KIO 1559/19 WYROK dnia 23 sierpnia 2019 r.

Stan prawny na dzień: 13.11.2019

Sygn. akt: KIO 1559/19 

WYROK 

z dnia 23 sierpnia 2019 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie: 

Przewodniczący:   Agnieszka Trojanowska 

Członkowie:   

Paweł Trojan 

Katarzyna Brzeska 

Protokolant:   

Adam Skowroński 

po rozpoznaniu na rozprawie w Warszawie w dniu 21 sierpnia 2019 

r. odwołania wniesionego 

do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 9 sierpnia 2019r. przez wykonawcę Stangl 

Technik  Polska  spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  w  Świdnicy,  ul. 

Gdyńska  25  w  postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego  Skarb  Państwa  – 

Generalnego  Dyrektora  Generalnej  Dyrekcji  Dróg  Krajowych  i  Autostrad  Oddział  w 

Łodzi, ul. Irysowa 2 

orzeka: 

Oddala odwołanie, 

Kosztami  postępowania  obciąża  wykonawcę  Stangl  Technik  Polska  spółka  z 

ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Świdnicy, ul. Gdyńska 25 i: 

zalicza na poczet postępowania odwoławczego kwotę 15 000zł. 00 gr. (słownie: 

piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawcę  Stangl 

Technik  P

olska  spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  w 

Świdnicy, ul. Gdyńska 25 tytułem wpisu od odwołania, 

zasądza  od  wykonawcy  Stangl  Technik  Polska  spółka  z  ograniczoną 

odpowiedzialnością z siedzibą w Świdnicy, ul. Gdyńska 25 na rzecz Skarbu 

Państwa  –  Generalnego  Dyrektora  Generalnej  Dyrekcji  Dróg  Krajowych  i 

Autostrad Oddział w Łodzi, ul. Irysowa 2 kwotę 3 600 zł. 00 gr. (słownie: trzy 

tysiące  sześćset  złotych  zero  groszy  )  tytułem  zwrotu  kosztów  zastępstwa 

prawnego. 


Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - 

Prawo zamówień publicznych 

(t.j. Dz. U. z 2018 r., poz.1986) na niniejszy wyrok - 

w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - 

przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  do  Sądu 

Okręgowego w Łodzi.  

Przewodniczący: ……………………… 

Członkowie:   ……………………… 

………………………  


Sygn. akt KIO 1559/19  

Uzasadnienie 

Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego na 

usługi bieżącego utrzymania, konserwacji i napraw urządzeń do regulacji ruchu drogowego, 

aktywnych znaków oraz oświetlenia przy drogach krajowych administrowanych przez Oddział 

Łódź  z  podziałem  na  4  części  zostało  wszczęte  przez  zamawiającego  ogłoszeniem 

opublikowanym  w  Dzienniku  Urzędowym  Unii  Europejskiej  z  dnia  27  lutego  2019r.  za 

numerem 2019/S 041-093266.  

W  dniu  31  sierpnia  2019r.  zamawiający  poinformował  o  wyborze  jako  najkorzystniejszej  w 

części  3  oferty  wykonawcy  W.M.  prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod  firmą  Firma 

Usługowo Handlowa „M.” W.M. z siedzibą w Sieradzu, ul. Bolesława Prusa 7.  

W dniu 9 sierpnia 2019r. na czynność wyboru oferty najkorzystniejszej w części 3 zamówienia 

odwołanie wniósł wykonawca Stangl Technik Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 

z siedzibą w Świdnicy, ul. Gdyńska 25 – dalej odwołujący. Odwołanie zostało wniesione przez 

pełnomocnika  działającego  na  podstawie  pełnomocnictwa  z  dnia  6  sierpnia  2019r. 

udzielonego  przez  prezesa  zarządu  i  prokurenta  ujawnionych  w  KRS  i  upoważnionych  do 

łącznej  reprezentacji,  zgodnie  z  odpisem  z  KRS.  Kopa  odwołania  została  przekazana 

zamawiającemu w dniu 9 sierpnia 2019r. 

Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie: 

Art.  89  ust.  1  pkt  1  przez  nieodrzucenie  oferty  Pana  W.M.

,  mimo,  że  jej  treść  nie 

odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia; 

Art. 89 ust. 1 pkt 3  ustawy przez nieodrzucenie oferty Pana W.M. 

mimo, że złożona 

przez niego oferta stanowi czyn nieuczciwej konkurencji; 

Art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 2 ustawy przez nieodrzucenie oferty Pana W.M. 

mimo, że nie wykazał on, że złożona przez niego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub 

kosztu. 

Wniósł o: 

Przeprowadzenie dowodu z: 

a. 

dokumentów załączonych do niniejszego odwołania; 

b. 

Zeznań świadka  J.A.,  na okoliczność  zakresu, usług  zleconych W.M.  na  podstawie 

umów  załączonych  do  jego  wyjaśnień,  kosztów,  z  ponoszenia  których  był  on  zwolniony  w 

związku  ze  zamówieniem  i  wysokości  kosztów  ponoszonych  przez  odwołującego,  adres 

wezwania:  Stangl  Technik  Polska  Sp.  z  o.o.  ul.  Gdyńska  25,  57-  100  Świdnica  (siedziba 

odwołującego); 


unieważnienie  czynności  zamawiającego  w  przedmiocie  wyboru  oferty  W.M.    jako 

najkorzystniejszej dla części 3 zamówienia i zobowiązanie zamawiającego do jej odrzucenia 

oraz powtórzenia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty; 

Obciążenie  zamawiającego  kosztami  niniejszego  postępowania,  w  tym  kosztów 

zastępstwa procesowego wedle norm przepisanych, 

Wskazał,  że  posiada  interes  w  uzyskaniu  zamówienia,  gdyż  gdyby  zamawiający  działał 

prawidłowo  i  zgodnie  z  obowiązującymi  przepisami  prawa,  w  części  3  zamówienia,  oferta 

odwołującego  .byłaby  ofertą  najkorzystniejszą.  Tym  samym,  zaskarżona  czynność 

zamawiającego  w  postaci  wyboru  oferty  W.M.  ma  istotny  wpływ  na  wynik  postępowania 

przetargowego w rozumieniu art. 192 ust. 2 ustawy. 

O

ferta  złożona  przez  Pana  W.M.  dla  części  3  i  4  zamówienia  wzbudziła  zastrzeżenia 

zamawiającego w zakresie rażąco niskiej ceny. Na tej podstawie, wezwał on w dniu 9 kwietnia 

2019r. 

oferenta  do  złożenia  stosownych  wyjaśnień,  W  odpowiedzi  na  ww.  wezwanie,  Pan 

W.M. 

przedłożył  pismo,  w  którym  przedstawił  swoje  uzasadnienie  dla  zaoferowanych  cen  i 

kosztów. W ocenie odwołującego, wyjaśnienia te nie tylko nie obroniły oferty przed zarzutem 

rażąco  niskiej  ceny,  lecz  również  ujawniły  szereg  nieprawidłowości,  które  winny  skutkować 

odrzuceniem opisywanej oferty. 

A. 

Treść oferty nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia. 

W  odpowiedzi  na  wezwanie 

zamawiającego  dotyczące  pozycji:  Wymiana/montaż  masztu 

MSŁ-7,WiSŁ-9,  MSŁ-12  do  zamocowania sygnalizatorów  nad jezdnią, W.M.  powołał  się na 

ofertę złożoną mu przez Mabo sp. z o.o. z siedzibą w Mierzynie k/Szczecina. 

Zastrzeżenia  odwołującego  budzi  okoliczność,  że  objęte  ofertą  nr:  08340/2019/KT  słupy 

sygnalizacyjne  znajdują  zastosowanie  tylko  do  I  strefy  wiatrowej  wg.  PN-I  991-1-4. 

Tymczasem, zgodnie z treścią Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia, a konkretnie pkt 

.3  specyfikacji  technicznej  (brak  numeracji  stron)  stanowiącej  załącznik  nr  III  OPZ, 

specyfikacja  OST  D-

07.03.01,  dla  masztów  MSŁ-7,  MSŁ-9,  MSŁ-  12  wymagane  jest 

zastosowanie  co  najmniej  do  II  lub  lII 

strefy  wiatrowej,  co  oznacza,  że  wysięgniki  musza 

przenieść większe obciążenie od wiatru. Abstrahując w tym miejscu od okoliczności, że cena 

takich wysięgników jest większa, oznacza to zdaniem odwołującego, że złożona przez W.M. 

oferta nie spełnia wymogów wyznaczonych przez SIWZ, albowiem zakłada ona  stosowanie 

materiałów, które nie spełniają określonych w zamówieniu parametrów. Odwołujący podkreślił, 

że  treścią  oferty jest  zarówno  opis  i  charakterystyka wymaganych elementów  w  formularzu 

ofertowym, jak i określenie modeli, ilości i cen materiałów (zob. wyrok z dnia 30 października 

2014 r., KIO 2121/14; KIO 2129/14; KIO 2139/14). 

B. 

Wyjaśnienia złożone przez oferenta stanowią czyn nieuczciwej konkurencji. 

Pan  W.M.

,  starając  się  wykazać,  że  oferowane  przez  niego  ceny  nie  są  rażąco  zaniżone, 

przedłożył umowy zawarte z między innymi z odwołującym. Tymczasem, treść przesłanych 


umów stanowi tajemnicę przedsiębiorstwa odwołującego, w rozumieniu ustawy o zwalczaniu 

nieuczciwej  konkurencji,  a  ich  ujawnienie  stanowi  jedno  z  naruszeń  określonych  w  art.  11 

ustawy. 

Odwołujący  podjął  stosowne  działania  zmierzające  do  ochrony  istotnych  dla  niego 

informacji,  zamieszczając  w  umowach  łączących  go  z  Panem  M.  klauzule  o  zachowaniu 

poufności. I tak chociażby w umowie nr 006/550 35 0014, wyraźnie zastrzeżone zostało, że 

stro

ny przed osobami trzecimi mogły się powoływać na samą okoliczność zawarcia umowy, 

nie ujawniając istotnych jej postanowień. Odwołujący dodał, że Pan M. nie podjął chociażby 

podstawowych kroków w  kierunku  ochrony  dobra  odwołującego,  nie  chroniąc treści  umowy 

przed dostępem osób trzecich na podstawie środków określonych w ustawy. 

W  orzecznictwie  KIO  wielokrotnie  wskazywano,  że  podstawę  do  odrzucenia  oferty  jako 

stanowiącej  czyn  nieuczciwej  konkurencji  może  stanowić  każdy  czyn  podjęty  przez 

wykonawcę w ramach postępowania o udzielenie zamówienia, jeżeli czyn ten spełni znamiona 

określone w ustawie (por. Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 7 grudnia 2017 r., sygn. 

akt: KIO 2473/17). 

C. 

Złożone przez oferenta wyjaśnienia nie wykazały, że oferowana cena nie jest rażąco 

niska. 

Konstrukcja przepisów zawartych wart. 90 ustawy pozwala na postawienie tezy, że zwrócenie 

się  do  wykonawcy  o  złożenie  wyjaśnień  należy  rozumieć  jako  przyjęcie  domniemania,  że 

oferowana cena lub koszt jest rażąco niski. Ciężar wykazania, że tak nie jest, spoczywa na 

wezwanym do złożenia wyjaśnień wykonawcy, co obecnie wynika wprost z przepisu art. 90 

ust. 2 ustawy

. Może on wykorzystać to wezwanie do obalenia domniemania w drodze złożenia: 

odpowiednich wyjaśnień. Za taką koncepcją opowiadała się też wielokrotnie KIO np. w wyroku 

z 24.6.2010 r. (KIO/UZP 1157/10, niepubl.). Innymi słowy, w momencie, w którym zamawiający 

zwrócił  się  do  Pana  W.M.  o  złożenie  wyjaśnień,  to  na  Panu  M.  spoczął  obowiązek 

udowodnienia, że nie ma podstaw do odrzucenia jego oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 

ustawy.  W  ocenie 

odwołującego,  wykonawca  temu  obowiązkowi  nie  sprostał  i  to  z  wielu 

powodów. 

Celem  wyjaśnień  składanych  przez  wykonawców  w  trybie  art.  90  ustawy  jest  wzruszenie 

przyjętego  domniemania,  muszą  one  być  konkretne,  wyczerpujące  i  rzeczywiście 

uzasadniające podaną w ofercie cenę. Jak stwierdził SO W Warszawie w wyr. z 5.1.2007 r. (V 

Ca 2214/06, niepubl.), nie jest wystarczające złożenie jakichkolwiek wyjaśnień, lecz wyjaśnień 

odpowiednio umotywowanych, pr

zekonujących, że zaproponowana oferta nie zawiera rażąco 

niskiej ceny. Zdaniem sądu, "intencją ustawodawcy przy wprowadzaniu instytucji wyjaśnień w 

trybie  art.  90  ustawy 

było  danie  oferentowi  możliwości  uchronienia  się  przed  odrzuceniem 

oferty z uwagi na p

odejrzenie zamieszczenia w niej rażąco niskiej ceny". Wyjaśnienia Pana M. 

powyższych kryteriów nie realizują. Skala, jak i wielu miejscach oczywistość niektórych braków 

i błędów jest kolosalna i w ocenie odwołującego, zamawiający nie dołożył należytej staranności 


przy ich analizie, co skutkowało błędem w postaci nieodrzucenia oferty na podstawie art. 89 

ust. 1 pkt 4 ustawy. 

Odwołujący wskazał, której części składowej oferty braki dotyczą. 

Utrzymanie  sygnalizacji  Świetlnej  na  skrzyżowaniu/  Utrzymanie  sygnalizacji  świetlnej  na 

przejściu dla pieszych. 

Pan W.M.

, wyjaśniając wysokość swojego wynagrodzenia w zakresie utrzymania sygnalizacji 

świetlnej  na  skrzyżowaniach  i  przejściach  dla  pieszych  ograniczył  się  do  wskazania,  że 

wykonywał  już  podobne  usługi  za  podobne  wynagrodzenie  i  załączenia  umów 

potwierdzających  tą  okoliczność.  Takie  wyjaśnienie  nie  jest  dla  odwołującego 

satysfakcjonuj

ące.  Powołując  się  na  wyrok  z  dnia  2  października  2018r.  (sygn.  akt:  KIO 

odwołujący wskazał, że okoliczność, że wykonawca wykonywał podobne usługi za 

takie samo wynagrodzenie nie dowodzi, że prawidłowo skalkulował on ofertę, mógł on bowiem 

popełnić  błędy  przy  kalkulacji  poprzedniej  oferty,  a  kolejna  oferta  stanowić  będzie  ich 

powtórzenie.  Co  więcej,  takie  wyjaśnienia  nie  pozwalają  zamawiającemu  na  ocenę,  czy 

wykonawca  oszacował  wszystkie,  koszty  realizacji  usługi  ani  czy  osiągnie  chociażby 

minimalny  zysk.  Postępowanie  wykonawcy  sprowadza  się,  kolokwialnie  rzecz  ujmując,  do 

stwierdzenia:  „zaufajcie  mi,  już  to  robiłem".  Celem  postępowania  wyjaśniającego  nie  jest 

pokładanie zaufania w wykonawcy, lecz weryfikacja jego zapewnień. 

