KIO 2163/17 Sygn. akt: KIO 2163/17 WYROK dnia 31października 2017 r.

Stan prawny na dzień: 18.12.2017

Sygn. akt: KIO 2163/17 

WYROK 

z dnia 31października 2017 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:      Renata Tubisz 

Protokolant:             Agata Dziuban 

po  rozpoznaniu 

na  rozprawie  w  dniu  30  października  2017  r.  w  Warszawie  odwołania 

wniesionego do  Prezesa  Krajowej Izby  Odwoławczej  w  dniu 16  października  2017  r.  przez 

odwołującego: UNIBEP S.A. z s. w Bielsku Podlaskim 17-100 Bielsk Podlaski ul.3 Maja 19  

w  postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego: 

Województwo  Podlaskie  s.f. 

Podlaski Zarząd Dróg Wojewódzkich w Białymstoku ul. Elewatorska 6, 15-620 Białystok  

przy udziale wykonawc

ów:  

przystępującego Aldesa Construcciones Polska Sp. z o.o. z s. w Warszawie, ul. Postępu 

18,  02-676  Warszaw

zgłaszającego  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po 

stronie odwołującego, 

przystępującego  Przedsiębiorstwo  Drogowo-Mostowe  "MAKSBUD"  Sp.  z  o.o.  z  s.  w 

Bielsku  Podlaskim,  ul.  Mickiewicza  183,  17-100  Bielsk  Podlaski 

zgłaszającego 

przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie odwołującego  

orzeka 

uwzględnia  odwołanie  i  umarza  postępowanie  w  związku  z  uwzględnieniem  przez 

zamawiającego  oraz  postanowieniem  dokonania  zmiany  treści  SIWZ  w  zakresie 

zarzutów dotyczących: Części IV pkt 2 i 3 SIWZ oraz wzoru umowy w § 2 ust. 2 i 3 przez 

wskazanie  w  miejsce  oznaczonej  daty  zakończenia  realizacji  robót  (30.09.2019)  i 

przedmiotu umowy (31.10.2019) odpowiednio terminów 24 miesięcy oraz 25 miesięcy od  

daty  zawarcia  umowy  oraz 

C

zęści  Ill  pkt  13  ppkt  1  lit  c,  ppkt  7  oraz  16  SIWZ,  a 

także  §  6  pkt  3,  §  7  ust.  6,  §  7  ust.  15  oraz  §  10  ust.  5  wzoru  umowy,  przez 

sprecyzowanie  terminu  minimalnego,  technicznie  uzasadnionego,  na  usunięcie 

wad i ustalenie, że każdorazowo termin ten nie może być krótszy niż 14 dni licząc 

od 

dnia  zgłoszenia  wady  przez  zamawiającego  oraz  §  9  ust.  1  pkt  8  wzoru 

umowy  przez,  nadanie  mu  treści:  „za  niewykonanie  lub  nierzetelne  wykonanie 


obowiązków  wynikających  z  zapisów  umowy  lub  SIWZ  lub  poleceń 

Zamawiającego  /  Kierownika  Zespołu  Nadzoru  /  Inspektora  Nadzoru 

zmierzających  do  wyegzekwowania  od  Wykonawcy  realizacji  obowiązków 

wynikających z zapisów umowy lub SIWZ, w wysokości 5 000 zł za każdorazowe 

stwierdzone  uchybienie  przez  Zespół  Nadzoru  Inwestorskiego  /  Inspektora 

Nadzoru / Zamawiającego” oraz § 9 ust. 1 wzoru umowy przez usunięcie punktu 

, to jest tak jak w odpowiedzi na odwołanie z dnia 25 października 2017  oraz 

nakazuje  zamawiającemu  zmianę  §  9  ust.  1  wzoru  umowy  przez  zastrzeżenie 

kar  umownych  „za  zwłokę”  zamiast  „za  opóźnienie”  wykonawcy  w  pozostałym 

zakresie  odwołanie  oddala  to  jest  co  do  usunięcia  z  treści  §  9  ust.  1  wzoru 

umowy kar umownych określonych w § 9 ust. 1 pkt 3 wzoru umowy oraz w § 9 

ust. 1 pkt 5 wzoru umowy

kosztami  postępowania  obciąża 

Województwo  Podlaskie  s.f. 

Podlaski  Zarząd  Dróg 

Wojewódzkich w Białymstoku ul. Elewatorska 6, 15-620 Białystok 

zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20.000 zł 00 gr 

(słownie:  dwadzieścia  tysięcy  złotych  zero  groszy)    uiszczoną  przez  UNIBEP 

S.A.  z  s.  w  Bielsku  Podlaskim  17-100  Bielsk  Podlaski  ul.3  Maja  19   

tytułem 

wpisu od odwołania, 

zasądza  od 

Województwo  Podlaskie  s.f. 

Podlaski  Zarząd  Dróg 

Wojewódzkich  w  Białymstoku  ul.  Elewatorska  6,  15-620  Białystok  kwotę 

zł  00 gr  (słownie:  dwadzieścia  tysięcy  złotych   zero  groszy)  na rzecz 

UNIBEP  S.A.  z  s.  w  Bielsku  Podlaskim  17-100  Bielsk  Podlaski  ul.3  Maja  19 

stanowiącą  koszty  postępowania odwoławczego poniesione z  tytułu wpisu od 

odwołania. 

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - 

Prawo zamówień 

publicznych  (j.t.  Dz.  U.  z  2017  r.,  poz.  1579)  na niniejszy  wyrok  w  terminie  7 dni  od 

dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Białymstoku 

Przewodniczący:      …………………………… 


Uzasadnienie 

Odwołujący to: UNIBEP S.A. w Bielsku Podlaskim, adres: 17-100 Bielsk Podlaski, ul. 3 Maja 

19 radca prawny Monika Adamowicz na podstawie udzielonego 

pełnomocnictwa zwany dalej 

„odwołującym” 

Zamawiający  to:  Województwo  Podlaskie  s.f.  Podlaski  Zarząd  Dróg  Wojewódzkich  w 

Białymstoku; ul. Elewatorska 6 15-620 Białystok zwany dalej „zamawiającym”. 

Postępowanie dotyczy: postępowania prowadzonego w trybie przetargu nieograniczonego o 

wartości zamówienia przekraczającej kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie 

art. 11 ust. 8 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2017 

r. poz. 1523), dalej jako: „pzp", pod nazwą: „Budowa i rozbudowa drogi wojewódzkiej nr 685 

wraz z drogowymi obiektami inżynierskimi i niezbędną infrastrukturą techniczną na odcinku 

Zabłudów - Nowosady wraz z obejściem m. Trześcianka i m. Narew - odcinek ii od km 8+462 

do km 32+614" (dalej również jako: „postępowanie") 

Ogłoszenie  o  zamówieniu  opublikowano  w  Dzienniku  Urzędowym  Unii  Europejskiej  dnia  7 

października 2017 r. 2017/S 193-395250) 

ODWOŁANIE 

Działając w imieniu i na rzecz Wykonawcy  - UNIBEP S.A. w Bielsku Podlaskim, adres: 17-

100  Bielsk  Podlaski,  ul.  3  Maja  19  - 

w  niniejszym  piśmie  również  jako:  „Odwołujący"  lub 

zamiennie  „Wykonawca"  (pełnomocnictwo  wraz  z  dowodem  uiszczenia  należnej  opłaty 

skarbowej  w  załączeniu  do  niniejszego  Odwołania),  działając m.in.  w  trybie  art.  179  ust.1  i 

art. 180 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - 

Prawo zamówień publicznych (Dz.U. 2017 

r., poz. 1579 j.t.

), zwanej dalej „pzp" (lub zamiennie: „ustawa pzp") wnosi odwołanie na treść 

Specyfikacji  Istotnych  Warunków  Zamówienia  (dalej:  „SIWZ")  wraz  z  załącznikami  oraz 

ogłoszenia  o  zamówieniu  w  postępowaniu  prowadzonym  w  trybie  przetargu 

nieograniczonego  o  wartości  zamówienia  przekraczającej  kwoty  określone  w  przepisach 

wydanych  na  podstawie  art.  11  ust.  8  pzp,  pod  nazwą:  „Budowa  i  rozbudowa  drogi 

wojewódzkiej  nr  685  wraz  z  drogowymi  obiektami  inżynierskimi  i  niezbędną  infrastrukturą 

techniczną na odcinku Zabłudów - Nowosady wraz z obejściem m. Trześcianka i m. Narew - 

odcinek  II  od  km  8+462  do  km  32+614.",  dla którego  Zamawiającym  jest:  Podlaski  Zarząd 

D

róg Wojewódzkich w  Białymstoku,  ul.  Elewatorska  6,15-620  Białystok. Odwołanie dotyczy 


czynności Zamawiającego dokonanych z naruszeniem przepisów pzp i odpowiednio kodeksu 

cywilnego (w zakresie nieuregulowanym) podczas formułowania postanowień SIWZ i innych 

ww. dokumentów przetargowych. 

I. 

TERMIN 

Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z 

dnia 7 października 2017 r. nr 2017/S 193-395250. 

Oznacza  to,  że  Odwołujący  składając  w  dniu  w  16  października  2017  r.  odwołanie  czyni 

zadość  wymaganiom  przepisu  art.  182  ust.  2  pkt  1)  pzp  w  związku  z  art.  14  ust.  1  pzp,  tj. 

wnosi  odwołanie  zachowując  ustawowo  przewidziany  termin  do  jego  wniesienia.  Ostatnim 

bowiem  dniem  uprawiającym  Odwołującego  do  skutecznego  złożenia  odwołania  jest  dzień 

17  października  2017  r.  (przy  założeniu  biegu  terminu  od  dnia  publikacji  ogłoszenia  o 

zamówieniu). 

II. 

INFORMACJE WYMAGANE 

Strona internetowa Zamawiającego: http://bip.pzdw.wrotapodlasia.pl/ e-mail Zamawiającego: 

[email protected] 

Miejsc

e  publikacji  ogłoszenia:  Dziennik  Urzędowy  Unii  Europejskiej.,  numer  ogłoszenia 

2017/S 193-395250 adres witryny:  http://ted.europa.eu/udl?uri=TED:  NOTICE    :395250-

2017:TEXT:PL:HTML 

III. 

ZARZUTY 

Odwołujący zarzuca Zamawiającemu naruszenie przepisów: 

a) 

art. 7 ust. 1 pzp - 

poprzez przygotowanie i prowadzenie postępowania w sposób nie 

zapewniający  zachowania  uczciwej  konkurencji  oraz  równego  traktowania  Wykonawców 

oraz niezgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości; 

b) 

art. 139 ust. 1 pzp i art. 

14 ust. 1 pzp w zw. art. 387 § 1 kc - poprzez zastrzeżenie w 

cz. IV pkt 2 i 3 SIWZ (str. 19) oraz § 2 ust. 3 i 4 wzoru umowy stanowiącego integralną część 

SIWZ,  zbyt  krótkiego,  oznaczonego  konkretną  datą  i  obiektywnie  niemożliwego  do 

dotrzymania  terminu  na  wykonanie  Inwestycji,  nie  tylko  z  punktu  widzenia  aktualnych 

możliwości  technologicznych,  przez  wzgląd  na  specyfikę  robót  budowlanych  objętych 

przedmiotem  zamówienia,  ale  ponadto  i  przede  wszystkim  z  uwagi  na  brak  możliwości 

wpływu  Wykonawcy  na  faktyczny  termin  zakończenia  postępowania  przetargowego  i 

zawarcia  umowy  w  sprawie  zamówienia  publicznego,  co  czyni  świadczenie  Wykonawcy 

przewidziane  w  umowie  świadczeniem  niemożliwym  co  do  odgórnie  narzuconego  terminu 

zakończenia robót i całego przedmiotu umowy, a ponadto niemożliwym do przewidzenia co 

do faktycznego czasu na ukończenie inwestycji; 


c) 

art. 353.1 KC i art. 483 § 1 kc w zw. z art. 139 ust. 1 pzp oraz art. 29 ust. 1 i 2 pzp - 

poprzez nie sprecyzowanie w części III pkt 13 ppkt 1 lit c), ppkt 7,16) SIWZ, § 6 pkt 3), § 7 

ust.  6,  §  7  ust.  6,  §  7  ust.  15  oraz  §  10  ust.  5  wzoru  umowy,  minimalnego,  technicznie 

uzasadnionego  terminu  na  usuwanie  wad  (termin  uzależniony  od  jednostronnej  decyzji 

Zamawiającego),  którego  przekroczenie  powoduje  naliczenie  przez  Zamawiającego 

niewspółmiernie wysokiej kary umownej (§ 9 ust 1 pkt 6) wzoru umowy), czym przekroczono 

granicę  swobody  umów  i  obarczono  wykonawcę  zbyt  dużym  ryzykiem  związanym  z 

nałożeniem  tej  kary  oraz  uchybiono  obowiązkowi  jednoznacznego  i  precyzyjnego  opisu 

przedmiotu zamówienia; 

d) 

art. 353.1 kc 

i art. 483 § 

1 kc w zw. z art. 

139 ust. 1 pzp oraz art. 29 ust. 1 i 

2 pzp  - poprzez ustalenie w cz. IV pkt 

2  i  3  SI

WZ  (str.19)  oraz  §  2  ust.  3  i  4  wzoru 

umowy  odgórnie  narzuconego  terminu  zakończenia  robót  oraz  zakończenia  przedmiotu 

umowy  (nieznanego  co  do  czasu  trwania),  którego  przekroczenie  w  kontekście 

rygorystycznych i wygórowanych kar umownych (przewidzianych wzorem umowy - § 9 ust. 1 

pkt  2,  3,  4,  5,  25)  wygeneruje  prawo  Zamawiającego  do  naliczania  przez  Zamawiającego 

niewspółmiernie  wysokich  kar  umownych,  czym  przekroczono  granicę  swobody  umów  i 

obarczono  wykonawcę  zbyt  dużym  ryzykiem  związanym  z  nałożeniem  tej  kary  oraz 

uchybiono obowiązkowi jednoznacznego i precyzyjnego opisu przedmiotu zamówienia; 

e) 

art. 48

3 § 1  kc i art. 484 § 2 kc art. 353.1 kc  i  art.  5  kc  w  zw.  z  art.  139  ust.  1  pzp

- poprzez 

zastrzeżenie 

w § 9 ust. 

1 pkt 2 i 3 oraz 

w § 9 ust. 1 pkt 4 i 5 

wzoru umowy uprawnienia 

Zamawiającego do naliczania de facto podwójnych kary umownej 

za  to  samo  zdarzenie,  jakim  jest  odpowiednio:

opóźnienie  w  zakończeniu    realizacji  robót  i 

zakończeniu  realizacji  zamówienia  oraz  przedstawienia  poprawnych  dokumentów 

niezbędnych  do  odbioru  końcowego,  co  stanowi  przekroczenie  zasady  swobody  umów, 

zastrzeżenie kar rażąco wysokich, a w konsekwencji jest sprzeczne z zasadami współżycia 

społecznego oraz samą instytucją kary umownej; 

f) 

art.  353.

1  kc,  art.  5  kc  i  art.  483  §  1  kc  w  zw.  z  art.  139  ust.  1  pzp  -  poprzez 

zastrzeżenie kar umownych w § 9 ust. 1 pkt 8 i 25 wzoru umowy, których zaliczenie będzie 

zależne od wyłącznej woli Zamawiającego. 

IV. 

