sygn. akt: KIO 766/19
WYROK
z dnia 20 maja 2019 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący:
Emil Kuriata
Członkowie:
Beata Konik
Piotr Kozłowski
Protokolant:
Adam Skowroński
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 maja 2019 r., w Warszawie,
odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 25 kwietnia 2019 r. przez wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: DSV Air & Sea sp. z o.o., UTI
POLAND sp. z o.o., DSV Road sp. z o.o.
w postępowaniu prowadzonym przez
zamawiającego Skarb Państwa – Inspektorat Uzbrojenia,
orzeka:
1. Oddala
odwołanie.
2. K
osztami postępowania obciąża odwołującego - wykonawców wspólnie ubiegających się
o udzielenie zamówienia: DSV Air & Sea sp. z o.o., UTI POLAND sp. z o.o., DSV Road
sp. z o.o. i
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: DSV Air & Sea sp. z o.o., UTI POLAND sp. z
o.o., DSV Road sp. z o.o.,
tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1986) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
…………………………
Członkowie:
…………………………
………………………….
sygn. akt: KIO 766/19
Uzasadnienie
Skarb Państwa - Inspektorat Uzbrojenia (dalej „zamawiający”), prowadzi postępowanie
o udzielenie zamówienia publicznego, w trybie przetargu ograniczonego, mające na celu
zawarcie umowy ramowej na
„Świadczenie usług celno-spedycyjnych na rzecz Inspektoratu
Uzbrojenia i wskazanych jednostek wojskow
ych”.
Zamawiający prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego
z zastosowaniem przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych wymaganych przy
procedurze, której wartość szacunkowa zamówienia przekracza kwoty określone
w przepisach wydanych na pod
stawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej z dnia 12 maja 2017 r., pod numerem 2017/S 091-181081.
Dnia 15 kwietnia 2019
roku, zamawiający poinformował wykonawców o wyniku
prowadzonego postępowania.
Dnia 25 kwietnia 2019 roku, wykonawcy
wspólnie ubiegający się o udzielenie
zamówienia: DSV Air & Sea sp. z o.o., UTI POLAND sp. z o.o., DSV Road sp. z o.o. (dalej
„Odwołujący” lub „konsorcjum DSV”) wnieśli odwołanie do Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej od niezgodnych z przepisami ustawy czynności i zaniechań zamawiającego
w postępowaniu, polegających na odrzuceniu oferty odwołującego z powodu uznania,
że rzekomo:
oferta odwołującego zawiera rażąco niskie stawki, w rozumieniu art. 89 ust. 1 pkt 4
ustawy Pzp, w związku z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp, a złożone przez odwołującego
wyjaśnienia z 10 lipca 2018 r. powyższe potwierdzają,
złożenie oferty przez odwołującego stanowi czyn nieuczciwej konkurencji,
w rozumieniu art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp w z
wiązku z art. 3 ust. 1 oraz w związku z art.
15 ustawy o zwalczaniu ni
euczciwej konkurencji („UZNK") - tj. czyn manipulowania cenami,
będącymi odrębnymi kryteriami oceny ofert, w oderwaniu od realiów rynkowych, wyłącznie
w celu uzyskania lepszej punktacji,
co w konsekwencji doprowadziło do uznania, że postępowanie podlega unieważnieniu na
podstawie art 93 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1) art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art.
§ 1 Kodeksu cywilnego, poprzez bezzasadne uznanie, że oferta odwołującego zawiera
rażąco niskie stawki w odniesieniu do wskazanych w treści uzasadnienia niniejszego
odwołania pozycji i że powyższa okoliczność stanowi wystarczającą podstawę do odrzucenia
oferty o
dwołującego z uwagi na to, że zawiera ona rzekomo rażąco niską cenę w stosunku
do przedmiotu zamówienia, podczas gdy złożona przez odwołującego oferta została
skalkulowana prawidłowo, zapewnia odwołującemu zysk, a kwestionowanie przez
z
amawiającego swobody odwołującego w kształtowaniu poszczególnych (wyodrębnionych
z całości) stawek dla czynności realizowanych dla zamawiającego nie znajduje żadnego
uzasadnienia ani w bezwzględnie obowiązujących przepisach prawa, ani w postanowieniach
s.i.w.z.,
2) art. 90 ust. 3 ustawy Pzp,
poprzez bezzasadne uznanie, że wyjaśnienia odwołującego
wraz ze złożonymi zamawiającemu dowodami nie potwierdziły, że jego oferta nie zawiera
rażąco niskiej ceny, podczas gdy złożone przez odwołującego wyjaśnienia były
wyczerpujące, poparte dowodami i jednoznacznie potwierdziły fakt zaoferowania w pełni
rynkowych (obejmujących zysk) stawek za poszczególne czynności realizowane dla
z
amawiającego, co w konsekwencji powinno prowadzić do przyjęcia, że oferta odwołującego
nie zawiera ceny rażąco niskiej w stosunku do przedmiotu zamówienia,
3) art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp w zw. z art. 3 ust. 1 w zw. z art. 15 UZNK w zw. z art. 7
ust. 1 ustawy Pzp
w zw. z art. 794 § 1 Kodeksu cywilnego, poprzez bezzasadne uznanie,
że złożenie oferty przez odwołującego stanowi czyn nieuczciwej konkurencji określony przez
z
amawiającego mianem czynu manipulowania cenami, będącymi odrębnymi kryteriami
oceny ofert, rzekomo w oderwaniu od realiów rynkowych i wyłącznie w celu uzyskania
lepszej punktacji w odniesieniu do okoliczności wskazanych w treści uzasadnienia
odwołania, podczas gdy złożona przez tego wykonawcę oferta została należycie
skalkulowana z poszanowaniem wytycznych z
amawiającego zawartych w s.i.w.z.
(w szczególności zgodnie ze treścią cennika stanowiącego Załącznik nr 2 do s.i.w.z. oraz
z poszanowaniem ustalonych w p
ostępowaniu kryteriów oceny ofert), realiów rynkowych
oraz doświadczenia odwołującego przy realizacji dotychczasowych umów dla
zamaw
iającego, a tym samym nie mogło w tym przypadku dojść do jakiegokolwiek czynu
sprzecznego z prawem lub dobrymi obyczajami, który mógłby naruszać czyjkolwiek interes,
a już z całą pewnością zamawiający tej okoliczności w żaden sposób nie wykazał,
4) art. 38 ust. 4 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 w zw. z art. 89 ust 1 pkt
3 w zw. z art. 7 ust 1 ustawy Pzp
w zw. z art. 3 ust 1 w zw. z art. 15 UZNK poprzez faktyczną
zmianę treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia („s.i.w.z.") po upływie terminu
składania ofert poprzez doprecyzowanie zakresu poszczególnych pozycji cennika
obowiązującego w postępowaniu dopiero na etapie oceny ofert wyłącznie po to, aby
uzasadnić decyzję o odrzuceniu oferty odwołującego, podczas gdy odwołujący działając
z należytą starannością wycenił poszczególne pozycje swojego cennika (szczegółowo
opisane w treści uzasadnienia odwołania) z poszanowaniem wyraźnych wytycznych
z
amawiającego zawartych w s.i.w.z.,
co w konsekwencji doprowadziło do naruszenia:
5) art. 93 ust 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy Pzp,
poprzez unieważnienie
p
ostępowania z uwagi na to, że nie złożono w nim żadnej oferty niepodlegającej odrzuceniu,
podczas gdy to oferta o
dwołującego, na podstawie kryteriów oceny ofert określonych
w s.i.w.z., po
winna zostać uznana za najkorzystniejszą w postępowaniu, a jej odrzucenie
było niezasadne.
Na wypadek gdyby (co zdaniem o
dwołującego nie powinno mieć miejsca w zaistniałym
w sprawie stanie faktycznym) I
zba uznała, że wyjaśnienia odwołującego z 10 lipca 2018 r.
mogły skutkować zaistnieniem u zamawiającego dalszych wątpliwości w zakresie
prawidłowości dokonanej przez odwołującego kalkulacji poszczególnych stawek jak i całej
oferty, to
odwołujący zarzucił czynności zamawiającego naruszenie art. 90 ust 1 ustawy Pzp,
poprzez zaniechanie ponownego wezwania o
dwołującego do przedstawienia dalszych,
bardziej szczegółowych wyjaśnień odnoszących się do zaoferowanych stawek.
W związku z powyższym odwołujący wniósł o:
1. merytoryczne rozpatrzenie
przez Krajową Izbę Odwoławczą („KIO") odwołania i jego
uwzględnienie w całości,
dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów z dokumentacji postępowania, jak również
dowodów przywołanych w treści uzasadnienia odwołania, a także tych, które zostaną
powołane i przedłożone na rozprawie,
unieważnienie czynności unieważnienia postępowania oraz unieważnienie czynności
odrzucenia oferty o
dwołującego,
4. nakazanie z
amawiającemu powtórzenia czynności badania i oceny ofert
z uwzględnieniem oferty odwołującego,
zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego kosztów postępowania
odwoławczego, w tym kosztów doradztwa prawnego, według norm przepisanych i zgodnie
z fakturą przedstawioną przez odwołującego na rozprawie.
Interes odwołującego.
Odwołujący wskazał, że zgodnie z art. 179 ust. 1 ustawy Pzp, posiada interes
w uzyskaniu zamówienia, a także może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez
zamawiającego przepisów ustawy Pzp, wskazanych w petitum odwołania. Gdyby
z
amawiający dokonał czynności oceny oferty odwołującego (oraz złożonych przez niego
wyjaśnień z 10 lipca 2018 r.) w sposób prawidłowy, wówczas (na podstawie ustalonych
w p
ostępowaniu kryteriów oceny ofert) oferta odwołującego zostałaby uznana za
najkorzystniejszą w postępowaniu. Powyższe jest tym bardziej uzasadnione faktem,
że jedynie oferta odwołującego była przedmiotem badania w toku postępowania, a zatem
jedynie oferta o
dwołującego mogłaby (w razie uwzględnienia odwołania) zostać uznana za
najkorzystniejszą w postępowaniu.
Odwołujący podniósł, iż pierwsza z omawianych pozycji (§4 ust. 2 pkt 2) została zawarta
w części II cennika (usługi wykonawcy), zawierającej koszty czynności celno-spedycyjnych
na terytorium Polski. Pozycja ta (a w zasadzie podpozycja) zawiera się w innej pozycji
opisanej jako Koszty opracowania dokumen
tów wysyłkowych (w wywozie) i odnosi się (jak
sama nazwa wskazuje) wyłącznie do kosztów związanych z opracowaniem danego
dokumentu. W przypadku pozycji z §4 ust. 2 pkt 2 cennika chodzi konkretnie o dokument
deklaracji towaru niebezpiecznego (DGR). Dokument ten jest dokumentem dodatkowym
(tj. niewymaganym dla wszystkich wysyłanych towarów) wystawianym dla towarów, które
z uwagi na ich wielkość oraz zawartość są uznawane za niebezpieczne i (dodatkowo)
wymagają takiej deklaracji. Omawiany dokument wystawiany jest bardzo rzadko w praktyce
realizacji usług tego typu. Dość wspomnieć, że w Aktualnej Umowie w okresie od 1 czerwca
2016 r. do 31 lipca 2018 r. na 357 przesyłek lotniczych eksportowych zaledwie 11 zawierało
towary niebezpieczne, a tylko dla 7 (z tych 1
1) wymagane było wystawienie deklaracji dla
towarów niebezpiecznych (DGR), co stanowi 1,96% wszystkich zleceń eksportowych (nie dla
każdej bowiem przesyłki stanowiącej towar niebezpieczny wymagana jest deklaracja DGR).
Odnosząc się do stanowiska zamawiającego zawartego w decyzji o odrzuceniu
odwołujący wskazał, że literalna treść omawianej pozycji cennika nie pozostawiała żadnych
wątpliwości odnośnie do sposobu jej wyceny. Chodziło o wskazanie wartości przygotowania
jedynie samego dokumentu deklaracji dla t
owarów niebezpiecznych (DGR), a nie o wszelkie
czynności z tym związane (jak twierdzi obecnie zamawiający). Wskazuje na to zresztą
uwaga z litery (b) zamieszczona pod §4 Załącznika nr 2 do SIWZ (wzór cennika do
wypełnienia przez wykonawców), zgodnie z którą przez odbiór/nadanie przesyłki rozumie się
wszelkie czynności i operacje wykonywane przez spedytora - za wyjątkiem czynności
opisanych w ust 1 i 2. Jako że czynność wystawienia deklaracji dla towarów niebezpiecznych
(DGR) została objęta ust. 2, należy przyjąć, że została ona intencjonalnie „wydzielona”
z całego zbioru wszystkich możliwych czynności nawet pośrednio związanych z tym
dokumentem.
O tym, że w ramach pozycji §4 ust. 2 pkt 2 odwołujący był rzekomo
zobowiązany wycenić jeszcze inne czynności, niewskazane w SIWZ (np. oględziny
opakowania przesyłki i jego zewnętrznego oznakowania, wszelkie inne czynności wynikające
z przywołanych dopiero w decyzji o odrzuceniu przepisów IATA), odwołujący dowiedział się
dopiero z chwilą odrzucenia jego oferty. Tym samym, brak precyzji na etapie przygotowania
SIWZ, z
amawiający de facto uzupełnił obecnie niekorzystną dla odwołującego interpretacją
zapisów specyfikacji. Takie uzupełnienie dokonane już po terminie wskazanym w art 38 ust.
4 ustawy Pzp, jest niedopuszczalne.
Niezależnie od powyższego odwołujący podniósł, że przepisy IATA, na które powołuje się
z
amawiający, (w szczególności sekcja 8 tych przepisów) przewidują szereg wyłączeń, na
podstawie których nie jest wymagane przedstawienie deklaracji DGR, nawet jeżeli mamy do
czynienia z towarem niebezpiecznym, a zatem powyższe generuje zupełnie pomijalne koszty
(np. towary niebezpiecznie w ilościach wyłączonych, ogniwa lub baterie litowo-jonowe lub
litowo-
metalowe spełniające wymogi art. II Instrukcji pakowania 965-970). Do tej kwestii
z
amawiający jednak już w żaden sposób się nie odniósł. Samo wystawienie deklaracji DGR
(czyli przygotowanie samego dokumentu) jest jedynie końcowym elementem usługi
polegającej na przygotowaniu towaru niebezpiecznego do przesyłki. Ten końcowy element
nie wymaga takich nakładów pracy, jakie są wymagane na wcześniejszym etapie
(tj. całościowego przygotowania przesyłki). W praktyce na samo przygotowanie deklaracji
DGR potrzeba kilkunastu minut, co w odniesieniu do całego procesu przygotowania przesyłki
wydaje się zupełnie marginalne. Nie można jednak nie zauważyć, że cały proces
przygotowania przesyłki niebezpiecznej (z uwzględnieniem ewentualnej czynności
wystawienia omawianej deklaracji) wymaga bardzo starannego podejścia. Z uwagi na
powyższe odwołujący standardowo (także w Aktualnej Umowie) powierza ją całościowo
podmiotowi zewnętrznemu specjalizujące mu się w tego typu zleceniach - Safe Cargo.
Dalszym potwierdzeniem stanowiska o
dwołującego pozostaje pozyskane od SafeCargo
oświadczenie, z którego treści wprost wynika, że samo przygotowanie deklaracji dla
przesyłki niebezpiecznej (DGR) jest jedynie końcowym elementem całej usługi. Gdyby
jednak (niejako na siłę, jak oczekuje tego zamawiający) wyodrębnić tę pozycję, jako
oddzielny element od całej pozostałej części, to wówczas byłaby ona zupełnie
nieproporcjonalna kosztowo względem pozostałej części wykonanej usługi.
J
ednocześnie stanowisko zamawiającego zarzucające odwołującemu zaniechanie
pozyskania oświadczenia SafeCargo o bezpłatnym wystawieniu deklaracji DGR lub
o uzyskaniu od tego podwykonawcy precyzyjnych kosztów wystawienia wycenianego
dokumentu jest zupełnie bez podstawy prawnej. Dość wspomnieć, że uprawnienia do
żądania takich dokumentów nie przewidują znajdujące zastosowanie przepisy ustawy Pzp.
Niezależnie od powyższego, zamawiający w żaden sposób nie zakwestionował (poza
bezpodstawnym zarzutem zaniechania przedstawienia dodatkowych informacji) koncepcji
współpracy odwołującego z podwykonawcą. Nawet jednak jeżeli intencją zamawiającego
było pozyskanie tych dodatkowych informacji (dowodów) od odwołującego, to należało
ponowić wezwanie dotyczące przedłożonych wyjaśnień co do ceny i zażądać bardziej
sprecyzowanych informacji w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp.
Odwołujący na marginesie wspomniał, że koszt opracowania deklaracji dla towarów
niebezpiecznych (DGR) z oferty o
dwołującego pozostaje dokładnie taki sam jak w Aktualnej
Umowie z Zamawiającym (tj. 0 PLN).
W świetle powyższego pozycja §4 ust. 2 pkt 2 cennika odwołującego, zawierająca stawkę
w wysokości 0 PLN za samo opracowanie deklaracji dla towarów niebezpiecznych (DGR),
jest ekonomicznie uzasadniona i nie można w tym przypadku mówić o jej zaniżeniu lub
o jak
imkolwiek „przerzucaniu kosztów” do innych pozycji cennika.
Następnie odwołujący odniósł się do drugiej z pozycji zakwestionowanych przez
z
amawiającego w cenniku odwołującego z uwagi na rażącą niską stawkę dotyczącą §4 ust.
Odwołujący odnosząc się do stanowiska zamawiającego ponownie zwrócił uwagę na brak
jego precyzji w ustala
niu treści cennika. Powyższe skutkowało odmiennymi możliwościami
interpretacji jego treści (swoboda wykonawców w kształtowaniu swoich stawek). Uwagi
znajdujące się pod §4 cennika przewidywały zasadę, zgodnie z którą w pierwszej kolejności
należy podać stawki za czynności objęte §4 ust. 1 oraz §4 ust. 2, a dopiero w dalszej
kolejności (w razie nieuwzględnienia danego kosztu w przywołanych pozycjach) uwzględnić
go w §4 ust. 3. Tak też zrozumiał budowę cennika w §4 odwołujący i przyjął, że w §4 ust. 3
cennika
należy uwzględnić koszty, których z różnych powodów nie uwzględnił w pozycjach
§4 ust. 1 oraz §4 ust. 2. W przypadku zatem wyceny usługi przedstawienia papierowych
certyfikatów do zawieszania cła od importowanego sprzętu wojskowego odwołujący wycenił
ją akurat nie w ramach pozycji §4 ust. 3 cennika, ale w pozycji §4 ust. 1 pkt 1 cennika.
Pozycja ta wiązała się bowiem z kosztami opracowania dokumentów celnych (w wywozie lub
przywozie), w tym z opracowaniem elektronicznego zgłoszenia celnego, ale też
ewentual
nego dokumentu równoważnego. W celu wyjaśnienia tego, dlaczego odwołujący
uwzględnił koszt przedstawienia certyfikatów służących do zawieszania cła od
importowanego sprzętu wojskowego właśnie w pozycji §4 ust. 1 pkt 1 cennika (a nie jak żąda
tego obecnie z
amawiający w pozycji §4 ust. 3), odwołujący zwrócił uwagę, że problematykę
tę reguluje szczegółowo rozporządzenie Rady (WE) nr 150/2003 z dnia 21 stycznia 2003 r.
zawieszające należności celne przywozowe na niektóre rodzaje broni i sprzętu wojskowego .
Wsk
azany akt prawny przewiduje szczególną procedurę dotyczącą pobierania należności
celnych przez właściwe organa Państw Członkowskich, które nabywają najbardziej
zaawansowane technologicznie rodzaje broni i sprzętu wojskowego dla swoich sił zbrojnych.
