KIO 1172/20 WYROK dnia 6 sierpnia 2020 r.

Sygn. akt KIO 1172/20 

WYROK 

z dnia 6 sierpnia 2020 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   –   w składzie: 

Przewodniczący:     Anna Packo 
 

Protokolant:             

Mikołaj Kraska 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  6  sierpnia  2020 

r.,  w  Warszawie,  odwołania 

wni

esionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  28  maja  2020  r.  przez 

wykonawcę  

PreZero  Service  Centrum  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  w 

Kutnie  

w postępowaniu prowadzonym przez  

Gminę Celestynów  

przy  udziale  wykonawcy  M.  B. 

prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod  nazwą 

PROGRES  M.  B. 

z  siedzibą  w  Sulejówku  zgłaszającego  przystąpienie  do  postępowania 

odwoławczego po stronie zamawiającego 

orzeka: 

uwzględnia  odwołanie  i  nakazuje  Gminie  Celestynów  unieważnienie  czynności 

wyboru  oferty  najkorzystniejszej  dla  części  III  postępowania,  powtórzenie 

czynności  badania  i  oceny  ofert  dla  części  III  oraz  odrzucenie  oferty  M.  B. 

prowadzącego  działalność gospodarczą  pod nazwą PROGRES M.  B.  dla części III 

na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych,  

kosztami postępowania obciąża Gminę Celestynów i: 

zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr 

(słownie:  piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  PreZero 

Service Centrum Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością tytułem wpisu od 

odwołania, 

zasądza  od  Gminy  Celestynów  na  rzecz  PreZero  Service  Centrum  Spółki  

z  ograniczoną  odpowiedzialnością  kwotę  18  600  zł  00  gr  (słownie: 

osiem

naście  tysięcy  sześćset  złotych  zero  groszy)  stanowiącą  koszty 

postępowania  odwoławczego  poniesione  z  tytułu  wpisu  i  wynagrodzenia 

pełnomocnika. 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r. 

–  Prawo  zamówień 

publicznych (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1

843 z późn. zm.) na niniejszy wyrok – w terminie 7 

dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby 

O

dwoławczej do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie. 

Przewodniczący:      ……………………..… 

Sygn. akt: KIO 1172/20 

U z a s a d n i e n i e 

Zamawiający  –  Gmina  Celestynów  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego na „odbiór, transport i zagospodarowanie odpadów komunalnych od właścicieli 

nieruchomości z terenu Gminy Celestynów” na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. 

Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1843 z późn. zm.), w trybie przetargu 

nieograniczonego. 

Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało  opublikowane  6  marca  2020  r.  w  Dzienniku  Urzędowym 

Unii  Europejskiej  pod  nr  2020/S  047-111351. 

Wartość  zamówienia  jest  większa  niż  kwoty 

określone na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych. 

I Wyjaśnienia poziomu ceny oferty Odwołującego 

W trakcie  badania  ofert 

Zamawiający, na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień 

publicznych,  wezwał  Przystępującego  –  M.  B.  prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod 

nazwą  PROGRES  M.  B.  do  wyjaśnienia  poziomu  ceny  oferty  w  zakresie  części  III 

zamówienia  „Odbiór,  transport  i  zagospodarowanie  odpadów  komunalnych  z  Punktu 

Selektywnej  Zbiórki  Odpadów  Komunalnych  zlokalizowanego  przy  ul.  Osieckiej  1  w 

miejscowości  Celestynów”.  W  wezwaniu  Zamawiający  wskazał,  że  „w  celu  ustalenia,  czy 

złożona  przez  Państwa  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia,  Zamawiający  zwraca  się  o  udzielenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenia  dowodów, 

dotyczących  elementów  oferty  mających  wpływ  na  wysokość  ceny,  w  szczególności 

(uwzględnić  w  zakresie  odnoszącym  się):  1)  oszczędności  metody  wykonania  zamówienia, 

wybranych  rozwiązań  technicznych,  wyjątkowo  sprzyjających  warunków  wykonywania 

zamówienia dostępnych dla wykonawcy, oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, 

których  wartość  przyjęta  do  ustalenia  ceny  nie  może  być  niższa  od  minimalnego 

wynagrodzenia  za  pracę  albo  minimalnej  stawki  godzinowej,  ustalonych  na  podstawie 

przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. 

U. z 2017 r. poz. 847 oraz z 2018 r. poz. 650); 2) pomocy publicznej udzielonej na podstawie 

odrębnych  przepisów;  3)  wynikającym  z  przepisów  prawa  pracy  i  przepisów  o 

zabezpieczeniu  społecznym,  obowiązujących  w  miejscu,  w  którym  realizowane  jest 

zamówienie;  4)  wynikającym  z  przepisów  prawa  ochrony  środowiska;  5)  powierzenia 

wy

konania  części  zamówienia  podwykonawcy.  Powyższe  uzasadnione  jest  tym,  że  cena 

złożonej  przez  Państwa  oferty  wydaje  się  rażąco  niska  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia  i  budzi  wątpliwości  Zamawiającego  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu 

zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w SIWZ przez Zamawiającego ze względu 

na  fakt,  iż  cena  omawianej  oferty  jest  niższa  o  32,11  %  od  wartości  szacunkowej  brutto  

i  31,68  %  od  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych  ofert.  Wyjaśnienia  należy 

złożyć Zamawiającemu w terminie do dnia 23 kwietnia 2020 r. Zamawiający informuje, iż na 

podstawie art. 90. ust. 3 ustawy Pzp, odrzuci 

Państwa ofertę, jeżeli wyjaśnienia nie zostaną 

złożone  w  wyznaczonym  terminie  lub  jeżeli  dokonana  ocena  wyjaśnień  wraz  

z  dostarczonym

i dowodami potwierdzi, że oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do 

przedmiotu zamówienia.” 

W odpowiedzi na powyższe wezwanie, Odwołujący wskazał: „W zakresie ceny mojej oferty  

w  postępowaniu  (…)  chciałbym  wyjaśnić,  że  całościowa  cena  mojej  oferty  nie  stanowi 

<<rażąco niskiej ceny>> przede wszystkim dlatego, że ceny przeze mnie zaproponowane są 

porównywalne,  a  w  niektórych  punktach  wyższe  od  tych,  które  proponowałem  w  dwóch 

pierwszych częściach. Jako właściciel firmy Progres M. B. potwierdzam fakt, iż wykonywałem 

podobną usługę dla Urzędu Miasta Ząbki osiągając dochód w przewidywanej i zadawalającej 

wysokości, a usługa była wykonywana należycie. W ofercie złożonej do Miasta Celestynów 

mając  na  uwadze  tegoroczne  podwyżki  cen  jakie  miały  miejsce  na  początku  roku,  w 

przeprowadzonej  przeze  mnie  kalkulacji  zaproponowane  przeze  mnie  ceny,  uwzględniają 

podwyżki  cenowe  jakie  jeszcze  mogą  w  tym  roku  wystąpić.  Przewidywane  podwyżki  nie 

będą przeszkadzały w zapewnieniu mi oczekiwanego zysku nawet po ich wprowadzeniu. W 

przypadku  zbyt  wysokich  podwyżek,  jestem  także  w  stanie  zapewnić  ich  transport  do 

instalacji  oddalonych  nawet  o  200-

300  km.  Na  chwilę  obecną  obsługujemy  w  ten  sposób 

Miasto  Otwock.  Jako  że  wykonuję  już  podobne  zlecenie  jestem  w  stanie  zwiększyć  liczbę 

potrzebnych  pojazdów,  przy  wykorzystaniu  pracowników  już  zatrudnionych  co  wiąże  się  z 

mniejszym  nakładem  pracowników  potrzebnych  do  koordynacji  i  obsługi  klienta, 

przygotowując  się  do  zlecenia  na  Otwocku  zakupiłem  trzy  dodatkowe  pojazdy,  które  przy 

wzroście  cen  warszawskich  instalacji  zostaną  wykorzystane  do  transportu  odpadów  w 

Celestynowie. Oczywiście liczę się z tym, że wraz z rozwojem firmy, będą rosły także i koszty 

jej  utrzymania,  lecz  na  chwilę  obecną  będąc  małą  firmą,  która  nie  potrzebuje  dużych 

nakładów utrzymania jesteśmy konkurencją dla większych firm rozwijając się z roku na rok. 

