Sygn. akt KIO 1157/20
WYROK
z dnia 14 lipca 2020 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Magdalena Grabarczyk
Protokolant:
Adam Skowroński
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 lipca 2020 r.
w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 27 maja 2020 r. przez wykonawcę Abakus
Systemy Teleinformatyczne sp. z o.o. w Bielsku Białej w postępowaniu prowadzonym przez
zamawiającego Miasto Łódź działające przez Łódzki Ośrodek Geodezji w Łodzi
przy udziale wykonawcy Softiq sp. z o.o. w Gliwicach
zgłaszającego przystąpienie do udziału
w postępowaniu odwoławczym po stronie zamawiającego
orzeka:
uwzględnia odwołanie i nakazuje Miastu Łódź działającemu przez Łódzki Ośrodek
Geodezj
i w Łodzi unieważnienie czynności odrzucenia oferty Abakus Systemy
Teleinformatyczne sp. z o.o. w Bielsku Białej na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo
zamówień publicznych;
kosztami postępowania obciąża Miasto Łódź działające przez Łódzki Ośrodek Geodezji w
Łodzi i zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7.500 zł 00 gr (słownie:
siedem
tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę Abakus Systemy
Teleinformatyczne sp. z o.o. w Bielsku Białej tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1843 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w Łodzi.
Przewodniczący: ………………………
Sygn. akt KIO 1157/20
Uzasadnienie
Zamawiający – Miasto Łódź działające przez Łódzki Ośrodek Geodezji w Łodzi –
prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004
roku -
Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1843 ze zm.), dalej jako: „ustawa”
lub „Pzp”, postępowanie o udzielenie zamówienia, którego przedmiotem jest IPS - zakup i
wdrożenie aplikacji Elektroniczna Karta Zdrowia Ucznia na potrzeby projektu „Budowa
systemów teleinformatycznych wspierających realizację I Etapu Programu Inteligentna
Polityka Społeczna w Łodzi - IPS” współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu
Rozwoju Regionalnego w ramach Regional
nego Programu Operacyjnego Województwa
Łódzkiego na lata 2014 - 2020. Projekt jest realizowany przy współfinansowaniu z
Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu
Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2014 – 2020, Oś Priorytetowa VII:
Infrastruktura dla usług społecznych, Działanie VII. 1 Technologie informacyjno-
komunikacyjne, Poddziałanie VII.1.3 Technologie informacyjno-komunikacyjne Miasto Łódź.
Ogłoszenie o zamówieniu opublikowane zostało w Biuletynie Zamówień Publicznych pod
numerem 535118-N-
2020 z 28 kwietnia 2020 r. Wartość zamówienia jest mniejsza niż kwota
wskazana w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp.
Zamawiający odrzucił ofertę wykonawcy Abakus Systemy Teleinformatyczne sp. z
o.o. w Bielsku B
iałej. Na tę czynność wykonawca wniósł odwołanie 27 maja 2020 r.
Zachowany został termin ustawowy i obowiązek przekazania zamawiającemu kopii
odwołania.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp. w zw. z art.
90 ust. 3 Pzp w zw. z art. 90 ust. 1a pkt. 1 w zw. z art. 90 ust. 1 pkt 1 Pzp w zw. z art. 90 ust.
2 Pzp polegające na błędnym uznaniu, że wyjaśnienia odwołującego odnośnie zaoferowanej
ceny potwierdzają, że oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu
zamówienia.
Odwołujący wniósł o:
uwzględnienie odwołania w całości oraz uchylenie w całości czynności
zamawiającego w postaci odrzucenia oferty odwołującego z uwagi na rażąco niską
cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia;
w razie nieuwzględnienia wniosku, o którym mowa w pkt 1, uwzględnienie wniosku w
całości oraz o nakazanie zamawiającemu unieważnienia czynności odrzucenia w
dniu 22 maja 2020 r. oferty odwołującego z uwagi na rażąco niską cenę w stosunku
do przedmiotu zamówienia;
3. dopuszczenie i przeprowadzenie
przez Izbę, dowodów powołanych w treści
odwołania na okoliczności w nim wskazane;
zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego kosztów postępowania, w tym
kosztów zastępstwa według norm przepisanych.