W tego
typu przypadkach (zob. motyw 5 wskazanego rozporządzenia) certyfikat
zawieszający cło od takiego importowanego sprzętu stanowi zgłoszenie celne, co zresztą
wprost potwierdza art 3 ust. 1 r
ozporządzenia, zgodnie z którym certyfikat określony
w załączniku III (chodzi o certyfikat dla sprzętu wojskowego służący do zawieszania cła)
składa się organom celnym Państwa Członkowskiego przywozu wraz z towarami, których
dotyczy. Może on zastępować zgłoszenie celne wymagane zgodnie z art. 59-76
r
ozporządzenia (EWG) nr 2913/92.
Niezależnie od wszystkiego co wskazano powyżej, odwołujący wskazał na jeszcze jedną
istotną okoliczność potwierdzającą ostatecznie pomijalność kosztów, których brak wyceny
z
amawiający zarzuca odwołującemu (przedstawienie papierowych certyfikatów służących do
zawieszania cła). Jedyny bowiem koszt z tym związany występujący po stronie wykonawcy
do
tyczyłby konieczności ich fizycznego dostarczenia do Urzędu Celnego. Tymczasem to
z
amawiający jest zobowiązany na mocy umowy ramowej do przekazania omawianych
dokumentów do wykonawcy, co bezpośrednio potwierdza podrozdział 8.1 ust. 6 umowy
ramowej, zgodnie z którym: Zleceniodawca zobowiązuje się do przekazywania Wykonawcy
wszelkich informacji i posiadanych dokumentów, niezbędnych do dokonywania odpraw
celny
ch i przewozu przesyłek. Dokumenty będą przekazywane w oryginalnej wersji
językowej, a jeśli okaże się to konieczne, także w tłumaczeniu na język polski lub angielski.
W szczególności Zleceniodawca zobowiązuje się do dostarczania Wykonawcy
następujących dokumentów: 1) każdorazowo, wraz ze zleceniem spedycyjnym: a) faktur
dostawców/nadawców, zgodnych z wymogami Urzędu Celnego, wraz z tłumaczeniem na
język polski, w tym w zakresie nazewnictwa technicznego; b) innych dokumentów
wymaganych przez prawo, a niezbędnych do dokonania odprawy celnej.
Z powyżej przywołanego zapisu umowy ramowej jednoznacznie wynika następująca
sekwencja zdarzeń: (i) zamawiający dostarcza do wykonawcy wspominane powyżej
certyfikaty (ponieważ stanowią one inne dokumenty wymagane przez prawo, a niezbędne do
dokonania odprawy celnej), a następnie (ii) wykonawca przedkłada je w Urzędzie Celnym.
W konsekwencji ewentualny koszt przedstawienia tych dokumentów (którego brak
uwzględnienia w pozycji §4 ust. 3 cennika zarzuca zamawiający) wiąże się wyłącznie
z kosztem pracownika, który odbierze je w biurze odwołującego i zaniesie je do Urzędu
Celnego. Całość tej operacji zabiera w praktyce maksymalnie do kilku (dosłownie) minut
z uwagi na
odległość biura lidera konsorcjum odwołującego od Urzędu Celnego. W praktyce
wygląda to bowiem w ten sposób, że pracownik musi przebyć odległość z biura oddziału
lidera konsorcjum o
dwołującego (DSV Air & Sea Sp. z o.o.) do Urzędu Celnego
znajdującego się w tym samym budynku przy ul. Wirażowej 35 w Warszawie. Informacja
o tym, że biuro lidera konsorcjum Odwołującego mieści się w tej samej lokalizacji co Urząd
Celny jest wiedzą powszechną, bo wynika także z informacji odpowiadającej odpisowi
aktualnemu z rejestru przedsiębiorców, w posiadaniu której był zamawiający. Jeżeli wycena
stawki wskazanej w §4 ust, 3 cennika budziła wątpliwości wyłącznie w zakresie kosztów
przedstawienia w Urzędzie Celnym papierowych certyfikatów wystawianych w celu
zawieszenia należności celnych od broni i sprzętu wojskowego, to zamawiający powinien
o tę kwestię wprost zapytać w treści ponownego wezwania skierowanego do odwołującego
w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp.
Powyższe jest tym bardziej uzasadnione, że pierwotne wezwanie skierowane do
o
dwołującego w dniu 4 lipca 2018 r. miało charakter lakoniczny i de facto sprowadzało się do
zapytania dlaczego o
dwołujący zaoferował stawkę 0 PLN w pozycji §4 ust. 3 cennika.
Odwołujący wyjaśnił tę kwestię rzeczywiście powołując się na możliwość przesyłania
dokumentów drogą elektroniczną, a także fakt, że w dotychczas realizowanych umowach
stawka ta nigdy nie budziła wątpliwości zamawiającego. Zarzut braku wyjaśnienia kosztów
związanych z przedstawieniem certyfikatów w formie papierowej pojawił się dopiero
w decyzji o odrzuceniu oferty o
dwołującego, a tym samym dopiero teraz odwołujący ma
możliwość ustosunkowania się do stanowiska zamawiającego. Gdyby jednak zamawiający
zapytał wprost o tę kwestię w kolejnym wezwaniu skierowanym do odwołującego to
stanowisko wykonawcy nie uległoby zmianie, ponieważ koszty te są jak najbardziej
pomijalne, o czym z
amawiający powinien doskonale wiedzieć.
W odniesieniu do zarzutu z
amawiającego jakoby odwołujący nie uwzględnił w ramach
wyceny pozycji §4 ust. 3 cennika także stałego kosztu dostępu do celnego systemu
informatyc
znego (za pomocą którego zgłaszane są elektronicznie przesyłki do oddziału
celnego) należy wskazać, że SIWZ (tak samo zresztą jak w przypadku omawianych powyżej
certyfikatów) w ogóle nie zawierał wytycznych w tym zakresie. Tym samym, wymóg
uwzględnienia tych kosztów akurat w pozycji §4 ust. 3 cennika pojawił się dopiero na etapie
decyzji z
amawiającego o odrzuceniu oferty odwołującego, co jawi się jako zmiana treści
SIWZ po terminie na dokonywanie takich cz
ynności (zob. art. 38 ust. 4 ustawy Pzp).
Niezależnie od powyższego odwołujący oświadczył, że oczywiście uwzględnił stały koszt
dostępu do celnego systemu informatycznego, jednakże nie w pozycji §4 ust. 3 (jak w decyzji
o odrzuceniu oferty o
dwołującego wskazał zamawiający), a ponownie w pozycji §4 ust. 1 pkt
1. Uzasadnieniem dla powyższego pozostaje fakt, że to właśnie ta pozycja zawierała w sobie
koszty opracowania dokumentów celnych. Tym samym istniały wyraźne podstawy do
uwzględnienia stałych kosztów związanych z wystawieniem elektronicznego zgłoszenia
ce
lnego (jako elementu składającego się na koszty opracowania dokumentów celnych)
w p
ozycji §4 ust. i pkt 1 cennika. Z szacunków odwołującego wynika, że wszelkie koszty
stałe ponoszone przez lidera konsorcjum odwołującego na wszelkie oprogramowanie
wykorzys
tywane do obsługi przesyłek, w tym też zapewniające dostęp do elektronicznego
systemu informatycznego (
a zatem jeden z jego elementów), za pomocą którego zgłasza się
elektronicznie przesyłki do oddziału celnego wynosi miesięcznie ok. 1.400 PLN. Biorąc
jedn
ak pod uwagę, że wykonawca wykorzystuje to oprogramowanie nie tylko do obsługi
zleceń dla zamawiającego, przybliżony miesięczny koszt takiego oprogramowania
w przeliczeniu na liczbę realizowanych zleceń (z wyłączeniem zleceń realizowanych dla
z
amawiającego) wynosi, co najwyżej, kilkadziesiąt groszy. Stanowisko zamawiającego jest
dla o
dwołującego tym bardziej niezrozumiałe biorąc pod uwagę fakt, że w obecnie
obowiązującej umowie wiążącej konsorcjanta odwołującego (UTI) pozycja §4 ust. 3 cennika
jest także wyceniona na kwotę 0 PLN.
Pierwsza z pozycji cennika o
dwołującego, zakwestionowanych w oparciu o czyn
nieuczciwej
konkurencji, dotyczy §4 ust. 4 i zgodnie z literalnym opisem tej pozycji zawartym
w Załączniku nr 2 do SIWZ (formularz cennika) dotyczyła czynności wykonawcy związanych
z rewizją celną lub wstępną przesyłki, dokonywaną w magazynie czasowego składowania
wykonawcy. Pozycja ta zawierała w sobie 5 podpozycji w zależności od wagi towaru (tj. do
100 kg włącznie, od 100 kg do 300 kg włącznie, powyżej 300 kg do 600 kg włącznie,
powyżej 600 kg do 1500 kg włącznie oraz powyżej 1500 kg).
Zdaniem odwołującego, twierdzenie jakoby odwołujący z naruszeniem jakichkolwiek
dobrych obyczajów przerzucał koszty pomiędzy poszczególnymi pozycjami cennika nie
znajduje jakiegokolwiek racjonalnego uzasadnienia w ofercie o
dwołującego ani dokumentacji
p
ostępowania. Zgodnie bowiem z literalną treścią pozycji §4 ust. 4 cennika chodziło w niej
przecież o wycenę usługi w magazynie czasowego składowania należącym do wykonawcy.
Skoro bowiem o
dwołujący zdecydował się skorzystać w powyższym zakresie z usług
swojego podwykonawcy, to nic nie stało na przeszkodzie, aby w przypadku pozycji
oznaczonej jako czynności wykonawcy związane z rewizją celną lub wstępną przesyłki,
dokonywaną w magazynie czasowego składowania wykonawcy przyjąć, że w praktyce
pozycja ta nie będzie generowała jakichkolwiek kosztów. Wszelkie ewentualne rewizje celne
lub wstępne przesyłki (jeżeli w ogóle zaistnieją) będą bowiem dokonywane w magazynie
czasowego składowania agenta handlingowego, tj. LS AIRPORT SERVICES, a nie
w magazynie czasowego składowania odwołującego.
Powyższe potwierdza zresztą treść uwagi zawartej w Załączniku nr 2 do SIWZ (wzór
cennika), gdzie z
amawiający na str. 5 pod punktem (i) wprost wskazał, że koszt rewizji
w magazynie czasowego składowania obsługiwanym przez operatora portu lotniczego
(w tym przypadku z
amawiającemu chodziło właśnie o LS AIRPORT SERVICES, co wynika
także z innych miejsc formularza) będzie innym kosztem niż ten objęty pozycją §4 ust. 4
cennika. Innymi słowy, zamawiający zażądał dokonania przez wykonawcą wyceny w ramach
pozycji z §4 ust. 4 cennika innych kosztów niż te generowane na magazynie czasowego
składowania LS AIRPORT SERVICES. Jeżeli zatem to właśnie magazyn czasowego
składowania należący do LS AIRPORT SERVICES będzie tym, w którym będą dokonywane
rewizje celne lub wstępne przesyłki wtoku wykonywania umowy (i żaden inny magazyn nie
będzie w tym celu przez odwołującego wykorzystywany), to pozostaje otwartym pytanie
dlacz
ego miałby on wskazywać dodatkowe koszty z tym związane w pozycji §4 ust. 4
cennika?
Odwołujący wskazał, że w związku z faktem, iż zamawiający nie zawarł obowiązku
wykorzystania własnego magazynu czasowego składowania, to jak najbardziej
dopuszczalnym było przyjęcie przez odwołującego założenia o możliwości skorzystania
z magazynu podwykonawcy (tj. LS AIRPORT SERVICES). W konsekwencji uprawnionym
było przyjęcie, że ewentualne czynności wykonywane w powyższym zakresie
(w szczególności związane z rewizją celną lub wstępną przesyłki) we własnym magazynie
czasowego składowania nie będą (co do zasady) miały miejsca, a zatem nie będą one
ge
nerowały jakichkolwiek kosztów. Stanowisko odwołującego znajduje dodatkowe
potwierdzenie w treści załącznika nr 6 do wyjaśnień odwołującego z 10 lipca 2018 r.
Dokument ten stanowi bowiem cennik LS AIRPORT SERViCES. Jako taki nie przewiduje on
oddzielnych stawek za samą rewizję celną lub wstępną przesyłki, a jednocześnie agent
handlingowy (w tym przypadku LS AIRPORT SERVICES) i
tak jest zobowiązany do
dokonania wstępnych oględzin przesyłki. Skoro zatem LS AIRPORT SERVICES nie będzie
tymi opłatami obciążać odwołującego, to także odwołujący nie ma żadnych podstaw, aby
generować jakiekolwiek koszty w tym zakresie po stronie zamawiającego.
Jednocześnie, w ocenie odwołującego, nie sposób zgodzić się z zamawiającym jakoby
doszło w tym zakresie do jakiegokolwiek przerzucenia kosztów przez odwołującego do
pozycji §5 ust 5. Wprawdzie odwołujący w punkcie 2.14 udzielanych wyjaśnień wskazał na
potencjalną możliwość zastosowania tej pozycji (tj. §5 ust. 5 swojego cennika) do wykonania
rewizji celnej lub wstępnej przesyłki (tj. §4 ust. 4 swojego cennika) w wyjątkowej sytuacji
wykorzystania innego magazynu czasowego składowania niż ten należący do LS AIRPORT
SERVICES, ale w tych samych wyjaśnieniach wprost wskazał (punkt 2.23), że pozycja ta (§5
ust. 5 cennika o
dwołującego, gdzie w ocenie zamawiającego miały być przerzucone koszty
związane z rewizją celną lub wstępną przesyłki dokonywaną w magazynie czasowego
składowania Wykonawcy) w żadnym przypadku nie znajdzie zastosowania. Uzasadnieniem
dla powyższego pozostaje fakt, że dotyczy ona (zgodnie z jej literalną treścią) usługi po
odprawie celnej przesyłek, a zatem przesyłki, która powinna opuścić magazyn czasowego
składowania czy wykonawcy czy podwykonawcy. Niezależnie od powyższego, także ta
pozycja (§5 ust. 5 cennika) nie dotyczy czynności wykonywanych w magazynie czasowego
składowania należącym do LS AIRPORT SERVICES. Tym samym w żadnym wypadku
o
dwołujący nie będzie miał wyraźnej podstawy do obciążenia zamawiającego jakimikolwiek
kosztami czynności dokonywanych w magazynie czasowego składowania należącym do LS
AIRPORT SERVICES (także w zakresie rewizji celnej lub wstępnej przesyłki).
Pozycja §5 ust 2 - stawka za przewóz/handling przesyłek między magazynem czasowego
składowania LS AIRPORT SERVICES a magazynem czasowego składowania należącym do
wykonawcy.
Zgodnie z literalnym opisem tej pozycji zawartym w Załączniku nr 2 do SIWZ
(formularz cennika) dotyc
zyła ona stawki za przewóz/handling przesyłek dokonywany
pomiędzy magazynem czasowego składowania należącym do Portu Lotniczego
w Warszawie (chodzi o magazyn należący do LS AIRPORT SERVICES) a magazynem
czasowego składowania należącym do wykonawcy, znajdującym się w Warszawie lub
w obrębie do 30 km od granic administracyjnych Warszawy, za 1 kg brutto przesyłki.
Odnosząc się do stanowiska zamawiającego dotyczącego pozycji §5 ust 2 cennika
odwołujący wskazał, że żaden zapis umowy ramowej nie daje ani zamawiającemu, ani
podmiotom w imieniu których on działa (zleceniodawcy), prawa do żądania przemieszczenia
przesyłki z magazynu czasowego składowania należącego do LS AIRPORT SERVICES do
jakiegokolwiek innego magazynu.
Ewentualne żądanie przez danego zleceniodawcę, aby
wykonawca przemieścił przesyłkę do innego konkretnie wskazanego magazynu czasowego
składowania byłoby zbyt daleko posuniętą ingerencją w istotę zlecenia spedycyjnego, które
zapewnia podmiotowi je wykonującemu szeroką swobodę przy realizacji swoich usług.
J
ednocześnie zastosowanie przez odwołującego magazynu czasowego składowania
należącego do LS AIRPORT SERVICES ma przypadku stawki z §5 ust. 2 cennika potrójną
korzyść. Po pierwsze, ogranicza zbędne koszty przemieszczania przesyłki z magazynu
czasow
ego składowania LS AIRPORT SERVICES do innego magazynu czasowego
składowania, którym dysponuje wykonawca, co uzasadnia w konsekwencji stawkę zerową
z cennika
odwołującego. Po drugie, ogranicza ewentualne ryzyko nieuzyskania zgody
wymaganej art. 148 ust
. 5 UKC na przemieszczenie towarów z jednego magazynu
czasowego składowania do innego. Po trzecie, ogranicza wspomniane powyżej koszty
związane z utrzymywaniem własnego magazynu czasowego składowania przez wykonawcę.
Odwołujący, odnosząc powyższe do sposobu wypełnienia cennika przez odwołującego
w zakresie pozycji §5 ust. 2 cennika zauważył, że z uwagi na fakt, iż w ofercie odwołującego
magazyn czasowego składowania należący do Portu Lotniczego w Warszawie (pozycja §5
ust. 2 cennika ab initio) pozostaje tym samym magazynem co magazyn czasowego
składowania należący do wykonawcy (pozycja §5 ust. 2 cennika in fine), to w praktyce nigdy
nie zajdzie konieczność dokonania przewozu (przemieszczenia towarów) pomiędzy tymi
magazynami. W związku z powyższym w pełni logicznym i racjonalnym pozostaje wycena
dokonana przez o
dwołującego za wskazaną pozycję na poziomie 0 PLN.
Powyższe pośrednio potwierdza sam zapis załącznika nr 2 do SIWZ, który w uwagach
zawartych na str. 5 (słowniczek pojęć) wprost wskazuje, że pod pojęciem „operacji
przemieszczania przesyłki” rozumie się załadunek, wyładunek i inne przemieszczenia
przesyłki dokonywane bezpośrednio przez pracowników Wykonawcy na terenie jego biura
lub jego własnego magazynu. obok czynności biurowych. Natomiast nie należy tego
rozumieć ani jako (i) „terminal handling”, dokonywany przez podmiot obsługujący port
lotniczy lub morski (jak np. obsługa dokonywana przez operatora LS Airport Services Sp.
z o.o.
(tj. LS AIRPORT SERVICES) w terminalu Cargo portu lotniczego na Okęciu
w Warszawie.
W świetle powyższego, zdaniem odwołującego, aby w ogóle wycenić w ramach cennika
jakiekolwiek koszty związane z operacją przemieszczenia przesyłki, należałoby dokonać tej
czynności (i) przy użyciu własnych pracowników (w koncepcji odwołującego będą to
pracownicy podwykonawcy), (ii) na terenie własnego magazynu czasowego składowania
(taki nie będzie wykorzystamy przez odwołującego). Co więcej, SIWZ wprost wyłącza spod
omawianej definicji czynności dokonywane przez LS AIRPORT SERVICES. Ponadto, samo
przemieszczanie przesyłek z jednego magazynu (LS AIRPORT SERVICES) do drugiego
(magazynu wykonawcy) pozostaje w pewnym stopniu sprzeczne z twierdzeniami
z
amawiającego prezentowanymi przez niego na wcześniejszym etapie postępowania.
W odpowiedzi na o
dwołanie jednego z wykonawców od treści ogłoszenia o zamówieniu
(sprawa zarejestrowana pod sygn. KIO 1023/17)
zamawiający twierdził (str. 4 tego pisma),
że mniejsza odległość między magazynem LS na lotnisku a magazynem czasowego
składowania Wykonawcy oznacza krótszą drogę i czas przewozu między ww. magazynami.
W konsekwencji wpływa to na większe bezpieczeństwo przewozu sprzętu o charakterze
wciskowym,
będącego często materiałem wrażliwym. Nie bez znaczenia dla Zamawiającego
są również koszty przewozu z lotniskowego magazynu LS w Warszawie (...) do magazynu
Wykonawcy (...) -
koszt jest związany z odległością pomiędzy magazynami. Jednym
z kryteriów, które ma duże znaczenie dla Zamawiającego jest również czas przewozu.