Nadmienię,  iż  posiadam  stałą  kadrę  pracowniczą  wraz  z  popartym  doświadczeniem 

pozyskanym na terenie miasta Ząbki w zakresie odbioru i transportu odpadów komunalnych 

od  mieszkańców  nieruchomości  a  także  zdobywanego  doświadczenia  przy  odbiorze 

odpadów  z  Miasta  Otwock.  Istotnym  czynnikiem  mającym  wpływ  na  wysokość  ceny  w 

złożonej  przez  mnie  ofercie  jest  posiadanie  zbiornika  na  paliwo  na  terenie  bazy 

transpor

towej. Po pierwsze koszt zatankowania pojazdu służącego do odbioru odpadów na 

ogólnodostępnych  stacjach  wynosi  średnio  10%  więcej,  aniżeli  koszt  tankowania  tego 

samego  pojazdu  ze  zbiornika.  Poza  oszczędnością  finansową  ma  to  wpływ  na  skrócenie 

czasu  pracy 

pojazdu  i  kierowcy,  który  nie  poświęca  czasu  na  dojazd  i  kolejki  na  stacjach 

paliw 

–  dowód  posiadania  zbiornika  na  paliwo.  Nie  przewidujemy  korzystania  

z  pomocy  publicznej  udzielonej  na  podstawie  odrębnych  przepisów  oraz  wynikającej  

z  przepisów  prawa  pracy  i  przepisów  o  zabezpieczeniu  społecznym,  obowiązujących  

w  miejscu,  w  którym  realizowane  jest  zamówienie.  Nie  ponoszę  dodatkowego  nakładu 

finansowego  w  zakresie  prowadzenia  ewidencji  odpadów  oraz  znajomości  regulacji 

prawnych w zakresie ochrony środowiska, ponieważ posiadam takie zaplecze z tytułu innych 

już  posiadanych  umów.  Nie  zamierzam  korzystać  z  podwykonawców,  co  generuje  koszty 

wykonania  zamówienia.  Nie  wynajmuję  sprzętów  ani  zaplecza  technicznego,  ponieważ  są 

moją własnością, co również może mieć wpływ  na wysokość zaproponowanej przeze mnie 

ceny.  Wyjaśniam,  iż  wskazane  powyżej  oszczędności  i  metody  znacząco  wpłynęły  na 

wysokość mojej  proponowanej  ceny  za  wykonanie zamówienia. Wobec  tego,  potwierdzam, 

że jestem w stanie należycie wykonać zlecenie z uwzględnieniem zaoferowanej przeze mnie 

ceny.” 

Zamawiający  przyjął  wyjaśnienia  wykonawcy  i  uznał  jego  ofertę  za  najkorzystniejszą  dla 

części III. 

I

I Stanowisko Odwołującego 

Odwołujący  –  PreZero  Service  Centrum  Sp.  z  o.o.  wniósł  odwołanie  wobec  wyboru  oferty 

złożonej  przez  Przystępującego  jako  najkorzystniejszej  w  części  III  postępowania, 

zaniechania  odrzucenia  tej  oferty  w  części  III  oraz  zaniechania  dokonania  wyboru  oferty 

Odwołującego jako najkorzystniejszej w części III postępowania, zarzucając Zamawiającemu 

naruszenie  art.  89  ust.  1  pkt  4  oraz  art.  90  ust.  3  w  zw.  z  art.  90  ust.  2  ustawy  Prawo 

zamówień  publicznych  poprzez  zaniechanie  ich  zastosowania  i  nieodrzucenie  oferty 

Przystępującego w części III postępowania, pomimo że wykonawca ten nie wykazał, że jego 

oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, w szczególności nie udowodnił, że oferta nie zawiera 

rażąco niskiej ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Odwołujący  wniósł  o  nakazanie  Zamawiającemu:  unieważnienia  czynności  wyboru  oferty 

Przystępującego jako najkorzystniejszej w części III, dokonania czynności odrzucenia oferty 

Przystępującego  w  części  III  i  powtórzenia  czynności  badania  i  oceny  ofert  w  części  III 

p

ostępowania. 

W  uzasadnieniu  odwołania  Odwołujący  wskazał,  że  przedmiotem  zamówienia  w  części  III 

jest  odbiór,  transport  i  zagospodarowanie  odpadów  komunalnych  z  Punktu  Selektywnej 

Zbiórki  Odpadów  Komunalnych  (PSZOK)  zlokalizowanego  przy  ul.  Osieckiej  1  

w  miejscowości  Celestynów.  Na  część  III  złożono  trzy  oferty:  Przystępującego  z  ceną 

33  zł,  Remondis  z  ceną  525.384,44  zł  oraz  Odwołującego  z  ceną  477.999,36  zł,  

z których za najkorzystniejszą została uznana oferta Przystępującego, z którym to wyborem 

Odwołujący nie może się zgodzić.  

Przystępujący,  na  podstawie  art.  90  ust.  1  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych,  został 

wezwany 

do  złożenia  wyjaśnień  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny.  W  szczególności 

Zamawiający  zwrócił  się  o  udzielenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenie  dowodów,  dotyczących 

elementów  oferty  mających  wpływ  na  wysokość  ceny  takich  jak:  1)  oszczędność  metody 

wykonania  zamówienia,  wybrane  rozwiązania  techniczne,  wyjątkowo  sprzyjające  warunki 

wykonywania  zamówienia  dostępne  dla  wykonawcy,  oryginalność  projektu  wykonawcy, 

koszty 

pracy,  których  wartość  przyjęta  do  ustalenia  ceny  nie  może  być  niższa  od 

minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  albo  minimalnej  stawki  godzinowej,  ustalonych  na 

podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za 

pracę (Dz.U. z 2017 r. poz. 847 oraz z 2018 r. poz. 650); 2) pomoc publiczna udzielona na 

podstawie  odrębnych  przepisów;  3)  wynikające  z  przepisów  prawa  pracy  i  przepisów  

o  zabezpieczeniu  społecznym,  obowiązujących  w  miejscu,  w  którym  realizowane  jest 

zamówienie;  4)  wynikające  z  przepisów  prawa  ochrony  środowiska;  5)  powierzenia 

wykonania części zamówienia podwykonawcy. 

W  odpowiedzi 

Przystępujący  złożył  bardzo  lakoniczne  wyjaśnienia,  które  w  ocenie 

Odwołującego nie sprostały wymogowi z art. 90 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych  

i 

Przystępujący, wbrew ciążącemu na nim ciężarowi dowodowemu, nie obalił domniemania, 

iż jego cena jest ceną rażąco niską. Prawidłowa ocena tych wyjaśnień powinna doprowadzić 

Zamawiającego do wniosku, że oferta Przystępującego zawiera rażąco niską cenę. 

W  szczególności  Przystępujący  w  wyjaśnieniach  wskazał,  że  przedstawiona  przez  niego 

cena nie jest ceną rażąco niską, gdyż „ceny przez niego zaproponowane są porównywalne, 

a w niektórych punktach wyższe od tych, które zaproponował w dwóch pierwszych częściach 

przedmiotowego zamówienia”. Ponadto wskazał, że wykonywał podobną usługę dla Urzędu 

Miasta  Ząbki  osiągając  bliżej  niesprecyzowany  dochód  „w  przewidywanej  i  zadowalającej 

wysokości”.  Fakt  zaoferowania  cen  porównywalnych  w  innych  częściach  zamówienia  czy  

w  innym  postępowaniu  nie  ma  znaczenia  dla  oceny,  czy  cena  w  przedmiotowym 

postępowaniu  jest  rażąco  niska.  Poszczególne  części  zamówienia  traktuje  się  jak  odrębne 

postępowania,  a  przedmiot  tych  zamówień  nie  odpowiada  swoim  zakresem  przedmiotowi 

zamówienia na część III. Tak samo nie wiadomo, jaki zakres świadczenia był realizowany dla 

Urzędu Miasta Ząbki, co wchodziło w zakres tego zamówienia.  

W 

świetle art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych wykonawca jest zobowiązany 

do  odwoływania  się  do  szczególnych  okoliczności,  metod  oszczędności,  które  są  właściwe 

dla  danego,  konkretnego  zamówienia  (części),  na  którą  składa  swoją  ofertę.  Odwoływanie 

się  do  innych  postępowań  czy  części  zamówienia  w  żaden  sposób  nie  wyjaśnia,  dlaczego  

w niniejszej sprawie została zaoferowana taka cena, a także nie pokazuje w żaden sposób, 

czy w ogóle wykonawca będzie miał jakikolwiek zysk z wykonywania przedmiotu zamówienia 

za podaną przez siebie cenę. 