WNIOSKI 

Odwołujący wnosi o: 

uwzględnienie niniejszego odwołania; 

dopuszczenie  i  przeprowadzenie 

dowodów  z  dokumentacji  Postępowania  oraz 

dokumentów wskazanych w treści niniejszego pisma (załączonych do Odwołania); 

nakazanie Zamawiającemu dokonania zmian w SIWZ, poprzez zmianę jego zapisów 

w zakresie: 


a) 

zmiany treści SIWZ w cz. IV pkt 2 i 3 oraz wystosowanego wzoru umowy w § 2 ust. 2 

i  3  poprzez  wskazanie  zamiast  oznaczonej  dn

iem/miesiącem/rokiem  daty  zakończenia 

realizacji  robót  (30.09.2019  r.)  i  przedmiotu  umowy  (31.10.2019  r.)  na  okres  realizacji 

zamówienia  liczony  w  miesiącach  od  daty  zawarcia  umowy  o  roboty  budowalne  w 

postępowaniu, tj. minimum 24 miesiące i 25 miesiące (do daty zawarcia umowy); 

b) 

sprecyzowanie terminu minimalnego, technicznie uzasadnionego na usunięcie wad w 

treści w części III pkt 13 ppkt 1 lit c), ppkt 7,16) SIWZ, § 6 pkt 3), § 7 ust. 6, § 7 ust. 6, § 7 

ust.  15  oraz  §  10  ust,  5  wzoru  umowy  -  zawsze  jednak  nie mniej  niż  14  dni  licząc od  dnia 

zgłoszenia wady przez Zamawiającego; 

c) 

zmianę § 9 ust. 1 wzoru poprzez: 

a. 

zastrzeżenie kar umownych za zwłokę zamiast za opóźnienie Wykonawcy; 

b. 

usunięcie z treści § 9 ust. 1 wzoru umowy kar umownych podwójnych, zastrzeżonych 

de facto za to samo zdarzenie - 

to jest usunięcie kary umownej określonej w § 9 ust. 1 pkt 3) 

wzoru umowy oraz kary umownej określonej w § 9 ust. 1 pkt 5) wzoru umowy; 

c. 

usunięcie  z  treści  §  9  ust.  1  wzoru  umowy  kar  umownych  nieprecyzyjnych,  których 

naliczenie zależy od wyłącznej woli Zamawiającego, tj . kary umownej określonej w § 9 ust. 1 

pkt 8 i pkt 25, a w przypadku gdyby spełnienie tegoż żądania nie było możliwe, Wykonawca 

wnosi o sprecyzowanie w treści wzoru umowy (i SIWZ) konkretnych przypadków naruszeń, 

skutkujących możliwością naliczenia kary umownej we wskazanych przypadkach § 9 ust. 1 

pkt 8 i pkt 25 wzoru umowy. 

Ponadto Odwołujący żąda: 

zasądzenia od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kosztów poniesionych z tytułu 

uiszczonego  wpis

u  oraz  kosztów  z  tytułu  wynagrodzenia  profesjonalnego  pełnomocnika 

według norm przepisanych. 

V. 

INTERES W UZYSKANIU ZAMÓWIENIA 

Odwołujący  jest  Wykonawcą  biorącym  udział  w  postępowaniu  i  jest  zainteresowany 

uzyskaniem  zamówienia  objętego  postępowaniem.  Zgodnie  z  art.  179  ust.  1  pzp,  środek 

ochrony  prawnej  - 

w  tym  odwołanie  -  przysługuje Wykonawcy,  jeżeli  ma lub miał  Interes  w 

uzyskaniu danego zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia 

przez  zamawiającego  przepisów  niniejszej  ustawy.  Odwołujący  posiada  legitymację  do 

wniesienia  odwołania,  albowiem,  jako  potencjalny  wykonawca  posiada  interes  w  uzyskaniu 

przedmiotowego  zamówienia.  Zarzucane  Zamawiającemu  naruszenia  wskazanych 

przepisów,  znacznie  utrudniają  lub  mogą  prowadzić  do  braku  możliwości  złożenia  przez 

Odwołującego oferty ostatecznej w niniejszym postępowaniu. To z kolei może doprowadzić 

do  pozbawienia  szans  na  uzyskanie  zamówienia  przez  Odwołującego,  a  zatem  może 

spowodować poniesienie przez niego szkody w postaci utraconych korzyści wynikających z 

jego  realizacji.  Wskazane  w  odwołaniu  naruszenia  przez  Zamawiającego  przepisów  mogą 


także  doprowadzić  do  konieczności  zawarcia  umowy  niezgodnej  z  przepisami  prawa.  Na 

etapie  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  przed  otwarciem  ofert,  np.  w  przypadku 

odwołań  czy  skarg  dotyczących  postanowień  ogłoszenia  i  SIWZ  przyjąć  należy,  iż  każdy 

wykonawca deklarujący  zainteresowanie uzyskaniem  danego zamówienia  - jak  Odwołujący 

w niniejszym postępowaniu - posiada jednocześnie interes w jego uzyskaniu, a szkodą jest 

niemożliwość  złożenia  oferty  i  podpisania  ważnej  umowy.  Wykonawca  jest  zdolny  do 

wykonania  zamówienia,  deklaruje  zainteresowanie  postępowaniem,  ma  więc  szanse  na 

uzyskanie  zamówienia,  natomiast  sposób  ukształtowania  zapisów  SIWZ,  w  tym  opisu 

przedmiotu  zamówienia  i  przyszłych  warunków  wykonywania  umowy  przekłada  się  na 

sytuację Wykonawcy w postępowaniu i możliwość złożenia konkurencyjnej oferty, (tak m.in. 

Krajowa  izba  Odwoławcza  w  wyroku  z  dnia  19  maja  2017  r.,  sygn.  akt:  KIO  903/17).  Tym 

sa

mym interes Odwołującego w uzyskaniu zamówienia istnieje i jest niezaprzeczalny. 

UZASADNIENIE FAKTYCZNE 

Zamawiający  -  Podlaski  Zarząd  Dróg Wojewódzkich  w  Białymstoku,  ul.  Elewatorska  6,  15-

620  Białystok,  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  w  trybie 

przetargu nieograniczonego kwalifikowanego według wartości powyżej tzn. progów unijnych, 

to jest kwot wynikających z w przepisów wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy pzp. 

Ogłoszenie  opublikowane  zostało  w  Dzienniku  Urzędowym  Unii  Europejskiej  z  dnia  7 

października 2017 r. nr 2017/S 193-395250. 

Dowód: 

Ogłoszenie o zamówieniu z dnia 7 października 2017 nr 2017/S193-395250. 

Zamawiający w toku postępowania dokonał zmiany treści ogłoszenia w zakresie ustalonych 

warunków  udziału  w  postępowaniu,  dotyczących  zdolności  technicznych  i  kwalifikacji 

zawodowych. 

Dowód: 

1) Ogłoszenie o zmianie ogłoszenia wystosowane przez Zamawiającego dnia 9 października 

2017 r.;  

2} SIWZ w Postępowaniu po zmianie z dnia 9 października 2017 r.; 

3) Wzór umowy o roboty budowlane w postępowaniu. 

Przedmiotem  zamówienia  jest  wykonanie  robót  budowlanych  w  przedmiocie:  „Budowa  i 

rozbudowa drogi wojewódzkiej nr 685 wraz z drogowymi obiektami inżynierskimi i niezbędną 

infrastrukturą techniczną na odcinku Zabłudów - Nowosady wraz z obejściem m. Trześcianka 

i m. Narew - odcinek II od km 8+462 do km 32+614.". 

1) SIWZ w Postępowaniu po zmianie z dnia 9 października 2017 r.; 

Szczegółowy  zakres  Postępowania  określono  zgodnie  z  SIWZ  (pkt  2.1.  SIWZ)  jako 

wykonanie następującego zakresu robót budowlanych, obejmującego cyt.: 


„ •       rozbudowę drogi wojewódzkiej nr 685 na odcinku objętym zakresem inwestycji; 

• 

budowę i rozbudowę skrzyżowań z drogami innej kategorii, 

• 

umocnienie poboczy, 

• 

budowę nowej konstrukcji nawierzchni na odcinku rozbudowy i budowy dróg, 

• 

budowę drogowych obiektów inżynierskich, 

• 

korektę  nienormatywnych  parametrów  technicznych  (łuków  poziomych  i  pionowych, 

pochyleń poprzecznych jezdni) wraz z korektą niwelety drogi na odcinku rozbudowy, • 

• 

budowę obwodnic m. Trześcianka i m. Narew, 

• 

budowę estakady w ciągu obwodnicy m. Narew, 

• 

budowę zatok autobusowych, 

• 

budowę chodników, 

• 

rozbudowę  istniejącego  lub  budowę  nowego  systemu  odwodnienia  korpusu 

drogowego  (kanalizacja  deszczowa)  wraz  z  odprowadzeniem  wo

dy  poza  istniejący  pas 

drogowy, 

• 

budowę zbiorników infiltracyjno-ewaporacyjnych, 

• 

budowę zjazdów indywidualnych i publicznych, 

• 

budowę przejść dla pieszych wraz z azylami na skrzyżowaniach skanalizowanych, 

• 

budowę separatorów ruchu na skrzyżowaniach skanalizowanych i rondach,  

• 

odtworzenie, oczyszczenie i profilowanie istniejących rowów, budowę nowych rowów 

przydrożnych 

• 

budowę ciągu pieszo - rowerowego. 

• 

budowę  przepustów  i  mostu  na  ciekach  wodnych  w  tym  z  półkami  dla  migracji 

zwierząt, 

• 

przebudowę istniejących i budowę nowych przepustów pod zjazdami 

• 

przebudowę  lub  zabezpieczenie,  w  niezbędnym  zakresie,  urządzeń  obcych  (branż: 

elektroenergetycznej,  teletechnicznej,  sanitarnej,  melioracyjnej  i  innych)  kolidujących  z 

rozbudowywaną drogą i obiektami inżynierskimi, 

• 

budowę nowego oświetlenia przy projektowanym rondzie, 

• 

budowę kanału technologicznego, 

• 

zagospodarowanie zieleni w granicach projektowanego pasa drogowego, 

• 

wykonanie oznakowania poziomego i pionowego, 

• 

wycinkę drzew i krzewów kolidujących z projektowanymi elementami. 

Szczegółowy zakres rzeczowy został określony w dokumentacji projektowej i SST. 

3. CEL ZAMÓWIENIA: 


Osiągnięcie niżej wymienionych wskaźników produktu: 

długość przebudowanej nawierzchni drogi wojewódzkiej: 24,152 km.". 

Zgodnie z cz. IV pkt 2 i 3 SIWZ oraz 

zgodnie z § 2 ust. 3 i 4 przedłożonego w postępowaniu 

wzoru  umowy,  Zamawiający  określił  odgórnie,  iż  ustala  termin  zakończenia  robót  na  dzień 

30.09.2019r., zaś zakończenie realizacji zamówienia: do dnia 31.10.2019r. 

Dodatkowo w 

§ 9 Wzoru umowy Zamawiający przewidział możliwość naliczenia szeregu kar 

umownych aż 25 przypadków uprawniających do naliczenia takiej kary umownej oraz zasad 

ich naliczania, cyt.: 

„1. Wykonawca zapłaci kary umowne: 

w przypadku odstąpienia od umowy z powodów, za które odpowiada Wykonawca - w 

wysokości 10% wynagrodzenia brutto, o którym mowa w §3 ust. 2 niniejszej umowy, 

za opóźnienie w zakończeniu realizacji robót w wysokości 1% wynagrodzenia brutto, 

o którym  mowa w  § 3 ust.  2 niniejszej  umowy,  za każdy  dzień  opóźnienia,  liczony  od  dnia 

następnego po upływie terminu określonego w § 2 ust. 3, 

za opóźnienie w zakończeniu realizacji zamówienia w wysokości 1% wynagrodzenia 

brutto, o którym mowa w § 3 ust 2 niniejszej umowy, za każdy dzień opóźnienia, liczony od 

dnia następnego po upływie terminu określonego w § 2 ust 4, 

za opóźnienie w dostarczeniu dokumentów do odbioru ostatecznego, o których mowa 

w § 7 ust 10, w wysokości 0,1% wynagrodzenia brutto, o którym mowa w § 3 ust 2 niniejszej 

umowy,  za  każdy  dzień  opóźnienia,  liczony  od  dnia  następnego  po  upływie  terminu 

określonego na przedłożenie dokumentów. 

za opóźnienie w dostarczeniu poprawionych i uzupełnionych dokumentów do odbioru 

ostatecznego w wysokości 0,1% wynagrodzenia brutto, o którym mowa w § 3 ust 2 niniejszej 

umowy,  za każdy  dzień  opóźnienia,  liczony  od  dnia następnego po  upływie wyznaczonego 

terminu na dostarczenia poprawionych i uzupełnionych dokumentów, 

za  opóźnienie  w  usuwaniu  wad  stwierdzonych  przy  odbiorze  robót  oraz  w  okresie 

gwarancji lub rękojmi za wady w wysokości 0,01% wynagrodzenia brutto, o którym mowa w 

§3 ust 2 niniejszej umowy, za każdy dzień opóźnienia liczony od dnia następnego po upływie 

terminu wyznaczonego na usunięcie wad do dnia ich usunięcia, 

za 

spowodowanie  przerwy  w  realizacji  zamówienia,  -  w  wysokości  0,5% 

wynagrodzenia  brutto,  o  którym  mowa  w  §  3  ust.  2  niniejszej  umowy,  za  każdy  dzień 

przerwy, li

cząc od 7 dnia przerwy do dnia wznowienia robót, 

za  niewykonanie  lub  nierzetelne  wykonanie  poleceń  Zamawiającego  /  Kierownika 

Zespołu Nadzoru / Inspektora Nadzoru lub obowiązków wynikających z zapisów umowy lub 

SIWZ w wysokości 5 000 zł za każdorazowo stwierdzone uchybienie, przez Zespół Nadzoru 

inwestorskiego/I

nspektora Nadzoru, Zamawiającego 


w  przypadku  zaistnienia  jakiegokolwiek  ze  zdarzeń  takich  jak:  niewłaściwa 

organizacja  terenu  budowy;  nieprzestrzeganie  przepisów  BHP,  nieprawidłowe  utrzymanie 

oznakowania tymczasowego,  niestosowanie się do  zasad  prac  pod ruchem,  niewłaściwego 

utrzymania  placu  budowy  - 

potwierdzonych  przez  Zespół  Nadzoru  inwestorskiego, 

Zamawiającego  lub  przedstawiciela  Zamawiającego,  w  wysokości  0,1%  wynagrodzenia 

brutto,  o  którym  mowa  w  §3  ust  2  niniejszej  umowy  za  każdy  dzień  występowania  danego 

zdarzenia. 

za  przystąpienie  do  robót  budowlanych  przed  uzyskaniem  zatwierdzenia  projektu 

tymczasowej organizacji ruchu w wysokości 0,1% wynagrodzenia brutto określonego w § 3 

ust 2 niniejszej umowy, za każdy dzień występowania zdarzenia, 

za dopuszczenie do wykonywania robót budowlanych objętych przedmiotem umowy 

innego podmiotu niż Wykonawca lub zaakceptowany przed Zamawiającego Podwykonawca 

skierowany  do  ich  wykonania  zgodnie  z  zasadami  określonymi  niniejszą  umową  -  w 

wysokości 0,1% wynagrodzenia brutto określonego w § 3 ust 2 niniejszej umowy, za każdy 

dzień występowania zdarzenia, 

w przypadku niezgodnego z zatwierdzonym projektem tymczasowej organizacji ruchu 

oznakowania na czas prowadzenia robót, braku w oznakowaniu lub wykonaniu oznakowania 

z nienależytą starannością - w wysokości 5 000 zł za każdy dzień występowania zdarzenia, 

w przypadku nieusunięcia odpadów zgodnie z § 27 umowy - w wysokości 5 000 zł, za 

każde naruszenie, 

w  przypadku,  gdy  czynności  zastrzeżone  dla  osób  wskazanych  do  pełnienia  funkcji 

określonych w § 13 ust 1 umowy będzie wykonywała inna osoba niż zaakceptowana przez 

Zamawiającego  -  w  wysokości  0,01%  wynagrodzenia  brutto  określonego  w  §  3  ust  2 

niniejszej umowy, za każde zdarzenie, 

w  przypadku  b

raku  zapłaty  lub  opóźnienia  w  zapłacie  wynagrodzenia  należnego 

podwykonawcy  lub  dalszym  podwykonawcom  - 

w  wysokości  0,01  %  wynagrodzenia  brutto 

określonego w § 3 ust 2 niniejszej umowy, za każdy dzień opóźnienia. 