Dodatkowo, w przypadku dalszej odległości do magazynu rośnie możliwość obciążania
przez Wykonawców wysokimi kosztami dowozu (poza ofertowymi) towarów z lotniska Okęcie
do magazynu czasowego składowania Wykonawcy. Ponadto w przypadku dalszej odległości
do magazynu czasowego składowania wzrasta możliwość obciążania Zamawiającego przez
Wykonawcę kosztami dostawy oryginałów dokumentów niezbędnych do odprawy celnej
z siedziby Zamawiającego do siedziby Wykonawcy; w celu przekazania ich do Urzędu
Cel
nego właściwego terytorialnie dla magazynu czasowego składowania.
W
świetle powyższego, uzasadnienie dla zastosowania stawki zerowej w pozycji §5 ust. 2
cennika o
dwołującego w powiązaniu z wykorzystaniem na potrzeby realizacji umowy dla
z
amawiającego magazynu czasowego składowania LS AIRPORT SERVICES było jak
najbardziej uzasadnione i jako takie nie było przedmiotem jakiejkolwiek manipulacji czy
inżynierii cenowej.
Pozycja §5 ust 4 - stawki za tzw. składowe w magazynie czasowego składowania
należącym do Wykonawcy
Odnosząc się do stanowiska zamawiającego dotyczącego pozycji §5 ust. 4 cennika
odwołujący w całości przywołał swoje stanowisko wskazane powyżej w odniesieniu do
pozycji §5 ust. 2 cennika. Skoro bowiem omawiana pozycja dotyczyła czynności składowania
w magazynie czasowego składowania należącego do wykonawcy, a odwołujący zamierzał
wykorzystać w tym zakresie magazyn LS AIRPORT SERVICES, to prawidłowo wskazał
w niej stawki zerowe.
Skoro przesyłka ze wskazanego powyżej magazynu czasowego
składowania (tj. magazynu należącego do LS AIRPORT SERVICES) nie opuści go tylko po
to, aby być przewiezioną do innego magazynu czasowego składowania, to także nie znajdzie
w praktyce w pełni zastosowania pozycja §5 ust. 4, która przewiduje opłatę składową
w magazynie czasowego składowania należącym do wykonawcy po okresie przez niego
wskazanym, licząc od następnego dnia po przywiezieniu przesyłki z magazynu portu
lotniczego (czyli magazynu czasowego składowania należącego do LS AIRPORT
SERVICES).
Zważywszy bowiem, że w koncepcji odwołującego przesyłka ta nie będzie
opuszcz
ała tego magazynu, to obciążanie zamawiającego opłatami związanymi ze
składowaniem towarów w magazynie, który nie będzie w praktyce wykorzystywany (chodzi
o inny magazyn o
dwołującego), byłoby zupełnie nieracjonalne. Tym samym odwołujący
wprost wskazał poprzez §5 ust. 4 cennika, że żadnych opłat składowych na magazynie
i
nnym niż magazyn niżący do LS AIRPORT SERVICES nie zamierza ponosić.
Odwołujący podniósł, iż w przypadku opłaty za składowe dochodzi jeszcze jeden istotny
argument uzasadniający wskazanie stawki zerowej i potwierdzający brak jakiegokolwiek
przerzucania kosztów przez odwołującego. Chodzi w tym przypadku o koncepcję
zorganizowania procesu obsługi przesyłek przez odwołującego. Według koncepcji
o
dwołującego przesyłki, których składowanie wymagałoby wykorzystania magazynu
czasowego składowania, trafiałyby w pierwszej kolejności do magazynu posiadanego przez
LS AIRPORT SERVI
CES, czyli spółki pełniącej także funkcję agenta handlingowego
w Porcie Lotniczym Okęcie. Przez pierwsze 3 dni przesyłka taka byłaby wolna od opłat
(zgodnie z punktem 1.2 ust. cennika LS AIRPORT SERVICES). W tym zakresie ani
o
dwołujący, ani tym bardziej zamawiający nie ponosiliby jakichkolwiek kosztów. Przez
kolejne 7 dni (a nawet dłużej, jeżeli zaszłaby taka potrzeba) przesyłka taka nie byłaby
przewożona do innego magazynu czasowego składowania (w szczególności do magazynu
czasowego składowania odwołującego), a wciąż pozostawałaby w magazynie należącym do
LS AIRPORT SERVICES. W ten sposób odwołujący, ponosząc wprawdzie koszty
składowania przesyłki na terenie tego magazynu, uniknąłby jednocześnie niepotrzebnych
kosztów utrzymywania własnego magazynu czasowego składowania, a także zbędnych
kosztów przewozu pomiędzy jednym a drugim magazynem. Koszty te bowiem oznaczałyby
w praktyce k
onieczność ich przerzucenia (a w zasadzie uwzględnienia w poszczególnych
stawkach cennika) na z
amawiającego (mowa jest o kwocie rzędu tylko 50.000 PLN
miesięcznie za sam wynajem hali na potrzeby magazynu czasowego składowania, nie
mówiąc o pozostałych kosztach). Co więcej, w świetle postanowień umowy ramowej
(w szczególności podrozdziału 8.5-terminy wykonywanych czynności) wiążące odwołującego
terminy wykonania odpraw celnych (czyli czynności do wykonania których przesyłka znajduje
się na terenie magazynu czasowego składowania) są na tyle krótkie, że w praktyce
ewentualne koszty o
dwołującego, które będą tylko jego obciążały (i nie będą jako takie
w żaden sposób refakturowane na zamawiającego), nie będą duże i w żaden sposób nie
zaburzą ustalonej koncepcji realizacji usługi przewidującej dla odwołującego określony zysk.
§5 ust. 4 cennika odwołującego znalazłaby potencjalnie zastosowanie dopiero, jeżeli
przesyłka przebywałaby na magazynie czasowego składowania powyżej 10 dni,
a dotychczasowe doświadczenia konsorcjanta odwołującego (UTI) pokazują, że w okresie od
1 czerwca 2016 r. do 31 lipca 2018 r.
, zaledwie 15 przesyłek (na 2622 przesyłek w imporcie)
znajdowało się na magazynie czasowego składowania powyżej 3 dni. Tym samym sprawna
obsługa przesyłek przez odwołującego (zakładająca także wykorzystanie magazynu
należącego do LS AIRPORT SERVICES) czyni koszty związane z opłatami z tytułu
składowego zupełnie pomijalnymi.
W świetle powyższego, uzasadnienie dla zastosowania stawek zerowych w pozycjach §5
ust. 4 cennika o
dwołującego w powiązaniu opisaną powyżej koncepcją realizacji umowy dla
z
amawiającego było jak najbardziej uzasadnione i jako takie nie było przedmiotem
jakiejkolwiek manipulacji czy inżynierii cenowej.
Pozycja §5 ust 5 - stawka za załadunek/rozładunek przesyłek o wadze wskazanej przez
wykonawcę, po odprawie celnej, w celu ekspedycji przesyłki.
Odwołujący podniósł, iż w istocie, całe stanowisko zamawiającego dotyczące rzekomej
inżynierii cenowej oferty odwołującego opiera się właśnie na omawianej pozycji i ma na celu
wykazanie zaoferowania przez o
dwołującego rażąco wysokiej stawki za usługę z pozycji §5
ust. 5 cennika.
Po pierwsze, jak wskazywano powyżej, w praktyce omawiana stawka pozostanie martwa
i nie znajdzie zastosowania do rozliczeń pomiędzy zamawiającym a odwołującym. Stawka ta
nie dotyczy bowiem czynności wykonywanych na terenie magazynu czasowego składowania
LS AIRPORT SERVI
CES S.A., a to przecież ten magazyn będzie wykorzystywany przez
o
dwołującego do realizacji zamówienia dla zamawiającego. Uzasadnieniem powyższego
pozostaje całościowa interpretacja cennika stanowiącego Załącznik nr 2 do SIWZ.
Odwołujący ponownie wskazał, że czynności załadunku i rozładunku (o których wprost
mówi §5 ust. 5 cennika) zostały zdefiniowane przez zamawiającego w słowniczku pojęć na
str. 5 Załącznika nr 2 do SIWZ (wzór cennika), gdzie wprost wskazano, że pod pojęciem
„operacji przemieszczania przesyłki” rozumie się załadunek, wyładunek i inne
przemieszczenia przesyłki, dokonywane bezpośrednio przez pracowników wykonawcy na
terenie jego biura lub jego własnego magazynu, obok czynności biurowych. Natomiast nie
należy tego rozumieć ani jako (i) „terminal handling”, dokonywany przez podmiot obsługujący
port lotniczy l
ub morski (jak np. obsługa dokonywana przez operatora LS Airport Services
Sp. z o.o.
(tj. LS AIRPORT SERVICES) w terminalu Cargo portu lotniczego na Okęciu
w Warszawie. K
ierując się zatem treścią tej uwagi, odwołujący przyjął, że wskazana przez
niego stawka będzie dotyczyła sytuacji, w której przesyłka będzie przemieszczana
z magazynu czasowego składowania odwołującego, co w praktyce nigdy nie wystąpi.
Przesyłki obsługiwane przez odwołującego będą bowiem dostarczane wyłącznie do
magazynu czasowego składowania LS AIRPORT SERVICES.
Zaoferowana przez o
dwołującego stawka w wysokości 246 PLN brutto miała zatem
stanowić poniekąd czynnik zniechęcający dla zamawiającego do tego, aby nie dążył niejako
na siłę (bo przecież brak jest stosownych mechanizmów umownych uprawniających go do
tego), aby przesyłki były obsługiwane nie na magazynie czasowego składowania LS
AIRPORT SERVICES, tylko w magazynie czasowego składowania odwołującego,
co generowałoby tylko niepotrzebne koszty.
N
iezależnie od powyższego, na co odwołujący zwracał już uwagę w swoich wyjaśnieniach
z 10 li
pca 2018 r., stawka z §5 ust. 5 cennika i tak dotyczy przesyłki już po odprawie celnej
(kiedy przesyłka opuszcza już magazyn czasowego składowania), a cały §5 cennika zawiera
opłaty dotyczące usług na magazynie czasowego składowania (a nie po jego opuszczeniu
przez
przesyłkę). Rozbieżność ta, w ocenie odwołującego, także potwierdza „martwy”
charakter stawki z §5 ust. 5 cennika odwołującego. Nawet jednak jeżeli by przyjąć (z czym
o
dwołujący się w żadnym stopniu nie zgadza), że (i) omawiana stawka dotyczy także
czynności na terenie magazynu czasowego składowania LS AIRPORT SERVICES S.A.
co byłoby sprzeczne z wyraźnym zapisem SIWZ), (ii) może stanowić podstawę do
obciążania zamawiającego, to nawet w takiej sytuacji zamawiający mógłby, co najwyżej,
twierdzić, że jest ona zbyt wygórowana. Twierdzenie takie nie dawałoby jednak podstawy do
odrzucenia oferty odw
ołującego, ponieważ przepisy ustawy Pzp nie przewidują sytuacji,
w której oferta mogłaby być odrzucona ze względu na zbyt wysoką stawkę.
Odwołujący podniósł, iż w opisanej powyżej sytuacji obronę dla zamawiającego przed
zawarciem potencjalnie niekorzystnej ekonomicznie umowy stanowi kwota, jaką ten
zamierza przeznaczyć na realizację zamówienia i powiązana z nią możliwość unieważnienia
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy
Pzp.
Jednocześnie trudno zgodzić się z zamawiającym, że stawka z §5 ust. 5 cennika miała
jakikolwiek istotny charakter dla z
amawiającego, skoro spośród 100 możliwych do uzyskania
punktów, zamawiający postanowił przyznać oceniając oferty wykonawców jedynie 1 punkt.
W świetle powyżej przedstawionej argumentacji nie sposób nie zauważyć, że czynności
z
amawiającego w dwóch przypadkach mają charakter zmiany SIWZ dokonanej dopiero na
etapie oceny oferty o
dwołującego. Pierwszy z tych przypadków dotyczy doprecyzowania
niektórych pozycji cennika, tj. §4 ust. 2 pkt 2 oraz §4 ust. 3 cennika. W tym sensie dopiero na
etapie oceny ofert z
amawiający wskazał, jakie konkretne elementy wykonawca powinien
w danej pozycji
uwzględnić. Drugi z tych przypadków wiąże się z wyciąganiem wobec
o
dwołującego konsekwencji w postaci odrzucenia jego oferty z powodu tego, że zdecydował
się on wykorzystać na potrzeby wyceny swojej oferty LS AIRPORT SERVICES,
tj. podwykonawcę. Dopiero bowiem na etapie oceny oferty odwołującego okazało się,
że koncepcja realizacji zamówienia oczekiwana przez zamawiającego nie obejmuje sytuacji,
w której podwykonawcą podmiotu wybranego w toku postępowania byłby agent handlingowy
- LS AIRPORT SERVICES.
Zdaniem odwołującego. można by wręcz twierdzić, że tylko
z powodu uwzględnienia przez odwołującego (na potrzeby wyceny swojej oferty) tego
podmiotu w swojej strukturze kosztowej (
i pominięcia w niej własnego magazynu czasowego
składowania), jego oferta została odrzucona. Tymczasem, jeżeli intencją zamawiającego
było, aby wykonawcy składający ofertę w postępowaniu wykorzystali na potrzeby wyceny
dokładnie ten sam magazyn czasowego składowania (i żaden inny, w szczególności
magazyn czasowego składowania należący do LS AIRPORT SERVICES), który został
podany na etapie składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, to
powinien on zawrzeć stosowny zapis w dokumentacji SIWZ. Wobec braku takiego zapisu nic
nie stało na przeszkodzie, aby odwołujący, zachowując swój magazyn czasowego
składowania, wycenił dla zamawiającego usługę uwzględniającą wykorzystanie innego
magazynu - w tym przypadku, magazynu n
ależącego do jego podwykonawcy. W obydwu
przypadkach wyciąganie jakichkolwiek konsekwencji wobec odwołującego stanowi
naruszenie art 38 ust. 4 ustawy Pzp,
zabraniającego jakichkolwiek zmian w treści SIWZ po
upływie terminu składania ofert.
Na wypadek gdyby (co zdaniem o
dwołującego nie powinno mieć miejsca w zaistniałym w
sprawie stanie faktycznym) Izb
a uznała, że wyjaśnienia odwołującego z 10 lipca 2018 r.
mogły skutkować zaistnieniem u zamawiającego dalszych, bardziej szczegółowych
wątpliwości, to odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp,
poprzez zaniechanie wezwania odwo
łującego do przedstawienia dalszych wyjaśnień.
Omawiany zarzut dotyczy treści wyjaśnień odwołującego z 10 lipca 2018 r. Odwołujący nie
może bowiem w pełni wykluczyć (choć oczywiście się z tym nie zgadza, co zostało
wykazane na wcześniejszym etapie niniejszego pisma), że zamawiający mógł powziąć
pewne dalsze wątpliwości związane z treścią wyjaśnień odwołującego (co pośrednio
potwierdza treść decyzji o odrzuceniu oferty odwołującego). Koncepcja przyjęta przez
o
dwołującego opierała się na wykorzystaniu przy realizacji zamówienia zasobów (tj.
magazynu czasowego składowania) jego podwykonawcy - LS AIRPORT SERVICES.
Uwzględnienie takiej możliwości skutkowało (samo z siebie), z uwagi na taką a nie inną treść
cennika obowiązującego w postępowaniu, faktem wpisania przez odwołującego w kilku jego
pozycjach stawki 0 PLN, z wyraźnym zastrzeżeniem o tym, że żadne koszty nie zostały
„sztucznie” przerzucone do innej pozycji niż wynikałoby to z literalnej treści SIWZ.
Z
asadą realizacji zamówienia w przyjętej przez odwołującego koncepcji miało być
wykorzystanie maga
zynu czasowego składowania należącego do LS AIRPORT SERVICES.
Odwołujący wskazał (wprost stwierdzając to w treści swoich wyjaśnień w punkcie 2.14),
że jeżeli wyjątkowo zamawiający (abstrahując od tego czy w ogóle zamawiający lub
z
leceniodawcy mogli w tym zakresie wydawać jakiekolwiek wiążące polecenia wykonawcy)
podejmie decyzję o tym, że zlecona czynność (w przypadku omawianych wyjaśnień chodziło
wprost o czynność przewidzianą pozycją §4 ust, 4 cennika, tj. czynności wykonawcy
związane z rewizją celną lub wstępną przesyłki, dokonywaną w magazynie czasowego
składowania wykonawcy) ma być dokonana nie w magazynie, który odwołujący planuje
wykorzystać do realizacji zamówienia (tj. w magazynie czasowego składowania należącym
do LS AIRPORT SERVICES), a w innym magazynie (
np. w innym magazynie, którym
dysponuje o
dwołujący), wówczas do wyceny takiej usługi może znaleźć zastosowanie
pozycja
§5 ust. 5 cennika. W dalszej części tych wyjaśnień odwołujący jednak wprost
wskazał (punkt 2.23), że faktycznie nawet w takiej sytuacji stawka z pozycji §5 ust. S cennika
nie znajdzie zastosowania, ponieważ zgodnie z literalną treścią tej pozycji dotyczy ona
przesyłek po odprawie celnej a zatem przesyłek, które są już gotowe do wysyłki do finalnego
odbiorcy i nie powinny jako takie trafić na magazyn czasowego składowania. Tym samym
nawet w takim przypadku o
dwołujący nie będzie miał wyraźnej podstawy do obciążenia
z
amawiającego jakimikolwiek kosztami w tym zakresie. Co więcej, stawka z pozycji §5 ust. 5
cennika nigdy nie będzie mogła być w praktyce wykorzystana także z tego powodu, że na
potrzeby jej „uruchomienia” odwołujący zmuszony byłby odejść od założeń wycenionej oferty
(czyli zrezygnować z magazynu czasowego składowania należącego do LS AIRPORT
SERVICES), co musiałoby skutkować konsekwentnie zmianą stawek w ofercie, a zatem
i całościową zmianą oferty.
W świetle powyższego arbitralne przyjęcie przez zamawiającego, że w cenniku
o
dwołującego doszło do jakiegokolwiek przerzucania kosztów z jakichkolwiek pozycji do §5
ust. 5 cennika nie jest uzasadnione. Powyższe potwierdza tylko fakt, że zamawiający mógł
nie zrozumieć rzeczywistej intencji odwołującego w zakresie wyjaśniania powiązań pomiędzy
poszczególnymi pozycjami cennika. Jeżeli tak było, to zamawiający powinien wezwać
o
dwołującego do przedstawienia dalszych wyjaśnień w tym zakresie a nie przyjmować (nie
mając ku temu pewności), że oferta odwołującego powinna zostać odrzucona jako
zawierająca rażąco niskie stawki lub której złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji.
Jeżeli tak było (tzn. zamawiający nie zrozumiał w pełni intencji odwołującego), to należy
uznać, że czynność zamawiającego była przedwczesna, ponieważ powinna była zostać
poprzedzona wezwaniem z art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, skierowanym do o
dwołującego
o przedstawienie dalszych wyjaśnień.
Odwołujący do odwołania powołał następujące dowody: załącznik nr 4 do SIWZ - kryteria
oceny ofert, z
ałącznik nr 2 do SIWZ - wzór cennika do wypełnienia przez wykonawców,
Informacja o wynikach
oceny spełnienia warunków udziału w postępowaniu z 12 kwietnia
2019 r., w
yjaśnienia odwołującego z 10 lipca 2018 r., decyzja o odrzuceniu oferty
o
dwołującego z 15 kwietnia 2019 r., opinia prawna w sprawie odpłatności umowy spedycji
oraz zasad ustalania wy
nagrodzenia spedytora sporządzona przez r. pr. B. J., oświadczenie
SafeCargo na temat kosztów przygotowania deklaracji dla towarów niebezpiecznych DGR z
23 sierpnia 2018 r.