Wykonawca Softiq sp. z o.o. w Gliwicach w termini
e przewidzianym ustawą przystąpił
do udziału w postępowaniu odwoławczym po stronie zamawiającego. Przystępujący zachował
obowiązek przekazania kopii zgłoszenia przystąpienia i wniósł o oddalenie odwołania.
Odwołujący pismem z 3 czerwca 2020 r. odniósł się do argumentacji zawartej w
przystąpieniu do udziału w postępowaniu odwoławczym, podtrzymał żądania odwołania. W
replice przystępujący złożył pismo z 7 lipca 2020 r.
Na rozprawie odwołujący i przystępujący podtrzymali dotychczasowe stanowiska.
Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania.
Izba ustaliła, co następuje:
Zamawiający opisał przedmiot zamówienia w rozdziale III SIWZ.
W pkt 3.3. Zamawiający wskazał, że wymaga :
3.3.1 Opracowania dokumentu Plan Realizacji Zamówienia (dalej PRZ) według
wymagań opisanych w rozdziale VIII.
3.1.1. Instalacji dostarczonej aplikacji na serwerach wirtualnych umieszczonych na
infrastrukturze przetwarzania danych Miejskiego Centrum Przetwarzania Danych (dalej
MCPD) udostępnionej przez Zamawiającego.
3.1.2. Przeprowadzenie ins
truktażu pracowników wskazanych przez Zamawiającego
z obsługi dostarczonej aplikacji.
3.1.3. Wykonanie Dokumentacji Powykonawczej.
3.1.4. Świadczenie serwisu gwarancyjnego przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy
(zgodnie z ofertą Wykonawcy) od daty podpisania Protokołu Odbioru Końcowego.
Zgodnie z rozdziałem XIV pkt 14.1SIWZ za ofertę najkorzystniejszą zostanie uznana
oferta zawierająca najkorzystniejszy bilans punktów w kryteriach :
1) Cena brutto - 90%
2) Okres udzielonej gwarancji i rękojmi - 10%
Zamawia
jący ustalił wartość przedmiotu zamówienia na kwotę 203.000 zł.
Zgodnie z oświadczeniem zamawiającego na rozprawie ustalając wartość
zamówienia zamawiający zwrócił się do czterech wykonawców z branży. Uzyskał odpowiedź
od Asseco Poland S.A.
Przed otwarciem
ofert zamawiający podał kwotę jaką zamierza przeznaczyć na
sfinansowanie zamówienia - 249.690 zł brutto.
W postępowaniu złożono trzy oferty:
Przystępujący z ceną 169.740 zł, okresem gwarancji 24 miesięcy i warunkami
płatności zgodnie z SIWZ
Odwołujący z ceną 143.971,50 zł, okresem gwarancji 60 miesięcy i warunkami
płatności zgodnie z SIWZ;
Sygnity S.A. w Warszawie z ceną 421.275,00 zł brutto, okresem gwarancji 12
miesięcy i warunkami płatności zgodnie z SIWZ.
Pismem z 19 maja 2020 r. zamawiający wezwał odwołującego do złożenia wyjaśnień
dotyczących ceny oferty. Wskazał, że cena oferty odwołującego jest niższa o 42,34% od
ceny wstępnie oszacowanej przed wszczęciem postępowania oraz o 41,24 średniej
arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert. Cena ta wydaje się niska w stosunku do
przedmiotu zamówienia i „zastanawia Zamawiającego” co do możliwości wykonania
przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez zamawiającego w opisie
przedmiotu zamówienia. Zamawiający powołując się na art. 90 ust. 1 Pzp wezwał
odwołującego do udzielenia wyjaśnień, w tym złożenia dowodów, dotyczących wyliczenia
ceny w złożonej ofercie, w szczególności w zakresie:
oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla
wykonawcy, oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość
przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za
pracę albo minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy
z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2015
r. poz. 2008 oraz z 2016 r. poz. 1265);
pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów;
wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym,
obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska;
powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy.
