KIO 340/19 WYROK dnia 26 marca 2019 r.

Stan prawny na dzień: 10.06.2019

Sygn. akt: KIO 340/19 

WYROK 

 z dnia 26 marca 2019 r.    

Krajowa Izba Odwoławcza  -  w składzie: 

Przewodniczący:  

Jan Kuzawiński 

Protokolant: 

Adam Skowroński 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 marca 2019 r. w Warszawie 

odwołania wniesionego do 

Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  25  lutego  2019  r.    przez  wykonawcę  P.P.H. 

Politech Sp. z o.o., ul. Budowlana 3, 58-

100 Świdnica w postępowaniu prowadzonym przez 

Zamawiającego TAURON Dystrybucja S.A., ul. Podgórska 25A, 31-035 Kraków, 

przy udziale wykonawc

ów: 

ADD Polska Sp. z o.o. Sp. k., ul. Słomińskiego 15/504, 00-195 Warszawa, 

- Sagemcom Poland Sp. z o.o., ul. Bema 83, 01-233 Warszawa, 

- Systemy Pomiarowe ELGAMA Sp. z o.

o., Plac Kombatantów 2, 58-100 Świdnica, 

ZPA Smart Energy a.s., Střední Předmĕstí, Komenského 821, 541 01 Trutnov, 

zgłaszających przystąpienie do postepowania odwoławczego po stronie Odwołującego; 

- Apator 

S.A., ul. Gdańska 4a/lok. C4, 87-100 Toruń, 

DGT Sp. z o.o., ul. Młyńska 7, 83-010 Straszyn, 

- Foxytech Sp. z o.o., ul. Wokulskiego 11, 58-

100 Świdnica, 

- Landis+Gyr Sp. z o.o., Al. Jerozolimskie 212, 02-486 Warszawa, 

zgłaszających przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego; 

orzeka: 

uwzględnia  odwołanie  w  zakresie  zarzutu  nr  1  odwołania  i  nakazuje  Zamawiającemu 

dokonanie zmian specyfikacji istotnych warunków zamówienia poprzez:  

przedłużenie  terminu  składania  ofert  o  co  najmniej  5  miesięcy  od  dnia  ogłoszenia 

niniejszego  wyroku

,  przy  zachowaniu  wymogu  złożenia  wraz  z  ofertą  próbki  licznika,  


o której mowa w rozdziale 4 pkt 4.2.1.11 specyfikacji oraz dokumentów, o których mowa 

w rozdziale 3 pkt 3.7.2 specyfikacji, 

albo 

rezygnacji z wymogu złożenia ww. próbki licznika i dokumentów wraz z ofertą; 

2.  oddala 

odwołanie: 

-  w  zakresie  zarzutu  nr 

2  odwołania  w  odniesieniu  do  pkt  2.10,  2.11,  5.19,  6.1,  8.10, 

8.19, 8.20, 8.30, 8.31 Załącznika nr A do SIWZ – wymagania techniczne i pkt 1.10, 2.8, 

5.1 Załącznika nr A do SIWZ – wymagania bezpieczeństwa, 

- w zakresie zarzutu nr 4, 

- w zakresie zarzutu nr 5 w odniesie

niu do § 3 ust. 4, § 9 ust. 3 i 4 Załącznika nr 5 do 

SIWZ 

– wzór umowy; 

umarza postępowanie w zakresie pozostałych zarzutów, 

kosztami  postępowania  obciąża  Zamawiającego  -  TAURON  Dystrybucja  S.A.,  ul. 

Podgórska 25A, 31-035 Kraków i: 

3.1  zalicza  w  poczet  kos

ztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  15  000  zł  00  gr 

(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez P.P.H. Politech Sp. 

z o.o., ul. Budowlana 3, 58-

100 Świdnica tytułem wpisu od odwołania; 

zasądza od Zamawiającego - TAURON Dystrybucja S.A., ul. Podgórska 25A, 31-

035 Kraków, na rzecz Odwołującego - P.P.H. Politech Sp. z o.o., ul. Budowlana 3, 

100  Świdnica  kwotę  18  600  zł  00  gr  (słownie:  osiemnaście  tysięcy  sześćset 

złotych 

zero 

groszy), 

stanowiącą 

koszty 

poniesione 

tytułu 

wpisu  

wynagrodzenia pełnomocnika. 

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - 

Prawo zamówień publicznych 

(tekst jednolity Dz.U. 2018 poz. 1986 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego 

doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  do 

Sądu Okręgowego w Krakowie. 

Przewodniczący: 

..……………………. 


Sygn. akt KIO 340/19 

U z a s a d n i e n i e 

Zamawiający  -  TAURON  Dystrybucja  S.A.,  ul.  Podgórska  25A,  31-035  Kraków,  prowadzi  

w  trybie  przetargu  nie

ograniczonego  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  pn. 

„Dostawę  statycznych  bezpośrednich  liczników  3-fazowych  energii  elektrycznej  na  potrzeby 

opomiarowan

ia klientów grup taryfowych C1". Wartość postępowania przenosi kwoty określone 

w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp. 

Prowadzone 

przez 

Zamawiającego 

postępowanie 

zostało 

wszczęte 

przez 

zamieszczenie ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 14.02.2019 r. pod 

numerem  2019/S  032-072904, 

a  więc  do  postępowania  mają  zastosowanie  przepisy  ustawy 

Prawo  zamówień  publicznych  zmienionej  z  dniem  28.07.2016  r.  na  mocy  przepisów  ustawy  

z  dnia  22  czerwca  2016  r.  o  zmianie  ustawy 

–  Prawo  zamówień  publicznych  oraz  niektórych 

innych ustaw (Dz. U. z 2016 r., poz. 1020).    

W  dniu  14  lutego  2019  r

.  Zamawiający  udostępnił  specyfikację  istotnych  warunków 

zamówienia  (SIWZ).  Od  treści  SIWZ,  w  dniu  25.02.2019  r.  Odwołujący  wniósł  odwołanie  do 

Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej, zarzucając Zamawiającemu naruszenie: 

1) art. 25 ust. 1 pkt 2 i art. 7 ust. 1 ustawy 

Pzp w związku z § 13 ust. 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia 

Ministra  Rozwoju  z  dnia  26  lipca  2016  r. 

w  sprawie  rodzajów  dokumentów,  jakich  może 

żądać  zamawiający  od  wykonawcy  w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia,  poprzez 

żądanie  złożenia  przez  wykonawców  wraz  z  ofertą  próbek  liczników,  co  do  których 

Zamawiający  postawił  nadmierne  wymagania  techniczne  oraz  wymienionych  w  SIWZ 

certyfikatów  dotyczących  oferowanego  licznika  (oraz  innych  dokumentów  wymienionych  

w  rozdziale  3 

„Warunki  udziału  w  postępowaniu"  ust.  3.7.2  SIWZ)  -  które  nie  są  (zarówno 

próbki  o  takich  wymaganiach,  jak  i  certyfikaty  oraz  inne  dokumenty)  niezbędne  na  etapie 

oceny  ofert  do  przeprowadzenia  p

ostępowania  oraz  wyznaczenie  zbyt  krótkiego  terminu 

składania  ofert,  uniemożliwiającego  wykonawcom  uzyskanie  próbki  licznika  i  jego 

certyfikację,  co  w  konsekwencji  spowodowało  naruszenie  zasad  uczciwej  konkurencji  oraz 

proporcjonalności,  polegające  na  uniemożliwieniu  złożenia  oferty  zgodnej  z  SIWZ  przez 

wykonawców; 

2)  art.  29  ust.  1  i  2  i  art.  7  ust.  1  ustawy 

Pzp  poprzez  opisanie  przedmiotu  zamówienia  

w  sposób  zawierający  zbędne  i  utrudniające  konkurencję  wymagania  dotyczące 

funkcjonalności  technicznych  liczników  stanowiących  przedmiot  zamówienia  (szczegółowo 


wymien

ione  w  uzasadnieniu  odwołania),  a  w  tym  wymagania  obciążające  wykonawcę, 

związane  z  okolicznościami,  na  które  wykonawca  nie  ma  wpływu,  powodujące  nadmierne 

obciążenia dla wykonawców, nieuzasadnione obiektywnymi potrzebami Zamawiającego; 

3)  art.  91  ust.  1  i  2  ustawy  Pzp  oraz  art.  7  ust.  1  w  zw.  z  art.  36  ust.  1  pkt  13  ustawy  Pzp, 

poprzez  określenie kryterium „Walory techniczne", które stawia w  uprzywilejowanej  sytuacji 

jednego z wykonawców, co powoduje naruszenie zasad określonych w art. 7 ust. 1 Pzp; 

4)  art.  353

  kc,  w  zw.  z  art.  139  ust.  1  ustawy  Pzp,  oraz  art.  7  ust.  1  ustawy  Pzp  poprzez 

ustanowienie  postanowień  wzoru  umowy  w  sposób  naruszający  zasadę  swobody 

kontraktowania  wyrażoną  w  art.  353

  k

c  oraz  zasadę  proporcjonalności,  w  szczególności 

poprzez  uksz

tałtowanie  stosunku  zobowiązaniowego  w  sposób  naruszający  jego  naturę, 

równowagę stron oraz prowadzący do nadużycia praw podmiotowych Zamawiającego (jako 

podmiotu  przygotowującego  wzór  umowy),  co  zostało  szczegółowo  opisane  

w uzasadnieniu odwołania, 

względnie: 

5)  art.  93  ust.  1  pkt  7  ustawy 

Pzp  poprzez  zaniechanie  unieważnienia  postępowania,  

w  sytuacji  gdy  jego  przeprowadzenie  spowoduje,  że  będzie  ono  obarczone  niemożliwą  do 

usunięcia  wadą  uniemożliwiającą  zawarcie  niepodlegającej  unieważnieniu  umowy  

w s

prawie zamówienia publicznego. 

W oparciu o powyższe, Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu: 

1) modyfikacji 

Rozdziału 4 pkt 4.2.6. SIWZ poprzez przedłużenie przez Zamawiającego terminu 

składania  ofert  o  co  najmniej  8  miesięcy,  liczonego  od  dnia  przekazania 

informacji/opubl

ikowania  informacji  o  dokonaniu  czynności  wydłużenia  terminu  składania 

ofert  w  przypadku  wymagania  przedłożenia  próbek  liczników  energii  elektrycznej  wraz  

z  ofertą,  w  konsekwencji  pozwalając  większej  liczbie  wykonawców  na  odpowiednie 

dostosowanie swoich wyrobów do stawianych przez Zamawiającego wymagań określonych 

w SIWZ, 

albo 

2)  modyfikacji 

Rozdziału  4  pkt  4.2.6.  SIWZ  poprzez  przedłużenie  terminu  składania  ofert  o  1 

miesiąc  liczony  od  dnia  przekazania  informacji/opublikowania  informacji  o  dokonaniu 

czynności  wydłużenia  terminu  składania  ofert  w  przypadku  braku  wymagania  przedłożenia 

próbek  liczników  energii  elektrycznej  wraz  z  ofertą  oraz  przesunięcie  terminu  dostawy 

pierwszej transzy liczników, tj. po 28 tygodniach od dnia podpisania umowy; 

3)  zmiany 

treści  SIWZ,  w  tym  w  szczególności  OPZ  oraz  wzoru  umowy,  w  sposób 


przedstawiony w uzasadnieniu odwołania, 

ewentualnie 

unieważnienia postępowania. 

P

odstawy faktyczne i uzasadnienie odwołania. 

Odwołujący  informuje,  że  Zamawiający  w  rozdziale  4  SIWZ  „Postępowanie",  

dotychczasowej  treści  pkt  4.2.1.11  wymaga  złożenia  wraz  z  ofertą  jednego  egzemplarza 

próbki  oferowanego  licznika  oraz  modułu  komunikacyjnego.  Zamawiający  wskazuje,  że  oferta 

musi zawierać:  

4.2.1.11.  Jeden  egzemplarz  oferowanego  3-fazowego  licznika  energii  elektrycznej  oraz 

modułu  komunikacyjnego.  Wraz  z  próbką  Wykonawca musi  dostarczyć  dwie wersje  firmware, 

różne  od  siebie,  jako  wersja  firmware  o  numerze  (n-1)  oraz  wersja  firmware  numerze  (n)  - 

aktualny  firmware.  Wraz  z  próbką  Wykonawca  dostarczy  oprogramowanie  narzędziowe  do 

licznika  energii  elektr

ycznej  i  modułu  komunikacyjnego  /  wszelkie  inne  niezbędne  licencje  

i wyposażenie bez których nie będzie możliwe sprawdzenie pełnej funkcjonalności i wykonanie 

te

stów  sprawdzających.  Dostarczona  próbka  zostanie  poddana  badaniom  technicznym  przez 

Zamawiającego  w  celu  potwierdzenia  zgodności  ich  parametrów  z  wymaganiami  opisanymi  

w Załączniku nr 1 do projektu umowy stanowiącym załącznik nr 5 do SIWZ. Procedura badania 

próbki opisana jest w Załączniku nr 6 do SIWZ. 

Próbkę  (wraz  z  materiałami  wymienionymi  w  niniejszym  punkcie)  należy  złożyć  

w Punkcie Obsługi Kancelaryjnej TAURON Dystrybucja S.A. przy pl. Powstańców Śląskich 20, 

4  Wrocław  (pok.  Nr  044),  nie  później  niż  do  terminu  składania  ofert.  Punkt  Obsługi 

Kancelaryjnej czynny jest od poniedziałku do piątku w godzinach od 7 do 15”. 

Odwołujący  kwestionuje  powyższe  postanowienie.  Podnosi,  że  żądanie  złożenia  przez 

wykonawców próbki licznika, który ma w pełni odpowiadać licznikowi, który będzie dostarczany 

do  Zamawiającego  w  ramach  realizacji  zamówienia,  narusza  warunki  uczciwej  konkurencji 

pomiędzy zainteresowanymi wykonawcami oraz zasadę proporcjonalności. 

Odwołujący  wskazuje,  że  liczniki  zamawiane  w  postępowaniu  według  SIWZ  określonej 

przez  Zamawiającego  nie  były  wcześniej  zamawiane  ani  na  rynku  polskim  ani  europejskim, 

więc żaden  z producentów, z  wyjątkiem jednego, nie ma w swojej gamie produktowej licznika 

odpowiadającego  w  pełni  funkcjonalnościom  żądanym  przez  Zamawiającego.  Podnosi,  że 

m

ając na uwadze różne wymagania zamawiających w poszczególnych postępowaniach na tego 

typu  dostawy,  również  Zamawiających,  w  imieniu  których  postępowanie  prowadzi  Tauron,  nie 


jest uzasadniony wymóg dostarczenia już na etapie składania oferty licznika, który byłby w pełni 

zgodny 

wymaganiami 

Zamawiającego. 

Odwołujący 

podnosi, 

że 

wykonawcy,  

w  tym  on  sam, 

potrzebują  więcej  czasu  na  przeprowadzenie  procesu  dostosowania 

posiadanych 

w ofercie liczników stricte do wymagań Zamawiającego. Wywodzi, że dotychczas 

postępowania  o  udzielenie  zamówienia  na  inteligentne  opomiarowanie  realizowane  w  Polsce 

zakładały  czas  potrzebny  na  tzw.  development,  a  więc  dostosowanie  produktu  pod  kątem 

wymagań  danego  Zamawiającego  lub  grupy  Zamawiających,  ponieważ  wymagane  przez 

operatorów  urządzenia  były  unikalne  pod  względem  zarówno  sprzętowym,  jak  i 

oprogramowania. 

Jako  przykłady  podaje  ostatnie  postępowania  prowadzone  przez  Enea 

Operator  oraz  przez  Tauron  Dystrybucja  w 

imieniu  swoim  oraz  spółki  PGE  Dystrybucja  oraz 

Innogy 

(drugie  postępowanie),  na  zakup  aparatury  pomiarowej  do  stacji  bilansujących,  gdzie 

określony  przez  Zamawiających  czas  na  wykonanie  próbki  oraz  realizację  dostaw  wynosił  od 

kilku  miesięcy  (Tauron,  PGE,  Innogy)  do  roku  (Enea).  Wyjątkiem  było  postępowanie  ENEA 

Operator, 

w  którym  także  pierwotnie  ustalone  zostały  niekonkurencyjne  warunki,  które 

zamawiający  zmienił  wskutek  wniesionego  odwołania  i  udzielił  wykonawcom  znacznie 

dłuższego  od  pierwotnie  zakładanego  czasu  na  przygotowanie  oferty  pod  kątem  wymagań 

po

stawionych w postępowaniu. 

Odwołujący  wywodzi,  że  w  przedmiotowym  postępowaniu  Zamawiający  wymaga 

urządzeń  z  parametrami  i  funkcjonalnościami,  które  nie  pojawiły  się  we  wcześniejszych 

postępowaniach  u  żadnego  operatora.  Poniżej  Odwołujący  wskazuje  kluczowe  wymagania, 

które  uniemożliwiają  mu  złożenie  spełniającej  wymagania  Zamawiającego  próbki  urządzenia 

pomimo  tego,  iż  Odwołujący  posiada  licznik  z  komunikacją  GSM,  spełniający  większość 

warunków  specyfikacji  technicznej.  W  celu  skorelowania  informacji  na  temat  posiadanych 

funkcji  w  li

czniku  Odwołującego  przywołuje  listę  funkcji  z  SIWZ,  które  jego  zdaniem  są 

nadmiarowe lub wymuszają zmiany w liczniku oraz wymagają dodatkowych opracowań, badań  

i testów starzeniowych: 

W  Załączniku  A  do  SIWZ  „Wymagania  techniczne  dla  statycznych  bezpośrednich  3-

fazowych liczników energii elektrycznej" Zamawiający wymaga: 

pkt 2.10 Licznik musi mieć możliwość zdalnej zmiany metody pomiaru i rejestracji energii: 

1. zmiana z metody arytmetycznej na metodę wektorową, 

2. zmiana z met

ody wektorowej na metodę arytmetyczną. 

pkt 2.11 Licznik musi mieć możliwość lokalnej zmiany metody pomiaru i rejestracji energii: 

1. zmiana z metody arytmetycznej na metodę wektorową, 

2. zmiana z metody wektorowej na metodę arytmetyczną. 


- pkt 4.5 Liczni

k musi umożliwiać definiowanie co najmniej 1 progu przekroczenia i co najmniej 

jednego progu obniżenia napięcia dla każdej z fazy… 

pkt 4.9 W liczniku musi istnieć możliwość ustawienia w sposób lokalny: 

2. daty aktywacji i czasu trwania wartości progu ograniczenia mocy 

pkt 4.10 W liczniku musi istnieć możliwość ustawienia w sposób zdalny: 

2. daty aktywacji i czasu trwania wartości progu ograniczenia mocy. 

pkt 5.3 Moduł komunikacyjny musiał umożliwiać pracę w zakresach częstotliwości sygnału: 

2. … /EDGE:900/1800. 

pkt 5.4 Moduł komunikacyjny musiał umożliwiać co najmniej pracę w trybie …/EDGE/… 

pkt 5.11 Moduł komunikacyjny musi: 

1.  posiadać  możliwość  zdalnej  i  lokalnej  obsługi  profili  SIM/eUICC  zgodnie  ze 

specyfikacją GSMA w wersji minimum 3.1. 

-  pkt  5

.14  Licznik  lub  moduł  komunikacyjny  powinien  posiadać  dedykowany  log  zdalnej 

komunikacji rejestrujący co najmniej informację o błędnych próbach rejestracji modemu w sieci 

…/EDGE/… 

pkt 5.16 Licznik lub moduł komunikacyjny musi posiadać możliwość zdalnej zmiany wartości 

parametrów w zakresie: 

1. Włączenia i wyłączenia żądania kodu PIN dla karty SIM. 

pkt 5.17 Licznik lub moduł komunikacyjny musi posiadać możliwość lokalnej zmiany wartości 

parametrów w zakresie: 

1. Włączenia i wyłączenia żądania kodu PIN dla karty SIM. 

pkt 5.19 Moduł komunikacyjny musi wspierać protokół LWM2M w wersji co najmniej 1.0 (8 luty 

2017).  Lista  parametrów  protokołu  LWM2M,  które  musi  mieć  zaimplementowany  moduł 

komunikacyjny stanowi załącznik nr 2 do Specyfikacji. 

- pkt 6.1. ppkt 

13 Licznik musi rejestrować co najmniej następujące zdarzenia: 

13. zdarzenia związane z działaniem pola magnetycznego (próg nieczułości do 400 mT) 

– rejestracja początku i końca zdarzenia”, 

pkt  7.1.8  Licznik  musi  posiadać  wyświetlacz  LCD  z  możliwością  prezentacji  co  najmniej 

sygnalizacji  zdarzeń:  otwarcia  pokrywy  skrzynki  zaciskowej,  otwarcie  obudowy,  zadziałanie 

polem  magnetycznym,  rozładowana  bateria  (w  przypadku  wyposażenia  licznika  w  baterię  dla 

podtrzymania chodu). 

