KIO 1394/20 WYROK dnia 27 lipca 2020 r.

Sygn. akt: KIO 1394/20 

WYROK 

z dnia 27 lipca 2020 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:    Ewa Kisiel 

Protokolant:            Konrad Wyrzykowski 

 
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 lipca 2020 r. w Warszawie odwołania wniesionego do 

Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 23 czerwca 2020 r. przez wykonawcę  MARVEL 

Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  w  Łodzi  przy  ul.  Żelaznej  7  w 

postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego 

w Łodzi z siedzibą w Łodzi przy ul. Nowy Józefów 52,  

przy  udziale  wykonawcy  AMX  P.  K.,  R.  S.  Sp.  J.  z  siedzibą  w  Rzgowie  przy  

ul. Łódzka 69a, zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie 

zamawiającego 

orzeka: 

1.  Uwzg

lędnia  odwołanie  i  nakazuje  Zamawiającemu  unieważnienie  czynności  wyboru 

oferty  najkorzystniejszej  oraz  ponowne  badanie  i  ocenę  ofert  połączoną  

z  odrzuceniem  oferty  wykonawcy  AMX  P.  K.  R.  S.  Sp.  J. 

z  siedzibą  

w 

Rzgowie przy ul. Łódzkiej 69A na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 

Pzp.  

W pozostałym zakresie oddala odwołanie. 

Kosztami  postępowania  obciąża  zamawiającego:  Wojewódzki  Ośrodek  Ruchu 

Drogowego w Łodzi z siedzibą w Łodzi przy ul. Nowy Józefów 52 i: 

zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr (słownie: 

siedem 

tysięcy  pięćset  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawcę  

MARVEL  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  w  Łodzi  przy  

ul. Żelaznej 7 tytułem wpisu od odwołania, 

zasądza od  zamawiającego: Wojewódzki  Ośrodek Ruchu  Drogowego w  Łodzi  z 

siedzibą w Łodzi przy ul. Nowy Józefów 52 na rzecz wykonawcy MARVEL Spółka 

z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Łodzi przy ul. Żelaznej 7 kwotę 

zł  00  gr (słownie: jedenaście  tysięcy  sto siedemnaście  złotych zero groszy), 

stanowiącą  koszty  postępowania  odwoławczego  poniesione  z  tytułu:  wpisu  od 

odwołania,  wynagrodzenia  pełnomocnika  oraz  opłaty  skarbowej  uiszczonej  od 

udzielonego pełnomocnictwa. 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  -  Prawo  zamówień   

publicznych (t. j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1986 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od  

dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Łodzi. 

Przewodniczący:      ……………..……….……… 

Sygn. akt: KIO 1394/19 

UZASADNIENIE 

Wojewódzki  Ośrodek  Ruchu  Drogowego  w  Łodzi  z  siedzibą  w  Łodzi  przy  ul.  Nowy 

Józefów 52 (dalej: „Zamawiający”), prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego na podstawie 

przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2018 r., 

poz. 1986 ze zm.) – zwanej dalej "ustawą" lub "Pzp" – postępowanie o udzielenie zamówienia 

publicznego  pn.  „Najem,  bez  limitu  kilometrów,  42  sztuk  fabrycznie  nowych  samochodów 

osobowych,  z  pakietem  ubezpieczeń  OC/AC/NNW/Assistance  przeznaczonych  do 

egzaminowania na kategorię B prawa jazdy, a także z bieżącym serwisowaniem”. 

Szacunkowa  wartość  przedmiotowego  zamówienia  jest  niższa  od  kwot  wskazanych  

w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp. 

Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało  opublikowane  w  Biuletynie  Zamówień  Publicznych  

w dniu 4 kwietnia 2020 r. pod numerem 536689-N-2020. 

W  dniu  18  czerwca  2020  r.  Zamawiający  poinformował  wykonawcę  MARVEL  Spółka  

z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Łodzi przy ul. Żelaznej 7  (dalej: „Odwołujący” 

lub „MARVEL”), iż w ramach prowadzonego postępowania za ofertę najkorzystniejszą została 

uznana  oferta  wykonawcy  AMX  P.  K.,  R.  S.  Sp.  J.  z  siedzibą  w  Rzgowie  przy  

ul. Łódzkiej 69a (dalej: „AMX” lub „Przystępujący”). 

W dniu 23 czerwca 2020 r. Odwołujący wniósł do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 

odwołanie wobec:  

  czynności dokonania wyboru przez Zamawiającego oferty wykonawcy AMX jako oferty 

najkorzystniejszej  oraz  bezpodstawnym  wielokrotnym  wzywaniu  w/w  oferenta  do 

składania wyjaśnień i w konsekwencji uznania, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej 

ceny  w  sytuacji,  gdy  została  złożona  z  rażąco  niską  ceną  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia, 

  zaniechania przez Zamawiającego czynności polegającej na odrzuceniu oferty złożonej 

przez  wykonawcę  AMX  jako  oferty  złożonej  z  rażąco  niską  ceną  w  stosunku  do 

przedmiotu zamówienia. 

Odwołujący zarzucał Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów prawa: 

art. 7 ust. 1 ustawy przez zaniechanie jego zastosowania i faworyzowanie (nierównego 

traktowania)  wykonawcy AMX  przez  wielokrotne  zadawanie  jemu  pytań,  dotyczących 

kwestii udzielenia wyjaśnień w procedurze wykluczenia stosowania przez  kilkukrotne 

wzywanie  tego  wykonawcy  do  przedstawienia  dowodów  na  rażąco  niskiej  ceny, 

naruszając m.in. zasadę zachowania uczciwej konkurencji, zasady proporcjonalności i 

przejrzystości; 

art. 89 ust. 1 pkt 3 Pzp przez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy AMX jako oferty, 

której złożenie i treść stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów o 

zwalczaniu nieuczciwej konkurencji w związku z wielokrotnym zwracaniem się do ww. 

wykonawcy  z  prośbą  o  uzasadnienie  i  przedstawienie  dowodów  na  niestosowanie 

rażąco  niskiej  ceny  w  jego  ofercie  oraz  przez  daniu  wiary  w  wyjaśnienia  wykonawcy 

AMX,  podczas,  gdy  mając  na  uwadze  doświadczenie  życiowe  i  zawodowe 

Zamawiającego  oraz  realia  rynku  nowych  pojazdów  samochodowych,  cen  wynajmu 

nowych pojazdów oferta tego wykonawcy zawierała rażąco niską cenę i była znacznie 

odmienna  (zaniżona)  niż  oferty  pozostałych  wykonawców  i  w  konsekwencji  wybór  tej 

oferty jako najkorzystniejszej; 

art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp przez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy AMX jako oferty 

złożonej z rażąco niska ceną, w szczególności wobec braku wyjaśnień ww. wykonawcy 

i  przedstawienia  dowodów  na  pierwotne  wezwania  Zamawiającego  i  w  konsekwencji 

wybór tej oferty jako najkorzystniejszej; 

art. 90 ust. 3 Pzp, przez zaniechanie odrzucenia oferty złożonej przez wykonawcę AMX 

pomimo  braku  wykazania  przez  tego  wykonawcę,  iż  jego  oferta  nie  zawiera  rażąco 

niskiej ceny i w konsekwencji wybór oferty w/w jako najkorzystniejszej; 

naruszenie  art.  90  ust.  1a  pkt  1  Pzp  przez  nadużycie  obowiązku  zwrócenia  się  do 

wykonawcy AMX o udzielenie wyjaśnień przez nadmierną ilość wniosków kierowanych 

do  tego  wykonawcy  w  tym  zakresie,  prowadzenia  polemiki  z  w/w  wykonawcą  w  tym 

przedmiocie,  udzielania  wskazówek,  sugerowania  odpowiedzi,  wskazywanie  błędów 

popełnionych przez wykonawcę w udzielanych przez niego wyjaśnieniach; 

art.  91  ust.  1  i  2.  w  zw.  z  art.  89  ust.  1  pkt  4  Pzp  przez  dokonanie  wyboru  oferty 

wykonawcy AMX  jako  najkorzystniejszej  w  sytuacji,  gdy  jako  oferta  złożona  z  rażąco 

niska ceną winna ulec odrzuceniu przez Zamawiającego; 

art. 90 ust. 2 Pzp przez uznanie, że wykonawca AMX wykazał, że jego oferta nie zawiera 

rażąco  niskiej  ceny  podczas, gdy  ten  nie  wskazał  dowodów  na  potwierdzenie,  że nie 

stosował rażąco niskiej ceny na pierwsze wezwania Zamawiającego. 