Krajowa Izba Odwoławcza miała już wcześniej możliwość wypowiadać się w podobnej kwestii 

np. w wyroku z dnia 15 stycznia 2018r. (sygn. akt: KIO 2727/17).  

Odwołujący był stroną umów, na które powołuje się Pan W.M., dysponuje on wiedzą, która 

pozwoli jednoznacznie ocenić, że koszty Pana M., które ponosił on przy  wykonywaniu tych 

umów, były niższe od kosztów związanych z realizacją niniejszego zamówienia. 

Odwołujący wskazał, że uzgodniona kwota ryczałtu była ustalona w momencie, kiedy strony 

miały  do  czynienia  z  inną koniunkturą  na rynku i  obecnie jest  zbyt  niska.  Co więcej, kwota 

ryczałtu uzgodniona w umowie z odwołującym została pomniejszona o czynniki cenotwórcze, 

które  są  bezpośrednio  realizowane  przez  Stangl  Technik  Polska  sp.  z  o.o.  co  oznacza,  że 

szereg  obowiązków  i  kosztów  nie  spoczywało  na  podwykonawcy,  tylko  na  Stangl  Technik 

Polska sp. z o. o. Te obowiązki i koszty są wymagane w niniejszym zamówieniu, więc powinny 

być one brane pod uwagę przez zamawiającego i są to: 

Utrzymanie  całodobowej  Dyspozytorni  (numer  alarmowy).  Zgodnie  pkt  4.2  OPZ: 

„Wykonawca  zapewni  całodobowy  dyżur  telefoniczny  serwisu  sygnalizacji,  udostępniając 

pr

zez  cały  okres  obowiązywania  umowy  numer  telefonu  przeznaczony  na  przyjmowanie 

zgłoszeń. Wykonawca udostępni numer telefonu komórkowego w celu ciągłego przyjmowania 

zgłoszeń i informacji.” Aby zapewnić funkcjonowanie dyspozytorni konieczne jest zatrudnienie 

min 4 osób na umowę o pracę przyjmując min wynagrodzenie w roku 2019 11,00 zł netto x 

24h x 30 dni = 7.920,00 zł netto miesięcznie +kp i Z; 


Ubezpieczenie OC zgodnie z par 9 Umowy „Wykonawca zobowiązany jest do zawarcia 

na  czas  wykonywania  Umowy  ubezpi

eczenia  od  odpowiedzialności  cywilnej  (OC)  z  tytułu 

prowadzonej  działalności  na  kwotę  nie  mniejszą  niż  200  000,00  PLN.  Zakres  polisy  OC 

powinien  uwzględniać  specyfikę  usług  wykonywanych  w  ramach  niniejszej  umowy  oraz 

dotyczyć wyłącznie zakresu niniejszej umowy” kwota składki 9.500,00 zł netto; 

Praca  koordynatora  i  kierownika  robót  elektrycznych  średnia  stawka  wynagrodzenie 

miesięcznego  4.500,00zł  netto  +  kp  i  Z  +  środek  transportu  umożliwiające  wykonywanie 

czynności  odbiorowych,  przejmowania  i  przekazania  placu  budowy,  spotkania  techniczne  i 

rozliczeniowe w obwodach drogowych i rejonie; 

dokonywanie odbiorów, przejęć i przekazaniu placu budowy, zgłaszanie zakończenia 

robót remontowych zamawiającemu i sporządzanie stosownych protokołów; 

comiesięczne  sprawdzanie  i  sporządzanie  raportu  sprawności  działania  sygnalizacji 

świetlnych znaków aktywnych i oświetlenia drogowego; 

bieżące wypełnianie dzienników sygnalizacji w oparciu o odnotowane zdarzenia; 

dokonywanie  cotygodniowych  przeglądów  i  sporządzanie  cotygodniowych  raportów 

oświetlenia drogowego; 

dokonywanie przeglądów kwartalnych oraz sporządzanie raportu;; 

pełna koordynacja zadania - wyjazdy w teren, spotkania, uzgodnienia techniczne oraz 

rozliczanie z przedstawicielami rejonowymi 

zamawiającego; 

wykonanie i uzgodnienie dokumentacji tymczasowej organizacji ruchu; 

częściowa  dostawa  materiałów  eksploatacyjnych  i  elementów  podlegających 

wymianie. 

Dodatkowo w ocenie odwołującego należy pamiętać; że cena ryczałtowa musi uwzględniać 

pracę  4  konserwatorów,  koordynatora/kierownika  robót,  pracowników  dyspozytorni  - 

przyjmowanie zgłoszeń alarmowych. Aby zapewnić całodobowa obsługę - przyjmując stawkę 

przyjętą  przez  wykonawcę,  koszt  miesięczny:  20x4  x  8  x4=  2.560,00,00  zł.  Wskazał,  że 

zgodnie z roz

porządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie 

rodzajów prac, które powinny być wykonywane przez co najmniej dwie osoby, można dokonać 

połączenia  dwóch  funkcji  konserwatora  sygnalizacji  i  oświetlenia,  ale  w  takim  wypadku 

konieczne byłoby wykonanie dwóch osobnych objazdów i czynności konserwacyjnych przez 

min 2 osoby. 

W ocenie 

odwołującego, podobnie nieadekwatne jest powoływanie się na umowę z Zarządem 

Dróg Wojewódzkich w Łodzi - Rejon Dróg Wojewódzkich w Sieradzu w ramach zamówienia 

pn. „Bieżące utrzymanie, konserwacja l naprawy sygnalizacji świetlnych w latach 2017 -201.9.” 

Porównanie utrzymania sygnalizacji na drogach niższej kategorii nie jest adekwatne. Prace 

konserwacyjne na drogach krajowych są bardziej skomplikowane i kosztowne, choćby z uwagi 

na  wyższe  wymagania  dotyczące  zabezpieczenia  prac  przez  konieczność  wyniesienia 


tymczasowej organizacji ruchu (TOR) - 

większe znaki i bardziej rozbudowany TOR, ponadto 

do utrzymania są sygnalizację o bardziej rozbudowanym układzie drogowym co wpływa na 

większą ilość urządzeń objętych zamówieniem. 

Wymiana/montaż  masztu.  MSŁ-7,  MSŁ-9,  MSŁ-12  do  zamocowania  sygnalizatorów  nad 

jezdnia. 

Jak odwołujący wyżej wskazał, przedstawiona przez Pana M. oferta na wysięgniki MSW jest 

niezgodna 

ze specyfikacją OST D-07.03.01 pkt 2.4.6.3, ponieważ dotyczy wysięgników dla I 

strefy wiatrowej a wymagana jest II lub III, co oznacza,, że wysięgniki musza przenieść większe 

obciążenie od wiatru, a tym samym ich cena jest wyższa. Odwołujący przedłożył w załączeniu 

przykładowe wyceny lub faktury VAT na wysięgniki, które potwierdzają opisaną wyżej różnicę 

w cenie. Nadmienił, że, zgodnie z wyrokiem KIO z dnia 29-09-2017 (sygn. akt: KIO 1875/17): 

„Dowód na realność zaoferowanej ceny nie może polegać jedynie na przyrównaniu danej ceny 

złożonej oferty do ceny występującej na rynku. Uruchomienie przez zamawiającego procedury 

wyjaśnień  na  podstawie  art.  90  ust.  1  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  Prawo  zamówień 

publicznych (tj. Dz.U. z 2018 r. poz. 1986) 

zobowiązuje wykonawcę do wykazania sposobu 

kalkulacji  zaoferowanej  ceny  i  przedstawienia  wszelkich  dowodów,  które  przekonają 

zamawiającego, że cena ta jest ceną realną gwarantującą prawidłową 

Realizację  przedmiotu  zamówienia.  Dobór  rodzaju  dowodów,  jakie  złoży  wykonawca,  jest 

decyzją samego wykonawcy. Nie mogą być to jednak jakiekolwiek dowody, lecz takie, które 

potwierdzają rzetelność kalkulacji własnych wykonawcy. Odwołujący podniósł, że wykonawca 

nie  uwzględniła  kosztów  transportu  tych  urządzeń.  Nadto  w  ofercie  Mabo  sp.  z  o.o.  jest 

informacja,  ze  transport  i  rozładunek  jest  po  stronie  zamawiającego,  więc  prawidłowo 

skalkulowana oferta powinna doliczyć minimum koszt transportu rzędu 800,00-1500,00 plus 

koszt rozładunku sprzętem. 

Oferent, kalkulując koszty robocizny związanej z wymianą i montażem, powołał się. na normę 

KNR 00510. Problem polega na tym, że taka norma w ogóle nie istnieje. Już samą okoliczność, 

że  zamawiający  nie  dostrzegł  tej  nieprawidłowości  dowodzi,  że  nie  dokonał  on  wnikliwej 

weryfikacji 

twierdzeń  wykonawcy.  Powyższą  okoliczność  również  stanowi  podstawę  do 

unieważnienia  czynności  zamawiającego,  Krajowa  Izba  Odwoławcza  w  postępowaniu 

odwoławczym ocenia bowiem zgodność z- prawem czynności zamawiającego, czyli trafność 

oceny przez zamawiającego złożonych wyjaśnień (por. wyrok KIO z dnia 21-08-2018, sygn. 

akt: KIO 1532/18). 

W  uzupełnieniu  do  powyższych  rozważań,  odwołujący  wskazał,  że  właściwą  normą 

określającą minimalny koszt robocizny ze sprzętem dla tej pozycji jest norma KNŃR 5 1001-

05, a k

wota w niej: określona wynosi 756,00 PLN, a nie 500,00 PLN, jak wskazał oferent. Co 

więcej, kwotą nie zawiera kosztów robocizny i sprzętu przy wymianie (demontażu i transportu 

oraz utylizacji) masztów wysięgnikowych. 


Wymiana/montaź sterownika powyżej 20 grup i wymiana sterownika sygnalizacji świetlnej na 

przejściu dla pieszych. 

Podana  przez  Pana  M. 

cena  sterownika  powyżej  20  grup  sygnalizacyjnych  jest  niższa,  niż 

wskazana przez niego cen dla sterownika 13-

20 grup sygnalizacyjnych o kwotę 7 000,00 PLN. 

Doświadczenie życiowe odwołującego nakazuje mu zakładać, że produkt,- który jest bardziej 

zaawansowany  i  rozbudowany,  winien  być  droższy  (potwierdzają to  ceny  rynkowe).  Z  tego 

względu  wiarygodność  załączonej  do  wyjaśnień  oferty  budzi  uzasadnione  wątpliwości 

o

dwołującego co jej realności. 

Odwołujący dodał, że Pan M. przedstawił ofertę na sterowniki Geneo producenta Tehvision, 

które  nie  są  preferowane  przez  zamawiającego.  Zarówno  w  rejonie  Sieradz  jak  i  w  pięciu 

pozostałych  ten  sterownik  nie  jest  montowany,  w  związku  z  tym  ta  oferta  nie  powinna  być 

brana  pod  uwagę. W  załączeniu  odwołujący  przedstawił  ofertę  producenta  akceptowanego 

przez z

amawiającego. 

- Wymiana aktywnego znaku U-

5c (pylon) oświetlanego diodami LED o barwie żółtej wraz z 

podłączeniem-zasilania i uruchomieniem.  

Podobnie,  jak  w  przypadku  masztów  MSŁ,  oferent  nie  uwzględnił  w  kalkulacji  kosztów 

transportu, które znajdują się w przedstawionej przez niego ofercie, tj., 1szt paleta 130,00 PLN 

+ paczka 4 znaków 40,00-60,00 PLN 

Oferent ponadto założył, że będzie zamawiał znaki w ilości co najmniej 10 sztuk naraz. Nie 

jest to założenie realne, bowiem znaki są zamawiane według ich zapotrzebowania, a nigdy nie 

zdarza  się  sytuacja,  by  powstała  konieczność  wymiany  10  takich  samych  znaków  naraz. 

Oczywiście można założyć, że oferent od razu stworzy zapas wszystkich potrzebnych znaków, 

jest to jednak ekonomicznie nieuzasadnione, co więcej w takim wypadku powinien uwzględnić 

koszty ich przechowania. 

Konserwacja punktów świetlnych - ryczałt miesięczny za 104szt. 

Of

erent  podał  cenę  za  konserwację  jednego  punktu  świetlnego  w  wysokości  13,47  PLN. 

Oznacza  to,  że  podana  przez  niego kwota  ryczałtowa  za  całą  konserwację  nie  uwzględnia 

wytycznych podanych w Ogólnym  Przedmiocie Zamówienia,  zgodnie z którym,  wykonawca 

musi  w 

cenie  ryczałtowej  uwzględnić  możliwość  zwiększenia  ilości  punktów  świetlnych  w 

trakcie trwania konserwacji o 15%. 

W  zakresie  możliwości  powołania  się  na  inną  umowę,  zawartą  przez  oferenta,  odwołujący 

podtrzymał swoje stanowisko wyrażone wcześniej w treści odwołania. 

Praca środka sprzętowego. 

Wykonawca,  podobnie  jak  w  przypadku  wymiany  i  montażu  masztów  MSŁ,  powołał  się  na 

nieistniejącą normę, tj. KNR. 009 10001 01 01. Dodatkowo do wymiany słupa oświetleniowego 

wykorzystuje  się  sprzęt;  podnośnik  koszowy,  żuraw  samochodowy,  samochód,  a  podane 

przez oferenta ceny nie uwzględniają wszystkich wymaganych w tej pozycji kosztów. 


Na marginesie powyższych, szczegółowych rozważań, odwołujący podzielił się refleksją, że 

Panu M. 

przy składaniu wyjaśnień umknął cel, w jakim są one składane przez wykonawców 

zgodnie  z  art  90  ustawy

.  Jak  słusznie  wskazuje  J.  Pieróg,  „istotne  jest  aby  wykonawcę 

wykazał, że dzięki temu może różnić się od innych wykonawców, którym takie akurat czynniki 

nie są dostępne. Jeżeli cecha właściwa danemu wykonawcy jest bez trudu dostępna dla innych 

wykonawców,  nie  może  być  mowy  o  szczególnych  okolicznościach  pozwalających  na 

zaoferowanie niskiej ceny lub kosztu. Jak wskazał SO w Warszawie w wyr. z 5.1.2007 r. (V 

Ca 2214/06, niepubL), n

ie można powoływać się na stosowanie niższych marż, zaopatrywanie 

się bezpośrednio u producentów czy posiadanie stałego kręgu kontrahentów, gdyż tego typu 

czynniki  są  dostępne  dla  każdego  z  wykonawców.  Nie  są  więc  obiektywnie  właściwe  i 

wyjątkowe  tylko  dla  wykonawcy  proponującego  niską  cenę.”  (por.  Jerzy  Pieróg,  Prawo 

zamówień publicznych. Komentarz, Legalis).  

W dniu 12 sierpnia 2019r. zamawiający poinformował wykonawców o wniesieniu odwołania.  