, które Izba w całości przyjęła w poczet materiału dowodowego w sprawie.
Za
mawiający złożył pisemną odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o oddalenia
odwołania w całości.
Zamawiający podniósł, iż nie neguje prawa wykonawcy do optymalizacji kosztów i własnej
kalkulacji, opartej na dotychczasowym doświadczeniu. Nie sposób się nie zgodzić ze
stwierdzeniem, iż wewnętrzna kalkulacja poszczególnych elementów cennika pozostaje
suwerenną decyzją wykonawcy i tak długo, jak nie narusza ona innych znajdujących
zastosowanie przepisów prawa, pozostaje zgodna z przepisami pzp. Jednak nie mogą to być
stawki zaniżone, nie pokrywające faktycznych kosztów odwołującego i wskazujące na
sztuczne zawyżanie lub zaniżanie cen jednostkowych. W przedmiotowym zamówieniu,
poszczególne elementy cennika mają jednak duże znaczenie w zakresie możliwości
uzyskan
ia większej ilości punktów oceny ofert, a zarazem zaproponowania oferty droższej
dla z
amawiającego. Zdaniem zamawiającego, odwołujący dzięki nieuzasadnionemu
zaniżaniu części stawek za usługi, dążył do uzyskania wyższej oceny punktowej oferty.
Zamawiający, oceniając oferty, nie badał, jak sugeruje odwołujący, jedynie stawek będących
wycinkowymi elementami całkowitej ceny, lecz wziął pod uwagę charakter usług celno-
spedycyjnych. Zamawiający dokonał analizy cenowej najczęściej realizowanych usług celno-
spedyc
yjnych (realizowanych na zasadzie na zasadzie „od drzwi do drzwi”, zlecanych przez
z
amawiającego i zleceniodawców) na podstawie Cenników stanowiących ofertę
w
ykonawców i porównał, jak kształtują się koszty, które będzie ponosił zamawiający.
Zamawiający podniósł, że to na nim ciąży ustawowy obowiązek badania każdej oferty pod
kątem zaistnienia przesłanek odrzucenia. Ponadto przyjęcie wynagrodzenia ryczałtowego
nie pozbawia z
amawiającego możliwości analizy elementów składających się na cenę oferty.
W konsekwe
ncji wątpliwości w zakresie sposobu kalkulowania poszczególnych stawek
Cennika, z
amawiający dokonał symulacji kosztowej. Na uzasadnienie swojego stanowiska
zamawiający przedstawił 3 zestawienia typowych i najczęściej występujących zleceń
spedycyjnych rozum
ianych jako usługa „od-do”:
Symulacja przywozu do Polski przesyłki skonsolidowanej o łącznej wadze 1050 kg -
załącznik nr 2 do odpowiedzi na odwołanie,
2. Symulacja przywozu do Polski p
rzesyłek o łącznej wadze 70 kg - załącznik nr 3 do
odpowiedzi na odwołanie,
Symulacja wywozu z Polski przesyłki pojedynczej, o wadze 20 kg - załącznik nr 4 do
odpowiedzi na odwołanie.
Z przedmiotowych załączników jasno wynika, zdaniem zamawiającego, iż oferta
odwołującego stanowi końcowo ofertę droższą od oferty również odrzuconego wykonawcy.
Ponadto w ocenie z
amawiającego stanowi czyn nieuczciwej konkurencji.
Ad. 1 koszt przywozu z USA do Polski jednej przesyłki skonsolidowanej, o łącznej wadze
1050 kg:
DSV
252 079,08 zł
Figths On Logistics
5 303,67 zł
Ad . 2 kos
zt przywozu z USA do Polski przesyłek, o łącznej wadze 70 kg:
DSV
20 953,12 zł
Figths On Logistics
1 778,19 zł
Ad. 3 koszt wywozu z Polski do USA przesyłki pojedynczej, o wadze 20 kg:
DSV
5 499,16 zł
Figths On Logistics
251,44 zł
Zamawiający podkreślił, że jest dysponentem środków publicznych i musi je wydatkować
zgodnie z ustawą o finansach publicznych (art. 44 art. 3). Ponadto zwrócił uwagę,
iż naruszenie prawa konkurencji w zamówieniach publicznych rozpatrywać należy w dwóch
aspektach.
Po pierwsze, ocenie poddać można zachowanie zamawiającego względem
w
ykonawców biorących udział w procedurze udzielania zamówień publicznych. Po drugie
zaś, konkurencyjność w zamówieniach publicznych może być rozpatrywana poprzez analizę
zachowania wykonawc
ów (w tym również wobec zamawiającego).
Zamawiający, odnosząc się do szeregu zarzutów odwołującego, w zakresie wysokości
zerowych stawek cenowych określonych w obecnie realizowanej umowie celno-spedycyjnej
przez jednego z konsorcjantów, tj. wykonawcę UTI Poland Sp. z o.o., zauważył, iż jest to
umowa zawarta w trybie niekonkurencyjnym, więc Cennik był elementem negocjacji.
W konsekwencji przenoszenie kosztów z jednej pozycji do innej Cennika stanowiło element
negocjacji i z
amawiający miał możliwość wpływu na kształtowanie się kosztów kompleksowej
usługi celno-spedycyjnej. Cennik stanowiący załącznik do ofert w postępowaniu, który jest
przedmiotem odwołania, ma inną strukturę kosztową i trudno wprost odnosić go do Cennika
z obecnie realizowanej umowy. Wbrew twierdzeniom o
dwołującego nie można go uznać,
co do zasady,
za „lustrzaną” kopię Cennika obecnie realizowanej umowy. Niemniej jednak,
nawiązując do przedstawionego przez odwołującego argumentu (tabelka w ppkt 3.12 na str.
14 odwołania) w zakresie porównania obu Cenników, odwołujący, niezgodnie z Cennikiem
oferowanym w obecnym postępowaniu, przedstawił symulowane koszty obsługi przesyłki nr
SMD10010722 (zlecenie spedycyjne nr 327/18). W symulacji tej o
dwołujący nie uwzględnił
oferowanej stawki za załadunek/rozładunek przesyłki o wadze powyżej 1 kg (tj. 14 kg x
200,00 zł/kg 2.800,00 zł netto). W faktycznym rozliczeniu załadunek/rozładunek był naliczany
dla przesyłek o wadze brutto dopiero powyżej 100 kg, zgodnie z zapisami obowiązującego
Cennika.
Zamawiający w załączeniu (jako dowody w sprawie) przedłożył dokumenty stanowiące
podstawę rozliczenia powyższego zlecenia spedycyjnego oraz przedstawił dodatkowe dwa
przykłady zrealizowanych zleceń spedycyjnych, które pokazują końcowy koszt rzeczywistego
zlecenia oraz
symulacje kosztów wg oferowanego Cennika. Przykłady te wprost pokazują,
iż obecnie proponowany Cennik nie jest cennikiem „lustrzanym” do obecnie obowiązującego,
a łączne koszty usługi w ramach oferowanego cennika są znacząco wyższe.
Zamawiający podniósł, iż posiedzenie przed Krajową Izba Odwoławczą nie może
stanowić kontynuacji procedury wyjaśniającej w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp,
a w konsekwencji czynności zmierzających do zmiany dotychczasowych wyjaśnień
ocenionych przez z
amawiającego. Stanowi ona ocenę zakończonej już procedury
wyjaśniającej na okoliczność zaoferowania rażąco niskiej ceny i czynu nieuczciwej
konkurencji.
Odwołujący zaś, w znacznej części swojego odwołania zmierza do złożenia
dalszych nowych wyjaśnień a nie dowodów na poparcie złożonych wcześniej wyjaśnień.
Odwołujący dokonał wielu założeń, które stoją niekiedy w sprzeczności z uzyskanymi
wcześniej wyjaśnieniami z dnia 10 lipca 2018 r. jak również z treścią ogłoszenia i SIWZ. Nie
można się zgodzić ze stanowiskiem odwołującego, iż pomimo wskazania danej pozycji
cenowej w Cenniku przez z
amawiającego, np. rewizja celna lub wstępna przesyłki, z uwagi
na jej incydentalne występowanie, można ją pominąć i określić na poziomie 0,00 zł, jako nie
mającą znaczenia. A jednocześnie wskazywać, iż koszt ten znajduje się w kosztach pozycji 5
ust. 5 Cennika, która dotyczy całkiem innego etapu realizacji zlecenia spedycyjnego (m.in.
pkt 2.14 wyjaśnień). Następnie wskazywać, iż w rzeczywistości stawka zawarta w pozycji 5
ust. 5 Cennika jest, z jednej s
trony, stawką zapewniającą wykonawcy stosowne
wynagrodzenie, zaś z drugiej - stawką martwą, która nie powinna znaleźć zastosowania.
Ponadto wskazywać (w ppkt 5.89 uzasadnienia odwołania), że zaproponowana stawka
w wysokości 246 zł brutto za 1 kg przesyłki ma stanowić poniekąd czynnik zniechęcający
z
amawiającego do zlecania obsługi przesyłek w magazynie czasowego składowania
w
ykonawcy innym, niż magazyn LS AIRPORT SERVICES S.A., gdyż generowałoby tylko
niepotrzebne koszty. Takie wyjaśnienia są, w ocenie zamawiającego, potwierdzeniem
nieuczciwych praktyk w zakresie kalkulowania kosztów ceny zlecenia spedycyjnego.
Ponadto kwestionowana stawka z pozycji w
§5 ust. 5 oferowanego cennika będzie miała
zastosowanie każdorazowo po dokonaniu odprawy celnej przy załadunku/rozładunku
przesyłki z/do magazynu czasowego składowania zarówno wykonawcy, jak i agenta
handlingowego.
Zamawiający wskazał, że właściwie ocenił, iż stawki wskazane w informacji
z
amawiającego o odrzuceniu oferty stanowią istotne części składowe oferty, nie jedynie ze
względu na udział wartościowy lecz na ich charakter w kształtowaniu punktacji ofert
i możliwość niezasadnego przerzucenia ich w koszty poza cennikowe. W aktualnym stanie
prawnym, z uwagi na treść art. 90 ust. 1 pzp, dopuszczalne jest odrzucenie oferty na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 pzp, w wyniku negatywnej oceny przez z
amawiającego
otrzymanych wyjaśnień dotyczących istotnych części składowych ceny oferty. Ponadto,
odnosząc się do ppkt 3.14 odwołania, w którym odwołujący stwierdza niewielką skalę
zarzucanych mu nieprawidłowości (15,55 pkt w stosunku do maksymalnej punktacji oceny
oferty 100 pkt) z
amawiający stwierdził, że nie uważa, aby 15,55% było ilością nieznaczną,
oraz stwierdził, że w przepisach pzp nie jest określony próg, poniżej którego jest
dopuszczalna inżynieria cenowa. Zamówienie dotyczy umowy ramowej, która służy
określeniu warunków zawarcia przyszłych umów wykonawczych, a jej zawarcie jest
uzasadnione trudnościami w określeniu w dłuższej perspektywie czasowej zapotrzebowania
i
lościowego przez zamawiającego. W konsekwencji w odniesieniu do zarzutu odwołującego
w zakresie zaniechania unieważnienia postępowania z uwagi, iż cena najkorzystniejszej
oferty lub oferta z najniższą ceną przewyższa kwotę, którą zamawiający zamierza
przez
naczyć na sfinansowanie zamówienia jest niezasadna. Z uwagi na charakter umowy
ramowej nie ma podstaw do wskazania całkowitej ceny oferty, lecz jedynie wartość kosztów
lub ich istotnych części składowych.
Zamawiający podniósł, iż na podstawie art. 90 ust. 1 pzp, zamawiający jest zobowiązany
do wezwania wykonawcy do udzielenia wyjaśnień w przypadku wątpliwości w zakresie
rażąco niskiej ceny i podejrzenia działań mogących stanowić czyn nieuczciwej konkurencji.
W niniejszej sprawie takimi okolicznościami było podejrzenie, iż złożenie oferty przez
o
dwołującego stanowi czyn nieuczciwej konkurencji. Przerzucanie kosztów pomiędzy
odrębnie ocenianymi stawkami w Cenniku w ten sposób, że kształtowana jest z jednej strony
cena nierynkowa
i absurdalnie wysoka, zaś z drugiej cena nierynkowa, rażąco niska czy
wręcz symboliczna ma na celu nie zaoferowanie jak najkorzystniejszych warunków
zamawiającemu, nie konkurowanie ceną, czy jakością, lecz jedynie wykorzystanie bilansu
kryteriów oceny ofert ze szkodą dla zamawiającego. Ponadto wyjaśnienia w zakresie rażąco
niskiej ceny składane przez profesjonalny podmiot ubiegający się o udzielenie zamówienia
publicznego, winny być jasne, konkretne, szczegółowe, odnoszące się m.in. do
wymienionych w art. 90 ust. 1 pzp okoliczności dotyczących ceny lub kosztu oraz winny być
poparte dowodami. Wyjaśnienia składane przez specjalizujący się w danej branży podmiot
nie mogą bowiem opierać się na ogólnych deklaracjach i zapewnieniach, mających na celu
jedynie wywrzeć na zamawiającym wrażenie, jakoby cena oferty lub kosztu, lub ich istotnych
części składowych była rzetelna.
Zamawiający, odnosząc się do ppkt 3.4 uzasadnienia odwołania, w którym odwołujący
wyraża zaskoczenie doprecyzowaniem zamawiającego, że każda poz. Cennika powinna być
obliczona
w sposób realny i rynkowy - zamawiający uważa, że oczywistym powinno być dla
doświadczonego wykonawcy, że stawki przedstawione w cenniku stanowiącym załącznik do
oferty w postępowaniu konkurencyjnym muszą zawierać realne koszty i zysk oferenta.
Odnosząc się do ppkt 3.5 uzasadnienia odwołania, w którym odwołujący wskazuje na
złożony charakter usługi spedycyjnej i wynikające z tego ostateczne wynagrodzenie
wykonawcy z
amawiający uważa, że w przypadku umów ramowych na usługi
o zróżnicowanej strukturze, zastosowanie cennika ma umożliwić późniejszą wycenę
ustandaryzowanych, powtarzających się elementów składowych tych usług. Ze względu na
z góry nieznany zakres i specyfikacje przyszłych zamówień (zleceń spedycyjnych) nie ma
możliwości ustalenia ich konkretnych cen „od-do”, tak jak to sugeruje odwołujący. Dlatego
zastosowanie ma cennik. Pozycje cennika, wbrew twierdzeniu o
dwołującego, nie mogą być
kształtowane zupełnie swobodnie. Muszą uwzględniać faktycznie ponoszone koszty. Mogą
natomiast dawać swobodę oferentowi na ustalanie jego zysku. Zgodnie z ppkt 2.4 wyjaśnień
odwołującego z dnia 10 lipca 2018 r. oraz ppkt 4.10+4.11 uzasadnienia odwołania, obsługa
przesyłek DGR będzie realizowana przez firmę zewnętrzną, która będzie obciążać
w
ykonawcę za całościowe przygotowanie przesyłki towaru niebezpiecznego i nie będzie
obciążać wykonawcy odrębnie za wystawienia dokumentu wysyłkowego dla przesyłek DGR.
Konsorcjum DSV wyszło z założenia, iż czynność nie jest odrębnie wyceniana i pozostaje
elementem składowym całej kompleksowej usługi firmy zewnętrznej tj. przygotowanie
przesyłki niebezpiecznej do transportu. Koszt ten byłby zatem kosztem poza cennikowym,
objętym marżą, o której mowa w §9 Cennika. W odwołaniu konsorcjum DSV powołało się na
literalne brzmienie treści wskazanej pozycji Cennika. W konsekwencji zamawiający nie uznał
powyższych wyjaśnień za zasadne. Wskazują one na nieuzasadnioną możliwość
przenoszenia kosztów z tych pozycji Cennika, które podlegają ocenie punktowej, do kategorii
usług nieujętych w Cenniku. W tym zakresie rodzi to przede wszystkim obawy o wysokość
ponoszonych kosztów związanych z realizacją przedmiotowej usługi. Zgodnie z wiedzą
z
amawiającego niniejszy koszt powinien obejmować czynności, wynikające z rozdz.
przepisów IATA: Dangerous Goods Regulations, bezpośrednio związane z wystawianiem
deklaracji DGR, w tym oględziny prawidłowości opakowania przesyłki i jego zewnętrznego
oznakowania. Jest to zatem czynność cenotwórcza, gdyż wiąże się ze świadczeniem pracy.
Nawiązując do ppkt 4.20-4.21 uzasadnienia odwołania, sugerujących rynkowo
uzasadnioną stawkę zerową za wystawienie deklaracji DGR, zamawiający zauważył,
że zerowa stawka występuje w obecnie realizowanej umowie, zawartej w trybie
niekonkurencyjnym, natomiast w ostatnio realizowanej umowie zawart
ej z wykonawcą UTI
Poland w trybie konkurencyjnym w 2013 r., stawka za wystawienie deklaracji DGR wynosiła
150,00 zł netto.
Nawiązując do ppkt 4.12-4.14 i 4.17 uzasadnienia odwołania, dotyczących kosztu
opracowania DGR i kosztu przygotowania przesyłki niebezpiecznej, w świetle przepisów
IATA - z
amawiający uważa, że profesjonalny spedytor, jakim jest odwołujący, powinien
wiedzieć, że jest niemożliwe wystawienie dokumentu DGR (lub innej analogicznej deklaracji
nadawcy towaru niebezpiecznego), zarówno bez weryfikacji otrzymanych od nadawcy
dokumentów przewozowych, jak również bez dokonania naocznych oględzin przesyłki,
w tym przynajmniej ilości i zewnętrznego stanu zewnętrznych opakowań transportowych, ich
oznakowania i kompletności i stanu przymocowania wymaganych nalepek, zgodnie
z rekomendowanymi przez IATA czynnościami, wymienionymi na liście sprawdzającej przy
akceptacji do przewozu materiałów niebezpiecznych (zob. Dangerous Goods Checlist for a
Non-
Radioactive Shipment), znajdującej się na końcu przepisów IATA Dangerous Goods
Regulations, o których mowa w ppkt 4.12 uzasadnienia w odwołaniu z dn. 25.04.2019 r.
Nawiązując do podniesionego w ppkt 4.18 uzasadnienia odwołania, zarzutu
o
dwołującego: zaniechanie pozyskania oświadczenia SafeCargo o bezpłatnym wystawieniu
deklaracji DGR lub o uzyskaniu od tego podwykonawcy precyzyjnych kosztów wystawienia
wycenianego dokumentu (Ad 1.1 lit. b „Informacji o odrzuceniu oferty Konsorcjum DSV”) -
zamawiający stwierdził, że nie żądał pozyskania oświadczenia od firmy SafeCargo,
a wzywał, na podstawie art. 90 ust. 1 pzp, do przedstawienia jakichkolwiek wyjaśnień, wraz
z dowodami, dotyczących zerowego kosztu omawianej usługi.
Odnośnie kosztu przedstawienia do odprawy celnej i odbiór/nadanie przesyłki w imieniu
klienta
§4 ust. 3 Cennika (ppkt 4.22-4.47 uzasadnienia odwołania), zamawiający stwierdził,
że wyjaśnienia odwołującego w zakresie tej pozycji Cennika, uzasadniające stawkę zerową,
przedstawione w odwołaniu do KIO różnią się argumentacją od odpowiedzi wykonawcy
z dnia 10 lipca 2018 r. W ppkt 2.7 odpowiedzi z dnia 10 lipca 2018 r. konsorcjum DSV
stwierdziło, że będzie przesyłać dokumenty drogą elektroniczną i nie poniesie z tego tytułu
żadnych kosztów, a na potrzeby przedstawienia do odprawy celnej i odbioru/ nadania
przesyłek w imieniu klienta w miejscu odprawy będzie wykorzystywać zgłoszenia
elektroniczne, co wiąże się z brakiem konieczności fizycznego przedstawiania ww.
dokumentu w Urzędzie Celnym.
