KIO 167/17 WYROK dnia 7 lutego 2017 r.

Sygn. akt: KIO 167/17 

                                                                  WYROK 

z dnia 7 lutego 2017 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:    Andrzej Niwicki 

Protokolant:             Edyta Paziewska 

po rozpoznaniu na rozprawie z udziałem stron dnia 7 lutego 2017 r. w Warszawie odwołania 

wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 26 stycznia 2017 r. przez 

wykonawcę  

Firma Usługowo Handlowa DREWMIX R. B., Dobrowo 13, 78-220 Tychowo  

w postępowaniu prowadzonym przez 

Skarb Państwa - Państwowe Gospodarstwo Leśne 

Lasy Państwowe Nadleśnictwo Tychowo 

przy udziale wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia

 Konsorcjum 

firm: Roboty Ziemne i Budowa Dróg HERMANTRANS Ł. H. z siedzibą Tyczewo 3 (78-

220 Tychowo) oraz Zakład Usług Leśnych i Transportowych L. K. z siedzibą Tyczewo 3 

(78-220 Tychowo) zgłaszających przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie 

zamawiającego  

orzeka: 

1.  oddala odwołanie. 

2.  kosztami  postępowania  obciąża  Firmę  Usługowo  Handlową  DREWMIX  R.  B., 

Dobrowo  13,  78-220  Tychowo  i  zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania 

odwoławczego  kwotę

  15  000  zł  00  gr  (słownie:  piętnaście  tysięcy  złotych  zero 

groszy)  uiszczoną  przez 

Firmę  Usługowo  Handlową  DREWMIX  R.  B.,  Dobrowo 

13, 78-220 Tychowo tytułem wpisu od odwołania. 

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień 

publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2164 ze zmianami) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni 

od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego  

w Koszalinie. 

Przewodniczący: 

………………………………  

Sygn. akt: KIO 167/17 

                                                                  Uzasadnienie 

Zamawiający:  Skarb  Państwa  -  Państwowe  Gospodarstwo  Leśne  Lasy  Państwowe 

Nadleśnictwo  Tychowo  reprezentowane  przez  J.  B.  W.  -  Nadleśniczego  siedziba 

Nadleśnictwa:  ul.  Bobolicka  86  78-220  Tychowo  prowadzi  w  trybie  przetargu 

nieograniczonego postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, którego przedmiotem 

jest  „Wykonywanie  usług  z  zakresu  gospodarki  leśnej  na  terenie  Nadleśnictwa  Tychowo  w 

roku 2017", pakiet nr 5 - leśnictwa: Pobądź; Zn. sprawy: S.270.5.3.2016, wartość wyższa niż 

kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp. 

Odwołujący:  Firma  Usługowo  Handlowa  DREWMIX  R.  B.  Dobrowo  13  78-220  Tychowo 

wniósł  dnia  26  stycznia  2017  r.  odwołanie  na  czynności  Zamawiającego  podjęte  w 

postępowaniu    zakresie  pakietu  nr  5  -  leśnictwa:  Pobądź;  dotyczące  wyboru  oferty 

najkorzystniejszej oraz zaniechania wyboru jako najkorzystniejszej oferty Odwołującego. 

Podstawa  prawna  wniesienia  odwołania  -  naruszenie  przez  Zamawiającego  art.  7  ust.  1,  w 

zw. z art. 24 ust. 1 pkt. 12 w zw. z art. 24 ust 1 pkt. 16 lub 17 ust. 4 oraz art. 91 ustawy pzp 

przez niezgodne z przepisami ustawy Pzp oraz wytycznymi specyfikacji istotnych warunków 

zamówienia  działanie  Zamawiającego  w  zakresie  oceny  oferty  Konsorcjum  firm  Roboty 

Ziemne i Budowa Dróg HERMANTRANS Ł. H. z siedzibą Tyczewo 3 {78-220 Tychowo) oraz 

Zakład  Usług  Leśnych  I  Transportowych  L.  K.  z  siedzibą  Tyczewo  3  (78-220  Tychowo) 

poprzez  uznanie,  iż  Wykonawca  spełnia  warunki  udziału  w  postępowaniu  oraz  dokonania 

wyboru  oferty  nieważnej  na  podstawie  ustalonych  w  postępowaniu  kryteriów  oceny  ofert 

zgodnych  z  art.  91  ustawy  Pzp.  Naruszenie  art.  91  ustawy  Pzp  przez  zaniechanie  wyboru 

oferty Odwołującego. 

Odwołujący stwierdza naruszenie przepisów Art. 7 ust. 1 w zw. z art. 24 ust. 1 pkt. 12 w zw. 

z art. 24 ust. 1 pkt. 16 lub 17 oraz ust. 4 

Wskazane    Konsorcjum  firm  nie  wykazało  w  swojej  ofercie  spełnienia  warunków  udziału  w 

postępowaniu  oraz  wprowadziło  w  błąd  Zamawiającego  wskutek  czego,  w  postępowaniu 

naruszone zostały w/w przepisy ustawy Pzp w związku z art. 5 kodeksu cywilnego. 