Zamawiający w dniu 21 sierpnia 2019r. wniósł odpowiedź na odwołanie wnosząc o oddalenie 

odwołania  w  całości  oraz  o  oddalenie  wniosku  dowodowego  z  zeznań  świadka  J.A.  .  W 

zakresie zarzutu niezgodności treści oferty z treścią siwz podniósł, że aby odrzucić ofertę na 

tej  podstawie  zamawiający  musi  mieć  dowodu,  a  nie  jedynie  domniemania,  ze  oferta  jest 

niezgodna  z  siwz  i  ewentualne  wątpliwości  nie  mogą  być  usunięte  w  trybie  art.  87  ust.  1 

ustawy. Na rozprawie wskazał, że OPZ nie zawarł w odniesieniu do masztów odesłania do 

Ogólnej specyfikacji technicznej, a także podkreślił, że Rejon Sieradza, jak większość obszaru 

Polski jest objęta I strefą wiatrową. Co do zarzutu czynu nieuczciwej konkurencji podniósł, że 

odwołujący nie skonkretyzował czynu, którego miałby dopuścić się pan M. składając ofertę, a 

także wyjaśnił różnicę między informacją poufną, a stanowiącą tajemnicę przedsiębiorstwa. 

Wskazał, że odwołujący nie wskazał, że informacje zawarte w umowie stanowią jego tajemnicę 

przedsiębiorstwa. Na rozprawie podał także, że spór w istocie nie jest sporem zamawiającego, 

a  s

porem  cywilnoprawnym  pomiędzy  Panem  M.  i  odwołującym,  a  odrzucenie  oferty  na 

podstawie  art.  89  ust.  1  pkt  3  ustawy  dotyczy  złożenia  oferty,  a  nie  wyjaśnień  przez 

wykonawcę. Co do ceny rażąco niskiej podał jej definicje doktrynalne oraz uznał, że złożone 

wy

jaśnienia są kompletne wiarygodne  i  poparte dowodami.  Na rozprawie wskazał  także,  iż 

wartość  szacunkową  zamówienia  brutto  wyszacował  na  podstawie  zawyżonych  wstępnych 

ofert wykonawców, które w ostateczności zostały  złożone na poziomie o około pół miliona 

niższym.  Wskazał,  ze  odwołujący  nie  wykazał,  że  ewentualne  zaniżenie  poszczególnych 

elementów cenowych prowadzi do zaniżenia całej ceny. 

Izba ustaliła następujący stan faktyczny: 


Z  szacowania  wartości  szacunkowej  zamówienia  wynika,  że  zamawiający  przeprowadził 

rozeznanie cenowe w 3 firmach, w tym u odwołującego i Pana M., w zakresie spornym uzyskał 

następujące oferty: 

Utrzymanie  sygnalizacji  świetlnej  na  skrzyżowaniu.  Wykonawstwo  zgodnie  z  Opisem 

przedmiotu zamówienia -  ryczałt za utrzymanie 1 skrzyżowania w ciągu jednego miesiąca szt. 

768, ceny wstępnych ofert: 700, 780, 750, zamawiający przyjął: 776,67zł. 

Utrzymanie sygnalizacji świetlnej na przejściu dla pieszych Wykonawstwo zgodnie z Opisem 

przedmiotu  zamówienia  - ryczałt  za utrzymanie+  1  przejścia w  ciągu jednego miesiąca szt. 

ceny wstępnych ofert 480, 350, 550, zamawiający przyjął 460zł. 

Wymiana/montaż masztu MSŁ – 7 do zamocowania sygnalizatorów nad jezdnią szt. 10, ceny 

wstępnych ofert 8400, 8000, 5000, zamawiajacy przyjął 7 133, 33zł. 

Wymiana/montaż masztu MSŁ – 9 do zamocowania sygnalizatorów nad jezdnią szt. 10, ceny 

wstępnych ofert: 10 200, 10 000, 5500, zamawiający przyjął: 8566,66 

Wymiana/montaż masztu MSŁ  –  12  do zamocowania sygnalizatorów  nad jezdnią szt.  10, 

cen

y wstępnych ofert: 10 800, 12000, 7000, zamawiający przyjął: 9933,33 

Wymiana/ montaż sterownika powyżej 20 grup szt. 1, ceny wstępnych ofert 36 000, 45 000, 

000, zamawiający przyjął: 42 000zł. 

Wymiana sterownika sygnalizacji świetlnej na przejściu dla pieszych szt. 5, ceny wstępnych 

ofert 9 600, 20 000, 15 

000, zamawiający przyjął: 14866,67zł. 

- Wymiana aktywnego znaku U-

5c (pylon) oświetlanego diodami LED o barwie żółtej wraz z 

podłączeniem  zasilania  i  uruchomieniem  szt.  40,  ceny  ofert  wstępnych  8400,  1000,  1150, 

zamawiający przyjął 996,67zł. 

Konserwacja punktów świetlnych - ryczałt miesięczny za 104 szt. m-c 48 cena za miesiąc 

według ofert wstępnych: 2000, 300, 7500, zamawiający przyjął: 3266,67zł. 

Praca środka sprzętowego godz. 200, cena za godzinę według ofert wstępnych: 550, 90, 450, 

zamawiający przyjął: 230zł. 

Zgodnie  z  rozdziałem15  siwz  -  opis  sposobu  obliczenia  ceny  oferty  zamawiający  podał 

następujące wymagania:  

15.1. Cena oferty powinna obejmować całkowity koszt wykonania przedmiotu zamówienia w 

tym również wszelkie koszty towarzyszące wykonaniu, o których mowa w Tomach I-III SIWZ. 

15.2.  Cena  oferty  zostanie  wyliczona  przez  Wykonawcę  w  oparciu  o  Formularze  cenowe, 

właściwe dla części, na którą Wykonawca składa ofertę, których wzór stanowią Formularze 

2.1,  2.2,  2.3,  2.4  zamieszczone  w  niniejszej  SIWZ.  15.3. 

Cenę,  o której mowa w  pkt.  15.2. 

należy  wyliczyć  metodą  kalkulacji  uproszczonej  ściśle  według  kolejności  pozycji 

wyszczególnionych w odpowiednim dla danej części (zadania) Formularzu 2.1,2.2., 2.3. i 2.4. 

Wykonawca,  dla  elementów  robót  wymienionych  w  Formularzu  cenowym  określi  cenę 

jednostkową  netto  oraz  wartość  netto,  wartość  netto  wykonania  całości  danej  części 


zamówienia,  a  także  wartość  podatku  VAT  i  wartość  brutto  (wartość  netto  powiększona  o 

wartość podatku VAT). Uzyskana w ten sposób wartość brutto stanowić będzie cenę ofertową 

danej części, zamówienia, którą należy wpisać w Formularzu Oferty, jako cenę oferty w danej 

części  zamówienia.  15.4.  Cena  oferty  powinna  obejmować  całkowity  koszt  wykonania 

przedmiotu zamówienia w tym również  wszelkie koszty towarzyszące  wykonaniu, o których 

mowa w Tomach I-

III SIWZ. Koszty towarzyszące wykonaniu przedmiotu zamówienia, których 

w  Formularzu  cenowym  nie  ujęto  w  odrębnych  pozycjach,  Wykonawca  powinien  ująć  w 

cenach jednostkowych pozycji opisanych w Formularzu cenowym. Wykonawca w cenie oferty 

winien  uwzględnić  koszty  pracy,  których  wartość  nie  może  być  niższa  od  minimalnego 

wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie art. 2 ust. 3-5 ustawy z dnia 10 października 

2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. Nr 200, poz. 1679, z 2004r. Nr 240, 

poz. 2407 oraz z 2005 r. Nr 157, poz. 1314). Koszty te winny być uwzględnione niezależnie 

od  tego,  czy  Wykonawca  lub  podmiot,  który  udostępnia  Wykonawcy  potencjał  kadrowy, 

zatrudnia  osoby  skierowane  do  wykonania  zamówienia  na  podstawie  umowy  o  pracę,  czy 

umów  cywilnoprawnych.  15.5.  Stawka  podatku  VAT  ustalona  przez  Zamawiającego  dla 

niniejszego przedmiotu zamówienia wynosi 23 %. 

15.6. Wykonawca okr

eśli cenę jednostkową usług z uwzględnieniem wszystkich elementów 

mających  wpływ  na  cenę  tj.  odpowiednie  narzuty,  podatki,  warunki  płatności,  itp.  czynniki 

mogące wpłynąć na cenę jednostkową. 15.7. Cena określona przez Wykonawcę w ofercie nie 

będzie  zmieniana  w  toku  realizacji  przedmiotu  zamówienia  z  wyjątkiem  przypadków 

określonych Tomie II SIWZ 15.8. Cena oferty powinna być wyrażona w złotych polskich (PLN) 

z  dokładnością  do  dwóch  miejsc  po  przecinku.  15.9.  Wykonawca  nie  może  pominąć 

jakiejkolwiek  pozycji 

zapisanej  w  formularzu.  15.10.  Wykonawca  nie  może  samodzielnie 

wprowadzić  zmian  do  formularzy.  Wszelkie  ewentualne  rabaty  (upusty)  należy  ująć  w 

poszczególnych  cenach  jednostkowych.  15.11.  Wszystkie  błędy  ujawnione  w  Opisie 

Przedmiotu  Zamówienia  Wykonawca  winien  zgłosić  Zamawiającemu  przed  terminem 

składania  ofert.  15.12.  Jeżeli  złożona  zostanie  Oferta,  której  wybór  prowadzić  będzie  do 

powstania  u  zamawiającego  obowiązku  podatkowego  zgodnie  z  przepisami  o  podatku  od 

towarów i usług, zamawiający w celu oceny takiej oferty dolicza do przedstawionej w niej ceny 

podatek  od  towarów  i  usług,  który  miałby  obowiązek  rozliczyć  zgodnie  z  tymi  przepisami. 

Wykonawca, składając ofertę informuje zamawiającego, czy wybór oferty będzie prowadzić do 

powstania u zamawiającego obowiązku podatkowego, wskazując nazwę (rodzaj) towaru lub 

usługi, których dostawa lub świadczenie będzie prowadzić do jego powstania, oraz wskazując 

ich wartość bez kwoty podatku.  

We  wzorze  umowy  zamawiający  w  §  9  Ubezpieczenie  wskazał  postanowienia  dotyczące 

obowiązku ubezpieczenia z tytułu niewłaściwej realizacji zamówienia:  


1.  Wykonawca  przyjmuje  na  siebie  i  będzie  ponosić  odpowiedzialność  z  tytułu  wszelkich 

roszczeń  (w  tym roszczeń  osób  trzecich)  wynikających z  niewłaściwej  realizacji  przedmiotu 

um

owy.  2.  Wykonawca  zobowiązany  jest  do  zawarcia  na  czas  wykonywania  Umowy 

ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej (OC) z tytułu prowadzonej działalności na kwotę 

nie mniejszą niż  200 000,00  PLN.  Zakres  polisy OC  powinien  uwzględniać specyfikę  usług 

wyko

nywanych  w  ramach  niniejszej  umowy  oraz  dotyczyć  wyłącznie  zakresu  niniejszej 

umowy.  3.  Jakakolwiek  zmiana  warunków  ubezpieczenia  ograniczająca  odpowiedzialność 

ubezpieczyciela bez uprzedniego zatwierdzenia ich przez Zamawiającego po przedstawieniu 

polisy 

OC Zamawiającemu, jest bezskuteczna wobec Zamawiającego, co winno być zawarte 

w  treści  polisy.  4.  Wszystkie  koszty  związane  z  zawarciem  umów  ubezpieczenia  oraz 

opłacaniem  składek  ubezpieczeniowych  obciążają  wyłącznie  Wykonawcę.  Wykonawca 

zobowiązany  jest  do  przedłużania  umowy  ubezpieczenia,  aż  do  czasu  rzeczywistego 

zakończenia  umowy,  i  przedkładania  dowodu  na  ten  fakt  wraz  z  dowodem  zapłaty  składki 

Zamawiającemu bez wezwania, co najmniej na 7 dni przed upływem okresu na jaki zawarta 

była  umowa  poprzednia,  pod  rygorem  wstrzymania  płatności  jego  wynagrodzenia  i 

wypowiedzenia Umowy przez Zamawiającego, z winy Wykonawcy. 5. Ubezpieczenia, które 

Wykonawca  jest  zobowiązany  zapewnić  zgodnie  z  warunkami  niniejszej  Umowy,  powinny 

obejmować  wszelkie  działania  i  zaniechania  wszystkich  Podwykonawców,  konsultantów  i 

innych podmiotów zaangażowanych przez Wykonawcę lub działających w jego imieniu przy 

realizacji niniejszej umowy.  

W Opisie przedmiotu zamówienia Tom III zamawiający zawarł następujące wymagania: 

2.1. Wymagan

ia ogólne Wykonawca robót jest odpowiedzialny za jakość ich wykonania oraz 

za  zgodność  z  Opisem  przedmiotu  zamówienia  (OPZ)  i  poleceniami  Zamawiającego. 

Wszystkie  użyte  do  napraw  materiały  muszą  być  zgodne  z  odpowiednimi,  obowiązującymi 

normami  i  przepisam

i  .  Nowy  (wymieniony)  element  (urządzenie)  powinien  spełniać 

wymagania 

w zakresie jakości, rodzaju materiału, rodzaju konstrukcji jak element podlegający 

wymianie  przed  uszkodzeniem  i  musi  być  fabrycznie  nowy.  Wszelkie  odstępstwa  od  tych 

wymagań  muszą  być  zaakceptowane  przez  Zamawiającego.  Uszkodzone,  zdemontowane 

elementy  stanowią  odpad  i  powinny  być  usunięte  poza  teren  budowy  przy  przestrzeganiu 

przepisów  ustawy  z  dnia  z  dnia  14  grudnia  2012  r.  o  odpadach  (Dz.  U.  z  2013,  poz.  21  z 

późniejszymi  zmianami).  Wykonawcę  obciążają  wszelkie  koszty  i  wymagania  wynikające  z 

przepisów  ustawy  o  odpadach.  Wszystkie  odpady  stają  się  własnością  Wykonawcy,  poza 

złomem stalowym i  aluminiowym, który jest własnością Zamawiającego i  należy go przekazać 

do Obwodu Drogowego.  

2.2. Minimalne wymagania dla materiałów i urządzeń  

5  Wymiana/montaż  masztu  MSŁ  –  7  do  zamocowania  sygnalizatorów  nad  jezdnią  -  brak 

wymagań minimalnych 


6  Wymiana/montaż  masztu  MSŁ  –  9  do  zamocowania  sygnalizatorów  nad  jezdnią  -  brak 

wymagań minimalnych 

Wymiana/montaż  masztu  MSŁ  –  12  do  zamocowania  sygnalizatorów  nad  jezdnią  -  brak 

wymagań minimalnych 

32 Ułożenie/wymiana kabla sterowniczego YKsY35x1,5 wymóg minimalny Wg pkt 2.4.3. SST 

D - 07.03.01  

33 Ułożenie/wymiana kabla zasilającego  wymóg minimalny Wg pkt 2.4.3. SST D - 07.03.01  

79 Wykonanie fundamentu pod maszt znaku D-

6, baterii słonecznej, generatora wiatrowego z 

betonu klasy C16/20 

wymóg minimalny Wg pkt 2.2., 5.2 i 5.3.  SST D - 07.03.01 

 4.2. Zasady wykonywania napraw w zakresi

e sygnalizacji świetlnej  

W celu zapewnienia prawidłowej pracy sygnalizacji i szybkiego usuwania awarii wykonawca 

zobowiązany  jest  do  cotygodniowego  objazdu  utrzymywanej  sygnalizacji,  prowadzenia 

dziennika  eksploatacji  każdej  sygnalizacji,  w  którym  odnotowuje  godzinę  kontroli,  uwagi 

dotyczące działania sygnalizacji, termin (wraz z godziną) powzięcia informacji o awarii, termin 

( wraz z godziną ) usunięcia awarii, opis czynności dokonywanych na obiekcie (urządzeniu) 

łącznie  z  bieżącymi  czynnościami  utrzymaniowymi,  konserwacyjnymi  i  naprawczymi.  Wzór 

takiego  dziennika  Wykonawca  przedstawi  do  akceptacji  Zamawiającemu.  Wykonawca  ma 

obowiązek przedstawienia miesięcznego raportu sprawności działania sygnalizacji świetlnej 

uwzględniającego w szczególności uszkodzenia pętli indukcyjnych.  