8.2. Plomby, na których są nałożone cechy zabezpieczające musza być wykonane z tworzywa 

sztucznego.  Przez  pojęcie  plomba  rozumie  się  zatem  element,  na  którym  nałożone  są  cechy 

zabezpieczające. 


- pkt 8.9.2: 

„Licznik musi zapewniać: 

Zatrzaskiwanie  30  stanów  dobowych  rejestrów  i  przechowywanie  w  pamięci  licznika 

przez okres co najmniej 45 cykli dobowych, 

Zatrzaskiwanie  30  stanów  miesięcznych  rejestrów  rozliczeniowych  i  przechowywanie  

w pamięci licznika przez okres co najmniej 12 cykli miesięcznych (1 rok), 

-  pkt  8.10:   

Rozmiar  pamięci  licznika  dla  profili  sieciowych  musi  pozwolić  na  przechowywanie 

danych  dla 

rejestracji  uśrednionych  rzeczywistych  wartości  skutecznych  napięć  fazowych  dla 

okresu rejestracji 10 minut za okres co najmniej 16 ostatnich dni. 

-  pkt  8.19 

Licznik musi posiadać czujnik zadziałania zewnętrznego pola magnetycznego (próg 

nieczułości 400 mT). 

-  pkt  8.20 

Działanie  zewnętrznego  pola  magnetycznego  o  wartości  indukcji  przy  powierzchni 

obudowy (z 

wyjątkiem tylnej ściany obudowy licznika) do 400 mT nie może powodować utraty 

klasy dokładności pomiaru licznika, zakłócenia pracy licznika, wyłączenia licznika, zmiany stanu 

członu  wykonawczego  oraz  nie  może  powodować  zadziałania  sygnalizacji  wykrycia 

oddzi

aływania pola magnetycznego. 

-  pkt  8.36  Licznik  musi 

posiadać  przycisk  zamknięcia  okresu  rozliczeniowego,  posiadający 

możliwość  zabezpieczenia  przez  oplombowanie  przed  nieautoryzowanym  jego  wciśnięciem  

i zamknięciem. 

-  pkt  8.46 

Skrzynka zaciskowa licznika musi być wyposażona w zaciski pomiarowe wykonane 

jako  klatkowe.  Śruby  muszą  mieć  łeb  płaski  oraz  uniwersalne  wgłębienie  wg  ISO  4757  - 

rowkowe  o  szerokości  1,2  ±  0,4mm  i  długości  równej  średnicy  łba  śruby  oraz  krzyżowe  typu 

Pozidrv PZ2. 

-  pkt  8.48 

Budowa  skrzynki  zaciskowej  licznika  musi  uniemożliwić  przypadkowe  włożenie 

przewodu 

w  przestrzeń  „za zaciskiem”.  Po odkręceniu śrub  listwy  zaciskowej  zacisk musi  być 

cały czas otwarty niezależnie od położenia/nachylenia licznika. 

-  pkt  8.49 

Zamawiający  wymaga  założenia  cech  zabezpieczających  na  liczniku,  nakładanych  

w  procesie  oceny  zgodn

ości  w  miejscach  do  tego  technologicznie  przygotowanych.  Sposób 

plombowania musi zostać potwierdzony przedłożonym certyfikatem MID. 

W Załączniku nr A do SIWZ „Wymagania techniczne dla statycznych bezpośrednich 3-fazowych 

liczników  energii  elektrycznej"  „Lista  parametrów  protokołu  LWM2M,  które  musi  mieć 

zaimplementowany  moduł  komunikacyjny"  –  Odwołujący  powołał  tabelę  zawierającą  99 

parametrów  protokołu  LWM2M,  których  zaimplementowania  w  module  komunikacyjnym 

wymaga 

Zamawiający. 


Dalej Odwołujący informuje, że w załączniku A do SIWZ – „Wymagania bezpieczeństwa wobec 

statycznych  bezpośrednich  3-fazowych  liczników  energii  elektrycznej"  Zamawiający  postawił 

następujące wymagania: 

- pkt 1.10 

W przypadku dostępu do licznika poprzez oprogramowanie narzędziowe, licznik musi 

rejestrować identyfikator  użytkownika uruchamiającego  oprogramowanie narzędziowe  wraz  ze 

zdarzeniem  odpowiadającym  wykonaniu  komendy,  skutkującej  wystąpieniem  zdarzenia  

w liczniku: 

1. zmiany oprogramowania (firmware) licznika 

2. zmiana parametryzacji licznika 

3. zmiana stanu elementu wykonawczego 

-  pkt  2.2 

Dostęp  do  wszystkich  interfejsów  komunikacyjnych  licznika  musi  być  realizowany 

wyłącznie po uwierzytelnianiu, z wyłączeniem asocjacji „Public". 

-  pkt  2.3 

W  liczniku  musi  istnieć  mechanizm  zdalnej  zmiany  certyfikatu  (klucza)  z  gotowych 

plików XML do uwierzytelniania na interfejsach komunikacyjnych. 

-  pkt  2.4 

Dla  poszczególnych  interfejsów  komunikacyjnych  licznika  muszą  być  stosowane 

wyłącznie  różne  certyfikaty  (klucze),  tzn.  na  każdym  z  interfejsów  nie  mogą  być  takie  same 

certyfikaty (klucze). 

- pkt 2.5 

Liczniki muszą mieć zablokowany odczyt i debugowanie poprzez interfejsy procesora 

do tego celu przeznaczone (SWD, JTAG i inne). 

pkt  2.6  Komunikacja  między  modułem  komunikacyjnym  a  systemem  odczytowym  musi  być 

szyfrowana algorytmem TLS w wersji 1.3. 

-  pkt  2.9 

Moduł  komunikacyjny  licznika  musi  posiadać  możliwość  ograniczenia  dostępu  tylko  

z wybranych adres

ów IP lub sieci (tzw. whitelist). 

-  pkt  5.1 

„Wykonawca  dostarczy  oprogramowanie  narzędziowe  dla  licznika  oraz  modułu 

komunikacyjnego (instalacja na komputerach przenośnych z systemem operacyjnym): 

Obsługę lokalnej wymiany kluczy szyfrujących za pomocą pliku XML. 

-  pkt  5.4  Zmiana  metody  pomiaru  i  rejestracji  energii  z  metody  arytmety

cznej  na  metodę 

wektorową  oraz  zmiana  z  metody  wektorowej  na  metodę  arytmetyczną,  musi  być  możliwa  

w liczniku wyłącznie w trybie administracyjnym. 

pkt  5.5  hasła  dostępowe  do  oprogramowania  narzędziowego  muszą  być  zgodne  z  polityką 

opisaną w punkcie 6. 

-  pkt  5.8  Oprogra

mowanie  narzędziowe  musi  posiadać  funkcjonalność  przechowywania  haseł  

i kluczy w postaci zaszyfrowanej. 


-  pkt  5.15 

Oprogramowanie  narzędziowe  musi  umożliwiać  eksport  danych  pomiarowych, 

zdarzeń  i  konfiguracji  z  liczników  do  pików  tekstowych (TXT.  CSV, XML)  o udokumentowanej 

strukturze. 

-  pkt  5.17 

Oprogramowanie  narzędziowe  musi  wspierać  szyfrowanie  TLS  w  wersji  zgodnej  

z wersją TLS w module komunikacyjnym licznika. 

-  pkt  5.19 

Oprogramowanie  narzędziowe  musi  umożliwiać  ustawienie  aktywnego  profilu 

SIM/UICC albo SIM/e/UlCC. 

-  pkt  6.3 

Zmiana  hasła  musi  następować  na  żądanie  lub  z  częstotliwością  definiowalną  przez 

Zamawiającego.  

Zmiana  hasła  musi  być  wymuszona  przez  dostarczone  oprogramowanie  do  obsługi  licznika 

podczas próby uwierzytelnienia. 

-  pkt  6.4  Wyma

gania  co  do  złożoności  hasta  użytkownika  (muszą  być  wymuszone  przez 

oprogramowanie 

narzędziowe): 

1. Co najmniej jedna mała lub wielka litera alfabetu, 

2. Co najmniej jeden znak numeryczny, 

Co najmniej jeden znak specjalny (©,#,$,%,^,&,*,(_...), 

Minimalna 

długość haseł: 10 znaków. 

- pkt 6.5 

Polityka hasła użytkownika (musi być zastosowana w oprogramowaniu narzędziowym): 

Historia haseł: 5 zapamiętanych haseł, 

Niemożliwość  ustawienia  jako  nowego  hasła  jednego  z  5  ostatnich  haseł  zapisanych  

w historii, 

Maksymalny okres ważności hasła: 30 dni, 

Minimalny okres ważności hasta: 2 dni, 

Hasła muszą być przechowywane w postaci zaszyfrowanej. 

Odwołujący  wywodzi,  że  wobec  ww.  postanowień  SIWZ  wymaganie  złożenia  wzorcowego, 

gotowego  licznika  wraz  z  ofertą  jest  wymaganiem  nadmiernym  i  naruszającym  zasadę 

proporcjonalności,  albowiem  Zamawiający  ma  inne  środki,  których  zastosowanie  umożliwi  mu 

osiągnięcie zakładanego celu, przy jednoczesnym otwarciu postępowania na konkurencję, która 

w  obecnych  warunkach  jest  wykluczona. 

Podnosi,  że  z  obowiązkiem  złożenia  wzorcowego 

licznika 

skorelowa

ne 

są 

postanowienia 

rozdziału 

Warunki 

udziału  

w postępowaniu": ust. 3.7.2 Na potwierdzenie spełniania powyższego wymagania Wykonawca 

przekaże Zamawiającemu: 


3.7.2.1.  Dokumen

ty  w  języku  polskim,  wydane  przez  uprawnioną  jednostkę  notyfikowaną 

zgodnie z Dyrektywą Parlamentu Europejskiego / Rady 2004/22/WE lub 2014/32/UE z dnia 26 

lutego  2014  roku  w  sprawie  harmonizacji  ustawodawstw  państw  członkowskich  odnoszących 

się do udostępnienia na rynku przyrządów pomiarowych. 

Certyfikat  badania  typu  (moduł  B)  lub  Certyfikat  badania  projektu  (moduł  H1)  wraz  

z aneksami i załącznikami wydanymi do certyfikatu, 

Certyfikat  potwierdzający  uprawnienia  Producenta  do  przeprowadzenia  oceny  zgodności 

licznika  z  typem  w  oparciu  o  zapewnienie  jakości  procesu  produkcji  (moduł  D)  lub  dokument 

potwierdzający  uprawnienia  jednostki  notyfikowanej  do  przeprowadzenia  oceny  zgodności 

licznika  z  typem  w  oparciu  o  weryfikację  produktu  (moduł  F)  lub  Certyfikat  badania  projektu 

(moduł H1). 

Instrukcję  obsługi  licznika  energii  elektrycznej  oraz  modułu  komunikacyjnego  w  języku 

polskim. 

Kartę  katalogową  licznika  energii  elektrycznej  oraz  modułu  komunikacyjnego  w  języku 

polskim. 

Instrukcję obsługi oprogramowania narzędziowego dla licznika energii elektrycznej oraz 

modułu komunikacyjnego w języku polskim. 

.2.5 Raport  z badań rozłącznika na poziomie UC3 zgodnie  z normą 62055-31, wystawione 

przez niezależne od Wykonawcy laboratorium. 

Odwołujący  podnosi,  że  ww.  postanowienia  obligują  wykonawców  do  złożenia  wraz  z  ofertą 

wyszczególnionych przez Zamawiającego dokumentów. Z uwagi na to, że Odwołujący nie ma 

obecnie  w  ofercie  licznika  w  pełni  odpowiadającego  wymaganiom  Zamawiającego,  jest 

oczywiste, 

iż wskazane dokumenty mające się do tego licznika odnosić również na daną chwilę 

nie istnieją. Wobec tego Odwołujący kwestionuje również to postanowienie SIWZ. 

Odwołujący  wskazuje  na  dwa  możliwe  rozwiązania,  korygujące  zakwestionowane 

postanowienia ogłoszenia i SIWZ, które umożliwiłyby mu złożenie oferty, a także pozwoliłyby na 

wystąpienie w postępowaniu jakiejkolwiek konkurencji: 

a) 

przełożenie terminu na składanie ofert przynajmniej o 8 miesięcy, pozwalając większej liczbie 

wykonawców  na  odpowiednie  dostosowanie  swoich  wyrobów  do  stawianych  przez 

Zamawiającego wymagań; 

b) 

rezygnacja  z  wymogu  złożenia  wraz  z  ofertą  licznika  wzorcowego  (próbki)  odpowiadającej 

wymaganiom  specyfikacji  technicznej  i  w  konsekwencji  rezygnacja  z  wymogu  złożenia 

dokumentów  wskazanych  w  rozdziale  3  ust.  3.7.  SIWZ,  a  zamiast  tego  wprowadzanie 

wymagania  złożenia  licznika  wzorcowego  wraz  z  odpowiednią  dokumentacją  na  etapie 


realizacji zamówienia, po upływie 28 tygodnia od dnia podpisania umowy; w tym przypadku 

zmianie  powinny  ulec  również  postanowienia:  projektu  umowy  poprzez  wykreślenie 

obowiązku  złożenia  licznika  wzorcowego  w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  wraz 

ofertą  i  Procedura  Badania  Próbek  opisana  w  Załączniku  nr  6  do  SIWZ,  poprzez  jego 

usunięcie. 

Zarzut 2 

Odwołujący  podnosi,  iż  niżej  omówione  postanowienia  zał.  nr  1  do  SIWZ  budzą  liczne 

wątpliwości  i  uniemożliwiają  złożenie  oferty,  która  będzie  w  pełni  odpowiadała  wymaganiom 

Zamawiającego na skutek nieprecyzyjnego opisu wymogów wobec przedmiotu zamówienia lub 

ich  sprzeczno

ści  z  innymi  przepisami,  w  tym  z  przepisami  ustawy  Prawo  Energetyczne  oraz 

Rozporządzenia  Ministra  Gospodarki  z  4  maja  2017  w  sprawie  Funkcjonowania  Systemu 

Elektroenergetycznego. 

W  odniesieniu  do  wymagań  technicznych  stanowiących  załącznik  1  do  SIWZ,  Odwołujący 

wskazuje na pkt 2.10 i 2.11, podnosząc, że zmiana metody pomiaru podczas działania licznika 

na  sieci  nie 

była  wymaganiem  obligatoryjnym  w  żadnym  postępowaniu  na  liczniki  

z  komunikacją  zdalną  (GSM,  PLC)  w  Tauron  Dystrybucja.  Z  tego  wywodzi,  że  dostosowanie 

aktualnych  rozwiązań  do  tego  wymogu  jest  procesem  długotrwałym,  ingerującym  

w podstawowe mechanizmy pomiarowe licznika i winna być przetestowana w sposób należyty. 

Taka  zmiana,  wykonana  podczas  pracy  licznika  na  sieci 

mogłaby  stanowić  podstawę  do 

niewłaściwego rozliczania klienta końcowego i dawać możliwość nadużycia pozycji dominującej 

Zamawiającego  wobec  odbiorcy  (konsumenta)  energii  elektrycznej  poprzez  jednostronne 

złamanie  zasad  rozliczania  zużycia  energii  elektrycznej  już  po  podpisaniu  umowy 

dystrybucyjnej. 

Zdaniem 

Odwołującego 

powyższe 

stoi  również 

sprzeczności  

z  obecnie  obowiązującymi  zasadami  dopuszczania  do  rozliczeń  urządzeń  pomiarowych,  gdyż 

k

ażde  urządzenie  pomiarowe  podczas  weryfikacji  jego  sposobu  działania  (metrologii), 

prowadzącej  do  wydania  certyfikatu  uprawniającego  do  stosowania  go  do  rozliczeń 

finansowych z odbiorcą, posiada określoną metodę pomiarową, której późniejsza zmiana wiąże 

się z innym, niż sprawdzony podczas kontroli metrologicznej, sposobem działania licznika. Tym 

s

amym  określenie  dwóch  metod  pomiarowych  przez  Zamawiającego  nie  jest  zasadne,  

a  metoda  pomiarowa  będzie  ustalana  na  etapie  zamówienia.  Odwołujący  podnosi,  że  

postępowaniu  wszczętym  przez  Enea  Operator  (RPUZ/P/0652/2018/DN/NU)  na  liczniki  

z  komunikacją  zdalną  (2G/3G),  Zamawiający  Enea  Operator,  świadomie  i  celowo  odstąpił  od 


tego  wymagania,  jednocześnie  zgadzając  się  na  definicję metody  na  poziomie  produkcyjnym, 

bez konieczności jej zmiany. 

W związku z powyższym, Odwołujący wnosi o wykreślenie wymagań pkt. 2.10 i 2.11 Tabeli  

z Załącznika 1 do S1WZ w całości. 

W odniesieniu do wymagania pkt 5.19 oraz 

całości Załącznika nr 2 do SIWZ, opisującego listę 

parametrów  protokołu  LWM2M,  które  musi  mieć  zaimplementowany  moduł  komunikacyjny, 

podnosi  że  wymagania  te  nigdy  nie  było  stawiane  w  postępowaniach  na  dostawę  liczników  

z  komunikacją  GSM  (GPRS/UMTS)  w  Polsce,  a  rozwiązanie  tego  typu  jest  rozwiązaniem 

specyficznym,  stosowanym  obecnie  w  Polsce  przez  jednego  producenta  modemów 

komunikacyjnych,  który  dostarcza  swoje  rozwiązanie  tylko  jednemu  wykonawcy  rozwiązań 

licznikowych,  co  za  tym  idzie, 

zapis  takiego  wymagania  w  odniesieniu  do  próbek  składanych 

wraz 

z ofertą (po 40 dniach od ogłoszenia SIWZ) jest ograniczeniem uczciwej konkurencji. 

Odwołujący  dodaje,  że  Zamawiający  po  raz  pierwszy  opublikował  dokument  z  bardzo 

szczegółowym  rozróżnieniem  konkretnych  obiektów,  wraz  z  informacją,  które  z  nich mają  być 

zastosowane  jako  obiekty  obligatoryjne,  a  inne  tylko  opcjonalne.  Zdaniem 

Odwołującego  tak 

dokładny  zbiór  danych,  koniecznych  do  udostępnienia  w  tym  protokole,  z  jednoczesnym 

wyłączeniem  innych,  które  nie  muszą  być  spełnione,  stanowi  niepodważalny  dowód  na 

wskazanie konkretnego rozwiązania komunikacyjnego i chęć jego narzucenia wykonawcom. Co 

więcej,  tak  szczegółowo  opisane  warunki  obsługi  komunikatów  sieciowych,  wymagają  od 

Zamawiającego  posiadania  specjalnego  oprogramowania  do  ich  odczytu  i  prezentacji.  Takie 

oprogramowanie,  zgodnie  z  najlepszą  wiedzą  Odwołującego,  jest  dostępne  (oferowane)  tylko 

przez  jednego  dostaw

cę,  który  w  dodatku  dostarczył  już  licencję  na  oprogramowanie  m.in. 

opierające  swoje  działanie  na  opisanym  protokole  LWM2M.  Oprogramowanie  to  jest 

produkowane i oferowane tylko przez jednego dostawcę modemów GSM dla liczników energii 

elektrycznej. Pozostal

i producenci liczników z modemami komunikacyjnymi posługują się innym 

standardem obsługi danych diagnostycznych i nie są w stanie zaimplementować wymaganego 

przez 

Zamawiającego 

protokołu 

przed 

upływem 

terminu 

składania 

ofert.  

Odwołujący  wskazuje,  że  w  praktyce  spełnienie  tego  wymagania  wymusza  współpracę  

z konkretnym dostawcą modemów. 

Ze  względu  na  powyższe  Odwołujący  wnioskuje  o  usuniecie  z  kryteriów  oceny  oferty 

zarówno pkt 5.19 jak i całego Załącznika nr 2.  

Odwołujący  postanowieniu  pkt  8.9  załącznika  1  stawia  zarzut,  że  opis  ppkt  2  i  3  jest 

opisem  nieprecyzyjnym,  użyte  słowa  do  określenia  sposobu  działania,  nawet  dla  wieloletnich 


ekspertów  z  branży  budzą  wątpliwości,  a  ich  zamienne  stosowanie  nie  pozwala  na 

jednoznaczną  interpretację  faktycznych  wymogów  formułowanych  przez  Zamawiającego: 

(„...stany  dobowe  rejestrów..."  i  „...stany  miesięczne  rejestrów  rozliczeniowych...").  

