KIO 1589/16 WYROK dnia 9 września 2016 r.

WYROK 

z dnia 9 września 2016 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie:  Przewodniczący: Piotr Kozłowski 

Protokolant: Agata Dziuban 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie 

7  września  2016  r.  w Warszawie  odwołania  wniesionego  do 

Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 25 sierpnia 2016 r.  

przez wykonawcę:

 Bomar Service sp. z o.o. z siedzibą Mysłowicach  

w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  pn.  Wykonanie  rozpoznania 

i oczyszczania 

saperskiego 

terenu 

w Nadleśnictwie 

Jawor 

(nr 

postępowania 

ZG.270.26.2016) 

prowadzonym przez zamawiającego: 

Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe 

– Nadleśnictwo Jawor 

orzeka: 

1.  Oddala odwołanie. 

2.  Kosztami postępowania obciąża odwołującego – Bomar Service sp. z o.o. z siedzibą 

Mysłowicach i:  

2.1.   zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  15000  zł  00  gr 

(słownie:  piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez 

odwołującego  

– 

Bomar Service sp. z o.o. z siedzibą Mysłowicach tytułem wpisu od odwołania, 

2.2.  zasądza od odwołującego – Bomar Service sp. z o.o. z siedzibą Mysłowicach 

na rzecz 

zamawiającego  –  Państwowego  Gospodarstwa  Leśnego  Lasy 

Państwowe  –  Nadleśnictwa  Jawor  kwotę  3600  zł  00  gr  (słownie:  trzy  tysiące 

sześćset  złotych  zero  groszy)  –  stanowiącą  koszty  postępowania  odwoławczego 

poniesione  z tytułu uzasadnionych  kosztów  strony  w  postaci  wynagrodzenia 

pełnomocnika.

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  –  Prawo  zamówień 

publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 2164 ze zm.) na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni od 

dnia  jego  doręczenia  –  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w 

Legnicy. 

Przewodniczący: ………………………………

U z a s a d n i e n i e 

Zamawiający:  Państwowe  Gospodarstwo  Leśne  Lasy  Państwowe  –  Nadleśnictwo 

Jawor  –  prowadzi  na podstawie  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  –  Prawo  zamówień 

publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 2164 ze zm.) {dalej również: „ustawa pzp” lub „pzp”} w 

trybie  przetargu  nieograniczonego  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  na 

usługi pn. Wykonanie rozpoznania i oczyszczania saperskiego terenu w Nadleśnictwie Jawor 

(nr postępowania ZG.270.26.2016). 

Ogłoszenie  tym  o  zamówieniu  zostało  opublikowane  w  Dzienniku  Urzędowym  Unii 

Europejskiej  2016/S_080-142526  z  23  kwietnia  2016  r.,  w  tym  samym  dniu  Zamawiający 

zamieścił  ogłoszenie  o  zamówieniu  w  swojej  siedzibie  na  tablicy  ogłoszeń  oraz  na  swojej 

stronie  internetowej  {http://bip.lasy.gov.pl},  na  której  udostępnił  również  specyfikację 

istotnych warunków zamówienia {dalej  również: „specyfikacja”, „SIWZ” lub „s.i.w.z.”}. 

Wartość  zamówienia  przekracza  kwoty  określone  w  przepisach  wydanych 

na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy pzp. 

16  sierpnia  2016  r.  Zamawiający  zawiadomił    drogą  elektroniczną  Odwołującego  –

Bomar  Service  sp.  z  o.o.  z  siedzibą  Mysłowicach

  {dalej  również:  „Bomar”}  –  o wykluczeniu 

Odwołującego z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 4 w zw. z art. 24 ust. 2 pkt 3 

pzp  i  uznaniu  jego  oferty  za  odrzuconą  na  podstawie  art.  24  ust.  4  pzp,  a  także  o 

unieważnieniu prowadzonego postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 4 pzp, gdyż cena 

najkorzystniejszej  oferty,  złożonej  przez  Biuro  Obsługi  Inwestycji  E.  O.-M.  z  Wrocławia, 

przewyższa kwotę, którą Zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia, 

a Zamawiający nie może jej zwiększyć.  

25  sierpnia  2016  r.  Odwołujący  wniósł  w  formie  pisemnej  do  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej  odwołanie  (datowane  na  24  sierpnia  2016  r.)  od  powyższych  czynności 

Zamawiającego.  

Odwołujący zarzucił Zamawiającemu następujące naruszenia przepisów ustawy pzp: 

1.  Art.  24  ust.  2  pkt  4  w  zw.  z  art.  24  ust.  2  pkt  3  –  przez  wykluczenie  Odwołującego 

z postępowania pomimo braku wystąpienia ustawowych przesłanek. 

2.  Art.  89  ust.  1  pkt  5  –  przez  odrzucenie  oferty  Odwołującego  pomimo  braku  podstaw 

prawnych i faktycznych dla dokonania tej czynności. 

3.  Art. 93 ust. 1 pkt 4 – przez unieważnienie postępowania pomimo braku do tego podstaw. 

Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu: 

1.  Unieważnienia wykluczenia Odwołującego z postępowania oraz odrzucenia jego oferty. 

2.  Unieważnienia czynności unieważnienia postępowania. 

3.  Ponownego  badania  i  oceny  ofert  oraz  uznania,  że  Odwołujący  wykazał  spełnianie 

warunków  udziału  w  postępowaniu  w  zakresie  dysponowania  osobami  zdolnymi  do 

wykonania  zamówienia  oraz  nie  złożył  nieprawdziwych  informacji  mających  lub 

mogących  mieć  wpływ  na  wynik  postępowania,  a  także  dokonania  wyboru  oferty 

Odwołującego jako najkorzystniejszej. 

Odwołujący  sprecyzował  zarzuty  w  szczególności  podając  następujące  okoliczności 

faktyczne i prawne uzasadniające wniesienie odwołania. 

W  pierwszej  kolejności  zrelacjonowano  następujące  okoliczności  dotyczące 

przebiegu postępowania. 