Wykonawca zobowiązany jest również do niezwłocznego przystąpienia do usunięcia awarii na 

podstawie pisemnego (faksem lub pocztą elektroniczną) lub ustnego zgłoszenia o awarii przez 

Inspektora  Nadzoru  (przedstawiciela  Obwodu  Drogoweg

o) bądź inną osobę reprezentującą 

zamawiającego,  Policję,  Straż  Miejską,  Straż  Pożarną  oraz  sprawdzenia  prawdziwości 

zgłoszeń  awarii  od  innych  służb  lub  osób  fizycznych.  Wykonawca  zobowiązany  jest  do 

wykonania czynności zabezpieczających niezwłocznie po powzięciu wiadomości jednak nie 

później niż w czasie zadeklarowanym przez Wykonawcę w ofercie. Usunięcie awarii prostych, 

takich jak wymiana przepalonego bezpiecznika, wymiana lub okresowe zastąpienie żarówką 

wyświetlacza  LED,  ponowne  uruchomienie  sterownika  po  jego  „zawieszeniu”  itp.  powinno 

nastąpić w ciągu 4 godzin od chwili powzięcia informacji o awarii. Przystąpienie do usunięcia 

innych awarii niż wymienione powyżej powinno nastąpić w ciągu 2 godzin od chwili powzięcia 

informacji o awarii, a ich usunięcie w ciągu 8 godzin od chwili powzięcia informacji o awarii.  

Jeżeli  z  przyczyn  technicznych  nie  będzie  to  możliwe,  Wykonawca  powiadamia  o  tym 

zamawiającego,  podając  przewidywany  termin  usunięcia  awarii  jednak  nie  dłuższy  niż  24 

godziny.  Wykonawca  niezwłocznie  informuje  zamawiającego  o  każdej  awarii  przesyłając 

informację faksem/pocztą elektroniczną do Zamawiającego (siedziba odpowiedniego Rejonu) 

oraz  informując  telefonicznie  odpowiedniego  Kierownika  Służby  Liniowej  lub  innego 

wyznaczonego  pracownika  odpowi

edniego  Obwodu  Drogowego.  W  przypadku  powzięcia 


informacji  o  awarii  Wykonawca  niezwłocznie  zawiadomi  faksem  bądź  pocztą  elektroniczną 

Zamawiającego o zakresie powstałych uszkodzeń. Brak możliwości usunięcia awarii wg ww. 

wymogów  ze  względu na  wykroczenie naprawy  poza zakres  umowy  lub  termin wykonania, 

powinno być zgłoszone pisemnie (faks/poczta elektroniczna) Zamawiającemu i każdorazowo 

przez  niego  zaakceptowane.  Wykonawca  zapewni  całodobowy  dyżur  telefoniczny  serwisu 

sygnalizacji,  udostępniając  przez  cały  okres  obowiązywania  umowy  numer  telefonu 

przeznac

zony  na  przyjmowanie  zgłoszeń.  Wykonawca  udostępni  numer  telefonu 

komórkowego w celu ciągłego przyjmowania zgłoszeń i informacji.  

Zakres robót rozumianych jako bieżące utrzymanie i konserwacja sygnalizacji świetlnej i 

znaków  aktywnych  zasilanych  z  przyłączy  energetycznych  (w  ramach  wynagrodzenia 

ryczałtowego) Bieżące utrzymanie i konserwacja urządzeń sygnalizacji świetlnej obejmuje: a) 

cotygodniowy  objazd  trasy  z  dokonaniem  oceny  stanu  technicznego  urządzeń  i  konstrukcji 

wsporczych poprzez wizualne sprawdzenie: właściwego kierunku ustawienia sygnalizatorów, 

pionowości  masztów  i  słupów,  prawidłowości  działania  urządzeń  sygnalizacji  świetlnej, 

czytelności  i  czystości  sygnalizatorów  i  innych  elementów  urządzeń  do  regulacji  ruchu, 

sprawdzenia kompletności i ułożenia pokryw studzienek kanalizacji kablowej itp. – odnotowany 

w dzienniku eksploatacji,  

b)  wymianę  przepalonych  bezpieczników,  żarówek,  uszkodzonych  uszczelek,  potłuczonych 

soczewek oraz innych drobnych elementów,  

c) bieżące mycie i czyszczenie soczewek, luster, konsol i obudowy sygnalizatorów, ekranów 

kontrastujących,  przycisków  dla  pieszych,  konstrukcji  wsporczych  (słupki  i  maszty), 

sterowników, złączy pomiarowych i innych elementów,  

d) usuwanie awarii sterowników, polegających na naprawie lub regeneracji ich podzespołów,  

e)  prostowanie  uderzonych  masztów,  słupków  i  sygnalizatorów,  regeneracja  kolumn 

sygnalizacyjnych, jeżeli urządzenia te nie uległy zniszczeniu wymagającemu ich wymiany,  

f) usuwanie zwarć i przebić kablowych, jeżeli nie wymaga to wymiany odcinka kabla w gruncie, 

g) regulację zegara sterownika,  

Wykonawca zobowiązany jest do wykonania czynności zabezpieczających (zgodnie z pkt 4.1 

lit.  a)  niezwłocznie  po  powzięciu  informacji  o  awarii  jednak  nie  później  niż  w  czasie 

zadeklarowanym przez Wykonawcę w ofercie. Naprawy wymienione w pkt. 4.3 lit. b oraz d do 

lit. g należy wykonać w ciągu 4 godzin od chwili powzięcia informacji o awarii.  

5. Wymagania dotyczące personelu  

5.1.Do wykonywania robót w zakresie bieżącego utrzymania sygnalizacji świetlnej wymagana 

jest następująca kadra: - Konserwator tj. osoba wykonująca cotygodniowe objazdy i bieżące 

naprawy urządzeń sygnalizacji świetlnej (min. 2 osoby). W chwili złożenia oferty i przez cały 

okres obowiązywania umowy w/w osoby winny posiadać aktualne świadectwo kwalifikacyjne 

do  wykonywania  czynności  eksploatacyjnych  w  zakresie:  obsługi,  konserwacji,  remontów, 


montażu i kontrolnopomiarowym urządzeń, instalacji i sieci elektronergetycznych o napięciu 

do  1  kV.  W

/w  personel  zobowiązany  jest  do  współpracy  z  Koordynatorem  Wykonawcy  i 

przedstawicielami Rejonu w celu prawidłowej realizacji, rozliczania i odbioru usług.  

5.2. Czynności, które wymagają zatrudnienia przez Wykonawcę lub Podwykonawcę osób na 

podstawie umow

y o pracę zgodnie z art. 29 ust. 3a ustawy PZP:  

a) 

Zabiegi utrzymaniowe przy sygnalizacji świetlnej dotyczące czynności zabezpieczających – 

niezwłoczne usunięcie zagrożeń dla uczestników ruchu drogowego (np. porażenia prądem), 

oznakowanie  miejsca  awarii, 

uprzątnięcie  elementów  zniszczonej  sygnalizacji  z  jezdni, 

chodnika,  w  przypadku  zniszczonych  znaków  aktywnych  C-9,  U-6a,  C-5  należy  ustawić 

oznakowanie zastępcze w postaci analogicznych znaków nieaktywnych z licem z folii 2 typu, 

itp.  

b)  Zabiegi  utrzymani

owe  przy  sygnalizacji  świetlnej  dotyczące  czynności  bieżących, 

wykonywane zazwyczaj z zabiegami zabezpieczającymi, w celu stwierdzenia czy urządzenie 

działa prawidłowo, dotyczące nadzoru długości cykli, zmiany programu sygnalizacji, regulacji 

ustawienia ko

mory sygnałowej, czystości soczewek, malowania komór i szafek, Zamawiający 

wymaga  zapewnienia  przez  cały  okres  obowiązania  umowy  obsady  personalnej  w/w 

pracowników  Wykonawcy,  zatrudnionych  na  podstawie  umowy  o  pracę.  Obowiązek  ten 

dotyczy również zastępstwa i zmiany osób dokonanej w trakcie realizacji zamówienia.  

3.2. Czynności, które wymagają zatrudnienia przez Wykonawcę lub Podwykonawcę osób  na 

podstawie umowy o pracę zgodnie z art. 29 ust. 3a ustawy PZP:    

Zabiegi utrzymaniowe przy oświetleniu drogowym dotyczące czynności zabezpieczających – 

niezwłoczne usunięcie zagrożeń dla uczestników ruchu drogowego (np. porażenia prądem), 

oznakowanie miejsca awarii, uprzątnięcie elementów zniszczonego oświetlenia.  

Zamawiający wymaga zapewnienia przez cały okres obowiązania umowy obsady personalnej 

w/w pracowników Wykonawcy, zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Obowiązek ten 

dotyczy również zastępstwa i zmiany osób dokonanej w trakcie realizacji zamówienia.   

13. Sprzęt i transport.  

13.1. Sprzęt do naprawy oświetlenia drogowego.  

Wykonawca przystępujący do wykonania napraw w istniejącym oświetleniu drogowym winien 

wykazać się możliwością korzystania z następujących maszyn i sprzętu gwarantujących dobrą 

jakość robót:  

żurawia samochodowego.,  

- samochodem specjalnym  

– podnośnik montażowy.  

13.2. Transport  

Transport materiałów i elementów oświetleniowych.  


Wykonawca  przystępujący  do  wykonania  oświetlenia  winien  wykazać  się  możliwością 

korzystania z następujących środków transportu  

- samochodu skrzyniowego,  

przyczepy dłużycowej.  

Na środkach transportu przewożone materiały i elementy powinny być zabezpieczone przed 

ich przemieszczaniem, układane zgodnie z warunkami transportu wydanymi przez wytwórnię 

dla poszczególnych elementów.  

W  pkt.  1.2.  OST  wskazano, 

że zaleca  się  stosowanie OST przy  zlecaniu robót  na  drogach 

miejskich i gminnych.  

W specyfikacji technicznej w pkt. 2.4.6.3 zamawiający opisał maszt sygnałowy wysięgnikowy 

(MSW),  który  należy  wykonać  zgodnie  z  dokumentacją  projektową  i  SST.  Maszt  powinien 

spełnić m. in. następujące warunki wytrzymałościowe i funkcjonalne: 

przenosić  obciążenia  wynikające  z  zawieszenia  sygnalizatorów  i  wysięgnika  oraz  parcia 

wiatru dla II i III strefy wiatrowej zgodnie z PN-75/E-051000[10].  

Z formularza ofertowego Pana M. 

wynika, że za wykonanie części III zamówienia zaoferował 

on cenę 1 556 571,15zł. brutto. 

Z formularza cenowego wynika, że sporne pozycje Pan M. wycenił w następujący sposób: 

Utrzymanie  sygnalizacji  świetlnej  na  skrzyżowaniu.  Wykonawstwo  zgodnie  z  Opisem 

przedmiotu zamówienia -  ryczałt za utrzymanie 1 skrzyżowania w ciągu jednego miesiąca szt. 

768, cena jednostkowa 460,00

zł. łącznie 353280,00zł. – odwołujący podał cenę jednostkową 

590,00zł. 

Utrzymanie sygnalizacji świetlnej na przejściu dla pieszych Wykonawstwo zgodnie z Opisem 

przedmiotu  zamówienia  - ryczałt  za utrzymanie+  1  przejścia w  ciągu jednego miesiąca szt. 

192, cena jednostkowa - 

200,00zł., razem 38 400,00zł. – odwołujący podał cenę jednostkową 

350,00zł. 

Wymiana/montaż masztu MSŁ – 7 do zamocowania sygnalizatorów nad jezdnią szt. 10, cena 

jednostkowa 4 000,00, razem 

– 40 000,00 – odwołujący podał cenę jednostkową 5900,00zł. 

Wymiana/montaż masztu MSŁ – 9 do zamocowania sygnalizatorów nad jezdnią szt. 10, cena 

jednostkowa 

– 4 500,00, razem 45 000,00 – odwołujący podał cenę jednostkową 7000,00zł. 

Wymiana/montaż masztu MSŁ  –  12  do zamocowania sygnalizatorów  nad jezdnią szt.  10, 

cena  jednostkowa  5  000,00,  razem  50  000,00 

–  odwołujący  podał  cenę  jednostkową 

9500,00zł. 

Wymiana/ montaż sterownika powyżej 20 grup szt. 1, cena jednostkowa 25 000,00, razem 

– odwołujący podał cenę jednostkową 45 000zł., 

Wymiana sterownika sygnalizacji świetlnej na przejściu dla pieszych szt. 5, cena jednostkowa 

8 000,00, razem 40 000,00 

– odwołujący podał cenę jednostkową 5000zł. 


- Wymiana aktywnego znaku U-

5c (pylon) oświetlanego diodami LED o barwie żółtej wraz z 

podłączeniem zasilania i uruchomieniem szt. 40, cena jednostkowa 650,00, razem 26 000,00 

– odwołujący podał cenę jednostkową 1250,00zł. 

Konserwacja punktów świetlnych - ryczałt miesięczny za 104 szt. m-c 48 cena za miesiąc 

1400,00, razem-  67 200,00 

– odwołujący podał cenę jednostkową 1 800,00zł. 

Praca  środka  transportowego  godz.  200,  cena  za  godzinę  30,00,  razem  –  6  000,00  – 

odwołujący podał cenę jednostkową 75,00zł. 

Praca środka sprzętowego godz. 200, cena za godzinę 30,00, razem – 6 000,00 – odwołujący 

podał cenę jednostkową 80,00zł. 

Zamawiający  wezwał  do  wyjasnień  rażąco  niskiej  ceny  z  9  kwietnia  2019r.  wskazując,  że 

wątpliwości  zamawiającego  wzbudziła  zarówno  cena  ogółem,  jak  również  poszczególne 

wyminione poniżej ceny. Cena oferty Pana M. w stosunku do wartości zamówienia brutto jest 

niższa o 46,14%.  

Wątpliwości zamawiającego wzbudziły też poszczególne pozycje formularza cenowego : 

utrzymanie sygnalizacji świetlnej na skrzyżowaniu. Wykonawstwo zgodnie z OPZ – ryczałt 

za utrzymanie 1 skrzyżowania w ciągu 1 miesiąca,  

utrzymanie sygnalizacji świetlnej na przejściu dla pieszych. Wykonawstwo zgodnie z OPZ – 

ryczałt za utrzymanie +1 przejścia w ciągu 1 miesiąca, 

wymiana/montaż masztu MSŁ – 7 do zamocowania sygnalizatorów nad jezdnią, 

wymiana/montaż masztu MSŁ – 9 do zamocowania sygnalizatorów nad jezdnią, 

wymiana/montaż masztu MSŁ – 12 do zamocowania sygnalizatorów nad jezdnią, 

wymiana/montaż sterownika powyżej 20 grup, 

wymiana sterownika sygnalizacji świetlnej na przejściu dla pieszych, 

 - wymiana aktywnego znaku U-

5c (pylon) oświetlanego diodami LED o barwie żółtej wraz z 

podłączeniem zasilania i uruchomieniem, 

- konserwacja 

punktów świetlnych – ryczałt miesięczny za 361 szt. 

praca środka sprzętowego.  