Art. 91 ust. 1 uPzp w związku z dokonaniem wyboru oferty najkorzystniejszej z naruszeniem 

obowiązujących  przepisów  prawa  oraz  wytycznych  specyfikacji  istotnych  warunków 

zamówienia, 

pozbawiając 

prawa 

do 

uznania 

oferty 

Odwołującego 

za 

ofertę 

najkorzystniejszą. 

Odwołujący wnosi o nakazanie Zamawiającemu 

-  unieważnienia  czynności  wyboru  oferty  najkorzystniejszej  oraz  wykluczenia  oferty  firmy 

Konsorcjum firm Roboty Ziemne i Budowa Dróg HERMANTRANS Ł. H. z siedzibą Tyczewo 

3 (78-220 Tychowo) oraz Zakład Usług Leśnych I Transportowych L. K. z siedzibą Tyczewo 

3 (78-220 Tychowo) 

-  powtórzenia  czynności  wyboru  oferty  najkorzystniejszej  poprzez  wybór  oferty 

Odwołującego  w  oparciu  o  art.  91  ust.  1  uPzp.  Uzasadniając  zarzuty  i  żądania  odwołujący 

wskazał, co następuje. 

Zamówienie  obejmuje  swym  zakresem  usługi  z  zakresu  gospodarki  leśnej  zgodnie  z 

określeniem w art. 6 ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2015 

r.,  poz.  2100  ze  zm.  -  dalej:  „Ustawa  o  lasach")  obejmujące  prace  z  zakresu  hodowli  i 

ochrony  lasu,  ochrony  przeciwpożarowej,  pozyskania  i  zrywki  drewna  oraz  gospodarki 

łąkowo-rolnej  i  utrzymania  lasu,  do  wykonania  na  terenie  Nadleśnictwa  Tychowo  w  roku 

2017. Zakres rzeczowy przedmiotu zamówienia  obejmuje sumaryczne ilości prac z zakresu 

hodowli  i  ochrony  lasu,  ochrony  przeciwpożarowej,  pozyskania  i  zrywki  drewna  oraz 

gospodarki  łąkowo-rolnej  i  utrzymania  lasu  wynikające  załącznika  nr  1B  do  SIWZ  dla 

każdego z pakietów z osobna. 

Dowód nr 1: Specyfikacja istotnych warunków zamówienia w aktach Zamawiającego. 

Zamawiający dnia 16 stycznia 2017 r, w zawiadomieniu o wyborze oferty najkorzystniejszej 

powiadomił  Odwołującego  o  dokonaniu  wyboru  oferty  w  postępowaniu  -  Konsorcjum  firm 

Roboty  Ziemne  i  Budowa  Dróg  HERMANTRANS  Ł.  H.  z  siedzibą  Tyczewo  3  (78-220 

Tychowo) oraz Zakład Usług Leśnych I Transportowych L. K. z siedzibą Tyczewo 3 (78-220 

Tychowo)  jako  najkorzystniejszej  na  podstawie  kryteriów  oceny  ofert  z  wynikiem  100 

punktów,  mimo  faktu,  iż  Wykonawca  nie  wykazał  spełnienia  warunków  udziału  w 

postępowaniu. 

Zamawiający  podejmując  decyzję  o  wyborze  oferty  najkorzystniejszej  w  przedmiotowym 

postępowaniu  naruszył  zasady  określone  w  art.  91  ust.  1  w  zw.  z  art.  7  ustawy  Pzp,  tj. 

zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania, zasad zapewniających bezpieczeństwo i 

obiektywizm postępowania przetargowego. 

W  rozdziale  6  (pn.  WARUNKI  UDZIAŁU  W  POSTĘPOWANIU  ORAZ  PODSTAWY 

WYKLUCZENIA  Z  POSTĘPOWANIA)  w  pkt.  6.2  siwz  wskazano,  iż  w  postępowaniu  mogą 

brać udział Wykonawcy, którzy spełniają warunki udziału w postępowaniu, o których mowa w 

art. 22 ust. 1 PZP dotyczące: zdolności technicznej lub zawodowej. Warunek ten, w zakresie 

doświadczenia,  zostanie  uznany  za  spełniony,  jeśli  Wykonawca  wykaże,  że  w  okresie 

ostatnich  3  lat  przed  upływem  terminu  składania  ofert  (a  jeżeli  okres  prowadzenia 

działalności jest krótszy-w tym okresie): dla Pakietu 5 - zrealizował lub realizuje (przy czym w 

tym przypadku będzie liczona wartość zrealizowanej części przedmiotu umowy) co najmniej 

1 usługę (przez usługę rozumie sie wykonywanie prac na podstawie 1 umowy) polegającą na 

wykonywaniu prac z zakresu zagospodarowania lasu, zrywki i pozyskania drewna, na kwotę 

nie mniejszą niż 755 100 zł brutto. 