Wskazując  na  powyższe  zarzuty  wykonawca  MARVEL  wnosił  o  uwzględnienie 

odwołania i nakazanie Zamawiającemu: 

  unieważnienia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty,  

  odrzucenia oferty wykonawcy AMX jako złożonej z rażąco niską ceną w stosunku do 

przedmiotu zamówienia, 

  odrzucenie  oferty  wykonawcy  AMX  jako  złożonej  z  naruszeniem  zasad  uczciwej 

konkurencji, 

  ponownego badania i oceny złożonych ofert przez pozostałych wykonawców. 

Ponadto  Odwołujący  wnosił  o  zasądzenie  kosztów  postępowania  odwoławczego  i 

obciążenie  nimi  Zamawiającego,  tj.  kosztów  opłaty  od  odwołania  oraz  kosztów  zastępstwa 

procesowego przez pełnomocnika w wysokości 3.600 zł i opłatą skarbową od pełnomocnictwa 

17 zł. 

W treści uzasadnienia Odwołujący wyjaśniał m. in., że: 

I. 

naruszenie przez Zamawiającego art. 7 ust. 1 Pzp. 

Odwołujący wskazywał, że po uzyskaniu ofert od oferentów i stwierdzeniu, że oferta AMX 

jest niższa o 46% od wartości zamówienia brutto oraz o 67% niższa od średniej arytmetycznej 

cen  wszystkich  złożonych  ofert  wykonując  obowiązek  wynikający  z  art.  90  ust.  1a  Pzp 

Zamawiający pismem z dnia 21 maja 2020 r. wezwał wykonawcę AMX do złożenia wyjaśnień i 

przedstawienia dowodów, dotyczących oferowanej ceny w związku z istotnymi rozbieżnościami. 

W treści wezwania Zamawiający precyzyjnie wskazał czego oczekuje w ramach odpowiedzi od 

oferenta,  tj.:  pisemnego  udzielenia  wyjaśnień  dotyczących  wyliczenia  ceny  oferty  lub  kosztu 

oraz złożenia dowodów dotyczących wyliczenia ceny oferty lub kosztu. 

W odpowiedzi wezwany wykonawca AMX pismem z dnia 25 maja  2020 r. wskazał na 

wartość  jednostkową  oferowanych  pojazdów  na  kwotę  285  zł  brutto  miesięcznie/pojazd. 

Uzasadniając zaoferowaną stawkę zdawkowo i ogólnikowo powołał się na znaczący rabat od 

importera  Toyota  Motor  Poland  nie  przedstawiając  na  to  żadnych  dowodów  zasłaniając  się 

tajemnicą przedsiębiorstwa. Dodatkowo wykonawca w uzasadnieniu wyliczenia zaoferowanej 

miesięcznej  stawki  najmu  wskazał,  że  przygotowując  kalkulację  ofertową  przyjął,  że  dokona 

wymiany  wynajmowanych  zamawiającemu  pojazdów  po  24  miesiącach  ich  użytkowania  na 

nowe pojazdy, podczas gdy w ogłoszeniu o przedmiotowym zamówieniu i Specyfikacji Istotnych 

Warunków Zamówienia (dalej „Specyfikacja” lub „SIWZ”) nie było mowy o takim rozwiązaniu. 

Zdaniem  wykonawcy  jego  obszerne  wyjaśnienia  jednoznacznie  miały  wskazywać  na  brak 

podstaw do uznania przez Zamawiającego oferowanej przez niego ceny za rażąco niską, co 

winno być wystarczającym dla Zamawiającego do określenia, czy wykonawca dostatecznie czy 

też nie wykazał, że oferta spełniała wymogi prawne i czy zdołał udowodnić, czy stosuje rażąco 

niskie  ceny  czy  też  ich  nie  stosuje.  Tymczasem,  zdaniem  Odwołującego,  Zamawiający 

dostrzegając  w  odpowiedzi  udzielonej  przez  wezwanego  wykonawcy  błąd  co  do  kwestii 

wymiany pojazdów na nowe po 24 miesiącach, wychodząc ponad obowiązki jakie wymagają od 

niego przepisy Pzp, w kolejnym piśmie z dnia 28 maja 2020 r. poprosił, żeby wykonawca AMX 

wskazał,  że  „założona  kalkulacja  ceny  oferty,  nie  uwzględniająca  wymiany  samochodów  na 

nowe  po  24  miesiącach  użytkowania,  nie  jest  rażąco  niska  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia”  bezpodstawnie  podpowiadając  temuż  oferentowi  czy  aby  na  pewno  nie  oparł 

swoich kalkulacji na błędnych założeniach (nie wynikających z treści ogłoszenia o przetargu i 

jego  SIWZ),  naruszając  tym  samym  zasadę  zachowania  uczciwej  konkurencji,  zasady 

proporcjonalności  i  przejrzystości  w  ramach  postępowania  przetargowego.  W  kolejnej 

odpowiedzi  wykonawca  AMX  odniósł  się  jedynie  do  wyjaśnienia  błędnych  założeń 

sporządzonych  przez  niego  kalkulacji  do  przedmiotowej  oferty  ponownie  nie  dołączając 

żadnych  dowodów  na  potwierdzenie  wiarygodności  dokonanej  przez  niego  kalkulacji  przy 

ustalaniu ceny w złożonej ofercie. Brak dołączenia przez wykonawcę jakichkolwiek dowodów 

na  poparcie rynkowości  proponowanej  ceny  nastąpił  pomimo uprzedzania i  pouczenia przez 

Zamawiającego zawartego w jego pismach z dn. 21 maja 2020 r. i 28 maja  2020 r., że brak 

możliwości  oceny  wyjaśnień  oferenta  lub  nieprzedstawienie  przez  niego  dowodów 

pozwalających na stwierdzenie nie stosowania rażąco niskiej ceny spowoduje odrzucenie jego 

oferty. 

Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem KIO, „zamawiający nie może wzywać jednego 

wykonawcy/oferenta  kilkakrotnie  od  uszczegółowienia  i  skonkretyzowania  ogólnikowych 

twierdzeń  podanych  wcześniej"  (zob.  wyrok  KIO  z  13.10.2014  r.  sygn.  akt  KIO  2025/14), 

podczas  gdy  w  przedmiotowej  sprawie  wykonawca/oferent  AMX  był  wzywany  przez 

Zamawiającego  aż  trzykrotnie.  Odwołujący  stał  na  stanowisku,  że  powyższe  postępowanie 

Zamawiającego  doprowadziło  do  naruszenia  zasady  uczciwej  konkurencji  i  równego 

traktowania  wykonawców,  poprzez  sugerowanie  wykonawcy  jakie  wyjaśnienia  powinien 

ostatecznie  złożyć  i  jakie  dokumenty  winien  przedłożyć  oraz  trzykrotne  wzywanie  do 

przedstawienia dowodów i kalkulacji. Dodatkowo tym działaniem Zamawiający naruszył art. 90 

ust. 1 a pkt 1 Pzp nadużywając jego treść. Odwołujący stwierdził, że w orzecznictwie wskazuje 

się, że ponowne wezwanie do złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny może dotyczyć 

wykonawcy,  który  rzetelnie  złożył  pierwsze  wyjaśnienia,  a  nie  takiego,  który  uchyla  się  od 

udzielenia  szczegółowych  informacji  i  przedstawia  wyjaśnienie  w  sposób  zdawkowy  i 

ogólnikowy,  a  już  na  pewno  nie  do  takiego,  który  w  pierwszej  odpowiedzi  uzasadniając 

dokonana  przez  siebie  kalkulację  posługuje  się  okolicznością,  która  nie  stanowiła  elementu 

SIWZ  przetargu.  Celem  art.  90  ust.  3  Pzp  jest  zmobilizowanie  wykonawców  do  składania 

wyjaśnień,  w  tym  przedstawiania  dowodów,  dotyczących  wyliczenia  ceny,  przez  nałożenie 

sankcji za ich nieudzielnie lub nieprzedstawienie. Nie jest wskazane, aby Zamawiający wytykał 

takiemu  wykonawcy  błędy  jakie  popełnił  udzielając  odpowiedzi,  tak  jak  to  miało  miejsce  w 

przypadku wezwań Zamawiającego w rozpoznawanej sprawie. Ma to tym większe znaczenie w 

przypadku gdy Zamawiający w piśmie z dnia 21.05.2020 r. kierowanym do AMX wyczerpująco 

wskazał które elementy oferty mają zostać przez ww. wykonawcę wyjaśnione oraz wezwał do 

przedstawienia dowodów pod rygorem odrzucenia oferty a wykonawca ten nie okoliczności tych 

nie wykazał ani nie udowodnił. 

Wykonawca MARVEL podkreślał, że to wykonawca decyduje jakiej odpowiedzi udziela 

na  zapytanie  i  wezwanie  Zamawiającego,  szczególnie  mając  świadomość  możliwości 

załączenia do odpowiedzi dokumentów, co do których może skorzystać z prawa do objęcia ich 

tajemnica przedsiębiorstwa (podobnie jak uczynił to składając ofertę w tym postępowaniu co do 

wykazu  wykonanych  dostaw,  czy  też  referencji  udzielonych  przez  WORD  w  Skierniewicach, 

SKRĘ Bełchatów). Odwołujący zaznaczał także, że to nie Zamawiający powinien wskazywać 

przepisy Pzp jakich ma dopełnić wykonawca a winny one być wykonawcy znane. Zamawiający 

nie  powinien  również  kilkukrotnie  wskazywać  wykonawcy  w  jaki  sposób  ma  udowodnić 

stosowane przez siebie ceny. Zgodnie z art. 90 ust. 2 Pzp to na wykonawcy ciąży obowiązek 

wykazania,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny,  czemu  wykonawca  AMX  w  tym 

postępowaniu nie sprostał - a na dwukrotne wezwania Zamawiającego żadnych dowodów na to 

nie przedstawił. 

Odwołujący  stwierdził,  że  rozpoznawanej  sprawie  Zamawiający  mając  odpowiedź 

wykonawcy  w  dalszym  ciągu  z  naruszeniem  przepisów  dawał  szansę  oferentowi  na 

przedstawienie jemu satysfakcjonującej go odpowiedzi wskazując  wykonawcy AMX na błędy i 

braki w udzielanych odpowiedziach oraz wielokrotnie wzywając do przedłożenia dowodów. 

II. 

naruszenie przez Zamawiającego przepisu art. 89 ust 1 pkt 3 Pzp . 

Zdaniem Odwołującego oferta złożona przez wykonawcę AMX powinna być odrzucona 

również z powodu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 3 Pzp. Szczególnie dokonując porównania tej 

oferty  z  ofertami  złożonymi  przez  pozostałych  wykonawców  oraz  kwotą  jaką  Zamawiający 

przeznaczył na sfinansowanie danego zamówienia. 

Porównując bowiem ofertę złożoną przez AMX na kwotę 574.560 zł brutto, oraz oferty 

złożone przez pozostałych wykonawców, tj. odpowiednio: 

Toyota Leasing Polska Sp. z o.o.  

- 2.634.831,86 zł, 

Marvel Sp. z o.o.   

- 1.599.393,60 zł 

Hyundai M.R. P. sp. j.    

- 1.997.997,12 zł 

MK Centrum K.D., M.M. sp. j.   - 1.941.589,44 zł 

oraz kwotę jako zamawiający zamierzał przeznaczyć na zamówienie w wysokości 1.100.000 zł 

mając świadomość realiów rynku wynajmu pojazdów i kosztów z tym związanych Zamawiający 

powinien zauważyć, że proponowana przez wykonawcę AMX cena jest niewspółmiernie niska 

w  porównaniu  z  pozostałymi  wskazanymi  powyżej  kwotami  i  wskazuje  na  jej  nierynkowość, 

celowe  zaniżenie,  rażące  odbieganie od  średnich i  realnych cen  w  tym  zakresie a nawet  od 

przewidzianego budżetu Zamawiającego. 

Zdaniem Odwołującego dodatkowo należało wskazać, że podobny przetarg dotyczący 

m.in. wynajmu pojazdów organizował Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego w Bydgoszczy - 

organizowany był w lutym 2020 r. (a więc w stosunkowo porównywalnym okresie do przetargu 

kwestionowanego  w  tym  odwołaniu),  dotyczył  wynajmu  20  pojazdów  na  okres  4  lat  (tj.  ok. 

połowy liczby pojazdów co w przypadku kwestionowanego w tym odwołaniu przetargu i na taki 

sam  okres),  w  którym  to  przetargu  zamawiający  przeznaczył  850.000,00  zł  na  jego 

sfinansowanie a wygrała oferta wynajmu 20 pojazdów za łączną kwotę 895.680,00 zł - co mając 

na  uwadze  różnicę  w  ilości  wynajmowanym  pojazdów  (20  sztuk  do  42  sztuk),  również  rodzi 

wątpliwość  co  do  wiarygodności  ceny  zaproponowanej  przez  wykonawcę  AMX  dla 

zamawiającego (WORD w Łodzi) i pozwala stwierdzić, że cena rażąco odbiega od stosowanych 

na rynku i stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu ustawy o zwalczaniu nieuczciwej 

konkurencji  -  wypełnia  przesłanki  czynu  nieuczciwej  konkurencji  z  art.  3 ust.  1  ww.  ustawy  - 

narusza interesy innych przedsiębiorców - tu startujących w przetargu i stosujących rynkowe 

ceny.  Przetarg  ten  z  racji  podobieństwa  i  podmiotu  jaki  go  organizował  winien  być 

Zamawiającemu, jako podmiotowi działającemu na współistotnym rynku znany. 

Wykonawca  MARVEL  dodatkowo  wskazywał,  że  jednym  z  oferentów  przetargu 

organizowanym przez Zmawiającego była spółka Toyota Leasing Polska Sp. z o.o. - tj. spółka 

powiązana osobowo i kapitałowo ze spółką Toyota Motor Poland Company Limited Sp. z o.o., 

na której udzielony rabat ogólnikowo powoływał się wykonawca AMX. W opinii Odwołującego 

wydaje się, że spółka bezpośrednio powiązana z ww. spółka Toyota Leasing Polska Sp. z o.o. 

składającą  ofertę  w  przetargu  organizowanym  przez  Zamawiającego  jako  spółka  ściśle 

powiązana  również  może  liczyć  na  rabaty  od  importera.  Tymczasem  złożyła  ofertę  z  kwotą 

niemalże  czterokrotnie  wyższą  aniżeli  oferta  wykonawcy  AMX.  Zdaniem  Odwołującego 

powyższe również w niewątpliwy sposób stanowi o oczywistym naruszeniu przez wykonawcę 

AMX zasad uczciwej konkurencji porównując proponowaną przez tą spółkę cenę oferty na tle 

cen ofert innych oferentów. 

III. 

naruszenie przez Zamawiającego art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp. 

W  opinii  Odwołującego  z  oceny  oferty  złożonej  przez  oferenta AMX  oraz  po  analizie 

złożonych przez tą spółkę wyjaśnień należy dojść do przekonania, że zaproponowana przez nią 

cena  jest  rażąco  niska,  szczególnie  w  porównaniu  do  cen  innych  wykonawców  jak  i  cen 

zaprezentowanych  w  rozpoznawanym  odwołaniu.  Wykonawca  MARVEL  stwierdził,  że  jego 

zdaniem  wykonawca  AMX  liczy  się  ze  stratami  finansowymi,  wynikającymi  ze  złożonej 

Zamawiającemu ofercie, ale przewiduje ich rekompensatę na innych transakcjach z podmiotami 

trzecimi, co jest wbrew zapisom Pzp, sprzeczne z orzecznictwem KIO oraz dobrymi obyczajami 

kupieckimi i uczciwą konkurencją. Udzielenie takich wyjaśnień przez oferenta już na tym etapie 

powinno skutkować odrzuceniem jego oferty przez Zamawiającego, czego ten jednak zaniechał 

naruszając przepisy Pzp. 