Zgodnie  ze  specyfikacją  (rozdział  VIII  pkt  1.3)  od  wykonawców  wymagano 

dysponowania  osobami  zdolnymi  do  wykonania  zamówienia  w  szczególności  40  osobami 

pełniącymi  funkcję  pracownika  fizycznego  sapera,  prowadzącymi  prace  z  zakresu 

oczyszczania  terenu  z materiałów  wybuchowych  przeznaczonych  do  użytku  cywilnego, 

posiadającymi co najmniej roczne doświadczenie w wykonywaniu oczyszczenia saperskiego 

terenów  leśnych  oraz  odpowiednie  kwalifikacje.  Za  tereny  leśne  Zamawiający  uznał 

wszystkie  grunty  stanowiące  własność  Skarbu  Państwa  zarządzane  przez  Państwowe 

Gospodarstwo  Leśne  Lasy  Państwowe  oraz  grunty  innych  własności  stanowiące  las 

w rozumieniu zapisów art. 3 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach. 

W  związku  z  wpłynięciem  do  Zamawiającego  wniosków  o  wyjaśnienie  treści  SIWZ, 

Zamawiający 16 maja 2016 roku udzielił odpowiedzi na zapytanie nr 3 i znajdujące się tam 

pytanie  nr  2    o  to,  jakich  dokumentów  Zamawiający  wymaga  od  wykonawcy  w  celu 

potwierdzenia  spełnienia  wymogu  co  najmniej  rocznego  doświadczenia  w  wykonywaniu 

oczyszczenia saperskiego terenów leśnych.  

Zamawiający  wyjaśnił:  W  świetle  obowiązujących  przepisów  Zamawiający  nie  może 

żą

dać na potwierdzenie spełniania warunku w zakresie dysponowania osobami zdolnymi do 

wykonania  zamówienia  żadnych  innych  dokumentów.  Zamawiający  uzna  warunek  za 

spełniony,  jeżeli  wykazany  przez  Wykonawcę  w  Załączniku  nr  7  do  SIWZ  łączny  okres 

zatrudnienia  każdej  z  osób  (wskazanych  jako  pełniące  funkcję  Pracownika  fizycznego  – 

sapera) przy oczyszczaniu saperskim terenów leśnych, będzie równy lub większy niż 365 dni 

(w przypadku osób, dla których wymagane jest roczne doświadczenie), a w przypadku osób, 

dla których wymagano dłuższego doświadczenia – wielokrotność tego okresu. 

6 czerwca 2016  r. Odwołujący złożył ofertę wraz z wypełnionym załącznikiem nr 7 do 

SIWZ  w  postaci  wykazu  osób,  wskazując  jako  saperów  pracowników  fizycznych  wykaz  51 

osób {w odwołaniu zamieszczono tabelę 1 zawierającą imiona i nazwiska tych osób}. 

22  czerwca  2016  roku  Zamawiający,  który  powziął  wątpliwość  co  do  faktu 

rzeczywistego  dysponowania  przez  Bomar  osobami  wskazanymi  w  wykazie  osób,    wezwał  

Odwołującego  do  złożenia  wyjaśnień  oraz  przedstawienia  dokumentów  potwierdzających 

fakt dysponowania tymi osobami. 

W  odpowiedzi  z  27  czerwca  2016  r.  Odwołujący  przedstawił  zobowiązania  49  osób 

osobami  {w  odwołaniu  zamieszczono  tabelę  2    zawierającą  imiona  i  nazwiska  tych  osób}, 

potwierdzając  podstawę  dysponowania  tymi  osobami.  Lista  tych  osób  różniła  się  w 

niewielkim stopniu w stosunku do wykazu załączonego do oferty.  

Pismem z 30 czerwca 2016 r. Zamawiający  wezwał Odwołującego  do uzupełnienia 

wykazu  osób  w  związku  z  poprzednio  przedstawionymi  wyjaśnieniami  i  dokumentami. 

Pismem  z  4  lipca  Odwołujący  przedstawił  Zamawiającemu  wykaz  osób  obejmujący 

wszystkich  pracowników  fizycznych  saperów,  których  zobowiązania  przedstawił  w  ramach 

wyjaśnień z 27 czerwca 2016 r.   

Zamawiający  pismem  z  12  lipca  2016  r.  ponownie  wezwał  Odwołującego  do 

udzielenia  wyjaśnień  dotyczących  uzupełnionego  wykazu  osób.  Zamawiający  ponownie 

powziął  wątpliwość,  czy  Odwołujący  spełnia  wymagania  w  zakresie  dysponowania 

potencjałem  osobowym,  gdyż  w  kolumnie  wykazu  dotyczącej  doświadczenia  w  zakresie 

wykonywania oczyszczenia saperskiego terenów leśnych wskazano dla osób z poz. 1, 2, 6, 

17,  19,  25,  48,  53  okres  06-2015  do  06-2016.  Ponadto  w  odniesieniu  do  większości  osób, 

które  miały  rozpocząć  nabywanie  doświadczenia  w  zakresie  oczyszczania  saperskiego 

terenów  leśnych  wcześniej,  również  wskazano  zakończenie  na  06-2016.  Zdaniem 

Zamawiającego w czerwcu 2016 nie były realizowane żadne prace dotyczące oczyszczania 

saperskiego na terenach leśnych w żadnym z nadleśnictw. 

W  piśmie  z  15  lipca  2016  r.  Odwołujący  w  szczególności  wyjaśnił,  że  informacje 

dotyczące  doświadczenia  w  wykonywaniu  prac  saperskich  na  terenach  leśnych  i  okres 

wykonywania  tych  prac,  pochodzą  bezpośrednio  od  osób  zgłoszonych  do  pełnienia  funkcji 

saperskich,  którzy  takie  informacje  podali  w  swoich  kwestionariuszach  osobowych. Według 

wiedzy  Odwołującego  wszystkie  wskazane  przez  niego  osoby  były  zatrudnione  przy 

oczyszczaniu terenów leśnych ponad rok, jednak część z osób wskazała zapewne okres, w 

którym  prace  świadczyła  całkowicie  samodzielnie,  bądź  też  niewłaściwie  zrozumiała  zapisy 

SIWZ  w  tym  zakresie  i  chciała  wskazać,  że  wykonywała  te  prace  w  ostatnim  roku. 