Następnie w rozdziale 7 pkt. 7.1 (Wykaz oświadczeń lub dokumentów, jakie mają dostarczyć 

Wykonawcy w celu potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu oraz innych 

wymaganych dokumentów) Zamawiający wskazał, iż w celu potwierdzenia braku podstaw do 

wykluczenia  z  postępowania,  o  których  mowa  w  pkt  6.1.  oraz  w  celu  potwierdzenia 

spełniania warunków udziału w postępowaniu, o których mowa w pkt 6.2. Wykonawca będzie 

obowiązany  przedstawić  Zamawiającemu  następujące  oświadczenia  i  dokumenty  (w 

terminach wskazanych w niniejszej SIWZ): 

oświadczenie  Wykonawcy  stanowiące  wstępne  potwierdzenie  spełnienia  warunków  udziału 

w postępowaniu określonych w niniejszej SIWZ i braku podstaw do wykluczenia, złożone na 

formularzu jednolitego europejskiego dokumentu zamówienia („JEDZ”), którego wzór określa 

Rozporządzenie Wykonawcze Komisji (UE) 2016/7 z dnia 5 stycznia 2016 r. ustanawiające 

standardowy jednolitego europejskiego dokumentu zamówienia (Dz. Urz. UE seria L 2016 r. 

Nr 3, s. 16). Treść JEDZ określona została w Załączniku nr 2 do SIWZ, jednakże z uwagi na 

konieczność  podania  w  treści  JEDZ  znaczącej  ilości  informacji  Zamawiający  zaleca 

skorzystanie z edytowalnej wersji tego dokumentu zamieszczonej na stronie Zamawiającego 

lub na stronie 

www.uzp.gov.pl/baza-wiedzy

 /jednolity-europejski-dokument-zamowienia  oraz 

na wezwanie Zamawiającego na potwierdzenie spełnienia warunku udziału w postępowaniu 

dot. technicznej lub zawodowej w zakresie doświadczenia - informacje nt. usług wykonanych 

lub wykonywanych (przy czym w tym przypadku będzie liczona wartość zrealizowanej części 

przedmiotu umowy) w okresie ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert (a jeżeli 

okres prowadzenia działalności jest krótszy -  w tym okresie) polegających na  wykonywaniu 

prac z zakresu zagospodarowania lasu, zrywki i pozyskania drewna, na kwotę nie mniejszą 

niż określoną dla poszczególnych Pakietów w pkt 6.2ppkt.3.3.1, które podać należy w Części 

IV lit. C wiersz drugi (pkt lb) JEDZ; We wskazanej części JEDZ należy podać informacje nt. 

podmiotu, na rzecz którego były wykonywane usługi (ze wskazaniem nazwy i jego siedziby, 

terminu  wykonywania  usługi  (dat  dziennych  rozpoczęcia  i  zakończenia  realizacji),  rodzaju 

wykonanych usług oraz wartości (brutto) wykonanych usług. 

Ustawodawca  w  art.  24  ust.  1  pkt.  12  ustawy  Pzp  zobowiązuje  zamawiającego,  do 

wykluczenia  Wykonawcy,  który  nie  wykazał  spełniania  warunków  udziału  w  postępowaniu 

lub  nie  został  zaproszony  do  negocjacji  lub  złożenia  ofert  wstępnych  albo  ofert,  lub  nie 

wykazał braku podstaw wykluczenia. 

W  ofercie  Konsorcjum  firm  wykazano  usługi,  z  których  żadna  nie  potwierdza  spełnienia 

warunku udziału w postępowaniu, bowiem zarówno w JEDZ, jak i złożonych wykazach usług 

firmy wskazały usługi o zdecydowanie mniejszych wartościach: 

• 

Firma Roboty Ziemne i Budowa Dróg HERMANTRANS Ł. H. wskazała odpowiednio 

usługi z roku 

2014 o wartości 437.500,71 zł  

2015 o wartości 55.142,96 zł  

 2016 o wartości 334.309,83 zł 

• 

Firma Zakład Usług Leśnych i Transportowych L. K. wskazała usługi z roku 

2014 o wartości 542.122,23 zł 

2016 o wartości 217.813,56 zł 

Dowód  Nr  4:  JEDZ  dla  każdego  z  konsorcjantów  oraz  dokumenty  złożone  na  wezwanie 

Zamawiającego - w aktach Zamawiającego. 

Konsorcjum  firm  zatem  nie  wykazało  ani  jednej  usługi  która  potwierdzała  by  spełnienia 

warunków  udziału  w  postępowaniu  -  bowiem  jak  już  wskazano  powyżej  wymaganym  było 

legitymowanie się zrealizowaniem lub realizacją (przy czym w tym przypadku będzie liczona 

wartość  zrealizowanej  części  przedmiotu  umowy)  co  najmniej  1  usługę  (przez  usługę 

rozumie sie  wykonywanie prac na podstawie 1 umowy) polegającą na wykonywaniu prac  z 

zakresu  zagospodarowania  lasu,  zrywki  i  pozyskania  drewna,  na  kwotę  nie  mniejszą  niż 

755.100 zł brutto. 

Istotnym  jest  fakt,  iż  Zamawiający  Nadleśnictwo  Tychowo  prowadzi  postępowania  o 

udzielenie  zamówienia  publicznego  w  cyklach  rocznych,  stąd  tez  żadna  z  wykazanych 

realizacji  -  wykonywanych  na  rzecz  Nadleśnictwa  Tychowo  nie  miała  charakteru  umowy 

wieloletniej. 

Dowód nr 5 - poniżej wymienione postępowania 

W  roku  2015  Nadleśnictwo  prowadziło  w  trybie  przetargu  nieograniczonego  postępowanie 

pn.  - Wykonywanie  usług  z  zakresu gospodarki leśnej  na  terenie  Nadleśnictwa  Tychowo  w 

roku 2016 // numer ogłoszenia - Dz.U./S S216 07/11/2015 394396-2015-PL//. 

W  roku  2014  Nadleśnictwo  prowadziło  w  trybie  przetargu  nieograniczonego  postępowanie 

pn.  -  "Usługi  z  zakresu  gospodarki  leśnej  w  Nadleśnictwie  Tychowo  w  2015r."  //numer 

ogłoszenia - Dz.U./S S22115/11/2014 390816-2014-PL//. 

W  roku  2013  Nadleśnictwo  prowadziło  w  trybie  przetargu  nieograniczonego  postępowanie 

pn.  -  "Usługi  z  zakresu  gospodarki  leśnej  w  Nadleśnictwie  Tychowo  w  2014r"  //  Znak 

postępowania S-2710-14-132/13//. 

Zatem Wykonawca nie ma w swoim doświadczeniu umowy wieloletniej jak sugerowane jest 

w poświadczeniach  wykonanych usług), natomiast obaj konsorcjanci wykazali się realizacja 

kilku umów o nie wystarczających wartościach. Zaś podsumowanie tych wartości tylko w tym 

celu  aby  potwierdzić  warunek  nie  tylko  nie  potwierdza  faktu  legitymowania  się  1  umową  o 

określonej wartości, ale również jest niedopuszczalne - bowiem uznać należy iż Wykonawca 

w sposób zamierzony wprowadza Zamawiającego w błąd. 

Z  ostrożności  procesowej  należy  podnieść,  iż  nawet  w  sytuacji  wątpliwości  Zamawiającego 

co do  wykazanych usług, a w szczególności ich  faktycznej wartości - w ramach 1 umowy - 

winien dokonać analizy informacji zawartych w JEDZ w kontekście art. 24 ust 1 pkt. 16 i 17 

ustawy  pzp..  Ustawa  po  nowelizacji  z  dnia  22  czerwca  2016r.  bezwzględnie  nakazuje 

wykluczyć Wykonawcę: 

• 

który  w  wyniku  zamierzonego  działania  lub  rażącego  niedbalstwa  wprowadził 

zamawiającego  w  błąd  przy  przedstawieniu  informacji,  że  nie  podlega  wykluczeniu,  spełnia 

warunki  udziału  w  postępowaniu  lub  obiektywne  i  niedyskryminacyjne  kryteria,  zwane  dalej 

"kryteriami  selekcji",  lub  który  zataił  te  informacje  lub  nie  jest  w  stanie  przedstawić 

wymaganych dokumentów (art. 24 ust. 1 pkt. 16 ustawy Pzp). 

• 

który w wyniku lekkomyślności lub niedbalstwa przedstawił informacje wprowadzające 

w  błąd  zamawiającego,  mogące  mieć  istotny  wpływ  na  decyzje  podejmowane  przez 

zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia (art. 24 ust. 1 pkt. 17 ustawy Pzp). 

Ustawodawca wprowadzając do katalogu art. 24 ust. 1 obligatoryjne przesłanki wykluczenia 

wykonawcy wskazał powyższe podstawy jako podstawę do badania podmiotowego. 

Reasumując,  skoro  ocena  oferty  Konsorcjum  firm  została  dokonana  z  naruszeniem 

wymogów  SIWZ  w  zakresie  warunków  udziału  w  postępowaniu  oraz  z  naruszeniem 

przepisów  ustawy  Pzp,  to  stwierdzić  należy,  że  przedmiotowa  decyzja  jest  wadliwa, 

powodując tym samym naruszenie obowiązujących reguł prawnych postępowania (art. 7 ust. 

1, art. 24 ust. 1 pkt, 12, 16, 17 ust. 4 oraz art. 91 ust. 1 uPzp) oraz stanowiąc, iż niniejsze 

odwołanie jest konieczne i zasadne. 

W konkluzji odwołujący wnosi, jak na wstępie. 

Przystępujący  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  zamawiającego  wniósł  o 

oddalenie odwołania.  

Wskazał  na  postanowienia  siwz  w  zakresie  wymogów  związanych  z  wiedzą  i 

doświadczeniem; o zamówienie w ramach pakietu nr 5 może się ubiegać wykonawca, który 

w okresie ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert (a jeżeli okres prowadzenia 

działalności gospodarczej jest krótszy – w tym okresie) zrealizował lub realizuje (przy czym w 

tym przypadku będzie liczona wartość zrealizowanej części przedmiotu umowy) co najmniej 

1 usługę (przez usługę rozumie się wykonywanie prac na podstawie 1 umowy) polegającą na 

wykonywaniu prac z zakresu zagospodarowania lasu, zrywki i pozyskania drewna, na kwotę 

nie  mniejszą  niż  755.100  brutto  (pkt  6.2.3.  V  siwz).  W  punkcie  6.4  powołanej  specyfikacji 

zamawiający  wskazał, iż w przypadku wykonawców  wspólnie ubiegających się o udzielenie 

zamówienia,  każdy  z  warunków  udziału  w  postępowaniu  określonych  w  pkt  6.2  winien 

spełniać  co  najmniej  jeden  z  tych  wykonawców 

albo  wszyscy  ci  wykonawcy  wspólnie 

(wytłuszczenie  przystępującego).  Żaden  z  wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o 

udzielenie zamówienia nie może podlegać wykluczeniu z  postępowania. 

W  ocenie  przystępującego  sformułowane  w  ten  sposób  wymogi  związane  z  wiedzą  i 

doświadczeniem umożliwiały łączenie potencjału członków konsorcjum.  

Wskazując w pkt 6.4 siwz, iż warunki udziału określone w pkt 6.2 siwz, a więc także warunek 

wiedzy  i doświadczenia  mogą spełniać – w przypadku wykonawców  wspólnie ubiegających 

się  o  zamówienie  –  wszyscy  ci  wykonawcy  wspólnie,  zamawiający  jednoznacznie  dopuścił 

do  sumowania  wykonanej  przez  każdego  z  uczestników  konsorcjum  usługi  (pracy  na 

podstawie 1 umowy.) 

Na  potwierdzenie  spełnienia  warunku  wiedzy  i  doświadczenia  przystępujący  przedłożył 

wykonanie przez Łukasza Hermana Roboty Ziemne i Budowa Dróg HERMANTRANS usługi 

z  roku  2014  o  wartości  437.500,71  zł  z  roku  2015  o  wartości  55.142,96  zł,  z  roku  2016  o 

wartości  334.309,83  zł.  W  odniesieniu  do  L.  K.  Zakład  Usług  Leśnych  i  Transportowych 

przystępujący przedłożył usługi z roku 2014 o wartości 542.122,23 zł, z roku 2016 o wartości 

217.813,56 zł. 

Biorąc  pod  uwagę  zrealizowanie  przez  członków  konsorcjum  po  jednym  zadaniu  choćby  w 

roku  2014  na  kwotę  odpowiednio  437.500,71  zł  i  542.122,23  zł  przystępujący  uznaje  że 

wykazał  spełnianie  warunków  udziału  w  zakresie  wiedzy  i  doświadczenia  w  postaci 

wykonywania prac z zakresu zagospodarowania lasu, zrywki i pozyskania drewna, na kwotę 

nie mniejszą niż 755.100 zł brutto. 

W toku rozprawy strony przedstawiły stanowiska.  

Odwołujący  podtrzymał  stanowisko  zawarte  w  odwołaniu  i  przedstawił  dodatkową 

argumentację.  „Fakt,  że  Zamawiający  nie  zawarł  w  treści  SIWZ  szczególnych  wymagań 

dotyczących  oceny  spełnienia  warunku  udziału  w  postępowaniu  przez  podmioty  wspólnie 

ubiegające  się  o  zamówienie  nie  oznacza,  że  Zamawiający  może  lub  powinien  oczekiwać 

innej  wiedzy  od  wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia,  lub 

dokonywać oceny spełnienia warunku udziału w postępowaniu w odmienny sposób.  

Istotą  w  niniejszym  postępowaniu  jest  wykazanie  doświadczenia  wykonawcy  poprzez 

wykonanie  usług  o  wartości  nie  mniejszej  niż  755 100  zł.  Takiego  rezultatu  nie  można 

osiągnąć  poprzez  zwykłe  zsumowanie  pojedynczo  zrealizowanych  usług  o  mniejszej 

wartości  przez  pojedyncze  podmioty.  Mamy  bowiem  do  czynienia  z  niewystarczająco 

doświadczonymi  podmiotami.  Niezależnie  od  tego,  czy  podmioty  te  występują  pojedynczo, 

czy  w  ramach  konsorcjum,  rezultat  jest  taki  sam.  Spełnienie  warunku  posiadania  wiedzy  i 

doświadczenia  nie  może  polegać  na  dowolnym  i  swobodnym  sumowaniu  doświadczenia 

członków konsorcjum. Określenie "łącznie" należy interpretować w ten sposób, że to każdy z 

członków  konsorcjum  może  wykazać  się  realizacją  wymaganego  zamówienia,  a  wykazanie 

się  tą  umiejętnością  przez  jednego  z  wykonawców  zwalnia  pozostałych  z  tego  obowiązku. 

Zdaniem  Odwołującego  nie  można  jednak  sumować  doświadczenia  wykonawców  w  ten 

sposób,  iż,  jeśli  zamawiający  wymagał  wcześniejszej  realizacji  co  najmniej jednej  umowy  o 

wartości  755 100  zł,  to  warunek  ten  zostanie  spełniony  przez  konsorcjum  dwóch  firm,  z 

których każda wykonała zamówienia o  wartości mniejszej niż 755 100 zł. Takie konsorcjum 

ma tak naprawdę doświadczenie w realizacji zamówienia o wartości mniejszej niż wymagane 

755 100 zł, bo każda z firm wykonywała tylko zadania o wartości poniżej 755 100 zł. 

Doświadczenie to zasób umiejętności praktycznych, warunkujących zdolność do należytego 

wykonania  określonych  czynności.  Jeśli  więc  zamawiający  bada,  czy  wykonawca  posiada 

odpowiednie  doświadczenie,  bada  w  praktyce  to,  czy  ów  wykonawca  wykonał  określoną 

czynność w przeszłości o takiej wartości, by mieć pewność, że to doświadczenie się u tego 

wykonawcy  wykształciło.  Jeśli  zatem  dwaj  współwykonawcy  z  osobna  nie  są  w  pełni 

doświadczeni  to  i  utworzone  przez  nich  konsorcjum  również  nie  będzie  posiadało 

odpowiedniego doświadczenia. Należy podkreślić, że nie każdy potencjał da się sensownie 

zsumować, oraz że spełnianie  warunków udziału nie może być postrzegane wyłącznie jako 

zwykła  formalność,  lecz  przede  wszystkim  jako  narzędzie  oceny  zdolności  wykonawcy  do 

wykonania  przedmiotu  zamówienia  z  należytą  starannością.  Dlatego  też  doświadczenia 

wykonawców  nie  zawsze  można  zsumować  zgodnie  z  zasadami  arytmetyki,  ale  winno  być 

ono  oceniane  przez  pryzmat  roli  postawionego  warunku  w  konkretnym  postępowaniu. 

Uzyskane  poprzez  sumowanie  doświadczenie  winno  dawać  realne  możliwości  wykonania 

zamówienia, a ponadto nie może być w istocie mniejsze niż doświadczenie indywidualnego 

wykonawcy,  który  samodzielnie  spełnia  postawiony  warunek.  W  tym  przypadku  dwóch 

niedoświadczonych  wykonawców,  posiadających  doświadczenie  tylko  w  częściowym 

zakresie,  przy  tak  postawionym  warunku  "udawałoby"  jako  konsorcjum,  wykonawcę 

doświadczonego. 

Dokumenty  dotyczące  usług  zrealizowanych  przez  członków  konsorcjum  nie  potwierdzają 

spełnienia  warunku  udziału  w  postępowaniu  w  zakresie  wiedzy  i  doświadczenia. 

Przedstawione  przez  członków  konsorcjum  usługi  nawet  po  ich  zsumowaniu  nie  osiągnęły 

wartości  wymaganej  w  przez  Zamawiającego  w  SIWZ.  Tymczasem,  zgodnie  z 

postanowieniami specyfikacji, Zamawiający wymagał, aby wartość jednej usługi wynosiła co 

najmniej  755 100  zł. Wynika  to  wyraźnie  ze  sformułowania  punktu  6.2  ppkt  3.1  V)  SIWZ, a 

przyjęcie możliwości sumowania pojedynczych usług o małej wartości byłoby nieracjonalne. 

Nie  można  również  zgodzić  się  z  twierdzeniem,  że  wartość  umów  wykonanych  przez 

poszczególnych członków konsorcjum - w celu wykazania się realizacją usługi o wartości co 

najmniej  755 100  -  można  sumować.  Chociaż  istotą  wspólnego  ubiegania  się  przez 

wykonawców  o  udzielenie  zamówienia  jest  dopuszczenie  możliwości  łączenia  ich 

potencjałów,  to  sumowanie  wartości  odrębnych  umów  byłaby  sprzeczna  z  sensem  i  celem 

określenia  wartości  umowy,  której  wykonaniem  ma  się  legitymować  wykonawca  w  celu 

wykazania spełniania warunku w zakresie wiedzy i doświadczenia. W takim opisie warunków 

udziału  w  postępowaniu  chodzi  bowiem  o  to,  aby  udzielić  zamówienia  wykonawcy,  który 

legitymuje  się  doświadczenie  w  realizacji  zadań  o  określonej  skali  i  złożoności,  co  z  kolei 

przekłada  się  na  ich  wartość.  Takim  doświadczeniem  nie  wykazuje  się  konsorcjum,  które 

sumuje wartość zadań wykonanych przez poszczególnych jego członków, gdyż żaden z nich 

nie wykonał zadania o wymaganej przez Zamawiającego wartości. 

Zgodnie z orzecznictwem i doktryną w odniesieniu do konsorcjum, warunki o których mowa 

w  art.  22  ust.  1b  ustawy  Prawo  zamówień publicznych, co do zasady, mogą być spełnione 

łącznie.  Taka  wykładnia  wynika  z  samej  istoty  konsorcjum,  które  tworzone  jest  właśnie  w 

celu  łączenia  doświadczenia,  potencjału  technicznego,  osobowego,  ekonomicznego  i 

finansowego  podmiotów  tworzących  konsorcjum.  Jednakże  łączenie  potencjałów  poprzez 

tworzenie konsorcjum nie może polegać tylko na prostym sumowaniu wartości takich, jak np. 

liczba,  czy  wartość  zrealizowanych  usług  przez  podmioty  tworzące  konsorcjum. 

Odpowiednie  zastosowanie  art.  23  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  nie  może 

sprowadzać  się  do  bezrefleksyjnego  sumowania  różnych  elementów  postawionych  w 

ramach  jednego  warunku.  Takie  działanie  prowadziłoby  do  naruszenia  zasady  uczciwej 

konkurencji i równego traktowania wykonawców.  

