KIO 630/18 Sygn. akt: KIO 635/18 WYROK dnia 18 kwietnia 2018 r.

KIO 630/18 i KIO 635/18 

Sygn. akt: KIO 630/18 

Sygn. akt: KIO 635/18 

WYROK 

z dnia 18 kwietnia 2018 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie: 

Przewodniczący:      Emilia Garbala 

Protokolant:            

Marcin Jakóbczyk 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 kwietnia 2018 r. 

w Warszawie odwołań wniesionych 

do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej: 

A.  w  dniu  3  kwietnia  2018 

r.  przez  wykonawcę  Strabag  Sp.  z  o.o.,  ul.  Parzniewska  10,                    

800 Pruszków (sygn. akt KIO  630/18), 

B.  w  dniu  3  kwietnia  2018 

r.  przez  wykonawcę  Mostostal  Warszawa  S.A.,                                    

ul. Konstruktorska 12A, 02-673 Warszawa (KIO  635/18), 

w  postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego:  Muzeum  Sztuki  Nowoczesnej                   

w Warszawie, ul. Pańska 3, 00-124 Warszawa, 

przy udziale:  

1.  wykonawcy  Budimex  S.A.,  ul.  Stawki  40,  01-040  Warszawa, 

zgłaszającego 

przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  o  sygn.  akt:  630/18  i  635/18  po  stronie 

odwołującego, 

2.  wykonawcy  Strabag  Sp.  z  o.o.,  ul.  Parzniewska  10,  05-

800  Pruszków,  zgłaszającego 

przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  o  sygn.  akt:  KIO  635/18  po  stronie 

odwołującego, 

orzeka: 

KIO 630/18 i KIO 635/18 

uwzględnia odwołanie w sprawie o sygn. akt KIO 630/18 w części dotyczącej warunku 

udziału  w  postępowaniu  w  zakresie  wartości  robót  wymaganej  dla  dyrektora  budowy                     

i  nakazuje  zamawiającemu  modyfikację  specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia                   

w  ten  sposób,  aby  wartość  robót  wymagana  dla  dyrektora  budowy  wynosiła  70  mln  zł 

netto; 

w pozostałym zakresie oddala odwołanie w sprawie o sygn. akt KIO 630/18; 

umarza  postępowanie  odwoławcze  w  sprawie  o  sygn.  akt  KIO  635/18  w  części 

dotyczącej  warunku  udziału  w  postępowaniu  w  zakresie  zdolności  finansowej  oraz 

warunku udziału w postępowaniu w zakresie czasu pełnienia funkcji przez kierowników 

robót  sanitarnych,  elektrycznych  i  telekomunikacyjnych,  z  powodu  cofnięcia  odwołania  

w tej części; 

uwzględnia odwołanie w sprawie o sygn. akt KIO 635/18 w części dotyczącej warunków 

udziału  w  postępowaniu  w  zakresie  wartości  robót  wymaganej  dla  dyrektora  budowy, 

wartości  robót  wymaganej  dla kierownika robót  sanitarnych,  wartości  robót  wymaganej 

dla  kierownika  robót  elektrycznych,  wartości  robót  wymaganej  dla  kierownika  robót 

telekomunikacyjnych  oraz  czasu  pełnienia  funkcji  przez  dyrektora  budowy  i  kierownika 

budowy 

i  nakazuje  zamawiającemu  modyfikację  specyfikacji  istotnych  warunków 

zamówienia w ten sposób, aby: 

a) 

wartość robót wymagana dla dyrektora budowy wynosiła 70 mln zł netto; 

b) 

wartość  robót  sanitarnych  wymagana  dla  kierownika  robót  sanitarnych  wynosiła  10 

mln zł netto; 

c) 

wartość robót  elektrycznych  wymagana  dla  kierownika  robót  elektrycznych  wynosiła 

10 mln zł netto; 

d) 

wykreślić  wymóg  wykazania  dla  kierownika  robót  telekomunikacyjnych  robót                         

o  wartości  80  mln  zł  netto  i  zastąpić  ten  wymóg  wymogiem  wykazania  robót                        

w zakresie położenia proporcjonalnej do niniejszego zamówienia liczby metrów kabli; 

e) 

wymagany  czas  pełnienia  funkcji  przez  dyrektora  budowy  wynosił  50%  czasu 

liczonego od dnia 

rozpoczęcia robót potwierdzonych wpisem do dziennika budowy do 

dnia oddania obiektu do użytkowania - wydania pozwolenia na użytkowanie; 

f)  wymagany  czas  p

ełnienia  funkcji  przez  kierownika  budowy  wynosił  50%  czasu 

liczonego od dnia 

rozpoczęcia robót potwierdzonych wpisem do dziennika budowy do 

dnia oddania obiektu do użytkowania - wydania pozwolenia na użytkowanie; 

w pozostałym zakresie oddala odwołanie w sprawie o sygn. akt 635/18; 

KIO 630/18 i KIO 635/18 

kosztami  postępowania  w  sprawie  o  sygn.  akt  KIO  630/18  obciąża  zamawiającego 

Muzeum  Sztu

ki  Nowoczesnej  w  Warszawie,  ul.  Pańska  3,  00-124  Warszawa                        

w  części  1/4  oraz  wykonawcę  Strabag  Sp.  z  o.o.,  ul.  Parzniewska  10,  05-800 

Pruszków

w części 3/4, i: 

zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  20.000  zł  00  gr 

słownie:  dwadzieścia  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawcę

Strabag  Sp.  z  o.o.,  ul.  Parzniewska  10,  05-

800  Pruszków  tytułem  wpisu  od 

odwołania, kwotę 3.600 zł (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) tytułem 

kosztów  wynagrodzenia  pełnomocnika  odwołującego  oraz  kwotę  3.600  zł  (słownie: 

trzy  tysiące  sześćset  złotych  zero  groszy)  tytułem  kosztów  wynagrodzenia 

pełnomocnika zamawiającego; 

zasądza od  zamawiającego  Muzeum  Sztuki  Nowoczesnej  w Warszawie,  ul.  Pańska 

3,  00-124  Warszawa,  na  rzecz  wykonawcy  Strabag  Sp.  z  o.o.,  ul.  Parzniewska  10, 

800  Pruszków,  kwotę  3.200  zł  00  gr  (słownie:  trzy  tysiące  dwieście  złotych  zero 

groszy); 

kosztami  postępowania  w  sprawie  o  sygn.  akt  KIO  635/18  obciąża  zamawiającego 

Muzeum  Sztuki  Nowoczesnej  w  Wa

rszawie,  ul.  Pańska  3,  00-124  Warszawa                       

w  części  1/2  oraz  wykonawcę  Mostostal  Warszawa  S.A.,  ul.  Konstruktorska  12A,                

02-673 Warszawa 

w części 1/2, i: 

zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  20.000  zł  00  gr 

(słownie:  dwadzieścia  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawcę 

Mostostal Warszawa S.A., ul. Konstruktorska 12A, 02-

673 Warszawa, tytułem wpisu 

od odwołania oraz kwotę 3.600 zł (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) 

tytułem kosztów wynagrodzenia pełnomocnika zamawiającego, 

zasądza od  zamawiającego  Muzeum  Sztuki  Nowoczesnej  w Warszawie,  ul.  Pańska 

3,  00-124  Warszawa,  na  rzecz  wykonawcy

Mostostal  Warszawa  S.A.,                                    

ul.  Konstruktorska  12A,  02-673  Warszawa, 

kwotę  8.200  zł  00  gr  (słownie:  osiem 

tysi

ęcy dwieście złotych zero groszy). 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  - 

Prawo  zamówień  

publicznych (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz.1579 ze zm. ) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od 

dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący:      ………….………….. 

KIO 630/18 i KIO 635/18 

Sygn. akt KIO 630/18 

Sygn. akt KIO 635/18 

                                                             UZASADNIENIE 

Zamawiający -

Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, ul. Pańska 3, 00-124 Warszawa, 

prowadzi,  w  trybie  przetargu  og

raniczonego,  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego  n

a  budowę  Muzeum  Sztuki  Nowoczesnej  w  Warszawie.  Ogłoszenie                               

o  zamówieniu  zostało  opublikowane  w  Dzienniku  Urzędowym  Unii  Europejskiej  w  dniu                      

24  marca  2018  r.,  nr  2018/S  059-129605.  Specyfikacja  istotnych  waru

nków  zamówienia 

(dalej: „siwz”) została zamieszczona na stronie internetowej w dniu 24 marca 2018 r. 

  W  dniu  3  kwietnia  2018 

r.  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  wpłynęły  odwołania 

wniesione przez:  

wykonawcę  Strabag  Sp.  z  o.o.,  ul.  Parzniewska  10,  05-800  Pruszków  -  sygn.  akt  KIO 

0/10  (dalej:  „odwołujący  Strabag”  lub  „Strabag”).  Odwołujący  zarzucił  zamawiającemu 

naruszenie art. 22 ust. 1b pkt 3 w zw. z art. 22 ust. 1a w zw. art. 22d ust. 1 w zw. z art. 7 

ust. 1 

ustawy Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2017, poz. 1579 ze zm.), zwanej 

dalej:  „ustawą  Pzp”,  poprzez  opisanie  warunków  udziału  w  postępowaniu  w  zakresie 

potencjału  osób  skierowanych  przez  wykonawcę  do  realizacji  zamówienia,  tj.  dyrektor 

budowy,  kierownik  budowy  oraz  kierownik  robót  w  zakresie  technologii  betonu 

architektonicznego, 

w  sposób  nieproporcjonalny  do  przedmiotu  zamówienia  i  nadmierny 

dla  zweryfikowania  zdolności  wykonawcy  do  należytego  wykonania  przedmiotowego 

zamówienia,  a  co  za  tym  idzie  -  w  sposób  naruszający  zasadę  równego  traktowania 

wykonawców i uczciwej konkurencji. 

W zakresie 

poszczególnych warunków odwołujący Strabag wskazał, że: 

1)  w przypadku dyrektora budowy nieuzasadnione jest 

zawężenie możliwości wykazania 

w  ramach  doświadczenia  tylko  obiektów  z  klasy  1261  POKB  z  określonymi 

wyłączeniami i obiektów z klasy 1262 POKB oraz nadmierny jest wymóg wykazania 

obiektu o wartości min. 200 mln zł netto, 

w  przypadku  kierownika  budowy  nieuzasadnione  jest  wyłączenie  możliwości 

wykazania w ramach doświadczenia tylko obiektów z klasy 1261 POKB z określonymi 

wyłączeniami i obiektów z klasy 1262 POKB, 

3)  w  przypadku  kierownika 

robót  w  zakresie  technologii  betonu  architektonicznego 

KIO 630/18 i KIO 635/18 

nadmierny  jest  wymóg  wykazania  doświadczenia  w  zakresie  aż  4  inwestycji 

kubaturowych. 

Odnosząc  się  do  ograniczenia  możliwości  wykazania  obiektów  dla  dyrektora  budowy 

do  określonych  klas  POKB  odwołujący  Strabag  podniósł,  że  „zastosowane  przez 

Zamawiającego  wyłączenia  dotyczące  klasy  PKOB  1261  spowodowały,  że  w  zasadzie 

spełniać  warunki  udziału  w  postępowaniu  będzie  osoba,  która  brała  udział  w  realizacji 

budynku  będącego  salą  koncertową,  operą,  teatrem,  teatrem  muzycznym,  salą 

kongresową,  względnie  wykonała jeden  z  obiektów  w  klasie PKOB  1262.  Dodatkowo taki 

obiekt  musi  spełniać  parametr  kwotowy,  tj.  wartość  robót  nie  może  być  mniejsza  niż 

200.000.000  zł  netto.  W  ocenie  Odwołującego  ograniczenie  zakresu  wykonywanych 

obiektów  do  wąskiego  zakresu  obiektów  użyteczności  publicznej  jest  nadmierne                          

w stosunku do zakresu przedmiotu zamówienia i powoduje ograniczenie konkurencji. Takie 

obiekty w ostatnich latach w Polsce - 

wg wiedzy Odwołującego - były wykonywane jedynie 

przez  nieliczne  podmioty,  a  przy  zastosowaniu  wymagania  kwotowego,  jakiego  żąda 

Zamawiający jedynie następujące realizacje mogłyby być brane pod uwagę: 

Narodowa Orkiestra  Symfoniczna  Polskiego  Radia w  Katowicach,  data zakończenia 

realizacji: 

10.2013;  wartość  realizacji  około:  201.000.000  zł  netto  (wartość                             

z ogłoszenia). Roboty zrealizowane przez WARBUD S.A. 

Narodowe  Forum  Muzyki  we  Wrocławiu,  rok  zakończenia  realizacji:  2015;  wartość 

realizacji około 330.000.000 zł brutto. Roboty realizowane przez PB Inter System S.A. 

Muzeum  II  Wojny  Światowej  w  Gdańsku,  data  zakończenia  realizacji  01.2017, 

wartość robót ok. 250.000.000 brutto. Roboty zrealizowane przez WARBUD S.A. 

Mając  na  uwadze  powyższe  potwierdza  się  naruszenie  zasad  uczciwej  konkurencji                    

i  równego  traktowania  wykonawców  w  postępowaniu,  bowiem  w  zasadzie  tylko  ww.  dwa 

podmioty  zrealizowały  zamówienia  o  żądanym  przez  Zamawiającego  zakresie  i  wartości. 