W  tym  miejscu  Odwołujący  wyjaśnił,  że  z  uwagi  na  brak  przejrzystych  i  konkretnych 

wyjaśnień  wykonawcy  AMX  oraz  ewentualne  utajnienie  złożonych  przez  niego  wyjaśnień  i 

kalkulacji  przez  Zamawiającego,  powoduje  że  to  na  innej  niż  Odwołujący  stronie  ciąży 

obowiązek wykazania, że zaproponowania przez oferenta cena nie była rażąco niska, co i tak 

wydaje się w przedmiotowej sprawie na etapie odwołania mocno spóźnione, w szczególności 

przy  naruszaniu  prawa  przez  Zamawiającego  przy  zwracaniu  się  do  ww.  wykonawcy  z 

wnioskiem  o  udzielenie  wyjaśnień  i  przedstawienie  dowodów  na  ich  poparcie.  W  tym 

szczególnym  i  wyjątkowym  wypadku,  gdy  jedna  ze  stron  swoim  postępowaniem  powoduje 

uniemożliwienie  wykazania  okoliczności  przeciwnikowi,  na  którym  spoczywa  ciężar  ich 

udowodnienia (tu: Odwołujący), wówczas na tę stronę (tu: na Zamawiającego) przechodzi ciężar 

dowodu  co  do  tego,  że  okoliczności  takie  (tu:  skutkujące  odrzuceniem  oferty  AMX)  nie 

zachodziły. Jak wynika bowiem z akt postępowania Zamawiający utajnił odpowiedź wykonawcy 

AMX na pismo Zamawiającego z dnia 5 czerwca 2020 r. Dlatego też w sytuacji zastrzeżenia 

wyjaśnień ceny oferty jako tajemnicy przedsiębiorstwa to od Zamawiającego należy oczekiwać 

wykazania  w  postępowaniu  odwoławczym,  że  udzielone  wyjaśnienia  wskazują  na  rzetelne 

obliczenie ceny oferty. 

IV. 

naruszenie przez Zamawiającego przepisu art. 90 ust. 2 i 3 Pzp. 

Odwołujący  ponownie  wskazywał,  że  w  jego  ocenie  wykonawca  AMX  nie  wykazał 

Zamawiającemu, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. W udzielanych odpowiedziach 

(w pismach z dn. 25 maja 2020 r. i 2 czerwca 2020 r.) wskazywał na ogólnikowe i zdawkowe 

powody  zastosowania  proponowanej  ceny,  poprawiał  błędne  założenia  jakimi  się  rzekomo 

kierował  przy  kalkulowaniu  oferty,  nie  popierając  tego  żadnymi  dowodami,  pomimo  że 

sukcesywnie był o to przez Zamawiającego wzywany. 

Powołując  się  na  orzecznictwo  Izby  Odwołujący  stwierdził,  że  wyjaśnienia 

niedostateczne  są  równoznaczne  w  skutkach  -  jak  nie  złożone  -  nie  obalają  domniemania 

spowodowanego  wezwaniem,  iż  oferta  wykonawcy  zawiera  rażąco  niska  cenę.  Obowiązek 

odrzucenia oferty na podstawie art. 90 ust 3 Pzp materializuje się nie tylko w sytuacji, gdy oferta 

wykonawcy zawiera rażąco niska cenę ale i wówczas, gdy wykonawca nie potrafił wykazać, że 

zaoferowana cena nie pozostaje rażąco niska. W tym przetargu wykonawca AMX nie wykazał i 

nie  przedstawił  w  wymaganym  przepisami  czasie  okoliczności  wskazujących  na  cenę  nie 

stanowiącą rażąco niskiej, tym samym Zamawiający powinien odrzucić jego ofertę jako ofertę z 

rażąco niską ceną. 

Dodatkowo wykonawca AMX przyjął, że straty jakie poniesie w związku z wykonaniem 

umowy na zaoferowanej Zamawiającemu cenie (utracie wartości oferowanych do wynajmu w 

ramach przetargu pojazdów) pokryje sobie marżą w sprzedaży nowych pojazdów do szkół jazdy 

w  województwie  łódzkim,  czyli  zdarzeniem  przyszłym  i  niepewnym.  Tym  samym  przyznał 

niejako,  że  proponowane  przez  niego  ceny  powodują  u  niego  stratę,  która  mógłby  sobie 

zrekompensować sprzedażą ok. 200 pojazdów. To z kolei oznacza zdaniem Odwołującego, że 

cena przez niego oferowana jest „rażąco niska". Pomimo to nie wykazał stosowanych wyliczeń 

udowodniających forsowaną tezę w tej kwestii. Ponadto AMX stwierdził że cena rażąco niska to 

taka która została zaoferowana poniżej kosztów wytworzenia usługi przez wykonawcę, co przy 

wskazanej przez samego oferenta wartości jednego pojazdu na 47 tys. i powszechnej wiedzy o 

największej  tracie  wartości  pojazdu  przez  pierwsze  4  lata  jego  użytkowania  (a  na  tyle  jest 

zawierana umowa najmu pojazdów z zamawiającym) prowadzi do wniosku iż cena zaoferowana 

przez AMX jest właśnie rażąco niska. W opinii Odwołującego finalna odpowiedź udzielona przez 

wykonawcę AMX  nie  powinna  być  brana  pod  uwagę  przez  Zamawiającego  albowiem  został 

złożona wbrew przepisom Pzp. 

V. 

naruszenie przez Zamawiającego art. 90 ust. 1a pkt 1 Pzp. 

W tym miejscu Odwołujący podał, że uzasadnienie tegoż zarzutu i jego argumentację 

(oraz tezy wynikające z orzecznictwa KIO w tym zakresie) wskazano już we wcześniejszej treści 

odwołania.  Jedynie  dla  przypomnienia  nadmieniał,  że  Zamawiający  zamiast  poprzestać  na 

ocenie wyjaśnień złożonych przez wykonawcę AMX w odpowiedzi na zgodne z przepisami Pzp 

wezwanie  Zamawiającego  z  dnia  21  maja  2020  r.  i  zawierające  wszelkie  wskazówki  czego 

oczekuje  się  od  wykonawcy  w  udzielonej  odpowiedzi  oraz  zawierające  wezwanie  do 

przedstawienia  dowodów  po  otrzymaniu  wyjaśnień  od  ww.  wykonawcy  w  dalszym  ciągu  w 

sposób nieuprawniony wskazywał jemu na popełnione błędy i instruował, sugerował odpowiedzi 

i  wymieniał  czego  by  jeszcze  od  niego  oczekiwał  w  tej  kwestii.  Dodawał,  że  Zamawiający 

jednocześnie  w  każdym  z  pism  kierowanych  do  wykonawcy  pouczał  go  o  skutkach  oceny 

wyjaśnień  i  analizy  przedstawianych  dowodów  -  czyli  o  możliwości  odrzucenia  oferty  i 

wykonawca miał tego świadomość. 

VI. 

naruszenie przez Zamawiającego przepisu art. 91 ust. 1 i 2. w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 

Pzp. 

Wykonawca MARVEL stwierdził, że argumentacje dotycząca naruszenia w/w przepisów 

również  została  zawarta  w  poprzedniej  części  niniejszego  odwołania  wraz  ze  wskazaniem 

dowodów w tym zakresie oraz tez wynikających z ugruntowanego orzecznictwa KIO. 

Uwzględniając  treść  dokumentacji  postępowania  o  udzielenie  zamówienia, 

dowody  oraz  stanowiska  i  oświadczenia  Stron  oraz  Przystępującego  wyrażone  w 

pismach procesowych i złożone na rozprawie, Izba ustaliła i zważyła, co następuje. 

Krajowa  Izba  Odwoławcza  stwierdza,  że  Odwołujący  legitymuje  się  uprawnieniem  do 

korzystania ze środków ochrony prawnej, o którym stanowi przepis art. 179 ust. 1 Pzp, według 

którego  środki  ochrony  prawnej  określone  w  ustawie  przysługują  wykonawcy,  uczestnikowi 

konkursu,  a  także  innemu  podmiotowi,  jeżeli  ma  lub  miał  interes  w  uzyskaniu  danego 

zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego 

przepisów niniejszej ustawy.  

Izba nie dopatrzyła się podstaw skutkujących odrzuceniem odwołania na podstawie art. 

189 ust. 2 Pzp co skutkował merytorycznym rozpoznaniem zarzutów odwołania. 

Izba po wszechstronnym zbadaniu materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie 

doszła do przekonania, że potwierdziły się zarzuty naruszenia przez Zamawiającego przepisu 

art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp w zw. z art. 90 ust. 3 Pzp jak również przepisu art. 90 ust. 1 Pzp. Nie 

potwierdził się natomiast zarzut naruszenia przez Zamawiającego przepisu art. 89 ust. 1 pkt 3 

Pzp w zw. z art. 3 ust. 1 ustawy  dnia 

z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji 

(j.t.  Dz.  U.  z  2019  r.  poz.  1010)  –  dalej  :  „u.z.n.k.”  Naturalną  konsekwencją  naruszenia  powyższych 

przepisów było stwierdzenie przez Izbę naruszenia przez Zamawiającego art. 7 ust. 1 Pzp przez nierówne 

traktowanie wykonawców oraz art. 91 ust. 1 Pzp, polegające na wyborze oferty najkorzystniejszej za którą 

została uznana oferta wykonawcy AMX. 

Stan faktyczny sprawy został wyczerpująco i zgodnie z rzeczywistością przytoczony w 

treści  odwołania  (zreferowanej  powyżej)  wobec  czego  Izba  stwierdziła,  że  jest  właściwie 

pomiędzy  stronami  bezsporny.  Strony  różnią  się  jedynie  w  jego  interpretacji  oraz  co  do 

wniosków wyciąganych z zastanych okoliczności faktycznych, szczególnie ich ocenie prawnej. 

Przytaczając, zgodnie z wymaganiami art. 196 ust. 4 Pzp, przepisy stanowiące podstawę 

prawną  zapadłego  rozstrzygnięcia  wskazać  należy,  iż  zgodnie  z  art.  90  ust.  1  Pzp  jeżeli 

zaoferowana  cena  lub  koszt,  lub  ich  istotne  części  składowe,  wydają  się  rażąco  niskie  w 

stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  i  budzą  wątpliwości  zamawiającego  co  do  możliwości 

wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez zamawiającego 

lub wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w 

tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu, w szczególności w zakresie: 

1)  oszczędności  metody  wykonania  zamówienia,  wybranych  rozwiązań  technicznych, 

wyjątkowo  sprzyjających  warunków  wykonywania  zamówienia  dostępnych  dla  wykonawcy, 

oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny 

nie  może  być  niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  albo  minimalnej  stawki 

godzinowej,  ustalonych  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  10  października  2002  r.  o 

minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2018 r. poz. 2177); 

2) pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów; 

3)  wynikającym  z  przepisów  prawa  pracy  i  przepisów  o  zabezpieczeniu  społecznym, 

obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 

4) wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska; 

5) powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy. 

Zaś zgodnie z art. 90 ust. 1a pkt 1 Pzp w przypadku gdy cena całkowita oferty jest niższa 

o  co  najmniej  30%  od:  wartości  zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i 

usług,  ustalonej  przed  wszczęciem  postępowania  zgodnie  z  art.  35  ust.  1  i  2  lub  średniej 

arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, 

o których mowa w ust. 1, chyba że rozbieżność wynika z okoliczności oczywistych, które nie 

wymagają wyjaśnienia. 

Według art.  90  ust.  2  Pzp obowiązek  wykazania,  że oferta  nie zawiera  rażąco  niskiej 

ceny lub kosztu spoczywa na wykonawcy. 

Przepis art. 90 ust. 3 Pzp stanowi, że Zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie 

udzielił  wyjaśnień  lub  jeżeli  dokonana  ocena  wyjaśnień  wraz  ze  złożonymi  dowodami 

potwierdza,  że  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę  lub  koszt  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia. 

Zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli:  zawiera rażąco 

niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Przepis art. 89 ust. 1 pkt 3 Pzp stanowi, że zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli jej złożenie 

stanowi  czyn  nieuczciwej  konkurencji  w  rozumieniu  przepisów  o  zwalczaniu  nieuczciwej 

konkurencji. 

Według art. 3 ust. 1 u.z.n.k. czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem 

lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta. 

Z ustaleń przedstawionych powyżej wprost wynika, że Zamawiający pismem z dnia 21 

maja  2020  r.  zwrócił  się  do  Przystępującego  na  podstawie  art.  90  ust.  1  Pzp  o  udzielenie 

pisemnych wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny oferty lub kosztu 

w aspekcie występowania w jego ofercie ceny rażąco niskiej. W treści pisma oprócz przywołania 

treści  przepisu  art.  90  ust.  1  Pzp  Zamawiający  podał,  że  zgodnie  z  art.  90  ust.  1a  Pzp  w 

przypadku gdy cena całkowita oferty jest niższa o co najmniej 30% od (1) wartości zamówienia 

powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed wszczęciem postępowania 

zgodnie  z  art.  35  ust.  1  i  2  lub  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych  ofert, 

zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa w ust. 1, chyba że rozbieżność 

wynika 

z 

okoliczności 

oczywistych, 

które 

nie 

wymagają 

wyjaśnienia.  

W rozpoznawanej sprawy istotnym jest, że w treści pisma Zamawiający wskazał, że cena oferty 

złożonej  przez  Przystępującego  jest  niższa  o  46%  od  wartości  zamówienia  powiększonej  o 

podatek  od  towarów  i  usług,  jak  i  o  67%  niższa  od  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich 

złożonych  ofert.  W  związku  z  powyższym  Zamawiający  postanowił  wezwać  wykonawcę  do 

złożenia  wyjaśnień  w  aspekcie  występowania  w  jego  ofercie  ceny  rażąco  niskiej.  Ponadto 

Zamawiający poinformował, że w trakcie oceny przedstawionych przez wykonawcę wyjaśnień 

dotyczących składników cenotwórczych elementów  oferty  weźmie pod uwagę  przedstawione 

przez wykonawcę - na poparcie złożonych wyjaśnień – dowody. Kolejno Zamawiający w piśmie 

skierowanym  do  wykonawcy AMX  wyjaśnił,  że  dowody  należy  złożyć  w  formie  pisemnej,  w 

oryginale  lub  w  kopii  poświadczonej  za  zgodność  z  oryginałem.  Jednocześnie  w  piśmie 

Zamawiający  pouczył  wykonawcę  AMX,  że  zgodnie  z  art.  90  ust.  3  Pzp  odrzuci  ofertę 

wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi 

dowodami będzie potwierdzać, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do 

przedmiotu zamówienia. 

Izba uznała za zasadne, aby w tym miejscu przytoczyć treść wyjaśnień, które  złożył w 

odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego wykonawca AMX w piśmie z dnia 25 maja 2020 r.: „W 

pierwszej kolejności  wskazujemy,  iż  cena katalogowa oferowanego  auta  wynosi  48  700  PLN 

netto. Z uwagi na fakt, iż samochód oferowany jest dla WORD. importer Toyota Motor Poland, 

udzielił  dealerowi  dodatkowego  rabatu  handlowego,  którego  wysokość  stanowi  tajemnicę 

przedsiębiorstwa  w  rozumieniu  art.  11  ust.  1  ustawy  z  16  kwietnia  1993  r.  o  zwalczaniu 

nieuczciwej  konkurencji,  jednakże  udzielony  rabat  ma  znaczący  wpływ  na  oferowaną  przez 

oferenta cenę pojazdu. Kalkulacji dokonywano przy przyjęciu ilości 42 samochodów osobowych 

do WORD, oraz dwóch aut zastępczych, znajdujących. Przy dokonywaniu kalkulacji przyjęto, 

że  wymiana  samochodów  na  nowe  nastąpi  po  24  miesiącach  ich  użytkowania.  Oferent  po 

wzięciu pod uwagę wszelkich okoliczności będących następstwem wygrania przetargu określił 

w  ofercie  miesięczną  wartość  najmu  na  kwotę  231,71  PLN  netto  miesięcznie.  Wartość  ta 

uwzględnia  rzeczywistą  wartość finansowania  pojazdu,  ubezpieczenie  pojazdu,  doposażenie 

adaptujące samochód do wymogów koniecznych dla samochodów nauki jazd wraz z kosztem 

ich  montażu  i  demontażu  przez  pracowników  dealera  oraz  wartość  serwisów  w  czasie 

użytkowania  pojazdów.  Wyliczając  stawkę  najmu  miesięcznego,  oferent  uwzględnił  także 

różnicę  jaka  wystąpi  pomiędzy  wartością,  za  którą  oferent  dokona  zakupu  samochodów  a 

wartością rezydualną przy uwzględnieniu wartości rynkowych samochodów po 24 miesiącach 

umowy.  Przygotowując  ofertę  oferent  dokonał  optymalizacji  wszystkich  kosztów  tak,  aby 

zaproponowana w przetargu cena była jak najkorzystniejsza. Jako przykład wskazać można tu 

