy o ZRID. W konsekwencji – co wprost wynika z przytoczonych wyżej
stanowisk Odwołującego, Zamawiającego i Przystępującego – każdy z nich w odmienny
sposób interpretował sporne postanowienia SIWZ.
Przyczyną powyższego jest w ocenie sposób sformułowania ww. kryteriów. Oprócz
oczywistych błędów stylistycznych, zdania są przesadnie rozbudowane i zawiłe. W efekcie
ich interpretacja mo
gła być problematyczna i dawać niejednoznaczny wynik. Nie można
zgodzić się przy tym z twierdzeniem Zamawiającego, że pojęcie inwestycji drogowej
ma oczywiste
i jasne znaczenie. Skoro Zamawiający, oceniając oferty w ramach kryteriów,
zamierzał utożsamiać jedną inwestycję drogową z jedną umową na realizację robót
budowlanych
polegających na budowie lub przebudowie drogi publicznej, to jego
obowiązkiem było to wprost określić w SIWZ.
Zamawiający nie przyznał ofercie Odwołującego punktów za doświadczenie personelu
uzyskane w ramach jednego z czterech
zadań wykazanych w tej ofercie na podstawie
powyższej interpretacji SIWZ, tj. przyjmując, że jedna inwestycja drogowa jest tożsama
z jedną umową na realizację określonych robót. Tym samym w ocenie Izby potwierdził się
podstawowy zarzut odwołania, czyli interpretacja przez Zamawiającego kryteriów oceny ofert
w z
akresie doświadczenia personelu w sposób zawężający.
Odnosząc się do stanowiska Zamawiającego Izba wskazuje, że zarówno inwestycja
jak i inwestycja drogowa nie muszą być realizowane w ramach pojedynczych umów. Pojęcie
inwestycja ma szerszy zakres niż umowa, stąd stanowisko Odwołującego wskazujące,
że jedna inwestycja nie musi być realizowana w ramach jednej umowy. Tym samym Izba nie
zgodziła się również ze stanowiskiem Przystępującego wyrażonym w toku rozprawy, zgodnie
z którym o prawidłowości interpretacji Zamawiającego stanowiła przytoczona wyżej definicja
inwestycji odebrana ostatecznie przez inwestora.
Przystępujący wskazał, że skoro w ww. definicji mowa jest o jednym odbiorze dla jednej
inwestycji
, to w konsekwencji uznać należało, że inwestycja taka musiała być realizowana
w ramach jednej umowy
. Tym samym Przystępujący wskazał, że istnieje konieczność
odrębnego odbioru inwestorskiego dla każdej umowy o roboty budowlane. Izba wskazuje
jednak, że inwestycja odebrana ostateczna w rozumieniu przedmiotowej definicji to również
podpisanie protokołu odbioru ostatecznego. W ocenie Izby w definicji wskazanej w SIWZ
mieści się odbiór ostateczny dla inwestycji zrealizowanej zarówno w ramach jednej,
jak i wielu umów. Z tego względu argumentacja Przystępującego nie mogła stanowić
podstawy do uznania czynności Zamawiającego dokonanych w ramach oceny ofert
za prawidłowe.
Izba wskazuje ponadto, że argumentacja podniesiona przez Zamawiającego w piśmie
procesowym oraz w toku rozprawy, wykraczała poza argumentację zawartą w uzasadnieniu
punktacji oferty Odwołującego. Uzasadniając nieprzyznanie kompletu punktów ofercie
Odwołującego w ramach kryteriów dot. doświadczenia personelu Zamawiający wskazał,
że żadna z umów realizowanych w ramach przedmiotowej inwestycji nie spełniała wymogu
wartości minimalnej. Kryteria odnosiły się jednak do inwestycji drogowej o wartości robót
minimum 45 mln zł netto, a Zamawiający nie zawarł w SIWZ informacji, że pojęcia inwestycji
drogowej i umowy na realizację robót budowlanych polegających na budowie
lub przebudowie
drogi publicznej należy traktować jako tożsame. Z tego względu, w ocenie
Izby, kryteria powyższe powinny być rozumiane jako dotyczące inwestycji drogowych
realizowanych w ramach jednej bądź wielu umów, a kwota 45 mln zł netto dotyczyć powinna
łącznej wartości takich inwestycji, nie zaś pojedynczej umowy. Inne rozumienie spornych
kryteriów oznaczałoby ich zawężającą interpretację, a zatem faktyczną zmianę treści SIWZ
po upływie terminu składania ofert.
Zamawiający podkreślał w toku rozprawy, że przedmiotowe kryteria odnosiły
się do inwestycji, których przedmiotem była jedna droga publiczna, zatem niedopuszczalne
było powołanie się na realizację inwestycji składającej się z kilku, odrębnych odcinków dróg.
Argument taki nie padł jednak w uzasadnieniu punktacji oferty Odwołującego – treść tego
uzasadnienia pozwala
przyjąć, iż w toku oceny ofert Zamawiający do takiego, ewentualnego
wymogu
nie przywiązywał żadnej wagi. Wskazać przy tym należy, że Zamawiający
przeprowa
dził na tyle szczegółową ocenę spornej inwestycji, że z całą pewnością był
świadomy wszystkich, podstawowych informacji jej dotyczących.
W tej sytuacji Izba uznała zarzuty odwołania potwierdziły się w ten sposób, że Zamawiający
dokonując oceny oferty Odwołującego naruszył art. 91 ust. 1 Pzp w zw. z art. 7 ust. 1 Pzp.
Art. 91 ust. 1 Pzp stanowi, że zamawiający wybiera ofertę najkorzystniejszą na podstawie
kryteriów oceny ofert określonych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Tym samym ocena oferty Odwołującego w oparciu o kryteria węższe i bardziej rygorystyczne
niż określone w SIWZ stanowiło złamanie dyspozycji przytoczonego przepisu.
Zarzuty
odwołania ze względu na ich uzasadnienie oraz wskazane podstawy prawne
potraktowane zostały w sposób łączny.
W zakresie prz
ywołanego w zarzucie nr 1 art. 38 ust. 4b Pzp Izba wskazuje, że przepis ten
odnosi się do postępowań o udzielenie zamówienia prowadzonych w trybie przetargu
ograniczonego i negocjacji z ogłoszeniem („Z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych
w ustawie, jest
niedopuszczalne dokonywanie zmian w treści specyfikacji istotnych
warunków zamówienia po upływie terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału
w przetargu ograniczonym i negocjacjach z ogłoszeniem, które prowadzą do zmiany treści
ogłoszenia o zamówieniu”). Przedmiotowe postępowania prowadzone jest w trybie przetargu
nieograniczonego, zatem art. 38 ust. 4b Pzp nie ma zastosowanie w sprawie.
Izba na podstawie art. 190 ust. 6 Pzp
oddaliła objęte tajemnicą przedsiębiorstwa dowody
złożone przez Zamawiającego i Odwołującego w toku posiedzenia niejawnego z udziałem
stron. Izba uznała, że dowody nie mają rzeczywistego związku z przedmiotem sporu
oraz znaczenia dla oceny prawidłowości zaskarżonych czynności Zamawiającego.
W konsekwencji wnioski dowodowe s
tron zostały oddalone jako powołane jedynie
dla zwłoki.
Biorąc pod uwagę powyższe Izba orzekła jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, z uwzględnieniem
przepisów rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz.U. z 2018 r. poz. 972).
…..............................………………………..……………