Tym  samym  tylko  one  mogą  dysponować  osobami,  które  takie  doświadczenie  posiadają                    

i  będą  mogły  wziąć udział  w  niniejszym  Postępowaniu.  Zamawiający  co prawda  dopuścił, 

by  osob

a  Dyrektora  Budowy  nie  była  obywatelem  polskim  i  posługiwała  się  wyłącznie 

wymaganym językiem angielskim. Jednak takie dopuszczenie w żaden sposób nie kasuje 

nadmierności  stawianego  warunku  i  jedynie  pozornie  rozszerza  krąg  podmiotów,  które 

mogłyby  brać  udział  w  postępowaniu.  Tymczasem  doświadczenie  personelu,  który 

realizował  inne  obiekty  użyteczności  publicznej,  tj.  np.  centra  handlowe,  szpitale,  hale 

sportowe  o  wysokiej  wartości,  nie  różni  się  w  znacznym  stopniu  od  doświadczenia                        

w 

realizacji  muzeum  czy  sali  kongresowej.  Są  to  zadania  o  takim  samym  zakresie 

złożoności  i  ich  realizacja  wymaga  spełnienia  analogicznych  procedur  administracyjnych, 

prawnych i technicznych. Organizacja i realizacja inwestycji o takim charakterze jest bardzo 

KIO 630/18 i KIO 635/18 

podobna. 

Co  istotne  w  przedmiotowym  postępowaniu  osoba  Dyrektora  Budowy  nie  ma 

wykazać  się  posiadaniem  uprawnień,  czy  konkretnej  wiedzy  technicznej,  a  raczej 

doświadczeniem w zarządzaniu (organizacja i realizacja inwestycji w zakresie technicznym 

i formalno-

prawnym). Tym bardziej zatem ograniczanie doświadczenia tylko do konkretnej 

klasy  budynków,  czy  konkretnej  wartości  zrealizowanych  prac  jest  wymaganiem 

nadmiernym. 

Wskazać  należy,  że  sam  Zamawiający  opisując  wymagania  dotyczące 

doświadczenia  wykonawcy  dopuszcza  wykazanie  się  doświadczeniem  w  realizacji  robót 

budowlanych dotyczących budowy nowych budynków użyteczności publicznej i to aż trzech 

budynków.  Sam  zatem  niejako  potwierdza,  że  takie  realizacje  są  miarodajne  dla 

potwierdzenia,  że Wykonawca  dysponuje  odpowiednim  doświadczeniem.  Niezrozumiałym 

jest  ograniczanie  w  tym  zakresie  doświadczenia,  którym  reprezentować  ma  się  personel 

wykonawcy i różnicowanie tego doświadczenia poprzez ograniczenie do specyficznej klasy 

obiektu

”. 

Odnosząc  się  do  wymogu  wykazania  dla  dyrektora  budowy  realizacji  obiektu                              

o  wartości  min.  200  mln  zł  netto,  odwołujący  Strabag  wskazał,  że  „nadmierny  i  rażąco 

wygórowany  jest  wymóg,  by  wskazane  obiekty  o  klasie  PKOB  1261  i  PKOB  1262, 

zrealizowane przez os

obę Dyrektora Budowy, miały jednocześnie wartość nie mniejszą niż 

200.000.000  zł  netto.  Odwołujący  wskazuje,  że  jest  to  kwota  w  zasadzie  wprost 

odpowiadająca wartości przedmiotu zamówienia, jaką oszacował Zamawiający. Nie można 

zatem  mówić  w  tym  przypadku  o  proporcjonalności  wymogu  -  Zamawiający  de  facto 

wymaga,  by  wykonawca  wykazał  się  posiadaniem  osoby,  która  zrealizowała  taki  sam 

obiekt,  jaki  jest  przedmiotem  zamówienia  biorąc  pod  uwagę  zarówno  klasę  obiektu  jak                   

i  wartość  robót.  Wymaganie  to  nie  przystaje  również  do  warunków,  jakie  Zamawiający 

postawił w zakresie doświadczenia wykonawcy. Zamawiający oczekuje (pkt. XI 2 1) SIWZ), 

by  wykonawca  w  r

amach  doświadczenia  wykazał  m.in.  (…)  1  (jedną)  robotę  budowlaną 

(…)  o  wartości  robót  nie  mniejszej  niż  90.000.000,00  zł  netto  (…).  Oznacza  to,  że  nawet 

jeśli  wykonawca  posiada  doświadczenie  w  realizacji  obiektu  wymaganego  warunkami 

SIWZ  w  części  doświadczenie  wykonawcy,  to  nie  może  w  zakresie  potencjału  osób 

wskazać na to stanowisko osoby, która dla niego ten obiekt zrealizowała, bowiem wartość 

wymagana  przez  Zamawiającego  dla  doświadczenia  Dyrektora  Budowy  jest  więcej  niż 

dwukrotnie  wyższa  niż  zakreślona  w  ww.  warunku.  W  tym  zakresie  Zamawiający 

zachowuje  się  niespójnie  i  w  sposób  niczym  nieuzasadniony.  Jednocześnie  podkreślić 

należy,  że  jeśli  dana  osoba,  która  posiadać  ma  doświadczenie  de  facto  w

zarządzaniu, 

zrealizowała zadanie o wartości 50.000.000 zł netto czy 90.000.000 zł netto to z pewnością 

poradzi  sobie  z  zadaniem  o  większej  wartości,  bowiem  stopień  skomplikowania  danej 

realizacji nie wzrasta wprost proporcjonalnie do jej wartości. Jeśli dana osoba zrealizowała 

obiekt podobny, o podobnym stopniu skomplikowania i podobnych ryzykach - 

z pewnością 

KIO 630/18 i KIO 635/18 

prawidłowo i należycie zrealizuje zadanie będące przedmiotem niniejszego Postępowania”. 

Odnosząc się do ograniczenia możliwości wykazania obiektów dla kierownika budowy 

do określonych klas POKB odwołujący Strabag podniósł w szczególności, że „analogicznie 

jak  w  przypadku  wymagań  dla  Dyrektora  Budowy  kwestionuje  zawężenie  do  klasy  PKOB 

1261  z  wy

łączeniami  oraz  PKOB  1262  obiektów,  w  ramach  których  tenże  Kierownik 

budowy  uzyskiwać miał  doświadczenie.  Ponieważ  powyższe ograniczenia są analogiczne 

jak w przypadku Dyrektora Budowy

” odwołujący nie powtarzał argumentacji. 

Odnosząc  się  do  liczby  obiektów  kubaturowych,  które  muszą  być  wykazane  dla 

kierownika  robót  w  zakresie  technologii  betonu  architektonicznego,  odwołujący  Strabag 

podniósł, że

 „

nadmiernym i rażąco wygórowanym jest żądanie, by taka osoba wykazywała 

się  realizacją  minimum  4  inwestycji  kubaturowych.  Opisując  wymagania  dla  Kierownika 

budowy  i  Dyrektora  Budowy  Zamawiający  wskazał,  że  mają  oni  wykazać  się  realizacją 

jednej  inwestycji.  Niezrozumiałym  jest  dlaczego  Kierownik  technologii  Betonu 

Architekt

onicznego  miałby  takich  realizacji  wykazać  aż  cztery.  W  ocenie  Odwołującego 

nabycie  doświadczenia  już  przy  realizacji  jednej  inwestycji  w  zakresie  przedmiotowej 

technologii  jest  wystarczające  dla  potwierdzenia,  że  osoba  taka  ma  wymagane 

doświadczenie i daje rękojmię prawidłowej realizacji przedmiotowego zamówienia”. 

W związku z tym odwołujący Strabag wniósł o nakazanie zamawiającemu dokonania 

zmiany siwz w ten sposób, aby zamawiający: 

„dopuścił,  by  Dyrektor  Budowy  mógł  wykazać  się  w  miejsce  wyżej 

zakwestio

nowanych  wymagań:  budową  nowego  obiektu  stanowiącego  budynek 

użyteczności publicznej, o wartości robót nie mniejszej niż 90.000.000 zł netto, który 

to obiekt oddano do użytkowania - wydano pozwolenie na użytkowanie; 

albo 

d

opuścił, by Dyrektor Budowy mógł wykazać się w miejsce wyżej zakwestionowanych 

wymagań:  budową  nowego  obiektu  stanowiącego  budynek  użyteczności  publicznej 

należący  do  klasy  PKOB  1261  z  wyłączeniem:  kina,  dom  kultury,  wielozadaniowe 

sale  wykorzystywane  głównie  do  celów  rozrywkowych,  kasyna,  cyrki,  sale  taneczne                   

i dyskoteki, estrady, budynki schronisk dla zwierząt, budynki ogrodów zoologicznych    

i  botanicznych  lub  klasy  PKOB  1262  o  wymaganych  parametrach,  o  wartości  robót 

nie  mniejsza  niż  70.000.000,00  zł  brutto,  który  to  obiekt  oddano  do  użytkowania  - 

wydano pozwolenie na użytkowanie. 

(…)  dopuścił,  by  Kierownik  budowy  mógł  wykazać  się  w  miejsce  wyżej 

zakwestionowanych  wymagań:  budową  nowego  obiektu  stanowiącego  budynek 

użyteczności  publicznej  o  powierzchni  całkowitej  nie  mniejszej  niż  10.000,00  m

o  wartości  robót  nie  mniejszej  niż  60.000.000  zł  netto,  który  to  obiekt  oddano  do 

KIO 630/18 i KIO 635/18 

użytkowania - wydano pozwolenie na użytkowanie. 

(…)  dopuścił,  by  kierownik  robót  w  zakresie  technologii  Betonu  Architektonicznego 

mógł  wykazać  się  doświadczeniem  zawodowym  w  zakresie  pełnienia  Kierownika 

Robót  przy  realizacji  minimum  1  inwestycji  kubaturowej,  gdzie  w  ramach  danej 

inwestycji był bezpośrednio odpowiedzialny za wykonanie minimum 100 m

 jednolitej 

powierzchni eksponow

anej ściany betonowej znajdującej się w przestrzeni publicznej, 

reprezentacyjnej  danego  obiektu,  wykonanej  z  betonu  architektonicznego  o  gr.  min 

18 cm

”. 

wykonawcę Mostostal Warszawa S.A., ul. Konstruktorska 12A, 02-673 Warszawa - sygn. 

akt  KIO  635/18  (dal

ej:  „odwołujący  Mostostal”  lub  „Mostostal”).  Odwołujący  zarzucił 

zamawiającemu naruszenie: 

1)  art.  7  ust.  1  w  zw.  z  art.  22  ust.  1a  i  ust.  1b  pkt 3)  oraz  art.  22d  ustawy  Pzp  poprzez 

postawienie  nieproporcjonalnych  do  przedmiotu  zamówienia  lub  nieprecyzyjnie 

s

formułowanych i utrudniających uczciwą konkurencję minimalnych warunków udziału 

w postępowaniu dotyczących wykształcenia, kwalifikacji zawodowych i doświadczenia 

zawo

dowego  osób  skierowanych  przez  wykonawcę  do  realizacji  zamówienia 

dotyczących  dyrektora  budowy,  kierownika  budowy,  kierownika  robót  w  zakresie 

technologii  betonu  architektonicznego,  kierownika  robót  sanitarnych,  kierownika robót 

elektrycznych i kiero

wnika robót telekomunikacyjnych, 

2)  art.  7  w  zw.  z  art.  22  ust.  1a  i  ust.  1b  pkt  2)  ustawy  Pzp  poprzez  postawienie 

nieproporcjonalnych do  przedmiotu  zamówienia  i  utrudniających uczciwą konkurencję 

warunków udziału w postępowaniu polegających na żądaniu wykazania się w zakresie 

sytuacji ekonomicznej lub finansowej posiadaniem środków finansowych lub zdolności 

kredytowej w kwocie nie niższej niż 50 min zł, 

art.  7  ust.  1  ustawy  Pzp  poprzez  określenie  w  §  11  ust.  2  projektu  umowy  zasad 

rozliczania  wynagrod

zenia  należnego  wykonawcy  z  tytułu  wykonanych  robót 

budowlanych  w  sposób  utrudniający  uczciwą  konkurencję  i  równe  traktowanie 

w

ykonawców  oraz  z  naruszeniem  swobody  zawierania  umów  tj.  przerzucenie 

obowiązku finansowania zamówienia na wykonawcę: 

„innych przepisów przywołanych w treści uzasadnienia niniejszego odwołania”. 

W zakresie poszczególnych warunków odwołujący Mostostal wskazał, że: 

w przypadku dyrektora budowy nieuzasadnione jest zawężenie możliwości wykazania            

w  ramach  doświadczenia  tylko  obiektów  z  klasy  1261  POKB  z  określonymi 

wyłączeniami i obiektów z klasy 1262 POKB, nadmierny jest wymóg wykazania obiektu 

o  wartości  min.  200  mln  zł  netto,  nieuzasadniony  jest  wymóg  certyfikowanej 

znajomości  języka  angielskiego,  jak  też  nieuzasadniony  jest  wymóg  wykazania 

KIO 630/18 i KIO 635/18 

doświadczenia zarządzaniu inwestycją przez min. 75% czasu realizacji robót, 

2)  w  przypa

dku  kierownika  budowy  nieuzasadnione  jest  wyłączenie  możliwości 

wykazania w ramach doświadczenia tylko obiektów z klasy 1261 POKB z określonymi 

wyłączeniami  i  obiektów  z  klasy  1262  POKB  oraz  nieuzasadniony  jest  wymóg 

wykazania  d

oświadczenia w pełnieniu funkcji przez min. 75% czasu realizacji  danych 

robót, 

w  przypadku  kierownika  robót  w  zakresie  technologii  betonu  architektonicznego 

nadmierny  jest  wymóg  wykazania  doświadczenia  w  zakresie  aż  4  inwestycji 

kubaturowych, 

4)    w przypadku 

kierownika robót sanitarnych, kierownika robót elektrycznych i kierownika 

robót  telekomunikacyjnych

nadmierny  jest  wymóg  wykazania  aż  3  inwestycji, 

nadmierny  jest  wymóg,  aby  każda  z  robót  miała  wartość  min.  80  mln  zł  netto  oraz 

nieuzasadniony jest wymóg wykazania doświadczenia w zarządzaniu inwestycją przez 

min. 75% czasu realizacji robót, 

5)    w przypadku zdolności finansowej nadmierny jest wymóg wykazania min. 50 mln zł, 

6)      w  przypadku  projektu  umowy  nieuzasadnione  jest  postanowienie 

§11  ust.  2,  w  myśl 

którego wypłata wynagrodzenia będzie następowała w  wysokości 80% kwoty z faktur 

miesięcznych,  pozostałe  zaś  części  (po  10%)  będą  zatrzymywane  przez 

zamawiającego do czasu przeprowadzenia odbioru całościowego i końcowego. 