Przystępujący  wskazał  też,  że  w  przeprowadzonej  rzekomo  kalkulacji  (która  nie  została 

dołączona do wyjaśnień) zaproponowane ceny uwzględniają podwyżki cenowe, jakie jeszcze 

mogą w tym roku wystąpić. Nie wiadomo, jakie dokładne podwyżki cenowe wykonawca ma 

na  myśli,  w  jakiej  wysokości,  jakich  elementów  zamówienia  one  dotyczą i  w  jaki  sposób  je 

uwzględnił  w  zaoferowanej  przez  niego  cenie  –  brak  jakiejkolwiek  kalkulacji.  Skoro 

Przystępujący  twierdzi,  iż  ową kalkulację  poczynił,  zadziwiające  jest,  że takiej kalkulacji  nie 

dołączył do swoich wyjaśnień, nie wykazując przy tym nawet przybliżonego zysku z realizacji 

zamówienia za podaną przez niego kwotę. 

J

edyną  okolicznością  odwołującą  się  do  „sprzyjających  warunków”  jest  fakt  posiadania 

zbiornika na paliwo na terenie bazy transportowej 

i obniżki kosztu tankowania pojazdu o ok. 

10 % w stosunku do aktualnych cen paliwa oraz 

załączenie dowodu posiadania zbiornika na 

paliwo.  Z  dokumentu  tego  jednak  nie  wynika, 

w  jaki  sposób  Przystępujący  obliczył  ową 

obniżkę  ceny  paliwa.  Nawet  gdyby  uznać,  iż  rzeczywiście  posiadanie  zbiornika  obniżało 

koszt paliwa o ok. 10 %, to koszty paliwa 

są jedynie niewielką częścią kosztów przypadającą 

na  realizację  przedmiotowego  zamówienia.  Brak  jest  wyliczeń  co  do  innych  kosztów  np. 

kwoty  zagospodarowania  odpadów,  kosztu  utrzymania  maszyn,  sprzętu,  ich  amortyzacji 

Przystępujący  wskazuje,  że  zakupił  trzy  dodatkowe  pojazdy  na  potrzeby  realizacji 

zamówienia  w  Gminie  Celestynów  –  ich  koszt  utrzymania  i  zakupu  również  należałoby 

wliczyć  do  kalkulacji),  koszty  osobowo-pracownicze  (Przystępujący  tylko  nadmienia,  że 

posiada  stałą  kadrę  pracowniczą,  ale  nie  wiadomo,  z  ilu  osób  się  ona  składa,  jakie  są 

wynagrodzenia  pracowników,  brak  jest  dołączonych  na  to  dowodów  np.  w  postaci  umów  

o pracę), koszty administracyjne, opłaty środowiskowe, inne obciążenia publicznoprawne.  

P

osiadanie  zbiornika  na  paliwo  nie  jest  żadnym  ewenementem  wśród  przedsiębiorców 

prowadzących  usługi  transportowe.  Wręcz  stanowi  zasadę,  jeśli  podmiot  posiada  większy 

tabor. Własną bazą paliwową dysponuje także Odwołujący, który nabywa paliwo w ilościach  

i  cenach  hurtowych,  na  potrzeby  całej  grupy  PreZero.  Zatem  jedyna  okoliczność  rzekomo 

pozwalająca  obniżyć  koszty  w  najmniejszym  stopniu  nie  odróżnia  Przystępującego  od 

pozostałych wykonawców i nie może dowodzić jego uprzywilejowanej sytuacji. 

R

ównież  pozostałe  kwestie  poruszone  w  wyjaśnieniach  są  właściwe  także  dla  innych 

wykonawców,  chociażby  dla  Odwołującego,  który  ma  ogromne  doświadczenie  w  realizacji 

tego  typu  us

ług  i  wykonuje  ich  bardzo  dużo.  Odwołujący  także  posiada  stałą  kadrę 

pracowniczą, odpowiednią liczbę sprzętu i pojazdów.  

Jednocześnie, skoro Przystępujący jest małą firmą, to w jaki sposób zamierza wywiązywać 

się z nałożonych na niego zadań, przy małej liczbie pracowników. Skoro zakupił dodatkowe 

pojazdy  do  wykonania  usługi,  to  musi  również  zatrudnić  kierowców  do  obsługi  tych 

pojazdów.  Koszty  osobowo-pracownicze  powinny  zostać  również  dokładnie  przedstawione  

w  ewentualnej  kalkulacji,  z  uwzględnieniem  ich  liczby  i  minimalnego  wynagrodzenia  za 

pracę,  które  z  roku  na  rok  sukcesywnie  wzrasta  (choć  w  realiach  gospodarczych  kierowcy 

specjalistycznych 

pojaz

dów  zarabiają  znacznie  więcej  niż  kwota  minimalnego 

wynagrodzenia  za  pracę).  Przystępujący  sam  wskazuje  w  swoich  wyjaśnieniach,  że  nie 

przewiduje  korzystania  z  pomocy  publicznej,  a  zatem  wszelkie  te  koszty  będzie  musiał 

pokryć z własnych środków. 

Niejasne 

jest  oświadczenie  Przystępującego,  który  wskazuje,  że  nie  ponosi  dodatkowego 

nakładu finansowego w  zakresie prowadzenia ewidencji  odpadów  oraz  w  zakresie ochrony 

środowiska,  ponieważ  posiada  on  już  zaplecze  z  tytułu  innych  posiadanych  umów.  Nie 

bierze  jednak  p

od  uwagę,  iż  z  każdą  nową  umową  dochodzą  dodatkowe  obowiązki 

ewidencyjne.  Ponadto,  zgodnie  z  punktem  10. 

opisu  przedmiotu  zamówienia  dla  części  III 

w

ykonawca  zobowiązany  jest  do  przekazywania  sprawozdań,  o  których  mowa  w  art.  9n 

ustawy o utrzymaniu czy

stości i porządku w gminach. Takie sprawozdania są monitorowane 

i sporządzane przez konkretne osoby (pracowników biurowych), których również wykonawca 

musi  zatrudni

ć.  Natomiast  opłata  za  składowanie  odpadów,  zgodnie  z  rozporządzeniem 

Rady  Ministrów  z  dnia  22  grudnia  2017  r.  w  sprawie  jednostkowych  stawek  opłat  za 

korzystanie ze środowiska, uzależniona jest od tony odpadów. Zatem wykonawca, kalkulując 

swoją  ofertę,  musi  uwzględnić  koszt  opłaty  za  składowanie  w  przeliczeniu  na  ilość/tonaż 

odpadów  odbieranych  i  składowanych  w  ramach  danej  umowy.  Nieprawdą  jest  zatem,  że 

Przystępujący  nie  będzie  ponosił  dodatkowego  nakładu  finansowego  w  zakresie 

prowadzenia ewidencji opadów, czy też w zakresie prawa ochrony środowiska. 

Z  tych  względów  wyjaśnienia  Przystępującego  są  lapidarne,  ogólnikowe  i  w  żaden  sposób 

nie  dowodzą,  że  zaoferowaną  cena  nie  jest  ceną  rażąco  niską.  Dowodzą  raczej,  że 

zaoferowana  cena  je

st  rażąco  niska  w  myśl  art.  90  ust.  3  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych

,  gdyż  pokazują,  że  Przystępujący  podszedł  „nonszalancko”  do  wyceny  swojej 

oferty, 

jeżeli w ogóle można mówić o jakiejkolwiek przemyślanej kalkulacji.  

W 

tego  rodzaju  przedsięwzięciach,  nawet  nie  posiadając  specjalistycznej  wiedzy,  łatwo 

można  wskazać  główne  czynniki  cenotwórcze.  Są  nimi:  koszt  zagospodarowania  odpadów 

we  wskazanych  instalacjach  (stanowiący  lwią  część  wszystkich  kosztów),  koszt  pojazdów, 

paliwa,  pracowników  i  ogólnego  zarządu. W  odniesieniu  do  żadnego  z  tych  elementów  nie 

padły żadne kwoty, nie mówiąc już o dowodach. 

Powyższe dyskwalifikuje wyjaśnienia Przystępującego w kontekście art. 90 ust. 3 oraz art. 89 

ust.  1  pkt  4 

ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  i  w  rezultacie  oferta  Przystępującego 

powinna być odrzucona. Taka ocena znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Krajowej Izby 

Odwoławczej i sądów okręgowych. 

W  orzeczeniu  KIO  809/19  Izba  negatywnie  oceniła  braki  dowodowe  w  wyjaśnieniach 

dotyczących rażąco  niskiej  ceny,  choć  wykonawca nie  ograniczył  się  do  samych wyjaśnień  

i złożył wiele dokumentów na ich poparcie, wraz z kalkulacją ceny, niemniej Izba podkreśliła, 

że dowody muszą być adekwatne i przekonujące i nie mogą ograniczać się do ogólnikowego 

materiału.  Ponadto  Izba  uznała  za  oczywisty  fakt,  że  podmiot  gospodarczy  ponosi  koszty 

wynagrodzenia  pracowników  biurowych,  kadry  zarządzającej,  wyposażenia  biura, 

amortyzacji,  ubezpieczeń  i  innych  niezwiązanych  bezpośrednio  ze  świadczeniem  danej 

usługi.  Zdaniem Izby  koszty  te w  odpowiedniej  proporcji  powinny  być  brane pod uwagę do 

skalkulowania  ceny  oferty,  ponieważ  bez  ich  poniesienia  wykonawca  nie  jest  w  stanie 

prowadzić działalności. 

Natomiast Sąd Okręgowy w Warszawie, w wyroku sygn. XXIII Ga 967/16 stwierdził, że: „Do 

oceny  czy  oferta  nie zawiera  rażąco  zaniżonego składnika  jej  ceny,  tj. kosztów  osobowych 

należało przedstawić  dowody  odnoszące  się  wyłącznie do  tego konkretnego oferenta. (…), 

Reasumując, jeśli Przystępujący po stronie Zamawiającego twierdził, że dana kategoria osób 

kosztuje  g

o  łącznie  określoną  i  wskazaną  w  wyjaśnieniach  kwotę  to  należało  to  wykazać  

w następujący sposób (dane fikcyjne, aby nie naruszyć tajemnicy przedsiębiorstwa): Oferent 

twierdzi, że koszt całkowity np. specjalisty wynosi łącznie 10.000,00 zł (średnia pensja brutto 

+  koszty  pracodawcy  +  koszty  dodatkowe); 

Twierdzi  także,  że  takich  specjalistów  będzie 

potrz

ebował  10;  W  swych  wyjaśnieniach  powinien  więc  przedstawić  dowody  dotyczące 

wszystkich  tych  10  osób  (bez  konieczności  ujawniania  ich  danych  osobowych)  i  po 

zsumowaniu łączne koszty powinny wynieść 100.000,00 zł. Kwoty mogą się różnić odnośnie 

poszczególnych  specjalistów,  lecz  łącznie  powinny  wynieść  ww.  kwotę;  Po  podzieleniu 

bowiem  tej  kwoty  przez  10  (czyli  wszystkich  specjalistów,  którzy  mają  uczestniczyć  

w  realizacji  zamówienia)  pojawić  się  powinna  średnia  kwota  w  wysokości  10.000,00 

zł/specjalista.  Takie  zasady  powinny  dotyczyć  wszystkich  kategorii  (poziomów 

zaawansowania)  osób,  które  przedmiotowe  zamówienie  miało  wykonywać.  Sądu  nie 

interesowały  hipotetyczne  czy  też  uśrednione  koszty  występujące  na  rynku,  lecz  dokładne 

(co do grosza) koszty 

(…) [Przystępującego]. Przystępujący na żadnym etapie postępowania  

– w szczególności na etapie składania wyjaśnień tego nie uczynił. Nie przyjął takiej metody 

lecz ograniczył się wyłącznie do gołosłownych twierdzeń, że koszt całkowity dotyczący danej 

kategorii  osób  wynosi  daną  wartość,  nic  więcej.  Jako  jedyny  argument  wskazał,  że  takie 

wartości  były  podawane  przez  spółkę  w  innych  postępowaniach.  (…)  Zarzuty 

powierzchowności  wyjaśnień  można  mnożyć.  Dlaczego  koszty  inne,  w  tym  koszty 

materiałowe wyniosły taką a nie inną wartość? Dlaczego ryzyko zostało oszacowane na taką 

a  nie  inną  wartość,  a  zysk  na  inną?  Nigdzie  nie  ma  wyjaśnień,  są  tylko  twierdzenia  nie 

poparte żadnymi merytorycznymi argumentami.” 

Warszawski  Sąd  Okręgowy  podobnie  krytycznie  podszedł  do  wyjaśnień  dotyczących  ceny 

rażąco  niskiej  w  wyroku  sygn.  akt  XXIII  Ga  255/18,  w  którym  podkreślił,  że  na  wykonawcy 

ciąży obowiązek wykazania, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, a argumentacja 

co  do  realności  zaoferowanej  ceny  musi  opierać  się  na  materiale  dowodowym  w  sposób 

niezbity i wyczerpująco wykazującym słuszność twierdzeń oferenta co do wysokości kosztów 

do  poniesienia.  W  tym  kontekście  Sąd  wytknął,  że  wykonawca  „odnosi  się  wprawdzie 

ogólnikowo do kosztów osobowych, zarządzania, utrzymania systemu, etc, ale po pierwsze 

kosztów  tych  szczegółowo  nie  wyodrębnia,  pozostając  jedynie  przy  stwierdzeniu,  że  cenę 

danego elementu wkalkulowano w inny

, uwzględniając stosowną marżę.” 

Zdaniem  Odwołującego  wyjaśnień  Przystępującego  nie  sposób  uznać  za  wyjaśnienia 

komp

leksowe  i  wyczerpujące,  skoro  nie  zawierają  dowodów  ani  dokładnych  informacji  na 

temat kosztów zatrudnienia pracowników, zakupu i utrzymania narzędzi i urządzeń, ogólnych 

kosztów  zarządu,  kosztów  w  zakresie  opłaty  środowiskowej,  kosztów  dotyczących 

zagospo

darowania  odpadów  w  odpowiedniej  instalacji  w  odniesieniu  do  ilości  i  rodzaju 

odbieranych odpadów (szczegółowo wymieniony w opisie przedmiotu zamówienia dla części 

III),  dokładnych  kosztów  paliwa.  Nie  przedstawiono  praktycznie  żadnych  dowodów  

(z  wyjątkiem  dokumentu  przewozowego),  np.  umów  z  właściwymi  podmiotami 

potwierdzających  możliwość  zagospodarowania  odpadów  po  określonych  cenach,  nie 

wskazano, 

jaka  ilość  odpadów  została  przyjęta  do  kalkulacji,  nie  uwzględniono  kosztów 

odbioru  poszczególnych  frakcji  odpadów,  nie  wyliczono  kosztów  transportu  i  nie 

przedstawiono dokumentów potwierdzających takie koszty (w tym koszty wywozu odpadów 

w  odległości  nawet  200-300  km,  jak  wskazuje  Przystępujący  w  wyjaśnieniach),  nie 

uwzględniono  także  kosztów  ogólnozakładowych.  Ponadto  zgodnie  z  opisem  przedmiotu 

zamówienia  dla  części  III  wykonawca  będzie  zobligowany  do  wyposażenia  PSZOK  

w odpowiednią liczbę pojemników – nie wiadomo, czy Przystępujący uwzględnił te pojemniki 

w  cenie  ofertowej, 

a  także  jaką  liczbę  tych  pojemników  założył  do  wykonania  przedmiotu 

zamówienia.  Nie  wiadomo także,  czy  uwzględnił  ryzyko wymiany  pojemników  i  kontenerów 

uszkodzonych  lub  zniszczonych  (

opis  przedmiotu  zamówienia  dla  części  III,  punkt  4.). 

Wykonawcy  powinni  w  swojej  cenie  uwzględnić  także  koszty  mycia  i  dezynfekcji  pojazdów 

(punkt  9. 

opisu  przedmiotu  zamówienia).  Ponadto  zgodnie  z  punktem  11.  części  III  opisu 

przedmiotu zamówienia pojazdy muszą być wyposażone w system monitoringu bazujący na 

systemie  pozycjonowania  satelitarnego.  Taki  system 

i  oprogramowanie  również  należy 

zakupić i utrzymać.  

Wszystkie 

dowody  i  stosowną  kalkulację  Przystępujący  powinien  złożyć  w  wyjaśnieniach. 

Nawet  gdyby  złożył  tego  typu  dokumenty  na  rozprawie,  to  uznać  należy,  iż  złożenie  tych 

dowodów jest spóźnione, gdyż nie wykazał w terminie przepisanym przez Zamawiającego, iż 

jego cena nie jest ceną rażąco niską. 

W świetle powyższego, oferta Progres podlega odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 

oraz art. 90 ust. 3 w zw. z art. 90 ust. 2 

ustawy Prawo zamówień publicznych. 

III 

Stanowisko Zamawiającego  

W odpowiedzi na odwołanie Zamawiający podtrzymał swoją dotychczasową decyzję i wniósł 

o oddalenie odwołania jako bezzasadnego. 

Stwierdził, że odwołanie jest polemiką z wyjaśnieniami Przystępującego.  

Zgodnie  z  art.  90 

ust.  2  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  obowiązek  wykazania 

prawidłowości  ceny  spoczywa  na  wykonawcy  i  Zamawiający  nie  udowadniał  tego  za 

Przystępującego,  lecz  odniósł  się  do  przesłanek  z  art.  90  ust.  3  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych. Na podstawie udz

ielonych wyjaśnień Zamawiający po analizie stwierdził, iż nie 

ma podstaw do odrzucenia oferty zgodnie z tym przepisem.  

Szacunkowa wartość zamówienia i ceny wskazane w ofertach nie korelują ze sobą, więc nie 

można  podnosić  tego  argumentu  jako  podstawy  odrzucenia  oferty.  Jeżeli  wykonawca 

wykaże inne czynniki,  niż  wskazane w  art.  90  ust.  1 ustawy  Prawo zamówień  publicznych, 

jak  np.  obsługa  sąsiedniego miasta  Otwock,  Zamawiający  może  brać  je  pod  uwagę.  Wziął 

pod uwagę wszystkie okoliczności wskazane w wyjaśnieniach. Zamawiający nie kwestionuje 

dokonanego przez siebie oszacowania wartości zamówienia, lecz wskazuje, że nie musi ono 

znajdować  odzwierciedlenia  w  cenach  ofert.  Z  jego  doświadczenia  wynika,  że  wartości  te 

rzadko  się  pokrywają.  Co  do  wskazania  realizacji  w  Otwocku  miał  na  myśli,  że  wie,  gdzie 

Przystępujący realizuje usługi i znaczenie ma, że wykonuje je bez problemu.  

Wskaz

ał na wyrok KIO 486/20, w którym stwierdzono, że nie muszą występować szczególne 

okoliczności w stosunku do wykonawcy, aby jego cenę uznać za prawidłową. Przystępujący 

stwierdził  w  wyjaśnieniach,  że  nawet  po  podwyżkach  cen  będzie  osiągał  zysk,  co  miało 

znaczenie dla Zamawiającego. 

IV 

Stanowisko Przystępującego 

Przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  Zamawiającego  zgłosił  M.  B. 

prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą PROGRES M. B. . 

Przystępujący wniósł o oddalenie odwołania. 

Stwierdził,  iż  odwołanie  jest  na  wysokim  poziomie  ogólności,  podczas  gdy  rozstrzygnięcie 

postępowania nastąpiło w konkretnych realiach.  

Wskaz

ał,  iż  w  wyjaśnieniach  odwołał  się  do  wszystkich  części  oferty,  gdyż  część  III  od 

pozostałych  różni  się  tylko  tym,  że  ma  odebrać  odpady  z  konkretnego  miejsca  (PSZOK). 

Poza  tym  zawiera  szerszy  katalog  odpadów  niż  w  części  I  i  II.  Zatem  cena  w  części  I 

powinna być wyższa niż w części III, ponieważ koszt zebrania odpadów od mieszkańców jest 

wyższy  niż  odebranie  ich  z  jednego  punktu.  Te  z  odpadów  z  części  II,  których  nie  ma  

w części I i II, a które są cenotwórcze, to zużyte opony i odpady z budowy.  

O

dpadów  w  części  III  nie  jest  dużo,  ich  koszt  odbioru  sprowadza  się  do  zatrudnienia 

kierowcy i wykorzystania jednego pojazdu oraz kontenera, który jest w całości załadowywany 

na  pojazd  (jeden  kontener  podczas  jednego  kursu),  a  także  wywiezienia  ich  do  instalacji,  

z  którą  Przystępujący  ma  zawartą  umowę.  Trudno  założyć,  że  Przystępujący  chce 

realizować  usługę  ze  stratą  własną,  zwłaszcza  przy  osobistej  odpowiedzialności 

przedsiębiorcy.  Zamawiający  skorzystał  z  możliwości  wybrania  oferty  tańszej,  z  ceną,  za 

którą da się wykonać zamówienie.  

Jeżeli  Przystępujący  realizuje  odbiór  odpadów  w  Otwocku,  który  jest  większym  miastem  

i  daje sobie  radę,  a  wcześniej  realizował  w  Ząbkach,  które również  są większym  miastem,  

i również dawał radę, to oznacza, że i to zamówienie jest w stanie zrealizować za oferowaną 

cenę.  

Podkreślił,  iż  cenę  należy  rozpatrywać  w  stosunku  do  całości  oferty.  Wyjaśnił,  iż  

w  przedmiotowym  zamówieniu  część  I  była  największa,  a  część  II  i  III  były  jedynie 

uzupełnieniem.  

Przystępujący  stwierdził,  iż  przedmiotem  odwołania  jest  część  III,  ale  nie  można 

abstrahować od części I i II zamówienia, gdyż są to tożsame odpady. Przystępujący nie mógł 

wiedzieć,  którą  część  wygra,  dlatego  każdą  skalkulował  tak,  by  nie  ponosić  straty. 

Zamawiający  ocenił  sprawę  racjonalnie,  tj.,  że  Przystępujący  jest  w  stanie  zamówienie 

wykonać  za  tę  cenę.  Zgadza  się,  że  głównym  czynnikiem  kosztotwórczym  jest  koszt 

zagospodarowania odpadów, ale instalacja nie jest podwykonawcą w rozumieniu przepisów 

ustawy Prawo zamówień publicznych, a jedynie podwykonawcą faktycznym.  

Wyjaśnienia złożone przez wykonawcę na wezwanie Zamawiającego również same w sobie 

stanowią  środek  dowodowy  i  nie  zawsze  muszą  to  być  osobne  dokumenty,  aby  można  je 

uznać za dowód. 

V Ustalenia Izby  

Na wstępie Izba stwierdziła, że nie zachodzi żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem 

odwołania, opisanych w art. 189 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych, a Odwołujący 

ma interes we wniesieniu odwołania  w  rozumieniu art.  179 ust.  1 ustawy  Prawo zamówień 

publicznych. 

Izba  ustaliła  także,  iż  stan  faktyczny  postępowania  w  zakresie  postawionych  zarzutów  

w  szczególności  treść  oferty  Przystępującego,  treść  wezwania  do  wyjaśnień  i  udzielonych 

wyjaśnień) nie jest sporny między Stronami i Przystępującym.  

Po  zapoznaniu  s

ię  z  przedmiotem  sporu  oraz  argumentacją  Stron  i  Przystępującego,  

w oparciu o stan faktyczny 

ustalony na podstawie dokumentów postępowania przetargowego 

przedstawionych  przez  Zamawiającego  oraz  stanowisk  Stron  i  Przystępującego 

przedstawionych  podczas  rozprawy 

Izba  ustaliła  i  zważyła,  co  następuje:  odwołanie 

zasługuje na uwzględnienie. 

Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 4 oraz art. 90 ust. 3 w zw. 

z art. 90 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez zaniechanie ich zastosowania  

i  nieodrzucenie  oferty  Przystępującego  w  części  III  postępowania,  pomimo  że  wykonawca 

ten  nie  wykazał,  że  jego  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny,  w  szczególności  nie 

udowodnił, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Zgodnie  z  art. 

89  ust.  1  pkt  4  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  zamawiający  odrzuca 

ofertę,  jeżeli  zawiera  ona  rażąco  niską  cenę  lub  koszt  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia. 

Z kolei art. 

90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych stanowi, że zamawiający odrzuca 

ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze 

złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku 

do przedmiotu zamówienia. 

Ogólnie  –  cały  art.  90  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  w  kolejnych  ustępach  zawiera 

opis procedury wyjaśniania kwestii poziomu ceny oferty:  

„1.  Jeżeli  zaoferowana  cena  lub  koszt,  lub  ich  istotne  części  składowe,  wydają  się  rażąco 

niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  i  budzą  wątpliwości  zamawiającego  co  do 

możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  przez 

zamawiającego  lub  wynikającymi  z  odrębnych  przepisów,  zamawiający  zwraca  się  

o  udzielenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenie  dowodów,  dotyczących  wyliczenia  ceny  lub  kosztu,  

w  szczególności  w  zakresie:  1)  oszczędności  metody  wykonania  zamówienia,  wybranych 

rozwiązań  technicznych,  wyjątkowo  sprzyjających  warunków  wykonywania  zamówienia 

dostępnych  dla  wykonawcy,  oryginalności  projektu  wykonawcy,  kosztów  pracy,  których 

wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za 

pracę albo minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 

10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2018 r. poz. 2177); 

2)  pomocy  publicznej  udzielonej  na  podstawie  odrębnych  przepisów;  3)  wynikającym  

z  przepisów  prawa  pracy  i  przepisów  o  zabezpieczeniu  społecznym,  obowiązujących  

w  miejscu,  w  którym  realizowane  jest  zamówienie;  4)  wynikającym  z  przepisów  prawa 

ochrony środowiska; 5) powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy. 

1a. W przypadku gdy cena całkowita oferty jest niższa o co najmniej 30% od: 

1) wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed 

wszczęciem  postępowania  zgodnie  z  art.  35  ust.  1  i  2  lub  średniej  arytmetycznej  cen 

wszystkich złożonych ofert, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa 

w  ust.  1,  chyba  że  rozbieżność  wynika  z  okoliczności  oczywistych,  które  nie  wymagają 

wyjaśnienia;  2)  wartości  zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług, 

zaktualizowanej z uwzględnieniem okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu postępowania, 

w szczególności istotnej zmiany cen rynkowych, zamawiający może zwrócić się o udzielenie 

wyjaśnień, o których mowa w ust. 1. 

Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na 

wykonawcy. 

3. Zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana 

ocena  wyjaśnień  wraz  ze  złożonymi  dowodami  potwierdza,  że  oferta  zawiera  rażąco  niską 

cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.” 

W  przedmiotowym 

postępowaniu  dla  części  III  złożono  trzy  oferty  z  cenami  złotych  brutto: 

oferta  Przystępującego  –  295.910,33  zł,  oferta  Odwołującego  –  477.999,36  zł,  oferta 

trzeciego z 

wykonawców – 525.384,44 zł. 

Według  wyliczeń  Zamawiającego,  wskazanych  w  wezwaniu  do  wyjaśnień,  cena  oferty 

Przystępującego jest niższa o 32,11 % od ubruttowionej wartości szacunkowej zamówienia  

i  31,68  %  od  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych  ofert.  Zamawiający  uznał 

więc,  że  zachodzą  podstawy  wezwania  Przystępującego  do  złożenia  wyjaśnień,  o  których 

mowa w art. 90 ustawy Prawo zamówień publicznych. 

W ofercie Przystępujący wypełnił tabelę wyceny, która dla części III obejmowała następujące 

odpady: 

– opakowania z papieru i tektury – szacunkowa ilość odpadów przewidziana do 

odbioru i zagospodarowania w okresie trwania umowy w Mg 7,680 

– cena jednostkowa za 1 

Mg brutto 604,80 

– wartość zamówienia brutto 4.644,86; 

–  opakowania  z  tworzyw  sztucznych,  metali,  zmieszane 

odpady  opakowaniowe 

–  szacunkowa  ilość  odpadów  przewidziana  do  odbioru  

i  zagospodarowania  w  okresie  trwania  umowy  w  Mg  10,795 

–  cena  jednostkowa  za  1  Mg 

brutto 1.101,60 

– wartość zamówienia brutto 11.891,77; 

–  opakowania ze szkła  –  szacunkowa ilość odpadów  przewidziana do  odbioru  

i  zagospodarowania  w  okresie  trwania  umowy  w  Mg  11,880 

–  cena  jednostkowa  za  1  Mg 

brutto 507,60 

– wartość zamówienia brutto 6.030,29; 

–  zużyte  opony  –  szacunkowa  ilość  odpadów  przewidziana  do  odbioru  

i  zagospodarowania  w  okresie  trwania  umowy  w  Mg  18,960 

–  cena  jednostkowa  za  1  Mg 

brutto 507,60 

– wartość zamówienia brutto 9.624,10; 

–  zmieszane  odpady  z  budowy,  remontów  i  demontażu  –  szacunkowa  ilość 

odpadów  przewidziana  do  odbioru  i  zagospodarowania  w  okresie  trwania  umowy  w  Mg 

– cena jednostkowa za 1 Mg brutto 410,40 – wartość zamówienia brutto 55.765,15; 

–  odpady  kuchenne  ulegające  biodegradacji  –  szacunkowa  ilość  odpadów 

przewidziana  do  odbioru  i  zagospodarowania  w  okresie  trwania  umowy  w  Mg  118,570 

– 

cena jednostkowa za 1 Mg brutto 756,00 

– wartość zamówienia brutto 89.638,92; 

–  odzież  i  tekstylia  –  szacunkowa  ilość  odpadów  przewidziana  do 

odbioru i zagospodarowania w okresie trwania umowy w Mg 0,500 

– cena jednostkowa za 1 

Mg brutto 507,60 

– wartość zamówienia brutto 253,80; 

– leki – szacunkowa ilość odpadów przewidziana do odbioru i zagospodarowania 

w okresie trwania umowy w Mg 0,040 

– cena jednostkowa za 1 Mg brutto 1.004,40 – wartość 

zamówienia brutto 40,18; 

zużyte  urządzenia  elektryczne  i  elektroniczne  – 

szacunkowa ilość odpadów przewidziana do odbioru i zagospodarowania w okresie trwania 

umowy w Mg 6,280 

– cena jednostkowa za 1 Mg brutto 907,20 – wartość zamówienia brutto 

– baterie i akumulatory – szacunkowa ilość odpadów przewidziana do odbioru  

i  zagospodarowania  w  okresie  trwania  umowy  w  Mg  0,055 

–  cena  jednostkowa  za  1  Mg 

brutto 810,00 

– wartość zamówienia brutto 44,55; 

–  inne  niewymienione  frakcje  zbierane  w  sposób  selektywny  –  szacunkowa 

ilość odpadów przewidziana do odbioru i zagospodarowania w okresie trwania umowy w Mg 

– cena jednostkowa za 1 Mg brutto 1.004,40 – wartość zamówienia brutto 10,04; 

– odpady ulegające biodegradacji – szacunkowa ilość odpadów przewidziana 

do  odbioru  i  zagospodarowania  w  okresie trwania  umowy  w  Mg  6,420 

– cena jednostkowa 

za 1 Mg brutto 907,20 

– wartość zamówienia brutto 5.824,22; 

–  odpady  wielkogabarytowe  –  szacunkowa  ilość  odpadów  przewidziana  do 

odbioru i zagospodarowania w okresie trwania umowy w Mg 62,380 

– cena jednostkowa za 

1 Mg brutto 1.706,40 

– wartość zamówienia brutto 106.445,23. 

Zamawiający wezwał Odwołującego do złożenia wyjaśnień, o których mowa w art. 90 ustawy 

Prawo  zamówień  publicznych,  zwracając  się  o  „udzielenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenie 

dowodów,  dotyczących  elementów  oferty  mających  wpływ  na  wysokość  ceny,  

w  szczególności  (uwzględnić  w  zakresie  odnoszącym  się)”  –  tu  wskazał  na  okoliczności 

wymienione  w  art.  90  ust.  1  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  –  gdyż  „cena  złożonej 

przez Państwa oferty wydaje się rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzi 

wątpliwości  Zamawiającego  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  

z  wymaganiami  określonymi  w  SIWZ  przez  Zamawiającego  ze  względu  na  fakt,  iż  cena 

omawianej oferty jest niższa o 32,11 % od wartości szacunkowej brutto i 31,68 % od średniej 

arytme

tycznej cen wszystkich złożonych ofert”. 

Przystępujący w odpowiedzi wskazał, że: 

1.  całościowa  cena  oferty  nie  stanowi  rażąco  niskiej  ceny,  gdyż  zaproponowane  ceny  są 

porównywalne,  a  w  niektórych  punktach  wyższe  od  proponowanych  przez  niego  w  dwóch 

pierws

zych częściach, 

2. wykonywał podobną usługę dla Urzędu Miasta Ząbki osiągając dochód w przewidywanej  

i zadawalającej wysokości, a usługa była wykonywana należycie, 

3. w ofercie uwzględnił podwyżki cen, jakie miały miejsce na początku roku, oraz podwyżki 

c

enowe,  jakie  jeszcze  mogą  w  tym  roku  wystąpić,  przewidywane  podwyżki  nie  będą 

przeszkadzały w zapewnieniu oczekiwanego zysku, 

4.  w  przypadku  zbyt  wysokich  podwyżek  jest  w  stanie  zapewnić  transport  odpadów  do 

instalacji oddalonych o 200-300 km, 

5. obecnie o

bsługuje Miasto Otwock i jest w stanie zwiększyć liczbę potrzebnych pojazdów, 

przy  wykorzystaniu  pracowników  już  zatrudnionych,  co  wiąże  się  z  mniejszym  nakładem 

pracowników potrzebnych do koordynacji i obsługi klienta,  

przygotowując  się  do  zlecenia  w  Otwocku  zakupił  trzy  dodatkowe  pojazdy,  które  przy 

wzroście  cen  warszawskich  instalacji  zostaną  wykorzystane  do  transportu  odpadów  

z Celestynowa, 

7.  obecnie  jest 

małą  firmą,  która  nie  potrzebuje  dużych  nakładów  utrzymania,  zatem  jest 

konkurencją dla większych firm, 

8.  posiada 

stałą  kadrę  pracowniczą  oraz  doświadczenie  w  zakresie  odbioru  i  transportu 

odpadów komunalnych od mieszkańców nieruchomości z Ząbek i Otwocka, 

9. i

stotnym czynnikiem mającym wpływ na wysokość ceny w złożonej ofercie jest posiadanie 

zbiornika  na  paliwo  na  terenie  bazy  transportowej

,  gdyż  koszt  zatankowania  pojazdu  na 

sta

cjach  wynosi  średnio  10%  więcej  niż  koszt  tankowania  ze  zbiornika,  a  także  pojazd  

i  kierowca 

nie  poświęcają  czasu  na  dojazd  i  kolejki  na  stacjach  paliw  –  załączył  dowód 

posiadania zbiornika na paliwo, 

10.  n

ie  przewiduje  korzystania  z  pomocy  publicznej  udzielonej  na  podstawie  odrębnych 

przepisów  oraz  wynikającej  z  przepisów  prawa  pracy  i  przepisów  o  zabezpieczeniu 

społecznym, obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie, 

11.  nie  ponosi 

dodatkowego  nakładu  finansowego  w  zakresie  prowadzenia  ewidencji 

odpadów  oraz  znajomości  regulacji  prawnych  w  zakresie  ochrony  środowiska,  ponieważ 

posiada takie zaplecze z tytułu innych umów, 

12. nie zamierza 

korzystać z podwykonawców, co generuje koszty wykonania zamówienia, 

13. nie wynajmuje 

sprzętu ani zaplecza technicznego – są one własnością Przystępującego, 

co również może mieć wpływ na wysokość zaproponowanej ceny, 

wskazane  powyżej  oszczędności  i  metody  znacząco  wpłynęły  na  wysokość 

proponowanej ceny za wykonanie zamówienia, 

15. jest 

w stanie należycie wykonać zlecenie za zaoferowaną cenę. 

Pełną  treść  wezwania  do  wyjaśnień  i  udzielonych  wyjaśnień  zawarto  w  punkcie  I 

uzasadnienia. 

Po  zapoznaniu  się  z  powyższymi  wyjaśnieniami  Izba  uznała,  że  postępowanie 

Zamawiającego w zakresie odrzucenia oferty Odwołującego w oparciu o dyspozycję art. 90 

ust.  3  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  nie  było  prawidłowe,  a  argumentacja 

przedstawiona 

przez Odwołującego zasługuje na uwzględnienie. 

Zamawiający  wezwał  Przystępującego  do  przedstawienia  wyjaśnień  dotyczących 

zaoferowanej  przez  niego  ceny. 

Wezwania  tego  nie  można  uznać  za  idealne,  gdyż 

Zamawiający  nie  zawarł  w  swoim  wezwaniu  żadnych  dokładniejszych  wytycznych  co  do 

zakresu wyj

aśnień odnosząc się czy to do pozycji z tabeli wyceny oferty, czy też elementów 

składających  się  na  odbiór  i  zagospodarowanie  odpadów  (koszt  odbioru,  koszt 

zagospodarowania, inne koszty) 

– odwołał się głównie do punktów wskazanych w art. 90 ust. 

1  ustawy  P

rawo  zamówień  publicznych  oraz  wskazał  na  „udzielenie  wyjaśnień,  w  tym 

złożenie  dowodów,  dotyczących  elementów  oferty  mających  wpływ  na  wysokość  ceny”. 

Wezwanie b

yło jednak na tyle czytelne, że nie zwalnia wezwanego wykonawcy z obowiązku 

wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, który to obowiązek nakłada art. 90 ust. 

2 ustawy Prawo zamówień publicznych.  

W

ezwany  wykonawca,  oprócz  odniesienia  się  do  okoliczności  wskazanych  w  art.  90  ust.  1 

pkt  1-

5  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych,  tj.:  oszczędności  metody  wykonania 

zamówienia,  wyjątkowo  sprzyjających  warunków  wykonywania  zamówienia,  minimalnego 

wynagrodzenia  za  pracę,  pomocy  publicznej,  powierzenia  wykonania  części  zamówienia 

podwykonawcy  (

jeśli  zadeklarował  wykonanie  zamówienia  z  udziałem  podwykonawcy)  – 

które  w  większości  nie  muszą  go  dotyczyć  –  powinien  przede  wszystkim  odnieść  się  do 

kalkulacji  własnej  ceny  ofertowej.  Zresztą  także  odnosząc  się  do  wyżej  wskazanych 

elementów z art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych – jeśli w danym przypadku 

któreś z nich dotyczą jego oferty – powinien odnieść się do kalkulacji własnej ceny ofertowej. 

Przystępujący zaś tego w żaden sposób nie zrobił. Przedstawione przez niego w złożonym 

piśmie  informacje  trudno  w  jakikolwiek  sposób  przełożyć  na  cenę  oferty,  a  tym  samym 

ocen

ić  poziom  tej  ceny.  W  ocenie  Izby  są  one  jedynie  ogólnikowe  i  niczego  nie  wnoszą  

w  zakresie  informacji  na  temat  wyceny, 

mogłyby  stanowić  jedynie  generalny  wstęp  do 

wyjaśnień,  które  nie  mogły  obyć  się  bez  wskazania  obliczeń,  a  w  samych  wyjaśnieniach 

zabrakło właśnie elementu wyceny usługi czy jakichkolwiek danych kosztowych.  

W  tym  przypadku  bowiem  prawidłowe  wyjaśnienia  powinny  polegać  przede  wszystkim  na 

przedstawieniu danych analitycznych, takich jak:  

1.  koszty  transportu  odpadów  w  tym:  a)  odległość  z  bazy  wykonawcy,  w  której  parkuje 

pojazd/pojazdy  do  odbioru  odpadów  do  PSZOK  –  z  PSZOK  do  instalacji,  w  której  zostaną 

one  odebrane  do  zagospodarowania 

–  z  instalacji  do  bazy  wykonawcy,  w  której  parkuje 

pojazd/pojazdy,  b)  koszt  paliwa  n

a  obsługę  powyższego  kursu,  c)  wynagrodzenie 

kierowcy/kierowców  pojazdów  i  innych  osób  związanych  bezpośrednio  z  odbiorem  (jeśli 

występują) – co najmniej w zakresie roboczogodzin związanych z powyższym kursem, jeśli 

w ramach swojego wynagrodzenia obsługują więcej niż jedną umowę, 

koszt  zagospodarowania  odpadów  w  instalacji/instalacjach  według  stawki  umówionej  

z daną instalacją oraz opłaty marszałkowskiej i innych ewentualnych opłat administracyjnych, 

jeśli nie są one ujęte w stawce instalacji, 

3.  ewentualne  koszty  zakupu  lub  najmu 

pojemników  i  kontenerów,  ich  utrzymania  

w czystości itp., 

.  koszty  ogólne  –  obejmujące  m.in.  wynagrodzenie  pracowników  biurowych  związanych  

z  obsługą  zamówienia  (np.  sprawozdawczość,  księgowość,  kontakt  z  Zamawiającym)  co 

najmniej  w  zakresie  ro

boczogodzin  związanych  z  obsługą  umowy  z  Zamawiającym,  jeśli  

w ramach swojego wynagrodzenia obsługują więcej niż jedną umowę lub wykonują też inne 

prace  dla  pracodawcy,  a  także  podatki,  ubezpieczenie  pojazdów,  koszt  ich  leasingu, 

amortyzacji, napraw itd., ubezpieczenie OC i NW wykonawcy itp., 

5. ryzyko 

– m.in. związane ze wzrostem cen i wynagrodzeń, 

6. przewidywany zysk. 

Wykonawca może tu wybrać, czy obliczeń dokona w stosunku do kursu, kontenera, czy wagi 

odbieranych  odpadów  –  odnosząc  to  jednak  końcowo  do  ceny  jednostkowej,  aby 

Zamawiający  był  w  stanie  porównać  wyjaśnienia  z  zaproponowaną  ceną.  Podobnie 

uwzględniając,  czy  dane  frakcje  będą  odbierane  w  ramach  jednego  kursu,  czy  wielu  –  

w stosunku do wielkości frakcji, częstotliwości jej odbioru i innych wymagań Zamawiającego. 

W  razie  konieczności  (szczególnie  w  związku  z  częstotliwością  odbioru  poszczególnych 

frakcji

, odmienną ceną ich zagospodarowania lub transportem do innych instalacji), wycena 

powinna być przedstawiona w stosunku do każdej lub niektórych pozycji osobno. 