Odwołujący  podkreślił,  że  nawet  w  sytuacji  zakwestionowania  przez  Zamawiającego 

spełnienia  warunku  rocznego  doświadczenia  w  wykonywaniu  oczyszczenia  saperskiego 

terenów  leśnych  przez  osoby,  u  których  wskazano  okres  od  06-2015  do  06-2016,  nadal 

spełnia on warunek dysponowania 40 osobami pełniącymi funkcję sapera. 

16  sierpnia  2016  r.  Zamawiający  poinformował  Odwołującego  o  wykluczeniu  go  z 

postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 4 w zw. z art. 24 ust. 2 pkt 3 pzp, gdyż uznał, 

ż

e  nie  wykazał  spełniania  warunku  udziału  w  postępowaniu  oraz  złożenie  nieprawdziwych 

informacji.  Zamawiający  uznał,  że  Bomar  wykazał  spełnianie  warunku  dotyczącego 

dysponowania  osobami  zdolnymi  do  wykonania  zamówienia  jedynie  w  zakresie 

dysponowania  37  osobami  pełniącymi  funkcję  pracownika  fizycznego,  podczas  gdy 

wymagane  było  dysponowanie  40  osobami.  Zamawiający  zarzucił  ponadto,  że  Odwołujący  

w  złożonym  wykazie  osób  zamieścił  informacje  nieprawdziwe,  których  treść  mogła  mieć 

wpływ  na  wynik  postępowania.  Zdaniem  Zamawiającego  w  odniesieniu  do  części  osób 

wskazanych w wykazie osób z żadnego dokumentu nie wynikają informacje pozwalające na 

jednoznaczną ocenę spełniania przez saperów wszystkich warunków określonych w SIWZ. 

W  drugiej  kolejności  Odwołujący  odniósł  się  do  zarzutu  niewykazania  spełniania 

warunku udziału w postępowaniu. 

Odwołujący stwierdził, że ze złożonych Zamawiającemu dokumentów (uzupełnionego 

wykazu  osób,  zobowiązań  oraz  kwestionariuszy  osobowych)  wynika,  że  wykazał 

dysponowanie  49  pracownikami  fizycznymi  saperami  posiadającymi  roczne  doświadczenie 

w  wykonywaniu oczyszczenia saperskiego terenów leśnych. 

Odnośnie  interpretacji  warunku  określonego  w  specyfikacji,  który  był  następnie 

przedmiotem  wyjaśnień  Zamawiającego,  Odwołujący  zaznaczył,  że  już  w  wyjaśnieniach 

złożonych  Zamawiającemu  wskazał,  że  okres  zatrudnienia  nie  jest  równoznaczny 

ś

wiadczeniu  przez  cały  ten  czas  fizycznej  pracy,  co  jego  zdaniem  potwierdził  sam 

Zamawiający  w  odpowiedzi  na  pytanie.  Fakt,  że  we  wskazanych  przez  Odwołującego 

terminach  nie  toczyły  się  w  nadleśnictwach  prace  polegające  na  oczyszczaniu,  nie 

przesądza  o  tym,  że  saperzy  nie  mogli  pozostawać  w  tym  czasie  w  stosunku  zatrudnienia 

przez  podmioty,  które  świadczyły  usługi  uprzednio,  chociażby  tylko  do  wykonywania 

zobowiązań  z  tytułu  rękojmi,  lub  podmioty  zajmujące  się  oczyszczaniem  terenów  leśnych 

poza nadzorem Lasów Państwowych.  

Odwołujący 

wskazał, 

ż

e 

przygotowując 

ofertę, 

rozesłał 

do 

potencjalnie 

zainteresowanych osób w zobowiązania i kwestionariusze osobowe dotyczące potwierdzenia 

chęci podjęcia współpracy w ramach zamówienia publicznego i pełnienia funkcji pracownika 

fizycznego, prosząc m.in. o wypełnienie w kwestionariuszu pola dotyczącego ilości miesięcy 

doświadczenia  w  zakresie  oczyszczania  saperskiego  terenów  leśnych.  W  przypadku 

nieotrzymania  wypełnionego  kwestionariusza,  telefonicznie  ustalał  z  danym  saperem,  jakie 

posiada  on  doświadczenie  w  oczyszczaniu  terenów  leśnych.  Na  podstawie  tych  informacji 

przedstawiono wraz z ofertą wykaz 51 saperów.  

Odwołujący  dodał,  że  w  odpowiedzi  na  wezwanie  Zamawiającego  przedstawił 

posiadane  przez  siebie  zobowiązania  i  kwestionariusze,  potwierdzające  dysponowanie 

osobami oraz posiadane przez saperów doświadczenie. Z uwagi na niedosłanie oświadczeń 

przez  kilka  osób,  zdecydował  się  zrezygnować  z  wskazywania  ich  jako  potencjalnych 

pracowników fizycznych. Jednocześnie w tym czasie otrzymał deklaracje od kolejnych osób, 

które  chciały  wziąć  udział  w  wykonaniu  zamówienia.  Na  tej  podstawie  w  ramach 

uzupełnienia przedstawiono aktualny wykaz osób.  

Odwołujący wskazał również, że na początku saperzy nie wskazywali dokładnych dat, 

w  jakich  świadczyli  usługi,  potwierdzili  jedynie  jakie  posiadają  doświadczenie.  Na  tej 

podstawie  Odwołujący  się  określił  okresy  w  których  saperzy  nabyli  doświadczenie 

w przedstawionym  wykazie,  przyjmując  najbezpieczniejsze  jego  zdaniem  założenie,  że 

okresy  te  uległy  zakończeniu  w  chwili  składnia  ofert.  Dopiero  gdy  Zamawiający 

zakwestionował  doświadczenie  saperów,  Odwołujący  pozyskał  dokładne  i  szczegółowe 

informacje,  potwierdzające  daty,  w  których  osoby  realizowały  prace  polegające  na 

oczyszczaniu terenów leśnych. 

Odwołujący  zaznaczył,  że  w  SIWZ  nie  wymagano  od  wykonawców  dysponowania 

pisemnymi oświadczeniami pracowników o chęci podjęcia współpracy z wykonawcą na dzień 

składania ofert ani przedstawienia dokumentów potwierdzających posiadane przez te osoby 

doświadczenie.  Odwołujący  zadbał  jednak  o  zgromadzenie  takich  zobowiązań,  a  finalnie 

wykazał  dysponowanie  49  saperami,  z  których  wszyscy  przedstawili  kwestionariusze 

potwierdzające  posiadanie  co  najmniej  rocznego  doświadczenia  w  oczyszczaniu  terenów 

leśnych. 