Pismem z 20 maja 2020 r. odwołujący udzielił odpowiedzi. Poinformował, że kalkulację
ceny oferty wykonał w oparciu o SIWZ udostępnioną przez zamawiającego wraz ze
wszystkimi załącznikami i odpowiedziami na pytania oferentów. Wyjaśnił, że kalkulację ceny
oparł o kilka istotnych czynników, które wpłynęły na jej wysokość. Są to:
Posiadanie kompetentnego, własnego zespołu zapewniającego przygotowanie
przedmiotowej aplikacji obejmującego fazy wszystkie fazy realizacyjne począwszy
od analizy, poprzez projektowanie, wykonanie, a następnie jego wdrożenie;
Posiadanie własnych komponentów zapewniających przyspieszenie, a tym
samym obniżenie kosztów procesu wytwarzania aplikacji;
Posiadanie własnego zespołu utrzymania wielu autorskich systemów,
działającego w trybie 24/7/365;
Posiadanie dużych doświadczeń w budowie interfejsów wymiany informacji
pomiędzy różnego rodzaju zewnętrznymi systemami;
Posiadanie wieloletniego doświadczenie w budowie różnorodnych systemów
bazodanowych na terenie kraju.
Odwołujący wskazał również, że działa na rynku już od 2004. Podstawowym profilem
działalności jest tworzenie autorskich systemów w obszarze rozwiązań branży ITC. W trakcie
ponad 15-
letniej działalności dostarczył szereg rozwiązań dla wielu instytucji publicznych na
terenie kraju. W oparciu o wieloletnie doświadczenia w budowie systemów
tele
informatycznych
wytworzył
szereg
rozwiązań
organizacyjno-technicznych,
zapewniających sprawne realizowanie projektów informatycznych. Doświadczenie w
tworzeniu aplikacji oraz integracji infrastruktury pozwala z dużym prawdopodobieństwem
wycenić wielkość projektu. W Załączniku nr 1 do pisma odwołujący zawarł kalkulację ceny,
obejmującą wartości poszczególnych pozycji kosztotwórczych:
Przygotowanie aplikacji wraz z jej wdrożeniem, o funkcjonalności określonej w OPZ
wraz z udzielonymi wyjaśnieniami -120 osobodni;
Przyjęta stawka rozliczenia w oparciu o własne zasoby - 700,00 zł /osobodzień netto;
3. Koszt przygotowania aplikacji -
84.000 zł;
4. Gwarancja na system 25% kwoty wykonania -
21.000 zł;
Ogółem przygotowanie aplikacji oraz gwarancja -105.000 zł;
6. Zysk 10-20%
zależny od ilości osób użytkujących rozwiązanie. W tym postępowaniu
przyjęto zysk na poziomie około 11,5% -12.050,00
Wartość netto oferty - 117.050 zł;
Wartość brutto oferty - 143.971,50 zł.
Pismem z 22 maja 2020 r. zamawiający zawiadomił o odrzuceniu oferty
odwołującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy. W uzasadnieniu wskazał, że zwrócił
się z prośbą o udzielenie wyjaśnień i przedstawienia dowodów dotyczących cen materiałów,
sprzętu i transportu mających wpływ na wysokość ceny. W wyznaczonym terminie,
wykonawca złożył wyjaśnienia, lecz bez przedstawienia dowodów.
Zamawiający wywiódł, że żądanie złożenia wyjaśnień oznacza, że ciężar dowodu w
sprawie rażąco niskiej ceny oferty spoczywa na wykonawcy, który powinien udowodnić, nie
budząc wątpliwości zamawiającego, że składowe ceny są racjonalne i umożliwiają
prawidłowe wykonanie przedmiotu zamówienia. Wyjaśnienia te powinny w sposób
maksymalnie rzeczowy i precyzyjny wykazywać realność zaoferowanej ceny.
Zamawiający ocenił, że z lakonicznych wyjaśnień, nie popartych jakimikolwiek
dowodami, ponad wszelką wątpliwość nie wynika, że cena nie jest rażąco niska i że na takim
poziomie zagwarantuje zrealizowanie zamówienia. Ogólnikowe deklaracje co do niskich
kosztów realizacji zamówienia, czy też doświadczenia nie poparte żadnymi dowodami, nie
mogą zostać zaakceptowane przez zamawiającego i w tej sytuacji muszą skutkować
odrzuceniem oferty. Zdaniem zamawiającego wykonawca w przedstawionych wyjaśnieniach
posłużył się jedynie tabelką z wycenionymi hasłami.