Wskazuje,  że  zapis  dotyczy  profili,  czyli  w  praktyce  konieczności  pamiętania  konkretnych 

rejestrów.  Podnosi,  że  w  wymaganiach  musi  być  podany  wykaz  konkretnych  rejestrów  oraz 

okres, 

w jakim muszą być pamiętane.  

W  związku  z  powyższym,  Odwołujący  wnosi  o  uzgodnienie  treści  zapisów  

i o tak

ą ich zmianę, aby pozostały spójne i jednoznaczne oraz określały, jakich rejestrowanych 

parametrów dotyczy. 

Odwołujący  wskazuje,  że  w  tabeli  wymagań  technicznych,  stanowiącej  załącznik  1  do 

SIWZ

, w pkt 4.5 zawarto wymaganie, że:  

„Licznik musi  umożliwiać  definiowanie co  najmniej  1  progu przekroczenia i  co  najmniej  

1 progu 

obniżenia napięcia dla każdej fazy, jako wartości procentowej napięcia znamionowego 

lub  wa

rtości  jednostkowej  (V)  odchylenia  od  napięcia  znamionowego.  Próg  jest  definiowany 

przez 

Zamawiającego, przy czym domyślnie muszą być ustalone progi: 

1. próg 1 - wzrost napięcia ponad wartość 110% Un, 

próg 2 - obniżenie napięcia poniżej 90% Un. 

Zdaniem 

Odwołującego,  nie  jest  możliwe  przygotowania  rozwiązania  technicznego,  

w ramach którego progi dla kontroli napięcia byłyby ustawiane w liczniku trójfazowym na każdej 

fazie oddzielnie. Taka fun

kcja nie jest wymagana żadnym prawem i jest nadmiarowa dla licznika 

bezpośredniego. 

W  związku  z  powyższym,  Odwołujący  wnosi  o  wykreślenie  części  zdania  „dla  każdej 

fazy". 

Odwołujący  wskazuje  na  pkt  4.9.2  i  4.10.2.  załącznika  1  do  SIWZ,  podnosząc,  że 

określają  one  konieczność  posiadania  przez  licznik  możliwości  w  sposób  zdalny  i  lokalny 

ustawiania  daty  aktywacji  wraz  z  czasem  trwania  wartości  progu  ograniczenia  mocy.  Dla 

licznika  z  komunikacją  jest  to  wymaganie  nadmiarowe.  Ogólnie  stosowane  liczniki  tego  typu 

realizują  taką  funkcję  na  żądanie  tj.  w  każdej  chwili  można  ustawić  odpowiedni  poziom  mocy 

oraz  włączyć  lub  wyłączyć  działanie  ogranicznika  mocy.  Przy  takim  rozwiązaniu  nie  ma 

konieczności, aby licznik w tym zakresie działał autonomicznie. 

W  związku  z  powyższym,  Odwołujący  wnosi  o  wykreślenie  z  punktów  4.9  ppkt  2  oraz 

ppkt 2 części zapisów „..daty aktywacji i czasu trwania...". 


W  przedmiocie  wymagania  5.19  ww.  załącznika,  Odwołujący  podnosi,  że  w  związku  

z  brakiem  doświadczeń  działania tego protokołu diagnostycznego w  Polsce na masową skalę 

przez producentów modemów Polskich oraz Europejskich (za wyjątkiem jednego producenta), 

nie ma możliwości jego implementacji do licznika zintegrowanego z modemem lub do modemu 

zewnętrznego.  

Wnosi 

o wykreślenie Punktu 5.19 w całości. 

Odwołujący  wskazuje  na  postanowienie  pkt  5.23  ww.  załącznika  –  „Moduł 

komunikacyjny  musi  synchronizować  czas  z  czasem  licznika”.  Podnosi,  że  tak  zapisane 

wymaganie  preferuje  rozwiązania,  w  których  moduł  komunikacyjny  dubluje  niepotrzebnie 

funkcje  licznika.  Najczęściej  takie  rozwiązanie,  gdzie  każde  urządzenie  posiada  zegar  (licznik 

oraz  modem)  było  charakterystyczne  dla  starszych  rozwiązań,  w  których  licznik  był  innego 

producenta  niż  moduł  komunikacyjny.  Wskazuje,  że  obecnie  dla  rozwiązań  zintegrowanych 

zegar  posiada  tylko  licznik  i  to  on  odpowiada  za  jego  parametry  oraz  podtrzymanie  chodu  

w  przypadku  zaniku  napięcia  zasilania.  W  związku  z  powyższym  żądanie,  aby  moduł 

komunikacyjny  synchronizował  czas  z  czasem  licznika  jest  niepotrzebne,  gdyż  powszechnym 

rozwiązaniem jest, że zegar znajduje się jedynie w liczniku.  

W związku z powyższym, Odwołujący wnosi o zmianę treści powyższego wymagania na 

następująca  treść:  „licznik  musi  umożliwiać  synchronizację  czasu  w  sposób  zdalny  

i lokalny". 

Odwołujący wskazuje na wymagania Załącznika 1 do SIWZ: 

- pkt. 6.1, 

zgodnie z którym licznik musi rejestrować co najmniej następujące zdarzenia: 

1.  aktywacja/dezaktywacja funkcji ograniczania mocy czynnej;  

zaniki i powroty napięcia zasilającego dla każdej z faz; 

zdjęcie osłony skrzynki zaciskowej; 

4.  otwarcie obudowy licznika; 

błędy wewnętrzne licznika; 

6.  zmiany parametryzacji; 

7.   zmiany tabeli taryfowej TOU; 

8.   zmiany oprogramowania (firmware) licznika; 

9.   zmiana stanu elementu wykonawczego; 

10.  nieudane 

próby logowania na interfejsach lokalnych; 


rozładowana bateria (w przypadku wyposażenia licznika w baterię dla podtrzymania 

chodu); 

obniżenie/podwyższenie  napięcia  od  napięcia  znamionowego,  zgodnie  z  pkt.  4.4- 

rejestracja początku i końca zdarzenia; 

zdarzenia związane z działaniem pola magnetycznego (próg nieczułości do 400 mT) 

rejestracja początku i końca zdarzenia; 

pkt 8.19 Licznik musi posiadać czujnik zadziałania zewnętrznego pola magnetycznego (próg 

nieczułości 400 mT) 

-  pkt  8.20  D

ziałanie  zewnętrznego  pola  magnetycznego  o  wartości  indukcji  przy  powierzchni 

obudowy (z wyjątkiem tylnej ściany obudowy licznika) do 400 mT nie może powodować utraty 

klasy dokładności pomiaru licznika, zakłócenia pracy licznika, wyłączenia licznika, zmiany stanu 

członu  wykonawczego  oraz  nie  może  powodować  zadziałania  sygnalizacji  wykrycia 

oddziaływania pola magnetycznego. 

Odwołujący  podnosi,  że  w  tych  wymaganiach  Zamawiający  określił,  że  licznik  ma 

pozwalać  na  wykrywanie  pola  magnetycznego  o  poziomie  przekraczającym  poziom  400  mT.  

W konstrukcji wszystkich liczników elementy zastosowane do wykrywania pola magnetycznego 

nie 

są 

kalibrowane 

powinny 

być 

traktowane 

jako 

wskaźniki 

informujące  

o  obecności  pola  magnetycznego  (zwykle  kontaktron  lub  hallotron).  W  związku  z  brakiem 

możliwości    przeprowadzenia  na  próbce  jednoznacznych  badań  w  tym  zakresie  powinno  się 

stosować dość  szeroki  zakres  dla progu wykrywania pola i  najlepiej jego  wielkość pozostawić  

w kompetencji producenta licznika. 

W związku z powyższym Odwołujący wnosi o zmianę omawianego wymagania (tj. punkt 

13/6.1,  8.19,  8.20)  z  obecnego  prog

u  nieczułości  do  400  mT)  na  próg  nieczułości  

w zakresie od 200 mT do 400 mT). 

W odniesieniu do wymogu 8.2 załącznika 1 do SIWZ – „Plomby, na których są nałożone 

cechy 

zabezpieczające  muszą  być  wykonane  z  tworzywa  sztucznego.  Przez  pojęcie  plomba 

rozumie  się element,  na  którym  nałożone są cechy  zabezpieczające”,  odwołujący  podnosi,  że 

t

akie  postanowienie  ogranicza  możliwość  złożenia  ofert  producentom,  którzy  posiadają 

ni

erozbieralne  obudowy  liczników.  Wskazuje,  że  w  certyfikacie  MID  dla  takich  rozwiązań  są 

informacje o nierozbieralności oraz zwykle brak jest informacji o metodach plombowania, co jest 

jednoznaczne,  że  taki  licznik  dopuszczony  jest  do  obrotu  bez  konieczności  nanoszenia  cech 

zabezpieczających.  Tym  samym,  żądanie  przez  Zamawiającego  plomb  dla  liczników,  które 


posiadają nierozbieralne obudowy (co wynika z certyfikatu), jest zdaniem Odwołującego zbędne 

i ogranicza konkurencję. 

W związku z powyższym, Odwołujący wnosi o zmianę tego wymagania z obecnej treści 

na następującą: „Plomby, na których są nałożone cechy zabezpieczające muszą być wykonane 

z  tworzywa 

sztucznego,  jeśli  plombowanie  jest  wymagane  w  certyfikacie  MID.  Przez  pojęcie 

Plomba rozumie się element, na którym nałożone są cechy zabezpieczające". 

W  zakresie  postanowienia  8.10  ww.  załącznika  –  „Rozmiar  pamięci  licznika  dla  profili 

sieciowych  musi  pozwolić  na  przechowywanie  danych  dla  rejestracji  uśrednionych 

rzeczywistych wartości skutecznych napięć fazowych dla okresu rejestracji 10 minut za okres co 

najmniej  15  ostatnich  dni

”,  Odwołujący  podnosi,  że  tylko  jeden  producent  na  rynku  posiada  

w przybliżeniu tak dużo pamięci przeznaczonej dla profili sieciowych. Wywodzi, że dla licznika  

z  komunikacją  zdalną  takie  wymaganie  jest  w  jego  opinii  zdecydowanie  nadmiarowe,  

a z

arządzanie pamięcią musi dawać priorytet danym służącym do rozliczeń.  

związku z powyższym, Odwołujący wnosi o zmianę wymagania z obecnego brzmienia 

„...co najmniej 15 ostatnich dni" na brzmienie o treści: „...co najmniej 8 ostatnich dni". 

Dalej  Odwołujący  wskazuje  na  postanowienie  8.14  –  „Wersja/wersje  oprogramowania 

oraz suma/sumy kontrolna liczników muszą być; 

1. jednoznaczne 

możliwa do odczytu drogą elektroniczną w sposób zdalny 

możliwa  do  odczytu  drogą  elektroniczną  w  sposób  lokalny  (odczytywane 

oprogramowaniem narzędziowym oraz prezentowane na wyświetlaczu licznika). 

identyczne jak w świadectwie zgodności z MID”. 

Podnosi,  że  prezentacja  danych  na  wyświetlaczu  LCD  posiada  swoje  ograniczenia. 

Prezentacja takich znaków,  jak znaki  interpunkcyjne  lub  inne znaki  specjalne  mogą  się różnić 

pomiędzy prezentacją na monitorze komputera, a wyświetlaczu licznika. 

W  związku  z  powyższym,  Odwołujący  wnosi  o  zmianę  zapisu  tego  wymagania  

z  obecnej 

treści  punktu  4  „identyczne  jak  w  świadectwie  zgodności  z  MID"  na  „w  zakresie 

znaków istotnych identyczna jak w świadectwie zgodności MID". 

Kolejnym  podważanym  postanowieniem  załącznika  1  jest  pkt  8.30  –  „Licznik  musi 

posiadać wewnętrzny  zegar  czasu  rzeczywistego  z  podtrzymaniem  chodu w  przypadku  braku 

napięcia  zasilającego.  Podtrzymanie chodu  zegara przy  braku  napięcia  zasilającego  musi  być 

nie krótsze niż 120 godzin”. 


W  wymaganiach  technicznych  licznika  Zamawiający  dopuszcza  w  celu  podtrzymania 

chodu  zeg

ara  w  sytuacji  braku  napięcia  zasilania  superkondensator  lub  baterię  wymienną.  

W tym  punkcie podaje wymagany  czas  podtrzymania  czasu  tj.  120 godzin  w  przypadku  braku 

napięcia  zasilania.  Zdaniem  Odwołującego  jest  to  poprawna  wartość  dla  superkondensatora, 

nat

omiast  rażąco  niska  dla  baterii  -  taki  zapis  trzeba  traktować  jako  merytoryczny  błąd,  a  nie 

świadome wymaganie techniczne. 

W  związku  z  powyższym.  Odwołujący  wnosi  o  uzupełnienie  wymagania  o  treść  „przy 

czym 120 godzin dotyczy superkondensatora, a w przy

padku baterii ten okres powinien wynosić 

minimum okres legalizacji". 

Do  postanowienia  8.31 

–  „W  przypadku  zastosowania  w  liczniku  źródła  podtrzymania  

w  post

aci  baterii,  licznik  musi  mieć  możliwość  wymiany  baterii  bez  konieczności  demontażu 

licznika  z  tab

licy  licznikowej  układu  pomiarowego  oraz  naruszenia  plomb  legalizacyjnych 

licznika

”, Odwołujący podnosi, że wymaganie przypisane w tym punkcje premiuje tytko jednego 

dostawcę  liczników  energii  elektrycznej,  który  jako  jedyny  w  licznikach  stosuje  baterię  bardzo 

małej  pojemności  i  przyznaje  się  w  instrukcji,  że  okres  jej  życia  wynosi  dwa  tata.  Kwestia 

wymienności  tego  elementu  nie  może  być  alternatywą  dla  baterii,  która  zapewnia  jej  pracę  

w  okresie  legalizacji  licznika. 

Zdaniem  Odwołującego  na  potrzeby  tego  postępowania  bateria 

powinna  pracować  minimum  9  lat,  ponieważ  taki  jest  przybliżony  okres  gwarancji.  Zwraca 

uwagę, że koszt wymiany licznika według jego oceny jest bardzo bliski kosztowi wymiany baterii 

w liczniku pracującym na sieci. 

Wnosi  o  uzupełnienie  wymagania  o  treść  „Zastosowana  bateria  w  liczniku  musi 

niezależnie od sytuacji na sieci zapewnić podtrzymanie zegara przez okres minimum 9 lat” 

Postanowienie  8.38  Załącznika  1  do  SIWZ  –  „Licznik  powinien  mieć  obudowę  przystosowaną 

do  nałożenia  cech  zabezpieczających  nakładanych  w  procesie  oceny  zgodności  MID  oraz  

w procesie legalizacji ponownej, w taki sposób, by wewnętrzne elementy licznika były dostępne 

jedynie  po  zniszczeniu  lub  widocznym  uszko

dzeniu  wyżej  wymienionych  cech  lub  obudowy 

licznika”. 

Zdani

em  Odwołującego  ww.  wymaganie  eliminuje  możliwość  zaoferowania  liczników  

z  obudową  nierozbieralną.  Liczniki  tak  zabezpieczone  przed  nieautoryzowaną  ingerencją  do 

wnętrza  w  innych  postępowaniach  u  tego  samego  Zamawiającego  otrzymywał  dodatkowe 

punkty za te

chnikę.  


W  związku  z  powyższym.  Odwołujący  wnosi  o  uzupełnienie  wymagania  o  treść  „Zapis 

tego Punktu wymagań nie dotyczy liczników kompaktowych, które posiadają w certyfikacie MID 

informacje, że mogą być produkowane w obudowach nierozbieralnych". 

Postanow

ienie  8.45  załącznika  1  –  „Osłona  skrzynki  zaciskowej  licznika  musi  być 

skonstruowana  w  taki  sposób,  aby  dla  prawidłowo  zamocowanego  na  płaskiej  płycie 

montażowej  licznika,  przy  prawidłowo  założonej  na  licznik  osłonie  skrzynki  zaciskowej 

zagwarantować 

pod 

skrzynką 

zaciskową 

licznika 

prostopadłościenną 

przestrzeń  

o  minimalnych  wymiarach  opisanych  poniżej  oraz  określonych  również  graficznie  na  rysunku 

poniżej”. 

Odwołujący  podnosi,  że  wszystkie  parametry  powinny  być  określone  przez 

Zamawi

ającego  w  sposób  jednoznaczny,  w  tym  wymaganiu  brak  jest  wartości  dla  wymiaru  S 

(szerokości) – na ww. rysunku. 

Nadto  Odwołujący  podnosi,  że  opis  pod  ww.  rysunkiem  –  „Dopuszcza  się  lokalizację  

w  tej  przestrzeni  maksymalnie  jednego  zespołu  elementów  skrzynki  listwy  zaciskowej  lub 

obudowy  i  skrzynki  zaciskowej  licznika  służącego  do  przykręcenia  osłony  skrzynki  zaciskowej 

do licznika pod warunkiem, że mocowanie to nie będzie w żaden sposób utrudniać podłączenia 

do  skrzynki  zaciskowej  przewodów  układu  pomiarowego  o  maksymalnym  dopuszczalnym  dla 

licznika przekroju przewodów” – jest niezrozumiały. 

Odwołujący wniósł o usunięcie ww. opisu. 

Do pkt 8.46 załącznika 1 do SIWZ – „Skrzynka zaciskowa licznika musi być wyposażona 

w  zaciski pomiarowe wykonane jako klatkowe. Śruby muszą mieć  łeb płaski oraz uniwersalne 

wgłębienie  wg  ISO  4757  -  rowkowe  o  szerokości  1,2  ±  0,4mm  i  długości  równej  średnicy  łba 

śruby  oraz  krzyżowe  typu  Pozidriv  PZ2”  –  Odwołujący  podnosi,  że  dla  spełnienia  wymagań  

w  zakresie  prądu  maksymalnego  80  (A)  w  celu  zwiększenia  konkurencyjności  

w  wiel

u  postępowaniach  na  dostawę  liczników  prowadzonych  na  terenie  Unii  Europejskiej 

dopuszcza  się  dwa  alternatywne  rozwiązania  w  zakresie  zacisków  prądowych  liczników  tj. 

zaciski  klatkowe  oraz  mosiężne  zaciski  tzw.  wiercone.  Zdecydowana  większość  wykonawców 

oferuje  liczniki  posiadające  klasyczne  zaciski  mosiężne,  wiercone.  Zdaniem  Odwołującego 

r

ozwiązanie  takie  jest  równoważne  do  zacisków  klatkowych  i  brak  jest  jakichkolwiek  podstaw 

technicznych  dla  ograniczenia  przez  Zamawiającego  możliwości  zastosowania  zacisków 

mosiężnych  tzw.  wierconych.  Powyższe  twierdzenie  znajduje  poparcie  w  choćby  

w  postępowaniu  prowadzonym  przez  PGE  Dystrybucja  (również  uczestnik  przedmiotowego 


postępowania)  o  numerze  412/DU/PS/A/WL/2017,  w  którym  taki  wymóg  został  zawarty  (opis 

przedmiotu  zamówienia  ust.  3  Warunki  formalne  i  techniczne,  które  muszą  spełnić  liczniki 

statyczne  specjalne  - 

dotyczy  zadań  1,2,3,4),  a  gdzie  w  rezultacie  doszło  do  złożenia  tylko 

jednej  ważnej  oferty  przez  firmę  APATOR  S.A.  Podnosi,  że  z  kolei  w  postępowaniu  wciąż 

prowadzonym  przez  Zamawiającego  Tauron  Dystrybucja  (2018/TD-CN/TD-CN/02651/L)  oraz  

w  poprzednich,  ten  nie  stosował  obligatoryjnego  obowiązku  posiadania  przez  licznik  tzw. 

„zacisków  klatkowych".  Kryterium  to  pojawiło  się  jako  wymóg  opcjonalny  -  dodatkowo 

punktowany,  gdzie spośród  ofert  nieodrzuconych w  tym  postępowaniu, jednie oferta  APATOR 

S

.A.  posiadała  takie  rozwiązanie.  Pozostali  oferenci,  nie  mają  takiego  rozwiązania,  a  jego 

dostosowanie nie jest możliwe w czasie krótszym niż kilka miesięcy. Ponadto w postępowaniu 

wszczętym przez Enea Operator (RPUZ/P/0652/2G18/DN/NU) na liczniki z komunikacją zdalną 

(2G/3G), Zamawiający pozostawił dla wykonawcy alternatywę w zakresie konstrukcji zacisków, 

dopuszczając 

możliwość 

złożenia 

oferty 

nie 

podlegającej 

odrzuceniu, 

również  

w wykonaniu z tzw. zaciskami wierconymi.  