Odnośnie do pkt 4.27 uzasadnienia odwołania, zamawiający wskazał, iż faktem jest,
że konsorcjum DSV będzie wykorzystywać zgłoszenia elektroniczne i takie zgłoszenie
będzie mogło być składane elektroniczne, ale nie zmienia to faktu, iż zakończenie odprawy
celnej będzie wymagać fizycznego przedstawiania w Urzędzie Celnym w oryginale innych
papierowy
ch dokumentów, jak następuje: (1) w przypadku większości odpraw celnych
import
owych sprzętu wojskowego (SpW) - certyfikatów wystawianych w celu zawieszenia
należności celnych od broni i sprzętu wojskowego, importowanych dla Sił Zbrojnych RP, na
podstawie r
ozporządzenia Rady WE nr 150/2003 z dnia 21 stycznia 2003 r.; (2) w przypadku
wywozu ostatecznego -
zezwoleń indywidualnych na wywóz uzbrojenia, wydawane przez
Ministra Przedsiębiorczości i Technologii.
Odnośnie do ppkt 4.34 uzasadnienia odwołania, zamawiający podniósł, iż omawiany
certyfikat, wy
stawiany w celu zawieszania należności celnych, może być zastosowany także,
jako zgłoszenie celne, ale w przypadku większości dostaw importowych zamawiającego
i z
leceniodawców nie pełni on tej funkcji. Warto też zaznaczyć, że w funkcji zgłoszenia
celnego
byłby składany on także w oryginale, a więc nie w formie elektronicznej. Złożenie
dokumentu, nawet przesyłanego wyłącznie w formie elektronicznej, nie jest automatyczne,
gdyż wymaga nakładu pracy. Poprzez złożenie oferty wraz z cennikiem, wykonawca
zaakcep
tował treść uwagi dotyczącej §4 ust. 3 Cennika, w tym także to, że ta pozycja
cennika ma obejmować m.in. przyjęcie od zleceniodawcy i przesłanie władzom celnym
dokumentów dostarczonych przez zleceniodawcę, np.: certyfikatów zawieszających cło,
zezwoleń indywidualnych Ministra Rozwoju na wywóz uzbrojenia, świadectw pochodzenia
towaru, itp. W wyjaśnieniach zawartych w odwołaniu do KIO konsorcjum DSV zaprzeczyło
powyższemu, stwierdzając, że miało pełne prawo (ppkt.4.32 odwołania) przyjąć, że koszt
przedstawien
ia certyfikatów służących do zawieszania cła od importowanego sprzętu
wojskowego jako dokumentów równoważnych do zgłoszenia celnego należy wycenić nie
w pozycji w
§4 ust. 3, a w pozycji w §4 ust. 1 pkt 1 Cennika.
Zamawiający podkreślił, że §4 ust. 1 pkt 1 Cennika wyraźnie określa, że dotyczy kosztu
opracowania elektronicznego zgłoszenia celnego, za pierwszą pozycję taryfową (lub za
pierwszą stronę dokumentu równoważnego, np. dokumentu SAD lub odprawę celną na
Formularzu 302, wraz z deklaracją wartości celnej, DWC), a certyfikat wystawiany w celu
zawieszenia należności celnych od broni i sprzętu wojskowego, importowanego dla Sił
Zbrojnych RP będzie dokumentem wystawianym przez zleceniodawców, a nie przez
konsorcjum DSV.
W ppkt. 4.35-4.38 o
dwołania konsorcjum DSV potwierdziło, że samo przedstawienie
szczególnego rodzaju dokumentów, tj. certyfikatów służących do zawieszania cła od
importowanego sprzętu wojskowego lub indywidualnych zezwoleń wywozowych, odwołujący
wycenił w pozycji §4 ust. 3 Cennika, tylko, że za nieadekwatną stawkę 0 zł. Należy tu
zauważyć, że w poprzedniej umowie ramowej, zawartej z wykonawcą UTI Poland Sp. z o.o.,
w trybie konkurencyjnym pzp, przedmiotowa stawka Cennika wynosiła 20 zł netto.
Zamawiający – odnosząc się do kosztów czynności odwołującego związanych z rewizją
celną lub wstępną przesyłki, dokonywaną w magazynie czasowego składowania, w §4 ust. 4
Cennika (ppkt 5.28-
5.44 uzasadnienia odwołania), stawki za przewóz/handling przesyłek
w
§5 ust. 2 Cennika (ppkt 5.45+5.63 uzasadnienia odwołania), składowego za każdy dzień
objęty opłatami, w §5 ust. 4 Cennika (ppkt 5.64+5.78 uzasadnienia odwołania),
załadunku/rozładunku przesyłek o wadze rzeczywistej powyżej 1,00 kg po odprawie celnej
w celu ekspedycji przesyłki, w §5 ust. 5 Cennika (ppkt 5.79+5.93 uzasadnienia odwołania)
wskazał, iż wyjaśnienia konsorcjum DSV w zakresie ww. pozycji Cennika wskazują,
iż przyjęło ono założenie, że rewizje w magazynie czasowego składowania wykonawcy
zdarzają się sporadycznie i w jego ocenie, nie przewiduje ono, aby ten element Cennika miał
istotne znaczenie w realizacji umowy. W konsekwencji Konsorcjum DS
V przyjęło dla
wszystkich pozycji
§4 ust. 4 Cennika stawki w wysokości 0 zł. Zdaniem zamawiającego
podkreślenia wymaga, iż rewizja celna lub wstępna (wykonywana na żądanie
z
leceniodawcy) przesyłki odbywa się w obecności przedstawiciela spedytora, co powoduje
koszty osobowe i jest elementem cenotwórczym. To, że nie ma takiej pozycji w cenniku LS
Airport Services S.A. nie znaczy, iż kosztem przedmiotowej czynność nie zostanie obciążany
Zleceniodawca, m.in. w kosztach
§5 ust 5 Cennika lub w kosztach poza cennikowych.
W tym zakresie
odwołujący planuje, zgodnie z pkt 2.13 (i ppkt 2.20) wyjaśnień z dnia 10
lipca 2018 r., aby
„w pierwszej kolejności korzystać z magazynu czasowego składowania
agenta handlingowego LS Airport Services S.A. Jednak, jeżeli wyjątkowo zamawiający
podejmie decyzję o dokonaniu omawianych czynności w magazynie czasowego składowania
odwołującego, wówczas zastosowanie może znaleźć pozycja §5 ust 5 Cennika, która
zapewni
odwołującemu wynagrodzenie obejmujące także niniejszą pozycję - tj. 246,00
brutto/kg”. Natomiast w odwołaniu wykonawca zmienia dotychczasowe wyjaśnienia
i wskazuje, iż w pierwszej kolejności będzie korzystać z magazynu czasowego składowania
LS Airport Services S.A., jako swojego podwykonawcy.
Zamawiający zwrócił uwagę na rolę
jaką odgrywa LS Airport Services S.A., jako agent handlingowy (pomimo, iż to jest ta sama
firma), który jest urzędowym podmiotem, uprawnionym do działania na lotnisku Okęcie, od
LS Airport Services S.A. działającym na zasadach komercyjnego magazynu czasowego
składowania. Ponadto, sprzecznie z uzasadnieniem zamawiającego, z informacji
o odrzuceniu oferty
odwołujący, aby zmienić dotychczasowe wyjaśnienia w tym zakresie,
wskazuje, iż zamawiający nie uznaje możliwości posłużenia się podwykonawcą w postaci
magazynu czasowego składowania LS Airport Services S.A. Zdaniem zamawiającego, jest
to błędy zarzut. Zgodnie z powszechnie dostępnym cennikiem agenta handlingowego LS
Airport Services S.A. wolne od opłat składowego są pierwsze 3 dni przechowywania
w magazynie. Po tym terminie opłaty zostały określone na poziomie 0,49 zł/kg za dzień -
minimum 81 zł (oficjalny cennik LS Airport Services S.A., na który powołuje się odwołujący,
który jest cennikiem ogólnodostępnym dla wszystkich korzystających lub zamierzających
korzystać z agenta handlingowego LS Airport Services S.A.). Zatem trudno dać wiarę
wyjaśnieniom odwołującemu, jako podmiotowi od lat biorącemu udział w profesjonalnej
obsłudze celno-spedycyjnej, iż odwołujący przyjmując 0 zł za składowanie w magazynie
czasowego składowania, nie będzie przerzucał tych kosztów na zamawiającego,
w szczególności, iż są to znaczne koszty 0,49 zł/kg za dzień - minimum 81 zł. Wyjaśnienia
w o
dwołaniu jednak potwierdzają jedynie uzasadnione wątpliwości w zakresie
manipulowania stawkami cennika, w celu uzyskania większej ilość punktów. A takie działania
nie mogą zostać uznane za uzasadnioną optymalizację kosztów. Magazyn czasowego
składowania LS Airport Services S.A. może pełnić rolę magazynu czasowego składowania
odwołującego. Zamawiający nie wyklucza takiej możliwości, bez względu na formę
współpracy LS Airport Services S.A. a wykonawcą. Niemniej jednak podkreślenia wymaga,
iż nadal nie jest to uzasadnienie, aby koszty składowego wynosiły 0 zł. Inny będzie koszt
składowania u agenta handlingowego (bezpłatne składowanie przez okres 3 dni) a inny tej
samej firmy po upływie 3 dni składowania towarów (zgodny z ogólnodostępnym cennikiem
lotniskowego agenta handlingowego LS Airport Services S.A. z dn. 01.03.2018 r. -
załącznik
nr 8
do odpowiedzi na odwołanie). Stawka za składowanie w magazynie czasowego
składowania odwołującego jest częścią Cennika o charakterze cenotwórczym
i punktotwórczym dla całego zamówienia. Ponadto, zgodnie z §5 ust. 1 Cennika,
z
amawiający wyraźnie wskazał rozróżnienie między magazynem czasowego składowania
należącym do Portu Lotniczego na terytorium Polski czyli portowego agenta handlingowego,
a tym samym magazynem będącym magazynem wykonawcy.
Zamawiający zgodził się z koncepcją przedstawioną w odwołaniu (str. 36 pkt 5.76),
że przez kolejne 7 dni, a nawet dłużej, przesyłka taka nie byłaby przewożona do innego
magazynu czasowego składowania, a wciąż pozostawałaby w magazynie LS Airport
Services S.A. Ale nie można się zgodzić z koncepcją, iż koszt tego składowania nie będzie
znaczący. Odwołujący sam potwierdził, iż wprawdzie ponosiłby koszty składowania przesyłki
na terenie tego magazynu, ale uniknąłby kosztów utrzymania własnego magazynu. Zatem
w tych wyjaśnieniach zamawiający otrzymał po raz kolejny potwierdzenie manipulacji
stawkami Cennika, aby uzyskać zamówienie w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami.
Jednocześnie narażając zamawiającego na ukryte koszty, które mogą być na etapie
wystawiania faktury rozliczane jako koszty poza cennikowe
, wraz z dodatkową 9% marżą od
wartości netto poniesionych przez wykonawcę kosztów – §9 ust. 2 Cennika.
Ponadto
, zdaniem zamawiającego, za nieuprawnione należy uznać odwoływanie się do
krótkich terminów odpraw celnych. W przypadku Inspektoratu Uzbrojenia z zasady nie
korzysta się z zabezpieczenia wykonawcy na poczet należności celno-podatkowych oraz
zawiesza się należności celne na podstawie certyfikatu zgodnego z rozporządzeniem UE nr
co przedłuża odprawę celną o około 4 dni. Jeżeli konsorcjum DSV, wybierze jako
swojego podwykonawcę, LS Airport Services S.A. to zgodnie z Cennikiem złożonym wraz
z ofertą, nie wyklucza to stosowania zapisów §5 ust. 1 Cennika (rozlicznie kosztów
składowania jako kosztów poza cennikowych) i stawek §5 ust 5 (załadunku/rozładunku).
W tym zakresie trudno opierać się jedynie na niepopartych Cennikiem oświadczeniach
wykonawcy.
Zamawiający, odnośnie pkt 5.77 odwołania wskazał, iż znając specyfikę odpraw celnych
sprzętu wojskowego, konstruując SIWZ, chciał mieć możliwość przemieszczania przesyłek
z magazynu czasowego składowania agenta handlingowego do innego tańszego magazynu
czasowego składowania. Leży to w szeroko pojętym interesie zamawiającego i zamawiający
z doświadczenia wie, iż magazyn wykonawcy powinien być magazynem tańszym. Część
z
leceniodawców, działających w ramach planowanej umowy z wykonawcą będzie chciała, po
obowiązkowym przejściu przesyłki przez magazyn czasowego składowania agenta
hand
lingowego LS Airport Services S.A. na lotnisku Okęcie, korzystać z magazynu
czasowego składowania wykonawcy, a wybór magazynu będzie należał do danego
z
leceniodawcy, który, zlecając obsługę danej przesyłki, będzie się kierował rodzajem towaru,
miejscem dos
tawy przesyłki w Polsce, odpowiednią do powyższego procedurą celną
i bieżącymi przepisami lub wskazaniami polskiej administracji celnej, regulującymi
właściwości poszczególnych oddziałów celnych miejsca, w których towar można będzie
odprawiać, a także czasem realizacji obsługi celno-spedycyjnej przesyłki i kosztami tej
obsługi.
Zamawiający odnosząc się do wyjaśnień w zakresie pozycji Cennika z §5 ust. 5, jak
również pkt 5.85 i in. odwołania, w zakresie wielokrotnego (około 911 razy) zawyżenia
przedmiotowej stawki Cennika, w stosunku do dotychczasowo stosowanych stawek,
podkreślił, iż nie traktuje jej jako martwej stawki. Stawka ta określa zawsze występującą
czynność załadunku/rozładunku przesyłek o wadze rzeczywistej (brutto) powyżej 1,00 kg po
odprawie celnej, w celu ekspedycji
przesyłki. Jest to czynność powszechna i dotyczy
wszystkich przesyłek trafiających do magazynu czasowego składowania (import/eksport).
Wszystkie przesyłki muszą po odprawie celnej opuścić magazyn czasowego składowania
bez względu czy będzie to magazyn wykonawcy na lotnisku czy poza nim. Ponadto
powołana przez odwołującego definicja „operacji przemieszczania przesyłki” jest definicją nie
odnoszącą się do pojęcia „załadunek/rozładunek przesyłek po odprawie celnej, w celu
ekspedycji prze
syłki.”. Ze sformułowań §5 ust. 5 cennika oferowanego przez odwołującego
wyraźnie wynika, że stawka za załadunek/rozładunek przesyłek jest stawką za ww. czynność
dokonaną po odprawie celnej, w celu ekspedycji przesyłki, i obowiązuje dla przesyłek
o wadze
powyżej 1 kg.
Przykładowo w imporcie więc jest to stawka cennikowa za załadunek na środek
transportu, po opuszczeniu dowolnego magazynu czasowego składowania, po zakończeniu
odprawy i wydaniu sprzętu z magazynu czasowego składowania i ma ona zastosowanie
w przypadku każdej dostawy importowej towaru o określonej w cenniku wadze brutto
(obecn
ie dla przesyłek o wadze ponad 1 kg), bez względu na to, czy jest to lotniskowy
magazyn handlingowy, magazyn wykonawcy czy magazyn podwykonawcy.
Tym samym, w ocenie zama
wiającego, nie jest prawdą, że jest to stawka martwa. Będzie
to stawka obowiązująca bez względu na wybór magazynu, gdzie jest dokonywana odprawa
celna. Dotychczasowa praktyka
realizacji umów z wykonawcą UTI Poland Sp. z o.o.
wskazuje, iż zarówno w przypadku umowy ramowej, zawartej w ramach pzp (z 25.09.2013
r.), jak i umów zawartych w 2017 i w 2018 (zawartych w trybie niekonkurencyjnym) stawka
za załadunek/rozładunek w celu ekspedycji była oferowana i naliczana (przykłady nr 2 i 3
rozliczeń bieżących dostaw umowy), zgodnie z zapisami umów (wynosiła 0,22 PLN netto/
0,27 PLN brutto i obowiązywała dla przesyłek powyżej 100 kg).
C
zynność załadunku/rozładunku przesyłki po odprawie celnej, w celu jej ekspedycji, jest
wyceniona w pozycji 4 cennika agenta handlingowego
— LS Airport Sevices, gdzie stawki
wynoszą:
- za kg
0,20 PLN netto,
minimum (z użyciem wózka paletowego ręcznego)
10,00 PLN,
minimum (z użyciem podnośnika elektrycznego)
61,00 PLN.
Zamawiający dodatkowo podał, iż wyjaśnienia konsorcjum DSV, w kwestii oferowanej
stawki są sprzeczne, albowiem w ppkt 2.21-2.22 wyjaśnień z dn. 10.07.2018 r., konsorcjum
DSV twierdziło, że stawka w §5 ust. 5 Cennika ma zrekompensować m.in. koszty
składowego w magazynie czasowego składowania wykonawcy, a w odwołaniu konsorcjum
DS
V podkreśla wielokrotnie (w ppkt 1.12, 1.14, 5.82, 5.85, 5.90), że jest to stawka „martwa”.
P
odkreślenia wymaga, iż każda przesyła musi zostać załadowana/rozładowana
z magazynu czasowego składowania, w celu realizacji ich dalszego przewozu.
W konsekwencji będzie to każdorazowo używana pozycja Cennika - 246 zł za 1 kg przesyłki.
Konsorcjum DSV, wbrew dotychczasowym założeniom, że będzie korzystało z magazynu
czasowego składowania agenta handlingowego LS Airport Services S.A., tutaj wskazuje
ho
rrendalnie wysoką stawkę za załadunek/rozładunek przesyłki.
Dodatkowo zdumienie
u zamawiającego budzi interpretacja konsorcjum DSV tej pozycji
Cennika. Zapis jest bardzo czytelny. Pozycja Cennika
§5 ust. 5 wprost odnosi się do
czynności załadunku/rozładunku po odprawie celnej. Zatem przesyłka opuszcza trwale
magazyn czasowego składowania, jako towar oclony i jest ekspediowana do odbiorcy
w kolejnym ogniwie łańcucha spedycyjnego. Zatem ta pozycja w żadnym razie nie może
odnosić się do czynności załadunku/rozładunku pomiędzy magazynami czasowego
składowania bez względu na to czy jest to magazyn czasowego składowania LS Airport
Services S.A. czy inny magazyn czasowego składowania (na marginesie jest to pozycja §5
ust. 2 Cennika - powszechnie handling). Ponadto
w całości dotyczy towaru po odprawie
celnej, który nie może być po raz kolejny składowany w magazynie czasowego składowania.
Odwołujący w dalszej części odwołania potwierdza tę procedurę (pkt 5.84 odwołania).
Zdaniem zamawiającego, pozycja §5 ust. 5 Cennika, w powiązaniu ze stawkami
określonymi na poziomie mającym charakter stawek rażąco niskich, dała odwołującemu
przewagę punktową. W ocenie zamawiającego, jak wykazywał powyżej, jest to przejaw
niedopuszczalnej przez przepisy manipulacji cenami. Ponadto, j
ak ilustrują przedstawione
załączniki, przy takim określeniu stawek Cennika, oferta odwołującego jest ofertą znacznie
droższą, co godzi w interesy zamawiającego i przyszłych zleceniodawców. Tak
skonfigurowana oferta również wpłynie znacznie na czas przyszłej umowy ramowej ze
względu na bardzo szybkie wyczerpanie zaplanowanych środków.