Zamawia
jący zarzucił, że niemożliwe jest zapewnienie odpowiedniego poziomu
świadczenia gwarancji w okresie 5 lat, przy zaplanowaniu kosztu świadczenia serwisu
gwarancyjnego w tym okresie na 21.000 zł przy uśrednionej stawce za roboczogodzinę 700
zł netto. Nawet zakładając, że całość przewidywanej kwoty pochłoną koszty osobowe, daje
to obciążenie na poziomie zaledwie 6 osobodni na rok. W oparciu o doświadczenie
zamawiającego należy przyjąć średnią ilość zgłaszanych wad na poziomie 50 rocznie, to
można szacować, że średnią pracochłonność obsługi jednego zgłoszenia wykonawca
określa na około godzinę, łącznie ze wszystkimi czynnościami związanymi z analizą,
realizacją dostarczeniem aktualizacji, uzupełnieniem dokumentacji oraz działaniami
zarządczymi. Jest to założenie nierealne, tym bardziej, że koszty osobowe nie są jedynymi
kosztami, a ponadto należy się liczyć ze wzrostem średniej stawki godzinowej. Dodatkowo
różnorodność technologii „zwiększa nieufność Zamawiającego do oferty wykonawcy, gdzie
analogiczne niedoszac
owanie mogło się pojawić także przy ocenie prac analitycznych,
realizacyjnych i wdrożeniowych w okresie wykonawczym projektu”.
Zamawiający ocenił, że wykonawca nie wykazał w swoich wyjaśnieniach, że
dysponuje produktem o zbliżonej funkcjonalności przytaczając jedynie dość ogólne
stwierdzenia, w których powołuje się na swoje dotychczasowe doświadczenie. W opinii
zamawiającego jedynie posiadanie zbliżonego już rozwiązania dawałoby szansę na
utrzymanie deklarowanych parametrów finansowych.
Zamawiający podniósł, że brak załączenia dowodów uniemożliwia obiektywną ocenę,
czy w ofercie nie doszło do rażąco niskiej ceny. Zamawiający nie mógł narzucić wykonawcy
sposobu udzielania wyjaśnień dotyczących ceny, ale w wezwaniu wyraźnie wezwał do
udzielenia wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny w złożonej ofercie. Zamawiający wskazał
w wezwaniu te elementy oferty, które na etapie oceny budzą jego największe wątpliwości i
oczekiwał, że te elementy zostaną odpowiednio uzasadnione. Wykonawca nie uczynił
zadość żądaniu, w szczególności, nie przedstawił dowodów na okoliczności, które mogły
znacząco wpłynąć na obniżenie ceny ofertowej.
Zamawiający ocenił, że wykonawca przedstawił jedynie ogólnikowe stwierdzenia, które
uniemożliwiają pozytywną weryfikację wyjaśnienia oferty i z tego powodu nie można ich
uznać za wystarczające. Wyjaśnienia nie wskazują na indywidualne, dostępne jedynie jemu
uwarunkowania uzasadniające wysokość zaoferowanej ceny, a informacja o wykonaniu
podobnych z
adań na przestrzeni kilku lat nie jest dowodem przesądzającym o sposobie ich
kalkulacji.
Zamawiający w konkluzji stwierdził, że oferta odwołującego po wyjaśnieniach nadal
pozostaje rażąco niska, z ceną nierealistyczną odbiegającą od jego rzeczywistej wartości i
zakładającą wykonanie zamówienia poniżej jego kosztów. W związku z brakiem
przedstawienia dowodów na okoliczności, które mogły znacząco wpłynąć na obniżenie ceny
ofertowej zamawiający na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy odrzuca tę ofertę.
W tym
stanie rzeczy odwołujący wniósł odwołanie.
Powołane ustalenia zostały dokonane na podstawie SIWZ i wymienionych
dokumentów znajdujących się w aktach sprawy.
Odwołujący zastrzegł wprawdzie załącznik nr 1 do wyjaśnień jako tajemnicę
przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów art. 11 ust. 4 ustawy z 16 kwietnia 1993 r. o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, jednak z uwagi na ujawnienie tych informacji w aktach
sprawy, piśmie o odrzuceniu oferty, piśmie procesowym przystępującego oraz na jawnej
rozprawie, Izba pr
zywołała je w opisie stanu faktycznego.