W  związku  z  powyższym  Odwołujący  wnosi  o  uzupełnienie  w/w  treści  wymagania  

o  następującą:  „Dopuszcza  się  stosowanie  zacisków  klasycznych,  mosiężnych  tzw. 

wierconych”. 

Do  postanowienia  1.6  Załącznika  1  –  „Wykonawca  przedstawi  Zamawiającemu  (na 

żądanie)  dokładny  opis  sposobu,  algorytmów  oraz  technologii  stosowanych  przy 

zabezpieczeniu  danych  w  liczniku

”  –  Odwołujący  podnosi,  że  opis  tego  wymagania  jest 

nieprecyzyjny  i  j

ednocześnie  ocena  spełnienia  tego  wymagania  jest  bardzo  uznaniowa. 

Wywodzi,  że  sformułowanie  „dokładny  opis"  może  w  trakcie  postępowania  być  elementem 

spornym,  a  s

krajne  roszczenie  ze  strony  Zamawiającego  w  kierunku  doprecyzowywania  w/w 

informacji  może  zakończyć  się  absolutnym  wetem  ze  strony  wykonawcy.  Podnosi,  że 

z

abezpieczenia, algorytmy oraz stosowane technologie to najbardziej dziś strzeżone informacje 

w  firmach  produ

kujących  liczniki  elektroniczne.  Na  tych  informacjach  opiera  się  istota 

działalności każdego producenta. Zamawiający nie zabezpieczył tej sytuacji karami jakie można 

mu naliczyć w przypadku ujawnienia takich informacji. 

Wobec powyższego wnosi o usunięcie słowa „dokładny". 

Postanowienia  1.10  i  2.8 

Załącznika  1  –  „W  przypadku  dostępu  do  licznika  poprzez 

oprogramowanie 

narzędziowe, 

licznik 

musi 

rejestrować 

identyfikator 

użytkownika 


uruchamiającego  oprogramowanie  narzędziowe  wraz  ze  zdarzeniem  odpowiadającym 

wykonaniu komendy, skutkującej wystąpieniem zdarzenia w liczniku): 

zmiany oprogramowania (firmware) licznika 

zmiana parametryzacji licznika 

zmiana stanu elementu wykonawczego

”; 

„Komunikacja 

bezpośrednia 

między 

licznikiem 

systemem 

pomiarowym 

OSD  

oprogramowaniem narzędziowym musi być szyfrowana algorytmem AES co najmniej 128 bit 

(HL5)  dla  protokołu  odczytu  DLMS/COSEM  na  całej  ścieżce  komunikacji,  Wymagane  jest 

uwierzytelnienie  licznik

a  podczas  nawiązywania  komunikacji  z  systemem  pomiarowym  OSD  / 

oprogramowaniem”.  

Zdaniem  Odwołującego  ww.  wymagania  w  dziedzinie  bezpieczeństwa  nie  są 

skorelowane  z

e  sobą,  a  wymaganie  informacji  o  osobie  parametryzującej  licznik  jest 

nadmiarowe. Funkcję opisaną w punkcje 1.10 posiada tylko jeden wykonawca. Cel zakupowy to 

liczniki  ze  zdalną  komunikacją.  Obsługa  takiego  licznika  realizowana  jest  zdalnie,  

a  bezpieczeństwo  zapewnia  system  szyfrowania  algorytmem  AES.  Wystarczające 

bezpieczeństwo  gwarantuje  wymiana  kluczy  szyfrujących  w  liczniku.  Takie  działanie  limituje 

zupełnie  dostęp  do  licznika.  Na  pytanie  zadane  do  systemu,  kto  parametryzował  licznik?  - 

system odpowiada - 

ten komu przesłałem klucz. 

W  związku  z  powyższym,  Odwołujący  wnosi  o  usuniecie  wymagania  opisanego  

w punkcie 1.10. 

W  zakresie 

postanowienia  2.4  Załącznika  1  -  „Dla  poszczególnych  interfejsów 

komunikacyjnych  licznika muszą być stosowane  wyłącznie różne  i  certyfikaty  (klucze),  tzn.  na 

każdym  z interfejsów nie mogą być takie same certyfikaty (klucze)” – Odwołujący podnosi, że 

n

ie  jest  możliwa  obsługa  na  każdym  interfejsie  innego  klucza.  Licznik  wspiera  system 

szyfrowania  na  jednym  kl

uczu,  takim  samym  dla  wszystkich  interfejsów.  Utrzymanie  tego 

wymagania może spowodować brak ofert lub tylko jedną ofertę. 

W związku z powyższym, Odwołujący wnosi o usuniecie wymagania z pkt 2.4. 

Dalej Odwołujący wskazuje na postanowienie 5.1 Załącznika 1 – „Wykonawca dostarczy 

oprogramowanie  narzędziowe  dla  licznika  oraz  modułu  komunikacyjnego  (Instalacja  na 

komputerach przenośnych z systemem operacyjnym: 

1. Windows 7 32bit, 

2. Windows 7 64bit, 


3. Windows 10 32bit, 

4. Windows 10 64 bit, 

umożliwiające: 

pełną konfigurację, 

parametryzację, 

diagnostykę, 

8. odczyt danych pomiarowych, 

9. odczyt zdarzeń z licznika, 

10. wymianę firmware 

obsługę lokalnej wymiany kluczy szyfrujących za pomocą pliku XML”. 

W odniesieniu do ww. punktu Odwołujący podnosi, że program narzędziowy przygotowany jest 

do  obsługi  jednego  licznika  zdalnie  lub  lokalnie.  Do  zarządzania  kluczami  jest  potrzebny 

dedykow

any  system  zarządzania  kluczami.  Zdaniem  Odwołującego,  wiedząc,  że  każdy  

z trzech końcowych odbiorców będzie realizował w zupełnie inny sposób dystrybucję kluczy na 

potrzebę  lokalnych  zleceń  wymaganie  z  plikiem  XML  jest  ewidentnie  nadmiarowe.  Plik  XML 

służy  do  obsługi  masowych  ilości  informacji.  Na  potrzeby  realizacji  obsługi  jednego  licznika 

wystarczy  absolutnie  plik  .xls  ,  k

tóry  zestawi  numer  licznika  z  kluczem  szyfrującym  oraz 

umożliwi wyszukanie numeru licznika. 

W związku z powyższym, Odwołujący wnosi o usuniecie z wymagania 5.1 frazy „obsługę 

lokalnej wymiany kluczy szyfrujących za pomocą pliku XML." 

Odwołujący  wskazuje  na  postanowienie  5.16  Załącznika  1  –  „Oprogramowanie 

narzędziowe musi być dostarczone w polskiej wersji językowej” i podnosi, że system operacyjny 

lub  inne  komponenty  zwykle  występują  w  nie  do  końca  spolszczonej  wersji  językowej,  

a w 

czasie działania programu narzędziowego mogą również pojawić się wtrącenia, pojedyncze 

słowa  w  języku  angielskim.  Dotyczy  to  wszystkich  podmiotów  zagranicznych.  Zdaniem 

Odwołującego  taki  zapis  daje  specjalny  przywilej  tylko  jednemu  wykonawcy.  Podkreśla,  że 

istotne  komunikaty  s

ą  przekazywane  w  języku  polskim,  a  fakt  występowania  słów  w  języku 

angielskim  nie  powoduje  żadnego  utrudnienia  z  korzystania  z  narzędzia  nawet  w  przypadku 

braku znajomości języka angielskiego. 

Wnosi  o  uzupełnienie  ww.  wymagania  o  frazę  „Dopuszcza  się  występowanie 

pojedynczych słów lub objaśnień w języku angielskim (ogólnie znanych)". 

Do  postanowienia  5  Załącznika  1  –  „Wymagania  wobec  polityki  haseł  dla 

oprogramowania  narzędziowego”,  zgłasza  uwagę,  że  u  każdego  z  trzech  dostawców  trzeba 


będzie dopasować się do działających systemów dystrybucji kluczy, haseł i uprawnień, co jest 

zajęciem  kosztownym  i  czasochłonnym  i  jego  zdaniem  wymaganie  opisane  na  tą  chwilę  jest 

nadmiarowe. 

Wnosi 

o uzupełnienie tego wymagania o informacje, że polityka haseł będzie wdrażana 

tylko  z  wyg

ranym  tego  postępowania  oraz,  że  będzie  to  proces  trwający  od  chwili  podpisania 

umowy do końca realizacji pierwszej dostawy. 

Zarzut 4 

Odwołujący  podnosi,  że  opisane  w  ust.  4.5.1.  kryteria  i  przypisane  im  wagi  wraz  

z ilością przyznanych im punktów, stanowią wymaganie faworyzujące jednego z wykonawców, 

który wraz z publikacją SIWZ posiadał już zrealizowane funkcje pomiaru wartości sieciowych ze 

wskazanymi  w  wymaganiu  okresami  co  najmniej  63  dni  rejestracji.  Dotyczy  to  kryteriów 

określonych  jako  „Opis  dodatkowych  walorów  technicznych.  Opisane  funkcjonalności  nie  są 

obligatoryjne, a ich niespełnienie nie skutkuje odrzuceniem oferty : 

2. Rozmiar pamięci licznika dla profili sieciowych musi pozwolić na przechowywanie danych dla 

rejestracji  uśrednionych  rzeczywistych  wartości  skutecznych  napięć  fazowych  dla  okresu 

rejestracji 10 minut za okres co najmniej 63 ostatnich dni. 

– 2 pkt. 

3. Licznik musi dokonywać rejestracji uśrednionych rzeczywistych wartości skutecznych prądów 

fazowych  (IRMS)  w  okresie  10  m

in.  Rozmiar  pamięci  licznika  dla  profili  sieciowych  musi 

pozwolić  na  przechowywanie  danych  dla  rejestracji  uśrednionych  rzeczywistych  wartości 

skutecznych prądów fazowych dla okresu rejestracji 10 minut za okres co najmniej 63 ostatnich 

dni. 

– 2 pkt”. 

Odwo

łujący wywodzi, że Zamawiający we wszystkich dotychczasowych postępowaniach, które 

prowadził, nie stosował tak dużego wymagania w stosunku do długości rejestrowanych danych 

sieciowych.  Tak  sformułowane  wymaganie,  nie  tylko  jest  wymaganiem  nadmiarowym,  ale 

również nie znajduje potwierdzenia  w  żadnym akcie prawnym jak ustawa, rozporządzenie czy 

nawet instrukcja ruchu i eksploatacji sieci dystrybucyjnej (nr DRR-4321-  

60(5)/2013/KSm  z  dnia  17  grudnia  2013  wraz  z  późniejszymi  zmianami)  stosowana  przez 

Zamawiającego. 

Ze  względu  na  powyższe  Odwołujący  wnioskuje  o  usunięcie  z  kryteriów  oceny  ofert 

wskazanych powyżej - dodatkowo punktowane parametry techniczne. 


Zarzut 5 

Odwołujący  podnosi,  że  zasada  proporcjonalności  przewidziana  jest  przez  dyrektywy 

regulujące  zagadnienia  zamówień  publicznych  (niezależnie  od  tego,  że  została  wprowadzona 

wprost  do  Pzp  w  trakcie  ostatniej  nowelizacji). 

Wskazuje,  że  w  wyroku  KIO  786/16  Izba 

stwierdziła,  że:  „Zasada  proporcjonalności  stanowi  jeden  z  gwarantów  poszanowania  zasady 

uczci

wej  konkurencji.  Warunek  proporcjonalny  to  przede  wszystkim  taki,  który  zachowuje 

właściwą  proporcję do  przedmiotu  zamówienia, czyli  nie jest  w  stosunku  do  niego nadmierny, 

nie zaś wyłącznie taki, który pozostaje w określonym arytmetycznym stosunku do niego. Istota 

proporcjonalności  musi sprowadzać się do  odpowiedzi  na  pytanie,  czy  warunek  nie ogranicza  

w  sposób  nieuzasadniony  dostępu  do  zamówienia  podmiotom  zdolnym  do  jego  należytego 

wykonania"

. Odwołujący wskazuje, ze Zamawiający we wzorze umowy, stanowiącym Załącznik 

nr 5 do SIWZ w § 3 ust. 4 wskazał, że: 4. Wykonawca zobowiązuje się do zainstalowania karty 

SIM,  w  terminie  nie  krótszym  niż  30  dni  przed  wskazaną  w  Harmonogramie  (stanowiącym 

Załącznik nr 2 do Umowy) dostawą Urządzeń. Karty SIM zostaną przez Wykonawcę odebrane  

z  miejsca 

wskazanego  przez  Zamawiającego  znajdującego  się  na  obszarze  działania 

Zamawiającego”. 

Odwołujący  wskazuje,  że  Zamawiający,  specyfikując  wymagania  w  zakresie  bezpieczeństwa 

danych,  w  tym 

konieczności  szyfrowania  ich  algorytmem  AES128  oraz  wymagając 

dodatkowych  zabezpieczeń  programowych  odnoszących  się  choćby  do  sposobu  szyfrowania 

kluczy  dostępowych  do  liczników,  stawia  wysokie  wymagania  w  ochronie  dostępu  do  swojej 

infrastruktury i jednocześnie, nakłada na wykonawcę obowiązek podjęcia odpowiedzialności za 

znaczną  ilość  kart  SIM,  wraz  z  kodami  dostępowymi  PIN,  umożliwiając  dostęp  

w  wewnętrzną  (wydzieloną)  część  struktury  informatycznej  Zamawiającego.  Podnosi,  że  

obarczając wykonawcę koniecznością odbioru kart, przenosi na niego całość odpowiedzialności 

za  ich  odbiór,  transport  i  zabezpieczenie  ich  przed  potencjalnymi  zagrożeniami  wynikającymi  

z  ich  posiadania,  Dodatkowo  wskazuje

,  iż  potencjalny  wykonawca,  może  mieć  siedzibę  poza 

teren

em Polski lub nawet poza Europą - w takiej sytuacji Zamawiający uchybia własnej polityce 

bezpieczeństwa, a potencjalne straty wydają się trudne do oszacowania.  

Dalej Odwołujący wywodzi, że biorąc pod uwagę, że obowiązek zabudowy kart SIM do 

dostarczanych  liczników  jest  procesem  produkcyjnym,  nałożenie  na  wykonawcę  obowiązku 

instalacji  kart  SIM  w  dostarczanych  urządzeniach,  w  terminie  30  dni  przed  ich  dostawą  

w  sposób  nieuzasadniony  ogranicza  dostęp  (w  tym  wypadku  możliwość  wykonania 

zamówienia)  podmiotom  potencjalnie  zdolnym  do  jej  wykonania  (mających  siedzibą  poza 

terytorium Polski). 

Wskazuje, że Zamawiający prowadząc postępowanie w imieniu trzech spółek 


dystrybucyjnych ma świadomość, że każda z nich może posiadać innego operatora kart SIM, co 

w  połączeniu  z  koniecznością  realizacji  dostaw  każdego  miesiąca  do  32  różnych  magazynów  

w Polsce i uprawnieniem odbioru kart SIM przez w

ykonawcę tylko na 30 dni przed dostawą, jest 

niemożliwe  w  realizacji.  Podnosi,  że  taki  wymóg  wiąże  się  z  ryzykiem  opóźnień  w  dostawach  

i wynikającego z nich obowiązku zapłaty kar umownych. 

O

dwołujący wnosi o całkowite usunięcie ww. zapisu z projektu umowy. 

Odwołujący informuje, ze Zamawiający we wzorze umowy, stanowiącym Załącznik nr 5 

do SI

WZ w § 7 pkt 7 wskazał, że: 

„7.  Podstawę  do  wystawienia  przez  Wykonawcę  faktury  i  zapłaty  wynagrodzenia  stanowi 

wyłącznie protokół odbioru podpisany przez Zamawiającego bez zastrzeżeń. 

8.  Najpóźniej  w  terminie  7  dni  kalendarzowych  od  daty  podpisania  bez  zastrzeżeń  protokołu 

odbioru Wykonawca zobowiązuje się wystawić fakturę VAT i wysłać Zamawiającemu na adresy 

wskazane w zał. Nr 2 do Umowy”. 

Odwołujący  podnosi,  że  w  żadnym  z  ww.  przepisów  Zamawiający  nie  określił  terminu 

protokołu  odbioru,  co  negatywnie  wpływa  na  odpowiedzialność  wykonawcy  oraz  możliwości 

wystawienia przez niego faktury, t

ym samym skutkując nieokreślonymi ryzykami. 

Wnosi  o  nakazanie  Zamawiającemu  wprowadzenia  do  projektu  umowy  następującego 

zapisu:  „Zamawiający  po  otrzymaniu  dostawy,  najpóźniej  w  2  dniu  od  jej  otrzymania, 

poinformuje Wykonawcę o podpisaniu protokołu odbioru bez zastrzeżeń, bądź o odmowie jego 

podpisania.  W  przypadku  braku  potwierdzenia  od  Zamawiającego  w  powyższym  terminie, 

dostawę uważa się za odebraną bez zastrzeżeń". 

Odwołujący informuje, że Zamawiający we Wzorze umowy, stanowiącym Załącznik nr 5 

do SI

WZ zawarł: 

w § 8 ust. 4 następujące postanowienie: „Jeżeli w okresie o którym mowa w ust., tj. w okresie 

Gwarancji  Zamawiający  stwierdzi  wystąpienie  wady  Przedmiotu  objętego  Gwarancją  

w  szczególności  stwierdzi  niezgodność  Urządzeń,  oprogramowania  narzędziowego  

z wymaganiami określonymi w Umowie, w tym w Załączniku nr 1 do Umowy, uprawniony jest do 

zgłoszenia  Wykonawcy  reklamacji  (dalej  jako  „Reklamacja")  pocztą  elektroniczną  lub  

w formie pisemnej. Wykonawca zobowiązuje się niezwłocznie potwierdzić na piśmie lub pocztą 

elektroniczną  otrzymanie  zgłoszenia  Reklamacji.  Jeżeli  w  terminie  3  dni  roboczych  od 

zgłoszenia Reklamacji przez Zamawiającego Wykonawca nie potwierdzi jej otrzymania, uważa 

się, że Wykonawca takie potwierdzenie złożył z chwilą upływu tego terminu", 


w § 9 ust. 1 pkt 3 następujące postanowienie: „opóźnienia w realizacji w terminie obowiązków 

wynikających  z  Gwarancji  lub  rękojmi  -  w  wysokości  1%  ceny  netto  Urządzenia  objętego 

postępowaniem w ramach Gwarancji lub rękojmi - za każdy dzień opóźnienia", 

w § 9 ust. 2 następujące postanowienie: „Całkowita odpowiedzialność Wykonawcy z tytułu kar 

umownych jest ograniczona do kwoty równej 100% wynagrodzenia netto, o którym mowa w § 7 

ust. 

2  Umowy.  W  przypadku  skorzystania  przez  Zamawiającego  z  Prawa  Opcji  przedmiotowy 

limit odpowiedzialności Wykonawcy z tytułu kar umownych zostaje powiększony o wartość netto 

zakresu Prawa Opcji z jakiego Zamawiający skorzystał." 

Odwołujący  wskazuje,  że  zgodnie  z  postanowieniem  w  §  8  ust.  4  projektu  umowy,  podstawą 

r

ozpatrzenia  reklamacji  ma  być  jedynie  protokół  reklamacyjny  z  opisem  stwierdzonych  wad.  

W  odpowiedzi  na  takie  zgłoszenie  wykonawca  dysponował  będzie  jedynie  trzema  dniami 

roboczymi  na  zajęcie  stanowiska.  Zdaniem  Odwołującego  termin  ten  jest  zbyt  krótki,  a  jego 

ustalenie  na  takim  poziomie  stanowi  naruszenie  wskazanych  powyżej  przepisów.  Odwołujący 

wywodzi,  że  mając  na  uwadze  daleko  idące  ograniczenie,  a  w  zasadzie  wyeliminowanie 

swobody  kontraktowej  w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  Zamawiający 

powinni  powstrzymać  się  od  ustalania  niemożliwych  do  spełnienia  bądź  zbyt  rygorystycznych 

warunków  umownych  wobec  wykonawców.  Podnosi,  że  biorąc  pod  uwagę,  iż  wykonawca  

w  ciągu  3  dni  roboczych  nie  jest  w  stanie  skutecznie  zrealizować  odbioru  reklamowanego 

urządzenia,  w  związku  z  czym  będzie  zdany  wyłącznie  na  informację  pochodzącą  od 

przedstawiciela  Zamawiającego,  której  szczegółowość  może  być  niewystarczająca  do 

właściwego zajęcia stanowiska, trzy dni robocze na zajęcie stanowiska to ewidentnie nierealny 

termin na wykonanie tego obowiązku.  

Odwołujący  postuluje  zmianę  postanowienia  na  minimum  5  dni  roboczych  na  zajęcie 

stanowiska. 