Odnosząc się do pkt 5.93 odwołania, w zakresie rzekomo nieistotnego dla zamawiającego
charakteru stawki w
§5 ust. 5 Cennika, zamawiający wskazał, iż zastosowanie tej stawki
Ce
nnika większej o około 911 razy, przesądza o znacznym wzroście wynagrodzenia za
usługi i w takiej sytuacji bez znaczenia jest waga punktowa danej pozycji. Za samą realizację
usługi określonej w pozycji §5 ust. 5 Cennika - załadunku/rozładunku przesyłek o wadze
rzeczywistej (brutto) powyżej 1,00 kg po odprawie celnej w celu ekspedycji przesyłki
w
ykonawca żądałby 246 000 zł za każdą tonę towaru. Przy wolumenie realizowanych
przesyłek na poziomie 300 ton rocznie (z czego znaczną część stanowią towary przesyłane
przez magazyn czasowego składowania w Warszawie) środki przeznaczone na 5 letnią
realizację umowy zostałyby wykorzystane w ciągu roku tylko na tą pozycję Cennika.
Odnosząc się do ppkt 5.28-5.44 uzasadnienia odwołania, dotyczących rewizji celnej (§4
ust. 4 Cennika), z
amawiający wskazał, że:
Przy wstępnej rewizji celnej, zlecanej przez zleceniodawcę, w której będzie brał udział
przedstawiciel zleceniodawcy, jest wymagana
obecność przedstawiciela wykonawcy, co
generuje koszty;
(2) Na dzisiaj rewizja ce
lna byłaby wykonywana w magazynie czasowego składowania
portowego agenta handlingowego, ale ponieważ wykonawca ma prawo zmieniać taki
magazyn w trakcie realizacji umowy, może się okazać w przyszłości, że rewizja celna będzie
wykonywana w innym miejscu, gdz
ie obecne wyjaśnienia wykonawcy nie będą miały
zastosowania.
W czasie realizacji umowy ramowej z innym, wcześniejszym wykonawcą, rewizje
wstępne przesyłek skonsolidowanych dotyczyły w pewnym okresie każdej przesyłki
skonsolidowanej i trwały po kilka godzin.
Ze względu na charakter umowy ze spedytorem, polegający na udzielaniu
w
ykonawcy zleceń spedycyjnych, przez wielu zleceniodawców, w okresie 5 lat - każda
określona w cenniku potencjalna czynność ma zostać określona w sposób zapewniający
pokrycie j
ej kosztów.
Odnosząc
się
do
ppkt
uzasadnienia
odwołania,
dotyczących
przewozu/handlingu przesyłek między magazynami czasowego składowania (§5 ust. 2
Cennika), z
amawiający stwierdził, że:
W momencie składania oferty konsorcjum DSV wykazało posiadanie magazynu
czasowego składowania w Ożarowie Mazowieckim k/Warszawy, w związku z czym zerowa
stawka za przewóz byłaby nierealną.
(2) Obecnie o
dwołujący deklaruje, że będzie dysponował magazynem czasowego
składowania portowego agenta handlingowego LS Airport Services.
(3) Wniosek -
w trakcie realizacji umowy można się spodziewać dalszych zmian
lokalizacji
magazynu czasowego składowania odwołującego.
W ocenie z
amawiającego konsorcjum DSV, poprzez określenie grupy stawek na rażąco
niskim poziomie, co jedn
ak pozwoliło uzyskać lepszą punktację, jednocześnie określiło
stawkę nisko punktowaną – §5 ust. 5 Cennika, na bardzo wysokim, nieakceptowalnym
poziomie. W ten sposób odwołujący dokonał manipulacji ceną, co w ocenie zamawiającego
stanowi czyn nieuczciwej konkurencji.
Zarzut faktycznej zmiany SIWZ po terminie składania ofert jest w ocenie zamawiającego
całkowicie bezzasadny. W zakresie pozycji Cennika §4 ust. 2 pkt 2 oraz §4 ust. 3 Cennika
z
amawiający nie dokonał żadnego doprecyzowania na etapie oceny ofert. Wymagania
w zakresie wskazanych pozycji Cennika wynikają z istoty tych usług i przepisów w zakresie
usług celno-spedycyjnych. Są to informacje powszechnie znane w obrocie celno-
spedycyjnym.
Ponadto podstawą odrzucenia, wbrew twierdzeniom odwołującego, nie było
wskazanie LS Airport Services S.A., jako podwykonawcy. Przyczyny odrzucenia zostały
obszernie wskazane w uzasadnieniu informacji z
amawiającego o odrzuceniu oferty
odwołującego. Zamawiający wyjaśnił, iż zasadniczą podstawą odrzucenia oferty konsorcjum
DSV było zniżenie opłat za poszczególne usługi w §4 ust. 4 i §5 ust. 2 i 4 Cennika
i przeniesienie wszystkich kosztów świadczonych usług do jednej pozycji Cennika, tj. do
opłat za dokonanie załadunku/rozładunku w §5 ust. 5 Cennika.
Zamawiający podniósł również, że nie ma obowiązku ponownie wzywać wykonawcy do
złożenia wyjaśnień, w sytuacji gdy nie budzą one wątpliwości. Skierowanie powtórnego
wezwania do złożenia wyjaśnień możliwe jest tylko w szczególnie uzasadnionych
przypadkach i może dotyczyć wykonawcy, który rzetelnie złożył pierwsze wyjaśnienia, np.
gdy w świetle złożonych wcześniej wyjaśnień pojawiły się u zamawiającego nowe
wątpliwości oraz ponowienie wezwania nie może stanowić „ratowania” oferty, wówczas gdy
wykonawca składa wyjaśnienia zbyt ogólne, niekonkretne, nierzeczowe, niepoparte faktami,
wykonawca ma bowiem obowiązek dołożyć wszelkich starań, aby na pierwsze wezwanie
zamawiającego rzetelnie wyjaśnić okoliczności, które uzasadniają wysokość ceny jego
oferty. Zamawiający nie może wzywać jednak wykonawcy kilkakrotnie do uszczegółowienia
i skonkretyzowania ogólnikowych twierdzeń podanych wcześniej, prowadziłoby to bowiem do
naruszenia zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców, poprzez
sugerowanie wykonawcy, jakie wyjaśnienia powinien ostatecznie złożyć.
Zamawiający na poparcie swojego stanowiska powołał następujące dowody: cennik do
umowy ramowej z UTi Poland Sp. z o.o., z dn. 25.09.2013 r., symulacja przywozu do Polski
przesyłki skonsolidowanej o łącznej wadze 1050 kg, symulacja przywozu do Polski przesyłek
o łącznej wadze 70 kg, symulacja wywozu z Polski przesyłki pojedynczej, o wadze 20 kg,
zlecenie spedycyjne nr 327/2018 i faktura wykonawcy do tego zlecenia, zlecenie spedycyjne
nr 384/2018 i faktura wykonawcy do tego zlecenia, zlecenie spedycyjne nr 130/2019 i faktura
wykonawcy do tego zlecenia, cennik firmy LS Airport Services S.A. z dn. 01.03.2018 r.
, które
Izba przyjęła i wprowadziła do postępowania odwoławczego.
Za nieskuteczne Izba uznała zgłoszenie przystąpienia do postępowania odwoławczego –
po stronie
zamawiającego - wykonawcy Fights On Logistics sp. z o.o., stwierdzając brak
legitymacji czynnej przys
tępującego z art. 185 ust. 2 ustawy Pzp, powołując się na
okoliczność, iż zgłaszający przystąpienie mocą wyroku Krajowej Izby Odwoławczej został
skutecznie wykluczony z postępowania, od którego to wyroku zgłaszający przystąpienie nie
wniósł skargi, a co za tym idzie oferta wykonawcy została skutecznie odrzucona
z postępowania. Termin na wniesienie skargi upłynął 18 kwietnia 2019 r.
Izba ustaliła, co następuje.
Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, że odwołujący posiada interes w uzyskaniu
przedmiotowego zamówienia, kwalifikowanego możliwością poniesienia szkody w wyniku
naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy, o których mowa w art. 179 ust. 1
ustawy -
Prawo zamówień publicznych, co uprawniało go do złożenia odwołania.
(§4 ust. 2 pkt 2 Cennika odwołującego)
Zamawiający w treści załącznika nr 2 do specyfikacji istotnych warunków zamówienia
stanowiącego „Cennik usług świadczonych przez agencje celną (…)” w §4 ust. 2 pkt 2 żądał
podania przez wykonawców stawki „Za wystawienie deklaracji towaru niebezpiecznego
(DGR), dla każdej pozycji DGR.”.
Odwołujący w swojej ofercie podał 0,00 zł. Zamawiający wezwał odwołującego do
złożenia wyjaśnień dotyczących zaoferowanej ceny, w omawianej pozycji.
Odwołujący wyjaśnił, że nie wycenił w cenniku samego opracowania tego dokumentu,
ponieważ całość usługi (przygotowanie towaru niebezpiecznego do wysyłki,
w tym także opracowanie wymaganej deklaracji) będzie realizowana przez podwykonawcę -
tj. SafeCargo Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie („SafeCargo”), który będzie obciążać
odwołującego za całościowe przygotowanie przesyłki towaru niebezpiecznego i nie będzie
obciążać odwołującego odrębnie za wystawienie samego dokumentu wysyłkowego dla
przesyłek DGR (tj. omawianej deklaracji). Na potwierdzenie powyższego odwołujący
przedłożył zamawiającemu dowód w postaci przykładowej faktury wystawionej przez
SafeCargo, gdzie czynność wystawienia deklaracji dla przesyłki DGR nie została odrębnie
wyceniona pozostając elementem składowym całej usługi kompleksowo świadczonej na
rzecz odwołującego (tj. przygotowania przesyłki niebezpiecznej do transportu).
Zamawiający nie uznał wyjaśnień odwołującego. W jego ocenie odwołujący nie wykazał,
że jego podwykonawca (tj. SafeCargo) wystawi deklaracją DGR bezpłatnie oraz
że odwołujący nie uzyskał od tego podwykonawcy kosztów wystawienia wycenianego
dokumentu. Ponadto zamawiający wskazał, że w tej konkretnej pozycji odwołujący był
zobowiązany uwzględnić wszelkie koszty związane z czynnościami wynikającymi z rozdziału
8 przepisów IATA: Dangerous Goods Reguiations (zbiór przepisów regulujących sposób
przewozu
i
dokumentowania
przewozu
lotniczych
przesyłek
niebezpiecznych
w międzynarodowym transporcie lotniczym), które są bezpośrednio związane
z wystawieniem deklaracji DGR, w tym także oględziny prawidłowości opakowania przesyłki
i jego zewnętrznego oznakowania.
(§4 ust. 3 Cennika odwołującego)
Zamawiający w treści załącznika nr 2 do specyfikacji istotnych warunków zamówienia
stanowiącego „Cennik usług świadczonych przez agencje celną (…)” w §4 ust. 3 żądał
podania przez wykonawców stawki „Za przedstawienie do odprawy celnej i odbiór/nadanie
przesyłki w imieniu klienta w miejscu odprawy (tj. w oddziale celnym w Warszawie lub innym
oddziale celnym na terytorium RP
(…).” – w podziale na określone wagi przesyłek.
Odwołujący dla każdej podpozycji podał 0,00 zł.
Zamawiający wezwał odwołującego do złożenia wyjaśnień w zakresie zaproponowanej
ceny. Odwołujący, w wyznaczonym przez zamawiającego terminie złożył wyjaśnienia.
W decyzji o odrzuceniu oferty zamawiający wskazał, że oprócz dokumentów
elektronicznych wystawianych przy czynnościach objętych omawianą pozycją zachodzi
pot
rzeba przedstawienia pewnych dokumentów w wersji papierowej i został przywołany
przykład certyfikatów służących do zawieszania cła od importowanego sprzętu wojskowego.
Ponadto zamawiający wskazał, że w ramach tej pozycji powinny zostać uwzględnione także
i
nne koszty m.in. stały koszt dostępu do celnego systemu informatycznego, za pomocą
którego zgłaszane są elektronicznie przesyłki do Oddziału Celnego.
(§4 ust. 4 Cennika odwołującego)
Zamawiający w treści załącznika nr 2 do specyfikacji istotnych warunków zamówienia
stanowiącego „Cennik usług świadczonych przez agencje celną (…)” w §4 ust. 4 żądał
podania przez wykonawców stawki „Za czynności wykonawcy związane z rewizją celną lub
wstępną przesyłki, dokonywaną w magazynie czasowego składowania wykonawcy (…) –
z podziałem na 5 podpozycji wagowych.
Odwołujący przyjął dla wszystkich pozycji z §4 ust. 4 stawkę w wysokości 0 PLN.
Powyższe wzbudziło wątpliwości zamawiającego, w wyniku czego zamawiający wezwał
odwołującego do przedstawienia wyjaśnień. W wyjaśnieniach przedstawionych
zamawiającemu w dniu 10 lipca 2018 r., odwołujący wprost wskazał na dwie okoliczności,
uzasadniające przyjęcie stawki w wysokości 0 PLN.
W pierwszej kolejności odwołujący wyjaśnił, że jak wynika z doświadczenia jego
konsorcjanta (UTI) r
ewizje celne lub wstępne przesyłki w magazynie czasowego
składowania wykonawcy zdarzają się niezmiernie rzadko (podając wprost przykład z 2018 r.,
gdzie do chwili przedstawiania wyjaśnień zamawiającemu nie dokonano jeszcze ani jednej
rewizji wstępnej przy odprawie ostatecznej). Z drugiej strony odwołujący wskazał na wysokie
koszty utrzymywania magazynu czasowego składowania przez wykonawcę (koszty
utrzymania w praktyce niewykorzystywanego magazynu należącego do wykonawcy wynoszą
ok. 50.000 PLN netto miesięcznie). W związku z powyższym odwołujący przyjął, że co do
zasady nie przewiduje przeprowadzania rewizji celnych lub wstępnych w swoim magazynie
czasowego składowania (zbyt duży koszt jego utrzymania w powiązaniu z bardzo niskim
prawdopodobieństwem wystąpienia konieczności takiej czynności). W tym zakresie
odwołujący wskazał, że w pierwszej kolejności będzie korzystać z magazynu czasowego
składowania agenta handlingowego działającego na terenie Portu Lotniczego Okęcie, czyli
LS AIRPORT SERVICES, tj. swojego podwykonawcy.
Zamawiający nie uznał jednak wyjaśnień odwołującego odnoszących się do pozycji §4 ust
4. W uzasadnieniu swojej decyzji zamawiający przyjął, że w ramach tej pozycji chodziło mu
wprost o czynności dokonywane w magazynie czasowego składowania wykonawcy, a nie
jego podwykonawcy. Ponadto zamawiający wywnioskował z treści wyjaśnień odwołującego,
że w rzeczywistości koszty czynności z pozycji §4 ust. 4 (czyli rewizje celne lub wstępne
przesyłki) mają być pokrywane przez środki uzyskane z pozycji §5 ust. 5 (czyli opłaty za
załadunek/rozładunek po odprawie celnej, w celu ekspedycji).
(§5 ust. 2 Cennika odwołującego)
Zamawiający w treści załącznika nr 2 do specyfikacji istotnych warunków zamówienia
stanowiącego „Cennik usług świadczonych przez agencje celną (…)” w §5 ust. 2 żądał
podania przez wykonawców stawki „Za przewóz/handling przesyłek, dokonywany między
magazynem czasowego składowania należącym do Portu Lotniczego w Warszawie,
a magazynem czasowego składowania należącym do Wykonawcy, znajdującym się
w Warszawie lub w obrębie do 30 km od granic administracyjnych Warszawy, za 1 kg wagi
brutto przesyłki.”.
Odwołujący przyjął dla tej pozycji stawkę w wysokości 0 PLN.
Powyższe wzbudziło wątpliwości zamawiającego, w wyniku czego zamawiający wezwał
odw
ołującego do przedstawienia wyjaśnień.
W wyjaśnieniach przedstawionych zamawiającemu w dniu 10 lipca 2018 r., odwołujący
wprost wskazał, że zaoferowana stawka wynika z wykorzystania przez niego (na potrzeby
realizacji umowy z zamawiającym) magazynu czasowego składowania należącego do LS
AIRPORT SERVICES. W ocenie odwołującego rozwiązanie to będzie generowało niższe
koszty dla odwołującego, a w konsekwencji niższe koszty dla zamawiającego. Zamawiający
nie uznał jednak wyjaśnień odwołującego odnoszących się do pozycji §5 ust. 2 i przyjął,
że koszty odwołującego w tym zakresie będą pokrywane ze środków uzyskanych
z innej pozycji, tj. §5 ust. 5 cennika. Ponadto zamawiający stwierdził, że w ramach
planowanej umowy z wykonawcą część zleceniodawców, w imieniu których zamawiający
zawiera umowę (tj. podmioty wskazane w rozdziale 5 umowy ramowej), po obowiązkowym
przejściu przesyłki przez magazyn czasowego składowania agenta handlingowego LS na
Okęciu (czyli LS AIRPORT SERVICES), będzie chciała korzystać z magazynu czasowego
składowania wykonawcy oraz że wybór magazynu będzie należał do danego zleceniodawcy,
który zlecając obsługę danej przesyłki, będzie się kierował rodzajem towaru, miejscem
dostawy przesyłki w Polsce, odpowiednią do powyższego procedurą celną i bieżącymi
przepisami lub wskazaniami polskiej administracji celnej, regulującymi właściwości
poszczególnych oddziałów celnych miejsca, w których towar można będzie odprawiać,
a także czasem realizacji obsługi celno-spedycyjnej przesyłki i kosztami tej obsług. Ponadto
zamawiający wskazał, że liczy się z koniecznością korzystania przez Zleceniodawców
świadczonych usług (jednostki wojskowe, w imieniu których zamawiający zawierać będzie
umowę z wykonawcą wybranym w toku postępowania) w przyszłości z magazynu
czas
owego składowania innego niż magazyn należący do LS AIRPORT SERVICES.
W ocenie z
amawiającego brak wykorzystania magazynu czasowego składowania
należącego wprost do odwołującego (a wykorzystanie w tym zakresie zasobów LS AIRPORT
SERVI
CES) byłby rzekomo niezgodny z interesem podmiotów obsługiwanych przez
wykonawcę, a także niezgodny z treścią ogłoszenia o zamówieniu oraz SIWZ.
(§5 ust. 4 Cennika odwołującego).
Zgodnie z opisem tej pozycji
zawartym w Załączniku nr 2 do SIWZ (formularz cennika)
dotyczyła ona stawki wykonawcy za składowanie przesyłki w magazynie czasowego
składowania należącym do wykonawcy po upływie terminu, w którym od składowania tej
przesyłki nie pobiera się żadnych opłat.
Zgodnie z treścią swojej oferty, odwołujący przez pierwsze 10 dni liczonych od dnia
przywiezienia przesyłki nie będzie pobierał żadnej opłaty, a następnie opłata za składowe we
wszystkich objętych pozycją §5 ust. 4 będzie wynosiła 0 PLN.
Powyższe wzbudziło wątpliwości zamawiającego, w wyniku czego zamawiający wezwał
o
dwołującego do przedstawienia wyjaśnień.
W wyjaśnieniach przedstawionych zamawiającemu w dniu 10 lipca 2018 r. odwołujący
wprost wskazał, że zaoferowane przez niego stawki za składowanie przesyłek po upływie 10
dni wolnych od składowego wynikają z wykorzystania przez niego (na potrzeby realizacji
umowy z z
amawiającym) magazynu czasowego składowania należącego do LS AIRPORT
SERVICES. W ocenie o
dwołującego rozwiązanie to będzie generowało niższe koszty dla
o
dwołującego, a w konsekwencji niższe koszty dla zamawiającego.
Zamawiający nie uznał jednak wyjaśnień odwołującego odnoszących się do pozycji §5
ust. 4 i przyjął, że koszty odwołującego w tym zakresie będą pokrywane ze środków
uzyskanych z innej pozycji, tj. §5 ust. 5 cennika. Argumentacja zamawiającego w tym
zak
resie pozostawała zbieżną z tą dotyczącą pozycji §5 ust. 2 cennika.
(§ 5 ust. 5 Cennika odwołującego).