Izba zważyła, co następuje:
Odwołujący jest uprawniony do wniesienia odwołania zgodnie z art. 179 ust. 1 Pzp. Jest
wykonawcą, który złożył ofertę i ma interes w uzyskaniu danego zamówienia. Zarzucane
zamawiającemu naruszenia przepisów powodują, że odwołujący może ponieść szkodę w
postaci utraty możliwości uznania jego oferty za najkorzystniejszą oraz nieuzyskania
zamówienia.
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Art. 90 ust. 1 in initio
Pzp stanowi, że jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne
części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą
wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z
wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów,
zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących
wyliczenia ceny lub kosztu, w szczególności w zakresie:
oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla
wykonawcy, oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość
przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za
pracę albo minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy
z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2015
r. poz. 2008 oraz z 2016 r. poz. 1265);
pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów;
wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym,
obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska;
powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy.
Zgodnie z art. 90 ust. 1a Pzp w p
rzypadku gdy cena całkowita oferty jest niższa o co
najmniej 30% od wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług,
ustalonej przed wszczęciem postępowania lub średniej arytmetycznej cen wszystkich
złożonych ofert, zamawiający jest zobowiązany do wystąpienia o udzielenie wyjaśnień.
Natomiast zgodnie z art. 90 ust. 3 Pzp zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie
udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami
potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu
zamówienia.
Odwołujący udzielił wyjaśnień, zatem należy rozważyć, czy wyjaśnienia te potwierdzają
rażące zaniżenie ceny oferty tego wykonawcy. Na to pytanie należy odpowiedzieć
przecząco.
W postępowaniu odwoławczym stosownie do art. 180 ust. 1 Pzp Izba ocenia czynność
zamawiającego. W okolicznościach sporu czynnością tą jest odrzucenie oferty odwołującego
z powodu rażącego zaniżenia jej ceny po ocenie wyjaśnień, zatem w celu zbadania zarzutów
odwołania należy odnieść się do informacji o odrzucenia tej oferty. Przedmiotem sporu jest tu
bowiem, nie cena oferty sensu stricto,
lecz ocena wyjaśnień złożonych przez wykonawcę.
Postępowanie odwoławcze ma na celu ustalenie, czy zamawiający z treści wyjaśnień
wyciągnął prawidłowe i zgodne z ustawą wnioski. W tych granicach odwołujący się
wykonawca może być obarczony ciężarem dowodu zgodnie z art. 190 ust. 1a pkt 1 Pzp.
Izba zważyła, że uzasadnienie informacji o odrzuceniu oferty zawarte w piśmie z 22 maja
2020 r. nieprawid
łowo przywołuje okoliczności faktyczne sprawy, a wnioski zamawiającego
wynikające z analizy wyjaśnień są wadliwe.
Przede wszystkim dostrzec należy, że wezwanie odwołującego do wyjaśnienia
elementów oferty wbrew twierdzeniu zamawiającego nie zawierało zobowiązania do
udzielenia wyjaśnień i przedstawienia dowodów dotyczących cen materiałów, sprzętu i
transportu. Przeciwnie, z pisma z 19 maja 2020 r. wzywającego odwołującego do udzielenia
wyjaśnień wynika, że zamawiający przywołał wyłącznie treść art. 90 ust. 1 Pzp, który w
sposób przykładowy wskazuje niektóre grupy kosztów oraz wybrane czynniki mogące mieć
znaczenie dla wysokości ceny oferty. Wbrew uzasadnieniu informacji o odrzuceniu oferty
zamawiający nie wskazał zatem w wezwaniu elementów oferty, które na etapie oceny budzą
jego największe wątpliwości, w szczególności nie wyraził poglądu, że jedynie dysponowanie
produktem o zbliżonej funkcjonalności pozwala na takie ustalenie ceny oferty, ani nie wezwał
odwołującego do potwierdzenia, czy produkt taki posiada.
Już z tego względu czynność odrzucenia oferty odwołującego jest wadliwa. Zamawiający nie
może bowiem odrzucać oferty zarzucając wykonawcy brak podania informacji, których od
niego nie żądał.