Zasada  uczciwej  konkurencji  i  równego  traktowania  wykonawców  nie  może  prowadzić  do 

traktowania konsorcjum albo wykonawcy nie mającego doświadczenia lepiej niż wykonawcy 

indywidualnie  ubiegającego  się  o  zamówienie  i  korzystającego  wyłącznie  z  własnego 

potencjału.  Zasada  ta  nie  może  prowadzić  do  uznania,  że  Zamawiający  ma  się  zadowolić 

"gorszym"  wykonawcą,  który  nie  nabył  doświadczenia  przy  realizacji  usługi  o  wymaganej 

minimalnej wartości. W przedmiotowym postępowaniu, Zamawiający wymagał wykazania się 

doświadczeniem  w zrealizowaniu  co  najmniej  jednej  usługi  o  wartości  nie  mniejszej  niż 

755 100 zł. Zamawiający oczekiwał  wykazania się przez  wykonawców  wykonaniem usług o 

określonej  minimalnej  wartości,  a  więc  odpowiednim  stopniem  skomplikowania  w aspekcie 

organizacyjnym,  technicznym  i  logistycznym.  Zatem  zrealizowanie  usługi  o  wartości 

mniejszej  niż  755 100  zł  zostało  przez  Zamawiającego  uznane  za  niewystarczające  dla 

realizacji  zamówienia  i  z tego względu,  w treści warunku wiedzy  i doświadczenia  wymagał, 

aby  wykonawcy  posiadali  doświadczenie  w  zrealizowaniu  co  najmniej  jednej  usługi  o 

wartości  co  najmniej  755 100  zł.  Zamawiający  uprawniony  był  do  postawienia  takiego 

wymogu. Fakt wykazania się przez różnych uczestników konsorcjum realizacją tylko zadań o 

wartości  mniejszej  niż  755 100  zł,  oznacza  brak  wykazania  wymaganego  doświadczenia 

Konsorcjum. Okoliczność, że wykonawcy stworzyli konsorcjum, nie oznacza automatycznie, 

ż

e  uzyskano  podmiot,  który  posiada  doświadczenie  wymagane  przez  Zamawiającego. 

Innymi  słowy  -  dwóch  niedoświadczonych  wykonawców  tylko  poprzez  zawiązanie 

konsorcjum  nie  tworzy  doświadczonego  podmiotu.  Fakt  połączenia  poszczególnych 

wykonawców  w  konsorcjum  nie  może  stanowić  prowadzić  do  obejścia  prawa,  czy 

złagodzenia  wymagań  względem  podmiotów  tworzących  konsorcjum.    Na  poparcie 

stanowiska wskazał na orzecznictwo KIO i sądów okręgowych. Zauważył, że pkt 6.4 odnosi 

się  do  wszystkich  warunków  udziału  w  tym  np.  co  do  środków  finansowych,  potencjału 

technicznego,  kwalifikacji  osób,  natomiast  nie  pozwala  na  sumowanie  wymaganego 

doświadczenia.  Podał  przykład  z  orzecznictwa  co  do  niedopuszczalności  takiej  czynności 

(2136/15  z  dnia  16  października  dotyczące  przetargu  na  budowę  drogi).  Zauważył,  że 

wykonawca indywidualny nie mógłby sumować wartości dwóch umów z różnych lat, a takiej 

czynności  dokonano  w  stosunku  do  konsorcjum,  co  wskazuje  na  nierówne  traktowanie 

wykonawców.  Stwierdził,  że  zamawiający  przedstawił  obecnie  nową  interpretację 

postanowień SIWZ.  

Zamawiający  wniósł  o  oddalenie  odwołania.  Stwierdził,  że  zarzut  prowadzenia 

zamawiającego  w  błąd  jest  niezasadny,  gdyż  on  sam  był  odbiorca  usług  i  autorem 

dokumentów referencyjnych złożonych w ofercie przystępującego. Przypomniał treść pkt 6.4 

SIWZ i stwierdził, że pozwala on przedstawić wspólne doświadczenie konsorcjantów, z tym 

ż

e  każdy  z  nich  powinien  powołać  się  na  jedna  umowę.  Uznaje  że  wybrane  konsorcjum  w 

ten sposób przedstawiło wymagane doświadczenie zgodnie z pkt 6.2, 3.1 V w związku z pkt 

6.4.  Przypomniał,  że  istotą  konsorcjum  jest  łączenie  potencjałów  wykonawców  w  celu 

sprostania  warunkom  postawionym  przez  zamawiającego  i  wykonania  umowy  z 

wykorzystaniem tych potencjałów. 

. Zauważył, że pkt 6.4 SIWZ odnosi się do wszystkich warunków udziału określonych w pkt 

6.2. Stwierdził, że charakter usług leśnych wskazuje na ich powtarzalność i nie ma potrzeby 

tworzenia szczególnych wymogów w zakresie potencjałów i stwierdził, że takie wymogi obaj 

konsorcjanci spełniają. Porównywalność doświadczenia  w tych usługach z doświadczeniem 

wymaganym w robotach budowlanych.  

Krajowa  Izba  Odwoławcza,  rozpoznając  złożone  odwołanie  na  rozprawie  

i  uwzględniając  zgromadzony  materiał  dowodowy  w  sprawie,  w  tym  w  szczególności  treść 

specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia,  oferty  złożonej  zamawiającemu  przez 

przystępującego, jak również stanowiska stron i uczestnika przedstawione na piśmie i ustnie 

do protokołu rozprawy, ustaliła i zważyła co następuje. 

Izba  stwierdziła,  że  odwołujący  legitymuje  się  interesem  we  wniesieniu  środka  ochrony 
prawnej,  o  którym  mowa  w  art.  179  ust.  1  ustawy  Pzp.  Zakres  zarzutów,  w  sytuacji  ich 
potwierdzenia  się,  wskazuje  na  pozbawienie  odwołującego  możliwości  uzyskania 
zamówienia  i  jego  realizacji,  narażając  go  tym  samym  na  poniesienie  w  tym  zakresie 
wymiernej szkody.  