Zamawiający w treści załącznika nr 2 do specyfikacji istotnych warunków zamówienia
stanowiącego „Cennik usług świadczonych przez agencje celną (…)” w §5 ust. 5 żądał
podania przez wykonawców stawki „Za załadunek/rozładunek o wadze rzeczywistej powyżej
….. kg, po odprawie celnej, w celu ekspedycji przesyłki – nalicza się następujące stawki: ….
PLN netto/kg, … brutto/kg.”.
Odwołujący przedstawiając zamawiającemu swój cennik, we wskazanej pozycji podał
cenę „200 PLN netto/kg, 246 brutto/kg”.
Zamawiający działając na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy Pzp, zwrócił się do
odwołującego z prośbą o udzielenie wyjaśnień w zakresie omawianej pozycji Cennika.
W odpowied
zi na powyższe, konsorcjum DSV udzieliło wyjaśnień, w piśmie z dnia 10
lipca 2018 roku, o
dwołujący wskazał, iż „Gdyby jednak Zamawiający zdecydował się na
magazynowanie przesyłek na magazynie czasowego składowania Wykonawcy, w §5 ust. 5
Cennika Wykonawca z
aoferował cenę zapewniającą Wykonawcy stosowne wynagrodzenie
z tego tytułu. Stąd też wynika różnica w stawce zaoferowanej przez Wykonawcę w stosunku
do dotychczas ofer
owanych stawek i stanowi odpowiedź na zapytanie Zamawiającego
wystosowane na podstawie art. 87 ust. 1 PZP. Co jednak niezmiernie istotne, w praktyce
stawka wskazana w §5 ust. 5 Cennika w ogóle nie powinna znaleźć zastosowania, ponieważ
zgodnie z literalną treścią tej pozycji, dotyczy ona przesyłek po odprawie celnej a zatem
przesyłek, które są już gotowe do wysyłki do finalnego odbiorcy i nie mogą trafić na magazyn
czasowego składowania wykonawcy. Powyższe jeszcze tym bardziej uzasadnia
wykonywanie tej czynności w ramach magazynu czasowego składowania agenta
handlingowego LS i zastosowanie w t
ym zakresie stawek a także okresu wolnego od opłat
wskazanych w cenniku agenta handlingowego lotniska LS.
Na marginesie, pragnę wskazać,
że podczas dotychczasowej współpracy Zamawiającego z konsorcjantem Wykonawcy,
w przypadku przesyłek „general cargo”, Zamawiający nigdy nie ponosił kosztów składowego
w LS. Wykonawca planuje
, aby utrzymać tę tendencję i dokonywać odprawy w terminie 3 dni
w
olnych od składowego. W ocenie Wykonawcy, powyższe wyjaśnienia w pełni potwierdzają
rynkowość i realność poszczególnych elementów Cennika załączonego do oferty złożonej
przez Wykonawcę w Postępowaniu.”.
Zamawiający w informacji o odrzuceniu oferty odwołującego podniósł, iż tytułując §5
Cennika, jako: „Opłaty za składowanie i przeładunek przesyłek w magazynach czasowego
sk
ładowania w Warszawie”, oraz oznaczając i opisując poszczególne jego ustępy, formalnie
przyjął, że czynności załadunku/rozładunku, wymienione w §5 ust. 5 Cennika, będą
wykonywane zawsze, niezależnie od tego, który magazyn czasowego składowania będzie
użyty. Zamawiający, umieszczając miejsca na wpisanie stawek w §5 ustępy 2, 4 i 5 Cennika,
założył, że część Zleceniodawców, działających w ramach planowanej umowy
z Wykonawcą, będzie chciała, po obowiązkowym przejściu przesyłki przez magazyn
czasowego składowania agenta handlingowego LS na lotnisku Okęcie, korzystać
z magazynu czasowego składowania Wykonawcy, a wybór magazynu będzie należał do
danego Zleceniodawcy, który, zlecając obsługę danej przesyłki, będzie się kierował rodzajem
towaru, miejscem dostawy p
rzesyłki w Polsce, odpowiednią do powyższego procedurą celną
i bieżącymi przepisami lub wskazaniami polskiej administracji celnej, regulującymi
właściwości poszczególnych oddziałów celnych miejsca, w których towar można będzie
odprawiać, a także czasem realizacji obsługi celno-spedycyjnej przesyłki i kosztami tej
obsługi. Zamawiający wskazał, że liczy się z koniecznością korzystania przez
Zleceniodawców w przyszłości z magazynu czasowego składowania, innego, niż magazyn
lotniskowego agenta handlingowego; po
wodem tych obaw jest fakt, że administracja celna
prowadziła
kiedyś
politykę
terytorialnego
przyporządkowania
siedzib
polskich
importerów/eksporterów do danych oddziałów celnych, przy czym był okres, że oddziały
celne, przyporządkowane do lotniska Okęcie, jako graniczne, bywały preferowane przez
administrację celną, jako właściwe do przyjmowania raczej odpraw celnych tranzytowych, niż
dokonywania odpraw ostatecznych, m.in. w przypadku stosowania procedur ostatecznego
przeznaczenia. Zdaniem zamawiającego, wysokość omawianych stawek jest odwrotnie
proporcjonalna do liczby punktów, uzyskiwanych z tytułu wysokości oferowanych stawek,
wyższa stawka w §5 ust. 5 Cennika DSV przekłada się na utratę mniejszej ilości punktów
oceny, niż suma odpowiednio wyższych stawek w §4 ust. 4 i 5 ust. 2 i 4 Cennika DSV. W ten
sposób Konsorcjum DSV dokonało sztucznego zaniżenia wartości usług, obejmujących:
czynności Konsorcjum DSV związane z rewizją celną, przewóz/handling przesyłek między
magazynami czasowego składowania i składowanie przesyłek w magazynie czasowego
składowania Konsorcjum DSV, zawyżając jednocześnie wartość usług załadunku/rozładunku
przesyłek, dokonywanego po odprawie celnej w celu ekspedycji przesyłek. Tym samym
Konsorcjum DSV, przez sztuczne zaniżenie stawek dotyczących części zamówienia, dążyło
do uzyskania wyższej oceny punktowej swojej oferty. Konsorcjum DSV, przypisując
poszczególnym usługom inne wartości, niż rzeczywiste, które powinny być im przypisane,
tak skonstruowało swoją ofertę, że działanie to dałoby mu możliwość zdobycia wyższej
oceny, a w konsekwencji -
uzyskania przedmiotowego zamówienia publicznego.
Jednocześnie stawka wskazana przez Konsorcjum DSV w §5 ust. 5 Cennika DSV, jako
nisko punktowana, została określona na niezwykle wysokim poziomie. Z jednej strony
Konsorcjum DSV wyjaśnia, iż przedmiotowa stawka nie powinna znaleźć zastosowania i jest
stawką martwą. Aby w innej części wyjaśnień z dn. 10.07.2018 r. wskazywać, iż w tej stawce
mieszczą się inne znaczne koszty z innych pozycji Cennika DSV - odpowiednio pkt 2.22,
2.14 wyjaśnień z dn. 10.07.2018 r. Ponadto nadmienić należy, iż przedmiotowa stawka
powoduje znaczne zwiększenie kosztów zleceń spedycyjnych, co w bardzo krótkim okresie
obowiązywania umowy spowodowałoby wydatkowanie wszystkich środków przeznaczonych
na to zadanie przez Zamawiającego. Wskutek pozbawienia znaczenia kryteriów oceny ofert
powoduje, że Zamawiający zmuszony jest do wybierania, jako najkorzystniejszej oferty, która
nie jest ofertą najkorzystniejszą ekonomicznie. Najdobitniejszym przykładem konsekwencji
takiego działania jest przedstawienie skutków zastosowania stawki oferowanej w §5 ust. 5
Cennika DSV. Za samą realizację usługi określonej w §5 ust. 5 Cennika:
„załadunek/rozładunek przesyłek o wadze rzeczywistej (brutto) powyżej 1,00 kg po odprawie
celnej, w celu ekspedycji przesyłki”, Konsorcjum DSV żądałoby 246 000 zł za każdą tonę
towaru. Przy wolumenie obsługiwanych przesyłek na poziomie 300 ton rocznie, w przypadku
zastosowania tej stawki, środki przeznaczone na pięcioletnią realizację umowy zostałyby
wykorzystane w ciągu roku tylko na tą jedną pozycję Cennika DSV. Objęta omawianą stawką
czynność załadunku/rozładunku przesyłki jest, wg. Zamawiającego, powszechna, gdyż
występuje przy każdej odprawie celnej i dotyczy wszystkich przesyłek trafiających do
magazynu czasowego składowania (w imporcie i eksporcie). Wszystkie takie przesyłki
muszą być, po odprawie celnej, przemieszczone z rampy magazynu i załadowane na
samochód, w celu ich dalszego przewozu. W konsekwencji będzie to jedna z częściej
używanych pozycji Cennika. Wg ppkt 2.23 zdanie pierwsze wyjaśnień z dn. 10.07.2018 r.,
stawka ujęta w §5 ust. 5 Cennika Wykonawcy miałaby zastosowanie wyłącznie dla przesyłek
dla których byłby wykorzystywany magazyn czasowego składowania tego Wykonawcy
i pokrywałby wysokie koszty tego magazynu, o których mowa w wyjaśnieniach z dn.
10.07.2018 r. ppkt 2.19, ppkt 2.20 i ppkt 2.21 ostatnie zdanie. Jednocześnie Konsorcjum
DSV, uzasadniając w ppkt 2.19-2.21 wyjaśnień z dn. 10.07.2018 r., możliwość uniknięcia
przez Zleceniodawców wysokich kosztów składowania przesyłek w magazynie czasowego
składowania lotniskowego agenta handlingowego LS, stwierdziło, że Zleceniodawcy nie
będą musieli ponosić tych kosztów, gdyż nic nie ogranicza Konsorcjum DSV, by uczynić
magazyn LS, magazynem czasowego składowania Konsorcjum DSV. Jednak w takim
przypadku, zgodnie z interpretacją Konsorcjum DSV, zawartą we wskazanych ppkt 2.19-2.21
wyjaśnień z dn. 10.07.2018 r., stawka 246,00 zł brutto za kg przesyłki stawałaby się znowu
należna.
Zdaniem zamawiającego, wyżej opisane zachowanie za sprzeczne z dobrymi obyczajami
kupieckimi i za przejaw manipulowana elementami cen przez Konsorcjum DSV, polegające
na celowym przyjmowaniu rażących dysproporcji, w stosunku do faktycznych kosztów
świadczonych usług. Prowadzenie przez Konsorcjum DSV tzw. "inżynierii cenowej" ma na
celu zdobycie przewagi punktowej i prowadzi w konsekwencji do wyboru oferty Konsorcjum
DSV, jako najkorzystniejszej, która jest jednocześnie ofertą niekorzystną dla Zamawiającego.
Takie działanie zagraża również interesom innego Wykonawcy, który prawidłowo skalkulował
ceny za poszczególne usługi - zgodnie z oczekiwaniami Zamawiającego. Niewątpliwym jest,
że działanie Konsorcjum DSV utrudniłoby konkurentowi dostęp do rynku, mimo zaoferowania
przez tego konkurenta wykonania usługi zgodnie z wymogami SIWZ, po niższych kosztach.
Działanie Konsorcjum DSV, polegające na zaniżeniu opłat za poszczególne usługi w §4 ust.
4 i §5 ust. 2 i 4 Cennika DSV i przeniesieniu wszystkich kosztów świadczonych usług do
jednej wartości opłaty za dokonanie załadunku/rozładunku w §5 ust. 5 Cennika DSV,
wyczerpuje, w ocenie Zamawiającego, znamiona czynu nieuczciwej konkurencji i stanowi
naruszenie art. 89 ust, 1 pkt 3 ustawy PZP, w związku z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16
kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 419) (dalej:
„ustawy ZNK”). Ponadto w ocenie Zmawiającego działanie Konsorcjum DSV nosi również
znamiona naruszenia z art. 15 ustawy ZNK. Przep
is ten zawiera przykładowe wyliczenie
czynów, które bez wątpienia ustawa uznaje za mające na celu utrudnienie przedsiębiorcom
dostępu do rynku. Zamawiający podziela stanowisko, wyrażone w Uchwale z 16 kwietnia
2014 roku sygn. KIO/KD 30/14, zgodnie z którym: „okolicznością przesądzającą
o naganności postępowania wykonawcy w stopniu uzasadniającym zastosowanie przepisu
art. 15 ustawy ZNK jest manipulowanie ceną w celu uzyskania zamówienia. Ponieważ taka
czynność zagraża interesom innych wykonawców, którzy prawidłowo skalkulowali ceny za
poszczególne usługi, a więc zgodnie z oczekiwaniami zamawiającego i znaleźli się w gorszej
sytuacji podczas dokonywania oceny ich ofert, niewątpliwym jest, że działalnie wykonawcy
utrudniło im dostęp do rynku, mimo zaoferowania wykonania usługi zgodnie z wymogami
SIWZ.” W ocenie Zamawiającego działanie Konsorcjum DSV zmierzało do zaburzenia
wyników oceny ofert i zapewnienia Konsorcjum DSV wyższej pozycji (ilości punktów)
z naruszeniem zasad tzw. uczciwości kupieckiej, odwołujących się do rzetelnych zasad
postępowania i dobrych obyczajów w obrocie gospodarczym, w konsekwencji naruszając
interes innego wykonawcy biorącego udział w postępowaniu, jak i Zamawiającego,
Zamawiający nie podziela poglądu prezentowanego przez Konsorcjum DSV, iż ww. działanie
stanowiło jedynie wyraz zastosowanego przez niego optymalizacji kosztów. Takie
oszacowanie wysokości cen ma na celu doprowadzenie do sytuacji, w której, ze względu na
rażąco niską cenę w którymś z kryteriów, Konsorcjum DSV uzyskuje maksymalną liczbę
punktów, a wykonawcy, którzy zaoferowali stawki rynkowe, nawet zbliżone do minimów
istniejących na rynku otrzymają praktycznie zerową ilość punktów. Ponadto opisane
działanie ewidentnie narusza również interes klienta, jakim jest Zamawiający.
Ponadto odwołujący na rozprawie złożył, na potwierdzenie okoliczności podnoszonych
w odwołaniu, następujące dowody:
wyciąg z przepisów IATA dotyczący towarów niebezpiecznych,
zestawienie informacji odpowiadającej odpisowi aktualnemu z KRS dla DSV Air&Sea
sp. z o.o.,
przybliżony koszt wszelkiego oprogramowania wykorzystywanego do obsługi przesyłek,
w tym też zapewniające dostęp do elektronicznego systemu informatycznego, za pomocą
którego zgłasza się elektronicznie przesyłki do oddziału celnego,
zestaw dokumentów dotyczących przykładowej przesyłki, co do której UTI wniosło
zabezpieczenie dla należności celnych, dzięki czemu przesyłka opuściła magazyn
czasowego składowania,
faktura nr 31010279 wykazująca miesięczny koszt utrzymania własnego magazynu
czasowego składowania,
które to dowody, Izba przyjęła do postępowania odwoławczego stwierdzając,
że potwierdzają one okoliczności w nich wskazane.
Krajowa Izba Odwoławcza zważyła, co następuje.
Zamawiający odrzucił ofertę odwołującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 3 oraz art. 89
ust. 1 pkt 4 w zwi
ązku z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp.
W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej stanowisko zamawiającego jest w pełni zasadne,
a argumentacja zamawiającego zawarta w informacji o odrzuceniu oferty odwołującego oraz
ta przedstawiona w odpowiedzi na odwołanie jest zupełna, dlatego też Izba podzielając
stanowisko zamawiającego, uznaje je za własne.
(§4 ust. 2 pkt 2 Cennika odwołującego)
W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej zarzut odwołującego jest bezzasadny.
Zdaniem Iz
by, zasadne jest stanowisko zamawiającego, iż wyjaśnienia odwołującego
wskazują na nieuzasadnioną możliwość przenoszenia kosztów z tych pozycji Cennika, które
podlegają ocenie punktowej, do kategorii usług nieujętych w Cenniku, w tym zakresie rodzi to
prze
de wszystkim obawy o wysokość ponoszonych kosztów związanych z realizacją
przedmiotowej usługi. Zgodnie z wiedzą Zamawiającego niniejszy koszt powinien
obejmować czynności, wynikające z rozdz. przepisów IATA: Dangerous Goods Regulations,
bezpośrednio związane z wystawianiem deklaracji DGR, w tym oględziny prawidłowości
opakowania przesyłki i jego zewnętrznego oznakowania. Jest to zatem czynność
cenotwórcza, gdyż wiąże się ze świadczeniem pracy. profesjonalny spedytor, jakim jest
Odwołujący, powinien wiedzieć, że jest niemożliwe wystawienie dokumentu DGR (lub innej
analogicznej deklaracji nadawcy towaru niebezpiecznego), zarówno bez weryfikacji
otrzymanych od nadawcy dokumentów przewozowych, jak również bez dokonania
naocznych oględzin przesyłki, w tym przynajmniej ilości i zewnętrznego stanu zewnętrznych
opakowań transportowych, ich oznakowania i kompletności i stanu przymocowania
wymaganych nalepek, zgodnie z rekomendowanymi przez IATA czynnościami,
wymienionymi na liście sprawdzającej przy akceptacji do przewozu materiałów
niebezpiecznych (zob. Dangerous Goods Checlist for a Non-Radioactive Shipment),
znajdującej się na końcu przepisów IATA Dangerous Goods Regulations.
Odnosząc się do stanowiska odwołującego, prezentowanego na rozprawie, iż samo
wystawie dek
laracji DGR nie jest czynnością samą w sobie pracochłonną, wykonywaną
elektronicznie, to jak to stwierdził odwołujący, aby wystawić taką deklarację (poz. 26 listy
sprawdzającej IATA) należy wykonać wszystkie wcześniej opisane czynności (poz. 1 do 25
listy
sprawdzającej IATA), co oznacza, że jednak jakiś nakład pracy trzeba wykonać.
Okoliczność, iż odwołujący w fakturach otrzymywanych od swojego podwykonawcy nie
wykazuje odrębnej pozycji dla tej czynności, nie może powodować uznania, że czynność ta
nie jest wyceniana (bezkosztowa). Zdaniem Izby profesjonalista, jakim na pewno jest
odwołujący, skoro posiada wiedzę w zakresie wszystkich czynności prowadzących do
wystawienia spornej deklaracji,
zdolny jest do samodzielnej wyceny takiej czynności, albo
jest w stan
ie ustalić ze swoim podwykonawcą cenę za tego rodzaju czynność. Istotną
w sprawie okolicznością jest fakt, iż wycena z §4 ust. 2 pkt 2 cennika, była elementem oceny
oferty w ramach kryteriów oceny ofert. Tym samym była elementem decydującym (w swoim
ogra
niczonym zakresie) dla uznania oferty za najkorzystniejszą. Dlatego też przeniesienie
wartości tej pozycji do §9 cennika odwołującego uznać należało za bezzasadne, albowiem
do tej pozycji cennika można by przenieść co najwyżej te elementy wyceny usługi, które nie
stanowiły kryteriów oceny oferty.
Ponadto wskazać należy, iż odwołujący nie udowodnił, w omawianym zakresie, iż cena
zaoferowana przez niego (0
zł), nie jest ceną rażąco niską. Odwołujący w swoich
wyjaśnieniach odwołał się jedynie do kwestii, iż będzie korzystał z firmy zewnętrznej, która
będzie obciążać odwołującego za całościowe przygotowanie przesyłki towaru
niebezpiecznego i nie będzie obciążać odwołującego odrębnie za wystawienie dokumentu
wysyłkowego dla przesyłek DGR. Z powyższego wynika zatem, iż jakiś konkretny koszt za
usługę występuje, a jedynie odwołujący nie jest w stanie go wykazać. Takie wyjaśnienie,
w kontekście tego, iż wskazana pozycja stanowi jeden z elementów oceny oferty, nie
znajduje swojego racjonalnego uzasadnienia. Tak jak p
owyżej wskazywała Izba, odwołujący
miał zatem możliwość ustalenia kosztu takiej usługi z firmą zewnętrzną, jednakże czynności
takich zaniechał, co w konsekwencji musiało wywołać negatywny skutek w postaci uznania
oferty odwołującego, jako zawierającą rażąco niską cenę.