Zamawiający jest wprawdzie uprawniony do tego, aby odrzucić ofertę tylko z powodu
otrzymania niedostatecznych wyjaśnień, jednak o niedostatecznych, zbyt ogólnych
wyjaśnieniach można mówić w sytuacji, gdy zamawiający dokonuje wezwania w sposób
konkretny, a wykonawca odpowiada bardzo ogólnie, w szczególności nie odwołując się do
realiów postępowania i treści swojej oferty. W okolicznościach sporu wyjaśnienia udzielone
przez odwołującego należy uznać za adekwatne do wezwania zamawiającego. Jeśli
zamawiający oczekiwał informacji bardziej szczegółowych, był uprawniony do wystąpienia o
wyjaśnienia, które doprecyzowałyby już uzyskane informacje.
Zamawiający nieprawidłowo ocenił wyjaśnienia ceny oferty udzielone przez
odwołującego. Zamawiający eksponuje kwestię braku złożenia dowodów potwierdzających
prawidłowość obliczenia ceny oferty. Dostrzec jednak trzeba, że przepisy ustawy nie wiążą
sankcji odrzucenia oferty z niezłożeniem przez wykonawcę dowodów. Zamawiający może
oprzeć się na samych wyjaśnieniach, jeśli w dostatecznym stopniu uzasadniają one
poprawność obliczenia ceny oferty. Oceny wyjaśnień należy dokonywać ad casum z
uwzględnieniem specyfiki danego postępowania, które tworzą ich kontekst. Zamawiający
tymczasem zbadał wyjaśnienia udzielone przez odwołującego z pominięciem tego kontekstu.
Przede wszystkim zamawiający stracił z pola widzenia, że z trzech ofert złożonych w
postępowaniu, dwie wskazywały ceny znacząco niższe niż szacunki zamawiającego i nie
różniące się istotnie między sobą. Natomiast oferta, której cena przewyższała szacunki
zamawiającego, była złożona przez wykonawcę będącego spółką giełdową, zatem o innym
rozmiarze przedsiębiorstwa niż odwołujący i przystępujący. Zamawiający szacując wartość
zamówienia oparł się na odpowiedzi jednego wykonawcy również będącego spółką
giełdową. W tym stanie rzeczy trudno uznać, że same różnice w stosunku do wartości
zamówienia oraz cen wszystkich ofert złożonych w postępowaniu uzasadniają
przypuszczenie, że cena oferty odwołującego jest nierynkowa.
Cena oferty powinna objąć wymagania opisane przez zamawiającego w SIWZ.
Zama
wiający nie wskazał w opisie przedmiotu zamówienia, że średnia liczba zgłaszanych
wad wynosi ok. 50 rocznie, zatem argument ten nie może być wzięty pod rozwagę przy
badaniu ceny oferty odwołującego. Jednak nawet gdyby przyjąć założenie przeciwne, to
pogląd zamawiającego o niedoszacowaniu kosztów serwisu opiera się na błędnym
odczytaniu wyjaśnień odwołującego. W załączniku nr 1 odwołujący w sposób nie budzący
wątpliwości wyszczególnił odrębnie koszty gwarancji stanowiącej ustaloną procentowo
wartość kosztów wykonania (poz. 3), koszty przygotowania aplikacji wraz z jej wdrożeniem, o
funkcjonalności określonej w OPZ wraz z udzielonymi wyjaśnieniami (poz. 1) oraz przyjętą
stawkę rozliczenia w oparciu o własne zasoby. Już z samego opisu poszczególnych pozycji
wyn
ika, że poz. 1 i 2 zawierają kwoty nie dotyczące gwarancji. Potwierdzają to także
wartości wskazane w tabeli, będące wynikiem działań matematycznych. Zgodzić się też
należy z odwołującym, że wykonawca organizuje świadczenie usług serwisu na potrzeby
wszyst
kich realizowanych przez siebie umów, zatem ponosi ich koszt niezależnie od tego,
czy zawarłby umowę z zamawiającym. Brak jest podstaw do twierdzenia, że usługi te
powinny być wyceniane na takich samych zasadach jak usługa dostarczenia i wdrożenia
rozwiązania.
Oceniane na tym tle wyjaśnienia odwołującego nie potwierdzają, że oferta zawiera
rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. Wyjaśnień złożonych przez
odwołującego nie sposób uznać za nierzetelne, ogólnikowe i lakoniczne.