Odnosząc  się  do  ograniczenia  możliwości  wykazania  obiektów  dla  dyrektora  budowy 

do  określonych  klas  POKB  odwołujący  Mostostal  podniósł,  że  „ograniczeniem  znacznie 

utrudniającym  uczciwą  konkurencję  i  z  pewnością  niestanowiącym  wymogu  minimalnego 

jest  również  postawienie  wymogu  w  zakresie  klasy  budynków  użyteczności  publicznej 

(klasy PKOB 1261 z wyłączeniem: kina, dom kultury, wielozadaniowe sale wykorzystywane 

głównie do celów rozrywkowych, kasyna, cyrki, sale taneczne i dyskoteki, estrady, budynki 

schronisk  dla  zwierząt,  budynki  ogrodów  zoologicznych  i  botanicznych  lub  klasy  PKOB 

1262),  na  których  doświadczenie  Dyrektora  budowy  będzie  tu  wymagane.

Odwołujący 

podnosi,  że  za  całkowicie  wystarczające  winno  się  tu  uznać  wymaganie  w  zakresie 

doświadczenia  zdobytego  po  prostu  na  budynku  użyteczności  publicznej,  które  przy  tak 

dużej  wartości  inwestycji  i  tak  świadczyć  będzie  o  wysokiej  klasy  specjaliście, 

predystynowanym do pełnienia funkcji Dyrektora budowy”. 

Odnosząc  się  do  wymogu  wykazania  dla  dyrektora  budowy  realizacji  obiektu                              

o  wartości  min.  200  mln  zł  netto,  odwołujący  Mostostal  wskazał,  że  „nie  powinno  ulegać 

wątpliwości,  że  zdobycie  doświadczenia  zawodowego  w  pełnieniu  funkcji  Przedstawiciela 

Kontraktu,  Dyrektora  budowy,  Menadżera  Kontraktu  bądź  innym  równorzędnym,  także                      

w przypadku zamówienia o wartości na przykład o połowę niższej (np. ok. 100 min zł netto) 

niż  wartość  przedmiotowego  zamówienia,  nie  powinna  odbierać  danej  osobie  waloru 

KIO 630/18 i KIO 635/18 

doświadczenia  umożliwiającego  zawiadowanie  budową  obiektu  stanowiącego  przedmiot 

rzeczonego zamówienia. Odwołujący szczególnie pragnie podkreślić, że na rynku polskim                 

w okresie ostatnich 10 lat realizowanych było tylko kilka inwestycji, które swoim zakresem 

oraz wartością zbliżone są do niniejszego postępowania. Były to m.in. Budowa Muzeum II 

Wojny Światowej czy też aktualnie prowadzone postępowanie na budowę Muzeum Wojska 

Polskiego.  To  wyraźnie  wskazuje  na  znaczne  ograniczenie  liczby  specjalistów  na  rynku, 

mogących poszczycić się takim doświadczeniem”. 

Odnosząc  się  do  wymaganej  od  dyrektora  budowy  znajomości  języka  angielskiego, 

odwołujący  Mostostal  podniósł,  że  „za  całkowicie  niezrozumiałe  i  ograniczające 

konkurencję w postępowaniu należy też uznać postawienie warunku w zakresie wykazania 

się  przez  wykazywaną  osobę  biegłą,  certyfikowaną  znajomością  języka  angielskiego.                  

W pierwszej kolejności wskazać tu należy, że brak znajomości tego języka pozostaje bez 

związku  i  nie  ujmuje  kwalifikacji  zawodowych  osób  mogących  potencjalnie  pełnić  funkcję 

Dyrektora 

budowy, których wieloletnie doświadczenie (również zagraniczne), nie wymagało 

potwierdzenia  tak  rygo

rystycznych  wymagań  językowych.  Jest  to  tym  bardziej 

niezrozumiałe w świetle dopuszczenia przez Zamawiającego, aby osoba Dyrektora Budowy 

nie  była  obywatelem  polskim  i  posługiwała  się  wyłącznie  językiem  angielskim,  gdzie 

Zamawiający  zgodził  się  na  korzystanie  z  pomocy  tłumacza  w  zakresie  niezbędnym  do 

prawidłowej  realizacji  inwestycji.  Oznaczałoby  to  bowiem,  że  Zamawiający  wręcz 

faworyzuje  w  tym  przypadku  os

oby  nie  posiadające  znajomości  języka  polskiego.  Równe 

traktowanie  Wykonawców  nakazywałoby  w  tej  sytuacji  domagać  się  potwierdzenia 

certyfikatem  znajomości  języka  polskiego.  Tymczasem  takiego  rozwiązania  Zamawiający 

nie  przyjął,  co  wskazuje  na  naruszenie  wyrażonych  w  art.  7  ust.  1  ustawy  Pzp  zasad 

równego traktowania wykonawców w postępowaniu i zachowania uczciwej konkurencji”. 

Odnosząc się do wymogu wykazania doświadczenia dyrektora budowy w zarządzaniu 

inwestycją  przez  min.  75%  czasu  realizacji  robót,  odwołujący  Mostostal  podniósł,  że 

„Zamawiający  nie  określił  w  SIWZ,  według  jakich  kryteriów  dokonywał  będzie  oceny 

potwierdzenia  spełnienia  rzeczonego  warunku  ani  jakie  roboty  rodzajowo  będą  tu  brane 

pod  uwagę.  Sam  czas  trwania  inwestycji  nie  jest  tu  bowiem  miarodajny.  Zdaniem 

Odwołującego  takie  sformułowanie  wymogu,  uniemożliwia  racjonalne  wartościowanie 

doświadczenia  wykazywanej  osoby  i  tym  samym  -  dokonanie  oceny  spełniania  warunku 

udziału w postępowaniu, dlatego powinien być on usunięty z SIWZ”. 

Odnosząc się do ograniczenia możliwości wykazania obiektów dla kierownika budowy 

do  określonych  klas  POKB  odwołujący  Mostostal  podtrzymał  argumentację  podniesioną 

przy analogicznym wymogu dotyczącym dyrektora budowy. 

Odnosząc  się  do  wymogu  wykazania  doświadczenia  kierownika  budowy  w  pełnieniu 

funkcji  przez  min.  75%  czasu  realizacji  danych 

robót,  odwołujący  Mostostal                                   

KIO 630/18 i KIO 635/18 

w  szczególności  podniósł,  że  „takie  sformułowanie  wymogu,  uniemożliwia  racjonalne 

wartościowanie  doświadczenia  wykazywanej  osoby  i  tym  samym  -  dokonanie  oceny 

spełniania warunku udziału w postępowaniu, dlatego powinien być on wykreślony z SIWZ. 

Odwołujący  wskazuje,  że  istnieją  na  rynku  przedsiębiorcy,  którzy  w  swoich  zasobach 

dysponują  osobami,  posiadającymi  wymagane  uprawnienia  budowlane  i  doświadczenie               

w nadzorze nad realizacją zamówień o opisanym charakterze i parametrach obiektów. Nie 

są  to  jednak  osoby,  które  brały  udział  w  realizacji  kontraktów  przez  prawie  cały  okres 

realizacji. 

Nie  ulega  więc  wątpliwości,  że  mimo  ich  bogatego  doświadczenia,  nie  będą  tu 

mogły  być  wykazane.  Jak  wynika  z  doświadczenia  Odwołującego,  w  trakcie  realizacji 

kontraktu  Kierownicy  budów  się  zmieniają,  przekazują  sobie  nawzajem  obowiązki,  co  też 

jest dopuszczone przepisami Prawa budowlanego i zgodne z zasadami sztuki budowlanej. 

Takie  postępowanie  jest  często  stosowaną  praktyką  przy  realizacji  zamówień  niezależnie 

od  stopnia  ich 

złożoności  i  terminu  wykonania.  W  ocenie  Odwołującego  zmiany  osób, 

pełniących  funkcję  Kierownika  budowy  w  trakcie  realizacji  kontraktu  w  żaden  sposób  nie 

powodują  negatywnych  konsekwencji  dla  Zamawiającego,  jak  i  samego  Wykonawcy, 

którego  obowiązkiem  wynikającym  z  umowy  jest  zapewnienie  stałego  nadzoru 

budowlanego  poprzez  bieżące  zapewnienie  osoby  na  stanowisku  Kierownika  budowy. 

Podobnie,  zasady  związane  z  pełnieniem  ww.  funkcji  przy  wykonywaniu  zamówienia 

wyznaczają  także  przepisy  Prawa  budowlanego.  To  na  Wykonawcy  zatem  spoczywa 

główny ciężar związany z obowiązkiem prawnym i umownym zapewnieniem wymaganego 

personelu  na  budowie  w  całym  okresie  realizacji  zamówienia.  Z kolei,  osobom  pełniącym     

w  imieniu  danego  Wykonawcy  funkcję  Kierownika  budowy  nie  odbiera  to  doświadczenia, 

które  nabywają  przy  sprawowaniu  nadzoru  nad  wykonaniem  zamówienia.  (…)  W  świetle 

po

wyższego,  warunek  o  obowiązku  wykazania  się  przez  Wykonawcę,  iż  dysponuje                     

Kierownikiem budowy, który pełnił funkcję Kierownika budowy w rozumieniu ustawy Prawo 

budowlane  (przez  okres  co  najmniej  minimum  75%  okresu  realizacji  robót  wskazanej 

inwestycji), uznać należy za utrudniający uczciwą konkurencję”. 

Odnosząc  się  do  liczby  obiektów  kubaturowych,  które  muszą  być  wykazane  dla 

kierownika  robót  w  zakresie  technologii  betonu  architektonicznego,  odwołujący  Mostostal 

podniósł,  że

  „

wymaganie 

wykazania  się  doświadczeniem  na  aż  4  inwestycjach  stanowi 

zdecydowane  nadużycie  i  nie  potwierdza  zachowania  równowagi  pomiędzy  interesem 

Zamawiającego  w  uzyskaniu  rękojmi  należytego  wykonania  zamówienia  a  interesem 

wykonawców,  którzy  przez  sformułowanie  nadmiernych  wymagań  mogą  zostać 

wyeliminowani  z  postępowania.  Jest  przecież  bezsporne,  że  uzyskanie  doświadczenia 

nawet  jednokrotnie,  ale  na  dużej  inwestycji,  gdzie  zakres  prac  odnoszący  się  do 

określonego  w  warunku  parametru  wielkości  jednolitej  powierzchni  będzie  znacznie  go 

przekraczał, z pewnością potwierdzi posiadanie wymaganych zdolności przez wykazywaną 

KIO 630/18 i KIO 635/18 

osobę.  Tym  samym,  Zamawiający  poprzez  zapis  o  obowiązku  wykazania  doświadczenia 

na aż 4 inwestycjach ogranicza dostępność zamówienia”. 

Odnosząc  się  do  wymogu  wykazania  dla  kierowników  robót  sanitarnych, 

elektrycznych  i  telekomunikacyjnych  realizacji  3  inwestycji 

o wartości robót min. 80 mln zł 

netto 

każda  oraz  pełnienia  funkcji  przez  min.  75%  czasu  realizacji  danych  robót, 

odwołujący  Mostostal  podtrzymał  argumentację  dotyczącą  analogicznych  wymogów  dla 

dyrektora  budowy,  kierownika  budowy  i  kierownika  robót  w  zakresie  technologii  betonu 

architektonicznego 

oraz  dodał,  że

  „

na  rynku  zamówień  publicznych  wartość  kierowanych 

przez  ww.  kadrę  inżynierów  robót  budowlanych  w  poszczególnych  przypisanych  im 

branżach niezwykle rzadko osiąga swą wartością poziom 80 min PLN”. 

Odnosząc  się  do  warunku  dotyczącego  zdolności  finansowej  odwołujący  Mostostal                     

w szczególności odniósł wymaganą kwotę 50 mln zł do wartości szacunkowej zamówienia                  

i przewidzianych w postępowaniu zasad odbioru i rozliczania robót. 

Odnosząc  się  do  projektu  umowy  odwołujący  Mostostal  podniósł,  że  „w  treści  §  11 

ust. 2 projektu umowy Zamawiający określił, iż rozliczenia finansowe za wykonane roboty 

budowlane  będą  się  odbywały  niezależnie  dla  poszczególnych  obiektów,  na  podstawie 

faktur  Generalnego  Wykonawcy  za  wykonane  roboty,  wystawianych  nie  częściej  niż  raz                             

w  miesiącu,  zgodnie  z  ustalonym  harmonogramem  -  w  wysokości  80%  wynagrodzenia 

umownego  określonego  w  §  10  ust.  2  Umowy  dla  każdego  elementu  skończonego, 

wchodzącego  w  skład  danego  obiektu  budowlanego.

Z  kolei  10

%  należnego 

wynagrodzenia  dla  poszczególnych  elementów  skończonych  wchodzących  w  skład 

obiektów  budowlanych  określonych  w  harmonogramie  zostanie  zatrzymana  przez 

Zamawiającego,  podobnie  jak  pozostała  część  w  wysokości  10%  należnego 

wynagrodzenia z każdej wystawionej faktury dla poszczególnych elementów skończonych 

wchodzących  w  skład  obiektów  budowlanych.  Odwołujący  kwestionuje  powyższe  warunki 

rozliczania  robót  jako  nadmiernie  wygórowane  wobec Wykonawcy,  naruszające  swobodę 

kształtowania  umów  z  uwagi  na  przerzucenie  ciężaru  finansowania  zamówienia  na 

Wykonawcę (…)”.  