uwzględnienie w ofercie wymiany całych kół zamiast wymiany opon, dla osiągnięcia szybkości 

i  efektywności  wymiany  oraz  ograniczenia  kosztów  logistyki  i  roboczogodzin  pracowników 

faktycznie dokonujących wymiany. Co warte podkreślenia, określając wartość roboczogodziny 

przy  przyjętej  kalkulacji  oferent  uwzględnił  przepisy  prawa  pracy  i  przepisy  o  ubezpieczeniu 

społecznym. Należy wyraźnie podkreślić, iż poza wyliczonymi szacunkowo wartościami takimi 

jak:  preferencyjna  wartość  finansowania  pojazdów,  koszt  specjalnie  wynegocjowanego  dla 

celów  tegoż  przetargu  ubezpieczenia,  koszty  serwisów  oraz  koszty  montażu  i  demontażu 

doposażenia dodatkowego wynikającego z przeznaczenia pojazdów, oferent wziął pod uwagę 

także  potencjał  jaki  oferent  uzyska  przygotowując  program  sprzedażowy  samochodów  dla 

całego  województwa  łódzkiego.  Istotnym  elementem  wspomnianego  programu,  mającego 

wpływ na cenę najmu jest dokonana przez oferenta kalkulacja dotycząca wszystkich szkół nauki 

jazdy w całym województwie, które przyjęte zostały w kalkulacji na 471 szkół. Uzasadnieniem 

uwzględnienia tej okoliczności w kalkulacji najmu, jest fakt, że znaczna ilość szkół posiadająca 

aktualnie  inne  niż  nowej  generacji  Toyota  Yaris  pojazdy  wykorzystywane  do  nauki  jazdy, 

zdecyduje się na zakup nowych modeli z rocznika 20205 zaoferowanych na cele przetargowe. 

Potrzeba rynku w postaci wymiany aut na nowe modele spowodowana będzie koniecznością 

użytkowania  do  celów  szkoleniowych,  pojazdów  tożsamych  do  pojazdów  używanych  przez 

WORD w czasie egzaminów. Dokonując kalkulacji oferent przyjął wyłącznie racjonalny procent 

wszystkich szkół nauki jazdy w województwie łódzkim, które zdecydują się  na wymianę aut na 

nowy  model,  szacując  ich  ilość  na  około  200  pojazdów.  Przyjęto  bowiem,  iż  pomijając  te 

największe, każda ze szkół zakupi średnio 2 pojazdy. Dodatkowo, z uwagi na specjalnie do tego 

celu  przygotowany  Program  sprzedażowy  oferent  będzie  miał  możliwość  zaproponowania 

najniższych cen sprzedaży pojazdów Toyota  Yaris wśród dealerów z województwa łódzkiego, 

co będzie skutkowało, iż większość szkół jazdy zdecyduje się na zakup pojazdu u oferenta. Dla 

dokonania realnych szacunków, w kalkulacji oferent przyjął jednakże, iż część szkół decydująca 

się na wymianę pojazdów dokona zakupu u konkurencyjnych dealerów. Przyjmując powyższe 

założenia, w przygotowanej przez oferenta analizie ekonomicznej określono, iż marża całkowita 

ze  sprzedaży  pojazdów  do  szkół  jazdy  w  województwie  łódzkim  w  całości  pokryje  koszty 

finansowania  utraty  wartości  pojazdów,  dotankowania  samochodów  przed  oddaniem  czy 

sezonowej  wymiany  opon. W  dokonanej  kalkulacji  oferent  nie  uwzględnił  dodatkowych  marż 

uzyskiwanych  na    obsłudze  serwisowej  pojazdów  (specjalny  program  rabatowanej  obsługi 

serwisowo  mechanicznej)  oraz  marż  uzyskanych  z  napraw  blacharsko-lakierniczych  jak  i 

samochodów  zastępczych  na  skutek  wymiany  pojazdów  przez  szkoły  nauki  jazdy  w 

województwie łódzkim. W tym  aspekcie warto podkreślić,  iż  zgodnie z  wymogami gwarancji, 

przyjmując średni przebieg pojazdu w szkołach nauki jazdy na poziomie do 15.000 km rocznie, 

każdy z pojazdów będzie serwisowany więcej niż raz w roku. Natomiast odnosząc się do napraw 

blacharsko  lakierniczych  ze  statystyk  ubezpieczycieli  (PZU)  wynika  iż  na  10  pojazdów  co 

najmniej  3,  mają  rocznie  tego  rodzaju  naprawy.  Uwzględnienie  w  szacunkach,  powyższych 

danych,  wskazuje  dodatkowo  iż  oferent  uzyskuje  w  przetargu  marże  na  poziomie 

satysfakcjonującym, przekraczającym znacznie koszty poniesione przez oferenta w związku z 

wykonaniem  umowy.  Z  utworzeniem  Programu  sprzedażowego  samochodów  oraz 

przedstawienia  jego  potencjalnych  korzyści  dostawcom  towarów  i  usług  na  potrzeby 

samochodów  do  wynikają  także  specjalne  warunki  sprzedaży  od  dostawców  do  oferenta, 

wyrażające się w uzyskanym rabacie handlowym, co głównej mierze przekłada się na wartość 

wynajmu.  Jednocześnie  wskazujemy,  że  złożona  przez  oferenta  oferta  przewiduje  wymianę 

pojazdów  oferowanych  dla  WORD  na  nowe  po  upływie  24  miesięcy.  Zatem  oferent  po  24 

miesiącach  użytkowania pojazdu przez WORD będzie mógł go sprzedać na rynku wtórnym. 

Nowe  pojazdy  dostarczane  WORD  objęte  są  natomiast  z  takim  samym  upustem  ze  strony 

importera  jak  pojazdy  pierwotne.  Dodatkowy  osprzęt  wymagany  przez  WORD  jest 

demontowany z dotychczasowych pojazdów i montowany (przekładany do nowych pojazdów 

przeznaczonych dla WORD), co także powoduje optymalizację kosztów doposażenia pojazdów 

i  ma  wpływ  na    cenę  wynajmu.  Podsumowując  powyższe  przygotowując  złożoną  ofertę 

przetargową,  oferent  przyjął    ekonomicznie  zoptymalizowane  i  nowoczesne  podejście  do 

kalkulacji ceny wynajmu  uwzględniając nie tylko koszty oferenta w chwili składania oferty, ale 

przede  wszystkich  potencjalne  korzyści  w  ujęciu  horyzontalnym  i  długofalowym  w  postaci 

wytworzenia potrzeby rynku szkół nauk jazdy na zakup pojazdów Toyota model Yaris z rocznika 

modelowego  2020.  Kalkulacja  ta  została  poprzedzona  analizą  ekonomiczną  oraz  kalkulacją 

budżetu  na  cały  czas  trwania  umowy.  Podkreślenia  wymaga  także,  iż  dokonanie  kalkulacji 

zostało  również  poparte  doświadczeniem  oferenta  w  zakresie  analizy  rynku,  po  wygranym 

przetargu w WORD Skierniewice. Doświadczenie to pokazuje, iż zakładane przez oferenta przy 

dokonywanej kalkulacji założenia dotyczące wytworzenia potrzeby zakupu tożsamych aut przez 

szkoły  nauki  jazdy  oraz  wszelkie  wynikające  z  tego  korzyści,  znajdują  odzwierciedlenie  w 

realiach    rynku.  Ponadto,  co  warte  podkreślenia  przedstawiona  tam  oferta  dokonana  była  w 

oparciu o  tożsame wskaźniki kalkulacji, przy niewielkiej korekcie optymalizacyjnej. Analizując 

powyższe,  należy  dojść  do  wniosku,  iż  powyższe  wyjaśnienia  w  sposób  jednoznaczny 

uzasadniają  wskazaną  w  ofercie  przetargowej  cenę,  a  w  okolicznościach  niniejszej  sprawy 

oferowana cena nie może zostać uznana za cenę „rażąco niską"”. 