Odwołujący  zarzucił  Zamawiającemu,  że  dokonując  oceny  spełniania  warunku 

udziału w postępowaniu powinien uwzględnić dane wynikających  z uzupełnionego wykazu, 

zobowiązań oraz kwestionariuszy osobowych, czego nie uczynił, wbrew temu, co napisał w 

uzasadnieniu zawiadomienia o wykluczeniu. 

Odwołujący podniósł, że z dokumentów tych wynika, co następuje:  

Spośród  9  saperów,  których  okres  doświadczenia  został  w  uzupełnionym  wykazie 

osób  wskazany  jako  06-2015  do  06-2016,  w  pozycji  kwestionariusza  dotyczącej 

doświadczenia w oczyszczaniu terenów leśnych: 

– 5 określiło posiadane doświadczenie na przekraczające 12 miesięcy; 

–  4  podało  „tak”  (Odwołujący  dodał,  że  jak  wynikało  z  ustaleń  z  saperami,  w  taki  sposób 

oświadczyli oni, iż posiadają wymagane doświadczenie przekraczające okres 1 roku). 

Zdaniem Odwołującego wykazał zatem na podstawie przedłożonych dokumentów, że tych 9 

saperów posiada wymagane przez Zamawiającego doświadczenie. 

Osoba  z  poz.  43  wykazu  w  kwestionariuszu  oraz  w  wykazie  osób  (pozycja  43) 

omyłkowo wskazała okres posiadanego przez siebie doświadczenia, wpisując daty 10.2015-

06.2016,  zamiast  10.2014-06.2016.  Odwołujący  podał,  że  w  piśmie  z  22  lipca  2016  roku 

sprostował powyższą omyłkę pisarską. 

Osoby  z  poz.  23  i  44  kwestionariusza  dotyczącej  doświadczenia  w  oczyszczaniu 

terenów leśnych również podali „tak”. Jak wynika z wykazu osób oraz z ustaleń z saperami, 

ich  doświadczenie  wynosiło  2  lata.  Według  Odwołującego  saperzy  wpisując  w  rubryce 

kwestionariusza  dotyczącej  doświadczenia  słowo  „tak”  chcieli  potwierdzić,  że  posiadają 

wymagane doświadczenie, przekraczające 1 rok.  

Jednocześnie  5  z  zakwestionowanych  9  saperów,  tj.  B.J.,  C.Ł.,  G.M.,  K.D.,  M.J., 

złożyło  oświadczenia,  w  których  wpisali  daty  i  prace,  jakie  realizowali  (oświadczenia 

załączone do odwołania). 

W  trzeciej  kolejności  Odwołujący  odniósł  się  do  zarzutu  złożenia  nieprawdziwych 

informacji,  które  miały  lub  mogły  mieć  wpływ  na  jego  wynik  {przy  czym  część  poniższej 

argumentacji w odwołaniu została zamieszczona przy poprzednim zarzucie}. 

Odnośnie  stwierdzenia  przez  Zamawiającego  nieprawdziwych  informacji  na  tej 

podstawie,  że  w  2016  r.  nie  były  prowadzone  prace  w  zakresie  saperskiego  oczyszczania 

terenów leśnych, Odwołujący powołał się na zaprezentowaną powyżej wykładnię warunku. 

 Ponadto  Odwołujący  wskazał,  że  Zamawiający  sam  w  informacji  o  wykluczeniu 

podał,  że  w  marcu,  kwietniu  oraz  maju  2016  były  realizowane  prace  w  nadleśnictwach. 

Dodatkowo Odwołujący się podniósł, że:  

–  w  lutym  w  Nadleśnictwie  w  Bolesławcu  były  prowadzone  prace  naprawcze  w  zakresie 

oczyszczania  terenów  leśnych  z  przedmiotów  wybuchowych,  w  związku  z  realizacją 

zobowiązań wynikających z gwarancji należytego wykonania umowy, a wcześniej w styczniu 

prowadzona była w tym Nadleśnictwie rekontrola;  

– w lutym prowadzone były prace na terenie Nadleśnictwa Złotoryja,  

– prace naprawcze były wykonywane w 2016 r. także w Nadleśnictwie Chocianów. 

Odwołujący  wywiódł  z  powyższego,  że  nie  jest  zatem  prawdą  jakoby  w  żadnym 

z nadleśnictw  nie  były  wykonywane  prace  polegające  na  oczyszczaniu  terenów  leśnych 

w 2016  r.,  a  saperzy,  wobec  których  wskazany  został  okres  doświadczenia  06-2015  do 

06-2016 nie mogli nabywać doświadczenia przy pracach w 2016 r. 

Odwołujący  podniósł,  że  w  orzecznictwie  Krajowej  Izby  Odwoławczej  przyjmuje  się, 

ż

e przy  wykluczeniu wykonawcy na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 3 pzp:  

 – Konieczne jest stwierdzenie, że wykonawca złożył nieprawdziwe informacje, co stanowiło 

poważne  wprowadzenie  w  błąd  zamawiającego,  gdyż  informacje  te  miały  wpływ  lub  mogły 

mieć  wpływ  na  wynik  prowadzonego  postępowania.  Konieczne  jest  także  ustalenie 

i wykazanie,  że  wykonawca  działał  z  zamiarem  podania  nieprawdziwych  informacji  w  celu 

wprowadzenia  zamawiającego  w  błąd  lub  nastąpiło  to  w  wyniku  jego  niedbalstwa  (tak  KIO 

1731/15 oraz KIO 974/15).  

–  Dowód  zaistnienia  przesłanek  wykluczenia  wykonawcy  na  podstawie  art.  24  ust.  2  pkt  3 

pzp  spoczywa  na  tym,  kto  ze  swojego  twierdzenia  w  tym  przedmiocie  wywodzi  skutek 

prawny,  domagając  się  wykluczenia  wykonawcy  z  postępowania.  Fakt  nieprawdziwości 

podanych przez wykonawcę informacji należy wykazać i udowodnić (tak KIO 526/15). 

Odwołujący  zarzucił,  że  Zamawiający  nie  wykazał  żadnej  z  tych  przesłanek. 