W 

związku  z  tym  odwołujący  Mostostal  wniósł  o  nakazanie  zamawiającemu 

dokonania zmiany siwz w następujący sposób: 

a) 

w odniesieniu do wymagań dotyczących dyrektora budowy poprzez: 



wykreślenie obowiązku wykazania się przez  wykazywaną osobę biegłą znajomością 

języka  angielskiego  w  mowie  i  piśmie  -  minimum  na  poziomie  Cl  zgodnie                               

z klasyfikacją Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego, 



wykreślenie  obowiązku  wykazania  się  przez  wykazywaną  osobę  doświadczeniem                  

KIO 630/18 i KIO 635/18 

w  zarządzaniu  daną  inwestycją  przez  okres  minimum  75%  okresu  realizacji  robót 

wskazanej inwestycji jako wymogu nieprecyzyjnego, 



zmianę wymagań w zakresie parametrów obiektu użyteczności publicznej, na którym 

ma wykazać doświadczenie zawodowe dyrektor budowy: 

o  w  odn

iesieniu  do  warunku  dotyczącego  wartości  robót  na  obiekcie 

użyteczności  publicznej  należącego  do  klasy  PKOB  1261  lub  klasy  PKOB 

1262 i obniżenie go do 100 min zł netto 

albo  

o 

wykreślenie  wymogu  dotyczącego  wykazania  się  budynkami  klasy  PKOB 

1261 lub 1262, przy jednoczesnym pozostawieniu dotychczasowego wymogu                       

w  zakresie  wykazania  się  obiektem  użyteczności  publicznej  oraz  wymogu                      

w zakresie wartości robót o wartości nie mniejszej niż 200 min zł netto, 

b)  w odniesieniu 

do wymagań dotyczących kierownika budowy poprzez: 



wykreślenie  obowiązku  wykazania  się  przez  osobę  wykazywaną  doświadczeniem                      

w  zarządzaniu  daną  inwestycją  przez  okres  minimum  75%  okresu  realizacji  robót 

wskazanej inwestycji jako wymogu nieprecyzyjnego, 



zmianę  wymagań  w  zakresie  parametrów  obiektu  użyteczności  publicznej  poprzez 

wykreślenie wymogu co do wykazania się budynkami klasy PKOB 1261 lub 1262, 

c)  w  odni

esieniu  do  wymagań  dotyczących  kierownika  robót  w  zakresie  technologii 

betonu architektonicznego poprzez: 



wykreślenie  obowiązku  wykazania  się  przez  kierownika  robót  posiadaniem 

doświadczenia  w  realizacji  na  aż  4  inwestycjach  kubaturowych  i  wprowadzenie 

wymogu  w  zakresie  wykazania  się  jedną  taką  inwestycją,  na  której  wykonano  min. 

400 m

 wylewanego betonu architektonicznego, 

d)  w  odni

esieniu  do  wymagań  dotyczących  kierownika  robót  sanitarnych,  kierownika 

robót elektrycznych oraz kierownika robót telekomunikacyjnych poprzez: 



wykreślenie/zmianę  obowiązku  wykazania  się  przez  kierowników  robót  w  pełnieniu 

właściwych  im  funkcji  kierowniczych  na  aż  3  inwestycjach  i  ograniczenie  wymogu 

doświadczenia  w  tym  zakresie  do  jednej  inwestycji  oraz  wykreślenie  obowiązku 

wykazania  pełnienia  tej  funkcji  w  przypadku  wymienionych  osób  przez  okres 

minimum 

75%  okresu  realizacji  robót  dla  każdej  z  tych  inwestycji  jako  wymogu 

nieprecyzyjnego, 



zmianę zapisów o obowiązku wykazania się przez niżej wymienioną kadrę inżynierów 

doświadczeniem zawodowym w pełnieniu powierzonych im funkcji, tj.: 

o  kierownik 

robót  sanitarnych  w  zakresie  budowy/  rozbudowy/  przebudowy 

obiektu  użyteczności  publicznej  do  wartości  robót  sanitarnych  nie  mniejszej 

niż 10 min zł brutto, 

KIO 630/18 i KIO 635/18 

o  k

ierownik  robót  elektrycznych  w  zakresie  budowy/  rozbudowy/  przebudowy 

obiektu użyteczności publicznej do wartości robót elektrycznych nie mniejszej 

niż 10 min zł brutto, 

o  kierownik 

robót teletechnicznych w zakresie budowy/ rozbudowy/ przebudowy 

obiektu  użyteczności  publicznej  do  wartości  robót  teletechnicznych  nie 

mniejszej niż 2 min zł brutto, 

e)  w  odniesieniu  do 

spełnienia  przez  wykonawcę  sytuacji  ekonomicznej  i  finansowej  

zapewniającej wykonanie zamówienia poprzez: 



zmianę  wymaganej  wysokości  środków  finansowych  lub  zdolności  finansowej 

niezbędnej  do  wykazania  przez  wykonawców  z  kwoty  50  min  zł,  jako  nadmiernie 

wygórowanej w stosunku do przedmiotu zamówienia do kwoty 25 mln zł, 

f)   

w § 11 ust. 2 projektu umowy poprzez: 



zmianę  poziomu  wynagrodzenia  należnego  do  wypłaty  wykonawcy  z  80%  do  90%, 

przy zachowaniu zasad zatrzymania 10% tego wynagrodzenia przez z

amawiającego 

do momentu podpisania protokołu odbioru końcowego inwestycji. 

Pismami z dnia 6 kwietnia 2018 r.:  

1.  wykonawca  Budimex  S.A.,  ul.  Stawki  40,  01-

040  Warszawa,  zgłosił  przystąpienie  do 

postępowania  odwoławczego  po  stronie  odwołujących  w  sprawach  o  sygn.  akt  KIO 

630/18 i KIO 635/18, 

wykonawca  Strabag  zgłosił  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie 

odwołującego w sprawie o sygn. akt KIO 635/18. 

W  trakcie  posiedzenia  zamawiający  poinformował,  że  pismem  z  dnia  13  kwietnia  2018  r. 

dokonał zmiany siwz, w wyniku której: 

a) 

obniżył wartość robót wymaganą dla dyrektora budowy z 200 mln zł do 140 mln zł, 

b) 

usunął  wymóg  wykazania  dla  kierownika  robót  w  zakresie  technologii  betonu 

architektonicznego 

powierzchni  ściany  betonowej  znajdującej  się  w  przestrzeni 

„reprezentacyjnej” danego obiektu, 

c) 

dopuścił,  aby  uprawnienia  wymagane  dla  kierownika  robót  sanitarnych,  kierownika 

robót elektrycznych oraz kierownika robót telekomunikacyjnych mogły być wykazane 

przez  kilka  o

sób  w  ramach  danej  specjalności,  przy  zachowaniu  spełnienia  przez 

każdą z tych osób wymogów dotyczących doświadczenia. 

Ponadto  na  posiedzeniu  zamawiający  oświadczył,  że  dokona  kolejnej  zmiany  siwz                           

w  zakresie  warunków  dotyczących  kierowników  robót  sanitarnych,  elektrycznych                                

i telekomunikacyjnych  

w ten sposób, że obniży wymóg czasu pełnienia przez nich funkcji do 

ogólnego czasu wykonywania robót, a jeżeli czas wykonywania robót branżowych byłby 

KIO 630/18 i KIO 635/18 

krótszy niż 30% ogólnego czasu wykonywania robót, wykonawca będzie musiał wykazać, że 

kierownik  robót  branżowych  pełnił  swoją  funkcję  przez  100%  czasu  wykonywania  robót 

branżowych.  

Niezależnie  od  powyższego  zamawiający  złożył  na  posiedzeniu  odpowiedzi  na 

odwołania. W szczególności  zamawiający  wskazał  w  odpowiedzi  na  odwołanie  wykonawcy 

Mostostal

,  że  „nie  jest  to  kolejna  inwestycja  kubaturowa,  schematyczna  i  powtarzalna.                       

Z uwagi na szereg uwarunkowań dotyczących tej inwestycji, takich jak: 

Lokalizacja „w samym sercu” m.st. Warszawy; 

2)  Be

zpośrednie sąsiedztwo metra; 

3)  Architektoniczna 

niepowtarzalność i specyfika;  

Charakter muzeum (nie tylko budynku jako takiego, ale również funkcji, jakie ma pełnić); 

przedmiot  zamówienia  jest  niepowtarzalny  i  nad  wyraz  skomplikowany.  Stąd  też, 

Zamawiający dobrał odpowiednie warunki udziału w postępowaniu, które pozwolą dopuścić 

do  udziału  w  postępowaniu  tylko  tych  wykonawców,  którzy  rzeczywiście  dadzą  rękojmię 

należytego  wykonania  przedmiotu  zamówienia.  (…)  budynki  muzeów  charakteryzują  się 

pewnymi cechami 

szczególnymi, które świadczą o tym, że prowadzenie robót budowlanych 

w  zakresie  muzeów  jest  zupełnie  czym  innym,  niż  wybudowanie  kolejnego  szklanego 

biurowca, galerii handlowej albo szpitala. Należy mieć na uwadze, iż: 

Budynkom muzealnym stawiane są restrykcyjne wymagania dotyczące ochrony zbiorów. 

Zgodnie  z  treścią  rozporządzenia  Ministra  Kultury  i  Dziedzictwa  Narodowego  z  dnia                        

2 września 2014 r. w sprawie zabezpieczania zbiorów muzeum przed pożarem, kradzieżą                  

i  inny

m  niebezpieczeństwem  grożącym  ich  zniszczeniem  lub  utratą  (Dz.  U.  poz.  1240), 

wszystkie  rozwiązania  materiałowe  związane  z  bezpieczeństwem  obiektu  należy 

uzgadniać z Narodowym Instytutem Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów; 

Niestandardowe  oświetlenie  -  oświetlenie  galeryjne  wykonywane  na  specjalne 

zamówienie  o  bardzo  wysokich  wymaganiach  co  do  jakości  światła  jak  i  wyglądu  samej 

oprawy.  W  projektowanym  Muzeum  Sztuki  Nowoczesnej  w  Warszawie  oprawy 

oświetleniowe  będą  pełniły  wiele  funkcji  poza  oświetleniem,  takie  jak  np.  element,  do 

którego  można  mocować  dzieła  sztuki,  projektory,  telewizory  itp.  Rozwiązania 

niespotykane w innych obiektach; 

Konieczność częstych zmian ekspozycji, a co za tym idzie właściwe wykonanie instalacji 

umożliwiające łatwe dokonywanie zmian;   

Budynki  muzeów  charakteryzują  się  bardzo  wysoką  jakością  wykonania  oraz  dbałością                        

o detale. Na finalny wygląd obiektu muzealnego ma wpływ każdy najmniejszy detal jak np. 

sposób prowadzenia widocznych instalacji, ich łączenia, dobierania rozstawów mocowań 

śrub, nie tylko ze względu na wymagania techniczne, ale również wizualne; 

KIO 630/18 i KIO 635/18 

Ze  względu  na  wyższe  niż  w  innych  obiektach  wymagania  co  do  jakości  prac  i  użytych 

materiałów,  cena  takich  obiektów  jest  wyższa  względem  innych  obiektów  użyteczności 

publicznej; 

Wyższe  wymagania  akustyczne  dla  obiektów  muzealnych  (audytoria,  kino)  - 

pomieszczenia  wystawiennicze  w  większości  mają  surowe  wykończenie,  co  stwarza 

większe  wyzwanie  podczas  realizacji  systemów  dźwiękowych  (wyższa  jakość  urządzeń, 

istot

ny prawidłowy montaż). 

W  związku  z  powyższym,  Zamawiający  słusznie  wymaga  doświadczenia  w  budowaniu 

obiektów  kulturalnych  (co  ważne  -  nie  ogranicza  się  tylko  i  wyłącznie  do  obiektów 

muzealnych), aby wybrać wykonawcę, który daje rękojmię należytego wykonania przedmiotu 

zamówienia. (…) 

Po  trzecie,  wymóg  posługiwania  się  językiem  angielskim  na  poziomie  biegłości 

językowej C1 wynika z faktu, jakie podmioty biorą udział w realizacji całego projektu, którym 

jest  budowa  Muzeum  Sztuki  Nowoczesnej  w  Warszawie.  Na  4 

„zewnętrzne”  podmioty 

uczestniczące w projekcie, 2 są podmiotami z USA. Już sam ten fakt wpływa na to, w jakim 

języku  odbywa  się  codzienna  komunikacja  w  ramach  projektu.  Co  więcej,  od  osób 

zatrudnionych  przez  Inżyniera  Kontraktu  również  wymagano  biegłej  znajomości  języka 

angielskiego.  Zatem,  zarzuty  formułowane  przez  Odwołującego  w  tym  zakresie                             

(w  szczególności  w  zakresie  obowiązku  potwierdzenia  znajomości  języka  polskiego)  są 

nietrafione i wynikają z nieznajomości otoczenia prawnego i faktycznego inwestycji. Należy 

przy  tym  pamiętać,  że  rolą  Dyrektora  Projektu  [zgodnie  z  wyjaśnieniami  zamawiającego 

chodzi o dyrektora budowy 

– przyp. KIO]   nie jest wykonywanie czynności technicznych czy 

merytorycznych na budowie - 

jego rolą jest nadzorowanie całego procesu budowy od strony 

organizacyjnej,  uczestnictwo 

w  spotkaniach  z  przedstawicielami Projektanta,  Pełnomocnika 

Zamawiającego  (ds.  architektury),  Inżyniera  Kontraktu  czy  Zamawiającego.  Stąd  też, 

umiejętność  biegłego  posługiwania  się  językiem  angielskim  jest  konieczna,  gdyż  spotkania 

robocze odbywają się właśnie w tym języku. (…)   

nie  sposób  uznać  zasadności  zgłaszanych  żądań  przez  Odwołującego.  Odwołujący 

chciałby,  aby  wartością  referencyjną  dla  kierowników  robót  nie  była  wartość  robót 

budowlanych, lecz wartość określonych prac (właściwych dla kierownika określonych robót). 