Zamawiający  wezwał  do  szczegółowego  wyjaśnienia  (w  odniesieniu  do  wszystkich 

wskazanych elementów wykazu płatności, jakie obiektywne czynniki spowodowały, że cena 

została  obniżona,  jednocześnie  zamawiający  oczekiwał  wykazania  jakie  indywidualne 

możliwości  i  okoliczności,  dostępne  i  właściwe  tylko  dla  wykonawcy  przy  realizacji  tego 

zamówienia umożliwiły obniżenie ceny oferty. Zamawiający oczekiwał wskazania argumentów 

potwierdz

ających realność, opłacalność i rynkowość dokonanej wyceny, wraz ze wskazaniem, 

czy wykonawca przewiduje wykonanie zamówienia bez poniesienia strat finansowych oraz bez 

konieczności  finansowania  zamówienia  z  innych  źródeł  niż  wynagrodzenie  umowne. 

Zamawiaj

ący  musiał  dostarczyć  wystarczający  materiał  do  sformułowania  przez 

zamawiającego oceny zaoferowanej w ofercie kwoty, za którą ma zamiar wykonać przedmiot 


zamówienia.  Zamawiający  żądał  przesłania  wszelkich  informacji  oraz  dowodów  na  temat 

obliczenia ceny z

amówienia.  

Pan M. 

złożył następujące wyjaśnienia: 

1.  W  kalkulacji  ceny  oferowanej  uwzględnione  zostały  koszty  wykonania  wszystkich  prac 

określonych w SIWZ.  

2. Ceny wszystkich elementów zostały skalkulowane zgodnie z aktualnymi cenami rynkowymi 

w Województwie Łódzkim i na rynku polskim. Jako jedna z najstarszych polskich firm w branży 

sygnalizacji świetlnej posiada najlepsze upusty na osprzęt sygnalizacji.  

3. Koszty pracy zostały skalkulowane zgodnie z obowiązującymi przepisami.  

4. Wzrost kosztów wymuszony przez obowiązujące przepisy został uwzględniony.  

Pan M. 

oświadczył, że ceny, jakie zostały zaoferowane w ofercie przetargowej, nie są rażąco 

niskie i zostały skalkulowane prawidłowo z uwzględnieniem wymagań i warunków określonych 

SIWZ,  a  także  kosztów,  jakie  zostaną  poniesione  z  terminowym  i  należytym  wykonaniem 

przedmiotu  zamówienia.  Na  podaną  cenę  jednostkową  składa  się  szereg  czynników  na  jej 

wyliczenie tj.: koszt paliwa, materiałów, amortyzacji sprzętu i robocizny. Posiada wieloletnie 

doświadczenie  w  realizacji  zamówień  związanych  z  projektowaniem,  budową  i  bieżącym 

utrzymaniem sygnalizacji świetlnych. Firma Pana M. wykonywała i wykonuje w/w zamówienia 

na rzecz takich jednostek publicznych jak: Gddkia Oddział Łódź Rejony Sieradz, Wieluń, Kutno 

ZDW w 

Łodzi: Rejon w Sieradz, Rejon Bełchatów, Rejon Poddębice, Powiatowy Zarząd Dróg 

w  Sieradzu,  Powiatowy  Zarząd  Dróg  w  Zduńskiej  Woli,  ZDIUM  Piotrków  Trybunalski, 

Starostwo Powiatowe w Zgierzu. Potwierdzeniem tego faktu są referencje wystawiane przez 

w/w  zama

wiających,  które  potwierdzają,  że  usługi  związane  z  utrzymaniem  sygnalizacji 

zostały wykonane, terminowo, zgodnie ze standardami i z uwzględnieniem stosownych metod 

organizacyjno 

— technicznych a także zgodnie z warunkami umów.  

Pan  M. 

podniósł,  że  jego  firma  utrzymuje  jako  podwykonawca  firmy  STANGL  TECHNIK  ( 

wcześniej EQOS ENERGIE ) sygnalizacje świetlne - w Gddkia Odział Łódź Rejony w Sieradzu, 

Wieluniu I  Kutnie.  Roboty  te wycenione zostały  z  niższymi  stawkami  niż  te  zastosowane w 

kalkulacji ceny oferowanej w niniejszym przetargu.  

Jest też podwykonawcą firmy Budia Standard Sp. z o.o. i FB SERWIS S.A. obsługującej drogę 

ekspresową S8 i S14, w zakresie konserwacji punktów świetlnych i transformatorów.  

Wskazał, że z tytułu wykonywania usług związanych z utrzymaniem sygnalizacji odnosi zysk. 

Trudni się wykonywaniem tego typu usług od wielu lat i do tej pory żaden z usługodawców nie 

miał zastrzeżeń, w stosunku do wykonywanych przez prac oraz w stosunku do cennika usług.  

Przed  przystąpieniem  do  postępowania  przetargowego  zapoznał  się  szczegółowo  z 

warunkami  kontraktu  i  są  one  odpowiednie  do  zaoferowanej  ceny.  Do  wyjaśnień  Pan  M. 

załączył zestawienie wszystkich pozycji kosztorysów budzących wątpliwości zamawiającego, 

z rozbiciem pozycji na koszty zakupu materiałów ( wraz z ofertami dostawców ) jak i robocizny. 


Kalkulacja niskich kosztów transportu i sprzętu wynika z tego, iż sprzęt firmy w większości jest 

nowy i nie generuje wysokich kosztów eksploatacyjnych.  

Wyjaśnienie szczegółowe dla części 3:  

1.Utrzymanie  s

ygnalizacji  świetlnej  na  skrzyżowaniu  Wykonawstwo  zgodne  z  Opisem 

przedmiotu zamówienia – ryczałt za utrzymanie 1 skrzyżowania w ciągu miesiąca.  

Cena  jednostkowa  460  zł  jest  zbliżoną  do  dotychczasowych  cen  za  jaką  dotychczas  firma 

utrzymywała skrzyżowania. Umowy w załączniku.  

STANGL TECHNIK (EQOS ENERGIE ) 

– Usługa bieżącego utrzymania, konserwacji I napraw 

urządzeń  do  regulacji  ruchu  drogowego,  aktywnych  znaków  oraz  drogach  krajowych 

administrowanych  przez  Rejon  w  Kutnie,  Sieradzu  i  Wieluniu.  Utrzymanie  sygnalizacji 

świetlnej  na  skrzyżowaniu  miesięcznie  za  413,22zł  Rejon  Kutno,  Sieradz  i  487,60  Rejon 

Wieluń.  

Zarząd  Dróg  Wojewódzkich  w  Łodzi  –  Rejon  Dróg  Wojewódzkich  w  Sieradzu.  Bieżące 

utrzymanie,  konserwacja  I  naprawy  sygnalizacji  świetlnych  w  latach  2017  -2019  .  Cena  za 

utrzymanie 1 sygnalizacji miesięcznie to 399zł.  

2.  Utrzymanie  sygnalizacji  świetlnej  na  przejściu  dla  pieszych.  Wykonawstwo  zgodne  z 

Opisem przedmiotu zamówienia – ryczałt za utrzymanie 1 skrzyżowania w ciągu miesiąca.  

Cena jednostkowa 200 zł jest zbliżoną do dotychczasowych cen za jaką firma utrzymywała 

skrzyżowania. Umowy w załączniku.  

Zarząd  Dróg  Wojewódzkich  w  Łodzi  –  Rejon  Dróg  Wojewódzkich  w  Sieradzu.  Bieżące 

utrzymanie,  konserwacja  I  naprawy  sygnalizacji  świetlnych  w  latach  2017  -2019  .  Cena  za 

utrzymanie 1 sygnalizacji na przejściu dla pieszych miesięcznie to 210zł.  

STANGL TECHNIK (EQOS ENERGIE ) 

– Usługa bieżącego utrzymania, konserwacji I napraw 

urządzeń  do  regulacji  ruchu  drogowego,  aktywnych  znaków  oraz  drogach  krajowych 

administrowanych  przez  Rejon  w  Kutnie,  Sieradzu  i  Wieluniu.  Utrzymanie  sygnalizacji 

świetlnej na przejściu dla pieszych miesięcznie za 165,29zł Rejon Kutno, Sieradz i 165,29zł 

Rejon Wieluń. 

5,6,7 Wymiana/montaż masztu MSŁ-7,MSŁ-9, MSŁ-12 do zamocowania sygnalizatorów nad 

jezdnią.  

Cena materiałów :  

1. Maszt 7m 

– 3.500.00zł  

2. Maszt 9m 

– 4.000.00zł  

3. Maszt 12m 

– 4.500.00zł  

Oferta producenta na maszty w załączniku.  

Kwota 500 zł robocizny wraz ze sprzętem wynika z KNR 00510 – Montaż wraz z wykonaniem 

wykopu, słupów oświetleniowych stalowych (przez analogię)  


28,  50.  Wymiana/montaż  sterownika  powyżej  20  grup  i  wymiana  sterownika  sygnalizacji 

świetlnej na przejściu dla pieszych.  

Cena materiałów :  

1. Sterownik powyżej 20 grup sygnalizacyjnych – 24.000.00zł  

2. Sterownik przejścia dla pieszych – 7.000.00zł  

Oferta producenta sterowników w załączniku.  

Kwota 1000zł robocizny wraz ze sprzętem wynika z KNR 00510 – Montaż szaf sterowniczych 

sygnalizacji ulicznej o ciężarze do 200 kg na własnym fundamencie, KNR 7-08 Obróbka kabli 

sygnalizacyjnych do 48 żył.  

55. Wymiana aktywnego znaku U-

5c (pylon) oświetlanego diodami LED o barwie żółtej wraz 

z podłączeniem zasilania I uruchomieniem.  

Cena materiałów :  

1. Znak aktywny U5c 8 

– kątny – 390zł  

Oferta dostawcy na dostawę znaków w załączniku.  

Kwota robocizny wynika z KNR 5-10 1103-

02 Montaż znaków drogowych podświetlanych na 

gotowym maszcie lub konstrukcji U-5c 

– 48,95zł.  

81. Konserwacja punktów świetlnych – ryczałt miesięczny za 104szt.  

Cena jednostkowa 13,47 zł za punkt świetlny jest kilkukrotnie wyższa od stawek za które już 

wykonujemy takie usługi. W załączeniu przedstawił umowę z firmą BUDiA Standart Sp. z o.o. 

dla  której  w  latach  2014  –  2020  wykonujemy  utrzymanie  i  konserwacje  oświetlenia  drogi 

ekspresowej S-8 I S-

14 . Za kwotę 3,5zł od punktu świetlnego. 

93. Praca środka sprzętowego  

Praca sprzętowa została wyceniona w oparciu o typowe czynności związane z utrzymaniem, 

konserwacji  i  urządzeń  do  regulacji  ruchu  drogowego,  aktywnych  znaków  oraz  oświetlenia 

drogowego według norm pracy sprzętu w pozycjach KNR np : KNR 009 10001 01 01 Wymiana 

słupa oświetleniowego stalowego 28,04zł , KNR 009 0803 02 12 Wymiana kabli wielożyłowych 

układanych w rurach osłonowych 26,74zł, KNR 009 0807 06 01 Montaż w rowach kablowych 

na kablach sygnalizacyjnych o ilości żył ponad 37 do 48, muf żeliwnych przelotowych typu MŻ 

650 26,68zł. 

Do wyjaśnień załączono następujące oferty: 

z Mabo sp. z o.o. z Mierzyna, z której wynika, że zaoferowano słup sygnalizacyjny 212p w 

L=7,0m na podstawie połączenie tuleja-tuleja 3 500,00zł., słup sygnalizacyjny 312p w L=9,0m 

na  podstawie  połączenia  tuleja-tuleja  4 000zł.,  słup  sygnalizacyjny  322p  w  L=12,00m  na 

podstawie połączenie tuleja-tuleja 4 500,00zł., słupy do zastosowanie w I strefie wiatrowej wg 

PN  1991-1-

4,  warunki  transportu  Incoterms  2010  EXW  Mabo.  Rozładunek  po  stronie 

zamawiającego.  


- z INS-EL sp. z o.o. sp. k. z 

Łodzi nr OS-312/19/ZDW na kable i panele wynika, że YKSYFty 

37x1,5 0,6/1kV wynosi 14 453,06 

– 1 445,31zł. YKY 3x10 kabel 1 kV 5 000zł. – 250,00zł. 

LgYd  1x4 

450/750  V  czarny  1990,00zł.  597,00zł.  4A  Vista  panel  solarny  140W/12V  398 

1990zł.,  

- z Techvision 

z Tarnobrzega nr 02.0418 na sygnalizację świetlną typu GENEO: 

- 1-4 grupy sygnalizacji 14 

000zł. 

- 5-12 grup sygnalizacji 27 

000zł. 

- 13-20 grup sygnalizacji 31 

000zł. 

powyżej 20 grup za specjalną cenę 24 000zł., 

sterownik dla przejścia dla pieszych 7 000zł. 

- z Hurt Stali sp. j. M. L., E. M. z 3 kwietnia 2019r. na rury ocynkowane 

wynika, że 1mb rury 

kosztuje 25zł., 

- z grup

ą ZIR Fra FVS/2018/11/022 na masę zalewową wynika że kosztuje ona 2 164,80zł. 

brutto. 

-  PUS  R.  K.  z  Skrzy

nowa według cennika znaków aktywnych dla VIP– znak U-5c 300x900 

2x50 LED ilość 1-4 – 450zł., 5-10- 420zł. powyżej 10 szt. 400zł., znak U-5c 300x900 2 x2 x 50 

1-4 szt. 

– 550zł., 5-10 – 520zł., powyżej 10 szt. 500zł.transport 130zł. netto za paletę.  

Dołączono także następujące umowy: 

-  z  EQOS  Enegia  Polska  sp.  z  o.o.  zam.  Nr  006/550  35  0014  z  27  kwietnia  2017r.  na 

podwykonawstwo  w  zakresie  konserwacji  i  naprawy  urządzeń  regulacji  ruchu  drogowego 

aktywnych znaków oświetlenia, w tym dla Rejonu Sieradz. Umowa zawiera pkt VI Poufność, 

zgodnie, 

z którym Strony zobowiązują się zachować w poufności oraz nie ujawniać osobom 

trzecim  informacji  o  warunkach  zamówienia  i  danych  stanowiących  tajemnice 

przedsiębiorstwa drugiej strony, ujawnionych drugiej stronie w trakcie i w związku z realizacją 

zamówienia oraz innych informacji i danych co do których strona podjęła działania zmierzające 

do ochrony przed ujawnieniem osobom trzecim oraz informacji i danych, których specyfika i 

rodzaj wskazuje na ich poufny charakter niezależnie od formy uzyskania informacji poufnych i 

nośnika, na których zostały przekazane. Zobowiązanie do zachowania poufności nie dotyczy 

informacji,  których  ujawnienia  żąda  uprawniony  organ  państwowy,  zgodnie  z  przepisami 

prawa,  po  uprzednim  zawiadomieniu  dru

giej  strony,  lub  które  w  dacie  ich  ujawnienia  lub 

otrzymania były już znane drugiej stronie bez obowiązku zachowania poufności. Informacje 

poufne  nie  mogą  być  wykorzystywane  przez  strony  w  jakimkolwiek  innym  celu  niż  dla 

prawidłowej  realizacji  umowy.  Obowiązek  zachowania  poufności  w  zakresie  wskazanym  w 

niniej

szym  paragrafie  pozostaje  w  mocy  w  czasie  obowiązywania  umowy  jak  i  po  jej 

wygaśnięciu.  Strony  mogą  powoływać  się  wobec  osób  trzecich  na  fakt  zawarcia  umowy  z 

zachowaniem tajemnicy dotyczącej jej szczegółowych warunków. 