Odwołujący  podniósł,  że  nie  przedstawił  nieprawdziwych  informacji,  działał  z  należytą 

starannością,  a  ewentualne  zakwestionowanie  doświadczenia  saperów  lub  podania 

informacji  w  wykazie  osób  w  tym  przedmiocie  nie  miałoby  wpływu  na  wynik  postępowania, 

gdyż dysponował wymaganymi 40 osobami na to stanowisko. 

Według  Odwołującego  nie  sposób  przypisać  mu  winy  ani  niedbalstwa 

w podejmowanych przez niego działaniach czy chęci wprowadzenia Zamawiającego w błąd. 

Zachowanie  polegające  na  pozyskaniu  dodatkowych  dokumentów,  niewymaganych 

przez zapisy SIWZ, świadczy o ostrożności i rozwadze Odwołującego. 

 Odwołujący podkreślił także, że w chwili składania oferty posiadał informacje o tym, 

ż

e  wszystkie  wskazane  przez  niego  osoby  były  zatrudnione  przy  oczyszczaniu  terenów 

leśnych ponad rok. Informacje te uzyskał od saperów wskazanych w uzupełnionym wykazie, 

posiadając jako podstawę dokumenty w postaci kwestionariuszy osobowych.  

Według  Odwołującego  nie  był  zobowiązany,  a  wręcz  nie  był  w  stanie  zbadać,  czy 

informacje podane w kwestionariuszach osobowych były prawdziwe. Każdy z saperów złożył 

oświadczenie w tym zakresie i były to jedyne działania, jakie mógł podjąć Odwołujący w celu 

wykazania  faktu  dysponowania  osobami  posiadającymi  wymagane  przez  Zamawiającego 

doświadczenie. Zwłaszcza w kontekście, że Zamawiający w odpowiedzi na pytanie do SIWZ 

o  to,  jakich  dokumentów  wymaga  od  wykonawcy  dla  wykazania  dysponowania  osobami 

posiadającymi doświadczenie, uznał, że  w świetle obowiązujących przepisów Zamawiający 

nie  może  żądać  na  potwierdzenie  spełniania  warunku  w  zakresie  dysponowania  osobami 

zdolnymi do wykonania zamówienia żadnych innych dokumentów.  

Dla  Odwołującego  się  doświadczenie  wykazywane  w  2016  r.  było  jak  najbardziej 

realne,  gdyż  wedle  jego  wiedzy  prace  oczyszczania  terenów  leśnych  były  wykonywane 

w tym  roku.  Jednocześnie  Odwołujący  się  nie  miał  żadnej  możliwości  weryfikacji  złożonych 

oświadczeń  w  zakresie  doświadczenia,  stuprocentowa  weryfikacja  mogłaby  zostać 

przeprowadzona  wyłącznie  poprzez  zażądanie  wglądu  do  rachunku  bankowego  tych  osób 

celem potwierdzenia od kogo, kiedy i za jaki okres otrzymywali wynagrodzenie, co w realiach 

gospodarczych  jest  niedorzecznością.  Odwołujący  miał  pełne  przekonanie,  że  osoby 

wskazane w wykazie, potwierdzając iż posiadają wymagane zapisami SIWZ doświadczenie, 

oświadczały  prawdę  gdyż  były  one  znane  jako  osoby  stale  współpracujące  z  podmiotami 

wykonującymi  zamówienia  oczyszczania  saperskiego  terenów  leśnych.  Stąd  Odwołujący 

polegał wyłącznie na oświadczeniach osób, które wskazał w wykazie. 

7  września  20156  r.  na  posiedzeniu  Zamawiający  złożył  odpowiedź  na  odwołanie, 

w której wniósł o jego oddalenie, uzasadniając swoje stanowisko.  

W  szczególności  Zamawiający  wskazał,  że  dla  dochowania  należytej  staranności, 

pomimo oczywistej sprzeczności pomiędzy  wykazem osób a ustalonym stanem faktycznym 

odnośnie  doświadczenia  osób  wskazanych  w  uzupełnionym  wykazie  na  stanowisko 

pracownika  fizycznego  sapera,  dla  potrzeb  oceny  spełniania  warunku  wziął  pod  uwagę 

zarówno  treść  wykazu  osób,  jak  i  udzielonych  wyjaśnień  oraz  załączonych  do  nich 

zobowiązań i ankiet saperów, przyjmując następujące zasady. 

Uwzględniono wszystkie dokumenty, z których wynikały jednoznaczne informacje na 

temat  doświadczenia  oraz  dostępności  zasobu  kadrowego,  biorąc  pod  uwagę  wszelkie 

przedstawionych  przez  Odwołującego  informacji,  które  mogły  mieć  wpływ  na  pozytywną 

ocenę  spełniania  warunku,  nawet  jeżeli  nie  wynikały  z  wykazu  osób  lub  były  sprzeczne 

z wykazem osób: 

–    uwzględniono  zobowiązania  osób  bez  daty  –  jeżeli  osoba  była  wskazana  w  pierwotnym 

wykazie; 

–  pozytywnie  zweryfikowano  osoby,  jeśli  w  zobowiązaniu  sapera  zawarto  informację 

na temat  doświadczenia  w  lasach  np.  3-letniego,  nawet  jeżeli  w  wykazie  wskazano  okres 

prac nierealny; 

– w przypadku zobowiązań podpisanych po upływie terminu składania ofert nie można było 

uznać  za  wiarygodne,  że  wykonawca  w  dacie  składania  ofert  daną  osobą  dysponował, 

chyba, że byli wskazani w pierwotnym wykazie; 

–  nie  uwzględniono  informacji  wynikających  ze  zobowiązań,  gdzie  w  załączonej  ankiecie 

dotyczącej  danych  osobowych  w  wierszu  „Doświadczenie  w  Polsce  przy  pracach  w  lesie 

(w miesiącach)” nie został wskazany okres pracy (chyba że wiarygodny okres doświadczenia 

wynikał z wykazu); 

– w powyższym przypadku nie uwzględniono również osób, które miały  zakończyć prace w 

czerwcu 2016 r., nawet jeżeli w wykazie po pominięciu tego roku pozostawał okres dłuższy 

niż  rok,  gdyż  nie  było  podstaw  do  domniemywania,  kiedy  prace  zostały  zakończone,  skoro 

data końcowa nie była prawdziwa. 