Przyjmu

jąc  bowiem  argumentację  Odwołującego,  wystarczyłoby,  aby  kierownik  robót 

teletechnicznych 

w

ykonał  niedużą  serwerownię,  aby  spełnić  warunek  udziału                                     

w  postępowaniu  polegający  na  doświadczeniu  w  prowadzeniu  robót  teletechnicznych                       

o  wartości  tych  robót  co  najmniej  2  min  zł  brutto.  Taki  warunek  udziału  w  postępowaniu                   

w żaden sposób nie zapewniłby uzyskania rękojmi należytego wykonania budynku Muzeum 

Sztuki  Nowoczesnej,  a  ponadto  tak  kszt

ałtowany  warunek  udziału  byłby  kłopotliwym  do 

zweryfikowania  z  tego  względu,  że  nie  zawsze  roboty  branżowe  są  na  tyle  wyodrębnione 

KIO 630/18 i KIO 635/18 

kwotowo, 

żeby z oczekiwanym poziomem pewności i sprawności ocen je weryfikować. (…) 

Zamawiający  przyjął  schemat  płatności  mający  na  celu  mobilizację  Wykonawcy  do 

terminowej  realizacji  zadania.  Zamawiający  zamierza  realizować  płatności  w  równych 

okresach  miesięcznych  zgodnie  z  zaawansowaniem  prac  (rzeczywistym  przerobem 

wykonawcy), z zastrzeżeniem dodatkowych zatrzymań z tytułu kamieni milowych, które będą 

zwalniane  sukcesywnie  po  osiągnięciu  przez  wykonawcę  danego  kamienia  milowego.                          

W  ocenie  Zamawiającego,  takie  rozwiązanie  jest  korzystne  dla  każdej  ze  stron  umowy                              

w sprawie za

mówienia publicznego, a także dopingujące i wpływające pozytywnie na proces 

inwestycyjny.  Wartym  podkreślenia  jest  fakt,  że  kamienie  milowe  będą  określane  przez 

wykonawcę,  więc  to  w  rękach  wykonawcy  jest  właściwe  zaplanowanie  realizacji  inwestycji,                    

a co za tym idzie otrzymanie płatności za dany kamień milowy. Zamawiający zaznacza, że 

zgodnie z przepisami ustawy Pzp Zamawiający  mógłby uregulować sposób wynagradzania 

wykonawcy  poprzez  osiąganie  kamieni  milowych  zdefiniowanych  w  procesie  (bez 

cyklicznych  płatności  miesięcznych).  W  ocenie  Zamawiającego,  uczciwszą  formą 

wynagrodzenia  wypłacanego  wykonawcy  jest  ustalenie  płatności  w  cyklu  miesięcznym. 

Intencją  Zamawiającego  jest  jednak  wynagradzanie  wykonawcy  za  zrównoważoną  pracę                      

w trakcie realizacji zadania i terminowe osiąganie kamieni milowych (terminów pośrednich). 

Dlatego w procesie przewidziano dużo równomiernie rozłożonych kamieni milowych”. 

W  odpowiedzi  na  odwołanie  wykonawcy  Strabag  zamawiający  zawarł  analogiczne 

in

formacje w zakresie adekwatnym do zarzutów zawartych w odwołaniu ww. wykonawcy. 

W  świetle  oświadczeń  zamawiającego  wyrażonych  na  posiedzeniu,  jak  też  treści 

odpowiedzi  na  odwołania,  odwołujący  Strabag  podtrzymał  swoje  odwołanie  w  całości, 

n

atomiast  odwołujący  Mostostal  oświadczył,  że  cofa  odwołanie  w  zakresie  warunku 

zdolności  finansowej  oraz  warunku  dotyczącego  czasu  pełnienia  funkcji  przez  kierowników 

robót  sanitarnych,  elektrycznych  i  telekomunikacyjnych.  W  zakresie  zarzutów  cofniętych 

przez odwołującego Mostostal, postępowanie odwoławcze zostało umorzone. 

Niezależnie  od  powyższego  odwołujący  Mostostal  złożył  na  posiedzeniu  pismo 

procesowe  zawiera

jące  jego  stanowisko  w  sprawie,  w  którym  zawarł  dodatkową 

argumentację do zarzutów wskazanych w odwołaniu. 

W trakcie rozprawy strony oraz 

przystępujący podtrzymali swoje stanowiska. 

Izba  stwierdziła  prawidłowość  przystąpienia  wykonawców:  Budimex  S.A.  oraz  Strabag  po 

stronie odwołujących.   

KIO 630/18 i KIO 635/18 

Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje: 

Przedmiotem Zamówienia jest kompleksowa budowa budynku Muzeum Sztuki Nowoczesnej 

wraz  z 

infrastrukturą  zewnętrzną  oraz  innymi  elementami  niezbędnymi  do  prawidłowej 

realizacji  inwestycji,  w  oparciu  o  dokumentację  projektową  udostępnioną  przez 

za

mawiającego,  wraz  z  uzyskaniem  pozwolenia  na  użytkowanie  i  dokonanie  wymaganych 

przez prz

episy prawa zgłoszeń.  

Budynek  Muzeum  Sztuki  Nowoczesnej  jest  obiektem  o  czterech  kondygnacjach 

nadziemnych  oraz 

dwóch  podziemnych.  Część  nadziemna  ma  wysokość  około  23  metrów 

(25  metrów  do  wierzchu  ściany  attykowej)  i  mieści  się  na  planie  prostokąta  o  wymiarach 

40x105  metrów.  Budynek  Muzeum  zaprojektowano  głównie  w  technologii  żelbetowej 

monolitycznej  z  elementami  o 

konstrukcji  stalowej  oraz  murowanymi  ścianami  z  bloczków 

betonowych  podpierającymi  konstrukcję  schodów.  Fasada  budynku  MSN  ma  zostać 

wykonana  z  wylewanego  na  budowie  betonu  architektonicznego  w 

kolorze  białym.  Część 

muzeum pozostająca poza obrysem budynku metra jest posadowiona pośrednio na palach.  

W rozdziale XI pkt 2 ppkt 2) siwz zam

awiający opisał warunki udziału w postępowaniu 

w zakresie potencjału kadrowego w następujący sposób: 

1)  Dyrektor budowy: 

Wykształcenie: Wyższe techniczne, 

Kwalifikacje

: biegła znajomość języka angielskiego w mowie i piśmie - minimum na poziomie 

C1 zgodnie z k

lasyfikacją Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego, 

Doświadczenie zawodowe: doświadczenie zdobyte w ciągu ostatnich 10 lat przed upływem 

terminu 

składania  ofert  na  stanowisku  przedstawiciela  wykonawcy,  dyrektora  budowy, 

menadżera kontraktu lub na stanowisku równoważnym, tj. odpowiedzialnym za kompleksowy 

nadzór nad organizacją i realizacją całości inwestycji w zakresie technicznym jak i formalno-

prawnym, 

w  trakcie  którego  zarządzał  minimum  1  inwestycją  (przez  okres  minimum  75% 

okresu  realizacji 

robót  wskazanej  inwestycji)  w  zakresie  budowy  nowego  obiektu  o  nw. 

parametrach (dla każdej ze wskazanych inwestycji): 

budynek  użyteczności  publicznej  należący  do  klasy  PKOB  1261  z  wyłączeniem:  kina,  dom 

kultury,  wielozadaniowych  sale  wykorzystywane  głównie  do  celów  rozrywkowych,  kasyna, 

cyrki,  sale  taneczne  i  dyskoteki,  estrady,  budynki  schronisk  dla  zwierząt,  budynki  ogrodów 

zoologicznych i botanicznych lub klasy PKOB 1262, o wymaganych parametrach 

• wartość robót nie mniejsza niż 200.000.000,00 zł netto, 

• obiekt oddano do użytkowania - wydano pozwolenie na użytkowanie. 

Za

mawiający  dopuszcza,  aby  osoba  dyrektora  budowy  nie  była  obywatelem  polskim                      

i  posługiwała  się  wyłącznie  wymaganym  językiem  angielskim.  W  takim  przypadku 

KIO 630/18 i KIO 635/18 

Wykonawca uwz

ględni koszty zatrudnienia tłumacza w zakresie niezbędnym do prawidłowej 

realizacji inwestycji. 

2)  Kierownik budowy: 

Uprawnienia 

budowlane

:  do  kierowania  robotami  budowlanymi  bez  ograniczeń                           

w specja

lności konstrukcyjno-budowlanej, 

Do

świadczenie zawodowe: 

w  ciągu  ostatnich  10  lat  przed  upływem  terminu  składania  ofert  pełnił  funkcję  kierownika 

budowy  w  rozumieniu  ustawy  Prawo  Budowlane  (przez  okres  co  najmniej  minimum  75% 

okresu  realizacji  robót  dla  Inwestycji)  na  minimum  1  inwestycji  z  zakresu  budowy  nowego 

obiektu o parametrach 

(w zakresie każdej ze wskazanej inwestycji): 

budynek  użyteczności  publicznej  należący  do  klasy  PKOB  1261  z  wyłączeniem:  kina,  dom 

kultury,  wielozadaniowe  sale  wykorzystywane  głównie  do  celów  rozrywkowych,  kasyna, 

cyrki,  sale  taneczne  i  dyskoteki,  estrady,  budynki  schronisk  dla  zwierząt,  budynki  ogrodów 

zoologicznych i botanicznych lub klasy PKOB 1262, o wymaganych parametrach 

•  powierzchnia całkowita nie mniejsza niż 10.000,00 m

•  wartość robót nie mniejsza niż 60.000.000,00 zł netto, 

•  obiekt oddano do użytkowania - wydano pozwolenie na użytkowanie. 

Kierownik robót w zakresie technologii betonu architektonicznego: 

Uprawnienia 

budowlane

:  do  kierowania  robotami  budowlanymi  bez  ograniczeń                              

w specjal

ności konstrukcyjno-budowlanej,  

Doświadczenie zawodowe: 

pełnił funkcję kierownika robót przy realizacji minimum 4 inwestycjach kubaturowych, gdzie w 

ramach  każdej  ze  wskazanych  inwestycji  był  bezpośrednio  odpowiedzialny  za  wykonanie 

minimum  100  m

jednolitej  powierzchni  eksponowanej  ściany  betonowej  znajdującej  się                

w  przestrzeni  publicznej,  reprezentacyjnej  danego  obiektu,  wykonanej  z  betonu 

architektonicznego o gr. min 18 cm. 

UWAGA: 

•  za  ścianę  betonową  z  betonu  architektonicznego  zamawiający  uznaje  ścianę  zbrojoną, 

wykonaną, wylaną w całości na miejscu posadowienia, nie prefabrykowaną, nie wykonaną 

z  okładzin  betonowych,  która  nie  została  także  wykonana  inną  techniką,  Zamawiający 

dopuszcza,  aby  tylko  jedna  strona  ściany  była  powierzchnią  eksponowaną  z  betonu 

architektonicznego. 

•  za  beton  architektoniczny  zamawiający  uzna  powierzchnię  betonową  eksponowaną 

wykonaną  z  zachowaniem  odpowiedniej  techniki  umożliwiającej  osiągnięcie 

oczekiwanego  przez  projektanta  lub  i

nwestora  założonego  efektu

estetycznego,  w  tym               

o sprecyzowanej fakturze, barwie, kształcie dla danej powierzchni betonu. 

KIO 630/18 i KIO 635/18 

Kierownik robót sanitarnych: 

Uprawnienia  budowlane

:  do  kierowania  robotami  w  zakresie  sieci,  instalacji  i  urządzeń 

cieplnych, wenty

lacyjnych, gazowych, wodociągowych i kanalizacyjnych bez ograniczeń, 

Doświadczenie zawodowe: 

pełnił  funkcję  kierownika  robót  sanitarnych  w  rozumieniu  ustawy  Prawo  Budowlane  na 

minimum  3  inwestycjach  (przez  okres  minimum  75%  okresu  realizacji  robót  dla  każdej                   

z  Inwestycji),  w  zakresie  budowy/  rozbudowy/  przebudowy  obiektu  o  parametrach                        

(w zakresie każdej ze wskazanej inwestycji): 



budynek użyteczności publicznej, 



wartość robót budowlanych nie mniejsza niż 80.000.000,00 zł netto, 



obiekt oddano do użytkowania - wydano pozwolenie na użytkowanie. 

Kierownik robót elektrycznych: 

Uprawnienia  budowlane:  uprawnienia  do  kierowania  robotami  w  zakresie  sieci,  instalacji  i 

urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych bez ograniczeń,  

Doświadczenie zawodowe: 

pełnił  funkcję  kierownika  robót  elektrycznych  w  rozumieniu  ustawy  Prawo  Budowlane  na 

minimum  3  inwestycjach  (przez  okres  minimum  75%  okresu  realizacji  robót  dla  każdej                    

z Inwestycji), w zakresie budowy/rozbudowy/przebudowy obiektu o parametrach (w zakresie 

każdej ze wskazanej inwestycji): 

•  budynek użyteczności publicznej, 

•  wartość robót budowlanych nie mniejsza niż 80.000.000,00 zł netto, 

•  obiekt oddano do użytkowania - wydano pozwolenie na użytkowanie. 

Kierownik robót telekomunikacyjnych: 

Uprawnienia  budowlane:  uprawnienia  do  kierowania  robotami  w  zakresie  sieci  instalacji                  

i urządzeń telekomunikacyjnych w zakresie telekomunikacji przewodowej bez ograniczeń. 