-  z  ZDW 

w  Łodzi  nr  21/5/2017  na  bieżące  utrzymanie,  konserwację  i  naprawy  sygnalizacji 

świetlnej  w  ciągu  dróg  wojewódzkich  w  latach  2017-2019  w  zakresie  zadania  4  –  RDW  w 

Sieradzu przewidziano wykonanie prac za 329 

177, 52zł. 

- EQOS Energia Polska sp. z o.o. 

nr 55040301015/2018/1 na usługi bieżącego utrzymania, 

konserwacji  i  naprawy  urządzeń  organizacji  ruchu  drogowego,  aktywnych  znaków  oraz 

oświetlenia drogowego  dla rejonu Wieluń nie zawiera postanowień dotyczących poufności 

- z Budia St

andard sp. z o.o. w Olesku nr 2/DOB/2014 dotyczy usługi bieżącego utrzymania i 

konserwacji oświetlenia drogowego na drogach ekspresowych S-8 i S-14 oraz OUS Dobroń.  

Zamawiający oceniając wyjaśnienia Pana M. stwierdził, że: 

Pan M. 

wykazał wyjątkowo sprzyjające warunki wykonania zamówienia: 

dysponowanie własnym sprzętem budowlanym – nowym o niskich kosztach eksploatacji,  

dysponowanie własnymi środkami transportowymi o nowymi o niskich kosztach eksploatacji,  

dysponowanie doświadczoną kadrą dobrze znającą specyfikę terenu i przedmiot zadania, co 

pozwala przyjąć metodę pracy zmniejszającą koszty realizacji zamówienia, 

siedzibę  w  rejonie  utrzymywanych  obiektów,  co  zmniejsza  stałe  koszty  związane  z 

wykonywaną usługą, 

korzystną  sytuację  wynikającą  z  zawartych  umów,  która  powoduje,  że  stałe  koszty  pracy 

sprzętu i środków transportu rozkładają się też na inne realizowane zadania.  

Dla  pozycji  utrzymanie  sygnalizacji  świetlnej  na  skrzyżowaniu  i  na  przejściu  dla  pieszych 

wykonawca przedstawił umowy, z których wynika, że zaakceptowane przez zamawiającego 

stawki  jednostkowe  sa  na  niższym  poziomie  niż  w  przedmiotowym  postepowaniu.  Załączył 

umowę na podobną usługę dla ZDW w Łodzi, gdzie jest ona wykonywana za podobną cenę. 

Odniesieniem dla oceny poprawności złożonej oferty w tych pozycjach może być porównanie 

z cenami za te same usługi w siedmiu obecnie realizowanych umowach dla zamawiającego, 

cena każdej z tych umów jest na niższym poziomie niż obecnie zaoferowana.  

Wymiania/montaż masztu MSŁ 7, 9, 12 m, Pan M. sporządził kalkulację jednostkową, załączył 

ofertę  cenową  producenta  masztów  z  wysięgnikami  o  odpowiadającej  długości  i  wskazał 

pozycję  KNR  dla  szczegółowej  kalkulacji  kosztów  montażu  potwierdzającą  prawidłowość 

kalkulacji ceny jednostkowej.  

Wymiana/mon

taż sterownika powyżej 20 grup i wymiana sterownika sygnalizacji świetlnej na 

przejściu  dla  pieszych,  Pan  M.  sporządził  kalkulację  jednostkową,  załączył  ofertę  cenową 

producenta sygnalizacji świetlnej i wskazał pozycję KNR dla szczegółowej kalkulacji kosztów 

montażu szaf sterowniczych potwierdzającą prawidłowość kalkulacji ceny jednostkowej.  

Wymiana  aktywnego  znaku  U-

5c  (pylon)  oświetlanego  diodami  LED  o  barwie  żółtej  wraz  z 

podłączeniem zasilania i uruchomieniem, Pan M. sporządził kalkulację jednostkową, załączył 

ofertę cenową dostawcy znaków aktywnych i wskazał pozycję KNR dla szczegółowej kalkulacji 


kosztów  montażu  znaków  drogowych  podświetlanych  U-5c  na  gotowym  maszcie  lub 

konstrukcji potwierdzającą prawidłowość kalkulacji ceny jednostkowej. 

Konserwacja 

punktów świetlnych – ryczałt miesięczny za 104szt., dla potwierdzenia kalkulacji 

Pan  M. 

załączył  kopie  umów  świadczonych  usług  na  terenie  GDDKiA  O/Łódź  dla  firm 

świadczących usługę Utrzymaj standard na drogach ekspresowych S8 i S14 w ramach, której 

stawki 

jednostkowe są na niższym poziomie niż wskazany w ofercie. Wskazał, że jego siedziba 

znbajduje się w rejonie utrzymywanych obiektów, co znacznie zmniejsza koszty stałe z tym 

związane. Oferowana cena za usługę jest wyższa od średniej ceny obliczonej na podstawie 

siedmiu  obecnie  świadczonych  umów  na  takie  same  usługi  na  rzecz  Oddziału  GDDKiA  w 

Łodzi.  Praca  środka  sprzętowego,  Pan  M.  wyjaśnił,  że  w  zakresie  środka  sprzętowego 

dysponuje własnym nowym sprzętem, który pozwala ograniczyć koszty eksploatacji sprzętu, 

przez  co  zwiększa  efektywność  ekonomiczną  procesu  i  potwierdza  realność  dokonanej 

wyceny. W wyjaśnieniu wskazał kilka przykładowych pozycji KNR dla kalkulacji szczegółowej 

typowych czynności utrzymaniowych z zakresie norm pracy sprzętu. Wszyskie wskazane ceny 

sa  niższe  od  zaoferowanych.  Zamawiający  ocenił  złożone  wyjaśnienia  jako  potwierdzające 

prawidłowość kalkulacji cen jednostkowych.  

Dowody dołączone do odwołania: 

Z oferty handlowej nr RO/293/2019 od Tioman 

sp. z o.o. sp.k. z Łysomic wynika, że sterownik 

T-plus-

01/02/03  wyceniono  na  cenę  215zł.  zaś  usługę transportową  na  25zł.  Ceny  podano 

netto 

Z oferty handlowej nr TS 17/MAG/04/2019 od Spinnea sp. z o.o. z Masów wynika, że aktywny 

pylon  U5c  II  g  12V  DC  jedn

ostronny  wyceniono  na  486zł.,  przy  czym  odwołującemu 

przysługuje rabat 25%, aktywny znak C9 800 mm IIg 12 DC na 940zł. przy czym odwołującemu 

przysługuje  rabat  25%,  transport  kurierem  wyceniono  na  27zł.  przy  czym  odwołującemu 

przysługuje rabat 25%. 

Z  kores

pondencji  mailowej  pomiędzy  odwołującym,  a  firmą  MABO  sp.  z  o.o.  z  Mierzyna 

wynika, że Mabo przedstawiło ofertę nr 11249/2019/KT na: 

Stalowy wysięgnik sygnalizacyjny o wysięgu l-7,0m – MABO 312p L7 (mal) za 5 750zł. netto 

za szt.,  

Stalową  bramę  sygnalizacyjną  o  rozpiętości  4,  0  m  –  BS  Mabo  14/312p  (mal)  12 000zł. 

netto/szt,  

Stalową  bramę  sygnalizacyjną  o  rozpiętości  l=12,0m  –  BS  Mabo  11/212p  (mal)  za 

745zł.netto/szt. 

Zespół kotwiący dla konstrukcji Mabo 212p z zestawem montażowym – ZK M212p + ZM 475zł. 

netto/szt,  


Zespół kotwiący dla konstrukcji Mabo 312p z zestawem montażowym – ZK M312p + ZM 500zł. 

netto/szt, 

Słupek  rurowy  prosty  do  montażu  sygnalizatorów  o  wysokości  H=3,0m  –  SRP  30-1p  (mal) 

555zł. netto/szt,  

Słupek  rurowy  prosty  do  montażu  sygnalizatorów  o  wysokości  H=4,0m  –  SRP  40-1p  (mal) 

655zł. netto/szt, 

Fundament prefabrykowany F100v30 i zestaw montażowy M13 – 110zł. netto/szt.  

Transport 

– jeden do Jerzmanowa tylko przy okazji innego transportu Mabo w tym kierunku, 

rozładunek po stronie zamawiającego, zastosowanie w I strefie wiatrowej wg PN EN 1991-1-

4 Jerzmanowa 

Z oferty PPHU Podkowa sp. j. wynika, ze odwołującemu zaoferowano : 

Maszt Koma 

– 7 W 7,0 S 5,6 m – 4 549zł. netto/szt. 

Maszt Koma 

– 9 W 0,8 S 5,6m – 6 610zł. netto/szt. 

Maszt Koma 9 W 9,0 S 5,6 mm 

– 6 610zł. netto/szt. 

Transport na koszt odbiorcy.  

Z oferty Spinnea sp. z o.o. z Masów  wynika, że odwołującemu zaoferowano Aktywny  znak 

D6 

900x900 mm II g 12 V DC animowany za cenę katalogową 2370zł. z rabatem 35% - 1 540, 

50zł. 

Uchwyt  wysięgnikowy  do  znaku  F  cynkowany  ogniowo,  uniwersalny  za  cenę  katalogową 

270zł. z rabatem 35% - 175,50zł. i transport kurierem za 20zł. 

Z oferty Zakładu Inżynierii Ruchu – systemy Sterowania Ruchem W. D. i spółka sp. j. z Bytomia 

wynika,  że  odwołujący  otrzymał  ofertę  na  dostawę  sterowników  sygnalizacji  świetlnej  dla 

skrzyżowania budowlane w ramach realizacji zadania Obwodnica Wałbrzycha.  

Świadek J.A. zeznał, że: 

Znane mu są umowy zawierane z Odwołującym jak i umowy podwykonawcze do tych umów 

zawierane z panem M. 

. Jeżeli chodzi o zakres tych umów w stosunku Zamawiający-generalny 

wykonawca  i  generalny  wykonawca-

podwykonawca  to  zakresy  te  nie  były  tożsame.  Obie 

strony  umowy  miały  pewne  obowiązki  przy  realizacji  tych  kontraktów.  Elementy,  które 

obciążały  głownie  głównego  wykonawcę  -  Odwołującego  to  utrzymanie  dyspozytorni, 

przyjmowanie  zgłoszeń,  sprawowanie  nadzoru,  koordynacja  całości  wykonywanych  prac, 

opracowywanie ekspertyz i raportów. 

Co  do  zakresu  prac  obciążających  wyłącznie  głównego  wykonawcę  w  stosunku  do  całości 

wartości  robot,  to  nie  jest  w  stanie  dokładnie  powiedzieć,  wynikało  to  z  założonych  kwot 

budżetowych dla całego zlecenia w stosunku do zakresu powierzanego podwykonawcy i  w 

stosunku  do  wartości  wynikających  z  umowy  zawartej  między  głównym  wykonawcą,  a 

Zamawiającym.  W  ocenie  świadka  mogło  to  być  oj.  30%  wartości  zamówienia.  umowy  z 


GDDKiA były zawarte na podstawie umów z początku 2017 roku i były to przetargi kilkuletnie, 

do których zawierano aneksy terminowe. Również umowy podwykonawcze zawierane były w 

tym  okresie  czasu.  Rejony  w  ramach,  których  współpracowaliśmy  z  panem  M.  to  Sieradz, 

Wieluń i Kutno. Umowy były zawiera w kwietniu 2017r. ale dokładnie nie pamiętam. 

Co do 

aneksu nr 4 do umowy nr 12/04/U/2017jest to umowa z GDDKiA, a odwołującym. Aneks 

został zawarty w celu przedłużenia terminu realizacji umowy zawartej zgodnie z warunkami 

przetargu z 2017r. Zakres który został podany w załączniku dot. cen zawartych w umowie z 

2017r. i takiego zakresu aneks wynikał z tego, że Zamawiającemu pozostały środki i nie został 

wybrany kolejny wykonawca dla realizacji tych usług. Zakresy przedmiotowego zamówienia i 

zamówienia  objętego  aneksem  różnią  się  ale  świadek  nie  był  w  stanie  podać  szczegółów. 

Również w ocenie świadka ceny powinny być w obecnym przetargu wyższe biorąc pod uwagę 

sytuację  gospodarczą  i  wymagania  wynikające  ze  specyfikacji.  Dyspozytornia  jest  to 

pomieszczenie zgłaszania zdarzeń w systemie całodobowym, codziennie, w niedziele i święta. 

T

en  wymóg  został  określony  w  SIWZ  jako  konieczność  pozostawania  w  stałym  kontakcie 

telefonicznym. Za brak kontaktu z inspektorami nadzoru przewidziana jest kara. Muszą być 

stworzone odpowiednie warunku techniczne pomieszczenie, linia t

elefoniczna, a także osoby, 

które obsługują te linie i sprzęt komputerowy do prowadzenia dziennika zgłoszeń. Co do ilości 

osób, to jedna osoba tego nie obsłuży, muszą być to co najmniej 3 osoby plus jedna osoba w 

przypadku  zwolnień  i  urlopów.  Takie  wymagania  pozostawania  w  stałym  kontakcie 

telefonicznym, były w poprzednim postępowaniu. Zamawiający nie określał jednak jak ma być 

ten obowiązek realizowany. Wymagał dwóch konserwatorów i 2 koordynatorów. Konserwator 

nie jest w sta

nie wykonywać czynności dyspozytora. Mogą to wykonywać koordynatorzy ale z 

uwagi  na  wymóg  24  godzin  na  dobę,  365  dni,  7  dni  w  tygodniu  i  zakres  obowiązków 

koordynatorów świadek wykonywanie czynności dyspozytora przez koordynatorów uważa za 

niemożliwe. W ocenie świadka osoba prowadząca działalność gospodarczą jednoosobowo, 

choć  nie  ogranicza jej kodeks  pracy  nie jest  w  stanie wykonywać obowiązków  dyspozytora 

przy  użyciu  wyłącznie  telefonu  komórkowego.  Są  wymagane  2  osoby  do  koordynacji, 

pozostają  w  stałym  kontakcie  z  inspektorami  i  zlecają  zakres  prac  konserwatorom.  Stale 

ustalają  przebieg  wykonywanych  robót,  pomiary,  odbiory,  przeglądy,  w  tym  z  udziałem 

inspektorów. Osoby te są bardzo dyspozycyjne, tak w biurze prowadząc dzienniki, ekspertyzy, 

pomiary, ale także w terenie na całym obszarze województwa łódzkiego, gdzie dochodzi czas 

dojazdów,  transportu.  Minimalne  zarobki  takich  osób  biorąc  pod  uwagę  ich  wykształcenie  i 

doświadczenie  to  na  rynku  łódzkim  to  od  5-  8 tysięcy  zł.  Jak  wynika  ze  specyfiki  branży 

elektrycznej  koordynatorzy  posiada

ją  uprawnienia  SEP,  a  także  w  ramach  wykonywanych 

prac  budowlanych  uprawnienia  branży  elektroenergetycznej,  w  tym  w  zakresie  remontów. 