w przypadku 

nieprzedłożenia do zaakceptowania projektu umowy o podwykonawstwo 

lub  projektu  jej  zmiany  zgodnie  z  §  11  ust  3  niniejszej  umowy  -  w  wysokości  5  000  zł  za 

każde zdarzenie, 

w przypadku nieprzedłożenia poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii umowy 

o  podwykonawstwo  lub  jej  zmiany  zgodnie  z 

§  11  ust  3  niniejszej  umowy  -  w  wysokości  5 

000 zł za każde zdarzenie, 

za  opóźnienie  w  wykonaniu  obowiązków,  o  których  mowa  w  §  16  ust  1,  z  przyczyn 

leżących po stronie Wykonawcy w wysokości 10 000 zł, za każdy dzień opóźnienia, liczony 

od 

dnia następnego po upływie terminu określonego w § 16 ust.1, 


w  przypadku  braku  zmiany  umowy  o  podwykonawstwo,  której  przedmiotem  są 

dostawy lub usługi w zakresie terminu zapłaty zgodnie z § 11 ust 8 - w wysokości 5 000 zł za 

każde zdarzenie, 

za  op

óźnienie w dostarczeniu któregokolwiek z dokumentów o których mowa w §18 

ust 2, w wysokości 10 000 zł (słownie: dziesięć tysięcy złotych) za każdy dzień opóźnienia z 

przyczyn leżących po stronie Wykonawcy, 

w  przypadku  niezgłoszenia  lub  opóźnienia  w  zgłoszeniu  czasowej  nieobecności 

osoby  z  personelu  Wykonawcy  - 

w  wysokości  2  000  zł  (słownie:  dwa  tysiące  złotych)  za 

każdy  przypadek  niezgłoszenia  lub  za  każdy  dzień  opóźnienia  w  zgłoszeniu  do  dnia 

faktycznego zgłoszenia, 

w  przypadku  nieprzedłożenia  w  terminie  oświadczenia  Wykonawcy  lub 

Podwykonawcy o zatrudnieniu na podstawie umowy o pracę osób wykonujących czynności 

określone w § 34 ust 1 w wysokości 1 000 zł., za każdy przypadek, 

w  przypadku  odmowy  przedłożenia  do  wglądu  lub  nieprzedłożenia  w  terminie 

poświadczonych  za  zgodność  z  oryginałem  odpowiednio  przez  wykonawcę  lub 

podwykonawcę  kopi  umów  o  pracę  osób  wykonujących  w  trakcie  realizacji  zamówienia 

czynności określonych w § 34 ust 1 umowy - w wysokości 300 zł za każdy przypadek, 

w przypadku n

ie uzyskania wymaganego przerobu min. 30% wartości umownej brutto 

w ciągu 9 miesięcy od dnia podpisania umowy, z przyczyn leżących po stronie Wykonawcy 

w wysokości 0,5% wynagrodzenia brutto, o którym mowa w § 3 ust 2 niniejszej umowy, za 

każdy dzień opóźnienia, liczony od dnia następnego po upływie terminu, 

w  innych  niż  określone  w  pkt.  1-24  przypadkach  niewykonania  lub  nienależytego 

wykonania  zobowiązania  przez  Wykonawcę  -  w  wysokości  0,1%  wynagrodzenia  brutto,  o 

którym mowa w §3 ust. 2 niniejszej umowy. 

Zamawiający  zapłaci  kary  umowne  w  przypadku  odstąpienia  od  umowy  z  przyczyn, 

za które ponosi odpowiedzialność w wysokości 10% wynagrodzenia brutto, o którym mowa § 

3 ust. 2 niniejszej umowy. 

Wykonawca  wyraża  zgodę  na  potrącanie  kar  umownych  z  wynagrodzenia 

Wykonawcy. Jeżeli wysokość zastrzeżonych kar umownych nie pokrywa poniesionej szkody, 

strony mogą dochodzić odszkodowania uzupełniającego. 

Zapłata  kary  przez  Wykonawcę  lub  potrącenie  przez  Zamawiającego  kwoty  kary  z 

płatności  należnej  Wykonawcy  nie  zwalnia  Wykonawcy  z  obowiązku  ukończenia  robót  lub 

jakichkolwiek innych obowiązków i zobowiązań wynikających z umowy". 

Ponadto zgodnie z § 10 ust 5 wzoru umowy, Zamawiający przewidział możliwość odgórnego 

narzucania Wykonawcy terminu usuwania zgłaszanych wad, cyt: 

„5.  Jeżeli  Wykonawca  nie  przystąpi  do  usunięcia  wad  w  terminie  ustalonym  przez 

Zamawiającego,  to  Zamawiający  może  zlecić  usunięcie  ich  stronie  trzeciej  na  koszt 


Wykonawcy. W tym przypadku koszty usuwania wad będą pokrywane w pierwszej kolejności 

z zabezpieczenia należytego wykonania umowy". 

Podobne sformułowanie znalazło się w treści § 7 ust 6 wzoru umowy, który wskazuje, iż, cyt: 

„6.  Odbiór  techniczny,  końcowy  robót,  terenu  i  urządzeń  obcych  nastąpi  po  dokonaniu 

odbiorów  technicznych  robót  branżowych.  Usunięcie  wad  i  usterek  nastąpi  w  terminie 

określonym przez Zamawiającego". 

O powyższym braku wskazania konkretnego terminu na usuwanie zgłaszanych wad traktuje 

również w części III pkt 13 ppkt 1 lit c), ppkt 7,16) SIWZ, § 6 pkt 3), § 7 ust. 6, §, § 7 ust. 15 

wzoru umowy. 

W ocenie odwołującego tak sformułowana treść SIWZ i wzoru umowy nie może się ostać z 

uwagi  na  naruszenie  przez  Zamawiającego  licznych  przepisów  odnoszących  się  do  zasad 

formułowania  treści  tychże  dokumentów,  w  tym  przepisów  prawa  powszechnie 

obowiązującego - pzp i kc. 

II. UZASADNIENIE STAWIANYCH ZARZUTÓW 

W niniejszym postępowaniu w skutek sformułowania treści ogłoszenia o zamówieniu i treści 

SIWZ  doszło  do  naruszenia  przez  Zamawiającego  szeregu  przepisów  prawa  powszechnie 

obo

wiązującego.  Przede  wszystkim  Zamawiający  wykorzystując  swą  niezaprzeczalnie 

silniejszą  pozycję  sporządził  treść  SIWZ  oraz  treść  wzoru  umowy  w  sposób  naruszający 

zasadę uczciwej konkurencji oraz równego traktowania zarówno uczestników postępowania, 

jak i stron planowanej do zawarcia umowy o roboty budowlane. 

W kontekście odgórnie ustalonego terminu zakończenia realizacji robót i całego zamówienia 

(m.in. § 2 ust. 3 i 4 wzoru umowy), doszło do naruszenia przepisów art. b) art. 139 ust. 1 pzp 

i art. 14 ust. 1 

pzp w zw. art. 387 § 1 kc. 

Należy  bowiem  wskazać,  iż  każdy  potencjalny  Wykonawca  nie  jest  w  stanie  -  poprzez  tak 

nieprecyzyjny  zapis  rzeczywistego  terminu  realizacji  robót  -  określić  ryzyka  związanego  z 

samym  zawarciem  umowy  i  faktycznym  terminem,  jaki  pozostanie  w  jego  gestii  celem 

zrealizowania Inwestycji w przewidzianym terminie. 

Dowód: 

SIWZ w Postępowaniu po zmianie z dnia 9 października 2017 r.; 

Wzór umowy o roboty budowlane w postępowaniu. 

Sama treść zamówienia powinna być jasna i precyzyjna. Tym samym przez faktyczny brak 

precyzji  we  wskazaniu  faktycznego  terminu  realizacji  Inwestycji  (zupełnie  niezależny  od 

Wykonawcy robót) nie jest możliwe ustalenie na tym etapie, jaki czasookres wykonania robót 

budowlanych pozostanie do dyspozycji Wykonawcy. Okazać się może - z dozą graniczącą z 

pewnością,  iż  świadczenie  do  którego  zobowiąże  się  Wykonawca,  którego  oferta  zostanie 


uznana za najkorzystniejszą będzie świadczeniem niemożliwym do spełnienia (co faktycznie 

pozostałego terminu do zrealizowania Inwestycji). 

Dodać  również  należy,  iż  w  prawie  zamówień  publicznych  brak  jest  jakichkolwiek 

mechanizmów,  które  zmuszałyby  Zamawiającego  do  zawarcia  w  określonym 

granicznym/końcowym terminie umowy. Przepis art. 94 ust. 1 pzp wskazuje bowiem jedynie 

na terminy minimalne, przed upływem których obowiązuje zakaz zawierania umów. 

Tym  samym  Zamawiający  uczynił  ze  swego  uprawnienia  do  kształtowania  treści  SIWZ  i 

ogłoszenia użytek sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z 

zasadami  współżycia  społecznego.  Takie  działanie  Zamawiającego  na  gruncie  prawa 

cywilnego,  do  którego  poprzez  odniesienie  w  zakresie  nieuregulowanym,  ma  również 

niniejszej postępowanie, nie może być uważane za wykonywanie prawa i nie może korzystać 

z ochrony. 

Zamawiający  bowiem  powinien  jako  termin  realizacji  określić  czas  trwania  zamówienia 

poprzez okres wyrażony w miesiącach licząc od daty zawarcia Umowy. Zamawiający, który 

zdecyduje  się  na  podanie konkretnej  daty  rozpoczęcia  i  zakończenia  realizacji  zamówienia 

powinien  z  góry  uwzględnić  te  wszystkie  elementy  faktyczne  i  prawne,  które  mogą 

spowodować  przedłużenie  się  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  i  co  za  tym  idzie, 

niemożność rozpoczęcia inwestycji we wskazanym terminie. 

Trudno  jednak  jest  Zamawiającemu  przewidzieć  czas  rozpatrywania  i  wnoszenia  samych 

środków  odwoławczych,  które  mogą  spowodować,  że  wskazana  w  ogłoszeniu  data  nie 

będzie  możliwa  do  wypełnienia  przez  każdego  potencjalnego  Wykonawcę.  Takie 

zastrzeżenie terminu narusza obowiązujące przepisy prawa i budzi od początku wątpliwości 

odnośnie prawidłowości przeprowadzonej procedury i możliwości skutecznego oraz ważnego 

zawarcia umowy. W świetle bowiem art. 387 § 1 kc o umowa o świadczenie niemożliwe jest 

nieważna, (tak co do niemożliwych do spełnienia świadczeń kontraktowych np. E Łętowska 

w System Prawa Prywatnego). 

Ponadto  jak  wskazała  Krajowa  Izba  Odwoławcza  w  wyroku  z  dnia  2  września  2016  r.  w 

sprawie  o  sygn.  akt:  KIO  1557/16  ,  cyt.:  „Zamawiający  oznaczając  terminy  przez  daty 

kalendarzowe  nie  mając  jednocześnie  wpływu  na  datę  faktycznego  początku  realizacji 

zamówienia wypełnia tym samym przesłanką niemożliwości świadczenia". 

Odwołujący pragnie również  wskazać na treść wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 6 

listopada 2014 r., sygn. akt: KIO 2177/14 , cyt.: 

„1.  Uprawnienie  zamawiającego  do  kształtowania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  jego 

potrzebami nie oznacza prawa do zupełnie dowolnego kształtowania wymagań SIWZ (w tym 

warunków  umowy),  które  mogą  prowadzić  do  obciążenia  wykonawcy  w  stopniu 

wykraczającym  ponad  uzasadnione  potrzeby  zamawiającego.  (...)  Zamawiający  w 

szczególności ma obowiązek ukształtować stosunek prawny w granicach określonych treścią 


art. 353.1 oraz art. 5 k.c., co oznacza, że postanowienia umowne nie mogą być sprzeczne z 

właściwością  stosunku  zobowiązaniowego,  ustawą  lub  zasadami  współżycia  społecznego. 

Właściwość  (naturę)  stosunku  należy  rozumieć  jako  nakaz  respektowania  podstawowych 

cech  stosunku  kontraktowego,  które  stanowią  o  jego  istocie.  (...)  Umowy  o  zamówienie 

publiczne zawierane na czas 

określony zostały przez ustawodawcę skonstruowane jako źródło zobowiązań o charakterze 

trwałym,  które,  jeżeli  tylko  są  wykonywane  należycie,  to  powinny  istnieć  aż  do  upływu 

terminu,  na  jaki  zawarta  zo

stała  umowa.  Jest  to  podyktowane  tym,  że  wykonawcy  będą 

mogli racjonalnie skalkulować cenę, wysokość opłat oraz inne parametry finansowe, a także 

przewidzieć ryzyko związane z kontraktem {w tym ryzyko, czy poniesione przez nich nakłady 

zostaną zrekompensowane przychodami uzyskanymi w określonym okresie obowiązywania 

umowy),  jedynie  wówczas,  gdy  będą  mogli  przewidzieć  czas,  przez  jaki  strony  umowy 

pozostaną nią związane. (...) Zakazane jest redagowanie postanowień umowy o zamówienie 

publiczne  w  taki  sposób,  że  zakres  czy  wolumen  zamówienia  zależy  w  całości  od  zdarzeń 

przyszłych i niepewnych". 

Z  powyższym  faktem  wiąże  się  obowiązek  wynikający  z  przedłożonego  wzoru  umowy  w 

zakresie  zapłaty  kar  umownych  zgodnie  z  §  9  wzoru  umowy.  Należy  wskazać,  iż 

Zamawiający zastrzegł we wzorze prawo do naliczenia Wykonawcy kar umownych z aż 25 

tytułów,  wszystkie za wystąpienie danego przypadku (za opóźnienie), a niektóre z podstaw 

do naliczenia kar, w ocenie Odwołującego stanowią zdublowanie tytuły. 

Możliwość  zastrzeżenia  kar  za  opóźnienie  pozostaje  w  bezpośredniej  korelacji  z  ww. 

zarzucanym  sposobem  określenia  terminu  realizacji  zamówienia,  który  to  termin  został 

oznaczony  datą  graniczną  (konkretny  dzień,  miesiąc  i  rok).  Jak  podnosił  już  Odwołujący, 

naliczenie  kar  - 

nie  dość,  że  wygórowanych  i  zastrzeżonych  za  opóźnienie  (a  więc  z 

przyczyn  niezawinionych)  - 

przy  bardzo  prawdopodobnym  skróceniu  faktycznego  terminu 

wykonania robót, stanowią nadużycie prawa podmiotowego i zasady swobody umów (która 

również doznaje ograniczeń). 

Pow

yższa  treść  zawartej  umowy  prowadzić  może  więc  do  wzbogacenia Zamawiającego,  a 

ryzyko  z  tym  związane  po  stronie  potencjalnego  wykonawcy  startującego  w  postępowaniu 

nie jest możliwe do skalkulowania na etapie składania oferty. 

Jak  podkreślił  już  Odwołujący  w  cytowanym  już  wyżej  wyroku  Krajowej  Izby  Odwoławczej, 

cyt.: „Uprawnienie zamawiającego do kształtowania przedmiotu zamówienia zgodnie z jego 

potrzebami nie oznacza prawa do zupełnie dowolnego kształtowania wymagań SIWZ (w tym 

warunków  umowy),  które  mogą  prowadzić  do  obciążenia  wykonawcy  w  stopniu 

wykraczającym  ponad  uzasadnione  potrzeby  zamawiającego.  (...)  Zamawiający  w 

szczególności ma obowiązek ukształtować stosunek prawny w granicach określonych treścią 

art. 353.1 oraz art. 5 k.c., co oznacza, że postanowienia umowne nie mogą być sprzeczne z 


właściwością  stosunku  zobowiązaniowego,  ustawą  lub  zasadami  współżycia  społecznego. 

Właściwość  (naturę)  stosunku  należy  rozumieć  jako  nakaz  respektowania  podstawowych 

cech stosunku kontraktowego, które stanowią o jego istocie". 