Odwołujący  podnosi,  że  w  postępowaniu  doszło  do  naruszenia  zasady  zachowania 

uczciwej  konkurencji  i  proporcjona

lności  w  przygotowaniu  i  prowadzeniu  postępowania,  

w  szczególności  ze  względu  na  wskazane  powyżej  naruszenia,  ale  także  nieuzasadnione  

i  określone  w  nadmiernej  wysokości  kary  umowne  utrudniające  albo  uniemożliwiające 

uczestnictwo  w  postępowaniu.  Zdaniem  Odwołującego  zachodzi  konieczność  zmiany 

postanowień SIWZ dla umożliwienia uczestnictwa wykonawców na konkurencyjnych i równych 

zasadach.  

Odwołujący  podnosi,  że  w  pozostałych  postanowieniach  w  §  9  ust.  3  Zamawiający 

zawarł  nieuzasadnione  i  dyskryminujące,  bo  utrudniające  dostęp  do  postępowania,  kary 


umowne.  Jednocześnie  wprowadził  ograniczenia  wysokości  kar  umownych  do  100%  wartości 

wynagrodzenia netto, co dla wielu wykonawców stanowi barierę dla możliwości wzięcia udziału 

w postępowaniu. Podnosi, że standardowe kontrakty na dostawy tego typu aparatury w Europie 

zawierają ograniczenia do 10% wartości umowy. 

Dalej  Odwołujący  wskazuje,  że  w  §  8  ust.  9  Zamawiający  dokonał  zróżnicowania 

zryczałtowanych  kosztów  wymiany  urządzeń  zainstalowanych  na  sieci  w  zależności  od 

operatora.  Zdaniem 

Odwołującego  takie  zróżnicowanie  nie  jest  niczym  uzasadnione  - 

p

oszczególni operatorzy działają w takich samych warunkach ekonomicznych, mają relatywnie 

podobne  koszty  i  nie  ma  żadnych  powodów,  dla  których  ta  sama  operacja  ma  u  jednego 

operatora kosztować 55 zł, a u innego 133 zł netto.  

W  związku  z  tym  Odwołujący  wnosi  o  ustalenie  jednolitego  kosztu  zryczałtowanego  

w kwocie 43 zł netto. 

Odwołujący  wskazuje,  że  w  §  8  ust.  16  Zamawiający  zamieścił  postanowienie,  na 

podstawie  którego  wykonawca  oświadcza,  iż  przenosi  na  Zamawiającego  przysługujące  mu 

uprawnienia  z  tytułu  rękojmi  za  wady  fizyczne  urządzeń  i  gwarantuje,  że  przeniesienie  to jest 

skuteczne. 

Zdaniem Odwołującego postanowienie powyższe jest sprzeczne z zasadą nemo in 

alium  transfere  potest  quam  ipse  habet. W

ywodzi,  że  w  chwili  zawierania  umowy  wykonawca 

nie  będzie  miał  żadnych  uprawnień  z  tytułu  rękojmi,  albowiem  te  pojawiają  się  dopiero,  gdy  

w  rzeczach  ujawnia  się  wada  -  w  konsekwencji  wykonawca  może  jedynie  zobowiązać  się  do 

przeniesienia  takich  uprawnień  na  Zamawiającego  w  chwili  kiedy  one  powstaną.  Podnosi,  że 

w

ykonawcy nie powinni być zmuszani do składania oświadczeń bez pokrycia, które de facto nie 

wywołają żadnych skutków prawnych.  

W  związku  z  tym  Odwołujący  wnosi  o  zmianę  tego  postanowienia  i  nadanie  mu  treści 

następującej  „Wykonawca  zobowiązuje  się  do  przeniesienia  na  Zamawiającego  uprawnień  

z  tytułu  rękojmi  i  gwarancji,  jakie  będą  mu  przysługiwały  w  związku  z  Przedmiotem  Umowy, 

najpóźniej w terminie dwóch tygodni od dnia ich powstania”. 

Odwołujący informuje, że w § 9 ust. 4 Zamawiający przewidział niczym nieograniczoną 

odpowiedzialność 

wykonawcy 

za 

szkodę 

wyrządzoną 

Zamawiającemu. 

Zdaniem 

Odwołującego, niezgodne z dobrymi obyczajami i zasadami poprawnego obrotu gospodarczego 

jest  obarczanie  wykonawców  taką  odpowiedzialnością,  której  rozmiarów  nie  można 

przewidzieć.  Wywodzi,  że  ustalanie  zbyt  represyjnych  postanowień  umownych  ma  wpływ  na 


zakres  konkurencji  w  zamówieniach  publicznych,  albowiem  wielu  wykonawców  rezygnuje  

z  udziału  w  przetargach,  obawiając  się  właściwie  niczym  nie  ograniczonego  ryzyka.  Dalej 

wskazuje,  że  twierdzenie,  że  wykonawcy  mogą  znaczne  ryzyko  skompensować  odpowiednim 

wynagrodzeniem jest w istocie fikcją, gdyż na rynku funkcjonują podmioty, które zdolne są do 

podejmowania  nadmiernego  ryzyka  i  rzetelny  wykonawca  nie  będzie  mógł  z  nimi  uczciwie 

konkurować,  a  poza  tym  jest  to  twierdzenie  nieodpowiedzialne,  gdyż  prowadzić  może 

hipotetycznie  do  nieuzasadnionych  wydatków  z  budżetu  publicznego.  Zdaniem  Odwołującego 

zakres odpowiedzialności niezależnie od tego, czy ma ona charakter kontraktowy, czy deliktowy 

powinien być ograniczony.  

W związku z tym Odwołujący wnosi o dopisanie w przedmiotowym postanowieniu zdania 

drugiego  o  treści  następującej:  „Łączna  wysokość  naliczonych  kar  umownych  

i odszkodowania uzupełniającego nie może przekroczyć 20% wysokości wynagrodzenia netto, 

o którym mowa w § 7 ust. 2 Umowy." 

Zarzut 6 

Odwołujący  podnosi,  że  jeżeli  Zamawiający  nie  dokona  odpowiednich  zmian  w  SIWZ, 

prowad

zących  do  zgodności  jej  postanowień  z  wymaganiami  Pzp,  postępowanie  należy 

unieważnić na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy Pzp. 

W

ywodzi,  że  w  postępowaniu  na  ww.  warunkach  dojdzie  do  wyeliminowania  części 

wykonawców,  ze  względu  na  brak  możliwości  podołania  bliżej  nieokreślonym  ryzykom.  Jak 

wskazano  w  uzasadnieniu  ww.  zarzutów  część  wymagań  Zamawiającego  jest  w  ogóle 

nie

możliwa do spełnienia. Pozostali wykonawcy, którzy podejmą ryzyko i złożą oferty narażeni 

będą na ocenę ofert w niejednoznacznych i niejednolitych warunkach. Podnosi, że po złożeniu 

ofert  wskazanych  wad  postępowania  nie  da  się  sanować,  stąd  ewentualnie  zawarta  umowa 

będzie  podlegała  unieważnieniu.  Odwołujący  podnosi,  że  postępowanie,  w  którym  dojdzie  do 

złożenia ofert bez dokonania żądanych zmian będzie podlegało unieważnieniu. 

Zdaniem  Odwołującego  powyższe  zarzuty  świadczą  o  tym,  że  doszło  do  naruszenia 

wskazanych przepisów oraz zasad równego traktowania i uczciwej konkurencji w sposób, który 

ma  wpływ  na  wynik  postępowania  oraz  naruszający  interes  Odwołującego  w  uzyskaniu 

zamówienia. 

Zamawiający  w  dniu  12.03.2019  r.  złożył  odpowiedź  na  odwołanie.  W  treści  ww. 

odpowiedzi, poinformował, że dokonał następujących modyfikacji SIWZ: 


zmiana terminu składania ofert na 31.05.2019 r., 

- pkt 4.

5 załącznika 1 do SIWZ – zmiana zwrotu „dla każdej fazy” na „dla wszystkich faz”, 

pkt 5.23 załącznika 1 do SIWZ – „W przypadku, gdy moduł komunikacyjny wyposażony 

jest  w  zegar  oddzielny  od  zegara  licznika  musi  być  on  synchronizowany  czasem  

z zegara li

cznika”. 

 -  pkt  8.2 

–  Zamawiający  uwzględnił  zarzut  odwołania  w  tym  zakresie  i  zmienił 

postanowienie zgodnie z żądaniem, 

-      pkt  8.14 

–  usunięcie  w  ppkt  3  sformułowania  „oraz  prezentowane  na  wyświetlaczu 

licznika”, 

-    pkt  8.46 

–  nadał  brzmienie  „Skrzynka  zaciskowa  licznika  musi  być  wyposażona  

w zaciski pomiarowe wykonane jako klatkowe 

lub śrubowe (…)” – podkreślenie Izby, 

-    pkt 1.6 

– zgodnie z żądaniem odwołania usunięto słowo „dokładny”, 

-    pkt 2.4 

– Zamawiający uwzględnił żądanie odwołania i nadał postanowieniu brzmienie 

„Dla  poszczególnych  interfejsów  komunikacyjnych  licznika  muszą  być  stosowane  te 

same lub różne certyfikaty (klucze)”, 

pkt  6  został  zmieniony  i  otrzymał  brzmienie  „Wymagania  wobec  polityki  haseł  do 

oprogramowania  narzędziowego.  Implementacja  rozwiązania  przez  Wykonawcę  musi 

być wykonana nie później niż 12 tygodni od daty podpisania umowy”. 

Zamawiający dokonał także modyfikacji kryteriów oceny ofert określonych pkt 4.5.1.2 i 3 SIWZ, 

nadając im brzmienie: 

„2.  Rozmiar  pamięci  licznika  dla  profili  sieciowych  musi  pozwolić  na  przechowywanie 

danych  dla  rejestracji  uśrednionych  rzeczywistych  wartości  skutecznych  napięć  i  prądów 

fazowych (IRMS) dla okresu rejestracji 10 minut za okres co najmniej 63 ostatnich dni 

– 2 pkt. 

3.  Skrzynka  zaci

skowa  licznika  musi  być  wyposażona  w  zaciski  pomiarowe  wykonane 

jako  klatkowe.  Śruby  muszą  mieć  łeb  płaski  oraz  wgłębienie  wg  ISO  4757  –  rowkowe  

o szerokości 1,2+/- 0,4mm i długości (….) średnicy łba śruby oraz krzyżowe typu Pozidriv PZ2 – 

2 pkt.” 

Zamawia

jący dokonał również zmiany zapisów Załącznika nr 5 do SIWZ – wzoru umowy: 

§ 3 ust. 4 – „Zamawiający przekaże Wykonawcy karty SIM w terminie nie późniejszym 

niż  9  tygodni  od  daty  podpisania  umowy.  Karty  SIM  zostaną  przez  Wykonawcę  odebrane  

z  miejsca  ws

kazanego  przez  Zmawiającego  znajdującego  się  na  obszarze  działania 

Zamawiającego. ” 

§  8  ust.  4  –  Zamawiający  uwzględnił  wniosek  odwołania,  nadając  postanowieniu 

brzmienie: 

„Jeżeli  w  okresie,  o  którym  mowa  w  ust.  1,  tj.  w  okresie  Gwarancji,  Zamawiający 


s

twierdzi  wystąpienie  wady  Przedmiotu  objętego  Gwarancją,  w  szczególności  stwierdzi 

niezgodność  Urządzeń,  oprogramowania  narzędziowego  z  wymaganiami  określonymi  

w  Umowie,  w  tym  w  Załączniku  nr  1  do  Umowy,  uprawniony  jest  do  zgłoszenia  Wykonawcy 

reklamacji 

(dalej  jako  „Reklamacja")  pocztą  elektroniczną  lub  w  formie  pisemnej.  Wykonawca 

zobowiązuje  się  niezwłocznie  potwierdzić  na  piśmie  lub  pocztą  elektroniczną  otrzymanie 

zgłoszenia  Reklamacji.  Jeżeli  w  terminie  5  dni  roboczych  od  zgłoszenia  Reklamacji  przez 

Z

amawiającego  Wykonawca  nie  potwierdzi  jej  otrzymania,  uważa  się,  że  Wykonawca  takie 

potwierdzenie złożył z chwilą upływu tego terminu”, 

§  8  ust.  16  Zamawiający  wskazał,  że  uwzględnił  wniosek  odwołania,  nadając 

postanowieniu  brzmienie  „Wykonawca  zobowiązuje  się  do  przeniesienia  na  Zamawiającego 

uprawnień z tytułu rękojmi i gwarancji, jakie będą mu przysługiwały w związku z Przedmiotem 

Umowy,  najpóźniej  w  terminie  dwóch  tygodni  od  dnia  ich  powstania.  Powyższe  nie  uchybia 

uprawnieniom z rękojmi przysługującym Zamawiającemu względem Wykonawcy. 

W pozostałym zakresie wniósł o oddalenie odwołania jako bezzasadnego. 

Do  postępowania  skutecznie  przystąpienie  zgłosili  wykonawcy:  ADD  Polska  Sp.  z  o.o. 

Sp. k., ul. Słomińskiego 15/504, 00-195 Warszawa, Sagemcom Poland Sp. z o.o., ul. Bema 83, 

233  Warszawa,  Systemy  Pomiarowe  ELGAMA  Sp.  z  o.o.,  Plac  Kombatantów  2,  58-100 

Świdnica, ZPA Smart Energy a.s., Střední Předmĕstí, Komenského 821, 541 01 Trutnov  – po 

stronie  Odwołującego,  oraz  wykonawcy  Apator  S.A.,  ul.  Gdańska  4a/lok.  C4,  87-100  Toruń,  

DGT Sp. z o.o., ul. Młyńska 7, 83-010 Straszyn, Foxytech Sp. z o.o., ul. Wokulskiego 11, 58-

100  Świdnica,  Landis+Gyr  Sp.  z  o.o.,  Al.  Jerozolimskie  212,  02-486  Warszawa  po  stronie 

Zamawiającego. 

Odwołujący  w  dniu  18.03.2019  r.  złożył  pismo,  w  którym  poinformował  o  wycofaniu 

części zarzutów. 

Na drugim terminie posiedzenia przed KIO 

z udziałem stron i uczestników postępowania 

w  dniu  26.03.2019  r.

,  Odwołujący  potwierdził  wycofanie  zarzutów  dotyczących  następujących 

zapisów SIWZ: 

- w zakresie zarzutu 1 

– pkt 8.46., 8.45, 8.48 załącznika A – wymogi techniczne;  

- w zakresie zarzutu 2 

– pkt 8.9, 4.5, 4.9, 4.10, 5.23, 8.2, 8.14, 8.38, 8.45, 8.46 (załącznik A), - 

załącznik 1 – wymogi bezpieczeństwa pkt. 1.6, 2.4, 6. 

wzór umowy – w zakresie dot. Par. 7 ust. 7, par. 8 ust. 4, par. 8 ust. 9, 

- zarzut nr 6 odwo

łania. 


Nadto wskazał, że Zamawiający uwzględnia par. 8 ust. 16 wzoru umowy. 

Na ww. terminie posiedzenia przed Izbą Zamawiający oświadczył, że uwzględnia zarzut dot. pkt 

5.16 załącznika nr 1. Odwołujący cofnął zarzut w tym zakresie. 

W toku rozprawy przed KIO strony podtrzymały swoje stanowiska. 

Krajowa  Izba  Odwoławcza,  po  przeprowadzeniu  rozprawy  w  przedmiotowej 

sprawie, 

na 

podstawie 

zebra

nego  materiału  dowodowego,  po  zapoznaniu  

się  z  dokumentacją  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  w  tym  

w  szcz

ególności  z  postanowieniami  ogłoszenia  o  zamówieniu,  Specyfikacją  Istotnych 

Warunków  Zamówienia  i  złożonych  dowodów,  jak  również  po  zapoznaniu  się  

odwołaniem,  odpowiedzią  na  odwołanie  i  pismami  uczestników,  po  wysłuchaniu 

oświadczeń, jak też stanowisk stron i uczestników złożonych ustnie do protokołu w toku 

rozprawy ustaliła, co następuje.  

Izba  ustaliła,  że  nie  zaszła  żadna  z  przesłanek,  o  których  stanowi  

art. 189 ust. 

2 ustawy Pzp, skutkujących odrzuceniem odwołania.  

Jednocześnie  Izba  stwierdziła,  że  Odwołujący,  wnosząc  przedmiotowe  odwołanie  

w  dostateczny  sposób  wykazał  interes  w  złożeniu  środka  ochrony  prawnej  -  odwołania,  

w rozumieniu przepisu art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.  

Przystępując do rozpoznania sprawy, Izba ustaliła przede wszystkim, że stan faktyczny sprawy 

w zakresie brzmienia postanowień SIWZ przedstawiony w odwołaniu znajduje potwierdzenie w 

dokumentacji postępowania i nie był pomiędzy stronami sporny, nie będzie zatem powtarzany.  

I

zba zważyła, co następuje. 

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie w części. 

Ad  zarzutu 

1  odwołania  –  dotyczącego  żądania  złożenia  przez  wykonawców  wraz  z  ofertą 

próbek  liczników,  co  do  których  zdaniem  Odwołującego  Zamawiający  postawił  nadmierne 

wymagania techniczne 

oraz wymienionych w rozdziale 3 pkt 3.7.2 SIWZ dokumentów, które w 

opinii 

Odwołującego nie są niezbędne na etapie oceny ofert do przeprowadzenia postępowania 


oraz  wyznaczenie  zbyt  krótkiego  terminu  składnia  ofert  uniemożliwiającego  wykonawcom 

uzyskanie próbki licznika i jego certyfikację. 

Izba  uznała,  że  ww.  zarzut  jest  zasadny.  W  sprawie  bezsporną  była  okoliczność,  iż 

przedmiot  zamawianych  dostaw  ma  charakter  „unikalny”,  tj.  produkowany  specjalnie  na 

potrzeby  pr

zedmiotowego  postępowania.  Strony  i  uczestnicy  postępowania  byli  zgodni  

w  twierdzeniach,  że  zamawiane  liczniki  energii  elektrycznej  charakteryzują  się  parametrami,  

z  których  część  nie  była  wcześniej  wymagana  oraz  że  nigdy  nie  były  przez  Zamawiającego 

zamawian

e liczniki posiadające wszystkie wymagane parametry. Wobec powyższego, należało 

stwierdzić,  że  ustanowienie  wymogu  złożenia  wraz  z  ofertą  próbki  produktu  nowego, 

wytwarzanego specjalnie na potrzeby Zamawiającego, określone w tym postępowaniu, narusza 

zasady  uczciwej  konkurencji  równego  traktowania  wykonawców,  jak  również  zasadę 

proporcjonalności.  

Wymaga  podkreślenia,  iż  wbrew  twierdzeniom  Zamawiającego  i  przystępujących  po  jego 

stronie,  przedmiotowego  postępowania  nie  można  przyrównywać  do  postępowań,  gdzie 

zamawiany  był  produkt  „z  półki”,  wybierany  w  zasadzie  z  katalogów  producentów.  W  takich 

postępowaniach rzeczywiście wymogu złożenia próbki z ofertą nie można zazwyczaj uznać za 

naruszający  ww.  zasady,  jednakże  wynika  to  właśnie  z  „gotowości”  zamawianego  przedmiotu 

dostawy.  Takie  produkty  są  już  przeważnie  zweryfikowane  pod  kątem  odpowiednich  norm  

i  poddane  certyfikacji,  a  dla  ich  wyprodukowania  i  dostarczenia  wystarczającym  jest 

poświęcenie  określonych  sił  produkcyjnych,  a  czasami  nawet  jedynie  skompletowanie  

z  zasobów  magazynowych. W  takich  postępowaniach  zwykły,  minimalny  ustawowo  określony 

termin  składania  ofert  przeważnie  będzie  terminem  wystarczającym,  pozwalającym  na 

prawidłowe  przygotowanie  oferty.  Jednakże  przedmiotowe  postępowanie  ma  zupełnie 

odmienny charakter, albowiem produkt zamawiany nie ma charakteru gotowego, katalogowego, 

ale jak wskazano powyżej, jest unikalny, dostosowany do potrzeb Zamawiającego określonych 

w  tym  postepowaniu,  co  było  bezsporne.  Wobec  tej  okoliczności  należało  uznać,  że  wymóg 

złożenia  wraz  z  ofertą  próbki  oraz  dokumentów  takich  jak  m.in.  certyfikaty  wystawione  przez 

uprawnioną  jednostkę  notyfikowaną  (pkt  3.2.7.1  SIWZ)  nie  był  proporcjonalny  do  przedmiotu 

zamówienia i potrzeb Zamawiającego. Ponadto, jak wynika z okoliczności sprawy, tylko dwóch 

wykonawc

ów  wprost  wykazywało  gotowość  do  złożenia  oferty  w  wyznaczonym  przez 

Zamawiającego  terminie  –  tj.  przystępujący  Apator  i  Foxytech  (przy  czym  Foxytech  ogólnie 

wskazał  jedynie,  że  „spełnia  warunki”  i  zamierza  ubiegać  się  o  zamówienia  na  warunkach 

SIWZ). 