Następnie pismem z dnia 28 maja 2020 r. Zamawiający na podstawie art. 90  ust. 1 Pzp 

zwrócił  się  do  wykonawcy  AMX  z  prośba  o  kolejne  wyjaśnienia,  których  przedmiotem  była 

zagadnienie związane wymianą wszystkich pojazdów po 24 miesiącach na nowe, w sytuacji, 

gdy Zamawiający nie przewidział tego rodzaju wymiany w SIWZ. Pismem z dnia 2 czerwca 2020 

r. wykonawca AMX złożył kolejne wyjaśnienia w tym zakresie. Kolejno pismem z dnia 5 czerwca 

2020  r.  Zamawiający  po  raz  trzeci  wezwał  wykonawcę  do  złożenia  wyjaśnień  w  zakresie 

występowania w jego ofercie ceny rażąco niskiej. W odpowiedzi na to wezwanie wykonawca 

AMX w piśmie z dnia 10 czerwca 2020 r. przedstawił kolejne wyjaśnienia, tym razem już wraz z 

kalkulacją  oraz  złożył  dowody  na  poparcie  własnych  twierdzeń.  Wszystkie  ww.  dokumenty 

złożone w dniu 10 czerwca 2020 r. zostały objęte przez Przystępującego klauzulą „tajemnica 

przedsiębiorstwa”.  

Izba wskazuje, że wystosowanie przez Zamawiającego wezwania w trybie art. 90 ust. 1 

jak również art. 90 ust. 1a pkt 1  Pzp oznaczało dla wykonawcy  zgodnie z art. 90 ust. 2 Pzp 

obowiązek wykazania, że zaproponowana przez niego cena nie ma charakteru rażąco niskiej. 

W  kontekście  powyższego  obowiązkiem  wykonawcy  jest  więc  dostarczenie wyczerpujących 

wyjaśnień  w  omawianym  zakresie.  W  takim  przypadku  wykonawca  powinien  odnieść  się 

kompleksowo  do  zaoferowanej  ceny.  Zgodnie  bowiem  z  treścią  powołanego  przepisu,  to 

wykonawca wszelkimi niezbędnymi środkami dostępnymi w danej sprawie i uzasadnionymi w 

konkretnym stanie faktycznym, powinien wykazać Zamawiającemu, że jego cena (lub koszt) nie 

jest  rażąco  niska,  pomimo  ziszczenia  się  określonych  ustawowych  przesłanek  podejrzenia 

rażąco niskiej ceny w jego ofercie. 

Doniosłość wyjaśnień składanych przez wykonawcę opiera się przede wszystkim na tym, 

że  na  podstawie  ich  treści,  nie  zaś  na  podstawie  wiedzy  własnej  Zamawiający,  powinien 

dokonać  ocena,  czy  oferta  podlega  odrzuceniu.  Wobec  tego  niezwykle  istotnym  jest,  aby 

składane przez wykonawcę wyjaśnienia nie miały charakteru ogólnego bowiem ich celem jest 

przekonanie  Zamawiającego  że  podejrzenie  dotyczące  rażąco  niskiej  oferty  wykonawcy 

było nieuzasadnione. Wobec tego nie budzi żadnych wątpliwości, że w odpowiedzi na wezwanie 

wykonawca  powinien  przedstawić  Zamawiającemu  wszystkie  informacje  dotyczące 

zaoferowanej  ceny,  w  tym  informacje  na  temat  kalkulacji  ceny,  uwarunkowania  w  jakich 

kalkulacja ta została dokonana, szczególne przesłanki warunkujące przyjęty sposób kalkulacji 

a także inne istotne elementy mające wpływ na wysokość zaoferowanej ceny. W związku z tym 

to  wykonawca  powinien  zadbać  o  to,  aby  składane  wyjaśnienia  były  rzetelne,  pełne  i 

wyczerpujące, a także aby nie były to wyjaśnienia gołosłowne, a co za tym idzie, wykonawca 

powinien załączyć do wyjaśnień stosowne dowody. 

Podkreślenia  wymaga,  że  to  właśnie  na  wykonawcy  spoczywa  obowiązek  nie  tylko 

przedstawienia  szczegółowych,  wyczerpujących  wyjaśnień  ale  również  w  miarę  możliwości 

również przedstawienia dowodów na ich poparcie, co w oczywisty sposób wiąże się z tym, że 

to  właśnie  na  ich  podstawie  Zamawiający  dokonuje  weryfikacji  złożonych  wyjaśnień.  Izba 

prezentuje pogląd, że w niektórych przypadkach dowody mogą okazać się wręcz niezbędne np. 

w  zakresie  wykazania  uzyskanego  wysokiego  rabatu  do  którego  referuje  wykonawca  w 

składanych wyjaśnieniach uznając je za składnik niezwykle istotny z perspektywy zaoferowanej 

ceny. Podsumowując powyższe rozważania stwierdzić należy, że to obowiązkiem wykonawcy, 

wezwanego  do  złożenia  wyjaśnień  jest  przedstawienie  przekonywujących  wyjaśnień  oraz 

dowodów  na  potwierdzenie  tego,  że  cena  jego  oferty  została  ustalona  w  sposób  rzetelny  i 

gwarantuje realizację całego zakresu objętego zamówieniem. Kluczowym jest, że wyjaśnienia 

elementów mających wpływ na wysokość ceny muszą być konkretne, wyczerpujące i nie mogą 

pozostawiać jakichkolwiek wątpliwości co do rzetelności kalkulacji ceny oferty.  

Biorąc  pod  uwagę  powyższe  Izba  uznała  za  chybione  stanowisko  Zamawiającego 

jakoby  ww.  wezwanie  należało  traktować  jako  blankietowe,  bowiem  w  jego  treści  oprócz 

zacytowania odpowiednich przepisów  pojawiło się znacznie  więcej  treści,  z  których wynikało 

jakie  są  oczekiwania  Zamawiającego  względem  składanych  wyjaśnień.  Izba  uznałaby 

argumentację Zamawiającego za trafną, gdyby w treści wezwania pojawił się jedynie odwołanie 

do przepisu i wskazanie terminu w jakim wyjaśnienia należy złożyć. Jednak w rozpoznawanej 

sprawie  Zamawiający  poza  tymi  elementami  wskazał  jeszcze  na  konkretną  dysproporcję 

pomiędzy ceną ofertową wykonawcy AMX a wartością przedmiotu zamówienia powiększoną o 

należy podatek od towarów i usług oraz znaczną różnicę ceny oferty w stosunku od średniej 

arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert. Kluczową kwestią jest to, że w treści wezwania, 

w  zakresie  procedury  badania  składanych  wyjaśnień,  Zamawiający  odwołał  się  elementów 

cenotwórczych  w  kontekście  oczekiwanych  dowodów.  Tym  samym  trudno  uznać,  że 

wykonawca składający wyjaśnienia nie był świadomy tego, że w złożonych wyjaśnieniach ma 

uwzględnić  powyższe  oczekiwania  Zamawiającego.  Stanowisku  Zamawiającego  przeczy 

chociażby, stwierdzenie wykonawcy AMX zawarte w wyjaśnieniach z dnia 25 maja 2020 r., w 

który  w  zakresie  posiadanego  rabatu  handlowego  wskazuje,  że  jego  wysokość  stanowi 

tajemnicę przedsiębiorstwa i nie podaje Zamawiającemu jego wielkości a następnie w trzecich 

wyjaśnieniach  z  dnia  10  czerwca  2020  r.  wysokość  tego  rabatu  została  wskazana 

Zamawiającemu  i  wykonawca  AMX  przedstawił  w  tym  zakresie  stosowne  dowody.  W  tym 

miejscu  dostrzeżenia  wymaga,  że  nie  powinno  stanowić  przeszkody  w  podaniu 

Zamawiającemu,  przez  wykonawcę AMX,  wysokości  uzyskanego  rabatu  handlowego,  i  jego 

przełożeniu  na  zaoferowaną  cenę  sam  charakter  tych  informacji,  bowiem  w  takiej  sytuacji 

wystarczający było objęcie ich klauzulą przedsiębiorstwa z czego wydaje się, że Przystępujący 

zdawał sobie sprawę bowiem, pewien katalog informacji już wcześniej został przez niego w ten 

sposób zastrzeżony w złożonej ofercie. 

W rozpoznawanym stanie faktycznym sprawy, po dokonaniu analizy wyjaśnień z dnia 25 

maja 2020 r. złożonych przez Przystępującego Izba stanęła na stanowisku, że wykonawca nie 

sprostał obowiązkowi wykazania, że zaoferowana przez niego cena nie jest ceną rażąco niską. 