26  sierpnia  2016  r.  Zamawiający  przesłał  drogą  elektroniczną  kopię  odwołania 

drugiemu wykonawcy uczestniczącemu w postępowaniu. 

29  sierpnia  2016  r.  wpłynęło  do  Prezesa  Izby  w  formie  pisemnej  zgłoszenie  przez 

Biuro Obsługi Inwestycji E. O.-M. z Wrocławia {dalej również: „BOI”} zgłoszenie przystąpienia 

do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego. 

Przystępujący  oświadczył,  że  ma  interes  prawny  w  uzyskaniu  rozstrzygnięcia 

odwołania  na  korzyść  Zamawiającego,  który  uznał  ofertę  BOI  za  najkorzystniejszą,  gdyż 

ewentualne uwzględnienie odwołania może doprowadzić do zmiany decyzji Zamawiającego. 

Izba  uwzględniała  jako  zasadną  opozycję  zgłoszoną  przez  Odwołującego,  który 

wskazał na fakt unieważnienia postępowania na postawie art. 93 ust. 1 pkt 4 pzp, gdyż cena 

oferty  BOI  ponad  dwukrotnie  przekraczała  kwotę,  którą  Zamawiający  przeznaczył  na 

realizację zamówienia, a Zamawiający nie mógł jej zwiększyć. Odwołujący trafnie zauważył, 

ż

e rozstrzygnięcie korzystne dla Zamawiającego prowadzi do utrzymaniu stanu nieważności 

postępowania, co nie jest korzystne dla Przystępującego.  

 Ponieważ  odwołanie  nie  zawierało  braków  formalnych,  a  wpis  od  niego  został 

uiszczony – podlegało rozpoznaniu przez Izbę. 

W  toku  czynności  formalnoprawnych  i  sprawdzających,  Izba  nie  stwierdziła  aby 

odwołanie podlegało odrzuceniu na podstawie którejkolwiek z przesłanek określonych w art. 

189 ust. 2 pzp. Nie zgłoszono odmiennych wniosków 

Z  uwagi  na  brak  podstaw  do  odrzucenia  odwołania  lub  umorzenia  postępowania 

odwoławczego,  Izba  przeprowadziła  rozprawę,  podczas  której  Strony  podtrzymały  swoje 

dotychczasowe stanowiska.  

Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem Stron, uwzględniając zgromadzony materiał 

dowodowy,  jak  również  biorąc  pod  uwagę  oświadczenia  i stanowiska  zawarte 

w odwołaniu,  odpowiedzi  na  odwołanie,  a  także  wyrażone  ustnie  na  rozprawie 

i odnotowane w protokole, Izba ustaliła i zważyła, co następuje: 

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie. 

Zgodnie  z  przepisem  art.  179  ust.  1  pzp  odwołującemu  przysługuje  legitymacja 

do wniesienia  odwołania,  gdy  ma  (lub  miał)  interes  w  uzyskaniu  zamówienia  oraz  może 

ponieść  szkodę  w  wyniku  naruszenia  przez  zamawiającego  przepisów  ustawy.  W  ocenie 

Izby  Odwołujący  legitymuje  się  interesem  w  uzyskaniu  przedmiotowego  zamówienia, 

w którym  złożył  ofertę,  która  według  kryteriów  oceny  oferty  byłaby  najkorzystniejsza,  gdyby  

nie został  wykluczony. Jednocześnie czynność ta, od której Odwołujący  się odwołał naraża 

go  na  szkodę  polegającą  na  nieuzyskaniu  odpłatnego  zamówienia  publicznego,  na  co 

mógłby w przeciwnym razie liczyć,  

Izba ustaliła następujące okoliczności jako istotne dla rozstrzygnięcia zarzutów odwołania: 

O  udzielenie  przedmiotowego  zamówienia  mogli  ubiegać  się  wykonawcy,  którzy 

spełniali  w  szczególności  warunek  dotyczący  dysponowania  czterdziestoma  osobami 

pełniącymi  funkcję  pracownika  fizycznego  sapera,  prowadzącymi  prace  z  zakresu 

oczyszczania  terenów  z  materiałów  wybuchowych,  w  tym  ich  niszczenia  przy  użyciu 

materiałów  wybuchowych  przy  użyciu  materiałów  wybuchowych  przeznaczonych  do  użytku 

cywilnego, 

posiadającymi 

w 

szczególności 

co 

najmniej 

roczne 

doświadczenie 

w wykonywaniu  oczyszczania  saperskiego  terenów  leśnych  (zdefiniowanych,  jak  to 

zrelacjonowano powyżej w odwołaniu) {por. pkt 1.3.1 z rozdziału VIII s.i.w.z.}. 

Na potwierdzenie spełniania warunku w powyższym zakresie od wykonawców, poza 

oświadczeniem o spełnianiu warunków udziału w postępowaniu, wymagano złożenia wykazu 

osób,  które  będą  uczestniczyć  w  wykonywaniu  zamówienia,  w  szczególności  wraz  z 

informacjami  na  temat  ich  doświadczenia  niezbędnego  do  wykonania  zamówienia,  według 

wzoru stanowiącego załącznik nr 7 do s.i.w.z. {por. pkt 2.2 rozdziału IX s.i.w.z.} 

Izba  stwierdziła,  że  Zamawiający  w  ramach  wyjaśnień  treści  s.i.w.z.  nie  zmienił 

wymagania,  aby  osoby  zgłaszane  do  pełnienia  funkcji  pracownika  fizycznego  sapera, 

prowadzącego prace z zakresu oczyszczania terenów z materiałów wybuchowych, w tym ich 

niszczenia  przy  użyciu  materiałów  wybuchowych  przeznaczonych  do  użytku  cywilnego, 

posiadały  co  najmniej  roczne  doświadczenie  w  wykonywaniu  oczyszczania  saperskiego 

terenów leśnych.  

Wyjaśnienia  zostały  udzielone,  gdyż  wykonawca  zwrócił  się  o  wskazanie  jakich 

dokumentów Zamawiający wymaga od wykonawcy w celu potwierdzenia spełniania wymogu 

posiadania rocznego doświadczenia w wykonywaniu oczyszczania saperskiego. 

Zamawiający  w  odpowiedzi  wskazał  w  szczególności  na  dokument  opisany 

w rozdziale  IX  pkt  2.2  specyfikacji,  czyli  wykaz  osób,  które  będą  uczestniczyć 

w wykonywaniu  zamówienia,  o  których  mowa  w  warunku  opisanym  w  rozdziale  VIII  ppkt 

1.3.1-1.3.3  wraz  z  informacjami  na  temat  ich  kwalifikacji  zawodowych,  doświadczenia 

i wykształcenia,  niezbędnych  do  wykonania  zamówienia,  a  także  zakresu  wykonywanych 

przez  nie  czynności,  oraz  informacją  o  podstawie  dysponowania  tymi  osobami  wg  wzoru 

stanowiącego załącznik nr 7 do s.i.w.z. 

Zamawiający wyjaśnił, że: 

–  informacje niezbędne dla oceny spełniania tego warunku należy umieścić w tym wykazie, 

dodając,  że  w  świetle  obowiązujących  przepisów  nie  może  żądać  na  potwierdzenie 

spełniania  warunku  dotyczącego  dysponowania  osobami  zdolnymi  do  wykonania 

zamówienia żadnych innych dokumentów; 

–  uzna  warunek  za  spełniony,  jeżeli  wykazany  w  wypełnionym  wykazie  łączny  okres 

zatrudnienia  każdej  z  osób  wskazanej  do  pełnienia  funkcji  pracownika  fizycznego  sapera 

przy oczyszczaniu saperskim terenów leśnych, będzie równy lub większy niż 365 dni. 

Ponadto  Zamawiający  poinformował,  że  w  celu  doprecyzowania  zmienia  treść 

Załącznika nr 7 do SIWZ. Przy czym w pierwotnej zamieszczonej w załączniku nr 7 tabeli nr1 

dotyczącej osób pełniących funkcję kierownika prac saperskich oraz pracowników fizycznych 

saperów (warunki z rozdziału VIII ppkt 1.3.1 i 1.3.2 SIWZ) opis 4 kolumny wskazywał, że jest 

przeznaczona  na  wpisanie  doświadczenia  w  zakresie  nadzoru  nad  prowadzeniem  prac 

z zakresu oczyszczania terenów z materiałów wybuchowych. Po dokonanej zmianie w tabeli 

nr  1  dodano  dwie  kolumny,  w  tym  kolumnę  6  przeznaczoną  zgodnie  z  jej  opisem  na 

potwierdzenie  posiadania  wymaganego  doświadczenia  przez  pracowników  fizycznych 

saperów  w  zakresie  wykonywania  oczyszczania  saperskiego  terenów  leśnych  (rozdział  VIII 

ppkt 1.3.1 SIWZ) w systemie od mm-rrrr do mm-rrrrr. 

Reasumując,  pytanie  wykonawcy  wywołane  było  zatem  brakiem  w  pierwotnie 

przygotowanym  wzorze  wykazu  miejsca  na  wykazanie  doświadczenia  saperów,  a  nie 

wątpliwością  co  do  rozumienia  warunku.  Zamawiający  w  udzielonych  wyjaśnieniach 

potwierdził  i  sprecyzował,  jak  należy  potwierdzić  spełnianie  warunku  w  odniesieniu 

do wymaganego  okresu  doświadczenia  przy  wykonywaniu  oczyszczania  saperskiego 

na terenach leśnych.  

W  wezwaniu  z  22  czerwca  2016  r.  Zamawiający  w  trybie  art.  26  ust.  4  pzp  wezwał 

Bomar  do  złożenia  wyjaśnień  w  odniesieniu  do  wykazu  osób,  wskazując,  że  w  związku 

z licznymi  wnioskami  osób  wskazanych  w  wykazie  o  udzielenie  informacji,  czy  i  jakie  ich 

dane osobowe w nim widnieją, powziął wątpliwość co do rzeczywistego dysponowania przez 

Bomar  tymi  osobami.  Zamawiający  zwrócił  się  w    szczególności  o  udzielenie  wyjaśnień 

i przedstawienie  dokumentów  potwierdzających  fakt  dysponowania  osobami  wskazami 

w wykazie. 

W  piśmie  z  27  czerwca  2016  r.  Bomar  wskazał,  że  załącza  dokumenty 

potwierdzające fakt dysponowania osobami wskazanych w wykazie w postaci ich pisemnych 

zobowiązań. Wyjaśnił,  że  przed  złożeniem  oferty  podjął  działania  mające  na  celu  ustalenie 

wykazu  osób,  które  podejmą  się  współpracy,  a  po  uzyskaniu  potwierdzenia  ze  strony  tych 

osób,  przedstawił  im  wzór  zobowiązania,  które  miały  podpisać.  Zaznaczył,  że  choć  nie 

wszystkie osoby, które początkowo zadeklarowały chęć współpracy, podpisały zobowiązania, 

spełnia wymagania określone w s.i.w.z. 

Do  wyjaśnień  załączono  podpisane  przez  poszczególne  osoby  dokumenty 

zobowiązań  do  współpracy  do  końca  2016  r.  z  Bomar,  które  odnośnie  informacji  na  temat 

doświadczenia  ode  do  „Ankiety  dotycząca  danych  osobowych”,  która  zawierała  rubrykę 

opisaną Doświadczenie w Polce przy pracach w lesie (w miesiącach).  

Pismem  z  30  czerwca  2016  r.  Zamawiający  wezwał  w  trybie  art.  26  ust.  3  pzp  do 

uzupełnienia m.in. wykazu osób, gdyż stwierdził, że złożone 27 czerwca 2016 r. wyjaśnienia 

oraz  załączone  do  nich  dokumenty  wskazują,  że  Bomar  będzie  dysponował  zespołem 

o odmiennym składzie osobowym niż wskazany w wykazie złożonym wraz z ofertą. 

Pismem  z  4  lipca  2016  r.  Bomar  uzupełnił  wykaz  osób  przez  wskazanie  osób,  dla 

których uprzednio załączył do wyjaśnień dokumenty zobowiązań. 