Doświadczenie zawodowe: 

pełnił funkcję kierownika robót telekomunikacyjnych w rozumieniu ustawy Prawo Budowlane 

na  minimum  3  inwestycjach  (przez  okres  minimum  75%  okresu  realizacji  robót  dla  każdej                  

z  Inwestycji),  w  zakresie  budowy/  rozbudowy/  przebudowy  obiektu  o  parametrach                        

(w zakresie każdej ze wskazanej inwestycji): 

•  budynek użyteczności publicznej, 

•  wartość robót budowlanych nie mniejsza niż 80.000.000,00 zł netto, 

•  obiekt oddano do użytkowania - wydano pozwolenie na użytkowanie. 

Zama

wiający  wskazał,  że  za  okres  minimum  75%  okresu  realizacji  robót  dla  inwestycji 

uważa 75% czasu liczonego od dnia podpisania/zawarcia umowy na realizację robót do dnia 

oddania obiektu do użytkowania - wydania pozwolenia na użytkowanie. 

KIO 630/18 i KIO 635/18 

Zamawiający  nie  dopuścił  łączenia  funkcji,  co  oznacza,  że  jedna  osoba  może  być 

wyznaczona przez w

ykonawcę do pełnienia tylko jednej funkcji. 

W toku  

postępowania jeden  z  wykonawców  na  podstawie art.  38  ust.  1 ustawy  Pzp 

skierował do zamawiającego wniosek o zmianę warunków w zakresie osób wskazanych na 

stanowisko  kierownik

a  robót  w  zakresie  technologii  betonu  architektonicznego,  kierownika 

robót  sanitarnych,  kierownika  robót  elektrycznych  i  kierownika  robót  telekomunikacyjnych, 

poprzez ograniczenie liczby obiektów, które muszą być dla tych osób wykazane - do dwóch, 

jak też zwrócił się o potwierdzenie, że przez okres minimum 75% okresu realizacji robót dla 

każdej  z  inwestycji,  zamawiający  rozumie  okres  realizacji  robót  branżowych  w  danej 

specjalności, a nie okres realizacji całego kontraktu. 

W  odpowiedzi  zamawiający  oświadczył,  że  dokona  zmian  siwz  oraz  dodał,  że                            

w 

zakresie 

wymogów 

dla 

kierowników 

robót 

sanitarnych, 

elektrycznych                                   

i  telekomunikacyjnych 

„mając  na  uwadze  specyfikę  realizacji  robót  branżowych  w  trakcie 

wykonywania  robót  budowlanych,  dokonuje  modyfikacji  warunku,  poprzez  wprowadzenie 

okresu  pełnienia  funkcji  przez  minimum  50%  okresu  realizacji  robót  dla  każdej  ze 

wskazanych  inwestycji. 

Dodatkowo  Zamawiający  informuje,  że  zgodnie  z  postanowieniami 

S

IWZ Rozdział XI ust. 2 pkt. 2):  »Za okres minimum 50% lub 75% okresu realizacji robót dla 

Inwestycji,  Zamawiający  uważa  odpowiednio  50%  lub  75%  czasu  liczonego  od  dnia 

podpisania/zawarcia  umowy  na  realizację  robót  do  dnia  oddania  obiektu  do  użytkowania  - 

wyd

ania pozwolenia na użytkowanie«”. 

Pismem z dnia 3 kwietnia 2018 r. zamawiający dokonał zmiany siwz poprzez: 

a) 

obniżenie  liczby  wymaganych  dla  kierownika  robót  w  zakresie  technologii  betonu 

architektonicznego inwest

ycji kubaturowych z czterech do dwóch, 

b) 

obniżenie  liczby  wymaganych  dla  kierowników  robót  sanitarnych,  elektrycznych                                

i telekomunikacyjnych inwestycji z trz

ech do dwóch, 

c) 

obniżenie 

wymaganego 

dla 

kierowników 

robót 

sanitarnych, 

elektrycznych                                

i telekomunikacyjnych 

czasu pełnienia funkcji z 75% do 50%. 

Pismem z dnia 13 kwietnia 2018 r. 

zamawiający dokonał kolejnej zmiany siwz poprzez: 

a) 

obniżenie wartości robót wymaganej dla dyrektora budowy z 200 mln zł do 140 mln zł, 

b) 

usunięcie  wymogu  wykazania  dla  kierownika  robót  w  zakresie  technologii  betonu 

architektonicznego  powierzchni  ściany  betonowej  znajdującej  się  w  przestrzeni 

„reprezentacyjnej” danego obiektu, 

c)  dopuszczenie, aby uprawnienia wymagane dla kiero

wnika robót sanitarnych, kierownika 

robót  elektrycznych  oraz  kierownika  robót  telekomunikacyjnych  mogły  być  wykazane 

KIO 630/18 i KIO 635/18 

przez kilka osób w ramach danej specjalności, przy zachowaniu spełnienia przez każdą                  

z tych osób wymogów dotyczących doświadczenia. 

Zamawiający dokonał też zmiany w zakresie sposobu liczenia czasu pełnienia funkcji przez 

osoby  wyznaczone  do  wykonywania  określonych  funkcji  i  wprowadził  zapis:  „Za  okres 

minimum  50%  lub  75%  okresu  realizacji  robót  dla  Inwestycji,  Zamawiający  uważa 

odpowiednio  50%  lub  75%  czasu  liczonego  od  dnia  rozpoczęcia  robót  potwierdzonych 

wpisem do dziennika budowy do dnia oddania obiektu do użytkowania - wydania pozwolenia 

na użytkowanie”. 

W projekcie umowy zamawiający przewidział m.in. § 11 ust. 2, zgodnie z którym rozliczenia 

finansowe za wykonane r

oboty będą się odbywały niezależnie dla poszczególnych obiektów                    

w następujący sposób: 

a) 

„na podstawie faktur Generalnego Wykonawcy za wykonane Roboty, wystawianych nie 

częściej  niż  raz  w  miesiącu,  zgodnie  z  ustalonym  harmonogramem,  na  podstawie 

podpisanego  przez  Zamawiającego  Przejściowego  Świadectwa  Płatności  zgodnie                           

z  należycie  sporządzonymi  protokołami  odbiorów  częściowych  podpisanych  przez 

Zamawiającego  i  Inżyniera  Kontraktu  –  w  wysokości  80%  wynagrodzenia  umownego 

określonego  w  §  10  ust  2  Umowy  dla  każdego  elementu  skończonego,  wchodzącego                        

w skład danego Obiektu Budowlanego; 

b) 

część  10  %,  należnego  wynagrodzenia  dla  poszczególnych  elementów  skończonych 

wchodzących w skład Obiektów Budowlanych, określonych w harmonogramie, zostanie 

zatrzymana  przez  Zamawiającego.  Zamawiający  wypłaci  tą  cześć  wynagrodzenia  na 

podstawie  faktury,  po  przeprowadzeniu 

Odbioru  Końcowego  danego  Obiektu 

Budowlanego  oraz  p

o  wykonaniu  robót  wskazanych  w  §  9  ust.  2  lit.  a  i  uzyskaniu 

odbioru/potwierdzenia 

ich wykonania od Zamawiającego; 

c) 

pozostała  część  w  wysokości10  %,  należnego  wynagrodzenia  z  każdej  wystawionej 

faktury 

dla  poszczególnych  elementów  skończonych  wchodzących  w  skład  Obiektów 

Budowlanych 

zostanie  zatrzymana  przez  Zamawiającego.  Zamawiający  wypłaci  tą 

cześć  wynagrodzenia  po  przeprowadzeniu  odbioru  całościowego  zgodnie  z  Książką 

Projektu,  na  podstawie 

podpisanego  przez  Zamawiającego  Protokołu  Odbioru 

Całościowego”. 

KIO 630/18 i KIO 635/18 

Krajowa  Izba  Odwoławcza  rozpoznając  na  rozprawie  złożone  odwołanie                                             

i  uwzględniając  dokumentację  z  niniejszego  postępowania  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego  oraz  st

anowiska  stron i  przystępujących  złożone  na  piśmie i  podane  do 

protokołu rozprawy, zważyła co następuje. 

W  pierwszej  kolejności  Izba  stwierdziła,  że  nie  została  wypełniona  żadna  z  przesłanek 

ustawowych skutkujących odrzuceniem odwołań, wynikających z art. 189 ust. 2 ustawy Pzp. 

Ponadto  Izba  ust

aliła  wystąpienie  przesłanek  z  art.  179  ust.  1  Pzp,  tj.  istnienie  po  stronie 

odwołujących  interesu  w  uzyskaniu  zamówienia  oraz  możliwość  poniesienia  przez  nich 

szkody z uwagi na kwestionowane czynności zamawiającego. 

Zgodnie  z  art.  7  ust.  1  ustawy  Pzp  zam

awiający  przygotowuje  i  przeprowadza 

postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  w  sposób  zapewniający  zachowanie  uczciwej 

konkurencji  i  równe  traktowanie  wykonawców  oraz  zgodnie  z  zasadami  proporcjonalności                        

i  przejrzystości.

Powyższy  przepis  wskazuje  podstawowe  zasady  udzielania  zamówień 

publicznych,  które  mają  odniesienie  do  wszystkich  czynności  zamawiającego 

podejmowanych  w 

procesie  przygotowania  i  prowadzenia  postępowania.  Dodatkowo 

Ustawodawca  skonkretyzował  powyższe  zasady  w  odniesieniu  do  czynności  opisania 

warunków udziału w postępowaniu m.in. w art. 22 ust. 1a i ust. 1b oraz art. 22d ust. 1 i ust. 3 

ustawy Pzp.  

Zgodnie  z  art.  22  ust.  1b  pkt  3  ustawy  Pzp  warunki  udzia

łu  w  postępowaniu  mogą 

dotyczyć zdolności technicznej lub zawodowej. 

Zgodnie  z  art.  22  ust.  1a  ustawy  Pzp  z

amawiający  określa  warunki  udziału                             

w  postępowaniu  oraz  wymagane  od  wykonawców  środki  dowodowe  w  sposób 

proporcjonalny  do  przedmiotu  zamówienia  oraz  umożliwiający  ocenę  zdolności  wykonawcy 

do  należytego  wykonania  zamówienia,  w  szczególności  wyrażając  je  jako  minimalne 

poziomy zdolności. 

Zgodnie  z  art.  22d  ust.  1  ustawy  Pzp  o

ceniając  zdolność  techniczną  lub  zawodową 

wykonawcy,  zamawiający  może  postawić  minimalne  warunki  dotyczące  wykształcenia, 

kwalifikacji  zawodowych,  doświadczenia,  potencjału  technicznego  wykonawcy  lub  osób 

skierowanych  przez  wykonawcę  do  realizacji  zamówienia,  umożliwiające  realizację 

zamówienia na odpowiednim poziomie jakości.  

Zaś zgodnie z art. 22d ust. 3 ustawy Pzp w postępowaniu o udzielenie zamówienia, 

którego  przedmiot  stanowią  dostawy  wymagające  wykonania  prac  dotyczących 

rozmieszczenia  lub  instalacji,  usługi  lub  roboty  budowlane,  zamawiający  może  oceniać 

zdolność  wykonawcy  do  należytego wykonania zamówienia  w  szczególności  w  odniesieniu 

do  jego  rzetelności,  kwalifikacji,  efektywności  i  doświadczenia.  W  takim  przypadku 

KIO 630/18 i KIO 635/18 

zamawiający  może  wymagać  od  wykonawców  wskazania  w  ofercie  lub  we  wniosku                             

o  dopuszczenie  do  udziału  w  postępowaniu  imion  i  nazwisk  osób  wykonujących  czynności 

przy  realizacji  zamówienia  wraz  z  informacją  o  kwalifikacjach  zawodowych  lub 

doświadczeniu tych osób. 

Z  przywołanych  przepisów  wynika,  że  rolą  zamawiającego  opisującego  warunki  

udziału w postępowaniu jest z jednej strony określenie ich na poziomie proporcjonalnym do 

przedmiotu  zamówienia  i  minimalnym,  tak  aby  zapewnić  w  postępowaniu  jak  najszerszą 

konkurencję, z drugiej zaś strony – na poziomie umożliwiającym ocenę zdolności wykonawcy 

do  należytego  wykonania  zamówienia  i  realizację  zamówienia  na  odpowiednim  poziomie 

jakości.  Zamawiający  musi  więc  wyważyć  obie  te  potrzeby  i  opisać  warunki  udziału                          

w  postępowaniu  w  taki  sposób,  aby  zaspokoić  każdą  z  nich.  W  tym  celu  niezbędna  jest 

analiza  tego,  jakie 

m.in.  uprawnienia,  sytuacja  finansowa,  sprzęt,  czy  doświadczenie                           

i  kwalifikacje 

osób  skierowanych  do  realizacji  zamówienia,  są  niezbędne  do  należytego 

wykonania  zamówienia.  Przy  czym  „niezbędność”  należy  rozumieć  jako  taki  minimalny 

poziom  wymagań,  bez  którego  wykonawca  nie  będzie  w  stanie  wykonać  należycie 

zamówienia.  Ocena,  co  jest  niezbędne,  musi  być  oczywiście  dokonana  z  uwzględnieniem 

m.in.  rodzaju,  wartości,  zakresu,  stopnia  skomplikowania,  czy  sposobu  wykonania 

zamówienia.  Nie  wystarczy  jednak  opisać  warunków  udziału  w  postępowaniu  na  poziomie 

podobnym  do  cech  samego  zamówienia  (np.  pod  względem  wartości,  wielkości, 

posiadanych  parametrów),  ale  konieczne  jest  zastanowienie,  bez  spełnienia  których 

konkretnych 

wymogów  i  dlaczego,  wykonawca  nie  będzie  w  stanie  należycie  wykonać 

zamówienia.  Dopiero  taki  opis  warunków,  który  zawiera  wymogi  rzeczywiście  niezbędne, 

pozwala  z  jednej  strony  zapewnić  możliwie  szeroką  konkurencję,  z  drugiej  zaś  –  należyte 

wykonanie  zamówienia.  Taki  opis  może  być  więc,  zgodnie  z  przywołanymi  przepisami, 

uznany za 

dokonany na poziomie minimalnym i proporcjonalnym do przedmiotu zamówienia 

oraz 

na  poziomie  umożliwiającym  ocenę  zdolności  wykonawcy  do  należytego  wykonania 

zamówienia i realizację zamówienia na odpowiednim poziomie jakości.  

W  przedmiotowej  sprawie  Izba,  odnosząc  się  do  poszczególnych  kwestionowanych 

przez odwołujących warunków udziału w postępowaniu, stwierdziła, co następuje: 

1.  Dyrektor budowy  

Wartość wymaganych robót:  

W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że wartość robót nie odzwierciedla stopnia ich 

skomplikowania 

oraz  wielkości  zespołu,  który  wykonywał  te  roboty  i  którym  kierowała 

dana  osoba.  Tym  samym  wartość  robót  nie  gwarantuje  posiadania  doświadczenia                         

i  kwali

fikacji,  których  zamawiający  oczekuje  od  osoby  mającej  pełnić  funkcję  dyrektora 

budowy. 

Po  pierwsze  bowiem,  należy  zauważyć,  że  w  okresie  10  lat  (tj.  w  okresie,                       

KIO 630/18 i KIO 635/18 

z  którego  może  być  wykazane  doświadczenie  dla  dyrektora  budowy)  sytuacja  rynkowa 

może ulegać zmianie, co powoduje, że podobne inwestycje mogą się istotnie różnić pod 

względem kosztów realizacji, mimo że nie różnią się istotnie pod względem zakresu, czy 

stopnia skomplikowania robót. Po drugie, wysoka wartość robót nie musi być związana ze 

stopniem ich skomplikowania, ponieważ może wynikać z dużego zakresu robót (np. długie 

odcinki  kanalizacji  na  danym  terenie).  Po  trzeci

e,  wielkość  zespołu  przeznaczonego  do 

realizacji  określonej  wielkości  inwestycji  może  zależeć  od  polityki  zatrudnienia                           

w poszczególnych przedsiębiorstwach, w tym także przerostu lub braków w zatrudnieniu 

w  określonych  okresach  w  danym  przedsiębiorstwie,  co  również  powoduje,  że  bez 

względu na wartość robót, nie każdy wykonawca skieruje do ich realizacji podobną liczbę 

osób.  Po  czwarte,  osoba  pełniąca  funkcję  dyrektora  budowy  ma  przede  wszystkim 

zarządzać  procesami  toczącymi  się  w  trakcie  budowy,  a  procesy  te  zależą  od  rodzaju                

i zakresu robót, co powoduje, że sama, nawet wysoka, wartość robót nie ma wpływu na 

posiadanie 

umiejętności  wymaganych  do  zarządzania.  W  przedmiotowej  sprawie 

zamawiający nie ograniczył wprawdzie wymagań dla dyrektora budowy tylko do wartości 

wcześniej wykonywanych robót, ale połączył ten wymóg z innymi wymogami. Niemniej to 

właśnie te pozostałe wymogi (o czym w kolejnych punktach) wpływają, zdaniem Izby, na 

zapewnienie  niezbędnych  kwalifikacji  dyrektora  budowy,  nie  zaś  wysoka  wartość  robót. 

Dlatego  też  Izba  uznała  za  wystarczające  wykazanie  dla  dyrektora  budowy  w  ramach 

doświadczenia robót o wartości 70 mln zł, zgodnie z wnioskiem jednego z odwołujących.  

Czas pełnienia funkcji: 

W pierwszej kolejności należy podkreślić, że jakość doświadczenia osoby zależy m.in. od 

tego,  jak  długo  pełniła  ona  funkcję  na  danej  budowie  i  czy  uczestniczyła  w  kolejnych, 

różniących  się  od  siebie,  etapach  tej  budowy.  Inne  jest  bowiem  doświadczenie  np. 

kierownika budowy, który na wielu budowach spędzał po kilka tygodni, nawet jeśli łącznie 

daje to wymiar kilkuletni, 

a inne jest doświadczenie kierownika, który np. dwukrotnie pełnił 

swoją funkcję w dłuższym okresie czasu, uczestnicząc i biorąc odpowiedzialność za ciąg 

kolejnych,  związanych  ze  sobą  technicznie  i  organizacyjnie  działań.  Wprawdzie 

zamawiający  określił  wymagany  czas  pełnienia  funkcji  w  sposób  procentowy,  co  nie 

gwarantuje, że osoba wyznaczona do pełnienia funkcji dyrektora budowy brała udział we 

wszystkich  wymienionych  przez  zamawiającego  na  rozprawie  etapach  (zatowarowanie 

budowy,  wykonanie,  odbiór  i  usunięcie  usterek),  niemniej  samo  sformułowanie  wymogu 

co  do  czasu  pełnienia  funkcji  gwarantuje,  że  dana  osoba  brała  udział  przynajmniej                     

w  części  tych  etapów.  Dlatego  też  Izba,  wbrew  wnioskowi  jednego  z  odwołujących,  nie 

nakazała  całkowitego  wykreślenia  tego  wymogu,  doceniając  jego  ważność  dla  oceny 

faktycznego doświadczenia dyrektora budowy, a w konsekwencji – dla należytej realizacji 

zamówienia. Jednocześnie, w celu rozszerzenia dostępności ubiegania się o zamówienie, 

KIO 630/18 i KIO 635/18 

a  także  mając  na  uwadze,  że  nawet  pełnienie  funkcji  przez  75%  czasu  realizacji  robót 

(obecny  wymóg)  nie  oznacza  udziału  we  wszystkich  etapach  budowy,  Izba  nakazała 

obniżenie  tego  wymogu  do  50%  czasu  liczonego  od  dnia  rozpoczęcia  robót 

potwierdzonych  wpisem  do dziennika budowy do dnia oddania o

biektu do użytkowania - 

wydania pozwolenia na użytkowanie. 

1.3. Ograniczenia do klas POKB: 

O  ile  Izba  nie  uznała  za  zasadnych  argumentów  zamawiającego  odnoszących  się  do 

lokalizacji  inwestycji, 

czy  jej  „architektonicznej  niepowtarzalności”,  o  tyle  szczególne 

wy

magania dotyczące budowy muzeum, takie jak: konieczność zapewnienia specyficznej 

akustyki,  niestandardowego  oświetlenia,  czy  detali  estetycznych,  uzasadniają,  w  ocenie 

Izby,  ograniczenie  rodza

ju  budynków,  które  mogą  być  wykazane  w  ramach 

doświadczenia dyrektora budowy. Obiekt muzealny niewątpliwie różni się pod względem 

ww.  czynników  łącznie,  od  obiektów  takich  jak:  kino,  dom  kultury,  wielozadaniowa  sala 

wykorzystywana 

głównie do celów rozrywkowych, kasyno, cyrk, sala taneczna, dyskoteka, 

estrada, budynek schroniska 

dla zwierząt, budynek ogrodu zoologicznego i botanicznego, 

które to obiekty zostały wyłączone z możliwości wykazania w ramach doświadczenia. Tym 

samym  osoba  wyznaczona  do  pełnienia  funkcji  dyrektora  budowy  posiadając 

doświadczenie  w  zakresie  budowy  któregoś  z  ww.  (wyłączonych)  obiektów,  może  nie 

gwarantować należytego wykonania zamówienia. Jednocześnie należy zwrócić uwagę, że 

w  zakresie  budowli  objętych  klasą  1262  POKB  oraz  pozostałych  (nie  wyłączonych) 

budowli  objętych  klasą  1261  POKB,  zamawiający  dopuścił  możliwość  wykazania 

doświadczenia przy  realizacji:  sal koncertowych,  oper,  teatrów,  teatrów  muzycznych,  sal 

kongresowych,  muzeów,  galerii  sztuki,  bibliotek,  centrów  informacyjnych  i  budynków 

archiwów.  Tym  samym  zamawiających  zapewnił  możliwość  wykazania  nie  tylko 

budynków  muzealnych,  ale  także  szeregu  innych  budynków.  Przy  czym  w  trakcie 

rozprawy  zamawiający  przedłożył  własne  opracowania  w  zakresie  wykonywanych  na 

terenie Europy, w tym Polski,  w ostatnich 10-ciu latach

, inwestycji odpowiadających ww. 

budowlom  dopuszczonym  do  wykazania  w  opisie  warunku.  W  ocenie  Izby,  liczba  tych 

budowli  (9  z  terenu  Polski  i  47 

–  z  Europy),  jak  też  szczególne  wymagania  dotyczące 

techniki wykonania muzeum, uzasadniają ograniczenia co do rodzaju budowli, jakie mogą 

być  wykazane  w  ramach  doświadczenia  dyrektora  budowy.  Dlatego  też  Izba  oddaliła 

odwołania w zakresie zarzutów dotyczących ww. wymogu. 

Znajomość języka angielskiego: 

W pierwszej kolejności należy podkreślić, że wymóg biegłej znajomości języka obcego co 

do  z

asady  nie byłby  zasadny  w  odniesieniu do  kadry  budowlanej  mającej  pełnić funkcje 

na 

większości  budów  w  Polsce.  Niemniej  jednak,  jak  wskazano  wyżej,  warunki  udziału                

w  postępowaniu  muszą  być  formułowane  z  uwzględnieniem  cech  konkretnego 

KIO 630/18 i KIO 635/18 

zamówienia,  z  poszanowaniem  zasad  konkurencji,  ale  też  konieczności  zapewnienia 

należytej  realizacji  zamówienia.  W  przypadku  tego  konkretnego  postępowania  należy 

zwrócić  uwagę,  że  projektantem  jest  podmiot  pochodzący  z  USA,  co  powoduje,  że 

dokumentacja 

– zgodnie z wyjaśnieniami zamawiającego – sporządzona będzie w języku 

polskim  i  angielskim,  a  także,  że  komunikowanie  się  z  projektantem  musi  przebiegać                  

w  języku  angielskim.  Jednocześnie  częstotliwość  kontaktów,  potrzeba  konsultowania 

sposobu  reali

zacji  zamówienia  w  różnych  warunkach  czasowych,  niejednokrotnie  pod 

presją  czasu  i  z  uwzględnieniem  konieczności  takiego  samego  rozumienia  pojęć 

technicznych i branżowych, a także samych intencji projektanta co do sposobu wykonania 

obiektu,  mogłaby  nie  być  zrealizowana  przy  korzystaniu  z  usług  tłumacza.  Nawet 

całkowita  dyspozycyjność  tłumacza  nie  zapewniłaby  bowiem  sprawnego  i  płynnego 

omawiania  sposobu  realizacji  budowy,  polemiki

,  „burzy  mózgów”,  czy  rozumienia 

koncepcji tej inwestycji w różnych  jej obszarach. Z kolei opóźnienia lub nieporozumienia 

na  tym  szczeblu  kontaktów  (dyrektor  budowy  –  projektant),  wpływałyby  negatywnie  na 

całą realizację inwestycji. Dlatego też Izba, po głębokiej analizie, mając także na uwadze, 

że  znajomość  języka  angielskiego  w  Polsce  jest  jednak  coraz  bardziej  powszechna, 

uznała  ww.  wymóg  za  proporcjonalny  do  przedmiotu  niniejszego  zamówienia  i  nie 

nakazała jego zmiany lub wykreślenia. 

2.  Kierownik budowy   

2.1.  Ograniczenia  do  klas  POKB 

–  w  tym  zakresie  aktualna  pozostaje  argumentacja 

podniesiona jak wyżej w stosunku do wymogu dotyczącego dyrektora budowy. 

Czas pełnienia funkcji -

w tym zakresie aktualna pozostaje argumentacja podniesiona 

jak wyżej w stosunku do wymogu dotyczącego dyrektora budowy. 

3.  Kierownik 

robót w zakresie technologii betonu architektonicznego  

Liczba wymaganych inwestycji: 

W ocenie Izby, w zależności od zakresu i stopnia skomplikowania inwestycji zamawiający 

może  w  określonych  sytuacjach  być  uprawniony  do  tego,  aby  wymagać  pewnej 

powtarzalności  doświadczenia  od  wykonawcy  lub  osób,  które  kieruje  on  do  realizacji 

zamówienia.  Powtarzalność  świadczy  o  nieprzypadkowości,  rzetelności  i  miarodajności                        

doświadczenia,  co  może  być  niezbędne  do  wykonania  dużych,  specyficznych,  czy 

skomplikowanych  zam

ówień.  Biorąc  pod  uwagę  skalę  i  stopień  skomplikowania  budowy 

Muze

um  Sztuki  Nowoczesnej  wymóg  powtarzalności  doświadczenia  w  tej  konkretnej 

sprawie  jest,  w  ocenie  Izby, 

uprawniony. Jednocześnie należy podkreślić, że wymagana 

dwukrotność  (wykazanie  doświadczenie  w  dwóch  inwestycjach)  nie  jest  wygórowana                    

i  stanowi  wymóg  proporcjonalny  do  przedmiotu  zamówienia.  Dlatego  też  Izba  oddaliła 

odwołania w zakresie zarzutów dotyczących ww. wymogu. 

KIO 630/18 i KIO 635/18 

Kierownik robót sanitarnych i kierownik robót elektrycznych  

Liczba  wymaganych  inwestycji  -  w  tym  zakresie  aktualna  pozostaje  argumentacja 

podniesiona jak wyżej w stosunku do wymogu dotyczącego kierownika robót w zakresie 

technologii betonu architektonicznego. 