Izba uznała, że złożone przez wykonawcę AMX wyjaśnienia nie są wyczerpujące, szczegółowe 

i nie rozwiewają wątpliwości, które zrodziły się po stronie Zamawiającego. Ponadto nie zostały 

poparte żadnymi dowodami, chociaż zauważyć należy, że Przystępujący w ich treści odwołuje 

się do korzystnych warunków w postaci rabatów. Izba stanęła na stanowisku, że wykonawca 

AMX  nie  zastosował  się  do  wezwania,  podczas  gdy  z  tak  ukształtowanej  jego  treści 

jednoznacznie wynika, że Zamawiający w złożonych wyjaśnieniach oczekiwał od wykonawcy 

podania  składników  cenotwórczych,  składających  się  na  zaoferowaną  cenę,  jak  również 

poparcia ich wielkości złożonymi dowodami.  Z powyższego płynie wniosek, że w odpowiedzi 

na ww. wezwanie ze strony Zamawiającego wykonawca AMX był zobowiązany szczegółowo i 

w sposób wyczerpujący podać wszystkie składniki cenotwórcze składające się na zaoferowaną 

cenę i w miarę możliwości poprzeć je dowodami. Natomiast analiza wyjaśnień złożonych przez 

Przystępującego  doprowadziła  Izbę  do  wniosku,  że  wykonawca  AMX  w  złożonych 

wyjaśnianiach  pomimo,  że  obszernych,  nie  mniej  jednak  bardzo  ogólnych,  nie  podał  prawie 

żadnych konkretnych informacji, dotyczących składników cenotwórczych, składających się na 

cenę  jego  oferty.  Trudno  oprzeć  się  wrażeniu,  że  złożone  wyjaśnienia  pozostają  „puste”  w 

kontekście  konkretnych  informacji  w  postaci  składników  cenotwórczych,  mających  wpływ  na 

ukształtowanie ceny na tak niskim poziomie. W tym miejscu jedynie przypomnieć o ogromnej 

dysproporcji  pomiędzy  ceną zawartą w  ofercie wykonawcy AMX  a pozostałymi  ofertami  oraz 

wartością  zamówienia  powiększoną  o  należny    podatek.  Cena  oferty  złożonej  przez 

Przystępującego jest niższa prawie o połowę, tj. o 46% od wartości zamówienia powiększonej 

o podatek od towarów i usług i aż o 67% od średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych 

ofert. Stąd też opisana rozbieżność rodzi poważne wątpliwości co wielkości ceny zaoferowanej 

przez wykonawcę AMX. 

Biorąc pod uwagę powyższe Izba stanęła na stanowisku, że wyjaśnienia złożone przez 

Przystępującego nie rozwiewają wątpliwości związanych z występowaniem w jego ofercie ceny 

rażąco  niskiej.  Tym  samym  konsekwencją  powyższego  powinno  być  uznanie  przez 

Zamawiającego, że wykonawca nie sprostał ciężarowi wykazania, że oferta nie zawiera rażąco 

niskiej ceny, który zgodnie z treścią art. 90 ust. 2 Pzp spoczywa na wykonawcy, który został 

wezwany do złożenia wyjaśnień. 

Odnosząc  się  zaś  do  argumentacji  Przystępującego,  opierającej  się  o  inne, 

wcześniejsze  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  w  których  brał  udział  i 

oferował wykonanie zamówienia na zbliżonym poziomie cenowym, jak ten, w rozpoznawanym 

obecnie postępowaniu to wskazać należy, że powyższe nie może mieć tak prostego przełożenia 

-  jakiego  wydaje  się,  że  oczekuje  Przystępujący  -    na  zasadność  zarzutów  zgłoszonych  w 

rozpoznawanym postępowaniu odwoławczym, bowiem dotyczą one innych postępowań, a nie 

tego konkretnego stanu faktycznego ustalonego przez Izbę na potrzeby rozpoznania zarzutów 

zgłoszony przez Odwołującego w odwołaniu.  

W  kontekście  powyższego  Izba  stanęła  na  stanowisku,  że  uzasadniony  jest  zarzut 

naruszenia  przez  Zamawiającego  art.  90  ust.  1  Pzp,  ponieważ  na  kanwie  rozpoznawanego 

stanu faktycznego Zamawiający powinien było ofertę wykonawcy AMX odrzucić na podstawie 

art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 Pzp uznając, że wykonawca ten, przy uwzględnieniu 

przepisu art.  90  ust.  2  Pzp nie wykazał,  że jego oferta nie  zawiera  ceny  rażąco  niskiej. Tym 

samym  zgodzić  się  należy  z  Odwołującym,  że  w  tym  przypadku  Zamawiający  dopuścił  się 

nadużycia w postaci kierowania do wykonawcy AMX kolejnych wezwań do udzielania wyjaśnień 

w aspekcie występowania w jego ofercie ceny rażąco niskiej.  

Izba podziela argumentację zasadzającą się na tym, że przepis art. 90 ust. 1 Pzp nie 

zawierają  ograniczenia  co  do  jednokrotnego  wzywania  wykonawcy  do  złożenia  wyjaśnień  w 

zakresie  występowania  w  jego  ofercie  ceny  rażąco  niskiej,  tym  nie  mniej  jednak  zgodnie  z 

ustaloną linią orzeczniczą Izby powtórne wezwanie jest możliwe, jeśli złożone wyjaśnienia rodzą 

u  Zamawiającego  kolejne  wątpliwości,  czy  też  konieczność  doprecyzowania  niektórych 

zagadnień  w  odniesieniu  do  wykonawcy,  który  wykazał  się  starannością  przy  składaniu 

pierwotnych wyjaśnień. Od tego rodzaju sytuacji należy odróżnić tą, z którą mamy do czynienia 

w tej sprawie, gdzie wobec niestarannej postawy  wykonawcy AMX Zamawiający kierował do 

wykonawcy wezwania, aż do osiągniecia zamierzonego „skutku”.  

Jeśli  zaś  chodzi  o  wyjaśnienia  czy  też  dowody  złożone  przez  Przystępującego  w 

odpowiedzi  na  dalsze  wezwania  Zamawiającego  to  Izba  uznaje  je  za  spóźnione  bowiem 

wykonawca  powinien  złożyć  wyczerpujące  i  szczegółowe  wyjaśnienia,  zawierające  m.  in 

odpowiednie kalkulacje oraz przedstawić odpowiednie dowody na etapie składania pierwotnych 

wyjaśnień (tj. 25 maja 2020 r.) a nie dopiero na trzecie wezwanie Zamawiającego zawarte w 

piśmie z dnia 5 czerwca 2020 r.  

Biorąc  pod  uwagę  powyższe  Izba  potwierdziła  nietrafność  decyzji  Zamawiającego  i 

uznała,  że  wykonawca  nie  zastosował  się  do  wezwania  Zamawiającego  i  nie  przedstawił 

wyjaśnień w pełnym, wymaganym przez Zamawiającego zakresie. Konsekwencją powyższego 

jest  nieuzasadnione  przekonanie  Zamawiającego,  że  wykonawca  AXC  wykazał  w  sposób 

prawidłowy, że zaoferowana przez niego cena nie jest ceną rażąco niską.  

Izba  stanęła  na  stanowisku,  że  w  rozpoznawanej  sprawie  Zamawiający  powinien  był 

ofertę Przystępującego odrzucić na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp w zw. z art. 90 ust. 3 Pzp, 

czego nie uczynił, a tym samym naruszył ww. przepisy Pzp. W związku z tym Izba stwierdziła, 

że  wskazane  naruszenie  miało  wpływ  na  wynik    postępowania  co  skutkowało  tym,  że  Izba 

uwzględniła  odwołanie  i  nakazała  Zamawiającemu  unieważnienie  czynności  wyboru  oferty 

najkorzystniejszej  oraz  ponowne  badanie  i  ocenę  ofert  połączoną  z  odrzuceniem  oferty 

wykonawcy AXC  na  podstawie  art.  89  ust.  1  pkt  4  Pzp  w  zw.  z  art.  90  ust.  3  Pzp.  Izba  nie 

dopatrzyła się natomiast naruszenia przez Zamawiającego przepisu art. 89 ust. 1 pkt 3 Pzp 

Uwzględniając powyższe, na podstawie art. 192 ust. 1 i 2 Pzp orzeczono jak w sentencji. 

O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku, na podstawie art. 192 ust. 9 

i 10 Pzp oraz w oparciu o przepisy § 3 pkt 1 a) i b), § 5 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa 

Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 roku w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od 

odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (t.j. 

Dz. U. z 2018 r. poz. 972). 

…………………………..