(§4 ust. 3 Cennika odwołującego).
W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej zarzut odwołującego jest bezzasadny.
Wskazać bowiem należy, iż odwołujący w swoich wyjaśnieniach z 10 lipca 2018 roku,
podał, że Na potrzeby przedstawienia do odprawy celnej i odbioru/nadania przesyłek
w imieniu klienta w miejscu odprawy Wykonawca będzie wykorzystywał zgłoszenie
elektroniczne, co wiąże się z brakiem konieczności fizycznego przedstawienia dokumentu
w Urzędzie Celnym. Powyższa okoliczność czyni koszty związane z tą czynnością
pomijalnymi.
Zdaniem Izby, na co słusznie zwrócił uwagę zamawiający Faktem jest, że Konsorcjum
DSV będzie wykorzystywać zgłoszenia elektroniczne i takie zgłoszenie będzie mogło być
składane elektroniczne, ale nie zmienia to faktu, iż zakończenie odprawy celnej będzie
wymagać fizycznego przedstawiania w Urzędzie Celnym w oryginale innych papierowych
dokumentów, jak następuje: (1) w przypadku większości odpraw celnych importowych
sprzętu wojskowego (SpW) — certyfikatów wystawianych w celu zawieszenia należności
celnych od broni i sprzętu wojskowego, importowanych dla Sił Zbrojnych RP, na podstawie
Rozporządzenia Rady WE nr 150/2003 z dnia 21 stycznia 2003 r.; (2) w przypadku wywozu
ostatecznego
— zezwoleń indywidualnych na wywóz uzbrojenia, wydawane przez Ministra
Przedsiębiorczości i Technologii. Tym samym omawiany certyfikat, wystawiany w celu
zawieszania należności celnych, może być zastosowany także, jako zgłoszenie celne, ale
w przypadku większości dostaw importowych Zamawiającego i Zleceniodawców nie pełni on
tej funkcji. Warto też zaznaczyć, że w funkcji zgłoszenia celnego byłby składany on także
w oryginale, a więc nie w formie elektronicznej.
Ponadto wskazać należy, że przekazywanie dokumentów do odprawy celnej za pomocą
łącza elektronicznego (które również generuje koszty) nie odbywa się samoczynnie i jest
każdorazowo związane z pracą osoby wykonującej tę czynność (koszty osobowe pracy
zatrudnionej osoby). Dodatkowo za niezasadne
uznać należy stanowisko odwołującego
związane z możliwością „zaniesienia” dokumentów do Urzędu Celnego znajdującego się
w tym samym budynku, w którym znajduje biuro lidera odwołującego. Po pierwsze nie
obejmuje to sytuacji, w których dokumenty składane są w innym Urzędzie Celnym niż ten
z Warszawy (okoliczn
ość, którą wskazał zamawiający również w §4 ust. 3 lit. (a) wzoru
cennika poprzez sformułowanie „poza Warszawę”). Po drugie, co oczywiste, osobisty angaż
pracownika do wykonania tej czynności również generuje koszty osobowe. Zgodnie z §4 ust.
3 lit. c) cen
nika, operacje „przemieszczania przesyłki” obejmują „załadunek, wyładunek i inne
przemieszczenia przesyłki, dokonywane bezpośrednio przez pracowników wykonawcy na
terenie jego biura lub jego własnego magazynu, obok czynności biurowych”, co oznacza,
że odwołujący w swoich wyjaśnieniach dotyczących rażąco niskiej ceny, w ogóle pominął
elementy odnoszące się do kosztów, o których mowa w §4 ust. 3 lit. b) i c) cennika.
Tym samym zasadna była, w ocenie Izby, czynność zamawiającego polegająca na
odrzuceniu ofert
y odwołującego, w omawianym zakresie, jako zawierającej rażąco niską
cenę.
(§4 ust. 4, §5 ust. 2 i 4 Cennika odwołującego) oraz (§5 ust. 5 Cennika odwołującego).
W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej zarzuty odwołującego są bezzasadne.
Artykuł 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji
dalej znk, jako czyn nieuczciwej konkurencji kwalifikuje każde działanie, które jest sprzeczne
z prawem (a więc normami stanowionymi) oraz z dobrymi obyczajami, pod warunkiem,
iż zagraża ono lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta. Przykładowe wyliczenie
takich czynów zawiera art. 3 ust. 2 oraz wskazany przez zamawiającego art. 15 ust. 1 znk,
który stanowi katalog otwarty. Złożenie oferty zawierającej cenę nie pokrywającą wszystkich
kosztów realizacji zamówienia stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów
o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Zgodnie bowiem z art. 15 ust. 1 pkt 1 znk, czynem
nieuczciwej konkurencji jest utrudnianie innym przedsiębiorcom dostępu do rynku,
w szczególności przez sprzedaż towarów lub usług poniżej kosztów ich wytworzenia lub
świadczenia albo ich odsprzedaż poniżej kosztów zakupu w celu eliminacji innych
przedsiębiorców. Nie może budzić żadnych wątpliwości fakt, iż samo zaoferowanie rażąco
niskiej ceny za realizację przedmiotu zamówienia, może stanowić czyn nieuczciwej
konkurencji w rozumieniu ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
Orzecznictwo w zakresie zamówień publicznych w pełni aprobuje kwalifikację zachowań
rodzajowo podobn
ych do działania odwołującego, do działań spełniających znamiona
czynów nieuczciwej konkurencji. W orzeczeniu o sygn. akt UZP/ZO/0-3026/06 stwierdzono,
iż czynem takim jest „złożenie oferty i zaproponowanie gwarancji na perforację nadwozia na
okres 312 mi
esięcy (...), który jest okresem nierealnie długim, w praktyce niemożliwym do
zrealizowania” w celu "matematycznego” wypaczenia sensu kryteriów oceny ofert
i faktycznego wyeliminowania w ten sposób wykonawców należycie sporządzających
oferty.”. Podobnie w kontekście sztucznego manipulowania elementami oferty z myślą, tylko
o ocenie punktowej wypowiedziała się Izba w wyroku o sygn. akt KIO 1934/12 cyt.:
„Odwołujący, przypisując poszczególnym z usług inne wartości niż rzeczywiście winny być
im przypisane, ta
k skonstruował cenę swojej oferty, że działanie to dało mu możliwość
zdobycia przewagi konkurencyjnej i w konsekwencji pozwoliłoby na uzyskanie
przedmiotowego zamówienia. Tak wysoka różnica w proporcjach wartości poszczególnych
usług nie może być, bowiem uznana jedynie za element kalkulacji, czego zresztą
Odwołujący w żaden sposób nie wykazał. Tym samym w ocenie Izby zaistniały podstawy
ku temu, aby przypisać Odwołującemu popełnienie czynu nieuczciwej konkurencji z ustawy
z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
”. Ponadto zgodnie
z utrwalonym orzecznictwem
sądów powszechnych cyt.: „w myśl art. 3 ust. 1 ww. ustawy
czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami,
jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta. Okolicznością
przesądzającą o naganności postępowania Odwołującego w stopniu uzasadniającym
zastosowanie powołanego przepisu jest więc "manipulowanie” proporcjami poszczególnych
usług a w konsekwencji ich ceną i w konsekwencji ceną oferty, aby otrzymać przedmiotowe
zamówienie. Ponieważ takie działanie zagraża niewątpliwie interesom innych wykonawców,
którzy prawidłowo skalkulowali ceny za poszczególne usługi, a więc zgodnie
z oczekiwaniami Zamawiającego i znaleźli się w gorszej sytuacji podczas dokonywania
oceny ich ofert, niewątpliwym jest, że działanie odwołującego utrudniło im dostęp do rynku,
mimo zaoferowania wykonania usługi zgodnie z wymogami SIWZ” (wyrok SO w Poznaniu
sygn. IX Gc 19/07)
, tak też: P. Sokal: Czyn nieuczciwej konkurencji a dobre obyczaje,
Monitor Prawniczy nr 24/2011 str. 1322. Analogiczne stanowiska KIO zajmowała w sprawach
sygn. akt: KIO 640/11 oraz sygn. akt: KIO 2787/11, czy sygn. akt: KIO 7/13, gdzie
w szczególności w tej ostatniej negatywnie oceniła manipulowanie przez wykonawcę
elementami oferty (w tym wypadku również cenami jednostkowymi).
W odniesieniu do zarzutów w zakresie bezpodstawnego odrzucenia oferty stanowiącej
czyn nieuczciwej konkurencji wskazać należy, iż zamawiający w sposób prawidłowy i pełny
wykazał istnienie przesłanek z art. 89 ust. 1 pkt 3 pzp w związku z art. 3 ust. 1 znk, jak
również uzupełniająco art. 15 znk, zamawiający jasno wskazał, iż czyn nieuczciwej
konkurencji w niniejszej sprawie polega na celowym działaniu zmierzającym do zaburzenia
wyników oceny ofert i zapewnienia odwołującemu wyższej pozycji (ilości punktów)
z naruszeniem zasad tzw. uczciwości kupieckiej, odwołujących się do rzetelnych zasad
postępowania i dobrych obyczajów w obrocie gospodarczym, w konsekwencji naruszając
interes przede wszystkim z
amawiającego. Izba nie podziela poglądu prezentowanego przez
odwołującego, iż ww. działanie stanowiło jedynie wyraz zastosowanego przez niego
optymalizacji kosztów.
Zdaniem Izby, t
akie oszacowanie wysokości cen ma na celu doprowadzenie do sytuacji,
w której, ze względu na rażąco niską cenę w którymś z kryteriów odwołujący uzyskuje
maksymalną liczbę punktów, a wykonawcy, którzy zaoferowali stawki rynkowe, nawet
zbliżone do minimów istniejących na rynku otrzymają praktycznie zerową ilość punktów.
Ponadto opisane działanie ewidentnie narusza również interes klienta, jakim jest
z
amawiający, który zmuszony jest do wybrania, jako najkorzystniejszej oferty, która nie jest
ofertą najkorzystniejszą ekonomicznie.
Orzecznictwo Izby
wskazuje, iż „działanie polegające na tzw. "manipulowaniu ceną" jest
działaniem polegającym na "określaniu cen jednostkowych w taki sposób, że część cen
określana jest na poziomie rażąco niskim, w oderwaniu od rzeczywistych kosztów i nakładów
związanych z realizacją zamówienia, a część jest bez uzasadnienia zawyżona, by
rekompensować zaniżenie innych cen, przy czym celem dokonywania takiej operacji jest
zamierzona
optymalizacja dokonanych wycen” (M. Jaworska (red.) Prawo zamówień
publicznych. Komentarz,
W. 2018). Manipulacja cenowa sprowadza się zatem do
przerzucania kosztów pomiędzy poszczególnymi elementami cenotwórczymi. Celem takiej
"optymalizacji” jest nic innego jak uzyskanie przewagi nad innymi wykonawcami wedle
przyjętych przez zamawiającego kryteriów oceny ofert. Wskazać należy, że jest to działanie,
które prowadzi do wynaturzeń pozbawiających system zamówień publicznych jego
ekonomicznego sensu, jak również narusza to interes innych przedsiębiorców.
Zdaniem Izby, o
dwołujący w wyjaśnieniach z dnia 10 lipca 2018 r., jednoznacznie wskazał
(pkt 2.21- 2.
23, 2.14), iż przedstawione stawki stanowią manipulację cenową. Na kanwie
walki z tym zjawiskiem ukształtowała się obszerna i jednolita linia orzecznicza Krajowej Izby
Odwoławczej, w ramach której Izba wskazuje, że działanie wykonawców w postaci
manipulowania cenami jednostkowymi (przerzucanie kosztów) jest:
a) sprzeczne z dobrymi obyczajami rozumianymi jako normy moralne i obyczajowe
w stosunkach gospodarczych, a więc pozaprawnymi normami postępowania, którymi
powinni kierować się przedsiębiorcy (tzw. uczciwość kupiecka). Istotne znaczenie mają tu
oceny zorientowane na zapewnienie niezakłóconego funkcjonowania konkurencji poprzez
rzetelne i niezafałszowane współzawodnictwo (tak: wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach
z dnia 28 czerwca 2007 V AC 71/07);
b)
co najmniej zagraża interesom innych przedsiębiorców (wykonawców), którzy
kalkulując cenę uczciwie nie mogą w ten sposób realnie konkurować z podmiotem, który
dopuszcza się manipulowania ceną, a w konsekwencji ich dostęp do rynku jest ograniczany
przez podmiot popełniający delikt uczciwej konkurencji. Działanie takie może również
zagrażać interesom samego zamawiającego, który w następstwie tego typu manipulacji
cenowej byłby zmuszony niejednokrotnie dokonać wyboru oferty sumarycznie droższej
(zawierającej wyższą cenę całkowitą).
Tytułem przykładu należy odesłać w tym zakresie do tez Krajowej Izby Odwoławczej,
zawartych chociażby w następujących orzeczeniach: wyrok z dnia 5 kwietnia 2011 r., KIO
640/11; wyr
ok KIO z dnia 26 września 2012 r., KIO 1934/12; wyrok KIO z dnia 18 stycznia
2013 r., KIO 7/13; wyrok z dnia 19 lutego 2014 r., KIO 216/14; wyrok KIO z dnia z dnia 17
września 2015 r., KIO 1945/15; wyrok z dnia 14 listopada 2016 r., KIO 2038/16; wyrok KIO
z dnia 10 sierpnia 2017 r. KIO 1476/17; wyrok z dnia 28 marca 2017 r., KIO 473/17; wyrok
z dnia 4 lipca 2018 r. KIO 1186/18; wyrok z dnia 16 sierpnia 2018 r. KIO 1578/18.
Podobnie jak w odniesieniu do
§4 ust. 2 pkt 2 cennika odwołującego, przeniesienie
s
tawek, za enumeratywnie wymienione przez zamawiającego ww. czynności do §5 ust. 5
cennika odwołującego, uznać należało za czyn nieuczciwej konkurencji, albowiem wskazane
pozycje cennika podlegały ocenie punktowej, w ramach kryteriów oceny ofert, a co za tym
idzie niejako ukrycie wynagrodzenia za te usługi w wycenie innej usługi, która była niżej
punktowana, przy jednoczesnym oświadczeniu odwołującego o właściwie iluzorycznej
możliwości zastosowania do obciążania zamawiającego kosztami z §5 ust. 5 cennika
od
wołującego, ma znaczący wpływ na możliwość ustalenia – wybrania oferty
najkorzystniejszej. Manewr odwołującego jest więc wewnętrznie sprzeczny, gdyż z jednej
strony odwołujący twierdzi, że ww. pozycje cennika przeniesie (czy też uwzględnił) do §5 ust.
5 ce
nnika, a z drugiej strony oświadcza, że tej pozycji w ogóle nie będzie stosował. Niemniej
za
niedopuszczalne
należy
uznać
działanie
odwołującego,
uniemożliwiające
zamawiającemu dokonanie oceny oferty odwołującego w każdej z pozycji wymaganej treścią
specy
fikacji istotnych warunków zamówienia. Takie działanie ma bowiem wpływ na
zachwianie zasady zachowania uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.
Jak zatem zamawiający miałby porównać oferty, w szczególności dokonać oceny ofert
w ramach kryter
iów oceny ofert, w sytuacji, gdy jeden z wykonawców „ukrywa” koszty
w innych pozycjach, nie dając szansy zamawiającemu na rzetelne ocenienie jego oferty
w kontekście innych ofert złożonych w danym postępowaniu. Takie zachowanie wykonawcy
(odwołującego) narusza zasadę przejrzystości postępowania, uniemożliwiając innym
uczestnikom oraz zamawiającemu prawidłową i rzetelną ocenę oferty.
W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej zarzut odwołującego jest bezzasadny, a tym samym
zamawiający w sposób prawidłowy ocenił pozycję §5 ust. 5 cennika odwołującego uznając,
iż odwołujący, w tym zakresie złożył ofertę, która stanowi czyn nieuczciwej konkurencji,
w rozumieniu przepisu art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp, w związku z art. 3 ust. 1 oraz
w związku z art. 15 znk, tj. czyn manipulowania cenami, będącymi odrębnymi kryteriami
oceny ofert, w oderwaniu od realiów rynkowych, wyłącznie w celu uzyskania wyższej
punktacji w zakresie
§4 ust. 4, §5 ust. 2 i 4 cennika odwołującego.
Tym samym, biorąc pod uwagę, iż działanie odwołującego nosiło znamiona nieuczciwej
konkurencji, przez takie ukształtowanie treści oferty, które umożliwiało odwołującemu
uzyskanie maksymalnej liczby punktów w kryteriach oceny ofert, najwyżej punktowanych
z jednoczesną maksymalizacją wyceny jednego typu usługi (nisko punktowanej (1 pkt)),
przez co odwołujący uzyskując przedmiotowe zamówienie (podpisując umowę ramową) za
każdym razem obciążałby zamawiającego nierealnymi stawkami za załadunek/rozładunek
przesyłek po odprawie celnej, co skutkowałoby niezasadnym wydatkowaniem środków
publicznych.
Takie zachowanie odwołującego, musi spotkać się ze zdecydowaną krytyką
i musi podlegać negatywnej ocenie. Niemożliwe jest bowiem do zaakceptowania stanowisko
odwołującego, że powyższa stawka (246 zł/kg) nie będzie miała zastosowania, albowiem jak
to wynika wprost w treści s.i.w.z., będzie ona obligatoryjna zawsze, przy przesyłkach
powyżej 1 kg i po odprawie celnej. Oświadczenia składane przez odwołującego na
rozprawie, czy przy
pismach procesowych nie mogą mieć i nie mają żadnego znaczenia
wobec jasno ustalonej treści s.i.w.z. i wzoru umowy ramowej, wedle których zamawiający nie
będzie miał podstaw prawnych do kwestionowania rachunków wystawianych przez
odwołującego dla zamawiającego za świadczenie omawianej usługi.
Dlateg
o też Izba stwierdziła, że odwołujący dokonując manipulacji cenowej, mogącej być
uznawaną za tzw. „inżynierię cenową” czy „kreatywną politykę cenową”, dopuścił się
naruszenia ww. przepisów ustawy Pzp oraz ustawy znk.
Izba za niezasadny uznała zarzuty dotyczące naruszenia art. 38 ust. 4 w zw. z art. 89 ust.
1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 w zw. z art. 89 ust 1 pkt 3 w zw. z art. 7 ust 1 ustawy Pzp w zw.
z art. 3 ust 1 w zw. z art. 15 znk,
stwierdzając, iż zamawiający nie dokonał modyfikacji treści
specyfikacj
i istotnych warunków zamówienia, po terminie składania ofert, albowiem
zamawiający w treści informacji o odrzuceniu oferty odwołującego wprost odniósł się do
brzmienia zaakceptowanej przez odwołującego treści specyfikacji istotnych warunków
zamówienia oraz ogólnie obowiązujących przepisów dotyczących usług celno-spedycyjnych,
które profesjonalnemu wykonawcy muszą być znane.
W konsekwencji powyższych ustaleń, Izba za niezasadny uznała zarzut dotyczący
naruszenia art. 93 ust 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 usta
wy Pzp. Zdaniem Izby zamawiający
prawidłowo dokonał czynności odrzucenia oferty odwołującego, a w konsekwencji powyższej
czynności, w postępowaniu nie pozostała żadna ważna oferta, co uzasadniało decyzję
zamawiającego o unieważnieniu przedmiotowego postępowania.
Biorąc pod uwagę powyższe, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania.
Przewodniczący:
…………………………
Członkowie:
…………………………
…………………………