Przystępujący po stronie Zamawiającego wykonawca DGT jest producentem modułów 

komunikacyjnych,  zaś  wykonawca  Landis+Gyr  oświadczył  jedynie,  że  uznaje  wymóg  złożenia 


oferty  wraz  z  próbką  za  zasadny  –  nie  odniósł  się  natomiast  do  możliwości  złożenia  oferty  

z  próbką  w  wymaganym  terminie.  Jak  natomiast  wynika  ze  stanowiska  Odwołującego, 

złożonych  przezeń  oświadczeń  producentów  liczników,  jak  również  oświadczenia  złożonego 

przez  wykonawcę  ZPA  (także  producenta),  inni  producenci  dla  złożenia  prawidłowej  oferty 

muszą dostosować swoje produkty do potrzeb Zamawiającego. Okoliczność ta nie była zresztą 

kwestionowana,  sporny  był  jedynie  zakres  niezbędnych  modyfikacji  i  czas  potrzebny  na  ich 

dokonanie.  

Zamawiający pierwotnie wyznaczył termin składania ofert na dzień 26.03.2019 r. Następnie, 

po  wniesieniu  odwołania  w  sprawie  zmienił  ów  termin  na  dzień  31.05.2019  r.  Specyfikacja 

została  udostępniona  wykonawcom  w  dniu  14.02.2019  r.,  zatem  wykonawcy  dysponowali 

czasem 101 dni na przygoto

wanie ofert. Jakkolwiek wydaje się, że jest to dużo czasu, to należy 

wziąć  pod  uwagę  okoliczność,  że  Odwołujący  nie  posiada  wiedzy  o  ostatecznym  brzmieniu 

SIWZ,  w  szczególności  w  zakresie  kwestionowanych  w  odwołaniu  parametrów,  które,  

w przypadku uwzględnienia w tym przedmiocie odwołania przez Izbę, podlegałyby modyfikacji. 

Odwołujący  zatem  nie  ma  możliwości  ustalenia  precyzyjnego  zakresu  rozwoju,  modyfikacji 

oferowanych urządzeń  i  przygotowania próbki  – co ma szczególne  znaczenie  wobec wymogu 

złożenia  również  certyfikatów  produktu,  wystawionych  przez  niezależną  jednostkę.  Nie 

wystarczy 

więc  dokonanie  odpowiednich  modyfikacji,  ale  konieczne  jest  również  poddanie 

zmodyfikowanego urządzenia badaniom. W tym zakresie strony złożyły dość zbieżne  ze sobą 

dowody. 

Zamawiający złożył oświadczenie jednostki zajmującej się certyfikacją, wskazujące na 

„około”  2  miesiące  jako  czas  konieczny  dla  testowania  liczników  energii  moduł  B,  a  nadto 

wskazujące  na  konieczność  ustalenia  terminu  rozpoczęcia  testów  zgodnie  z  wolnymi 

m

ożliwościami  w  laboratorium  testowym.  Z  kolei  Odwołujący  złożył  oświadczenie  producenta 

Hexing,  zgodnie  z  którym  na  certyfikację  zmodyfikowanych  liczników  przeznaczyć  należy  3 

miesiące. Na termin 3-miesięczny wskazał również Przystępujący ZPA, w złożonym na piśmie 

oświadczeniu – należy zaznaczyć, że Przystępujący ZPA również jest producentem liczników. 

Analiza powyższych dowodów prowadzi do wniosku, że certyfikacja zmodyfikowanych liczników 

zajmie  co  najmniej  2,5  miesiąca.  Ustalenie  to  znajduje  oparcie  przede  wszystkim  w  ww. 

dowodzie  złożonym  przez  Zamawiającego,  przy  czym  wobec  użytego  określenia  „około”  oraz 

wskazanej  konieczności  uwzględnienia  ustalenia  terminu,  zależnego  od  wolnych  mocy 

laboratorium, nie jest racjonalnym założeniem, że wystarczającym czasem są 2 miesiące – co 

koresponduje  też  z  ww.  oświadczeniami  producentów,  które  wskazują  na  zbliżony  termin  3 

miesięcy.  W  tym  miejscu  zaznaczyć  należy,  że  niepoparte  żadnymi  dowodami  pozostały 

twierdzenia  Zamawiającego  i  Przystępujących  po  jego  stronie,  że  wystarczająca  jest 


aktualizacja  certyfikatu,  trwająca  najwyżej  kilka  tygodni.  Jakkolwiek  o  aktualizacji  certyfikatu 

mówi  oświadczenie  producenta  Hexing,  to  jednak  wskazuje  ono  na  okres  3  miesięcy. 

kolei  ww.  dowód  złożony  przez  samego  Zamawiającego  nie  pozwala  na  uznanie,  że 

konieczna  jest  jedynie  aktualizacja  certyfikatu,  która  trwa  krócej  niż  wskazane  w  dowodzie  2 

miesiące  dla  testowanie  liczników  energii  –  moduł  B.  Nie  jest  racjonalne  założenie,  że 

Zamawiający,  jednocześnie  twierdząc,  że  wystarczająca  jest  aktualizacja  certyfikatu,  składa 

dowód na inną okoliczność, potwierdzający dłuższy termin niż dla rzeczonej aktualizacji. Należy 

przyjąć,  że  ów  dowód  dotyczył  certyfikacji  modyfikowanych  liczników,  tej  bowiem  okoliczności 

dotyczył spór.  

Z powyższego wynika, że z  ww. 101 dni przeznaczonych na przygotowanie ofert, co najmniej 

około  76  dni  zająć  może  certyfikacja  zmodyfikowanych  liczników.  A  zatem  na  dostosowanie 

produktów  do  potrzeb  Zamawiającego  pozostaje  czas  25  dni,  co  daje  19  dni  roboczych. 

Takiego 

terminu  nie  można  uznać  za  wystarczający  dla  wprowadzenia  zmian  o  charakterze 

idącym  dalej  niż  proste  przeróbki  techniczne  czy  zmiany  np.  layoutu  oprogramowania,  zaś 

modyfikacje  w  przedmiotowym  postępowaniu  idą  znacznie  dalej,  dotyczą  bowiem  m.in. 

funkcjon

alności  i  sposobu  komunikacji  oferowanych  urządzeń.  Zgodnie  ze  złożonymi  przez 

Odwołującego dowodami, wprowadzanie modyfikacji trwać będzie od 0,5 miesiąca („ostateczne 

wdrożenie nowego oprogramowania – oświadczenie Meter&Control) nawet do trzech miesięcy 

(„wdrożenie  modyfikacji  mechanicznych  i  sprzętowych  (hardware)”).  Zgodnie  zaś  

z oświadczeniem ZPA czas na modyfikacje to minimum 5 miesięcy. Izba uznała, że minimalny 

czas  jaki  należy  przyznać  na  dokonanie  modyfikacji  przedmiotu  zamówienia  to  2,5  miesiąca. 

Wynika to z powoływanych w oświadczeniach Hexing i Meter&Control ilości czasu potrzebnych 

na  dostosowanie  produktów  do  wymagań  Zamawiającego  –  odpowiednio  3  i  2  miesiące  dla 

najdłużej  trwających  kategorii  działań.  Oświadczenie  ZPA  nie  zawierało  rozbicia  na 

poszczególne działania, wobec czego nie mogło stanowić podstawy dla ustalania omawianego 

czasu. Izba uwzględniła przy tym, że Zamawiający zmodyfikował część kwestionowanych przez 

Odwołującego  wymagań  (co  ogranicza  liczbę  modyfikacji  koniecznych  do  wprowadzenia),  jak 

również, że Odwołujący dysponuje np. technologią określoną w pkt 2.10 i 2.11 Załącznika nr A 

do  SIWZ 

–  o  czym  szerzej  w  odniesieniu  do  zarzutu  2  odwołania.  Izba  nie  uznała  za 

udowodnione  powoływanych  przez  ww.  producentów  terminów  na  wprowadzenie  wszystkich 

modyfikacji 

–  tj.  7  miesięcy  (Hexing),  7,5  miesiąca  (Meter&Control)  i  5  miesięcy  (ZPA).  Nie 

udowodniono, ani nawet nie wyjaśniono, dlaczego wymieniane poszczególne kategorie działań 

zmierzających  do  modyfikacji  nie  mogą  być  wykonywane  równolegle  –  np.  modyfikacje 

mechaniczne,  wdrożenie  protokołu  LWM2M,  wdrożenie  nowych  funkcjonalności.  Konieczność 


wdrażania  poszczególnych  modyfikacji  „po  sobie”,  tak  znacząco  wydłużająca  dostosowanie 

urządzeń  nie  została  udowodniona.  Wobec  powyższego  Izba  uznała  za  uprawdopodobniony 

jedynie czas 2,5 miesięcy na wdrożenie modyfikacji.  

W  ocenie  Izby  powyższe  ustalenia  co  najmniej  uprawdopodabniają,  że  wymóg  złożenia 

wraz  z  ofertą  próbki  w  postaci  gotowego,  w  pełni  funkcjonalnego  urządzenia  wraz  z  całą 

dokument

acją  techniczną  i  certyfikatami  w  przewidzianym  przez  Zamawiającego  terminie, 

prowadziłby  do  nadmiernego  ograniczenia  konkurencji.  Negatywny  wpływ  skonstruowania 

zapisów  SIWZ w  taki  sposób potwierdza  podniesiona w  toku rozprawy  przez  przystępującego 

Sagecom, a 

niezaprzeczona przez stronę przeciwną, okoliczność odnosząca się do dowodu nr 

1  złożonego  na  rozprawie  przez  Zamawiającego.  Mianowicie  Zamawiający  powołał  się  na  4 

postępowania  –  3  prowadzone  przez  Tauron  Dystrybucja  S.A.,  jedno  przez  PGE  Dystrybucja 

S.A.,  w  których  m.in.  zastrzeżono  terminy  od  40  do  50  dni  na  złożenie  oferty  wraz  z  próbką  

w  postaci  oferowanego  urządzenia.  Jak  podniósł  przystępujący  w  3  z  ww.  4  postępowań  

(o czwartym, Przystępujący, wg. oświadczenia nie miał wiedzy) albo była składana jedna oferta, 

albo wszystkie poza jedną ofertą były odrzucane z uwagi na niezgodność z SIWZ – przy czym 

w  jednym  postępowaniu,  po  wyroku  KIO,  przywrócono  jedną  ofertę.  Bez  znaczenia  pozostaje 

przy tym podniesiona 

przez przystępującego Apator okoliczność, że były również postępowania, 

gdzie jedyną skuteczną ofertę składał Odwołujący – a w zasadzie może to jedynie potwierdzać 

niekonkurencyjny charakter takiego sposobu ukształtowania specyfikacji.  

Jednocześnie  należało  uznać,  że  Zamawiający  nie  wykazał,  by  ww.  ograniczenie 

konkurencji  by

ło uzasadnione jego realnymi  potrzebami.  Zamawiający  podnosił  co prawda,  że 

musi  dokonać  wymiany  liczników,  na  takie,  które  umożliwiają  pobór  opłaty  mocowej,  do  1 

października 2020 r., co wynika z wymogu poboru tej opłaty od ww. daty, zgodnie z art. 99 ust. 

1 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. (Dz. U. z 2018 r., poz. 9 ze zm.). 

Mając jednak na uwadze, że 

rzeczona  ustawa  weszła  w  życie  18.01.2018  r.,  Zamawiający  już  od  tej  daty  winien  mieć 

świadomość  konieczności  wymiany  liczników  i  wszczęcia  odpowiedniego  postępowania. 

Również  okoliczność,  że  ostateczna  treść  rekomendacji  PTPiREE  została  ustalona  w  dniu 

20.09.2018  r., 

nie  przemawia  na  korzyść  Zamawiającego,  który  przedmiotowe  postępowanie 

w

szczął  dopiero  w  dniu  14.02.2019  r.  –  w  szczególności,  iż  wstępna  treść  rekomendacji  była 

znana już w dniu 2.07.2018 r. Konieczność ustalenia treści SIWZ pomiędzy podmiotami, które 

zakupują  liczniki  w  przedmiotowym  postępowaniu  –  Tauron  Dystrybucja,  PGE  Dystrybucja  

i Enea Operator również nie uzasadnia konieczności wyznaczenia terminu składania ofert, który 

prowadzi  do  ograniczenia  konkurencji.  Należy  bowiem  zważyć,  że  zgodnie  z  twierdzeniami 

Zamawiającego  -  wymogi  dotyczące  spornych  parametrów  wynikają  również  z  rekomendacji 


PTPiREE 

–  w  których  to  przygotowaniu  brały  udział  wszystkie  ww.  podmioty,  zatem  znały 

dokładnie  ich  treść  oraz  przebieg  ich  kształtowania,  nie  jest  więc  uzasadniona  prawie 

pięciomiesięczna  przerwa  pomiędzy  publikacją  ww.  rekomendacji  w  ostatecznym  kształcie  

a wszczęciem przedmiotowego postępowania. Wymaga także zaznaczenia, że nie jest tak, że 

wydłużenie  terminów  na  złożenie  ofert/realizacji  pierwszej  transzy  zgodnie  z  żądaniem 

odwołania  w  sposób  nieunikniony  doprowadziłoby  do  niespełnienia  ww.  wymogu  z  ustawy  

o  rynku  mocy. 

Takie  wydłużenie  terminów  doprowadziłoby  jedynie  do  powstania  ryzyka 

przekroczenia  tego  terminu,  w  przypadku  np.  dostawy  urządzeń  niespełniających  wymagań 

SIWZ. W  tak  ukształtowanym  stanie  sprawy  w  ocenie  Izby  brak  jest  podstaw  dla  uznania,  że 

zachodzi  rz

eczywista potrzeba Zamawiającego, która uzasadniałby konstrukcję zapisów SIWZ 

powodującą daleko idące ograniczenie konkurencji. Zasada konkurencyjności postępowania nie 

może być ograniczana ze względu na problemy z organizacją postępowania leżące po stronie 

zamawiającego.  Dopuszczenie  takiej  możliwości  mogłoby  otworzyć  furtkę  do  prowadzenia 

postępowań w sposób preferujący określonego wykonawcę bądź ich grupę.  

Izba nie uznała za zasadne twierdzeń Zamawiającego oraz uczestników po jego stronie, że 

wykonawcy 

mieli czas na dostosowanie swoich urządzeń do rekomendacji PTPiREE, a zatem 

wymóg  złożenia  próbki  wraz  z  ofertą  i  wyznaczone  terminy  nie  powinny  ograniczać  im 

możliwości  złożenia  oferty.  W  pierwszej  kolejności  należy  zaznaczyć,  że  rekomendacje 

PTPiREE nie 

mają charakteru wiążącego, że mogą zostać wykorzystane w całości lub w części, 

a  nadto  będą  podlegały  aktualizacji  –  jak  wynika  chociażby  z  dowodu  złożonego  przez 

przystępującego  Apator.  Co  za  tym  idzie,  trudno  uznać,  że  charakter  rzeczonego  dokumentu 

poz

wala producentom na rozwój liczników o konkretnych parametrach. Jak zresztą podnoszono 

w  toku  rozprawy,  w  innych  postępowaniach,  uwzględniających  rekomendacje  PTPiREE 

wymagane  parametry  były  odmienne  –  co  stanowi  naturalną  konsekwencję  różnych 

indywidualny

ch potrzeb zamawiających. Omawiane rekomendacje niewątpliwie mogą stanowić 

wskazówki  rozwoju  technologii,  jednakże  wobec  braku  ich  wiążącego  charakteru  nie  można 

uznać, że brak możliwości złożenia oferty leży w zaniechaniu dostosowania produktów do ww. 

dok

umentu.  Czas  na  przygotowanie  oferty  liczyć  należy  od  ogłoszenia  o  zamówieniu  

i udostępnienia treści SIWZ. To SIWZ stanowi podstawę przygotowania oferty i bezpodstawne 

jest wymaganie od wykonawców by wcześniej, nie znając dokładnych wymagań zamawiającego 

opracowyw

ali  nowe  rozwiązania  techniczne.  Ocena  wpływu  SIWZ  na  konkurencyjność  nie 

może  uwzględniać  aktywności  wykonawców  przed  ogłoszeniem  SIWZ.  Dodać  należy,  że 

zainteresowanie  zamówień  po  publikacji  ogłoszenia  o  zamówieniu  zainteresowanie  mogły 

również  wykazać  podmioty  zagraniczne,  wcześniej  nieobecne  na  rynku  polskim  –  i  które  nie 


miały możliwości wzięcia udziału w przygotowaniu rekomendacji PTPiREE, czy nawet wiedziały 

o  istnieniu  rzeczonych  rekomendacji 

przed  wszczęciem  postępowania.  Podmioty  takie,  przy 

przyjęciu  logiki  argumentów  strony  Zamawiającego,  byłyby  w  gorszej  pozycji,  co  stanowiłoby 

nieuzasadnione zróżnicowanie traktowania wykonawców.  

Reasumując, Izba uznała, że wymóg złożenia próbki wraz z ofertą w wyznaczonym terminie 

(przedłużonym  do  31.05.2019  r.)  stanowi  naruszenie  zasady  uczciwej  konkurencji,  równego 

traktowania  wykonawców  i  proporcjonalności,  gdyż  bezpodstawnie  prowadzić  może  do 

nadmiernego ograniczenia konkurencji  w  postępowaniu.  Ukształtowanie SIWZ  w  tym  zakresie 

stanowiło więc naruszenie art. 7 ust. 1 ustawy Pzp, a także art. 9a ust. 1 ustawy Pzp, zgodnie  

z którym wyznaczając terminy składania ofert, zamawiający uwzględnia złożoność zamówienia 

oraz czas potrzebny na sporządzenie ofert. Wymaga przy tym uzupełnienia, że bezpodstawne 

było twierdzenie przystępującego Apator, że zarzut nr 1 dotyczył jedynie powołanych w petitum 

odwołania  przepisów  (tj.  art.  25  ust.  1  pkt  2,  art.  7  ust.  1  ustawy  Pzp  i  §  13  ust.  1  pkt  1  i  2 

rozporządzenia  w  sprawie  rodzajów  dokumentów).  Już  w  rzeczonym  petitum  Odwołujący 

wskazywał  bowiem  na  naruszenie  zasad  Pzp  i  wyznaczenie  zbyt  krótkiego  terminu  składania 

ofert. Zakres zarzutu określa powołana podstawa faktyczna i argumentacja, nie zaś przytoczone 

przepisy prawa. 

Wobec  stwierdzenia  ww.  naruszeń  Izba  orzekła  jak  w  sentencji,  nakazując  dokonanie 

określonych w niej czynności. Jednocześnie Izba nie uwzględniła w całości wniosków odwołania 

co  do  zmian  SIWZ  w  zakresie  terminu  na  złożenie  oferty  bądź  zmiany  terminu  realizacji 

pierwszej  transzy  dostawy.  Decyzja  Iz

by  w  tym  zakresie  podyktowana  była  następującymi 

okolicznościami.  

Po  pierwsze,  jak  wskazano  powyżej,  Izba  uznała,  że  udowodniono  jedynie,  że  dla 

przygotowania  urządzenia  odpowiadającego  wymogom  SIWZ  i  jego  certyfikacji  potrzebny  jest 

okres  co  najmnie

j  5  miesięcy.  Jako  początkowy  termin  biegu  tego  czasu  wyznaczono  dzień 

ogłoszenia  wyroku  w  niniejszej  sprawie,  od  tego  dnia  bowiem  wykonawcy  mają  wiedzę,  czy 

koniecznym  jest  wprowadzanie  kwestionowanych  w  odwołaniu  funkcjonalności  i  parametrów. 