Dokumentacja  tymczasowa  organizacji  ruchu  jest  opracowana,  na  początku  umowy  i 

uzgadniania z zarządcą budowy. Jej wykonanie obciąża głównego wykonawcę i dot. sytuacji 


zajęcia pasa drogi czy takiego prowadzenia prac, które mogą wpływać na innych uczestników 

ruchu.  Po  zaakceptowaniu  wprowadzane  jest  w  terenie  oznakowanie  specjalne  dla  jego 

zaprojektowania  i  wprowadzenia  nie  wy

magane  są  uprawnienia  ale  na  pewno  wiedza  i 

doświadczenie.  Wykonanie  tego  oznakowania,  jego  odbiór  i  zakończenie  prac  wymaga 

współdziałania  koordynatora  i  inspektorów  nadzoru.  W  ramach  oferty  kalkuluje  się  koszty 

należytego wykonana umowy czy gwarancji, w tym postępowaniu także zamawiający wymagał 

dodatkowego  ubezpieczenia.  Koszt  ten  obciążą  głównego  wykonawcę,  jest  to  ok.  2-5% 

wartości  umowy. Wracając  do  aneksu  nr  4  był  to  aneks  terminowy,  zakres  się  nie  zmienił. 

Aneksy były sporządzane i umowa była przedłużana na kilka miesięcy za zgodą obu stron. 

Odwołujący  prowadził  umowę  przez  3  lata  i  zgromadził  środki  techniczne,  które  mógł 

wykorzystać w czasie wydłużenia umowy i dlatego był w stanie w okresie aneksu realizować 

zamówienie na tych samych cenach. Tak jak to wynika z umowy wszystkie zgłoszenia powinny 

i przechodziły do głównego wykonawcy i były odnotowywane w dzienniku zgłoszeń. Faktycznie 

tak było i takie było wymaganie. Zgodnie z umową zgłoszenia trafiały do głównego wykonawcy 

i to on powiadamiał wykonawcę. Gdyby zgłoszenia były zgłaszane do podwykonawcy, byłoby 

to naruszenie umowy. Główny wykonawca odnotowywał zgłoszenie i kontaktował się albo z 

panem M. 

albo z konserwatorami. Zamawiający czy inspektor może dokonać zgłoszenia także 

podwykonawcy ale to j

est dodatkowa droga i to główny wykonawca musi otrzymać zgłoszenie. 

Zgłoszenie jest przekazywane konserwatorom, ustalana jest lokalizacja zgłoszenia, kosztorys, 

dokumentacja  zdjęciowa,  potrzeba  udziału  koordynatorów  czy  inspektorów,  ustalane 

wynagrodzenie. 

Zgłoszenia  są  przekazywane  do  osób  wskazanych  w  umowie,  w  tym 

kon

serwatorów pana M. . Podwykonawca miał zapewnić kontakt telefoniczny umożliwiający 

przekazywanie zgłoszeń, ale główny wykonawca nie wymagał dyspozytorni, dlatego że sam 

posiadał zgłoszone w umowie 2 konserwatorów i gdyby pan M. nie przyjął zgłoszenia mógł je 

wykonać za pomocą tych osób. Oczywiście rozliczając to później z podwykonawcą.  Zdarza 

się  taka  sytuacja,  że  podwykonawca  czy  jego  pracownicy  nie  odbierają  zgłoszeń.  Często 

główny  wykonawca  kilkakrotnie  przekazuje  zgłoszenie  lub  smsa  z  prośba  o  kontakt 

konserwatorom, którzy w tym czasie wykonują swoje czynności. Dyspozytor ma obowiązek 

przekazywać zgłoszenie aż do skutku, nie zdarzyło się przekroczyć czasu na zgłoszenie, ale 

często podejmowane sap roby ponownego przekazywania zgłoszenia. Umowa nie ogranicza 

możliwości dysponowania pracownikiem na innych usługach. Zależy to od ilości awarii, może 

być także osoba wskazana do danej umowy wykonuje czynności z innego zlecenia ale to nie 

jest  odde

legowanie  pracownika  ale  wykonanie  zakresu  obowiązków  w  zależności  od 

bieżących potrzeb. Zgodnie z umową pan M. wskazuje osoby zajmujące się realizacją umowy 

i  żaden  inny  podmiot  tego  nie  realizuje.  Na  terenie  rejonu  Sieradz  te  usługi  świadczy  dla 

odwołującego tylko pan M. . Dyspozytornia może wykonywać inne zlecenia z innych obszarów. 

Wówczas zwiększa się ilości osób, kwestii jest taka potrzeba. Pan M. przedstawia wykonanie 


zleceń  przez  konserwatorów  ale  nie  ma  obowiązku  prowadzenia  dziennika  eksploatacji. 

O

czywiście,  pan  M.  musi  odebrać  zlecenie  w  określonym  czasie.  Świadek  nie  przypomina 

sobie przypadku

, gdy główny wykonawca w ramach tych umów wykonał zlecenie we własnym 

zakresie. G

łówny wykonawca nie wymagał od pana M. ubezpieczenia. Uwzględnił te koszty w 

swojej  kalkulacji,  a  propos  cen  i  kalkulacji  to  główny  wykonawca  przed  przystąpieniem  do 

przetargu wystąpił do podwykonawców o możliwość współpracy w tym przetargu i propozycję 

cenowe. Pan M. 

zaproponował wysokie ceny, np.: za utrzymanie sygnalizacji na skrzyżowaniu 

600  zł,  na  przejściu  300  zł  i  mimo  tak  wysokiej  kalkulacji  bezpośrednio  Zamawiającemu  w 

swojej ofercie przedstawił ceny dużo niższe. Ceny jednostkowe są pewnym odniesieniem ale 

realność kosztów powinna być realizowana w odniesieniu do całego przedsięwzięcia, a pan 

M. 

te ceny różnie kalkulował. Co do organizacji ruchu to on ją wykonywał, główny wykonawca 

czy podwykonawca. Fizycznie oznakowanie wykonywał podwykonawca. Główny wykonawca 

wykonał  kilkadziesiąt  schematów,  z  udostępnionych  przez  Zamawiającego  korzystano  na 

drogach  ekspresowych  i  autostradach,  natomiast  na  drogach  krajowych  wiele  musiało  być 

dostosowywane do potrzeb indywidulanych w zależności od natężenia ruchu. 

Z  aneksu  nr  4  z  dnia  29  kwietnia  2019r.  do  umowy  nr  12/04/U/2017  z  21  kwietnia  2017r. 

wynika, że zmienia się treść brzmienia par 2 termin realizacji, zaś pozostałe warunki umowy 

pozostają bez zmian.  

Z załącznika do tego aneksu wynika, że  

Utrzymanie sygnalizacji świetlnej na skrzyżowaniu wyceniono na 500zł. za szt. 

Utrzymanie sygnalizacji świetlnej na przejściu dla pieszych wyceniono na 200zł. szt., 

Wymianę/montaż masztu MSŁ – 7 za 3 400zł./szt., 

Wymianę/montaż masztu MSŁ – 9 – 3 800zł./szt., 

Wymianę/montaż masztu MSŁ-12 – 5000zł./szt., 

Wymianę/montaż sterownika powyżej 20 grup – 25 000zł/szt., 

Wymianę sterownika sygnalizacji świetlnej na przejściu dla pieszych – 8000zł./szt., 

Konserwację punktów świetlnych – 2 200zł./szt.  

Izba  oceniła  całokształt  materiału  dowodowego  jako  materiał  wystarczający  do 

rozstrzygnięcia.  Izba  dała  wiarę  dowodom  z  dokumentacji  postępowania,  jak  również 

złożonym  przed  zamawiającego  i  odwołującego  w  toku  postępowania  odwoławczego  i 

dowodowi  z  zeznań  świadka.  Zgromadzony  materiał  dowodowy  jednoznacznie  potwierdza 

tezę  zamawiającego,  że  ceny  zaoferowane  mu  w  ofertach  wstępnych  przez  wykonawców 

odbiega

ły  w  sposób  znaczący  pomiędzy  sobą,  a  także  ustalone  na  ich  podstawie  ceny 

uśrednione  przyjęte  przez  zamawiającego  do  wyszacowania  wartości  szacunkowej 

zamówienia  były  znacząco  wyższe  od  cen  wynikających  z  ofert  przedstawionych  tak  przez 

Pana  M. 

w  ramach  złożonych  wyjaśnień,  jak  i  przez  odwołującego  –  załączonych  do 

odwołania. Ceny te także odbiegały od cen wynikających z umów przedstawionych przez Pana 


M. 

i zamawiającego. Zgodnie z art. 90 ust. 1 a pkt. 2 w przypadku, gdy cena całkowita oferty 

jest  niższa  o  co  najmniej  30%  od  wartości  zamówienia  powiększonej  o  należy  podatek  od 

towarów i usług, zaktualizowanej z uwzględnieniem okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu 

postepowania

, w szczególności istotnej zmiany cen rynkowych, zamawiający może zwrócić 

się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu. 

Tym  samym  powołany  przepis  stanowi  uprawnienie zamawiającego,  a  nie jego obowiązek. 

Zamawi

ający w ocenie Izby jednoznacznie i bez cienia wątpliwości wykazał, że przyjął wartości 

szacunkowe odbiegające od cen rynkowych funkcjonujących na danym rynku. Potwierdziły to 

zgromadzone  dowody.  W ocenie Izby  zatem  odnoszenie poszczególnych elementów  oferty 

Pana M. 

do wycen przyjętych przez zamawiającego jest błędne i nie znajduje odzwierciedlania 

w  stanie  faktycznym.  Niewątpliwie  wykonawca  P.  M.  wykazał,  że  dotychczas  realizował 

podobny  zakres  robót  za  ceny  nawet  niższe  lub  zbliżone  do  cen  zaoferowanych  w  tym 

postępowaniu. Odwołujący wprawdzie w odwołaniu oczekiwał, że w wyjaśnieniach zostanie 

przedstawiona 

szczegółowa  kalkulacja  cenowa  kosztów  roboczogodziny,  kosztów 

jednostkowych  pracy  sprzętu,  narzutów  jak  i  marży  jednak  nie  można  pomijać,  że  cenę 

należało  wyliczyć  metodą  kalkulacji  uproszczonej,  według  pozycji  z  formularza  cenowego, 

czyli jako zryczałtowaną cenę jednostkową. Zamawiający nie wymagał wyceny wynagrodzenia 

kosztorysowego, a wszelkie koszty, narzuty, m

arże czy rabaty nakazywał uwzględnić w cenie 

jednostkowej. Tym samym w ocenie Izby na podstawie tak skonstruowanego siwz, nie sposób 

uznać za zasadne oczekiwania, że na obecnym etapie postępowania wykonawca przedstawi 

kosztorys  szczegółowy  kalkulacji  ceny.  Nadto  Izba  ustaliła,  że  zamawiający  nie  zakazał 

korzystać  z  osób  (koordynatorzy,  konserwatorzy,  czy  ewentualne  dodatkowe  osoby 

obsługujące  zgłoszenia  serwisowe),  sprzętu  (wymienionego  w  pkt.  13  OPZ)  czy  sposobu 

organizacji realizacji umowy 

(np. wspólne dostawy materiałów dla kilku umów), który będzie 

wykorzystywany na potrzeby także innych zamówień. Ze zgromadzonego materiału wynika, 

ze  Pan  M. 

w  odniesieniu  do  przedstawionych  przez  siebie  ofert  ma  nadwyżkę  na  montażu 

sterownika  powyżej  20  grup  1000zł.  (oczekuje  25 000zł,  a  oferta  opiewa  na  24 000),  a 

wymianie  sterownika  na  przejściu  dla  pieszych  5 000zł.  (oferta  za  1  sterownik  7000zł.,  a 

oczekuje za 1-  

8000zł., sterowników ma być 5) na wymianie znaku aktywnego U-5c 4000zł. 

(za wymianę 1 znaku oczekuje 650zł.,a najdroższy znak z oferty to 550zł. czyli przy 40 szt. 

przy nadwyżce 100zł. łącznie 4000zł.) We wstępnej ofercie ryczałt za konserwację punktów 

świetlnych  wycenił  na  300zł.,  a  obecnie  oczekuje  1 400zł.  Nadto  wymianę  sterownika  na 

przejściu  dla  pieszych  odwołujący  wycenił  niżej  niż  Pan  M.  o  3 000,00zł.  za  sztukę,  czyli 

000,00zł.  łącznie  dla  5  szt.  sterowników,  a  także  konserwację  punktów  świetlnych 

odwołujący wycenił na zbliżonym poziomie, co Pan M. . Te wszystkie elementy powodują, że 

może  w  ramach  oferty  wyłączając  same  materiały  pokryć  także  inne  koszty  związane  z 

realizacją zamówienia. Natomiast pozostałe pozycje nie wykazane ofertami poparte zostały 


umowami tak przez Pana M. 

jak i zamawiającego i również nie wskazują na takie zaniżenie 

cen,  które  groziłoby  prawidłowości  realizacji  umowy.  Szczegółowe  wyliczenie  pracy  osób, 

sprzętu  czy  kosztów  transportu  w  sytuacji  możliwości  dzielenia  tych  zasobów  z  innymi 

postępowaniami, a także przy ryczałtowym charakterze ceny jednostkowej, w ocenie Izby nie 

znajduje pokrycia w zgromadzonym materiale dowodowym.  