Wartość wymaganych robót: 

W  ocenie  I

zby  nie  ma  podstaw  do  odwoływania  się  w  zakresie  kierowników  robót 

sanitarnych  i  elektryczny

ch  do  ogólnej  wartości  obiektu,  przy  którego  budowie  kierowali 

oni robota

mi branżowymi. Wymóg taki nie jest proporcjonalny do przedmiotu zamówienia 

w zakresie, w ja

kim przedmiot ten dotyczy tych kierowników robót.  W szczególności nie 

jest  uzasadnione,  aby  kierownicy  robót  branżowych  musieli  posiadać  doświadczenie                  

w kierowaniu tymi robotami na dużym obiekcie, skoro zakres pełnienia przez nich funkcji                        

i tak ograniczał się tylko do robót sanitarnych albo robót elektrycznych, których zakres lub 

wartość,  nawet  w  tym  dużym  obiekcie  - mogły  być  niewielkie. Wystarczające jest  zatem 

odwołanie się do robót branżowych, ponieważ tylko w zakresie tych robót kierownicy będą 

faktycznie  wykonywali  swoje  funkcje. 

Dlatego  też  Izba,  zgodnie  z  żądaniem  jednego                     

z  odwołujących,  obniżyła wymagane  wartości  do  10 mln zł robót  sanitarnych i  10 mln  zł 

robót elektrycznych.  

5.  Kierownik ro

bót telekomunikacyjnych  

Liczba  wymaganych  inwestycji  -

w  tym  zakresie  aktualna  pozostaje  argumentacja 

podniesiona jak wyżej w stosunku do wymogu dotyczącego kierownika robót w zakresie 

technologii betonu architektonicznego. 

Wartość wymaganych robót: 

W ocenie Izby, jak już wskazano wyżej, nie ma podstaw do odwoływania się w zakresie 

kierowników  robót  branżowych  do  ogólnej  wartości  obiektu,  przy  którego  budowie 

kie

rowali  oni  robotami  branżowymi,  ponieważ  wystarczające  jest  odwołanie  się  do  tych 

rob

ót,  którymi  kierownik  będzie  faktycznie  kierował.  Jednocześnie  należy  zauważyć,  że                   

z argumentacji 

zamawiającego podniesionej na rozprawie wynika, że wnioskowane przez 

jednego z odwołujących obniżenie wymaganej wartości do 2 mln zł robót branżowych, nie 

gwarantuje,  że  kierownik  robót  telekomunikacyjnych  posiada  doświadczenie  w  robotach 

polegających  na  położeniu  odpowiedniej  liczby  metrów  kabli.  Z  uwagi  na  niezasadność 

powołania  się  w  treści  warunku  na  ogólną  wartość  obiektu  oraz  ujawnioną  konieczność 

posiadania  przez  kierownika 

robót  telekomunikacyjnych  doświadczenia  w  realizowaniu 

konkretnych  robót,  Izba  nakazała  wykreślenie  wymogu  dotyczącego  wartości  w  ogóle                    

i 

odniesienie warunku do zakresu robót dotyczących położenia kabli. 

KIO 630/18 i KIO 635/18 

Odnosząc  się  do  zarzutu  podniesionego  przez  wykonawcę  Mostostal  i  dotyczącego 

treści  §  11  ust.  2  projektu umowy,  zdaniem  Izby  nie ma  podstaw,  by  utożsamiać  instytucję 

zabezpieczenia należytego  wykonania umowy,  o której mowa w  art.  147  –  art.  151  ustawy 

Pzp  (i  której  dotyczą  postanowienia  §  17  projektu  umowy)  z  postanowieniami  umowy 

dotyczącymi  warunków  płatności.  Tym  samym  argumenty  odwołującego  Mostostal 

dotyczące  naruszenia  art.  150  ust.  2  ustawy  Pzp  nie  znajdują  uzasadnienia  w  stanie 

faktycznym 

sprawy. Jednocześnie należy zauważyć, że mimo zamiaru zatrzymywania przez 

zamawiającego, na podstawie § 11 ust. 2 projektu umowy, 80% wartości faktury miesięcznej 

i  zwalnianiu  pozostałych  20%  w  dwóch  transzach  odpowiednio  –  10%  po  zakończeniu 

danego elementu budowy i 10% 

po zakończeniu całości budowy, nie można uznać, że takie 

warunki  płatności  naruszają  uczciwą  konkurencję  lub  równe  traktowania  wykonawców. 

Przede  wszystkim  podkreślić  należy,  że  płatności  mają  co  do  zasady  następować  co 

miesiąc,  co  mimo  treści  §  11  ust.  2  projektu  umowy,  należy  uznać  za  rozwiązanie  dla 

wykonawców  korzystne.  Tym  samym  nie  ma  podstaw  do  stwierdzenia,  że  ww. 

postanowienie projektu umowy narusza art. 7 ust. 1 ustawy Pzp.  

Biorąc pod uwagę powyższe, Izba stwierdziła, że częściowo potwierdziły się zarzuty 

dotyczące  naruszenia  przez  zamawiającego  art.  22  ust.  1b  w  zw.  z  art.  22  ust.  1a  w  zw.                  

z art. 22d ust. 1 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy Pzp, co zostało wskazane w pkt 1 i 4 sentencji 

wyroku.  W  pozostałym  zakresie  odwołania  zostały  oddalone.  Orzekając,  Izba  działała  na 

podstawie przepisów art. 190 ust. 7 i art. 191 ust. 2 ustawy Pzp. 

Wydając  postanowienie  w  przedmiocie  kosztów  postępowania  odwoławczego,  Izba 

uwzględniła  treść  art.  192  ust.  9  i  10  ustawy  Pzp  oraz  §  5  ust.  4  rozporządzenia  Prezesa 

Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od 

odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w  postępowaniu  odwoławczym  i  sposobu  ich  rozliczania 

(Dz. U. Nr 41 poz. 238 ze zm.).  

Zgodnie  z  art.  192 

ust.  9  ustawy  Pzp,  w  wyroku  oraz  w  postanowieniu  kończącym 

postępowanie odwoławcze Izba rozstrzyga o kosztach postępowania odwoławczego. Z kolei 

w świetle art. 192 ust. 10 ustawy Pzp, strony ponoszą koszty postępowania odwoławczego 

stosownie  do  jego  wynik

u,  z  zastrzeżeniem  art.  186  ust.  6.  Zgodnie  z  §  5  ust.  4  ww. 

rozporządzenia

w  przypadkach  nieuregulowanych  w  ust.  1

—3  Izba  orzeka  o  kosztach 

postępowania,  uwzględniając,  że  strony  ponoszą  koszty  postępowania  odwoławczego 

stosownie do jego wyniku. 

Jak  wskaz

uje  się  w  piśmiennictwie,  reguła  ponoszenia  przez  strony  kosztów 

postępowania odwoławczego stosownie do wyników postępowania odwoławczego oznacza, 

że  „obowiązuje  w  nim,  analogicznie  do  procesu  cywilnego,  zasada  odpowiedzialności  za 

KIO 630/18 i KIO 635/18 

wynik  procesu,  według  której  koszty  postępowania  obciążają  ostatecznie  stronę 

„przegrywającą” sprawę (por. art. 98 § 1 k.p.c.)” (J. J. 

,  Komentarz  do                                        art.  192  ustawy  - 

Prawo zamówień  publicznych,  w: 

Dzierżanowski  W.,  J.i  J.,  S.k  M.  Prawo  zamówień  publicznych.  Komentarz,  LEX,  2014, 

wydanie VI).  

Zatem użyty w art. 192 ust. 10 ustawy Pzp zwrot „stosownie do jego wyniku” należy 

rozumieć  analogicznie  jak  w  procesie  cywilnym.  Jak  wynika  z  postanowienia  SN  z  dnia                     

31 stycznia 1991 r. II CZ 255/90, LEX nr 5314, stosunkowe rozdzieleni

e kosztów polega na 

rozdzieleniu 

kosztów  między  stronami  stosownie  do  wyniku  postępowania  i  do  wysokości,                  

w  jakiej  zostały  poniesione.  Stosunkowy  podział  kosztów  procesu  (100  k.p.c.)  dotyczy  ich 

całości,  co  oznacza  przyjęcie  za  podstawę  obliczeń  sumy  należności  obu  stron,  ustalonej 

stosownie  do  zasad  z  art.  98  §  2  i  3  k.p.c.  (oraz  art.  99  k.p.c.  w  przypadkach  tam 

wskazanych).  Sumę tę dzieli  się proporcjonalnie do  stosunku,  w  jakim strony  utrzymały  się 

ze  s

wymi  roszczeniami  lub  obroną,  otrzymując  w  wyniku  kwoty,  stanowiące  ich  udziały                  

w całości kosztów. Jeżeli poniesione przez stronę koszty przewyższają obciążający ją udział, 

zasądzeniu na jej rzecz podlega różnica. 

Jak wynika z postanowieni

a Sądu Okręgowego w Gliwicach z 20 lipca 2016 r. sygn. 

akt X Ga 280/16 

– w przypadku rozstrzygnięcia, w którym część odwołania wniesionego do 

Krajowej  Izby  Odwoławczej  zostaje  oddalona,  zaś  część  uwzględniona,  zasada 

odpowiedzialności za wynik postępowania odwoławczego oznacza obowiązek stosunkowego 

rozdzielenia  kosztów  postępowania  odwoławczego  w  takiej  części,  w  jakiej  odwołanie 

odniosło  skutek.  Identyczny  pogląd  wyrażono  w  wyroku  Sądu  Okręgowego  w  Warszawie                      

z dnia 22 stycznia 2016 r. 

sygn. akt XXIII Ga 1992/15, w postanowieniu Sądu Okręgowego 

we  Wrocławiu  z  dnia  3  października  2013  r.  sygn.  akt  X  Ga  286/13,  wyroku  Sądu 

Okręgowego  w  Warszawie  z  dnia  29  listopada  2016  r.  sygn.  akt  XXIII  Ga  880/16,  wyroku 

Sądu  Okręgowego  we  Wrocławiu  z  dnia  17  listopada  2016  r.  sygn.  akt  X  Ga  653/16  oraz  

postanowieniu 

Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 12 grudnia 2017 r. sygn. akt XXIII Ga 

W sprawie o sygn. akt KIO 630/18 Izba częściowo oddaliła i częściowo uwzględniła 

odwołanie.  Biorąc  pod  uwagę  wynik,  kosztami  postępowania  obciążono  zamawiającego                   

w 1/4 i odwołującego Strabag w części 3/4. Na koszty postępowania odwoławczego składał 

się  wpis  uiszczony  przez  odwołującego  w  wysokości  20.000  zł,  koszty  poniesione  przez 

zamawiającego z tytułu zastępstwa przed Izbą w wysokości 3.600 zł oraz koszty poniesione 

przez  odwołującego  z  tytułu  zastępstwa  przed  Izbą  w  wysokości  3.600  zł,  zatem  łącznie 

27.200  zł.  Odwołujący  Strabag  poniósł  dotychczas  koszty  postępowania  odwoławczego               

w  wysokości  23.600 tytułem  wpisu  i  wynagrodzenia  pełnomocnika,  tymczasem  odpowiadał 

KIO 630/18 i KIO 635/18 

za nie jedynie do  wysok

ości 20.400 zł (27.200 zł x 0,75 = 20.400). Natomiast zamawiający 

poniósł  dotychczas  koszty  postępowania  odwoławczego  w  wysokości  3.600  zł  tytułem 

wynagrodzenia pełnomocnika, tymczasem odpowiadał za nie do wysokości 6.800 zł (27.200 

x  0,25  =  6.800). 

Wobec  powyższego  Izba  zasądziła  od  zamawiającego  na  rzecz 

odwołującego Strabag kwotę 3.200 zł (6.800 - 3.600 = 3.200), stanowiącą różnicę pomiędzy 

kosztami  poniesionymi  dotychc

zas przez  odwołującego Strabag,  a kosztami  postępowania, 

za 

jakie odpowiadał w świetle jego wyniku. 

W sprawie  o  sygn.  akt KIO  635

/18 Izba częściowo oddaliła i częściowo uwzględniła 

odwołanie.  Kosztami  postępowania  po  połowie  obciążono  zamawiającego  i  odwołującego 

Mostostal

.  Na  koszty  postępowania  odwoławczego  składał  się  wpis  uiszczony  przez 

odwołującego w wysokości 20.000 zł oraz koszty poniesione przez  zamawiającego z tytułu 

zastępstwa przed Izbą w wysokości 3.600 zł, zatem łącznie 23.600 zł. Odwołujący Mostostal 

poniósł dotychczas koszty postępowania odwoławczego w wysokości 20.000 tytułem wpisu, 

tymczasem  odpowiadał  za  nie  jedynie  do  wysokości  11.800  zł  (23.600  zł  :  2  =  11.800). 

Wobec  powyższego  Izba  zasądziła  od  zamawiającego  na  rzecz  odwołującego  Mostostal 

kwotę  8.200  zł  (20.000  –  11.800  =  8.200),  stanowiącą  różnicę  pomiędzy  kosztami 

poniesionymi doty

chczas przez odwołującego Mostostal, a kosztami postępowania, za jakie 

odpowiadał w świetle jego wyniku. 

Kierując  się  ww.  rozważaniami,  o  kosztach  postępowania  orzeczono  stosownie  do 

wyniku postępowania - na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 oraz w oparciu o § 5 ust. 2 pkt 1, § 5 

ust. 3 pkt 1 w zw. z § 3 pkt 2 lit. b oraz § 5 ust. 4 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów                   

z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz 

rodzajów  kosztów  w  postępowaniu  odwoławczym  i  sposobu  ich  rozliczania  (Dz.  U.  Nr  41 

poz. 238 ze zm.). 

Przewodniczący    …………………….