Przy  czym  z

ważyć  należy,  że  od  dnia  ogłoszenia  SIWZ  wykonawcy  mogą  już  podejmować 

wstępne  działania  w  kierunku  odpowiednich  modyfikacji  urządzeń,  dlatego Izba  nie  uznała  za 

właściwe nakazania wyznaczenia terminu dłuższego niż termin 5 miesięcy, który w ocenie Izby 

jest  terminem  odpowiednim.  Po  drugie,  wyznaczony  termin  realizacji  pierwszej  transzy  jest  w 

ocenie  Izby  na  tyle  odległy,  że  zgodnie  z  powyższymi  ustaleniami  wykonawcy  dysponować 

będą odpowiednią ilością czasu dla rozwoju odpowiedniej technologii i uzyskania niezbędnych 


certyfikatów. Przewidziany termin na realizację pierwszej transzy – 16 tygodni od dnia zawarcia 

umowy,  to  ok.  4,5  miesiąca.  Mając  na  uwadze,  że  Odwołujący  wykazał,  że  dla  dostosowania 

urządzeń  do  wymogów  SIWZ  i  uzyskania  certyfikatów  potrzeba  5  miesięcy,  zaś  od  dnia 

ogłoszenia wyroku do samego terminu składania ofert pozostają jeszcze ponad 2 miesiące, to 

łączny  czas,  jaki  otrzymują  wykonawcy  wynosi  ponad  6,5  miesiąca.  Izba  uznaje,  że  brak  jest 

podstaw  dla  nieuwzględnienia  czasu  trwania  postępowania  po  wyroku,  przed  zawarciem 

umowy,  jako  czasu  którym  wykonawcy  dysponują  na  modyfikacje  urządzeń  i  uzyskanie 

certyfikatów. Skoro bowiem Odwołujący przewiduje możliwość rozwoju licznika w celu złożenia 

próbki  wraz  z  ofertą  (a  zatem  bez  uprzedniego  zawarcia  umowy),  to  nie  ma  podstaw  dla 

wydłużenia terminu realizacji tak, by cały czas na rozwój liczników i certyfikowanie przypadał po 

zawarciu  umowy.  Nie  jest  również  uzasadnione  kształtowanie  postanowień  SIWZ,  by 

wykonawcy  rozwój  urządzeń  mogli  wstrzymywać  aż  do  czasu,  gdy  będą  mieli  pewność  

w uzyskaniu zamówienia. Funkcjonowanie na rynku konkurencyjnym niesie ze sobą określone 

ryzyka,  w  tym  między  innymi  wydatki  na  rozwój,  konieczne  dla  utrzymania  konkurencyjności 

produktów.  Okoliczności  dotyczące  możliwości  wyprodukowania  odpowiedniej  ilości  liczników  

w tym terminie nie były przedmiotem odwołania i jako niedopuszczalne rozszerzenie zarzutu nie 

mogły  być  wzięte  przez  Izbę  pod  uwagę.  W  konsekwencji,  Izba  uznała,  że  

w  przypadku  zachowania  wymogu  składania  próbki  wraz  z  ofertą,  zasadnym  jest  wydłużenie 

terminu  składania  ofert  o  co  najmniej  5  miesięcy  od  ogłoszenia  wyroku  Izby  bądź  rezygnacja  

z wymogu złożenia próbki – przy zachowaniu pierwotnie przewidzianych terminów realizacji.  

Ad  zarzutu  2  odwołania  –  naruszenia  art.  29  ust.  1  i  2  i  art.  7  ust.  1  ustawy  Pzp  poprzez 

opisanie  przedmiotu  zamówienia  w  sposób  zawierający  zbędne  i  utrudniające  konkurencje 

wymagania  dotyczące  funkcjonalności  technicznych,  powodujące  nadmierne  obciążenia  dla 

wykonawców, nieuzasadnione obiektywnymi potrzebami Zamawiającego – w zakresie, w jakim 

zarzut ten nie został uwzględniony bądź wycofany. 

Izba  uznała,  że  przedmiotowy  zarzut  nie  potwierdził  się.  Poniżej  przedstawiono  uzasadnienie 

oceny w odniesieniu do kwestionowanych wymagań technicznych i bezpieczeństwa – załączniki 

nr A do SIWZ. 

Ad  pkt  2.10  i  2.11 

–  dotyczące  zmiany  metody  pomiaru  z  arytmetycznej  na  wektorową  

i  z  wektorowej  na  arytmetyczną.  Izba  oceniła,  że  Zamawiający  wykazał,  że  przedmiotowy 

wymóg wynika z jego rzeczywistej potrzeby. W sytuacji, gdy ustawodawca nie określił jeszcze, 

jaka  metoda  pomiaru  powinna  być  stosowana,  a  co  więcej,  jak  podniósł  sam  Odwołujący, 


rzeczoną  kwestią  zainteresowany  jest  Urząd  Ochrony  Konkurencji  i  Konsumentów,  

to racjonalny jest wym

óg zakupienia takich liczników, które pozwolą na wybór metody pomiaru 

zgodnie  z  wymaganiami  prawa  bądź  ustaleniami  UOKiK.  Zakup  liczników,  które  mogłyby  się  

w  niedługim  czasie  okazać  niezgodne  z  wydanymi  przepisami  bądź  ww.  ustaleniami  nie 

znajduje  uzasadnienia

.  Ponadto,  Odwołujący  nie  wykazał,  by  wymóg  ten  ograniczał 

konkurencję – jak wynika z przedłożonego przez Zamawiającego dowodu, Odwołujący oferował 

we wcześniejszych postępowaniach liczniki spełniające ten wymóg. Podniesiony w odpowiedzi 

argument, że Odwołujący już wycofał te liczniki ze swojej oferty jest nieadekwatny, nie tłumaczy 

bowiem,  dlaczego  nie  może  znów  zaoferować  tej  funkcjonalności,  skoro  odpowiednia 

technologia  jest  dla  niego  dostępna.  Izba  nie  znalazła  podstaw  dla  uznania,  że  ww.  wymogi 

narusz

ają art. 7 i 29 ustawy Pzp i w sposób nadmierny ograniczają konkurencję. 

Ad  pkt  5.19 

–  wymóg  wspierania  przez  moduł  komunikacyjny  protokołu  LWM2M  w  wersji  co 

najmniej  1.0,  wraz  z  listą  parametrów  ww.  protokołu,  które  muszą  być  zaimplementowane  

w module k

omunikacyjnym liczników.  

Izba uznała, że zarzut dotyczący ww. wymagania nie potwierdził się. Odwołujący wywodził, 

że  rzeczone  parametry  nigdy  nie  były  wymagane,  rozwiązanie  to  ma  charakter  specyficzny  

i  stosowany  obecnie  w  Polsce  tylko  przez  jednego  pro

ducenta  modułów  komunikacyjnych,  

a postawienie wymagania w odniesieniu do próbek składanych wraz z ofertą po 40 dniach od 

ogłoszenia SIWZ jest ograniczeniem uczciwej konkurencji. Przede wszystkim zważyć należy, że 

wobec  nakazania  przez  Izbę,  na  skutek  uwzględnienia  zarzutu  nr  1  odwołania,  wydłużenia 

terminu  składania  ofert  z  próbkami  bądź  rezygnacji  z  wymogu  składania  próbki  wraz  z  ofertą 

zarzut ten w znacznej mierze się zdezaktualizował. Wykonawcy uzyskali dużo dłuższy termin na 

wprowadzenie  tej  funkcjona

lności,  zaś  nie  wskazywano,  by  była  to  technologia  całkowicie  dla 

innych  wykonawców  niedostępna.  Wręcz  przeciwnie,  z  oświadczeń  producentów  Hexing  oraz 

Meter&Control  d.

o.o.  wynika,  że  są  oni  w  stanie  wdrożyć  rzeczone  protokoły  (odpowiednio  

w jeden i dwa m

iesiące), podobnie z oświadczenia przystępującego ZPA wynika, że wdrożenie 

protokołu  jest  możliwe  (konkretny  czas  nie  został  podany).  Nadto  niepoparte  żadnymi 

dowodami pozostały twierdzenia odwołania o tym, że opis parametrów w tym zakresie wyraźnie 

wskazuje na j

ednego dostawcę,  zarzut ten w zasadzie pozostał gołosłowny. 

Z  kolei  Zamawiający  powołał  się  m.in.  na  okoliczność,  że  wymóg  ten  wprost  pochodzi  

z r

ekomendacji PTPiREE, co było bezsporne. W ocenie Izby okoliczność zawarcia omawianego 

wymogu  w  rekome

ndacjach  PTPiREE  wskazuje  na  uzasadnioną  potrzebę  Zamawiającego.  

W  tym  miejscu  wskazać  należy,  że  Polskie  Towarzystwo  Przesyłu  i  Rozdziału  Energii 


Elektrycznej  (PTPiREE),  zgodnie  ze  złożonym  przez  przystępującego  Apator  dowodem,  jest 

stowarzyszeniem  zrzes

zającym  operatorów  elektroenergetycznych  systemów  dystrybucyjnych  

i  operatora  systemu  przesyłowego  oraz  pracowników  branży  energetycznej.  Zgodnie  ze 

złożonymi  przez  przystępującego  Apator  informacjami,  stowarzyszenie  to  działa  na  rzecz 

wdrażania  nowych  rozwiązań  w  energetyce,  dąży  do  poprawy  efektywności  działania  sieci 

energetycznej,  jakości  usług  i  obsługi  klientów  oraz  dostosowanie  sieci  do  nowych  wymagań 

rynku i oczekiwań klientów. Dalej wskazano, że „Projekt wymagań technicznych dla statycznych 

bezpośrednich  liczników  energii  elektrycznej”  zawiera  wymagania  bazujące  m.in.  na 

doświadczeniach  i  potrzebach  biznesowych  OSD  i  równocześnie  uwzględnia  potencjalne 

kierunki  w  rozwoju  urządzeń  pomiarowych  i  usług  telekomunikacyjnych.  Zamawiający 

wskazywał  również,  że  Operatorzy  Systemów  Dystrybucyjnych,  będący  członkami  PTPIREE 

przystąpili do opracowania ww. wymagań po wejściu w życiu ustawy o rynku mocy. Następnie 

projekt  wymagań  został  poddany  konsultacjom  publicznym,  w  których  udział  wzięło  14 

podmiotów.  Powyższe  okoliczności  pozwalają  na  uznanie,  że  wymagania  zawarte  w  ww. 

rekomendacjach  są  ustalonymi  dla  rynku  polskiego  standardami  w  zakresie  liczników  energii 

elektrycznej i określają parametry, których spełnienie pozwala na zachowanie pożądanej jakości 

usług  i  funkcjonowania  systemu.  Odnotowania  wymaga  również,  że  udział  wielu  podmiotów  

w tworzeniu rekomendacji, o ile nie zostanie dowiedzione inaczej, pozwala na przyjęcie, że nie 

zawierają one wymagań, które faworyzowałyby jeden z tych podmiotów.  

Wobec  pow

yższego Izba uznała, że brak jest podstaw dla uznania zarzutu w zakresie  pkt 

5.19 Załącznika nr A do SIWZ. 

Ad  pkt  6.1,  8.19

,  8.20    Załącznika  nr  A  do  SIWZ  –  wymogi  odnoszące  się  do  czujnika 

zadziałania zewnętrznego pola magnetycznego o progu nieczułości 400mT. 

W  ocenie  Izby  zarzut  nie  potwierdził  się.  Odwołujący  wywodził,  że  brak  jest  możliwości 

przeprowadzenia  na  próbce  jednoznacznych  badań  w  zakresie  ww.  progu  czułości,  wobec 

czego  powinno  stosować  się  dość  szeroki  zakres  dla  progu  wykrywania  pola  i  najlepiej  jego 

wielkość  pozostawić  w  kompetencji  producenta  licznika.  Odwołujący  poprzestał  na  ww. 

wskazanych twierdzeniach, nie starając się nawet ich uprawdopodobnić. Co więcej, nie wskazał 

w jaki sposób ów wymóg wpływa na konkurencyjność postępowania. Zamawiający wskazał zaś, 

że  w  przypadku  gdy  próg  nieczułości  czujnika  będzie  niższy  niż  400  mT,  to  czujnik  będzie 

wykrywał liczne zdarzenia nie stanowiące nieuprawnionej próby ingerencji w jego pracę – np.  


w  przypadku  stosowania  urządzeń  diagnostycznych  będących  na  wyposażeniu 

Zamawiającego.  Ponadto  zważyć  należy,  że  wymóg  ten  również  pochodzi  z  rekomendacji 

PTPiREE 

– w tym zakresie Izba odsyła do rozważań dotyczących pkt 5.19.  

Zarzut  w  omawianym  zakresie  nie  został  w  żadnym  stopniu  uprawdopodobniony,  ponadto 

Zamawiający  wskazał  na  istniejące  uzasadnione  potrzeby,  dla  których  zaspokojenia 

wprowadzono ww. parametry. 

Ad.  pkt  8.10 

–  rozmiar  pamięci  licznika dla profili  sieciowych pozwalający na  przechowywanie 

danych  dla  rejestracji  uśrednionych  rzeczywistych  wartości  skutecznych  napięć  fazowych  dla 

okresu rejestracji 10 minut za okres co najmniej 15 ostatnich dni. 

Odwołujący  podniósł,  że  tylko  jeden  producent  dysponuje  urządzeniem  o  takiej  pamięci,  

a wymóg ten jest nadmiarowy i wystarczającym byłoby okres 8 ostatnich dni. W piśmie z dnia 

18.03.2019 r. uzupełnił, że posiada sprawdzone informacje, że częstotliwość czytania liczników 

systemem odczytowym spółek dystrybucyjnych wynosi 4 razy na dobę oraz w razie potrzeby na 

żądanie, wobec czego wymaganie długich okresów pamiętania „różnych danych” jest żądaniem 

nadmiarowym. 

Zamawiający  wskazał,  że  ilość  dni  w  wymaganiu  jest  minimalną,  którą  licznik  musi 

przechowywać  w  swojej  pamięci,  aby  zachować  ciągłość  danych  pomiarowych.  Wskazał,  że  

w  przypadkach  braku  dostępu  do  układu  pomiarowego  w  trybie  zdalnym,  okres  8  dni  jest  za 

krótki,  aby  zabezpieczyć  procesy  biznesowe,  w  szczególności  w  przypadku  awarii  sieci  - 

konsekwencją byłaby utrata danych.  

W ocenie Izby Odwołujący nie wykazał zasadności przedmiotowego zarzutu. Poprzestał na 

ogólnych  twierdzeniach,  koncentrując  się  na  niepopartym  dowodami  twierdzeniu  

o  uprzywilejowaniu  przystępującego  Apator.  Nie  wyjaśnił  również,  w  jaki  sposób  okoliczności 

podniesione  w  piśmie  z  dnia  18.03.2019  r.  miałyby  się  przekładać  na  ocenę  przedmiotowego 

wymogu.  Zamawiający  wskazał  natomiast  na  uzasadnioną  potrzebę.  Ponadto,  omawiany 

wymóg  pochodzi  z  rekomendacji  PTPiREE  –  w  tym  zakresie  Izba  odsyła  do  rozważań 

dotyczących pkt 5.19. 

Zarzut w 

powyższym zakresie podlegał oddaleniu. 

Ad pkt 8.30 

– wymóg posiadania wewnętrznego zegara czasu rzeczywistego z podtrzymaniem 

chodu  w  przypadku  braku  napięcia  zasilającego,  podtrzymanie  chodu  nie  krótsze  niż  120 

godzin. 


Odwołujący  podnosił,  że  120  godzin  to  wartość  poprawna  dla  superkondesatora,  a 

ra

żąco niska dla baterii, wnosił o wprowadzenie zapisu, iż dla kondensatora to 120 godzin, a dla 

baterii 

– minimum okres legalizacji.  

Zamawiający  wskazał,  że  rezerwa  5  (120  h)  dni  jest  wystarczająca,  gdyż  licznik 

zainstalowany  jest  w  sieci  dystrybucyjnej  i 

jest  zasilany  napięciem  w  miejscu  zabudowy  i  nie 

korzysta  z  napięcia  z  baterii,  a  z  sieci.  Wskazał  również,  że  zastosowane  zarówno 

superkodensator jak i bateria powinny zapewniać użytkowanie przez cały czas, nie krótszy niż 

okres  legalizacji.  Wskazał,  że  Odwołujący  nie  sformułował  zarzutu,  nie  wskazał  z  jakiego 

powodu postanowienie jest sprzeczne z przepisami ustawy. 

Odwołujący w piśmie z dnia 18.03.2019 r. uzupełnił swoje stanowisko, podnosząc, że z jego 

wiedzy wynika, że liczniki korzystają z baterii, nawet gdy są podłączone do sieci. Podniósł, że 

wykorzystanie  zapisu  SIWZ  może  skutkować  uzyskaniem  przewagi  kosztowej  nad  jego 

poprawnie  techniczną  ofertą.  Wywodzi,  że  bateria  powinna  podtrzymać  pracę  przez  8  lat  

w każdych warunkach, a kwestionując postanowienie, stara się je sanować i kieruje się dobrze 

pojętą służbą społeczną. 

Izba zważyła, że Odwołujący nie wykazał, dlaczego omawiane postanowienie ma naruszać 

zas

ady  konkurencji  w  postępowaniu,  poprzestając jedynie swoich oświadczeniach  i  powołaniu 

się  na  swoją  wiedzę.  Należy  zauważyć,  że  w  odpowiedzi  na  odwołanie  Zamawiający 

sprecyzował  rzeczony  wymóg,  wskazując  że  bateria  i  superkondensator  powinny  zapewniać 

użytkowanie  przez  cały  czas,  nie  krótszy  niż  okres  legalizacji.  Doprecyzowanie  to  wychodzi 

naprz

eciw żądaniom Odwołującego zawartym w odwołaniu i zapewnia prawidłową pracę zegara 

przez cały okres legalizacji.  

W świetle powyższych ustaleń, przedmiotowy zarzut należało uznać za bezzasadny. 

Ad  pkt  8.31 

–  dot.  wymogu  zapewnienia  możliwości  wymiany  baterii  bez  konieczności 

demontażu  licznika  z  tablicy  licznikowej,  układu  pomiarowego  oraz  naruszenia  plomb 

legalizacyjnych w przypadku zastosowania baterii jako źródła podtrzymania.  

Odwołujący  podniósł,  że  postanowienie  faworyzuje  jednego  producenta,  który  wprost 

przyznaje,  że  okres  życia  stosowanej  baterii  wynosi  dwa  lata,  a  wymienność  baterii  nie może 

być alternatywą dla baterii, która zapewnia pracę w okresie legalizacji licznika.  

W piśmie z dnia 18.03.2019 r. odniósł się do tego punktu łącznie z punktem 8.30. Wskazał, 

że wymienność baterii nie może być alternatywą dla baterii o poprawnej pojemności. Podniósł, 


że  wymiana  baterii  w  liczniku  na  sieci  jest  kosztowo  i  technicznie  podobna  do  wymiany 

uszkodzonego licznika. 

W  ocenie  Izby  zarzut  jest  bezpodst

awny.  Należy  zgodzić  się  z  Zamawiającym,  że 

Odwołujący  nie  wyjaśnił  nawet,  w  jaki  sposób  ww.  postanowienie  negatywnie  wpływa  na 

konkurencyjność postępowania. Nie udowodnił również twierdzenia o kosztach wymiany baterii 

na  liczniku.  Ponadto  żądanie  odwołania  w  tym  zakresie  –  postawienie  wymogu,  by  bateria 

niezależnie  od  sytuacji,  zapewniała  podtrzymanie  zegara  przez  okres  minimum  9  lat  jest 

niespójne  z  wymogiem  możliwości  wymiany  baterii  w  liczniku.  Z  uwagi  na  powyższe  zarzut 

podlegał oddaleniu. 

Ad pkt 1.1

0 i 2.8 załącznika nr A do SIWZ – wymogi bezpieczeństwa.  

Odwołujący  kwestionował  postanowienie  pkt  1.10,  dotyczące  rejestracji  przez  licznik 

identyfikatora użytkownika uruchamiającego oprogramowanie narzędziowe wraz ze zdarzeniem 

odpowiadającym  wykonaniu  komendy  skutkującym  zdarzeniami:  zmiany  firmware 

oprogramowania,  zmiany  parametryzacji  licznika,  zmiany  stanu  elementu  wykonawczego. 

Podniósł, że wymaganie identyfikacji osoby parametryzującej licznik jest nadmiarowe, a funkcję 

tę  posiada jeden  wykonawca,  bezpieczeństwo  zapewnia  algorytm  AES  (wskazany  w  pkt  2.8),  

a bezpieczeństwo gwarantuje wymiana kluczy szyfrujących w liczniku, zaś system pozwala na 

zidentyfikowanie parametryzującego  poprzez  uprzednio przesłany  klucz.  Wniósł  o  wykreślenie 

pkt  1.10. W pi

śmie z 18.03.2019 r. podkreślił, że w przypadku liczników z komunikacją zdalną 

przewidziana  identyfikacja  zapewnia  bezpieczeństwo  na  odpowiednim  poziomie,  co  czyni 

wymóg pkt 1.10 zbędnym. 

Zamawiający wywodził, że wymóg ma charakter kluczowy ze względu na  bezpieczeństwo,  

a wprowadzenie tej funkcjonalności stanowi prostą modyfikację oprogramowania.  