Co do czynu nieuczciwej konkurencji, to Izba przyjęła następstwo prawne odwołującego po 

EQOS 

Energie  Polska,  gdyż  takie  następstwo  potwierdził  Pan  M.  w  wyjaśnieniach, 

zamawiający  tej  okoliczności  również  w  toku  rozprawy  nie  przeczył.  Izba  wprawdzie  nie 

dostrzegła w  dokumentacji,  a  w  szczególności  w  załączonym  odpisie z  KRS  dowodu na  tę 

okoliczność, jednak przyjęła, że okoliczność przyznana nie wymaga dowodu. W konsekwencji 

Izba 

uznała, że w tym zakresie nie istnieje spór pomiędzy stronami. Przy ocenie tego zarzutu 

dla Izby istotne znacznie miały postanowienia pkt. VI. umowy nr 006/550 35 0014, z których 

wynika,  że  poufne  są  informacje  o  warunkach  umowy  i  dane  stanowiące  tajemnicę 

przedsiębiorstwa ujawnione w trakcie i w związku z realizacją zamówienia oraz inne informacje 

i dane, co do których strona powzięła działania zmierzające do ochrony przed ujawnieniem 

osobom  trzecim,  oraz  informacje  i  dane  których  specyfika  i  rodzaj  wskazuje  na  ich  poufny 

charakter nie

zależnie od formy pozyskania informacji poufnych i nośnika, na których zostały 

przekazane. W ocenie Izby tak określona klauzula poufności nie pozwala na przyjęcie, że tylko 

sam  fakt  zawarcia  umowy  pomiędzy  stronami  jest  jawny,  ale  ocena  czy  dana  informacja 

wynikająca  z  treści  umowy,  czy  uzyskana  w  toku  realizacji  zamówienia  jest  informacją 

zawierającą  tajemnicę  przedsiębiorstwa  musi  być  oceniona,  przy  uwzględnieniu  tego,  czy 

dysponent tajemnicy poczynił działania zmierzające do jej ochrony przed ujawnieniem osobom 

trzecim. Nadto w ocenie Izby oceny czy dana informacja może w ogóle stanowić tajemnicę 

przedsiębiorstwa  nie  można  rozpoznawać  w  oderwaniu  od  art.  11  ustawy  o  zwalczaniu 

nieuczciwej  konkurencji,  zgodnie  z  którym  przez  tajemnicę  przedsiębiorstwa  rozumie  się 

informacje  techniczne,  technologiczne,  organizacyjne  przedsiębiorstwa  lub  inne  informacje 

posiadające wartość gospodarczą, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze 

ich  elementów  nie  są  powszechnie  znane  osobom  zwykle  zajmującym  się  tym  rodzajem 

informacji  albo  nie  są  łatwo  dostępne  dla  takich  osób,  o  ile  uprawniony  do  korzystania  z 

informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w 

celu utrzymania ich w poufności. Izba ustaliła, że z treści umowy objętej klauzulą poufności, 

jak  i  z  treści  odwołania  w  żaden  sposób  nie  wynika,  które  postanowienia  umowne,  czy 

elementy  załącznika  do  tej  umowy,  odwołujący  traktuje  jako  informacje  techniczne, 

technologiczne czy organizacyjne lub które uznaje za mające dla niego wartość gospodarczą. 

Odwołujący jedynie z samego faktu istnienia klauzuli poufności wywodzi, że Pan M. dopuścił 

się ujawnienia tajemnicy przedsiębiorstwa. Jednakże zgodnie z art. 190 ust. 1 ustawy to na 

odwołujący  w  tym  zakresie  ciążył  obowiązek  dowodowy,  aby  wykazać  istnienie  wszystkich 


ustawowych przesłanek uznania danej informacji za tajemnicę przedsiębiorstwa. Odwołujący 

poza wykazaniem ograniczenia dostępu dla osób trzecich nie wykazał, nawet, że zawarte w 

tej umowie informacje, w tym wy

ceny mają dla niego wartość gospodarczą.  

W zakresie ustaleń dotyczących istnienia w siwz wymogu zaoferowania masztów w II lub III 

strefie wiatrowej, to Izba oceniła jako wiarygodne stanowisko zamawiającego. Zamawiający 

rzeczywiście w pkt. 2.2. wg pkt. 5 – 7 nie zawarł odesłania do Ogólnej Specyfikacji technicznej, 

jak  czynił  to  w  odniesieniu  do  innych  pozycji  zawartych  w  tym  punkcie.  Sama  Ogólna 

Specyfikacja  techniczna  zawiera  jedynie 

zalecenia,  a  nie  postanowienia  bezwzględnie 

wymagane do wprowadzenia do 

każdego szczegółowego opisu przedmiotu zamówienia, który 

odpowiadałby  rodzajowi  zamówień  opisanych  w  tej  ogólnej  specyfikacji.  Tym  samym 

odstąpienie od stosowania tych wymagań jest dopuszczalne i jest prawem zamawiającego z 

którego skorzystał. Izba dała wiarę wyjaśnieniom zamawiającego, że Rejon Sieradz znajduje 

się  w  I  strefie  wiatrowej,  potwierdzają  to  informacje  ogólnie  znane,  co  do  stref  sił  wiatru 

występującego na terenie Polski na poszczególnych jej obszarach. Fakty powszechnie znane 

nie wymagają zaś dowodu. Izba ustaliła także, że zamawiający oczekiwał wymiany masztów 

na  maszty  spełniające wymagania jakościowe,  jakie były  właściwe masztom  wymienianym. 

Tym samym Izba ustaliła, że wymóg zaoferowania masztów dostosowanych do II lub III strefy 

wiatrowej,  nie  dotyczył  przedmiotu  zamówienia  i  nie  był  wprost  postawiony  przez 

zamawiającego w siwz.  

Izba zważyła, co następuje: 

Izba ustaliła, że niezaistniały przesłanki wynikające z art. 189 ust. 2 ustawy, które skutkowałyby 

odrzuceniem odwołania.  

Izba oceniła, że odwołujący wykazał przesłanki materialnoprawne dopuszczalności odwołania, 

o których mowa w art. 179 ust. 1 ustawy.  

Zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 89 ust. 1 pkt 1 przez nieodrzucenie oferty Pana 

W.M.

, mimo, że jej treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia 

Zarzut  nie  potwierdził  się.  Izba  ustaliła,  że  zamawiający  nie  postawił  wymogu,  aby  maszty 

miały przenosić obciążenia wynikające z parcia wiatru dla II i III strefy wiatrowej. Izba ustaliła, 

że  pan  M.  zaoferował  maszty  przeznaczone  dla  przenoszenia  parcia  wiatru  dla  I  strefy 

wiatrowej.  Izba  porównując  oba  ustalania  doszła  do  wniosku,  że  nie  ma  pomiędzy  nimi 

sprzeczności,  tym  samym  przepis  art.  89  ust.  1  pkt  2  ustawy  nie  ma  zastosowania.  W 

konsekwencji zamawiający nie był zobowiązany do odrzucenia oferty pana M. na podstawie 

art.  89  ust.  1  pkt  2  ustawy. 

Jednocześnie  Izba  na  marginesie  wskazuje,  iż  obszar  objęty 

zamówieniem  znajduje  się w  I  strefie wiatrowej. Druga  strefa  wiatrowa  w  Polsce występuje 


j

edynie na Pomorzu Zachodnim i Środkowym oraz w obszarze Gór Świętokrzyskich. Trzecia 

strefa  wiatrowa  zaś  jedynie  w  części  północnej  Polski,  tj.  w  obszarze  Sudetów,  Tatr  i 

Podkarpacia  wraz  z  obszarem  Bieszczad. 

Zatem  wymóg,  że  maszty  powinny  spełniać 

parametry  wytrzymałościowe  dla  innych  stref  niż  I  strefa  wiatrowa  byłby  wymogiem 

nieadekwatnym  i  nieproporcjonalnym  do  przedmiotu  zamówienia.  Stąd  też  Izba  dodatkowo 

uznała za wiarygodną argumentację Zamawiającego, że postanowienia, na które powoływał 

się  Odwołujący  w  ramach  tego  zarzutu,  zawarte  są  w  dokumencie  o  znaczeniu  ogólnym  i 

jedynie  bezpośrednie  odesłanie  w  treści  SIWZ  do  zawartych  tam  postanowień  mogłoby 

stanowić podstawę do przyjęcia, że taki wymóg został rzeczywiście sprecyzowany.   

Zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy przez nieodrzucenie oferty 

Pana W.M. 

mimo, że złożona przez niego oferta stanowi czyn nieuczciwej konkurencji 

Zarzut nie został udowodniony. Jak ustalono w stanie faktycznym odwołujący wykazał jedynie, 

że informacje wynikające z umowy 006/550 35 0014 zawierały ograniczenie dostępności dla 

osób trzecich. Jednakże odwołujący nie wykazał, które z informacji zawartych w tej umowie 

spełnia wymagania art. 11 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji dotyczące rodzaju i 

charakteru informacji. Nie wykazał także, aby którakolwiek z informacji zawartych w umowie 

miała  dla  niego  wartość  gospodarczą,  przed  której  utratą  należałoby  chronić  interes 

odwołującego.  Tym  samym  mimo  ciążącego  na  odwołującym  na  podstawie  art.  190  ust.  1 

ustawy obowiązku dowodowego, odwołujący nie wykazał wszystkich przesłanek z art. 11 ust. 

1uznk, które potwierdzają istnienie informacji o charakterze tajemnicy przedsiębiorstwa. Skoro 

odwołujący  nie  wykazał,  że  dane  zawarte  w  umowie  są  tajemnicą  przedsiębiorstwa,  to  w 

konsekwencji nie wykazał, że ich ujawnienie w toku postępowania o udzielenie zamówienia 

publicznego  stanowiło  czyn  nieuczciwej  konkurencji  stypizowany  w  art.  11  ust.  2  –  5  uznk. 

Następstwem tego faktu jest przyjęcie, że nie doszło do złożenia oferty w czynie nieuczciwej 

konkurencji. W  ocenie  Izby  nie  ma  jednak  racji  zamawiający  podnosząc,  że  do  zaistnienia 

podstawy  z  art.  89  ust.  1  pkt  3  ustawy  może  dojąć  wyłącznie  w  wyniku  złożenia  oferty. W 

ocenie Izby wyjaśnienia dotyczące treści oferty, czy to pod względem oferowanej ceny, czy 

innych  elementów  oferty  np.  budzących  wątpliwości  zamawiającego,  może  prowadzić  do 

uznania, że to cała oferta została złożona w czynie nieuczciwej konkurencji. Częstokroć jest 

bowiem tak, że dopiero w toku składanych wyjaśnień wykonawcy podają informacje o swojej 

ofercie,  które  w  niej  tkwiły  od  momentu  złożenia  oferty,  ale  których  podania  w  formularzu 

ofertowym nie oczekiwał zamawiający. Przykładowo zmowa przetargowa nie tkwi z reguły w 

treści  oferty,  ale  w  zaprezentowanych  dowodach,  dotyczących  przygotowywania  ofert  – 

korespondencji  mailowej,  notatek  służbowych,  zbieżności  ofert,  nieuzupełnienia  oferty 

korzystniejszej z uwagi na porozumienie istniejące z innym wykonawcą, który składa ofertę 


mniej korzystną. Również wskazywany przez zamawiającego fakt manipulacji ceną polegający 

na przenoszeniu kosztów pomiędzy poszczególnymi pozycjami np. na potrzeby korzystniejszej 

oceny ofert, ujawnia się najczęściej w toku wyjaśnień ceny rażąco niskiej. Tym samym Izba 

jak  najbardziej  dopuszcza,  że  ujawnienie  się  faktu,  iż  oferta  została  złożona  w  czynie 

nieuczciwej konkurencji, 

może nastąpić po jej złożeniu i nie tkwić bezpośrednio w jej treści. 

Izba, mimo powyższej konstatacji, uznała zarzut odwołania za nieudowodniony.  

Zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 2 ustawy przez 

nieodrzucenie oferty Pana W.M. 

mimo, że nie wykazał on, że złożona przez niego oferta nie 

zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu. 

Zarzut nie potwierdził się. Jak wynika z ustaleń materiału dowodowego zamawiający wymagał 

przedstawienia cen w metodzie kalkulacji uproszczonej, wymagał, aby koszty roboczogodzin, 

materiałów,  sprzętu,  narzutów  i  rabatów  oraz  naliczonych  marż  były  uwzględnione  w  cenie 

jednostkowej.  Z drugiej strony  z  ustaleń  stanu faktycznego wynika,  że wyszacowana przez 

niego 

„ubruttowiona”  wartość  szacunkowa  zamówienia  nie  odpowiadała  dotychczasowemu 

doświadczeniu  zamawiającego  z  innych  umów  np.  12/4/2017,  jak  również  nie  odpowiadała 

złożonym przez wykonawców ofertom będąc od nich znacząco wyższą. Do tych ustaleń należy 

dodać  także  ustalenia  poczynione  na  podstawie  złożonych  ofert,  że  co  najmniej  3  czynniki 

kosztotwórczych  zostało  zaoferowanych  przez  Pana  M.  w  cenach  przewyższających  koszt 

materiałów. Nadto Izba ustaliła, że Pan M. realizował jako podwykonawca podobne usługi za 

zbliżony  do  zaoferowanego  koszt.  Izba  dała  wiarę  zeznaniom  świadka  J.A.  co  do  tego,  że 

zakres  podwykonawstwa  jaki  zakres  generalnego  wykonawstwa 

nie  są  zakresami 

identycznymi,  jednak  różnica  tych  wartości  na  poziomie  30%,  w  ocenie  Izby  jest  wyłącznie 

osobistą oceną świadka, a nie stwierdzeniem faktu, który jest mu znany z racji pełnionych u 

odwołującego funkcji. Za taką oceną zeznań przemawia fakt, że świadek sam wskazał, że nie 

jest w stanie określić wielkości tej różnicy. Tym samym nie można było uznać, że zgromadzony 

materiał  dowodowy  pozwala na  stwierdzenie,  że Pan  M.  nie doszacował  swoich kosztów  o 

około 30%. Tej tezy nie potwierdza w szczególności załącznik do aneksu nr 4 do umowy nr 

12/4/2017.  Izba  ustaliła,  że  zamawiający  nie  oczekiwał  takiego  świadczenia  usług,  aby 

personel,  sprzęt,  czy  transport  materiałów  były  wykorzystywane  tylko  na  rzecz  zamówienia 

zamawiającego.  Wszystkie  te  okoliczności  przekonały  Izbę,  że  wyjaśnienia  Pana  M. 

analizowane  także  w  świetle  doświadczenia  zamawiającego  wynikającego  z  realizacji 

podobnych  umów  (na  co  zwracał  uwagę  zamawiający  w  dokumencie  stanowiącym  ocenę 

wyjaśnień)  nie  potwierdzały,  że  zaoferowana  cena  jest  ceną  rażąco  niską.  W  ocenie  Izby 

dopuszczalne jest, aby zamawiający oceniał wyjaśnienia także przez pryzmat własnej wiedzy 

i  doświadczenia  w  realizacji  podobnych  zamówień.  Zamawiający  zamawia  przedmiotowe 


usługi  od  wielu  lat,  posiada  więc  doświadczenie  w  sposobie  realizacji  tych  usług, 

dotychczasowych kosztach i zdaniem Izby ma prawo przez ten pryzmat oceniać wyjaśnienia 

wykonawców.  Biorąc  te  wszystkie  okoliczności  pod  uwagę  Izba  stwierdziła,  ze  zarzut 

naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 90 ust. 2 ustawy nie potwierdził się. 


M

ając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 192 ust. 1, 2 ustawy.  

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy, 

tj.  stosownie  do  wyniku 

postępowania,  z  uwzględnieniem  postanowień  rozporządzenia 

Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania 

wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w  postępowaniu  odwoławczym  i  sposobu  ich 

rozliczania (tekst jednolity 

Dz. U. z 2018 r. poz. 2972) zmienionego rozporządzeniem Prezesa 

Rady Ministrów z dnia 9 stycznia 2017 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wysokości 

i  sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w  postępowaniu 

odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2017 r., poz. 47), w tym w szczególności § 5 

ust. 3 

pkt. 1 rozporządzenia zasądzając zwrot kosztów postępowania – kosztów zastępstwa 

prawnego  w  kwocie  3 

600zł.  od  odwołującego  na  rzecz  zamawiającego  w  wysokości 

wykazanej złożonym rachunkiem. 

Przewodniczący: ……………………. 

Członkowie:  ………………………… 

…………………………