Przystępujący  w  ofercie  wskazał  trzy  instalacje  komunalne,  do  których  będzie  przekazywał 

odpady, zatem co do zasady to one powinny zostać ujęte w obliczeniach, a nie jakieś inne, 

nieokreślone  instalacje.  Zresztą  tu  należy  przyznać  rację  Odwołującemu  –  jeśli 

Przystępujący zamierza transportować odpady do innych, odległych instalacji, to koszt tego 

transportu  powinien  zostać  ujęty  w  wycenie.  A  także  instalacje  te  nie mogą  być  niezgodne  

z wymaganiami zawartymi w specyfik

acji istotnych warunków zamówienia. 

Powyższe powinno być poparte dowodami, jakkolwiek najczęściej w odniesieniu do stawek, 

które mogą budzić wątpliwości ze względu na to, że odbiegają od stawek ogólnych, np. cena 

paliwa 

czy wynagrodzenie pracowników niższe niż ogólnorynkowe, koszt zagospodarowania 

po stawce niższej niż cennik danej, wskazanej instalacji. 

W przypadku sporządzenia szczegółowej kalkulacji, Zamawiający może wezwać wykonawcę 

o  przedstawienie  konkretnych  dowodów  na  konkretną  okoliczność,  która  wzbudzi  jego 

wątpliwości  –  to  zależy  jednak  od  danej  sytuacji  i  zakresu  wskazania  w  pierwotnym 

wezwaniu z

amawiającego. 

Na  marginesie  Izba  stwierdza,  że  na  gruncie  wyjaśnień  ceny  nie  ma  znaczenia,  czy 

instalacja komunalna zostanie zakwalifikowana jako podwykonawca w rozumieniu art. 2 pkt 

9b  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych,  ponieważ  Przystępujący  i  tak  musiałby  ponieść 

koszt oddania odpadów do instalacji, czyli koszt ten należało ująć w wycenie. 

Nie ma też znaczenia, jakie ceny zostały zaoferowane w części I i II, ponieważ nie są to ceny 

oficjalnie  referencyjne,  tylko  ich  poziom  należałoby  zbadać  w  podobny  sposób  jak  cen  

z  części  III.  Nie  mają  też  one  nic  wspólnego  z  cenami  z  części  III  –  tu  koszty  wykonania 

zamówienia ponosi się osobno i są one inne. Jako ceny jednostkowe nie są też niższe niż 

ceny z części III (poza odpadami o kodzie 15 01 01 i 15 01 07). 

Tym  samym 

–  z  braku  danych  –  Zamawiający  powinien  przyjąć,  że  spełniła  się  pierwsza 

przesłanka  z  art.  90  ust.  3  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  i  wyjaśnienia  de  facto  nie 

zostały  złożone  –  pismo  Przystępującego  niczego  bowiem  nie  wyjaśniło.  Tym  samym 

Zamawiający  nie  jest  w  stanie  dokonać  oceny  –  co  więcej:  pozytywnej  oceny  –  oferty 

Przystępującego  na  podstawie  złożonych  wyjaśnień,  tym  samym  nastąpiła  również  druga  

z przesłanek odrzucenia wskazanych w art. 90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych,  

bowiem w takim wypadku ocena może być tylko negatywna. 

Takiej  (pozytywnej)  oceny 

nie może  dokonać  również  Izba.  Udzielone przez  Odwołującego 

wyjaśnienia  powinny  potwierdzić,  że  złożona  oferta  jest  rzetelnie  przygotowana,  a  cena 

prawidłowo oszacowana. Przystępujący w żaden sposób tego nie uczynił. Zatem, o ile Izba 

nie stwierdziła, że zachodzi przesłanka odrzucenia oferty z art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo 

za

mówień  publicznych  (nie  ma  bowiem  danych  wystarczających  do  stwierdzenia,  że  cena 

jest rażąco niska), o tyle uznała, że zachodzą przesłanki odrzucenia z art. 90 ust. 3 ustawy 

Prawo  zamówień  publicznych  –  bowiem  nie  ma  także  danych  wystarczających  do 

stwier

dzenia,  że  cena  nie  jest  rażąco  niska,  a  Przystępujący  nie  udzielił  w  tym  zakresie 

stosownych wyjaśnień. 

Ustawa  Prawo  zamówień  publicznych  zawiera  dwukrotne  odesłanie  do  sankcji  odrzucenia 

oferty  w  związku  z  rażąco  niską  ceną  –  art.  89  ust.  1  pkt  4  i  art.  90  ust.  3  ustawy  Prawo 

zamówień  publicznych.  Pierwszy  z  nich  zawiera  bardziej  kategoryczne  stwierdzenie 

(wystąpienia  rażąco  niskiej  ceny),  drugi  zaś  jest  bardziej  formalno-proceduralny  i  wskazuje 

na  brak  złożenia  wyjaśnień  oraz  ich  negatywną  ocenę  przez  zamawiającego  lub  brak 

możliwości  dokonania  oceny  pozytywnej,  co  w  konsekwencji  również  skutkuje  oceną 

negatywną.  Ma  on  także  funkcję  ochronną  w  stosunku  do  zamawiającego  i  pozostałych 

wykonawców,  aby  uniknąć  impasu  związanego  z  brakiem  stosownych  wyjaśnień 

pozwalających na ocenę oferty wezwanego wykonawcy. 

W  przepisie 

art.  90  ust.  3  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  wskazano  bowiem,  że 

zamawiający  odrzuca  ofertę  wykonawcy,  który  nie  udzielił  wyjaśnień  lub  jeżeli  dokonana 

ocena  wyjaśnień  wraz  ze  złożonymi  dowodami  potwierdza,  że  oferta  zawiera  rażąco  niską 

cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Przy czym 

– na co wskazuje liczne orzecznictwo Izby – nieudzieleniem wyjaśnień, o którym 

mowa w tym przepisie, jest  nie tylko brak reakcji wykonawcy na we

zwanie zamawiającego, 

ale  też  co  prawda  przedstawienie  pisma  typu  „wyjaśnienia”,  lecz  nie  zawierające  żadnych 

szczególnych  merytorycznych  informacji  i  danych  (tzw.  „merytorycznej  treści”)  –  przy  czym  

w  zależności  od  rozmiaru  braku  owych  informacji  i  danych  konkretną  sytuację  albo  uznaje 

się za brak złożenia wyjaśnień w ogóle, albo za brak wykazania prawidłowości zaoferowanej 

ceny 

pozwalającej  na  pozytywną  ocenę  przez  zamawiającego,  czyli  niedopełnienie 

obowiązku  wykazania,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny,  o  którym  mowa  w  art.  90 

ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych.  

Jednocześnie, ze względu na brak merytorycznej treści wyjaśnień, w tym stanie faktycznym 

ponowne  wezwanie 

Przystępującego  do  wyjaśnień  byłoby  naruszeniem  zasady  uczciwej 

konkuren

cji  i  równego  traktowania  wykonawców.  Wezwanie  to  nie  polegałoby  bowiem 

jedynie  na  uzupełnieniu  (uszczegółowieniu)  wyjaśnień  lub  wyjaśnieniu  dodatkowych 

elementów albo przedłożeniu konkretnych dowodów, lecz – aby wyjaśnienia w ogóle mogły 

być  zaakceptowane  –  musiałyby  polegać  na  złożeniu  kompletnie  nowych  wyjaśnień. 

Przystępujący  otrzymał  szansę  wyjaśnienia  swojej  oferty  w  zakresie  ceny,  lecz  jej  nie 

wykorzystał. 

Jak  wynika 

z  art.  180  ust.  1  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych,  który  odnosi  się  do 

„niezgodnej  z  przepisami  ustawy  czynności  zamawiającego”  (lub  zaniechania)  Izba  ocenia 

poprawność  czynności  zamawiającego  w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego.  W  niniejszym  przypadku,  w  ocenie  Izby,  na  podstawie  tak  udzielonych 

wyjaśnień,  Zamawiający  nie  mógł  dokonać  pozytywnej  ich  oceny,  jak  i  w  konsekwencji  – 

samej oferty.  

W  związku  z  powyższym  Izba  uznała,  że  Zamawiający  powinien  odrzucić  ofertę 

Przystępującego  dla  części  III  na  podstawie  art.  90  ust.  3  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych i 

orzekła jak w sentencji oddalając odwołanie. 

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy 

Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, zgodnie z § 1 ust.  1 pkt 

,  §  3  i  §  5  ust.  2  pkt  1  rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  15  marca  2010  r.  

w  sprawie  wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  

w  postępowaniu  odwoławczym  i  sposobu  ich  rozliczania  (t.j.  Dz.  U.  z  2018  r.,  poz.  972), 

u

względniając  uiszczony  przez  Odwołującego  wpis  w  wysokości  15.000  złotych  oraz  koszt 

wynagrodzenia 

pełnomocnika w kwocie 3.600 złotych.  

Przewodniczący:      ……………………..…