KIO 1681/17 WYROK dnia 28 sierpnia 2017 r.

Sygn. akt: KIO 1681/17 

WYROK 

z dnia 28 sierpnia 2017 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:     Aneta Mlącka 

Protokolant:             Mateusz Zientak 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  25  sierpnia  2017  r.  w  Warszawie 

odwołania 

wniesionego do 

Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 11 sierpnia 2017 r. przez 

Wykonawcę  I.  C.  sp.  z  o.  o.  ul.  (…)  w  postępowaniu  prowadzonym  przez  Zamawiającego 

Polskie Sieci Elektroenergetyczne Spółka Akcyjna ul. (…) 

orzeka: 

uwzględnia  odwołanie  i  nakazuje  Zamawiającemu  unieważnienie  czynności 

odrzucenia  oferty  Odwołującego  oraz  dokonanie  powtórzenia  czynności  badania  i 

oceny ofert z udziałem oferty Odwołującego  

kosztami postępowania obciąża Zamawiającego Polskie Sieci Elektroenergetyczne 

Spółka Akcyjna ul. (…) i 

zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  15000  zł  00  gr 

(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego I. C. 

sp. z o.o. ul. (

…) tytułem wpisu od odwołania,  

.2. zasądza od Zamawiającego Polskie Sieci Elektroenergetyczne Spółka Akcyjna ul. 

(…)  na  rzecz  Odwołującego  I.  C.  sp.  z  o.o.  ul.  (…) kwotę  15000 zł  00  gr  (słownie: 

piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy)  stanowiącą  koszty  postępowania 

odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania. 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  - 

Prawo  zamówień 

publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 2164 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od 

dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący:      ……………………….. 

Sygn. akt: KIO 1681/17 

UZASADNIENIE 

Zamawiający  Polskie  Sieci  Elektroenergetyczne  S.A.  prowadzi  postępowanie  w  trybie 

przetargu  nieograniczonego 

którego  przedmiotem  jest  „Świadczenie  usług  utrzymania 

czystości na terenie siedzib Centrali i Oddziałów P. S.A.”. 

Ogłoszenie  o  zamówieniu  ukazało  się  30  marca  2017  roku  w  Dzienniku  Urzędowym  Unii 

Europejskiej pod numerem 2017/S 063-118831  

Odwołujący  wniósł odwołanie i  zarzucił Zamawiającemu naruszenie art. 7 ust. 1 i 3 ustawy 

Prawo  zamówień  publicznych  poprzez  naruszenie  zasad  zachowania  uczciwej  konkurencji 

oraz  równego  traktowania  wykonawców;  art.  89  ust,  1  pkt  6  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych  poprz

ez  odrzucenie  oferty  Odwołującego  jako  zawierającej  błędy  w  obliczeniu; 

art.  91  ust  1  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  poprzez  wadliwy  wybór  oferty 

najkorzystniejszej. 

Odwołujący  wniósł  o  uchylenie  czynności  wyboru  oferty  najkorzystniejszej;  uchylenie 

czy

nności  odrzucenia  oferty  Odwołującego,  nakazanie  Zamawiającemu  powtórzenia 

czynności  badania  i  oceny  ofert  oraz  wyboru  oferty  najkorzystniejszej,  tj.  oferty 

Odwołującego. 

Zamawiający  załączył do Części lII SIWZ Wzór nr 5: „Tabelę cen jednostkowych i  wartości 

czynników cenotwórczych przyjętych do wyceny prac opisanych w SIWZ.", którą Wykonawcy 

mieli wypełnić i zgodnie z zapisami Części I SIWZ, Rdz. XII pkt 9 lit. g), dołączyć do oferty. 

Dla  Pakietu  VI  wzór  tabeli  stanowił  Załącznik  nr  5  f).  W  tabeli  w  kolumnie  „F" Wykonawcy 

mieli  podać  obowiązującą  stawkę  podatku  VAT,  wyrażoną  w  procentach,  właściwą  dla 

czynności opisanych w poszczególnych wierszach tabeli. 

Odwołujący  dołączył  do  oferty  wypełniony  wzór  tabeli  dla  Pakietu  VI  (strona  49  oferty),  w 

której wskazał w kolumnie „F" odpowiednie jego zdaniem stawki podatku VAT.  

Zamawiający zwrócił się do Wykonawcy na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy Pzp z prośbą o 

wyjaśnienie  treści  złożonej  oferty  w  zakresie  wskazanych  przez  Zamawiającego  usług, 

wymienionych w poz. V

I, VII, VIII, IX, X, XII, XIII, XIV, tj. o podanie dla usług wskazanych w 

wyżej  wymienionych  pozycjach  kodu  PKWiU  oraz  podstawę  prawną  zastosowania  stawki 

podatku VAT w wymiarze wskazanym  w ofercie. Jednocześnie Zamawiający zwrócił się do 

Ośrodka Klasyfikacji i Nomenklatur Urzędu Statystycznego w Ł. o wskazanie klasyfikacji dla 

wymienionych usług. 

Wykonawca w odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego przesłał wyjaśnienia, w których dla 

pozycji XIV: „Czyszczenie daszków nad wejściem do budynków (2 szt - 12m²)" wskazał jako 

prawidłową  stawkę  podatku  VAT  w  wymiarze  23%.  Wykonawca  wyjaśnił,  że  „usługa 

sprzątania części wewnętrznej, która podlega opodatkowaniu podstawową stawką VAT 23%, 

gdyż  przepisy  ustawy  o  VAT  nie  przewidują  w  tym  zakresie  możliwości  zastosowania 

o

bniżonej stawki VAT, ani zwolnienia z podatku (XII-XIV)”. Wykonawca zaklasyfikował zatem 

„Czyszczenie  daszków  nad  wejściem  do  budynków"  do  rodzaju  usług  wewnętrznych. 

Wykonawca  podkreślił  ponadto,  że  przedmiotowe  świadczenia  należy  rozliczyć  w  sposób 

odrębny,  gdyż  brak  jest  wystarczających  podstaw  do  ich  wspólnego  opodatkowania  i 

powtórnie  wskazał  jako  prawidłową  23%  stawkę  podatku  VAT  dla  usług  wymienionych  w 

punktach XII-XIV. 

Zdaniem Zamawiającego jest to błędna klasyfikacja, gdyż świadczenie usługi mycia daszków 

nad wejściem do budynków odbywa się na zewnątrz.  

Urząd  Statystyczny  w  Ł.,  udzielając  odpowiedzi  na  pytanie  Zamawiającego  wskazał,  że: 

usługi  sprzątania  terenów  zewnętrznych  w  okresie  letnim  i  zimowym,  usuwanie  i  wywóz 

śniegu,  czyszczenie  daszków  nad  wejściem  do  budynków,  mieszczą  się  w  grupowaniach: 

PKWiU 81.29.12.0 „Usługi zamiatania śmieci i usuwania śniegu."  

Z  powyższych  względów  Zamawiający  przyjął,  że  prawidłową  stawką  podatku  VAT  będzie 

stawka w wysokości 8%.w konsekwencji Zamawiający uznał, że Wykonawca wskazując dla 

pozycji  XIV  (pakiet  VI  - 

dotyczący  świadczenia utrzymania czystości  na  terenie Oddziału w 

Radomiu): 

„Czyszczenie  daszków  nad  wejściem  do  budynków  (2  szt-  12  m²)"  stawkę 

podatku  VAT  23%  określił  ją  nieprawidłowo,  w  związku  z  czym  popełnił  błąd  w  obliczeniu 

ceny oferty, zaś jego oferta zgodnie z art. 89 ust 1 pkt 6) ustawy Pzp podlega odrzuceniu. 

Odwołujący  nie  zgodził  się  ze  stanowiskiem  Zamawiającego.  Zdaniem  Odwołującego,  w 

stosunku do przedmiotowej usługi zastosowanie znajduje podstawowa stawka podatku VAT, 

gdyż  usługa  ta  mieści  się  w  zakresie  tzw.  usług  wewnętrznych.  Również  usługi  dotyczące 

utrzymania czystości zewnętrznych części obiektów i budynków co do zasady mieszczą się 

grupowaniach  PKWiU,  dla  których  ustawodawca  podatkowy  nie  przewidział  możliwości 

stosowania obniżonej stawki VAT (w szczególności są to usługi z zakresu PKWiU 81.22.12.0 

„Usługi sprzątania specjalistycznego”). W ocenie Odwołującego, błędnym jest uznanie przez 

Zamawiającego,  że  skoro  świadczenie  usługi  czyszczenia  daszków  nad  wejściem  do 

budynków odbywa się na zewnątrz, to należy je zakwalifikować do kategorii usług zamiatania 

śmieci i usuwania śniegu. Taka teza jest w sposób oczywisty niezgodna z zakresem, który 

obejmuje  przedmiotowe  grupowanie.  Jak  wynika  z  opisu  grupowania  PKWiU  81.29.12.0

mieszczą się w nim wyłącznie usługi, które dotyczą usuwania śniegu i lodu,  w tym z dachu 

budynku. 

Tego rodzaju usługi zostały jednak w warunkach zamówienia wymienione w innej 

pozycji  formularza  (por.  pkt.  IX),  co  tym  ba

rdziej  potwierdza,  że pozycja XIV: „Czyszczenie 

daszków  nad  wejściem  do  budynków  (2  szt.  -  12  m

)”  dotyczyła  świadczeń  z  zakresu 

utrzymania  czystości  obiektu,  nie  zaś  polegającej  na  usuwaniu  śniegu  z  dachu.  W  tym 

kontekście,  co  Zamawiający  zdaje  się  całkowicie  pomijać,  podkreślić  należy,  iż  usługi 

czyszczenia  daszków  będą  wykonywane  w  trakcie  umowy  tylko  i  wyłącznie  według 

częstotliwości  wymaganej  przez  Zamawiającego  tj.  według  SIWZ  pięciokrotnie  (por. 

formularz  pkt.  XIV),  podczas  gdy  usuwanie  i  wywóz  śniegu  -  z  oczywistych  względów, 

wynikających  z  bieżącej  oceny  wielkości  opadów  atmosferycznych  w  okresie  zimowym  - 

następować  będzie  każdorazowo  na  zgłoszenie  Koordynatora  Umowy  (por.  formularz  pkt. 

IX). 

Odwołujący  stwierdził,  że  na  obowiązek  zastosowania  stawki  VAT  8%  w  stosunku  do 

czynności  związanych  z  czyszczeniem  daszków  nie  wskazują  żadne  postanowienia  SIWZ, 

zarówno co do sposobu obliczenia ceny oferty, jak i opisu przedmiotu zamówienia. Wszyscy 

Wykonawcy  ubiegający  się  o  udzielenie  zamówienia  byli  obowiązani  samodzielnie  ustalić 

prawidłową  stawkę  podatku  VAT,  gdyż  Zamawiający  nie  określił  w  trakcie  postępowania 

takiej stawki.  

Odwołujący podkreślił, że Zamawiający swoje stanowisko o prawidłowości stawki 8% dla ww. 

pozycji XIV oparł wyłącznie na piśmie z dnia 23 czerwca 2017 r. Urzędu Statystycznego w 

Łodzi,  w  którym  to  piśmie  Urząd  Statystyczny  zaprezentował  pogląd,  że  usługi  sprzątania 

terenów  zewnętrznych w  okresie letnim  i  zimowym,  usuwanie i  wywóz  śniegu,  czyszczenie 

daszków  nad  wejściem  do  budynków  mieszczą  się  w  grupowaniach  PKWIU  81.29.12,0 

„Usługi  zamiatania  śmieci  i  usuwania  śniegu”.  Odwołujący  podkreślił,  że  w  orzecznictwie 

podatkowym  powszechnie  podkreśla  się,  że  opinie  interpretujące  w  danym,  konkretnym 

stanie  faktycznym  określone  standardy  klasyfikacyjne  z  zakresu  statystyki  publicznej  nie 

tworzą bezpośrednio jakichkolwiek praw i obowiązków, nie stanowią obowiązującego prawa, 

nie  są  decyzjami  administracyjnymi,  nie  są  oświadczeniami  woli.  Stanowią  wyłącznie  akt 

wiedzy 

organu 

statystyki 

publicznej, 

dokonującego 

specyficznej 

»subsumpcji« 

indywidualnego  stanu  faktycznego  pod 

przepis  prawny  wynikający  z  PKWiU.  przy  czym 

»subsumpcja« ta nie jest (samodzielnym) aktem stosowania prawa sensu stricto. albowiem 

nie wynikają z niej bezpośrednio żadne wiążące konsekwencje prawne.  

W  ocenie  Odwołującego,  opinia  Urzędu  Statystycznego  w  Ł.  jest  niewystarczająca  do 

uznania,  iż  zaproponował  on  niewłaściwą  stawkę  podatku  VAT.  W  przypadku  wątpliwości 

odnośnie  poprawnej  stawki  VAT  Zamawiający  powinien  wykorzystać  te  z  przysługujących 

mu uprawnień, które pozwolą na jednoznaczne rozstrzygnięcie tych wątpliwości. 

Odwołujący stwierdził, że ustawa o podatku od towarów i usług nie wiąże żadnych ujemnych 

konsekwencji  z  zastosowaniem  podstawowej  stawki  VAT.  Negatywny  skutek  dla  podatnika 

ma  wyłącznie  nieuprawnione  zastosowanie  stawki  preferencyjnej.  Taka  sama  reguła 

obowiązuje również przy wykładni przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych. Dlatego 

zastosowanie  przez  wykonawcę  podstawowej  stawki  VAT  nie  może  być  uznane  za 

niekonkurencyjne  w  stosunku  do  innych  wykonawców.  Dalej  Odwołujący  stwierdził,  że 

w

yższa stawka VAT w ofercie nie naruszy art. 7 ust. 1 ustawy prawo zamówień publicznych. 

Uwzględnienie  w  cenie  oferty  nieprawidłowej  niższej  stawki  podatku  od  towarów  i  usług 

godzi  w  uczciwą  konkurencję,  natomiast  zastosowanie  przez  wykonawcę  stawki 

podstawowej  VAT  nie  może  być  uznane  za  niekonkurencyjne  w  stosunku  do  innych 

wykonawców.  

Izba ustaliła, że brak jest podstaw do odrzucenia odwołania. 

Uwzględniając  dokumentację  z  przedmiotowego  postępowania  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego,  jak  również  biorąc  pod  uwagę  oświadczenia,  stanowiska  i 

dowo

dy Stron złożone w trakcie rozprawy, Izba ustaliła i zważyła, co następuje.  

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.  

Izba  stwierdziła,  że  Odwołujący  legitymuje  się  uprawnieniem  do  wniesienia  odwołania, 

zgodnie z art. 179 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych. 

Izba  uznała  zarzut  naruszenia  przez  Zamawiającego  art.  89  ust.  2  pkt  6  ustawy  Prawo 

zamówień publicznych za zasadny.  

Odwołujący  przyjął  stawkę  podatku  VAT  dla  usługi  czyszczenia  daszków  nad  wejściem  do 

budynków w wysokości 23 %. W okolicznościach niniejszej sprawy, przyjętą stawkę podatku 

VAT  dla  tej  usługi  uznać  należy  za  prawidłową,  a  w  związku  z  tym  nie  można  postawić 

zarzutu, ze oferta Odwołującego zawiera błąd w obliczeniu ceny.  

Odwołujący  w  odpowiedzi  na  zadane  przez  Zamawiającego  pytanie  wskazał,  że  właściwą 

stawką  podatku  VAT  jest  stawka  23%,  gdyż  usługa  ta  mieści  się  w  zakresie  tzw.  usług 

wewnętrznych.  

Istotna  dla  dokonania  odpowiedniej  kwalifikacji  usługi  z  punktu  widzenia  podatku  VAT  jest 

okoliczność,  że  Zamawiający  określił,  ile  razy  dokładnie  daszki  mają  być  czyszczone. 

Zgodnie z treścią SIWZ, Zamawiający przewidział czyszczenie daszków pięć razy w trakcie 

trwania umowy. Okoliczność ta wskazuje, że Zamawiający nie traktował usługi czyszczenia 

daszków  w  ten  sam  sposób,  co  usługi  usuwania  śniegu  z  dachu  budynku.  W  przypadku 

usuwania  śniegu  z  dachu,  Zamawiający  przewidział  wykonywanie  tej  usługi  w  każdym 

przypadku,  gdy  takie  usunięcie  uznane  zostanie  za  niezbędne  i  nie  określił,  ile  dokładnie 

razy  nastąpić  ma  usuwanie  śniegu  z  dachu.  Oznacza  to,  że  w  świetle  postanowień  SIWZ, 

czyszczenie  daszków  ma  stanowić  zwykłą  czynność,  wykonywaną  w  odpowiednich 

odstępach czasu, mającą na celu utrzymanie daszków w odpowiednim stanie estetycznym. 

Takie rozumienie tej usługi zbliża ją do czynności mycia okien w budynku, dbania o elewację 

budynku,  mycia  lamp  i  tablic,  nie  zaś  do  usługi  zewnętrznej,  takiej  jak  zmiatanie  liści, 

odśnieżanie, czy prace zewnętrzne prowadzone na podwórkach.  

W  ocenie Izby,  błędne  jest  zatem  zakwalifikowanie  czyszczenia  daszków  nad  wejściem  do 

budynków jako usługi zewnętrznej, polegającej na zamiataniu śmieci i usuwaniu śniegu. Sam 

fakt, że świadczenie usługi czyszczenia daszków nad wejściem do budynków odbywa się na 

zewnątrz,  nie  oznacza,  że  usługę  tę  należy  zakwalifikować  do  kategorii  usług  zamiatania 

śmieci i usuwania śniegu. W opisie PKWiU 81.29.12.0 mieszczą się wyłącznie usługi, które 

dotyczą usuwania śniegu i lodu, w tym z dachu budynku. Tym samym, usługa czyszczenia 

daszków nad wejściem do budynku nie kwalifikuje się do tego opisu i tej klasyfikacji PKWiU. 

Ponownie należy podkreślić, że ze specyfiki – wykonywanej pięciokrotnie usługi czyszczenia 

daszków  wynikało,  że  usługa  ta  nie  ma  dotyczyć  odśnieżania  dachu,  którą  to  usługę 

wykonuje  się  w  miarę  zaistnienia  takiej  potrzeby  (w  przypadku  obfitych  opadów  śniegu). 

Wymagana  periodyczność  świadczenia  usługi  czyszczenia  daszków  wskazuje  na  jej  rolę 

estetyczną,  która  z  kolei  nie  występuje  w  przypadku  usuwania  śniegu  z  dachu.  Usługi 

czyszczenia  daszków  będą  wykonywane  w  trakcie  umowy  tylko  i  wyłącznie  według 

częstotliwości  wymaganej  przez  Zamawiającego,  tj.  według  SIWZ  pięciokrotnie  (pkt  XIV 

tabeli, zawierającej prace do wykonania przez wykonawcę), podczas gdy usuwanie i wywóz 

śniegu  -  z  oczywistych  względów,  wynikających  z  bieżącej  oceny  wielkości  opadów 

atmosferycznych  w  okresie  zimowym  - 

następować  będzie  każdorazowo  na  zgłoszenie 

Koordynatora Umowy. 

Usługa dotycząca wywożenia śniegu została w niniejszym postępowaniu wymieniona w innej 

pozycji  formularza  (pkt.  IX),  co  potwierdza,  że  pozycja  XIV:  „Czyszczenie  daszków  nad 

wejściem do budynków (2 szt. - 12 m

)” dotyczyła świadczeń z zakresu utrzymania czystości 

obiektu, nie zaś polegającej na usuwaniu śniegu z dachu.  

Odwołujący  przyjął  dla  tej  usługi  podstawową  stawkę  podatku  VAT  (23%),  a  więc  stawkę 

najwyższą.  Oznacza  to,  że  w  przypadku  istnienia  wątpliwości  co  do  zastosowania  stawki 

podatku  VAT  do  tej  usługi,  przyjęta  przez  Odwołującego  stawka  podatku  nie  daje  mu 

przewagi cenowej nad ofertami innych wykonawców.  

Zamawiający  swoje  stanowisko  o  prawidłowości  stawki  8%  dla  ww.  pozycji  XIV  oparł  na 

piśmie z dnia 23 czerwca 2017 r. Urzędu Statystycznego w Ł., w którym Urząd Statystyczny 

zaprezentował  pogląd,  że  usługi  sprzątania  terenów  zewnętrznych  w  okresie  letnim  i 

zimowym,  usuwanie  i 

wywóz  śniegu,  czyszczenie  daszków  nad  wejściem  do  budynków 

mieszczą  się  w  grupowaniach  PKWIU  81.29.12,0  „Usługi  zamiatania  śmieci  i  usuwania 

śniegu”. 

Wskazać  należy,  że  klasyfikacja  Urzędu  Statystycznego  nie  jest  wyznacznikiem  dla 

zastosowania  właściwej  stawki  podatku  VAT.  Co  najwyżej,  może  być  pomocna  przy 

klasyfikowaniu  wg  PKWiU.  Ponadto  Urzędowi  nie  jest  znana  SIWZ  i  opis  przedmiotu 

zamówienia.  Z  treści  zapytania  Zamawiającego  wynika,  że  Zamawiający  zadał  Urzędowi 

Statystycznemu  pytania  dotyczące  zaklasyfikowania  według  PKWiU  kilku  rodzajów  usług. 

Jednakże z treści tego zapytania nie wynika, aby wraz z zapytaniem, przesłana została treść 

SIWZ lub co najmniej pełny zakres usług, wymaganych w niniejszym postępowaniu. Stąd też 

odpowiedź  Urzędu  nie  uwzględniała  (gdyż  uwzględniać  nie  mogła)  specyfiki  niniejszego 

postępowania  i  postawionych  przez  Zamawiającego  wymogów  w  odniesieniu  do 

poszczególnych rodzajów usług.  

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji. 

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy 

Prawo  zamówień  publicznych,  stosownie  do  wyniku  postępowania.  Na  podstawie  §  5  

rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości oraz 

sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w  postępowaniu 

odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2010 r., Nr 41, poz. 238 ze zm.) do kosztów 

postępowania  odwoławczego  Izba  zaliczyła  w  całości  uiszczony  wpis,  zgodnie  z  §  3  pkt  1 

rozporządzenia.  

Przewodniczący: 

………………………………