Izba  uznała,  że  rozpatrywany  zarzut  nie  potwierdził  się.  Odwołujący  nie  podjął  próby 

uprawdopodobnienia  swojego  twierdzenia,  że  tylko  jeden  wykonawca  dysponuje  taką 

technologią.  Podnoszona  przezeń  okoliczność,  że  wymiana  kluczy  szyfrujących  w  liczniku  

i  identyfikacja  wg.  osób,  którym  przydzielono  klucz  jest  wystarczająca  dla  zachowania 

bezpieczeństwa, w ocenie Izby nie przesądza o zasadności omawianego postanowienia. Mając 

na 

uwadze  newralgiczność  systemów  dystrybucji  energii,  uzasadnionym  jest  żądanie 

Zamawiającego nawet parametru ponad „wystarczające” gwarancje bezpieczeństwa wynikające 

z  szyfrowania  algorytmem  AES.  Niewątpliwie  bezpośrednia  identyfikacja  użytkownika 

ingerującego  w  licznik  sprzyja  zachowaniu  przejrzystości  systemu  bezpieczeństwa,  co 

pozytywnie odbija się na jego funkcjonowaniu.  


Wobec powyższego Izba oddaliła zarzut w ww. zakresie. 

Ad pkt 5.1 

– Odwołujący kwestionował wymóg obsługi lokalnej wymiany kluczy szyfrujących za 

pomocą  pliku  XML  przez  oprogramowanie  narzędziowe  dla  licznika  oraz  modułu 

komunikacyjnego, wskazując że jest to wymaganie nadmiarowe, a dla obsługi realizacji jednego 

licznika wystarczy plik .xls.  

Zamawiający  podniósł,  że stosuje  do  dystrybucji kluczy  szyfrujących pliki XML w  systemie 

obejmującym 300 tysięcy liczników inteligentnych i  systemie  obejmującym 16 tysięcy liczników 

bi

lansujących.  Wskazał,  że  wszystkie  jego  interfejsy  pomiarowe  systemów  informatycznych 

dostosowan

e  są  do  obsługi  plików  XML,  zatem  zmiana  przedmiotowego  postanowienia 

powodowałaby dodatkowe koszty zmiany infrastruktury IT.  

Odwołujący w piśmie z 18.03.2019 r. zasugerował, by przyjąć na etapie próbki rozwiązanie 

tymczasowe  i  w  czasie  oczekiwania  na  pi

erwszą  dostawę  wypracować  rozwiązanie 

akceptowalne dla obu stron. 

Izba  uznała  przedmiotowy  zarzut  za  bezzasadny.  Odwołujący  nie  wskazał,  dlaczego 

przedmiotowy zapis ma negatywnie wpływać na jego pozycję w postępowaniu bądź naruszenie 

zasad  Pzp.  Zamawiający  zaś  powołał  się  na  swoją  uzasadnioną  potrzebę.  Nie  można  zatem 

uznać, że Odwołujący wykazał zasadność zmiany SIWZ w tym zakresie, nie uprawdopodobnił 

też naruszenia konkurencyjności.  

Mając na uwadze powyższe ustalenia, Izba nie znalazła podstaw dla uwzględnienia zarzutu nr 

2 odwołania w powołanym powyżej zakresie. 

Ad zarzutu 3 

– naruszenia art. 91 ust. 1 i 2 ustawy Pzp oraz art. 7 ust. 1 w zw. z art. 36 ust. 1 

pkt  13  ustawy  Pzp  poprzez  określenie  kryterium  „walory  techniczne”,  które  stawia  

w uprzywile

jowanej sytuacji jednego z wykonawców. 

W ocenie Izby zarzut należało uznać za bezzasadny. Odwołujący również w tym przypadku 

nie uniósł  ciężaru  dowodu,  nie  próbując  nawet uprawdopodobnić  prawdziwości  twierdzenia,  iż 

wymóg ów faworyzował wykonawcę, który w momencie publikacji SIWZ posiadał zrealizowane 

funkcje pomiarów  wartości sieciowych ze wskazanymi okresami co najmniej 63 dni rejestracji. 

Odwołujący  nie  wskazał  też,  czy  ewentualne  dostosowanie  posiadanych  urządzeń  nie  jest 

możliwe,  albo  że  stanowi  nadmierne  obciążenie.  Nie  ma  również  wymogu,  by  techniczne 

kryteria  oceny  ofert  miały  swoje  oparcie  w  przepisach  prawa  czy  innych  dokumentach,  zatem 


bez znaczenia pozostaje okoliczność, że nie kryteria te nie znajdują potwierdzenia w przepisach 

ani  w  instrukcj

i.  Okoliczność  „nadmierności  wymagania”  nie ma  znaczenia  w  ocenie kryteriów 

oceny ofert, które mają służyć wyborze oferty najkorzystniejszej pod kątem – w tym przypadku 

jakości  –  tj.  oferty  o  najlepszych  parametrach  funkcjonalnych.  Zamawiający  dokonał  zmiany 

kwestionowanych  kryteriów,  łącząc  je  w  jedno  o  wadze  2  pkt,  tym  samym  zmniejszając  ich 

wpływ na pozycję oferty w rankingu. 

W  tak  ukształtowanych  okolicznościach  sprawy  Izba  nie  znalazła  podstaw  dla 

uwzględnienia omawianego zarzutu. Konkluzja ta wynika w szczególności z braku jakiejkolwiek 

aktywności dowodowej po stronie Odwołującego, który poprzestał na ogólnikowym stwierdzeniu 

o  uprzywilejowanej  pozycji  „jednego  z  wykonawców”.  Odwołujący  nie  podnosił  również,  by 

kryterium było niejasno czy nieostro sformułowane. Wobec powyższego nie można stwierdzić, 

że doszło do naruszenia art. 91 ust. 1 i 2, art. 7 czy 36 ust. 1 pkt 16 ustawy Pzp. 

Nadmienić  należy,  że  okoliczności  powołane  w  piśmie  Odwołującego  z  18.03.2019  r. 

dotyczące  nowego  kryterium  oceny  ofert,  jako  odnoszące  się  do  nowej  czynności 

Zamawiającego,  nie  będącej  przedmiotem  zaskarżenia,  pozostawały  bez  znaczenia  

w przedmiotowej sprawie. 

Ad  zarzutu  4 

–  naruszenia  art.

  kc,  w  zw.  z  art.  139  ust.  1  ustawy  Pzp  oraz  art.  7  ust.  1 

ustawy Pzp poprzez 

ustanowienie wzoru umowy w sposób naruszający powołane przepisy. 

Ad § 3 ust. 4 wzoru  umowy – odwołujący wywodził, że określony w powołanym postanowieniu 

obowiązek zainstalowania przez wykonawcę karty SIM w terminie nie krótszym niż 30 dni przed 

dostawą  urządzeń,  które  to karty  zostaną  przez  wykonawcę  odebrane  z  miejsca  wskazanego 

przez Zamawiającego znajdującego się na obszarze działania Zamawiającego, jest niemożliwe 

do  realizacji,  a  nadto  przenosi  na  wykonawcę  odpowiedzialność  za  odbiór,  transport  

i  zabezpieczenie  kart 

i  jednocześnie  naraża  bezpieczeństwo  systemu  informatycznego 

Zamawiającego. Ponadto wskazał, że wymóg odbioru kart na terenie działania Zamawiającego 

ogranicza dostęp dla podmiotów zagranicznych. 

Zamawiający  dokonał  zmiany  ww.  postanowienia,  ustalając,  że  Zamawiający  przekaże 

wykonawcy  karty  SIM  w  terminie  nie  późniejszym  niż  9  tygodni  od  daty  podpisania  umowy. 

Poinformował, że ze względu na politykę bezpieczeństwa przekazane karty SIM będą kartami 

nieaktywnymi,  wykonawca  nie  będzie  miał  możliwości  zalogowania  do  prywatnej  sieci  APN 

Zamawiającego i nie będzie miał wglądu do parametrów technicznych kart SIM. 


Odwołujący  w  piśmie  z  18.03.2019  r.  podniósł,  że  pomimo  wydłużenia  czasu  przekazania 

kart  SIM,  w  dalszym  ciągu  zapis  wiąże  się  z  ryzykiem  opóźnień  oraz  brakiem  możliwości 

odpowiednio wczesnej weryfikacji prawidłowości działania kart w dostarczanych licznikach. 

Odnosząc  się  do  powyższego  zarzutu  w  pierwszej  kolejności  należy  zauważyć,  że 

okoliczności  powołane  w  piśmie  z  dnia  18.03.2019  r.  –  dotyczące  weryfikacji  prawidłowości 

działania  kart  z  licznikami  nie  były  podnoszone  w  odwołaniu  i  należy  uznać  je  za 

niedopuszczalne  rozszerzenie  podstawy  faktycznej  odwołania 

(por.  np.  wyrok  KIO  z  dnia 

8.12.2017  r.  KIO  2468/17,  z  dnia  12.06.2017  r.  KIO  1102/17,  z  dnia  17.03.2017  r.  KIO  409/17). 

Mając  powyższe  na  uwadze,  zgodnie  z  art.  192  ust.  7  ustawy  Pzp  Izba  nie  mogła  orzekać  

w  zakresie 

tych  okoliczności  i  nie  brała  ich  pod  uwagę.  Dalej,  argumentacja  co  do  naruszenia 

bezpieczeństwa informatycznego stała się nieaktualna wobec wyjaśnienia przez Zamawiającego, że 

karty SIM będą nieaktywne, wykonawca nie będzie miał wglądu do ich parametrów technicznych ani 

kodów PIN. W ocenie Izby bezpodstawny z kolei jest zarzut, że wymóg instalacji kart przed dostawą 

liczników  ogranicza  dostęp  do  zamówienia  podmiotów  spoza  granic  kraju.  Jakkolwiek  rzeczony 

wymóg  może  stanowić  pewne  utrudnienie  dla  takich  podmiotów,  to  nie  sposób  uznać,  by  był  on 

nadmiarowy  i  miał  na  celu  ograniczenie  dostępności  zamówienia.  Naturalnym  jest,  że  podmiot 

zagraniczny będzie ponosił wyższe koszty zamówienia realizowanego poza granicami swojego kraju 

związane  z  odległością  geograficzną.  Odbiór  kart  SIM  do  zainstalowania  nie  stanowi  czynności, 

która  przekraczałby  uzasadniony  zakres  obowiązków  wykonawcy  w  realizacji  zamówienia.  Należy 

zwrócić  uwagę,  że  podobną  argumentację  mogłyby  stosować  podmioty  mające  siedzibę  np.  

w  Szczecnie  w  przypadku  konieczności  realizacji  zamówienia  w  Rzeszowie.  Omawianego 

twierdzenia  Odwołujący  nie  poparł  również  żadnymi  dowodami  czy  chociażby  wyliczeniami. 

Twierdzenia  w  zakresie  odpowiedzialności  za  opóźnienie  wynikające  z  ewentualnych  problemów  

z  dostarczeniem  kart  SIM  przez  Zamawiającego  są  bezpodstawne  mając  na  uwadze  §  9  ust.  9 

wzoru  umowy, zgodnie z którym odpowiedzialność wykonawcy za opóźnienie nie dotyczy sytuacji, 

gdy do opóźnienia doszło na skutek okoliczności zależnych od Zamawiającego lub osoby trzeciej, za 

którą  wykonawca  nie  odpowiada.  Wskazywana  konieczność  dostaw  każdego  miesiąca  do  32 

różnych  magazynów  w  Polsce,  co  mogłoby  doprowadzić  do  opóźnień  Odwołujący  wiązał  

z uprawnieniem odbioru kart SIM tylko na 30 dni przed dostawą – co wobec wydłużenia rzeczonego 

terminu należy uznać za nieaktualne. 

Mając powyższe na uwadze należało uznać, że zarzut  dotyczący § 3 ust. 4 wzoru umowy nie 

potwierdził się. 

Ad  §  9  ust.  3  wzoru  umowy  –  Odwołujący  twierdził,  że  ograniczenie  wysokości kar  umownych  do 

100%  wartości  wynagrodzenia  stanowi  barierę  dla  możliwości  wzięcia  udziału  w  postępowaniu,  

a standardowe kon

trakty tego typu w Europie zawierają ograniczenia do 10% wartości umowy. 


Izba uznała, że zarzut ten nie zasługuje na uwzględnienie. Jak zasadnie podniósł Zamawiający, 

Odwołujący nie udowodnił twierdzenia o standardowości ograniczenia do 10% wartości umowy. Nie 

wyjaśnił również twierdzenia o dyskryminującym charakterze rzeczonego postanowienia. Co więcej, 

Odwołujący  nie  sformułował  również  wniosku  co  żądanego  kierunku  zmiany  przedmiotowego 

postanowienia. 

Niezależnie  od  powyższego,  brak  było  podstaw  dla  uznania  zarzutu.  Przytoczyć  

w tym miejscu należy wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22.10.2015 r., sygn. akt CSK 687/14, który 

wskazał,  że  „Nieokreślenie  w  umowie  końcowego  terminu  naliczania  kar  umownych  ani  ich  kwoty 

maksymalnej  prowadzi  do  obciążenia  zobowiązanego  tym  świadczeniem  w  nieokreślonym  czasie,  

a więc w istocie tworzy zobowiązanie wieczne, niekończące się. Takie ukształtowanie zobowiązania 

zapłaty  kary  umownej  nie  spełnia  należącego  do  jego  istoty  wynikającego  z  art.  483  §  1  kc 

wymagania  określenia  sumy  pieniężnej  podlegającej  zapłacie  w  związku  z  niewykonaniem  lub 

nienależytym  wykonaniem  zobowiązania  niepieniężnego.  Wymóg  ten  jest  spełniony,  gdy  strony  

z  góry  określają  wysokość  kary  umownej  albo  gdy  w  treści  umowy  wskazują  podstawy  do 

definitywnego  o

kreślenia  jej  wysokości”.  Zaskarżony  zapis  postanowienia  umownego  wprowadza 

właśnie  wskazaną  przez  SN  podstawę  definitywnego  określenia  wysokości,  dzięki  czemu  nie 

zachodzi przypadek do powstania 

„zobowiązania wiecznego, niekończącego się”.  

Mając  powyższe  na  uwadze  należało  uznać,  że  Odwołujący  nie  wykazał,  by  kwestionowane 

postanowienie było sprzeczne z prawem bądź wpływało na krąg potencjalnych wykonawców, zatem 

zarzut w tym zakresie podlegał oddaleniu. 

Ad  §  9  ust.  4  wzoru  umowy  –  Odwołujący  zarzucał,  że  Zamawiający  przewidział  niczym 

nieograniczoną  odpowiedzialność  za  szkodę  wyrządzoną  Zamawiającemu,  co  jest  niezgodne  

z  dobrymi  obyczajami  i  zasadami  poprawnego  obrotu  gospodarczego.  Wskazał,  że  nie  jest 

dopuszczalne  obarczanie  wykonawców  taką  odpowiedzialnością,  której  rozmiarów  nie  można 

przewidzieć,  zaś  ustalanie  zbyt  represyjnych  postanowień  umownych  ma  wpływ  na  zakres 

konkurencji,  gdyż  wykonawcy  rezygnują  w  obliczu  niczym  nieograniczonego  ryzyka.  Wniósł  o 

ograniczenie  łącznej  wysokości  naliczonych  kar  umownych  i  odszkodowania  uzupełniającego  do 

20% wartości wynagrodzenia. 

Odnosząc  się  do  ww.  zarzutu  trzeba  wskazać,  że  §  9  ust.  4  stanowił,  że  

„Żądanie odszkodowania przenoszącego wysokość  zastrzeżonej kary umownej jest dopuszczalne,  

a  tym  samym  Zama

wiający  może  dochodzić  od  Wykonawcy  odszkodowania  uzupełniającego  na 

zasadach  ogólnych,  przewidzianych  w  Kodeksie  cywilnym”.  Nie  jest  zatem  tak,  jak  twierdzi 

Odwołujący, że Zamawiający przewidział „niczym nieograniczoną odpowiedzialność wykonawcy za 

szkodę  wyrządzoną  Zamawiającemu”,  gdyż  odpowiedzialność  ta  ograniczona  będzie  rozmiarami 

szkody. Trudno upatrywać w takim postanowieniu naruszenia dobrych obyczajów, gdyż stanowi ono 

jedynie  gwarancję,  że  Odwołujący  poniesie  odpowiedzialność  za  wyrządzoną  szkodę.  Nie  można 


przy  tym  zapomnieć,  że  żądania  odszkodowania  przenoszącego  wysokość  zastrzeżonej  kary 

umownej  wprost  dopuszcza  kodeks  cywilny  (art.  484  §  1),  o  ile  strony  tak  postanowiły. 

Przedmiotowe  postanowienia  należało  więc  uznać  za  dopuszczalne  i  nienaruszające  przepisów 

prawa,  zasady  swobody  kontraktowania  ani  też  dobrych  obyczajów.  Zgłoszone  żądanie  zmiany 

postanowienia  poprzez  ograniczenie  maksymalnej  łącznej  wysokości  kar  umownych  

i  odszkodowania  do  20%  wysokości  wynagrodzenia  nie  jest  uzasadnione.  W  ocenie  Izby  takie 

zastrzeżenie  mogłoby  zostać  uznane  za  niedopuszczalne,  gdyż  niezależnie  od  rozmiarów 

wyrządzonej Zamawiającemu szkody odpowiedzialność, wykonawcy ograniczona byłaby jedynie do 

0% wartości wynagrodzenia, co powodowałoby rażące uprzywilejowanie jednej ze stron stosunku 

wynikającego z umowy. 

Wobec powyższego Izba uznała przedmiotowy zarzut za bezpodstawny. 

W  świetle  tak  ustalonych  okoliczności  sprawy,  w  ocenie  Izby  zarzut  nr  4  w  powołanym 

powyżej zakresie podlegał oddaleniu. 

Biorąc  pod  uwagę  powyższy  stan  rzeczy  ustalony  w  toku  postępowania,  Izba  orzekła,  jak  w 

sentencji, na podstawie art. 192 ust. 1 ustawy Pzp. 

Izba postanowiła o umorzeniu postępowania w zakresie zarzutów nr 2  i 4 odwołania  - 

poza  ww.  rozpatrzonymi  punktami,  oraz  zarz

utu  nr  5,  wobec  oświadczeń  Zamawiającego  

o  uwzględnieniu  części  zarzutu  nr  2  i  4,  oświadczenia  Odwołującego  o  wycofaniu  w  części 

zarzutu nr 2 i 4 oraz zarzutu nr 5 w całości. 

Zgodnie  z  art.  186  ust.  4a  ustawy  Pzp,  w  przypadku  uwzględnienia  przez 

zamawiającego  zarzutów  w  części,  jeśli  odwołujący  nie  wycofał  pozostałych  zarzutów,  Izba 

rozpoznaje odwołanie w zakresie pozostałych zarzutów. Informacja o umorzeniu postępowania 

odwoławczego  w  części  dotyczącej  uwzględnionych  zarzutów  znalazła  odzwierciedlenie  

sentencji orzeczenia. Istotne jest umożliwienie Odwołującemu powołanie się na okoliczność 

uwzględnienia  przez  Zamawiającego  zarzutów  i  wyegzekwowanie  dokonania  przez 

Zamawiającego 

czynności 

zgodnie 

żądaniem 

Odwołującego 

zawartym  

w  odwołaniu.  Zgodnie  bowiem  z  art.  186  ustawy  Pzp,  w  przypadku  uwzględnienia  przez 

Zamawiającego  zarzutów  podniesionych  w  odwołaniu,  Zamawiający  zobowiązany  jest  do 

wykonania,  powtórzenia  lub  unieważnienia  czynności  w  odwołaniu  zgodnie  z  żądaniem 

zawartym w odwołaniu w zakresie uwzględnionych zarzutów. 

Wobec  powyższego  Izba  stwierdziła,  że  postepowanie  w  części  podlega  umorzeniu  

i orzekła jak w sentencji. 


O  kosztach 

postępowania  odwoławczego  orzeczono  na  podstawie  art.  192  ust.  9  i  10 

ustawy Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, zgodnie z § 1 ust. 1 

pkt  2

,  §  3  i  §  5  ust.  3  pkt  1 rozporządzenia Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia 15 marca  2010 r.  

w  sprawie  wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  

w  postępowaniu  odwoławczym  i  sposobu  ich  rozliczania  (t.j.  Dz.  U.  z  2018  r.,  poz.  972).  

O  zasądzeniu  kosztów  zastępstwa  przed  Izbą  na  rzecz  Odwołującego  Izba  orzekła  na 

podstawie przedłożonej faktury, zgodnie z § 3 ust. 2 pkt b rozporządzenia. 

Przewodniczący: 

……………………….