Stan  faktyczny  sprawy  jest  niesporny.  Przedmiotem  sporu  jest  ocena,  czy  wykonawcy 

składający  ofertę  wspólnie  spełniają  warunek  udziału  w  postępowaniu  w  zakresie  wiedzy  i 

doświadczenia sformułowany w pkt 6.2.3 V siwz jako wymóg wykazania się realizacją usługi 

w  ramach  pakietu  nr  5,  o  co  może  się  ubiegać  wykonawca,  który  w  okresie  ostatnich  3  lat 

przed upływem terminu składania ofert (a jeżeli okres prowadzenia działalności gospodarczej 

jest  krótszy  –  w  tym  okresie)  zrealizował  lub  realizuje  (przy  czym  w  tym  przypadku  będzie 

liczona wartość zrealizowanej części przedmiotu umowy) co najmniej 1 usługę (przez usługę 

rozumie się  wykonywanie prac na podstawie 1 umowy) polegającą na wykonywaniu prac  z 

zakresu  zagospodarowania  lasu,  zrywki  i  pozyskania  drewna,  na  kwotę  nie  mniejszą  niż 

755.100  brutto  (pkt  6.2.3.  V  siwz).  W  punkcie  6.4  specyfikacji  zamawiający  wskazał,  iż  w 

przypadku  wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia,  każdy  z 

warunków udziału w postępowaniu określonych w pkt 6.2 winien spełniać co najmniej jeden z 

tych  wykonawców  albo  wszyscy  ci  wykonawcy  wspólnie.  W  okolicznościach  niniejszej 

sprawy żaden z dwóch członków konsorcjum nie dysponuje usługą referencyjną wykonaną w 

ramach  jednej  umowy  o  wartości  wymaganej  specyfikacją.  O  ile  niesporna  byłaby  sytuacja 

przewidziana  na  początku  cytowanego  zdania,  tj.  jeden  z  wykonawców  wykazałby  się 

wymaganym  doświadczeniem,  wątpliwości  budzi  stan  sprawy  rozpatrywany.  W  ocenie 

składu  orzekającego  ma  w  tym  świetle  zastosowanie  druga  część  zdania  o  treści  „albo  ci 

wykonawcy  wspólnie.”    Bez  wątpienia  uznać  by  należało  warunek  za  spełniony,  gdyby 

wykonawcy  przedstawili  usługę  referencyjną,  którą  wspólnie  wykonywali  uprzednio.  Jest  to 

jednak sytuacja wyłącznie hipotetyczna zważywszy, że wspólne ubieganie się o zamówienie 

w formie tzw. konsorcjum ma charakter ad casum, do ubiegania się o konkretne zamówienie, 

co  do  zasady,  tworzy  się  konsorcjum.  W  istocie  problem  sprowadza  się  do  oceny 

dopuszczalności  łączenia  doświadczenia  podmiotów.  W  ocenie  składu  orzekającego, 

ustalenie  takiej  okoliczności  jest  uzależniony  zarówno  od  postanowień  siwz,  jak  i  rodzaju 

doświadczenia.  Ma  bowiem  rację  odwołujący,  że  nieracjonalne  jest    z  reguły  łączenie 

(sumowanie)  doświadczenia  w  zakresie  zamówienia  na  skomplikowane  roboty  drogowe,  w 

tym mostowe, wykonawców, którzy legitymują się doświadczeniem w robotach budowlanych 

o niewielkim zakresie rzeczowym i kwotowym.  

W sprawie rozpatrywanej wymóg doświadczenia dotyczy, co niesporne wykonywania usług z 

zakresu gospodarki leśnej, mających charakter powtarzalny i z reguły sparametryzowanych. 

Wymóg zaś minimalnej wartości ma wskazywać na dysponowanie potencjałem zdolnym do 

wykonania usług w takim zakresie. Z tego też względu Izba uznała, że wobec dopuszczenia 

łącznego  (rozumianego  jako  wspólne)  wykazania  spełniania  warunku  udziału,  w  tym  co  do 

wiedzy  i  doświadczenia  sprecyzowanego  w  siwz,  zamawiający  prawidłowo  uznał,  że 

przystępujący wykazał spełnienie warunku.  

W świetle powyższe skład orzekający uznał, że zamawiający w prowadzonym postępowaniu 

nie naruszył przepisów ustawy pzp wskazanych w zarzutach odwołania. 

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 192 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy 

pzp, orzeczono jak w sentencji. O kosztach skład orzekający Izby orzekł na podstawie art. 

192 ust. 9 i 10 ustawy pzp oraz rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 

2010 r. w sprawie wysokości oraz sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów 

kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania  (Dz. U. Nr 41, poz. 238 ze 

zm.). Izba nie zasądziła na rzecz zamawiającego kosztów z tytułu wynagrodzenia 

pełnomocnika wobec nie przedstawienia do akt sprawy stosownego rachunku zgodnie z 

wymogiem określonym w § 3 pkt 2 rozporządzenia powołanego w zdaniu poprzednim. 

Przewodniczący: 

………………………………