Zasady  ustalone  więc  przez  Zamawiającego  w  zakresie  naliczania  zastrzeżonych  kar 

umownych  są  nie  tylko  znacząco  i  zbyt  daleko  idąco  dotkliwe,  stanowią  bowiem  ponadto 

nadmierną, zbyt wygórowaną sankcję w zakresie dotrzymania niezależnych od Wykonawcy 

warunków zamówienia. Każda bowiem kwota naliczonej kary umownej nie byłaby adekwatna 

do  naruszenia  zobowiązania  Wykonawcy  i  wartości  spełnianego  świadczenia.  Stanowiłaby 

zatem niedopuszczalną dolegliwość po stronie Wykonawcy. 

Odwołujący upatruje również naruszenie art. 353.1 KC i art. 483 § 1 kc w zw. z art. 139 ust. 1 

pzp oraz art. 29 ust. 1 i 2 pzp  - 

poprzez nie sprecyzowanie w części III pkt 13 ppkt 1 lit c), 

ppkt 7,16) SIWZ, § 6 pkt 3), § 7 ust. 6, § 7 ust. 6, § 7 ust. 15 oraz § 10 ust. 5 wzoru umowy, 

co  do  minimalnego,  technicznie  uzasadnionego  terminu  na  usuwanie  wad  (termin 

uzależniony od jednostronnej decyzji Zamawiającego). 

Dowód: 

SIWZ w Postępowaniu po zmianie z dnia 9 października 2017 r.; 

Wzór umowy o roboty budowlane w postępowaniu. 

Należy  bowiem  wskazać,  iż  przekroczenie  terminu  nieznanego  Wykonawcy  na  etapie 

zarówno  składania  ofert,  jak  i  wykonywania  zamówienia,  generuje  wyżej  już  wspomniane 

prawo  Zamawiającego  do  naliczenia  przez  Zamawiającego  niewspółmiernie  wysokiej  kary 

umowne

j (§ 9 ust. 1 pkt 6 wzoru umowy) za każdy dzień opóźnienia. 

Tym  samym  Zamawiający  również  w  omawianym  zakresie  przekroczył  granicą  swobody 

umów  i  obarczył  Odwołującego  zbyt  dużym  ryzykiem  związanym  z  nałożeniem  tej  kary,  a 

ponadto uchybił obowiązkowi jednoznacznego i precyzyjnego opisu przedmiotu zamówienia. 

Odwołujący pragnie wskazać, iż Zamawiający może dowolnie interpretować termin usuwania 

wad,  co  skutkować  będzie  wielokrotnym  naliczaniem  wykonawcy  kar  umownych,  co  jest 

niezgodne z treścią art. 483 § 1 kc. Wskazał, że aby skutecznie zastrzec obowiązek zapłaty 

kary  umownej,  należy  wyraźnie  wskazać  zobowiązanie  dłużnika,  którego  niewykonanie  lub 

nienależyte wykonanie skutkować ma nałożeniem na niego owej kary, stąd też Zamawiający 

powinien doprecyzować termin na usunięcie wad (już na tym etapie postępowania), którego 

przekroczenie spowoduje obowiązek  zapłaty  kary  umownej  przez  wykonawcę,  (m.in.  wyrok 

Sądu Najwyższego z dnia 6.10.2010 r., sygn. akt: 11 CSK 180/10). 

Brak  takiego  zastrzeżenia  ma  ogromne  znaczenie  dla  właściwego  oszacowania  ryzyk 

związanych  z  realizacją  przedmiotowego  zamówienia,  a  w  konsekwencji  ma  wpływ  na 

prawidłowe szacowanie kosztów jego wykonania. Tym samym nieprecyzyjne postanowienia 

umowne  dotyczące  terminu  usuwania  wad  (zależne  od  wyłącznej  decyzji  Zamawiającego) 

uchybiają  również  obowiązkowi  Zamawiającego  jednoznacznego  opisania  przedmiotu 


zamówienia wynikającego z treści art. 29 ust. 1 pzp, Takie postanowienia naruszają treść art. 

353.1 kc, albowiem kształtują stosunek prawny, który jest sprzeczny z zasadami współżycia 

społecznego i społeczno-gospodarczym celem umowy poprzez zastrzeżenie kar umownych 

za  opóźnienie  w  usuwaniu  wad,  bez  precyzyjnego  sformułowania  obowiązku  dotyczącego 

terminu ich usuwania. 

Podobnie  przyjęła  Krajowa  Izba  Odwoławcza  w  wyroku  z  dnia  22  lipca  2015  r.,  sygn.  akt: 

KIO 1372/15, gdzie wskazuje się, iż cyt.: „izba stwierdziła, iż faktycznie brak określenia przez 

Zamawiającego w SIWZ czasu na usuwanie awarii, do czego zobowiązany jest wykonawca, 

w  sytuacji gdy  z  tego 

tytułu (zwłoki w usunięciu awarii) Zamawiający przewidział naliczanie 

kar  umownych,  powoduje,  że  opis  przedmiotu  zamówienia  nie  jest  precyzyjny  co  z  kolei 

skutkuje  dla  wykonawców  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia  zbyt  dużym  ryzykiem 

związanym z brakiem możliwości prawidłowej wyceny przedmiotu zamówienia". 

Dowód: 

SIWZ w Postępowaniu po zmianie z dnia 9 października 2017 r.; 

Wzór umowy o roboty budowlane w postępowaniu. 

Idąc dalej, również zarzut naruszenia art. 353.1 kc i art. 483 § 1 kc w zw. z art. 139 ust. 1 pzp 

oraz  art.  29  ust.  1  i  2  pzp  poprzez  ustalenie  kar  umownych  na  zbyt  rygorystycznym, 

odgórnym  poziomie  oraz  przewidzianym  już  za  samo  opóźnienie  w  realizacji  przedmiotu 

umowy  (które  z  uwagi  na  zastrzeżony  termin  stanowi  realne,  ogromne  i  niemożliwe 

jednocześnie do oszacowania ryzyko po stronie każdego wykonawcy). Zarzut wygórowania, 

czy też „dublowania" kar umownych wiąże się nierozerwalnie z ww. zarzutem bezprawnego 

wskazania odgórnego terminu zakończenia robót budowlanych. 

Każde  bowiem  uchybienie  temu  terminowi  z  przyczyn  niezależnych  od  Wykonawcy,  zrodzi 

po  stronie  Zamawiającego  prawo  i  obowiązek  (w  świetle  prawa  dyscypliny  finansów 

publicznych) naliczenia zastrzeżonych kar umownych. 

Wobec powyższego również i w tym zakresie Zamawiający dopuścił się przekroczenia granic 

swobody umów i obarczył wykonawcę zbyt dużym ryzykiem. 

Podobnie  Odwołujący  upatruje  naruszenie  (analogicznie  jak  przy  braku  wyznaczonego  w 

treści dokumentacji przetargowej terminu na usuwanie wad) w świetle art. 353.1 kc, art. 5 kc 

i art. 483 § 1 kc w zw. z art. 139 ust. 1 pzp poprzez zastrzeżenie kar umownych w § 9 ust. 1 

pkt  8  i  25  wzoru  umowy,  których  zaliczenie  będzie  zależne  od  wyłącznej  woli 

Zamawiającego. 

Literalna  wykładnia  wskazanych  postanowień  wzoru  umowy  jednoznacznie  potwierdza,  iż 

„za  niewykonanie  lub  nierzetelne  wykonanie  poleceń  Zamawiającego/Kierownika  Zespołu 

Nadzoru/  lnspektora  Nadzoru  lub  obowiązków  wynikających  z  zapisów  umowy  lub  SIWZ" 

wykonawcy każdorazowo może zostać naliczona kara umowna w wysokości 5000 zł. 


Jak  wskazuje  treść  wyżej  przytoczona,  Zamawiający  oddziela  samo  niewykonanie  poleceń 

(choćby  nie  pozostawały  w  zgodzie  z  prawem)  od  niewykonania  poleceń  wynikających  z 

zapisów  umowy  lub  SIWZ.  Takie  kształtowanie  postanowień  umownych  pozostaje  w 

całkowitej  i  niezaprzeczalnej  niezgodności  z  obwiązującym  prawem,  istotą  kar  umownych  i 

zasad wynikających z prawa zamówień publicznych. 

Dowód: 

SIWZ w Postępowaniu po zmianie z dnia 9 października 2017 r.; 

Wzór umowy o roboty budowlane w postępowaniu. 

Podobnie również Odwołujący upatruje naruszenie art. 483 § 1 kc i art. 484 § 2 kc art. 353.1 

kc i art. 5 kc w zw. z art. 139 ust. 1 pzp poprzez zastrzeżenie w § 9 ust. 1 pkt 2 i 3 oraz w § 9 

ust. 1 pkt 4 i 5 wzoru umowy uprawnienia Zamawiającego do naliczania de facto podwójnych 

kary  umownej  za  to  samo  zdarzenie,  jakim  jest  odpowiednio:  opóźnienie  w  zakończeniu 

realizacji  robót  i  zakończeniu  realizacji  zamówienia  oraz  przedstawienia  poprawnych 

dokumentów  niezbędnych  do  odbioru  końcowego,  co  stanowi  przekroczenie  zasady 

swobody  umów,  zastrzeżenie  kar  rażąco  wysokich,  a  w  konsekwencji  jest  sprzeczne  z 

zasadami współżycia społecznego oraz samą instytucją kary umownej. 

Powyższe  prowadzić  będzie  również  do  obciążenia  wykonawcy  w  stopniu  wykraczającym 

ponad  uzasadnione  potrzeby  Zamawiającego  oraz  wykorzystania  pozycji  dominującej 

organizatora  przetargu.  Kary  kwestionowane  przez  Odwołującego  nie  tylko  pozwolą  mu  na 

pokrycie  ewentualnej  szkody,  ale  przede  wszystkim  na  sfinansowanie  znacznej  części 

zamówienia,  prowadząc  do  wzbogacenia  Zamawiającego  i  zachwiania  ekwiwalentności 

świadczeń w umowie o charakterze wzajemnym. 

Ustalona  wysokość  i  zasady  naliczania  kar  umownych  za  samo  opóźnienie,  w  kontekście 

wyżej stawianych zarzutów, nie tylko nie uwzględnia charakteru umowy o roboty budowlane 

ale  również  prowadzi  do  wypaczenia  celu  kary  umownej,  jaki  z  założenia  ma  być 

naprawienie  szkody  wyrządzonej  Zamawiającemu  z  tytułu  niewykonania  lub  nienależytego 

wykonania  świadczenia  niepieniężnego  (jednakże  precyzyjnie  określonego).  I  tylko  w 

przypadkach zawinionych przez Wykonawcę. 

W świetle prezentowanych powyżej zarzutów i ich uzasadnienia, bez wątpliwości pozostaje, 

iż ww. naruszenia prowadzą również do naruszenia art. 7 ust. 1 pzp poprzez przygotowanie i 

prowadzenie 

postępowania  w  sposób  niezapewniający  zachowania  uczciwej  konkurencji 

oraz  równego  traktowania  Wykonawców,  oraz  zgodnie  z  zasadami  proporcjonalności  i 

przejrzystości. 

Jak wskazała Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 24 kwietnia 2017 r., sygn. akt: KIO 

664/17,  cyt.:  „Zamawiający  jest  zobowiązany  zachować  niezbędną  równowagę  między 

interesem polegającym na uzyskaniu rękojmi należytego wykonania zamówienia a interesem 

potencjalnych wykonawców, których nie można przez wprowadzenie nadmiernych wymagań 


co  do 

opisu  przedmiotu  zamówienia  z  góry  eliminować  z  udziału  w  postępowaniu  czy  też 

utrudniać im udział w postępowaniu o zamówienie publiczne". 

Z uwagi na powyższe wnoszę jak w odwołaniu. 

Na  podstawie  przepisu  art.  180  ust.  5  pzp  przesyła  się  do  Zamawiającego  (dowód 

przekazania Zamawiającemu stanowi załącznik do niniejszego odwołania): 

Podlaski Zarząd Dróg Wojewódzkich w Białymstoku ul. Elewatorska 6; 15-620 Białystok 

Załączniki: 

1. Dowody wskazane w treści odwołania; to jest: 

a. 

Ogłoszenie o zamówieniu z dnia 7 października 2017 nr 2017/S193-395250. 

b. 

Ogłoszenie  o  zmianie  ogłoszenia  wystosowane  przez  Zamawiającego  dnia  9 

października 2017 r.; 

c. 

SIWZ w Postępowaniu po zmianie z dnia 9 października 2017 r.; 

d. 

Wzór umowy o roboty budowlane w postępowaniu; 

Dow

ód uiszczenia wpisu od odwołania - 20 000 zł; 

Pełnomocnictwo udzielone radcy prawnemu M.A. 

Dowód  uiszczenia  należnej  opłaty  skarbowej  od  każdego  złożonego  dokumentu 

pełnomocnictwa w wysokości 17 zł 

Odpis KRS UNIBEP S.A. w Bielsku Podlaskim 

Dowód dostarczenia kopii odwołania Zamawiającemu (wraz z załącznikami - zgodnie 

z pkt 1) lit. a. - d.) - jako p

rezentata na egzemplarzu odwołania. 

ODPOWIEDŹ ZAMAWIAJĄCEGO 

Z dnia 25 października 2017 roku.  

na odwołanie z dnia 16 października 2017 r. od treści Specyfikacji Istotnych Warunków 

Zamówienia wraz z załącznikami oraz ogłoszenia o zamówieniu w postępowaniu 

prowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego pn. „Budowa i rozbudowa drogi 

wojewódzkiej nr 685 wraz z drogowymi obiektami inżynierskimi i niezbędną 

infrastrukturą techniczną na odcinku Zabłudów - Nowosady wraz z obejściem 

m. Trześcianka i m. Narew - odcinek II od km 8+462 do km 32+614” 

Zamawiający,  tj.  Podlaski  Zarząd  Dróg  Wojewódzkich  w  Białymstoku,  którego 

pełnomocnictwo załączam, w odpowiedzi na wniesione odwołanie: 

1.  Uznaje  w  części  zarzuty  odwołującego, tj.  zarzuty  sformułowane w  punkcie  III  lit.  b,  c,  d 

oraz f komparycji odwołania i postanawia: 

dokonać  zmiany  treści  SIWZ  w  cz.  IV  pkt  2  i  3  oraz  wzoru  umowy  w  §  2  ust.  2  i  3 

poprzez  ws

kazanie  w  miejsce  oznaczonej  daty  zakończenia  realizacji  robót  (30.09.2019)  i 


przedmiotu  umowy  (31.10.2019)  odpowiednio  terminów  24  miesięcy  oraz  25  miesięcy  od 

daty zawarcia umowy, 

dokonać zmiany treści części Ill pkt 13 ppkt 1 lit c, ppkt 7 oraz 16 SIWZ, a także § 6 

pkt 3, § 7 ust. 6, § 7 ust. 15 oraz § 10 ust. 5 wzoru umowy, poprzez sprecyzowanie terminu 

minimalnego,  technicznie  uzasadnionego,  na  usunięcie  wad  i  ustalenie,  że  każdorazowo 

termin  ten  nie  może  być  krótszy  niż  14  dni  licząc  od  dnia  zgłoszenia  wady  przez 

zamawiającego, 

dokonać zmiany § 9 ust. 1 pkt 8 wzoru umowy poprzez, nadanie mu treści: 

„za niewykonanie lub nierzetelne wykonanie obowiązków wynikających z zapisów umowy lub 

SIWZ  lub  poleceń  Zamawiającego  /  Kierownika  Zespołu  Nadzoru  /  Inspektora  Nadzoru 

zmierzających  do  wyegzekwowania  od  Wykonawcy  realizacji  obowiązków  wynikających  z 

zapisów  umowy  lub  SIWZ,  w  wysokości  5  000  zł  za  każdorazowe  stwierdzone  uchybienie 

przez Zespół Nadzoru Inwestorskiego / Inspektora Nadzoru / Zamawiającego”, 

dokonać zmiany § 9 ust. 1 wzoru umowy poprzez usunięcie punktu 25. 

2. Wskazuje, iż pozostałe zarzuty odwołującego, jako niezasadne winny podlegać 

oddaleniu, a nadto wnosi o zasądzenie od odwołującego na rzecz Podlaskiego Zarządu 

Dróg Wojewódzkich w Białymstoku kosztów postępowania, w tym kosztów 

zastępstwa prawnego zgodnie z wystawioną fakturą. 

UZASADNIENIE 

Odwołujący  sformułował  szereg  zarzutów  naruszenia  przez  zamawiającego  przepisów 

ustawy  z dnia z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2017 r. 

poz. 1579, ze zm.), dalej jako „PZP”, przy sformułowaniu przez zamawiającego SIWZ wraz z 

załącznikami, w tym wzoru umowy oraz ogłoszenia o zamówieniu. 

Zamawiający  uwzględnił  zarzuty  sformułowane  w  punkcie  III  lit.  b,  c,  d  oraz  f  komparycji 

odwołania oraz wnioski będące ich konsekwencją, z zastrzeżeniem, iż uwzględnił wniosek o 

wykreślenie § 9 ust.  1 pkt  25,  natomiast  w  zakresie § 9 ust.  1 pkt  8 sprecyzował  zapis. W 

ocenie  zamawiającego  modyfikacja  §  9  ust.  1  pkt  8  doprecyzowuje  wystarczająco 

przedmiotowy zapis w ten sposób, że wskazuje wprost, iż polecenie zamawiającego, którego 

brak  realizacji  skutkuje  naliczeniem  kary  umownej,  w  każdym  przypadku  musi  mieć 

podstawę  w  zapisie  umowy  lub  SIWZ.  W  tym  kontekście  czyni  to  zadość  wnioskowi 

alternatywnemu  odwołującego  o  doprecyzowanie  przypadków  naruszeń,  skutkujących 

możliwością naliczenia kary umownej. 

Biorąc powyższe pod uwagę należy uznać, że aktualne pozostają zarzuty: 

naruszenia  art.  7  ust.  1  PZP  poprzez  przygotowanie  i 

prowadzenie postępowania  w 

sposób  nie  zapewniający  zachowania  uczciwej  konkurencji  oraz  równego  traktowania 

wykonawców oraz niezgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości, 


naruszenia art. 483 § 1 Kc i art. 484 § 2 Kc art. 353 Kc i art. 5 Kc w zw. z art. 139 ust. 

1 PZP- 

poprzez zastrzeżenie w § 9 ust. 1 pkt 2 i 3 oraz w § 9 ust. 1 pkt 4 i 5 wzoru umowy 

uprawnienia  zamawiającego  do  naliczania  de  facto  podwójnych  kary  umownej  za  to  samo 

zdarzenie, jakim jest odpowiednio: opóźnienie w zakończeniu realizacji robót i zakończeniu 

realizacji zamówienia oraz przedstawienia poprawnych dokumentów niezbędnych do odbioru 

końcowego,  co  stanowi  przekroczenie  zasady  swobody  umów,  zastrzeżenie  kar  rażąco 

wysokich a  w konsekwencji jest sprzeczne  z  zasadami  współżycia społecznego oraz  samą 

instytucją kary umownej. 

Ponadto  we  wnioskach  odwołania  (punkt  IV  komparycji)  odwołujący  wnioskuje  o 

zastrzeżenie  kar  umownych  za  zwłokę,  zamiast  za  opóźnienie  wykonawcy  w  stosunku  do 

terminów umownych. 

Zarzuty te są w ocenie zamawiającego bezpodstawne. 

W  pierwszej  kolejności  należy  odnieść  się  do  zarzutu  naruszenia  przytoczonych  przepisów 

kodeksu  cywilnego  dotyczących  kary  umownej,  poprzez  zastrzeżenie,  zdaniem 

odwołującego, podwójnej kary umownej za to samo zdarzenie (§ 9 ust. 1 pkt 2 i 3 oraz § 9 

ust. 1 pkt 4 i 5). 

Podkreślenia  wymaga  fakt,  iż  we  wzorze  umowy  zamawiający  określił  precyzyjnie  dwa 

terminy umowne: termin zakończenia realizacji robót będących przedmiotem umowy (§ 2 pkt 

3) oraz termin zakończenia realizacji zamówienia (§ 2 pkt 4). 

Pierwszy  termin  zgodnie  z  zapisami  umowy  oraz  SIWZ  jest  datą  fizycznego  zakończenia 

robót,  potwierdzoną  w  dzienniku  budowy  przez  Zespół  Nadzoru  Inwestorskiego.  Drugi, 

odrębny,  jest  to  termin  zakończenia  realizacji  zamówienia,  tj.  czasookres  w  jakim  należy 

podpisać  protokół  odbioru  ostatecznego  robót,  po  uprzednim  dokonaniu  wszelkich 

formalności związanych z kompletnym zakończeniem procesu inwestycyjnego, w tym przede 

wszystkim zakończeniem dokumentacji tego procesu. 

Odległość między tymi terminami zgodnie z zapisami umowy  wynosi 31 dni. Zgodnie z § 7 

ust. 9 wzoru umowy „terminem zakończenia realizacji robót jest datą fizycznego zakończenia 

robót, potwierdzoną w dzienniku budowy przez Zespół Nadzoru Inwestorskiego. Wykonawca 

ma  maksymalnie  14  d

ni  na  sporządzenie  i  przekazanie  Nadzorowi  pełnej  dokumentacji  do 

odbioru  ostatecznego”.  Zatem  zdarzenia  dotyczące  obu  ww.  terminów  mogą  zaistnieć 

oddzielnie  i  niezależnie  lub  wystąpić  jednocześnie.  Niedotrzymanie  terminu  realizacji  robót 

nie  jest  jednozna

czne  z  przekroczeniem  terminu  zakończenia  realizacji  zamówienia, 

podobnie dotrzymanie terminu realizacji robót nie wyklucza niedotrzymania terminu realizacji 

zamówienia. 

Podkreślić również należy, że zamawiający miał prawo do ustanowienia odrębnych terminów 

realizacji  poszczególnych  elementów  wchodzących  w  skład  szeroko  rozumianego 

zamówienia.  Odwołujący  nie  kwestionuje  tego  uprawniania  i  nie  formułuje  zarzutów  co  do 


zasadności podziału terminu umownego na termin realizacji robót budowlanych oraz termin 

zak

ończenia  realizacji  zamówienia.  W  konsekwencji  należy  uznać,  że  zamawiający  miał 

prawo,  a  w  świetle  regulacji  dotyczących  finansów  publicznych,  również  obowiązek  do 

zastrzeżenia  kary  umownej  za  niedotrzymanie  każdego  z  ustanowionych  przez  siebie 

terminów. 

Podobną  uzasadnioną odrębność  wykazują kary  umowne  określone w  § 9 ust.  1  pkt  4 i  5. 

Kara  ustanowiona  w  §  9  ust.  1  pkt  4  związana  jest  z  przekazaniem  dokumentacji 

rozliczeniowej.  Może  ona  wystąpić  jedynie  w  przypadku  niedotrzymania  przez  Wykonawcę 

robót  dwutygodniowego,  liczonego  od  daty  zakończenia  realizacji  robót,  terminu 

dostarczenia dokumentów niezbędnych do odbioru ostatecznego. Kara określona w § 9 ust. 

1  pkt  5  dotyczy  sytuacji,  w  której  wykonawca  przekaże  Zespołowi  Nadzoru  Inwestorskiego 

dokumenty  d

o odbioru ostatecznego,  ale  będą  one  wymagały  poprawek i  uzupełnień.  Kara 

będzie w tej sytuacji naliczana jeżeli nie zostaną one wprowadzone w ustalonym terminie. 

Wyznaczony  2  tygodniowy  termin  liczony  od  daty  zakończenia  realizacji  robót  ma  na  celu 

zapewn

ienie Zespołowi Nadzoru czasu na zapoznanie się z tymi dokumentami, sprawdzenie 

ich kompletności i poprawności  w celu przekazania zamawiającemu który na ich podstawie 

wyznaczy  termin  odbioru  końcowego  (ostatecznego).  W  skład  dokumentacji  rozliczeniowej 

wch

odzą  głównie  dokumenty  wykonanych  odbiorów  częściowych  oraz  protokoły  odbiorów 

technicznych  robót  branżowych,  wykonanych  w  obecności  gestorów  sieci.  Odbiory  te 

powinny  być  wykonywane  na  bieżąco  w  trakcie  postępu  robót,  więc  ich  skompletowanie  i 

przekazanie 

nie powinno wymagać wielkich nakładów czasowych. 

Celem  ww.  zapisów  jest  zapewnienie  terminowego  zakończenia  inwestycji  bez  opóźnień, 

które  mogłyby  spowodować  utratę  dofinansowania  z  budżetu  Unii  Europejskiej,  zatem  ich 

precyzyjne  ustalenie  jest  uzasadnion

e  i  niezbędne  z  punktu  widzenia  zamawiającego.  W 

opinii  zamawiającego  kary  związane  z  terminem  zakończenia  robót,  odbiorem  końcowym 

oraz  terminem  przekazania  dokumentacji  budowy,  z  uwzględnieniem  terminu  na  usuniecie 

wad  dokumentacji,  są  odrębnymi  terminami,  w  sposób  bezpośredni  nie  powiązanymi  ze 

sobą.  W  konsekwencji,  oddzielenie  kar  związanych  z  ich  niedotrzymaniem,  nie  stanowi 

zarzucanego podwójnego karania za to samo zdarzenie, lecz służy zapewnieniu sprawnej i 

terminowej  realizacji  zamówienia  i  stanowi  wyraz  należytej  staranności  Zamawiającego  w 

przygotowaniu i realizacji zamówienia. 

Podkreślić należy także, że wskazane w umowie terminy są datami granicznymi. Prawidłowy 

harmonogram prac oraz właściwa organizacja prac wykonawcy robót, powinna zapewnić ich 

zaplanowanie  z  odpowiednimi  zapasami  czasowymi,  a  tym  samym  uniknięcie  nakładania 

jakichkolwiek z wymienionych kar. 

W konsekwencji za niezasadny należy uznać wniosek o usunięcie z treści § 9 ust. 1 wzoru 

umowy punktów 3 oraz 5, mających stanowić „kary podwójne”. 


Równie  niezasadny  jest  wniosek  o  zmianę  zapisów  wzoru  umowy  dotyczących  kar 

umownych  i  zastrzeżenie  kar  umownych  za  zwłokę,  zamiast  za  opóźnienie  wykonawcy  w 

stosunku  do  terminów  umownych.  Możliwość  zastrzeżenia  w  ramach  swobody  umów,  kary 

umownej 

za  opóźnienie  w  spełnieniu  świadczenia,  znajduje  potwierdzenie  w  utrwalonym 

orzecznictwie  sądów  powszechnych,  Sądu  Najwyższego  jak  również  Krajowej  Izby 

Odwoławczej. 

W  granicach  swobody  kontraktowej  (art.  353.1  Kc,  art.  473  §  1  Kc)  strony  mogą  umownie 

uks

ztałtować  zakres  odpowiedzialności,  kompensacji  i  rozkład  ryzyka  ponoszenia  skutków 

niewykonania  zobowiązania.  Zatem  skoro  przepisy  o  karze  umownej  za  niewykonanie  lub 

niewłaściwe  wykonanie  zobowiązania  niepieniężnego  (art.  483  Kc  i  n)  mają  charakter 

dyspo

zytywny,  to  kara  umowna  może  być  zastrzeżona  zarówno  za  zwłokę  jak  i  tzw. 

opóźnienie  proste,  polegające  na  niespełnieniu  świadczenia  w  oznaczonym  terminie.  W 

wypadku  kary  umownej  za  opóźnienie  chroniony  jest  szczególny  interes  wierzyciela 

polegający  na  terminowym  wykonaniu  zobowiązania,  istotny  zwłaszcza  w  tzw. 

zobowiązaniach  terminowych (Wyrok  Sądu Najwyższego  -  Izba  Cywilna z  dnia 16  stycznia 

2013 r., sygn. akt IICSK 331/12). 

W wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 22 lutego 2017 r. sygn. akt: KIO 245/17 Izba w 

pełni  podziela  stanowisko  zaprezentowane  przez  Sąd  Najwyższy  we  wskazanym  wyroku, 

który,  jak  zaznaczyła,  jest  aprobowany  w  orzecznictwie  sądowym  i  doktrynie  prawa 

cywilnego.  Tym  samym  w  rozpatrywanym  stanie  faktycznym  Izba  stwierdziła,  że  nie  ma 

p

odstaw  aby  uczynić  zadość  formułowanemu  przez  odwołującego  żądaniu  nakazania 

zamawiającemu wprowadzenia kar umownych za zwłokę, a nie za opóźnienie. 

Podstawę do możliwości zastrzeżenia kary umownej za opóźnienie proste, stanowi także art. 

473  §  1  Kc  zgodnie  z  którym  dłużnik  może  przez  umowę  przyjąć  odpowiedzialność  za 

niewykonanie  lub  za  nienależyte  wykonanie  zobowiązania  z  powodu  oznaczonych 

okoliczności, za które na mocy ustawy odpowiedzialności nie ponosi. 

Jak zauważył Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 27 czerwca 2003 r., sygn. akt: IV CKN 300/01 

już z art. 471 Kc wynika, że dłużnik zobowiązany jest do naprawienia szkody spowodowanej 

nie tylko jego zawinionym  zachowaniem  ale także innymi  okolicznościami,  Przepis  art.  473 

Kc  zaś jednoznacznie pozwala na  to aby  krąg  okoliczności,  o których mowa  w  art.  471  Kc 

został  przez  ustawę  lub  umowę  stron  rozszerzony.  Za  jak  najbardziej  dopuszczalną,  na  tle 

wspomnianych  przepisów  uznać  więc  należy  możliwość,  iż  odszkodowanie  za  nienależyte 

wykonanie  umowy  może  przysługiwać  wierzycielowi  jeżeli  niewykonanie  lub  nienależyte 

wykonanie  będzie  następstwem  innych  okoliczności,  niż  tylko  zawinione  zachowanie 

dłużnika.  Nie  ma  tei  żadnych  przeszkód,  aby  strony  umówiły  się,  że  odszkodowanie  to 

przybierze, również i wtedy postać kary umownej. 


Podobne  stanowisko  zajął  Sąd  Apelacyjny  w  Białymstoku  -  I  Wydział  Cywilny  w  wyroku  z 

dnia 8 czerwca 2016 r., sygn. akt: I ACa 116/16. Sąd wskazał, że oczywiście, stosownie do 

art.  473  §  1  kc  strony  mogą  umownie  rozszerzyć  odpowiedzialność  dłużnika.  Jeżeli  strony 

zastrzegłyby kary umowne w każdym wypadku niewykonania zobowiązania, bez znaczenia 

dla  obowiązku  zapłaty  kary  umownej  byłyby  przyczyny,  które  spowodowały  niedotrzymanie 

przez  dłużnika  terminu  wykonania  zobowiązania.  Jednakże  odpowiedzialność  dłużnika  w 

zakresie kary umownej bez względu na przyczynę niewykonania zobowiązania powinna być 

w  umowie  wyraźnie  określona,  nie  ma  bowiem  podstaw  do  dorozumienia  rozszerzonej 

odpowiedzialności  dłużnika.  Skoro  w  niniejszej  sprawie  w  sposób  wyraźny  określono,  że 

kara  umowna  należna  jest  za  opóźnienie  (a  nie  np,  za  niedotrzymanie  czy  przekroczenie 

terminu) nie ma podstaw do uznania, że w świetle art. 473 § 1 1 kc takie postanowienie jest 

sprzeczne z przepisami prawa cywilnego. 

Należy także podkreślić, że samo zastrzeżenie kary umownej, które jak wykazano znajduje 

podstawę prawną w zasadzie swobody umów oraz przepisie art. 473 § 1 kc, odróżnić należy 

od  poszczególnych  stanów  faktycznych,  w  jakich  kara  miałaby  być  egzekwowana.  W 

przytoczonym  wyroku  Krajowej  Izby  Odwoławczej,  w  którym  Izba  powołuje  się  także  na 

wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 2013 r., sygn. akt: 331/12, zauważono, że co do 

zasady,  okolicznością  ograniczającą  zakres  odpowiedzialności  dłużnika  za  nienależyte 

wykonanie zobowiązania polegające na opóźnieniu świadczenia może być także obiektywnie 

istniejąca  i  niezależna  od  niego  przyczyna,  czasowo  uniemożliwiająca  wykonanie 

zobowiązania.  Zatem  pomimo  zastrzeżenia,  że  kara  umowa  naliczana  będzie  z  tytułu 

opóźnienia  wykonawcy  w  wykonaniu  świadczeń  niepieniężnych,  to (...)  z  uwagi  na  fakt,  że 

jest to instytucja kary umownej, a nie zastrzeżenie o charakterze gwarancyjnym, wykonawca 

będzie  mógł  się  zasłaniać  zarzutami,  iż  przyczyną  opóźnienia  były  okoliczności  od  niego 

niezależne. 

W praktyce oznacza to, że każdy przypadek opóźnienia w spełnieniu świadczenia powinien 

być oceniany indywidualnie w zakresie podstaw do naliczenia lub odstąpienia od naliczenia 

kary,  względnie  jej  miarkowania.  Nie  wpływa  to  jednak  na  fakt,  iż  kwestionowane  zapisy 

SIWZ  oraz  umowy  w  zakresie  zastrzeżenia  kary  umownej  za  opóźnienie  w  spełnieniu 

świadczenia  są  sformułowane  prawidłowo  i  mają  podstawę  prawną.  W  tym  kontekście 

wniosek o zmianę zapisów jest bezpodstawny. 

Bio

rąc  pod  uwagę  wskazane  okoliczności  oraz  argumentację,  w  tym  uwzględnienie  części 

zarzutów,  należy  uznać  za  równie  bezzasadny  zarzut  naruszenia  art.  7 ust.  1  PZP.  Zarzut 

ten jest gołosłowny i nieskonkretyzowany, a wobec bezzasadności pozostałych zarzutów nie 

ma żadnych przesłanek uzasadniających twierdzenie, jakoby zamawiający naruszył zasadę 

równości  stron  postępowania,  a  także  z  naruszeniem  zasad  przejrzystości  i 

proporcjonalności. 


Biorąc powyższe pod uwagę, wnoszę jak na wstępie. 

Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła 

Izba ustaliła 

Niniejsze  postępowanie  dotyczy  budowy  i  rozbudowy  drogi  wojewódzkiej  nr  685  wraz  z 

drogowymi  obiektami  inżynierskimi  i  niezbędną  infrastrukturą  techniczną  na  odcinku 

Zabłudów - Nowosady wraz z obejściem m. Trześcianka i m. Narew.  

Ogłoszenie  o  zamówieniu  opublikowano  w  Dzienniku  Urzędowym  Unii  Europejskiej  dnia  7 

października 2017 r. 2017/S 193-395250) 

Odwołujący wnosząc odwołanie w dniu 16 października 2017 roku dotrzymał 10 – dniowego 

terminu  na  wniesienie  odwołania  od  postanowień  Specyfikacji  Istotnych  Warunków 

zamówienia (SIWZ).  

Jak już przedstawiono powyżej odwołanie zawiera następujące zarzuty: 

a) 

art. 7 ust. 1 pzp - 

poprzez przygotowanie i prowadzenie postępowania w sposób nie 

zapewniający zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców oraz 

niezgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości; 

b) 

art. 139 ust. 1 pzp i art. 14 ust. 1 pzp w zw. art. 387 § 1 kc - poprzez zastrzeżenie w 

cz. IV pkt 2 i 3 SIWZ (str. 19) oraz § 2 ust. 3 i 4 wzoru umowy stanowiącego integralną część 

SIWZ,  zbyt  krótkiego,  oznaczonego  konkretną  datą  i  obiektywnie  niemożliwego  do 

dotrzymania  terminu  na  wykonanie  Inwestycji,  nie  tylko  z  punktu  widzenia  aktualnych 

możliwości  technologicznych,  przez  wzgląd  na  specyfikę  robót  budowlanych  objętych 

przedmiote

m  zamówienia,  ale  ponadto  i  przede  wszystkim  z  uwagi  na  brak  możliwości 

wpływu  Wykonawcy  na  faktyczny  termin  zakończenia  postępowania  przetargowego  i 

zawarcia  umowy  w  sprawie  zamówienia  publicznego,  co  czyni  świadczenie  Wykonawcy 

przewidziane  w  umowie  świadczeniem  niemożliwym  co  do  odgórnie  narzuconego  terminu 

zakończenia robót i całego przedmiotu umowy, a ponadto niemożliwym do przewidzenia co 

do faktycznego czasu na ukończenie inwestycji; 

c) 

art. 353.1 KC i art. 483 § 1 kc w zw. z art. 139 ust. 1 pzp oraz art. 29 ust. 1 i 2 pzp - 

poprzez nie sprecyzowanie w części III pkt 13 ppkt 1 lit c), ppkt 7,16) SIWZ, § 6 pkt 3), § 7 

ust.  6,  §  7  ust.  6,  §  7  ust.  15  oraz  §  10  ust.  5  wzoru  umowy,  minimalnego,  technicznie 

uzasadnionego  terminu  na  usuwanie  wad  (termin  uza

leżniony  od  jednostronnej  decyzji 

Zamawiającego),  którego  przekroczenie  powoduje  naliczenie  przez  Zamawiającego 


niewspółmiernie wysokiej kary umownej (§ 9 ust 1 pkt 6) wzoru umowy), czym przekroczono 

granicę  swobody  umów  i  obarczono  wykonawcę  zbyt  dużym  ryzykiem  związanym  z 

nałożeniem  tej  kary  oraz  uchybiono  obowiązkowi  jednoznacznego  i  precyzyjnego  opisu 

przedmiotu zamówienia; 

d) 

art. 353.1 kc 

i art. 483 § 

1 kc w zw. z art. 

139 ust. 1 pzp oraz art. 29 ust. 1 i 

2 pzp  - poprzez ustalenie w cz. IV pkt 

2  i  3  S

IWZ  (str.19)  oraz  §  2  ust.  3  i  4  wzoru 

umowy  odgórnie  narzuconego  terminu  zakończenia  robót  oraz  zakończenia  przedmiotu 

umowy  (nieznanego  co  do  czasu  trwania),  którego  przekroczenie  w  kontekście 

rygorystycznych i wygórowanych kar umownych (przewidzianych wzorem umowy - § 9 ust. 1 

pkt  2,  3,  4,  5,  25)  wygeneruje  prawo  Zamawiającego  do  naliczania  przez  Zamawiającego 

niewspółmiernie  wysokich  kar  umownych,  czym  przekroczono  granicę  swobody  umów  i 

obarczono  wykonawcę  zbyt  dużym  ryzykiem  związanym  z  nałożeniem  tej  kary  oraz 

uchybiono obowiązkowi jednoznacznego i precyzyjnego opisu przedmiotu zamówienia; 

e) 

art. 483 § 1  kc i art. 484 § 2 kc art. 353.1 kc  i  art.  5  kc  w  zw.  z  art.  139  ust.  1  pzp

poprzez zastrzeżenie 

w § 9 ust. 

1 pkt 2 i 3 oraz 

w § 9 ust. 1 pkt 4 i 5 

wzoru umowy uprawnienia Zamawiającego do naliczania de facto podwójnych kary umownej 

za to samo  zdarzenie,  jakim jest  odpowiednio:opóźnienie  w  zakończeniu    realizacji  robót  i 

zakończeniu  realizacji  zamówienia  oraz  przedstawienia  poprawnych  dokumentów 

nie

zbędnych  do  odbioru  końcowego,  co  stanowi  przekroczenie  zasady  swobody  umów, 

zastrzeżenie kar rażąco wysokich, a w konsekwencji jest sprzeczne z zasadami współżycia 

społecznego oraz samą instytucją kary umownej; 

f) 

art.  353.1  kc,  art.  5  kc  i  art.  483  §  1  kc  w  zw.  z  art.  139  ust.  1  pzp  -  poprzez 

zastrzeżenie kar umownych w § 9 ust. 1 pkt 8 i 25 wzoru umowy, których zaliczenie będzie 

zależne od wyłącznej woli Zamawiającego. 

Jak już powyżej przedstawiono w oparciu o zarzuty odwołujący zażądał:  

uwzględnienia niniejszego odwołania; 

dopuszczenie  i  przeprowadzenie  dowodów  z  dokumentacji  postępowania  oraz 

dokumentów wskazanych w treści niniejszego odwołania; 

nakazanie z

amawiającemu dokonania zmian w SIWZ, poprzez zmianę jego zapisów 

w zakresie: 

a) 

zmiany 

treści SIWZ w cz. IV pkt 2 i 3 oraz wystosowanego wzoru umowy w § 2 ust. 2 

i  3  poprzez  wskazanie  zamiast  oznaczonej  dniem/miesiącem/rokiem  daty  zakończenia 

realizacji  robót  (30.09.2019  r.)  i  przedmiotu  umowy  (31.10.2019  r.)  na  okres  realizacji 

zamówienia  liczony  w  miesiącach  od  daty  zawarcia  umowy  o  roboty  budowalne  w 

postępowaniu, tj. minimum 24 miesiące i 25 miesiące (do daty zawarcia umowy); 


b) 

sprecyzowanie terminu minimalnego, technicznie uzasadnionego na usunięcie wad w 

treści w części III pkt 13 ppkt 1 lit c), ppkt 7,16) SIWZ, § 6 pkt 3), § 7 ust. 6, § 7 ust. 6, § 7 

ust.  15  oraz  §  10  ust,  5  wzoru  umowy  -  zawsze  jednak  nie mniej  niż  14  dni  licząc od  dnia 

zgłoszenia wady przez Zamawiającego; 

c) 

zmianę § 9 ust. 1 wzoru poprzez: 

a. 

zastrzeżenie kar umownych za zwłokę zamiast za opóźnienie Wykonawcy; 

b. 

usunięcie z treści § 9 ust. 1 wzoru umowy kar umownych podwójnych, zastrzeżonych 

de facto za to samo zdarzenie - 

to jest usunięcie kary umownej określonej w § 9 ust. 1 pkt 3) 

wzoru umowy oraz kary umownej ok

reślonej w § 9 ust. 1 pkt 5) wzoru umowy; 

c. 

usunięcie  z  treści  §  9  ust.  1  wzoru  umowy  kar  umownych  nieprecyzyjnych,  których 

naliczenie zależy od wyłącznej woli Zamawiającego, tj . kary umownej określonej w § 9 ust. 1 

pkt 8 i pkt 25, a w przypadku gdyby sp

ełnienie tegoż żądania nie było możliwe, Wykonawca 

wnosi o sprecyzowanie w treści wzoru umowy (i SIWZ) konkretnych przypadków naruszeń, 

skutkujących możliwością naliczenia kary umownej we wskazanych przypadkach § 9 ust. 1 

pkt 8 i pkt 25 wzoru umowy. 

Ponadt

o Odwołujący żąda: 

zasądzenia od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kosztów poniesionych z tytułu 

uiszczonego  wpisu  oraz  kosztów  z  tytułu  wynagrodzenia  profesjonalnego  pełnomocnika 

według norm przepisanych. 

Jak  już  wyżej  przedstawiono  odwołanie  zawiera  stosowne  uzasadnienie  co  do  interesu  w 

uzyskaniu zamówienia a co uprawnia do złożenia odwołania w rozumieniu art.179 ust. 1 pzp.   

Zamawiający,  co  przedstawiono  powyżej,  częściowo  uwzględnił  odwołanie  składając 

odpowiedź na odwołanie w dniu 25 października 2017 roku.  

Uczynił to następująco: 

1.  Uznaje  w  części  zarzuty  odwołującego, tj.  zarzuty  sformułowane w  punkcie  III  lit.  b,  c,  d 

oraz f komparycji odwołania i postanawia: 

dokonać  zmiany  treści  SIWZ  w  cz.  IV  pkt  2  i  3  oraz  wzoru  umowy  w  §  2  ust.  2  i  3 

poprzez  wskazanie  w  miejsce  oznaczonej  daty  zakończenia  realizacji  robót  (30.09.2019)  i 

przedmiotu  umowy  (31.10.2019)  odpowiednio  terminów  24  miesięcy  oraz  25  miesięcy  od 

daty zawarcia umowy, 

dokonać zmiany treści części Ill pkt 13 ppkt 1 lit c, ppkt 7 oraz 16 SIWZ, a także § 6 

pkt 3, § 7 ust. 6, § 7 ust. 15 oraz § 10 ust. 5 wzoru umowy, poprzez sprecyzowanie terminu 

minimalnego,  technicznie  uzasadnionego,  na  usunięcie  wad  i  ustalenie,  że  każdorazowo 

termin  ten  nie  może  być  krótszy  niż  14  dni  licząc  od  dnia  zgłoszenia  wady  przez 

zamawiającego, 

dokonać zmiany § 9 ust. 1 pkt 8 wzoru umowy poprzez, nadanie mu treści: 


„za niewykonanie lub nierzetelne wykonanie obowiązków wynikających z zapisów umowy lub 

SIWZ  lub  poleceń  Zamawiającego  /  Kierownika  Zespołu  Nadzoru  /  Inspektora  Nadzoru 

zmierzających  do  wyegzekwowania  od  Wykonawcy  realizacji  obowiązków  wynikających  z 

zapisów  umowy  lub  SIWZ,  w  wysokości  5  000  zł  za  każdorazowe  stwierdzone  uchybienie 

przez Zespół Nadzoru Inwestorskiego / Inspektora Nadzoru / Zamawiającego”, 

dokonać zmiany § 9 ust. 1 wzoru umowy poprzez usunięcie punktu 25. 

2. Wskazuje, iż pozostałe zarzuty odwołującego, jako niezasadne winny podlegać 

oddaleniu, a nadto wnosi o zasądzenie od odwołującego na rzecz Podlaskiego Zarządu Dróg 

Wojewódzkich w Białymstoku kosztów postępowania, w tym kosztów 

zastępstwa prawnego zgodnie z wystawioną fakturą. 

Z powyższego jak  i  oświadczenia złożonego na  rozprawie wynika,  że zamawiający  dokona 

zmian w następstwie częściowego uwzględnienia odwołania.  

Zamaw

iający  uwzględnił  zarzuty  i  żądania  związane  z  pierwotnie  oznaczonymi  co  do  daty 

terminami  zakończenia  robót  jak  i  terminem  zakończenia  zadania  przez  określenie  kolejno 

24 i 25 miesięcy od daty zawarcia umowy.  

Zamawiający  również  uwzględnił  żądania  co  do  zarzutu  nie  określenia  w  umowie  terminu 

minimalnego na usuwanie wad wykonanych robót określając go na 14 dni. 

(  dokonać  zmiany  cz.  IV  pkt  2  i  3  oraz  wzoru  umowy  w  §  2  ust.  2  i  3  przez  wskazanie  w 

miejsce  oznaczonej  daty  zakończenia  realizacji  robót  (30.09.2019)  i  przedmiotu  umowy 

(31.10.2019) odpowiednio terminów 24 miesięcy oraz 25 miesięcy od daty zawarcia umowy, 

dokonać zmiany treści części Ill pkt 13 ppkt 1 lit c, ppkt 7 oraz 16 SIWZ, a także § 6 pkt 3, § 

7  ust.  6,  §  7  ust.  15  oraz  §  10  ust.  5  wzoru  umowy,  przez  sprecyzowanie  terminu 

minimalnego,  technicznie  uzasadnionego,  na  usunięcie  wad  i  ustalenie,  że  każdorazowo 

termin  ten  nie  może  być  krótszy  niż  14  dni  licząc  od  dnia  zgłoszenia  wady  przez 

zamawiającego, dokonać zmiany § 9 ust. 1 pkt 8 wzoru umowy przez, nadanie mu treści: „za 

niewykonanie  lub  nierzetelne  wykonanie  obowiązków  wynikających  z  zapisów  umowy  lub 

SIWZ  lub  poleceń  Zamawiającego  /  Kierownika  Zespołu  Nadzoru  /  Inspektora  Nadzoru 

zmierzających  do  wyegzekwowania  od  Wykonawcy  realizacji  obowiązków  wynikających  z 

zapisów  umowy  lub  SIWZ,  w  wysokości  5  000  zł  za  każdorazowe  stwierdzone  uchybienie 

przez  Zespół  Nadzoru  Inwestorskiego  /  Inspektora  Nadzoru  /  Zamawiającego”,  dokonać 

zmiany § 9 ust. 1 wzoru umowy przez usunięcie punktu 25.) 

W  tym  stanie  rzeczy 

pozostały  co  do  rozpoznania  przez  Izbę  zarzuty  ustanowienia  kar 

umownych za opóźnienie zamiast za zwłokę a takiej zmiany oczekuje odwołujący oraz tzw. 

dublowanie się kar to jest przewidzenie kar dwukrotnie za te same zdarzenia (okoliczności) a 

co 

potwierdził  na  rozprawie  odwołujący  formułując  w  odwołaniu  zarzut  naruszenia  zasady 


swobody  umów  jak  i  nierównego  traktowania  i  zasady  uczciwej  konkurencji  oraz 

proporcjonalności i przejrzystości postępowania. Uwzględniając zarzuty i żądania odwołania 

jak 

i oświadczenie odwołującego złożone na rozprawie  pozostały do rozpoznania przez Izbę 

(zarzuty: art. 7 ust. 1 pzp - 

poprzez przygotowanie i prowadzenie postępowania w sposób nie 

zapewniający zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców oraz 

niezgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości; art. 483 § 1 

kc  i  art.  484  §  2  kc 

art. 353.1kc i art. 5 kc w zw. z art. 139 ust. 1 pzp- poprzez 

zastrzeżenie w § 9 ust.1 pkt 2 i 3 

oraz 

w § 9 ust. 1 pkt 4 i 5 wzoru umowy uprawnienia zamawiającego do naliczania de facto 

podwójnych  kary  umownej  za  to  samo  zdarzenie,  jakim  jest  odpowiednio  :opóźnienie  w 

zakończeniu  realizacji  robót  i  zakończeniu  realizacji  zamówienia  oraz  przedstawienia 

poprawnych  dokumentów  niezbędnych  do  odbioru  końcowego,  co  stanowi  przekroczenie 

zasady swobody umów, zastrzeżenie kar rażąco wysokich, a w konsekwencji jest sprzeczne 

z z

asadami współżycia społecznego oraz samą instytucją kary umownej; art. 353.1 kc, art. 5 

kc i art. 483 § 1 kc w zw. z art. 139 ust. 1 pzp - poprzez zastrzeżenie kar umownych w § 9 

ust.  1  pkt  8  i  25  wzoru  umowy,  których  zaliczenie  będzie  zależne  od  wyłącznej  woli 

Zamawiającego. 

W oparciu o 

powyżej przedstawione zarzuty odwołujący zażądał: uwzględnienia niniejszego 

odwołania;  dopuszczenie  i  przeprowadzenie  dowodów  z  dokumentacji  postępowania  oraz 

dokumentów  wskazanych  w  treści  niniejszego  odwołania;  nakazanie  zamawiającemu 

dokonania zmian w SIWZ, poprzez zmianę jego zapisów w zakresie: zmianę § 9 ust. 1 wzoru 

poprzez:  a. 

zastrzeżenie  kar  umownych  za  zwłokę  zamiast  za  opóźnienie  Wykonawcy;  b. 

usunięcie  z  treści  §  9  ust.  1  wzoru  umowy  kar  umownych  podwójnych,  zastrzeżonych  de 

facto  za  to samo  zdarzenie  - 

to jest usunięcie kary umownej określonej w § 9 ust. 1 pkt 3) 

wzoru umowy oraz kary umownej określonej w § 9 ust. 1 pkt 5) wzoru  umowy; odwołujący 

żąda: zasądzenia od zamawiającego na rzecz  odwołującego kosztów poniesionych z tytułu 

uiszczonego  wpisu  oraz  kosztów  z  tytułu  wynagrodzenia  profesjonalnego  pełnomocnika 

według norm przepisanych).  

Przy  czym  na  rozprawie  odwołujący  nie  cofnął  zarzutów  i  żądań  sprecyzowanych  w 

odwołaniu  i  przedstawionych  we  wstępnej  części  uzasadnienia  wyroku  a  uwzględnionych 

przez  zamawiającego  w  piśmie  z  dnia  25  października  2017  roku.  Niemniej  odwołujący 

oświadczył,  że  sposób  uwzględnienia  zarzutów  i  żądań  przez  zamawiającego 

satysfakcjonuje go 

i nie będzie w związku z ich uwzględnieniem przedstawiał je i uzasadniał.   

Odwołujący  jak  i  zamawiający  przedstawiając  na  rozprawie  argumentację  ograniczyli  się 

tylko i wyłącznie do zarzutów i żądań nie uwzględnionych przez zamawiającego w piśmie z 

dnia 25 

października 2017 roku. I tak w szczególności. 


Zamawiający  wyjaśnił,  że w  odpowiedzi  na  odwołanie jest  zapowiedź  zmian, które  zostaną 

uwzględnione w SIWZ.  

Odwołujący podtrzymuje odwołanie w całości  w  związku z tym, że obowiązuje jego  termin 

na wniesienie odwołania, a zamawiający dokona zgodnie z zapowiedzią zmian w SIWZ. Nie 

mniej  chciałabym  dokonać w  oparciu o  podniesione zarzuty  odwołania ewentualnej korekty 

żądań  ale  znając  stanowisko  zamawiającego,  co  do  kar  umownych  za  zwłokę,  bo  z  treści 

pisma wynika, że nadal będą to kary za opóźnienie a nie za zwłokę.  

Zamawiający  na  rozprawie  odpowiadając  na  pytanie  odwołującego  nie  rozszerzył  zakresu 

uwzględnienia odwołania. Stwierdził miedzy innymi, „że jest różnica co do odpowiedzialności 

z tytułu kar umownych w sytuacji zwłoki i opóźnienia, zasadnicza mieści się w kwestii winy 

wykonawcy.  Niemniej  oświadcza,  że  nie  widzi  możliwości  zamiany  opóźnienia  na  zwłokę, 

j

est  to  kwestia  wyboru  zamawiającego,  a  nie  przeszkód.  Zaznacza,  że  inwestycja  jest 

finansowana ze środków unijnych i w związku z tym odpowiedzialność za opóźnienie lepiej 

zabezpiecza  interes  zamawiającego.  Ja  zwracam  uwagę,  że  zarzutami  odwołania  były 

prze

de  wszystkim  również  ustalone  co  do  dat  terminy  zakończenia  robót  i  zamówienia  w 

związku  z  tym  uważam,  że  jeżeli  uwzględniliśmy  w  tym  zakresie  zarzut  jak  i  żądanie  i 

określiliśmy termin realizacji w m-cach od daty podpisania umowy to wykonawca nie ponosi 

j

uż  takiego  ryzyka  zapłaty  kar  jak  w  sytuacji  gdyby  termin  realizacji  był  określony  datą. 

Chodzi  o  zabezpieczenie  interesu  zamawiającego  w  związku  z  uzyskiwaniem  środków 

unijnych. Pojęcia zwłoki i opóźnienia są równoważnymi chociaż nie w kontekście znaczenia i 

mogą być stosowane zamiennie. Ponadto podkreślam, że gdyby zamieniono opóźnienie na 

zwłokę to ciężar dowodu przerzucony byłby na zamawiającego. Jeszcze raz podkreślam, że 

cała  waga  odwołania  dotyczy  kwestii  określenia  terminu  realizacji.  Co  uwzględniliśmy  w 

pełnym  zakresie.  Też  stwierdzam,  że  brak  orzeczeń  SN  czy  też  KIO,  które  by  dawały 

podstawy  do  wysuwania  takich  żądań  jakie  znajdują  się  w  odwołaniu  w  zakresie  zamiany 

opóźnienia na zwłokę”.  

Z  kolei  co  do  wprowadzenia  dwóch  pojęć  wykonania  zamówienia  to  jest  „zakończenia 

realizacji  robót”  i  „zakończenia  realizacji  zamówienia”  to  zamawiający  wyjaśnił  między 

innymi.  

„Zamawiający  a  w  jego  imieniu  naczelnik  ds.  przygotowania  i  realizacji  inwestycji  wyjaśnia 

okoliczności i potrzebę wprowadzenia dwóch pojęć zakończenia zamówienia tj. zakończenia 

realizacji  robót  i  zakończenia  realizacji  zamówienia,  pierwsze  następuje  przez  wpisy  do 

dziennika  budowy  kierownika  budowy  i  inspektora  nadzoru,  a  drugie  ko

ńczy  się 

przekazaniem dokumentów, odbiorem ostatecznym”.  

„Odwołujący te terminy rozumie w sposób identyczny”.  


„Odwołujący  w  jego  imieniu  radca  prawny  podtrzymuje  wszystkie  zarzuty  ale  biorąc  pod 

uwagę,  że  zamawiający  postąpi  zgodnie  z  odpowiedzią  to  odnoszę  się  do    zarzutów 

nieuwzględnionych a zawartych w odwołaniu”. 

„Przede wszystkim żądamy kary za zwłokę, potem obniżenia a na koniec wykreślenie”.   

„Pełnomocnik zamawiającego radca prawny przede wszystkim odnosząc się do  wystąpienia 

pełnomocnika  odwołującego  oraz  podtrzymując  argumentację  z  odpowiedzi  na  odwołanie  

stwierdzam, że nie ma w odwołaniu żądania obniżenia kar jak to czyni odwołujący dzisiaj z 

1% do 0,13% Ponadto powołując się na orzeczenia SN to wynika z niego, że kary  do 2% nie 

są  karami  wygórowanymi.  Co  do  tego,  że  1  m-c  między  zakończeniem  robót,  a 

zakończeniem  zamówienia  to  za  mało  to  chciałbym  zauważyć,  że  to  była  propozycja 

odwołującego odnosiła się do 24 i 25 m-cy, więc aktualne twierdzenie, że odstęp czasowy 1 

m-

ca  jest  zbyt  mały  świadczy  o  braku  konsekwencji.  Stwierdzam,  że  właściwie  to  nie  ma 

górnej  wysokości  kar  umownych  ale  zauważam,  że  jest  miarkowanie  kar  przez  sąd,  a  od 

czerwca  może  to  czynić  również  sam  zamawiający.  Co  do  dublowania  kar  za  tę  samą 

czynność to inną czynnością jest zakończenie robót, a inną zakończenie zamówienia, zarzut 

te nie był co prawda teraz formułowany ale wynika z odwołania przy czym na to odniesienie 

do  sugerowania,  że  dostarczenie  dokumentów  i  dostarczenie  poprawionych  dokumentów 

oraz  karanie  odrębnie  za  opóźnienie  w  tych  czynnościach  jest  dublowaniem  kar,  nie 

zgadzam się z tym poglądem bo jest to kolejna czynność w innych terminach i nie mogą one 

nastąpić z samej istoty rzeczy łącznie w tym  samym terminie, może wystąpić jedna, może 

wystąpić  druga  ale  nie  łącznie.  W  tym  miejscu  uzupełnia  naczelnik  ds.  przygotowania 

inwestycji dokumenty, które mają być gotowe na zakończenie zamówienia to one w dużym 

stopniu są one przygotowywane w trakcie budowy ale nie dopiero po jej zakończeniu  np. z 

gestorami sieci trze

ba uzgadniać na bieżąco w trakcie realizacji robót tzw. kolizje sieciowe i 

to jest przebudowywane przez robotami zasadniczymi. Też część dokumentów tj. protokoły 

badań  i  sprawdzeń,  tabele  rozliczeniowe,  geodezja  są  przygotowywane  w  trakcie  realizacji 

budow

y, w tym dziennik budowy który prowadzi się na bieżąco”.  

„W  głosie  końcowym  pełnomocnik  odwołującego  radca  prawny  podtrzymuje  stanowisko 

zawarte  w  odwołaniu  i  prezentowane  dzisiaj  na  rozprawie.  Podkreśla,  że  między  stronami 

obowiązuje swoboda umów, a zamawiający swoim stanowiskiem prezentowanym zwłaszcza 

na rozp

rawie chce uniknąć ciężaru dowodzenia ustanawiając dla siebie instytucję opóźnienia 

a  nie  zwłoki  przy  dochodzonych  karach  od  wykonawcy.  Należy  mieć  na  uwadze  wielkość 

zamówienia na poziomie 170 mln zł  oraz aktualnie po uwzględnieniu  w części odwołania 24 

przypadków podstaw do naliczenia kar. Jeżeli chodzi o zarzut zamawiającego, że odwołanie 

nie obejmowało obniżenia kar to jest  to  żądanie a nie zarzut, którym  związana jest Izba,  a 

związane jest to także ze stanowiskiem zamawiającego tj. też uwzględnieniem odwołania co 

do  rozumienia  znaczenia  terminu  wykonania  zamówienia    z  daty  na  czas  od  zawarcia 


umowy. Też chciałabym zwrócić uwagę na problem z zakupem kruszywa, które na Podlasiu 

nie  występuje  i  musi  być  przywożone  ze  Śląska,  a  też  znaczenie  ma  globalna  realizacja 

remontu  sieci  kolejowych.  Twierdzę,  że  co  również  zamawiający  przyznał,  że  czym  innym 

jest  opóźnienie  a  czym  innym  zwłoka,  gdzie  muszą  nam  udowodnić  zawinienie.  Co  do 

podwójności  kar  to  nie  chodzi  o  ilość  dokumentów,  a  o  fakt,  że  są  to  kary  za  te  same 

zdarzenia  bo  brak  dokumentów  jest  jednoznaczny  z  nieprzedłożeniem  tych  dokumentów 

czyli  brakiem  ich  uzupełnienia.  tak  samo  przy  terminie  zakończenia  robót  bo  termin 

zakończenia  robót  ma  wpływ  bezpośredni  na  zakończenie  zamówienia.  Ja  uważam,  że 

termi

n zakończenia robót pokrywa się z terminem zakończenia zamówienia, sięga tak samo 

od  początku,  czasookres  różni  się  1  m-cem  przy  końcówce  bowiem  termin  zakończenia 

robót  wpływa  bezpośrednio  na  termin  zgromadzenia  dokumentów.  Przy  teoretycznym 

przekroczeniu 

30 dni terminu zakończenia robót automatycznie mamy karę za przekroczenie 

terminu    zakończenia  zamówienia.  Wnosi  o  zasądzenie  kosztów  postępowania 

odwoławczego, nie wnosi o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego”.  

Z  kolei  zamawiający  „W  głosie  końcowym  pełnomocnik  zamawiającego  radca  prawny 

podtrzymuje  stanowisko  zawarte  w  odpowiedzi  na  odwołanie  oraz  prezentowane  na 

rozprawie  wnosząc  o  oddalenie  odwołania  w  zakresie  nieuwzględnionym.  Odwołujący 

powołuje się na swobodę umów, która funkcjonuje w granicach określonych prawem, którego 

to  odwołujący  nie  wykazał  tj.  przekroczenia  granic  określonych  prawem.  Jeszcze  raz 

podkreślam,  że  w  odwołaniu  nie  było  zarzutów  co  do  limitu  kar  czy  też  obniżenia  tj. 

wysokości  kar.  Odwołanie  nie  przewidywało  takich  zarzutów,  a  odnosiło  się  do 

wygórowanych kar w kontekście zbyt krótkiego terminu. Ja odnoszę wrażenie, że odwołujący 

z góry zakłada, że nie wykona umowy mimo, że sam terminy zaproponował, a zamawiający 

przyjął.  Co  do  dublowania  kar  czym  innym  jest  np.  dostarczenie  dokumentów  w 

wyznaczonym  terminie,  a  czym  innym  dostarczenie  poprawionych  lub  uzupełnionych 

dokumentów dla którego odrębnie wyznacza się termin. Racjonalność podejścia uważam, że 

jest po stronie zamawiającego natomiast kwestia dostarczenia kruszywa to nie jest problem 

samego  jego  dostarczenia  tylko  ceny.  coraz  częściej  wykonawcy  w  tym  odwołujący 

wygrywają  przetargi  a  nie  podpisują  umowy  z  przyczyn    czy  to  braku  koparek  czy  ludzi  tj. 

niemożności wykonania zamówienia przez konkretnego wykonawcę ponieważ a dużo innych 

kontraktów  do  wykonania.  Jednocześnie  podkreślam  sprzeczność  stanowiska  w  zakresie 

naliczenia kar gdzie z jednej strony rozróżnia odwołujący jako odrębne  terminy zakończenia 

zamówienia  i  zakończenia  robót  a  jednocześnie  kwestionuje  odrębne  naliczenie  kar  za  te 

terminy.  Uzupełniająco  naczelnik  zamówień  publicznych  uważam,  że  stanowisko 

odwołującego  wyraża  się  brakiem  konsekwencji  bo  z  jednej  strony  podnosi,  iż  kary  są 

nieprecyzyjnie  określone  tj.  za  jakie  zdarzenia,  a  z    drugiej  strony  podnosi,  że  jest  ich  za 


dużo czyli przyznaje, że są za konkretne zdarzenia. Jeżeli chodzi o opady atmosferyczne to 

uważam, że aktualna pora roku jest okresem gdzie te opady należy traktować jako normalne, 

przypisane do danej pory roku czym powinien się liczyć wykonawca. Jeżeli chodzi o kwestie 

pojęć zakończenie robót i zakończenie zamówienia to jest to efekt wniosków wykonawców i 

byłam  ostatnio  na  spotkaniu  zarządów  gdzie  potwierdzono  mi  operowanie  takimi  dwoma 

pojęciami  dla  zakończenia  inwestycji.  Uważam,  że  rozdzielenie  tych  zdarzeń  sprzyja 

wykonawcom, którzy interweniowali, że łączenie terminu zakończenia robot z zakończeniem 

zamówienia  tj.  przekazaniem  pełnej  dokumentacji  jest  dla  nich  utrudnieniem  i  chcieli 

rozdzielenia tych terminów”. 

Izba zważyła  

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie. 

Izba  o

ceniając  zgromadzony  w  tej  sprawie  materiał  dowodowy,  na  podstawie 

przeprowadzonych  na  rozprawie  dowodów  z  SIWZ  oraz  złożonych  wyjaśnień  i  oświadczeń 

stron, 

nie  znalazła  podstaw  do  rozszerzenia  odpowiedzialności  regulowanej  co  do  zasady 

artykułem 471 kodeksu cywilnego. Zgodnie z jego postanowieniami dłużnik obowiązany jest 

do naprawienia szkody  

wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, 

chyba  że  niewykonanie lub  nienależyte  wykonanie  jest  następstwem  okoliczności,  za  które 

dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Oczywiście należy mieć na względzie treść art.473 § 1 

k.c.

, który dopuszcza umowne rozszerzenie odpowiedzialności dłużnika, co następuje przez 

umowę co oznacza porozumienie stron czyli inaczej zgodną wolę stron. W zaistniałej sytuacji  

to  jest 

w  związku  z  podniesionym  zarzutem  przeciw  ustanowionym  w  §  9  wzoru  umowy 

karom    umownym 

za  opóźnienie  nie  spełniła  się  przesłanka  z  art.473§  1  k.c.  to  jest  o 

przyjęciu  przez  dłużnika  rozszerzonej  odpowiedzialności.  Wręcz  przeciwnie  ustalona  we 

wzorze  umowy  rozszerzona  odpowiedzialność  została  objęta  zarzutem  i  żądaniem 

odwołania  powyżej  zacytowanym.  Izba  rozpoznając  ten  zarzut  wzięła  pod  uwagę  prawo 

wykonawcy  do  równego  traktowania  z  zamawiającym  jak  i  uczciwej  konkurencji  jako 

podmiotu  prawa  cywilnego  zobowiązanego  do  wykonania  w  tym  należytego  wykonania 

umowy  (art.7  ust.1  pzp)

.    Okoliczność,  że  to  zamawiający  formułuje  postanowienia  wzoru 

umowy nie oznacza, że ma prawo czynić to w sposób bezwzględnie obowiązujący i przy tym 

mogący  nadużywać  równowagę  stron  (zamawiający  –  wykonawca).  W  prawie  cywilnym 

p

odstawową  formą  odpowiedzialności  dłużnika  jest  jej  uksztaltowanie  na  zasadzie 

obowiązku należytej staranności, co wynika z treści art. 472 k.c. zgodnie z którym jeżeli ze 

szczególnego  przepisu  ustawy  albo  z  czynności  prawnej  nie  wynika  nic  innego,  dłużnik 

odpowiedzialny jest za nie

zachowanie należytej staranności. Izba na rozprawie w związku z 


odstępstwem  od  tej  zasady  w  §  9  wzoru  umowy  i  wywiedzeniem  na  tej  podstawie  zarzutu 

odwołania  oraz  żądaniem  ustalenia  kar  umownych  na  zasadzie  zwłoki  a  nie  opóźnienia, 

skierowała pytanie do zamawiającego. Pytanie Izby skierowane do zamawiającego miało na 

celu  wskazanie  przez  niego 

podstaw  czy  też  okoliczności,  które  przyczyniły  się  do 

umownego  rozszerzenia  odpowiedzialności  wykonawcy,  na  co  zresztą  pozwala 

przywoływany  już  powyżej  art.473  §  1  kodeksu  cywilnego.  Według  oświadczeń 

zamawiającego  nie  znajduje  on  podstaw  aby  po  jego  stronie  leżał  ciężar  obowiązku 

wykazania 

wykonawcy 

braku 

należytej 

staranności, 

skoro 

może 

rozszerzyć 

odpowiedzialność  wykonawcy  na  sytuacje,  za  które  nie  ponosi  zwyczajnie  wykonawca 

odpowiedzialn

ości a obowiązek dyscypliny finansowej wręcz narzuca takie rozwiązania. Izba 

odmiennie  od  zamawiającego  ocenia  zaistniały  w  sprawie  stan  rzeczy  uznając,  że  interes 

publiczny  nie  nakazuje 

rozszerzenia  odpowiedzialności  do  okoliczności  niezależnych,  od 

wykon

awcy  czyli  poza  wymóg  należytej  staranności  wykonawcy.  Bowiem  wymóg 

odpowiedzialności za skutki zdarzeń na które wykonawca nie ma wpływu powoduje po jego 

stronie 

konieczność  poniesienia  dodatkowych  kosztów  np.  ubezpieczenia  ryzyk  co  podnosi 

koszty  zamówienia  albo  ryzyko  likwidacji  czy  wręcz  upadłości.  Natomiast  z  uwagi  na 

charakter  przedmiotu  zamówienia  to  jest  roboty  budowlane  (przebudowa  i  budowa  drogi) 

oraz  z  materiału  sprawy  wynika,  że  zamawiający  wyposażony  jest  w  szereg  instytucji 

formalnych  jak  i  pra

wnych,  które  zabezpieczają  jego  interes  to  Zespól  Nadzoru,  Inspektor 

Nadzoru również sam Zamawiający (§ 9 ust.1 pkt 8 wzoru umowy) Rady Budowy (§ 21 ust.5 

wzoru umowy) jak również prowadzenie dokumentacji budowy np. dziennik budowy - art.22 

pkt  2 

ustawy  z  dnia 7 lipca  1994 roku Prawo budowlane (Dz.U.  j.t.  2017 poz.1332  z  późn. 

zm.)  zwanej  dalej  „prawem  budowlanym”.  W  ocenie  Izby  w  przedmiotowej  sprawie 

zamawiający  nie  wykazał,  że  po  jego  stronie  wystąpiły  przesłanki  aby  skutecznie  mógł 

zastrzec  odp

owiedzialność  przekraczającą  zwykły  jej  zakres  to  jest  zakres  należytej 

staranności.  W  ocenie  Izby  odwołujący  zasadnie  podniósł  argumentację  co  do  naruszenia 

postanowieniami § 9 wzoru umowy w zakresie kar umownych na zasadzie opóźnienia a nie 

zwłoki postanowienia art. 353

kodeksu cywilnego. Zgodnie 

z przywołanym artykułem strony 

zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść 

lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie lub zasadom współżycia 

społecznego.  W ocenie Izby  stosunek  umowny  jakim jest  umowa o roboty  budowlane jest 

stosunkiem  przede  wszystkim  ścisłe  regulowanym  przez  prawo  administracyjne  jakim  jest 

ustawa prawo budowlane

. W związku z tym jest on poddany szeregu reżimom normującym 

sprawy projektowania, budowy, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych oraz określając 

zasady  działania  organów  administracji  publicznej  w  tych  dziedzinach,  czyli  regułom 

mającym charakter władczy a nie cywilnoprawny. Tak więc inwestor jakim jest zamawiający 

posiada  ochronę  interesów  publicznych  przez  prawo  budowlane  będące  prawem 


administracyjnym

, które w znaczącym stopniu reguluje stosunek zobowiązaniowy jakim jest 

umowa  o  roboty  budowlane. 

W  tym  kontekście  obciążanie  wykonawcy  na  zasadzie 

opóźnienia obarcza z jednej strony jego działalność nadmiernym ryzykiem a z drugiej strony 

zamawiającego  naraża  na  dodatkowe  koszty  wynikające  z  potrzeby  ubezpieczenia  tych 

ryzyk 

przez  wykonawcę.  Z  kolei    zamawiający  zgodnie  z  wzorem  umowy  ma  zgodę 

wykonawcy  na  potr

ącanie  z  wynagrodzenia  wykonawcy  kar  umownych  z  prawem 

dochodzenia  odszkodowania  uzupełniającego  gdy  kary  umowne  nie  pokrywają  poniesionej 

szkody 

(§ 9 ust.3 wzoru umowy).  Jak również zaplata kary umownej nie zwalnia wykonawcy 

z  obowiązku  ukończenia  robót  lub  jakichkolwiek  innych  obowiązków  i  zobowiązań 

wynikających z umowy (§ 9 ust.3 wzoru umowy). W ocenie Izby okoliczność regulacji umowy 

o  roboty  budowlane  w 

znaczącym  zakresie  przez  prawo  administracyjne  jakim  jest  prawo 

budowlane  jak  i  przykładowo  wymienione  obowiązki  wykonawcy  ustalone  w  umowie  oraz 

uwzględniając  argumentację  zamawiającego  co  do  podstaw  przyjęcia  odpowiedzialności 

rozszerzonej  spełnia się  w  szczególności  przesłanki  z  art.  5 kodeksu cywilnego.  Zgodnie z 

tym  przepisem  nie  można  czynić  ze  swego  prawa  użytku,    który  by  był  sprzeczny  ze 

społeczno  -  gospodarczym  przeznaczeniem  tego  prawa  lub  zasadami  współżycia 

społecznego.  Takie  działanie  lub  zaniechanie  uprawnionego  nie  jest  uważane  za 

wykonywanie  prawa  i  nie  korzysta  z  ochrony. 

W  przedmiotowej  sprawie  okoliczność,  że  to 

zamawiający  ustanawia  wzór  umowy  nie  oznacza,  że  może  jednostronnie  narzucać 

uciążliwą  regulację  obowiązków  po  stronie  przeciwnej.  Zamawiający  przerzucając 

rozszerzoną odpowiedzialność na wykonawcę zwalnia się z obowiązku udowodnienia braku 

należytej  staranności,  nie  wykazując  podstawy  do  jej  rozszerzenia  np.  ze  szczególnych 

okoliczności  świadczenia  umownego.  Takie  jednostronne  ustanawianie  warunków  umowy 

nie  stanowi  realizacji  swobody  zawierania 

umów a wręcz ją narusza ustanawiając przywilej 

dyktowania  warunków  tylko    po  jednej  stronie  w  tym  przypadku  zamawiającego.  W  tym 

stanie  rzeczy  Izba  uwzględnia  zarzut  i  żądanie  odwołującego  co  do  postanowień 

dotyczących kar umownych nakazując zmianę z opóźnienia na zwłokę zgodnie z sentencja 

wyroku.   

Izba  nie  uwzględnia  odwołania  w  zakresie  zarzutu  i  żądania  tzw.  dublowania  kar  to  jest 

dwukrotnie stosowanych kar za to samo zdarzenie 

w zakresie § 9 ust. 1 pkt 2 i 3 oraz pkt 4 i 

pkt  5  wzoru  umowy.  W  tym  zakresie  Izba  podziela 

argumentację  i  stanowisko 

zamawiającego  przedstawione powyżej  a wynikające  z  odpowiedzi  na  odwołanie  z  dnia 25 

października  2017  roku  jaki  z  oświadczeń  złożonych  przez  zamawiającego  na  rozprawie. 

Bowiem  zarówno  z  umowy  jak  i  wyjaśnień  oraz  oświadczeń  stron  na  rozprawie  wynika,  że 

odrębnymi zdarzeniami przewidzianymi umową są „zakończenie realizacji robót” i odrębnym 

zdarzeniem 

jest  „zakończenie  realizacji  zamówienia”,  ponieważ  inny  jest  ich  zakres  i 

obowiązki  wynikające  dla  wykonawcy.  Ponadto  są  to  zdarzenia  przewidziane  w  odrębnym 


czasie  to  jest 

dla  zakończenia  realizacji  robót  w  terminie  24  miesięcy  od  daty  zawarcia 

umowy    i 

dla  zakończenia  realizacji  zamówienia  w  terminie  25  miesięcy  od  daty  zawarcia 

umowy.    Z 

kolei  również  odrębnymi  zdarzeniami  w  kontekście  postanowień  umowy  jest 

naruszenie  terminu  dostarczenia  dokumentów  do  odbioru  ostatecznego  (§  9  ust.  1  pkt  4)  i 

odrębnym  zdarzeniem  jest  opóźnienie  w  dostarczeniu  poprawionych  i  uzupełnionych 

dokumentów  do  odbioru  ostatecznego  (§  9  ust.  1  pkt  5).  Tym  bardziej  jak  podkreślił 

zamawiający odwołujący nie kwestionuje definicji tychże pojęć (zakończenie realizacji robót 

a  zakończenie  realizacji  zamówienia  jak  i  pojęcia  dokumentów  do  odbioru  ostatecznego), 

które są zdefiniowane w umowie jako odrębne pojęcia umowne (np. § 7 wzoru umowy). W 

związku z powyższym w tym zakresie Izba oddaliła odwołanie zgodnie z sentencją wyroku. 

W związku z uwzględnieniem  przez zamawiającego zarzutów i żądań opisanych powyżej a 

wynikających  z  odpowiedzi  na  odwołanie  z  dnia  25  października  2017  roku  Izba  na  mocy 

art.186  ust.4  a 

w  związku  z  art.186  ust.3  a  pzp  w  tej  części  umorzyła  postępowanie  nie 

rozpoznając tych zarzutów co do których odwołujący mimo, że ich nie wycofał stwierdził, że 

jest usatysfakcjonowany stanowiskiem zamawiającego, zgodnie z sentencja wyroku. 

O kosztach orzeczono stosownie do wyniku sprawy zgodnie z art. 192 ust.9 i 10 ustawy oraz § 

3 pkt 1 w związku z § 5 ust.2 pkt 1) Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 

2010r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów 

w  postępowaniu  odwoławczym  i  sposobu  ich  rozliczania  (Dz.  U.  2010r.  nr  41  poz.238  zm. 

Dz.U. 2017r.) zaliczając uiszczony wpis przez odwołującego w kwocie 20.000,00 zł. w koszty 

postępowania odwoławczego i zasądzając od zamawiającego  na rzecz odwołującego kwotę 

.000,00  złotych  jako  koszty  obejmujące  uiszczony  wpis  odwołującego.  Odwołujący  nie 

przedstawił  rachunku  tytułem  zastępstwa  procesowego,  rezygnując  do  protokołu  z  jego 

zasądzenia. 

Przewodniczący:      …………………………….