Odwołujący wezwany do złożenia wyjaśnień wskazał, jak obliczył cenę swojej oferty,
jakie są jej elementy składowe, a kalkulację tę Izba uznała za wiarygodną. Zwraca uwagę, że
zamawiający zarówno w uzasadnieniu informacji o odrzuceniu oferty odwołującego, jak i na
rozprawi
e nie wskazał, dlaczego cenę oferty odwołującego uznał za zaniżoną, a jedynie
wskazywał na wątpliwości. W ocenie Izby samo twierdzenie o wątpliwościach bez wskazania
z czego one wynikają, albo innymi słowy, jakich jeszcze informacji zamawiający by
oczekiwa
ł, nie uzasadnia odrzucenia oferty.
Oprócz części opisowej charakteryzującej działalność odwołującego, zamieszczono
bowiem obliczenia poszczególnych grup kosztów. Odwołujący odniósł się do wymagań
SIWZ, a także został uwzględnił zysk na poziomie 11,5 %. W części opisowej wyjaśnień
odwołujący wskazał, że posiada własne komponenty zapewniające przyspieszenie procesu
wytwarzania aplikacji oraz własny autorski zespół utrzymania wielu autorskich systemów,
działającego w trybie 24/7/365. Te cechy odwołującego wskazują na oszczędności przy
wykonaniu zamówienia oraz posiadanie przez odwołującego rozwiązań technicznych oraz
sprzyjających warunków wykonywania zamówienia. Cechy te wespół z posiadaną przez
odwołującego kadrą i doświadczeniem mają znaczenie dla kosztów oferty.
Niezasadnie zamawiający domaga się od odwołującego wykazania dostępnych
jedynie odwołującemu uwarunkowań uzasadniających wysokość ceny oferty. Takie
oczekiwania byłyby uzasadnione w sytuacji, gdy cena oferty odwołującego istotnie różniła się
od ce
n wszystkich ofert złożonych w postępowaniu.
Izba uznała wyjaśnienia odwołującego za adekwatne do wezwania. Odwołujący
sprostał wynikającemu z art. 90 ust. 2 oraz art. 191 ust. 1 pkt 1a Pzp obowiązkowi
wykazania, że cena złożonej przez niego oferty nie jest rażąco niska. Fakt, że drugi
wezwany wykonawca złożył wyjaśnienia bardziej szczegółowe, nie może przemawiać
przeciwko odwołującemu. Punktem odniesienia przy badaniu wyjaśnień nie jest bowiem
treść wyjaśnień konkurenta, lecz oczekiwania zamawiającego wyrażone w wezwaniu. Jeśli
wyjaśnienia są konkretne, adekwatne do wezwania, odnoszą się do opisu przedmiotu
zamówienia nie sposób uznać ich za lakoniczne i powierzchowne. Brak jest zatem podstaw
do uznania, że wyjaśnienia złożone przez odwołującego powinny być pominięte i traktowane
tak, jakby w ogóle nie zostały złożone.
Izba uznała, że wyjaśnienia złożone przez odwołującego wyjaśniają sposób
obliczenia ceny oferty i nie potwierdzają jej rażąco niskiego charakteru, zatem zamawiający
odrzucając tę ofertę naruszył art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp w zw. z art. 90 ust. 3 Pzp. Naruszenia,
których dopuścił się zamawiający mogą mieć wpływ na wynik postępowania, gdyż oferta
odwołującego może być uznana za najkorzystniejszą. Wybór najkorzystniejszej oferty w
sytuacji wadliwego
odrzucenia oferty, która mogłaby być uznana za najkorzystniejszą,
stanowiłby naruszenie przepisów ustawy.
W tym stanie rzeczy Izba na podstawie art. 192 ust. 1 i 2 Pzp orzekła, jak w pkt 1
sentencji, nakazując zamawiającemu dokonanie unieważnienia czynności odrzucenia oferty
odwołującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy. Z brzmienia art. 192 ust. 2 pkt 1 Pzp
wynika, że Izba nie może unieważnić czynności zamawiającego, może jedynie nakazać takie
działanie zamawiającemu.
O kosztach Izba orzekła na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Pzp.
Przewodniczący: