KIO 1437/20 WYROK dnia 7 sierpnia 2020 r.

Sygn. akt KIO 1437/20 

WYROK 

  z dnia 7 sierpnia 2020 r.  

Krajowa Izba Odwoławcza  -   w składzie: 

Przewodniczący:      Anna Osiecka 

Protokolant:  

Klaudia Ceyrowska 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 sierpnia 2020 r. 

w Warszawie odwołania wniesionego 

do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  28  czerwca  2020  r.  przez  wykonawców 

wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia  ENERGO-SYSTEM  Spółka  Akcyjna  

z  siedzibą  w  Rzeszowie  oraz  Przedsiębiorstwo  Produkcyjno  Handlowo  Usługowe 

„MARTECH-PLUS”  M.  M.  Spółka  Jawna  z  siedzibą  w  Rudzie  Śląskiej  w postępowaniu 

prowadzonym przez zamawiającego Polskie Sieci Elektroenergetyczne Spółka Akcyjna z 

siedzibą w Konstancinie-Jeziornie 

przy  udziale  wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia  Mota-Engil 

Central  Europe  Spółka  Akcyjna  z  siedzibą  w  Krakowie  oraz  Mota-Engil  Engenharia  

e  Construcao  Sociedate  Anonima 

z  siedzibą  w  Amarante  (Portugalia),  zgłaszających 

przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego 

orzeka: 

Uwzględnia  odwołanie  i  nakazuje  zamawiającemu  unieważnienie  czynności 

odrzucenia oferty 

wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia 

ENERGO-

SYSTEM  Spółka  Akcyjna  z  siedzibą  w  Rzeszowie  oraz  Przedsiębiorstwo 

P

rodukcyjno Handlowo Usługowe „MARTECH-PLUS” M. M. Spółka Jawna z siedzibą 

w Rudzie Śląskiej oraz powtórzenie czynności badania i oceny ofert.    

Kosztami  postępowania  obciąża  zamawiającego  Polskie  Sieci  Elektroenergetyczne 

Spółka Akcyjna z siedzibą w Konstancinie-Jeziornie i: 

zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20 000 zł 00 gr (słownie: 

dwadzieścia  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawców  wspólnie 

ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia  ENERGO-SYSTEM  Spółka  Akcyjna  

z siedzibą w Rzeszowie oraz Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowo Usługowe 

„MARTECH-PLUS” M. M. Spółka Jawna z siedzibą w Rudzie Śląskiej, tytułem wpisu 

od odwołania; 

zasądza  od  zamawiającego  Polskie  Sieci  Elektroenergetyczne  Spółka  Akcyjna  

z siedzibą w Konstancinie-Jeziornie na rzecz wykonawców wspólnie ubiegających się 

o udzielenie zamówienia ENERGO-SYSTEM Spółka Akcyjna z siedzibą w Rzeszowie 

oraz Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowo Usługowe „MARTECH-PLUS” M. M. 

Spółka  Jawna  z  siedzibą  w  Rudzie  Śląskiej  kwotę  23  600  zł  00  gr  (słownie: 

dwadzieścia trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) stanowiącą koszty postępowania 

odwoławczego  poniesione  z  tytułu  wpisu  od  odwołania  w  kwocie  20  000  zł  oraz 

wynagrodzenia pełnomocnika w kwocie 3 600 zł. 

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych 

(t.j.  Dz.  U.  z  2019  r.  poz.  1843  ze  zm.)  na  niniejszy  wyrok 

–  w  terminie 7 dni  od  dnia jego 

doręczenia  –  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  

do 

Sądu Okręgowego w Warszawie.   

Przewodniczący:      ……………………………… 

Sygn. akt KIO 1437/20 

U z a s a d n i e n i e 

Polskie Sieci Elek

troenergetyczne Spółka Akcyjna z siedzibą w Konstancinie-Jeziornie, 

dalej  „Zamawiający”,  prowadzą  w  trybie  przetargu  nieograniczonego  postępowanie  o 

udzielenie zamówienia publicznego pn. Budowa stacji elektroenergetycznej 220/110kV Nysa 

wraz z wprowadzeniem linii 220kV Ząbkowice-Groszowice.  

Postępowanie  prowadzone  jest  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  29  stycznia 

2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. t.j. z 2019 r. poz. 1843 ze zm.), dalej „ustawa 

Pzp”.  

O

głoszenie  o  zamówieniu  zostało  opublikowane  w  Dzienniku  Urzędowym  Unii 

Europejskiej w dniu 17 marca 2020 r. pod numerem 2020/S 54-129369. 

W  dniu  28  czerwca  2020  r. 

wykonawcy  wspólnie  ubiegający  się  o  udzielenie 

zamówienia  ENERGO-SYSTEM  Spółka  Akcyjna  z  siedzibą  w  Rzeszowie  oraz 

Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowo Usługowe „MARTECH-PLUS” M. M. Spółka Jawna 

z  siedzibą  w  Rudzie  Śląskiej,  dalej  „Odwołujący”,  wnieśli  odwołanie,  zarzucając 

Zamawiającemu naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 3 poprzez bezpodstawne uznanie, 

że oferta Odwołującego zawiera rażąco niską cenę i odrzucenie tejże oferty. 

Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania w całości i nakazanie Zamawiającemu: 

unieważnienia dokonanej czynności odrzucenia oferty Odwołującego oraz dokonania oceny 

ofert z 

uwzględnieniem oferty Odwołującego.  

Odwołujący wskazywał, że zakres wezwania do wyjaśnień rażąco niskiej ceny daleko 

wykraczał poza przyjęte zasady weryfikacji realności ceny ofertowej. Podnosił, że udowodnił, 

że oferta została skalkulowana prawidłowo i obejmowała całkowity zakres prac objętych SIWZ. 

Stwierdzał, że cena nie jest rażąco niska, a decyzja Zamawiającego o odrzuceniu jego oferty 

spowodowana jest 

nierzetelnym przeanalizowaniem oferty i wyjaśnień Odwołującego. 

Stwierdzał, że wycena oferty przy zastosowaniu określonych czynników  cenotwórczych 

może  mieć  miejsce  w  przypadku  wynagrodzenia  kosztorysowego  i  narzucenia    przez 

zamawiającego  takiego  sposobu  obliczenia  ceny  ofertowej.  Zamawiający  może  wymagać 

wyceny  przek

azanego  kosztorysu  ślepego  poprzez  zastosowanie  określonych  nakładów 

rzeczowych (najczęściej KNR lub KNNR) oraz oferowanych czynników cenotwórczych. 

W  przedmiotowym  postępowaniu  Zamawiający  wymagał  określenia  ceny  ryczałtowej. 

Opis 

sposobu  określenia  ceny  wskazuje  jedynie  na  konieczność  ujęcia  w  cenie  wszystkich 

kosztów Wykonawcy i opłat związanych z realizacją zamówienia. Wynagrodzenie ryczałtowe 

nie  powstaje  jako  suma  pozycji  kosztorysowych,  ani  tym  bardziej  poprzez  podstawienie 

jakichkolwiek czynników cenowych do określonych nakładów rzeczowych (Zamawiający nie 

określił żadnych nakładów). 

Do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  Zamawiającego  w  ustawowym  terminie 

przystąpili wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia Mota-Engil Central 

Europe  Spółka  Akcyjna  z  siedzibą  w  Krakowie  oraz  Mota-Engil  Engenharia  e  Construcao 

Sociedate Anonima z siedzibą  w Amarante (Portugalia), wnosząc o oddalenie odwołania w 

całości. 

Pismem z dnia 31 lipca 

2020 r. Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, wnosząc 

o oddalenie odwołania w całości. Wskazane pismo procesowe znajduje się w aktach sprawy. 

Uwzględniając  dokumentację  z  przedmiotowego  postępowania  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego,  jak  również  biorąc  pod  uwagę  oświadczenia  i  stanowiska 

stron,  oraz  uczestników  postępowania  odwoławczego,  złożone  w  pismach 

procesowych,  jak  też  podczas  rozprawy,  Izba  stwierdziła,  iż  odwołanie  zasługuje  

na 

uwzględnienie. 

Izba  dopuściła  w  niniejszej  sprawie  dowody  z  dokumentacji  postępowania,  

w  szczególności  z:  ogłoszenia o zamówieniu,  postanowień  specyfikacji  istotnych  warunków 

zamówienia, oferty złożonej przez Odwołującego, wezwania do wyjaśnień w zakresie rażąco 

niskiej  ceny  wraz  z  udzieloną  odpowiedzią  Odwołującego,  informacji  Zamawiającego 

o 

odrzuceniu oferty Odwołującego. Izba wzięła również pod uwagę stanowiska wyrażone w 

odwołaniu,  odpowiedzi  na  odwołanie,  piśmie  procesowym  Przystępującego,  a także 

o

świadczenia i stanowiska stron wyrażone ustnie do protokołu posiedzenia i rozprawy w dniu 

7 sierpnia 2020 r.  

Uwzględniając powyższe, Izba ustaliła, co następuje. 

Przedmiotem 

zamówienia  jest  zaprojektowanie  i  wykonanie  robót  budowlanych 

polegających na budowie stacji elektroenergetycznej 220/110kV Nysa wraz z wprowadzeniem 

linii  220kV  Ząbkowice-Groszowice.  Zamawiający  opisał  przedmiot  zamówienia  za  pomocą 

programu  funkcjonalno-

użytkowego,  dalej  „PFU",  gdzie  określił,  że  opracowanie  projektu 

budowlanego  oraz  uzyskanie  pozwolenia  na  budowę  leży  po  jego  stronie  (pkt  2.1  PFU). 

Zadaniem  w

ykonawcy  jest  sporządzenie  pozostałej  dokumentacji  projektowej,  w 

szczególności  projektów  wykonawczych  oraz  wykonanie  robót,  a  także  -  na  żądanie 

Zamawiającego  zrealizowanie  opcji.  Przedmiotem  opcji  nr  2  jest  pełnienie  funkcji 

prowad

zącego eksploatację obiektu od daty pierwszego podania napięcia na urządzania do 

daty  odbioru  końcowego  przedmiotu  zamówienia.  Warunki  dokonania  odbioru  końcowego 

zostały określone w pkt 2.3.37.2 PFU oraz w pkt 10 Wzoru Umowy. Po spełnieniu określonych 

wymagań,  w  szczególności  po  uzyskaniu  przez  Wykonawcę  pozwolenia  ha  użytkowanie, 

Zamawiający zobowiązany będzie dokonać odbioru końcowego przedmiotu zamówienia. 

Zgodnie z 

Rozdziałem XVI specyfikacji istotnych warunków zamówienia, dalej „SIWZ”, 

Zamawiający wymagał, aby oferta cenowa zawierała: cenę netto w [zł], w tym cenę netto w [zł] 

za  wykonanie  przedmiotu  zamówienia,  kwotę  100  000  zł  stanowiącą  maksymalną  łączną 

wartość wynagrodzenia Wykonawcy za prace i czynności wykonane w ramach prawa opcji - 

Opcji  Nadzoru,  o  której  mowa  w  pkt  2.9  oraz  12.25  Umowy  oraz  kwotę  wynagrodzenia 

Wykonawcy za prace i czynności wykonane w ramach prawa opcji, o którym mowa w pkt. 2.10 

oraz 12.26 Umowy, k

wotę podatku VAT (wg obowiązujących przepisów) oraz cenę brutto w 

[zł] 

Dalej Zamawiający wskazał, że oferowana cena powinna zawierać wszystkie koszty 

Wykonawcy i opłaty zawiązane  z realizacją zamówienia oraz że cena podana w ofercie jest 

ceną ryczałtową (co potwierdza także pkt 12.1 Wzoru Umowy), stałą, w całym okresie realizacji 

przedmiotu zamówienia z wyłączeniem §24 Wzoru Umowy (dotyczącego zmian umowy). 

Dodatkowo  Zamawiający  wymagał  wypełnienia  i  załączenia  do  oferty  formularza 

Wartości Czynników Cenotwórczych (wzór nr 2 III części SIWZ), w którym wykonawca miał 

podać następujące wskaźniki: robocizna R = ..... zł/rbg, transport  T  =  .....  zł/km,  wskaźnik 

kosztów pośrednich  Kp = ... % (R+S), wskaźnik kosztów zakupu materiałów  Kz = ... % (M), 

w

skaźnik zysku  Z = ..... % (R + S + Kp). Cena jednostkowa netto robocizny (R) jako wartości 

uśrednionej dla wszystkich rodzajów prac: ..... zł. Cena jednostkowa netto pracy sprzętu (S) 

....zł. Wartość za jeden miesiąc przedłużenia okresu Gwarancji i Rękojmi zgodnie z zapisami 

punktu 13.1 Umowy….. zł (netto). 

Zamawiający  zastosował,  zgodnie  z  Rozdziałem  XVII  SIWZ,  poza  kryterium  ceny, 

również kryterium terminu realizacji zamówienia (20%). 

W  dniu  27  maja  2020  r.  Zam

awiający  dokonał  otwarcia  ofert.  Do  upływu  terminu 

składania ofert wpłynęło osiem ofert, w tym m.in. oferta Przystępującego oraz Odwołującego, 

która  opiewała  na  kwotę  54 750 000  zł  netto,  przy  wartości  szacunkowej  zamówienia 

wynoszącej  94 688 800  zł.  Odwołujący  w  formularzu  dotyczącym  Wartości  Czynników 

Cenotwórczych podał następujące wskaźniki: robocizna R = 25 zł/rbg, transport T = 5 zł/km, 

wskaźnik kosztów pośrednich Kp = 80% (R+S), wskaźnik kosztów zakupu materiałów  Kz = 

% (M), wskaźnik zysku  Z = 15% (R + S + Kp). Cena jednostkowa netto robocizny (R) jako 

wartości  uśrednionej  dla  wszystkich  rodzajów  prac:  25  zł.  Cena  jednostkowa  netto  pracy 

sprzętu  (S):  SEKOCENBUD  I  kw.  2020.  Wartość  za  jeden  miesiąc  przedłużenia  okresu 

Gwarancji i Rękojmi zgodnie z zapisami punktu 13.1 Umowy 350 000 zł (netto). 

Pismem  z  dnia 

12  maja  2020  r.  Zamawiający  zwrócił  się  do  Odwołującego  z 

wezwaniem  do  złożenia  wyjaśnień  na  podstawie  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp,  zobowiązując 

wykonawcę m.in. do udzielenia wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na 

wyso

kość ceny oraz przedłożenia dowodów mogących te wyjaśnienia potwierdzić. Dodatkowo 

Zamawia

jący  poprosił  o przedstawienie:  1)  szczegółowej kalkulacji kosztów  ceny  ofertowej, 

sporządzonej  na  podstawie  szczegółowych  kosztorysów  wraz  z  dowodami  (dokumenty 

potw

ierdzające  koszt  aparatury,  urządzeń,  materiałów,  robocizny,  pracy  sprzętu  i  innych 

kosztów ujętych w szczegółowych kosztorysach); 2) posiadanych ofert, umów lub porozumień 

na  dostawę  materiałów,  które  były  podstawą  kalkulacji  ceny;  3)  przyjętych  składników 

cenotwórczych (koszty robocizny, koszty transportu, wskaźnik kosztów pośrednich, wskaźnik 

kosztów zakupu, wskaźnik zysku), które były podstawą kalkulacji ceny; 4) harmonogramu (w 

miesi

ącach)  realizacji  Etapów  Umowy;  5)  wykazu  prac  jakie  Wykonawca  planuje  zlecić 

podwykonawcom.  

W  odpowiedzi  na  powyższe,  Odwołujący  złożył  pismo  z  dnia  19  maja  2020  r., 

zawie

rające część jawną i niejawną. Wykonawca dołączył również następujące dokumenty: 1) 

szczegółowa  kalkulacja  kosztów  ceny  ofertowej  zgodnie  ze  wzorem  Zamawiającego;  2) 

kosztorys ofertowy; 

3) oferty na dostawę aparatury, urządzeń oraz materiałów wymaganych 

do realizacji zamówienia; 4) czynniki cenotwórcze będące podstawą opracowania kosztorysu; 

5) harmon

ogram realizacji Etapów Umowy.  

Pismem z dnia 18 czerwca 

Zamawiający odrzucił ofertę Odwołującego na podstawie 

art. 89 ust. 1 pkt 4 oraz art. 90 ust. 3 ustawy Pzp, podnosząc m.in. że prowadząc inwestycje 

na  olbrzymią  skalę  (10.000.000.000,00  zł  w  skali  10  lat),  ma  możliwość  zweryfikowania  w 

praktyce  realnych  ko

sztów  m.in.  poprzez  porównanie  cen  ofertowych  z  ceną  ostateczną 

inwestycji. Na bazie wieloletnich doświadczeń w realizacji kilkudziesięciu inwestycji, których 

łączna  wartość  osiąga  poziom  10.000.000.000,00  zł  w  sposób  absolutnie  profesjonalny  i 

kategoryczny Zamawiający może stwierdzić, jaki jest poziom faktycznych i realnych kosztów 

każdego  elementu  inwestycji.  (…)  wykonawca,  jakkolwiek  w  sposób  formalny  udzielił 

odpowiedzi  na  wezwanie  Zamawiającego,  to  jednak  na  płaszczyźnie  merytorycznej  pismo 

Wykonawcy nie zawiera pełnego  i kompletnego wyjaśnienia istotnych elementów dotyczących 

oferty,  mających  wpływ  na  wysokość  zaoferowanej  przez  Wykonawcę  ceny  i  tym  samym 

potwierdza,  że oferta  zawiera  rażąco  niską cenę.  Udzielone przez  Wykonawcę wyjaśnienia 

budzą  uzasadnione  wątpliwości  Zamawiającego,  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu 

zamówienia zgodnie z wymaganiami SIWZ.  (…) W oparciu o przedstawione powyżej działania 

Wykonawcy  oraz  udzielone  przez  niego  odpowiedzi,  w  ocenie  Zamawiającego  nie  budzi 

wątpliwości  fakt,  iż  złożona  przez  niego  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę.  Zgodnie    z 

orzecznictwem KIO co do zasady o cenie rażąco niskiej można mówić, gdy jest oczywiste, że 

przy  zachowaniu  reguł  rynkowych  wykonanie  umowy  przez  Wykonawcę  za  podaną  cenę 

byłoby  nieopłacalne  lub  wręcz  niewykonalne,  gdy  przychody  mające  być  uzyskane  od 

Zamawiającego z tytułu realizacji zamówienia nie pokryją kosztów jego realizacji. 

Izba zważyła, co następuje. 

Izba  stwierdziła,  że  nie  zachodzą  przesłanki  do  odrzucenia  odwołania,  o  których 

stanowi art. 189 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych. 

Zamawiający  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego 

z  zastosowaniem  przepisów  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  wymaganych  przy 

procedurze,  której  wartość  szacunkowa  zamówienia  przekracza  kwotę  określoną 

w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych. 

Krajowa  Izba  Odwoławcza  stwierdziła,  że  Odwołujący  posiada  interes  w  uzyskaniu 

przedmiotowego  zamówienia,  kwalifikowanego  możliwością  poniesienia  szkody  w  wyniku 

naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy, o których mowa w art. 179 ust. 1 ustawy 

Prawo 

zamówień publicznych, co uprawniało go do złożenia odwołania.  

Izba  uznała,  że  odwołanie  zasługuje  na  uwzględnienie.  Zamawiający  nieprawidłowo 

odrzucił ofertę Odwołującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 oraz art. 90 ust. 3 ustawy Pzp, 

Zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp zama

wiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera rażąco 

niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia Stosownie do art. 90 ust.3 ustawy 

Pzp zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana 

ocena  wyjaśnień  wraz  ze  złożonymi  dowodami  potwierdza,  że  oferta  zawiera  rażąco  niską 

cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

W 

pierwszej  kolejności  Izba  wskazuje,  że  przedmiotem  zamówienia  jest 

zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych. Zamawiający opisał przedmiot zamówienia 

za pomocą Programu Funkcjonalno- Użytkowego. 

Dalej,  Izba  wskazuje,  że  w  Rozdziale  XVI  SIWZ  -  Opis  sposobu  obliczenia  ceny 

Zamawiający  podał,  że  oferowana  cena  powinna  zawierać  wszystkie  koszty  wykonawcy  i 

opłaty zawiązane z realizacją zamówienia oraz że cena podana w ofercie jest ceną ryczałtową, 

stałą, w całym okresie realizacji przedmiotu zamówienia z wyłączeniem §24 Wzoru Umowy 

(dotyczącego zmian umowy). 

Izba 

zwraca  uwagę,  że  wynagrodzenie  ryczałtowe,  jakie  zostało  ustalone  w  tym 

postępowaniu o zamówienie publiczne, polega na określeniu z góry wysokości wynagrodzenia 

w  kwocie  absolutnej, 

ostatecznej,  obejmującej  całość  realizacji  prac.  Co  do  zasady, 

wynagrodzenie ryczałtowe jest zatem niezależne od rzeczywistego rozmiaru lub kosztów prac 

i przy wyraźnej lub dorozumianej zgodzie stron na to, że wykonawca nie będzie domagać się 

wynagrodzenia wyższego (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 listopada 1998 r., sygn. 

akt: Il CKN 913/97). Strony, decydując się na wynagrodzenie ryczałtowe, muszą zatem liczyć 

się z jego bezwzględnym i sztywnym charakterem. W przypadku wynagrodzenia ryczałtowego 

ryzyko powstania straty związanej z nieprzewidzianym wzrostem rozmiaru robót budowlanych, 

wzrostu  cen  wyrobów  budowlanych  lub  koszów  prac  wpływających  na  wysokość 

wynagrodzenia obciąża wykonawcę. 

Oczywiście również w przypadku wynagrodzenia ryczałtowego cena oferty może być 

rażąco  niska,  a  badaniu  mogą  podlegać  elementy  oferty mające wpływ  na  wysokość ceny. 

Oczywiście  także  w  przypadku  wynagrodzenia  ryczałtowego  można  oczekiwać,  że 

wykonawca, 

będący profesjonalnym uczestnikiem obrotu gospodarczego, dysponować będzie 

założeniami i kalkulacjami oferowanej ceny jeszcze przed przystąpieniem do ubiegania się o 

udzielenie zamówienia publicznego. W razie powzięcia przez zamawiającego wątpliwości co 

do jej wysokości będą one następnie wykorzystane w procedurze przewidzianej art. 90 Pzp i 

powinny przekładać się na czytelność, spójność i rzetelność składanych wyjaśnień.  

Niemniej, sama okoliczność że udzielone wyjaśnienia budzą uzasadnione wątpliwości 

Zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami 

SIWZ nie jest wystarczająca do stwierdzenia, że zaoferowano rażąco niską cenę.  

Zdaniem  Izby

,  wyjaśnienia  złożone  przez  Odwołującego  przedstawiały  sposób 

kalkulacji ceny, który potwierdził jej realność. Mając na uwadze charakter przyjętego w tym 

postępowaniu wynagrodzenia, brak przedmiaru, brak kosztorysu inwestorskiego, brak projektu 

wykonawczego 

oraz  zakres  przedmiotu  zamówienia,  który  obejmuje  w  pierwszej  kolejności 

wykonanie prac projektowych, należy uznać, że nie znajdują uzasadnienia tak szczegółowe 

pytania Zamawiającego dotyczące w zasadzie około 300 pozycji, zgodnie z tabelą załączoną 

do we

zwania do wyjaśnień rażąco niskiej ceny. Ponadto, wykonawca udzielił wyczerpujących 

wyjaśnień i odpowiedział na wszystkie wątpliwości zamawiającego, mimo iż jak wskazała Izba 

wyżej,  stopień  szczegółowości  pytań  nie  był  adekwatny  przy  tak  ustalonym  charakterze 

wynagrodzenia. 

Zresztą  działanie  Zamawiającego  w  niniejszym  stanie  faktycznym,  który 

wpierw określa wynagrodzenie ryczałtowe, nie wymaga załączenia do oferty nawet kosztorysu 

uproszczonego, 

a  następnie  wzywa  o  wyjaśnienia,  żądając  przedstawienia  szczegółowej 

kalkulacji (ok. 300 pozycji) 

i kwestionując jedynie kilka z nich, prowadzi ad absurdum, gdyż de 

facto 

okazuje się, że Zamawiający wolałby rozliczać się kosztorysowo. 

Izba  jedynie  po  krótce  odniesie  się  do  poszczególnych  zarzutów  w  zakresie  oferty 

Od

wołującego z uwagi na stanowisko prezentowane powyżej.  

Odnosząc się do czynników cenotwórczych Izba ustaliła, że Odwołujący  załączył do 

oferty formularz dotyczący wartości czynników cenotwórczych, gdzie określił m.in. robociznę 

R  =  25  zł/rbg.  W  wyjaśnieniach  z  dnia  19  maja  2020  r.  wskazał,  że  przyjął  średnią  cenę 

roboczogodziny  w  wysokości  25  zł.  Jest  to  średnia  stawka  wykwalifikowanego 

elektromontera,, 

gdyż  koszty  kierownika  projektu,  kierowników  budowy  i  robót  oraz 

kluczowych inżynierów zostały ujęte w kosztach pośrednich. Niżej kwalifikowani pracownicy 

zarabiają  mniej  niż  średnia,  jednak  wszyscy  pracownicy  otrzymują  wynagrodzenie  powyżej 

minimalnego. 

W załączonym do ww. wyjaśnień kosztorysie podał stawkę robocizny – 21 zł. 

Zamawiający  w  informacji  o  odrzuceniu  oferty  Odwołującego  podał,  że  wykonawca  nie 

przedstawił  kalkulacji  przyjętej  stawki  robocizny,  w  tym  szczegółowego  wyliczenia  kosztu 

wynagrodzeń  osób  skierowanych  do  realizacji  zamówienia.  Jednocześnie  w  kosztorysie 

załączonym  do  Wyjaśnień,  mającym  uwiarygodnić  sposób  i  rzetelność  wyliczenia  ceny 

ofertowej  Wykonawca  podał  niezgodną  z  Ofertą  niższą  stawkę  robocizny  tj.  21,00  zł.  Izba 

stwierdziła, że w formularzu dotyczącym wartości czynników cenotwórczych należało podać 

stawkę  uśrednioną,  co  wynika  wprost  z  literalnego  brzmienia  postanowienia  (Cena 

jednostkowa netto robocizny (R) jako wartości uśrednionej dla wszystkich rodzajów prac). Izba 

uznała również za wiarygodne wyjaśnienia Odwołującego, że wskazane przez Zamawiającego 

do wyceny pozycje kosztorysowe nie obejmują pracy najwyżej kwalifikowanych i opłacanych 

inżynierów,  które  zostały  ujęte  w  pozycji  „Rozruch",  a  obejmują  czynności  budowlano  - 

montażowe, przyjęto w  wyjaśnieniach stawkę niższą od  średniej, tj. 21 zł, która przekracza 

jednak wciąż wartość minimalnego wynagrodzenia za pracę. 

Odnosząc się do wskaźnika kosztów zakupu materiałów Izba ustaliła, że Odwołujący 

załączył do oferty formularz dotyczący wartości czynników cenotwórczych, gdzie określił m.in. 

wskaźnik  kosztów  zakupu  materiałów  Kz  =  10%.  W  wyjaśnieniach  z  dnia  19  maja  2020  r. 

wskazał,  że  Koszty  zakupu  zostały  przyjęte  jako  1%  od  kosztów  wszystkich  materiałów  i 

urządzeń.  Uproszczenie  takie  przyjęto  ze  względu  na  nienaIiczanie  kosztów  zakupu  od 

urządzeń i materiałów, które zostaną dostarczone na obiekt przez Dostawcę w ramach ceny 

ofertowej. 

W  załączonym  do  ww.  wyjaśnień  kosztorysie  podał  wskaźnik  kosztów  zakupu 

materiałów - 1,00 %. Zamawiający w informacji o odrzuceniu oferty Odwołującego podał, że  

w załączonym do wyjaśnień kosztorysie został również zastosowany niższy niż deklarowany 

przy złożeniu Oferty wskaźnik kosztów zakupu materiałów tj. 1,00 %. Przyjęcie za wiarygodne 

powyższych  wyjaśnień  prowadziłoby  do  niedozwolonej  zmiany  treści  Oferty,  w  sposób 

sprzeczny z przepisami ustawy.  

Izba dała wiarę argumentacji Odwołującego, że średnie Kz w 

przypadku  kosztorysowania  nieznanego  zak

resu  prac  wynoszą  10%  (taki  poziom  został 

wskazany w ofercie

), niemniej gros największych wartościowo dostaw objętych przedmiotem 

zamówienia jest oferowanych na rynku loco teren budowy (wraz z kosztami dostawy). 

Odnosząc  się  do  zarzutu  związanego  z  ceną  Opcji  2  Izba  ustaliła,  że  Odwołujący 

załączył do wyjaśnień z dnia 19 maja 2020 r. Harmonogram rzeczowo-finansowy inwestycji 

będącej  przedmiotem  zamówienia,  gdzie  przewidział  wykonanie  Etapów  w  następujących 

terminach:  Etap O:  do  12  tygodni  od  daty  podpisania  Umowy,  Etapy  1: 3  mie

siące od daty 

podpisania Umowy, Etapy 4+5: 4 

miesiące od daty podpisania Umowy, Etap 6: 5 miesięcy od 

daty podpisania Umowy, Etapy 7+8: 10 mie

sięcy od daty podpisania Umowy, Etapy 9 -: 15: 17 

mie

sięcy od daty podpisania Umowy, Etap 16: 15,5 miesiąca od daty podpisania Umowy, Etap 

17:  16,5  mie

siąca  od  daty  podpisania  Umowy,  Etap  18:  17  miesięcy  od  daty  podpisania 

Umowy, Etapy 19 + 29: 20 mie

sięcy od daty podpisania Umowy, Etapy 30 + 34: 27 miesięcy 

od daty podpisania Umowy, Etap 35: do 27 mie

sięcy od daty podpisania Umowy, Etap 36: do 

30 miesięcy od daty podpisania Umowy. 

Zamawiający w informacji o odrzuceniu oferty Odwołującego stwierdził, że analizując 

cenę Opcji 2 Wykonawca będzie pełnił funkcję prowadzącego eksploatację obiektu od daty 

pierwszego podania napięcia na urządzenia do daty odbioru końcowego zamówienia, co na 

podstawie przedstawionego harmonogramu szacuje się na  okres 10  miesięcy. Wykonawca 

wycenił  ten  koszt  na  80  000,00  zł  plus  VAT  (co  daje  8  000,00  zł/miesiąc),  gdzie  aktualnie 

zgodnie  z  Rozporządzeniem  w  sprawie  wysokości  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę: 

płaca  minimalna  brutto  to  2  600,00  zł/miesiąc.  Zamawiający  w  PFU  określił,  że  dla  Opcji 

pełnienia  funkcji  prowadzącego  eksploatację  obiektu,  wymaga  ze  strony  Wykonawcy 

zapewnienia całodobowej, dwuosobowej obsługi ruchowej obiektu (co oznacza zatrudnienie 

min.  6-

ciu  osób  na  dobę).  Przy  minimalnej  płacy  na  poziomie  2  600,00  zł  brutto  koszt 

pracodawcy w zakresie wynagrodzenia jednego pracownika to kwota około 3 132,48 zł brutto, 

a więc miesięczny minimalny koszt wynagrodzeń 6-ciu pracowników wyniesie około 18 794,88 

zł  brutto  (nie  licząc  nadgodzin  i  dyżurów  pracowników  rezerwowych).  Zaproponowana  w 

ofercie kwota 8 000,00 zł plus VAT na miesiąc potwierdza, że jest to wartość nierealna, rażąco 

niska.   

Izba nie podzieliła argumentacji Zamawiającego, że z przedłożonego harmonogramu 

jasno  wynikało,  że  prowadzenie  eksploatacji  obiektu  będzie  wynosiło  10  miesięcy.  Skoro 

zgodnie z pkt 9.2 Wzoru Umowy w

szelkie obowiązki stron powinny być realizowane najpóźniej 

w  terminach  wskazanych  w  Umowie

,  Odwołujący  mógł  założyć,  że  okres  prowadzenia 

eksploatacji  obiektu  będzie  wynosił  4  miesiące  oraz  przyjąć,  że  będzie  kończył  każdy 

poszczególny  etap  w  miarę  możliwości  szybko,  bowiem  za  każdy  ukończony  etap  otrzyma 

stosowne  wynagrodzenie,  celem  zachowania  płynności  finansowej,  zatem  możliwe  jest 

pozostawienie 4 miesięcy na odbiór przedmiotu zamówienia. Zresztą Odwołujący podał też, 

że dysponuje sporą rezerwą wskazaną w poz. 44.2. 

Odnosząc  się  do  szaf  pomiaru  Zamawiający  w  informacji  o  odrzuceniu  oferty 

Odwołującego wskazywał, że przedstawiona jako dowód oferta nr DT/1726/20 firmy ZPrAE 

Sp.  z  o.o.  w  zakresie  dostawy  szaf  pomiaru  energii  (pkt  E).  Dostawca  szaf  (firma  ZPrAE) 

zaoferował  cenę  601 800,00  zł  netto,  jednak w zbiorczym  zestawieniu kosztów  realizacji  w 

poz.  16.6  Wykona

wca  wskazał  koszt  materiału  o  wartości  452  197,20  zł  netto  co  stanowi 

niedoszacowanie  ceny  na  poziomie  149  602,80  zł  netto.  Niemniej  Odwołujący  wyjaśnił,  że 

przedłożona  oferta  obejmuje  kompleksową  dostawę  szaf  pomiarowych  wraz  z  układami 

pomiarowymi, 

a więc pozycje 16.2-16.6 tabeli Zbiorcze zestawienie kosztów realizacji umowy. 

Dalej, 

Zamawiający podnosił, że porównując ceny przedstawione przez Wykonawcę w 

załączniku  nr  1  można  również  zauważyć  niedoszacowanie  wartości  niektórych  pozycji  w 

stosunku  do  tożsamych pozycji  w  szacunkowej  wartości  zamówienia.  Koszty  te  nie  zostały 

poparte  przez  Wykonawcę  dowodami.  W  tabeli  1  przedstawiamy  niedoszacowane  przez 

Wykonawcę pozycje.  Izba wskazuje, iż twierdzenia Zamawiającego o niedoszacowaniu kilku 

pozycji  i  braku  za

łączenia  dowodów  w  powyższym  zakresie  przy  obowiązku  przedłożenia 

przez Odwołującego zestawienia obejmującego kilkaset pozycji są gołosłowne. W zasadzie 

dopiero  w  odpowiedzi  na  odwołanie  Zamawiający  przedstawia  argumentację  podając 

uzasadnienie  faktyczne  s

wojej  decyzji,  zatem  Izba  pominęła  tę  część  argumentacji  z 

odpowiedzi na odwołanie, bowiem nie została ona odzwierciedlona w informacji o odrzuceniu 

oferty Odwołującego. 

Następnie,  Zamawiający  twierdził,  iż  w  dołączonym  do  kosztorysu  zestawieniu 

materiałów, Odwołujący podał pozycje materiałowe z zerowymi cenami jednostkowymi, jak np. 

konstrukcje mocujące (poz.146), izolatory wsporcze (poz.136), liczniki zadziałań   (poz.158), 

rura  AL.  Śr.120x6  mm  (poz.223),  przewód  AFL  (poz.215),  słup  kratowy  stalowy  (poz.239), 

zaciski (poz.282-290). Izba 

ustaliła, że w odniesieniu do ww. pozycji Odwołujący rzeczywiście 

podał  ceny  jednostkowe  w  wysokości  0  zł,  niemniej  Zamawiający  nie  zastrzegł,  że  każda 

pozycja winna być  określona.  Izba  stoi  na  stanowisku,  że wskazanie ceny  zero  złotych nie 

może być utożsamiane z niezaoferowaniem wykonania elementu przedmiotu zamówienia w 

niniejszej  sprawie,  uwzględniając  charakter  przewidzianego  wynagrodzenia.  Wykonawca 

może  uznać,  że  oferując  wynagrodzenie  za  cały  przedmiot  zamówienia,  które  uważa  za 

o

szacowane  z  należytą  starannością,  nie  będzie  domagał  się  wynagrodzenia  za  jeden  lub 

więcej  elementów  zakresu  robót,  które  składają  się  na  ten  przedmiot  zamówienia,  w 

szczególności gdy pozycje wyzerowane nie będą przedmiotem odrębnego fakturowania. 

Zamawiający  w  informacji  o  odrzuceniu  oferty  Odwołującego  stwierdził  również 

znaczne niedoszacowanie łącznego tonażu konstrukcji niskich i wysokich, zarówno w zakresie 

budowy rozdzielni 110 kV, jak i roz

dzielni 220 kV, w stosunku do zakresu robót do wykonania 

wg  SIWZ. 

Izba  wskazuje,  że  jeśli  Zamawiający  dysponował,  a  z  odpowiedzi  na  odwołanie 

wynika, że tak, danymi dotyczącymi szacowanej masy konstrukcji wysokich pod przewody na 

podstawie  projektu  wykonaw

czego  dla  innej  stacji,  niebędącej  przedmiotem  niniejszego 

zamówienia,  to  winien  takie  dane  przekazać  na  odpowiednim  etapie  postępowania,  a  nie 

dopiero w piśmie procesowym składanym w toku postępowania odwoławczego.     

Zamawiający  podnosił  także,  że  Odwołujący  przyjął  materiał  niezgodny  z  SIWZ  i 

projektem budowlanym, bowiem  

przewody wodociągowe należy wykonać z rur PE100, a nie 

PVC  jak  założył  Odwołujący  w  kosztorysie.  Przedstawione  uzasadnienie  nie  dowodzi 

niezgodności,  bowiem  nie  wskazano  chociażby  z  którymi  konkretnymi  postanowieniami 

dokumentacji przetargowej niezgodne jest wykonanie przewodów wodociągowych z rur PVC, 

jak to wskazał Odwołujący w kosztorysie  (d.30.1 „Wykonanie przyłącza wodociągowego od 

istniejącej sieci wodociągowej  w miejscowości Regulice do SE Nysa” oraz d.30.3 „Wykonanie 

sieci wodociągowej na terenie SE Nysa do zasilania budynku technologicznego i zbiorników 

wody ppoż.”). Izba nie może wychodzić poza podstawy faktyczne odrzucenia wyrażone przez 

Zamawiającego  w  uzasadnieniu  tej  czynności.  Jedynie  uzupełniająco  Izba  wskazuje,  że 

zgodnie z Rozdziałem III pkt 7 SIWZ we wszystkich przypadkach, w których w SIWZ, w tym w 

standardach  technicznych 

wskazano  znak  towarowy,  patent  lub  pochodzenie,  źródło  lub 

szczególny proces, który charakteryzuje produkty lub usługi dostarczane przez konkretnego 

wykonawcę,  Zamawiający  dopuszcza  stosowanie  materiałów  (w  tym  urządzeń) 

równoważnych, tj. wszelkie wymienione z nazwy materiały i urządzenia użyte  w przekazanej 

przez Zamawiającego dokumentacji służą określeniu standardu i mogą być zastąpione innymi 

materiałami. 

Izba  pominęła  argumentację  z  odpowiedzi  na  odwołanie  o  zaniechaniu  przez 

Odwołującego  uwzględnienia  kosztu  robót  ziemnych  dla  prac  pn.  „Wykonanie  przyłącza 

wodociągowego od istniejącej sieci wodociągowej w miejscowości Regulice do SE Nysa" oraz 

zaniechaniu  udokumentowania 

kosztów  wykonania  robót  budowlanych  w  tym  dla  budynku 

technologicznego,  stanowisk  autotransformatorów,  zbiorników  wody  ppoż.  oraz  instalacji 

wodno-kanalizacyjnych. 

Zasadność  zarzutów  odwołania  kwestionujących  czynność 

odrzucenia oferty może być oceniana wyłącznie w  zakresie  okoliczności wyeksplikowanych 

przez  zamawiającego  w  piśmie  informującym  o  odrzuceniu  oferty  wykonawcy.  Ocena 

dokonywana  przez 

Izbę  w  tym  zakresie  nie  może  wykraczać  poza  uzasadnienie 

przedstawione przez zamawiającego i polegać na badaniu istnienia podstaw do odrzucenia 

oferty w szerszym aspekcie, prezentowanym w odpowiedzi na odwołanie. 

Biorąc pod uwagę powyższe, orzeczono jak w sentencji. 

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 

ustawy Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, zgodnie z § 3 i § 5 

rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  15  marca  2010  r.  w  sprawie  wysokości  

i  s

posobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w  postępowaniu 

odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2018 r. poz. 972).  

Przewodniczący:    ……………………..………….