W  wezwaniu  z  12  lipca  2016  r.  Zamawiający  wskazał  że  jednym  z  kluczowych 

elementów w zakresie oceny dysponowania osobami zdolnymi do wykonania zamówienia na 

stanowisku  pracownika  fizycznego  był  element  posiadania  rocznego  doświadczenia 

w wykonywaniu oczyszczania saperskiego terenów leśnych.  

Zamawiający  stwierdził  w  uzupełnionym  wykazie  w  kolumnie  dotyczącej 

doświadczenia, że dla poz. 1, 2, 6, 17, 19 , 25, 48 i 53 wskazano okres 06-2015 do 06-2016, 

a  w  odniesieniu  do  większości  osób,  które  miały  rozpocząć  nabywanie  doświadczenia 

wcześniej – zakończenie określono na 06-2016. 

Zamawiający  zwrócił  uwagę,  że  ponieważ  termin  składania  ofert  upłynął  7  czerwca 

2016  r.,  dla  weryfikacji  rocznego  doświadczenia  osób  w  pierwszym  z  powyższych 

przypadków  ustalenie  faktycznej  daty  rozpoczęcia  wykonywania  ma  kluczowe  znaczenie. 

Jednocześnie  Zamawiający  zaznaczył,  że  w  odniesieniu  do  pozostałych  osób  nie  ma 

podstaw,  aby  samodzielnie  ustalić  datę końcową  ani  stosować  w  tym  zakresie  jakiekolwiek 

domniemania. 

Ponieważ  według  wiedzy  Zamawiającego  żadne  prace  w  zakresie  oczyszczania 

terenów w lasach nie były wykonywane w czerwcu 2016 r., Zamawiający wezwał do złożenia 

wyjaśnień przez jednoznaczne wskazanie w odniesieniu do wszystkich osób, dla których jako 

datę  końcową  wskazano  06-2016,  zadań  w  jakich  wykonywały  prace  w  zakresie 

oczyszczania  terenów  w  lasach,  z  wyszczególnieniem  dat  rozpoczęcia  i  zakończenia, 

a także wskazania nadleśnictwa, w którym prace te były wykonywane. 

W  piśmie  15  lipca  2016  r.  Bomar  wyjaśnił,  że  informacje  dotyczące  doświadczenia 

w wykonywaniu  prac  saperskich  na  terenach  leśnych  i  okres  wykonywania  tych  prac, 

pochodzą  bezpośrednio  od  osób  zgłoszonych  do  pełnienia  funkcji  saperskich,  które  tak 

wypełniły  swoje  kwestionariusze  osobowe.  Wskazana  data  06-2016  zakończenia  prac 

leśnych  nie  oznacza,  że  osoby  wykonywały  czynności  w  czerwcu,  a  jedynie,  że  były 

zatrudnione  przy  takich  pracach  do  tego  miesiąca,  czyli  osoby  te  mogły  je  wykonywać  do 

końca maja 2016 r. W związku z tym saperzy zatrudnieni przy oczyszczaniu terenów leśnych 

w  okresie  od  czerwca  2015  r.  do  maja  2016  r.  spełniają  wymóg  posiadania  minimum 

rocznego  doświadczenia,  gdyż  łączny  okres  ich  zatrudnienia  wynosił  równo  12  miesięcy, 

czyli 365 dni.  

Następnie  Bomar  powołał  się  na  wyjaśnienia  treści  s.i.w.z.  udzielone  przez 

Zamawiającego 16 maja 2016 r. w odpowiedzi na pytanie nr 2 z zapytania nr 3, stwierdzając, 

ż

e  Zamawiający  nie  ma  żadnych  podstaw  do  żądania  przedłożenia  jakichkolwiek 

dokumentów  potwierdzających  spełnianie  przez  osoby  wskazane  w  wykazie  wymogów 

dotyczących doświadczenia. 

Niezależnie od powyższego Bomar  zwrócił uwagę, że nawet bez brania pod uwagę 8 

osób  ze  wskazanym  okresem  od  06-2015  do  06-2016  nadal  spełnia  warunek,  bo  wykaz 

obejmował 49.  

Bomar  powołał  się  na  swoją  wiedzę,  że  wszystkie  osoby  były  zatrudnione  przy 

oczyszczaniu terenów leśnych ponad rok. Jednocześnie wyraził przypuszczenie, że cześć z 

nich  wskazała  okres,  w  którym  prace  świadczyli  całkowicie  samodzielnie,  bądź  też 

niewłaściwie  zrozumiała  zapisy  SIWZ  w  tym  zakresie  i  chciała  wskazać,  że  wykonywała  te 

prace w ostatnim roku.  

W  ostatniej  części  wyjaśnień  Bomar  zaznaczył,  że  okres  zatrudnienia  nie  jest 

równoznaczny świadczeniu przez cały ten czas fizycznej pracy, gdyż w wielu zamówieniach 

miesiące zimowe są wyłączone z prowadzania prac, stąd pracownik może być zatrudniony, 

a faktycznie pracy nie prowadzi, gdyż nie może. Ponadto fakt, że w czerwcu nie toczyły się 

prace  w  żadnym  nadleśnictwie  nie  przesądza,  że  saperzy  nie  mogli  pozostawać  w  tym 

czasie  w  stosunku  zatrudnienia  przez  podmioty,  które  świadczyły  usługi  uprzednio  , 

chociażby do wykonywania zobowiązań z tytułu rękojmi. 

W  piśmie  z  22  lipca  2016  r.  Bomar  powtórzył  powyższą  argumentację,  wyrażając 

ocenę,  że  wątpliwości  zgłoszone  przez  Zamawiającego  wynikają  wyłącznie  z  ewentualnych 

omyłek  pisarskich,  ale  przede  wszystkim  z  niewłaściwego  sformułowania  przez 

Zamawiającego  treści  załącznika  nr  7  oraz  zapisów  s.i.w.z.  Nawiązując  ponownie  do 

udzielonych  wyjaśnień  treści  s.i.w.z.,  dodał,  że  zatrudnienie  nie  musi  dotyczyć  wyłącznie 

terenów  stanowiących  własność  Skarbu  Państwa.  Zaznaczył,  że  ponieważ  poszczególni 

pracownicy  fizyczni  przedstawili  kwestionariusze  osobowe,  podał  w  załączniku  okresy,  za 

które  posiada  potwierdzenie  wymaganego  doświadczenia,  co  było  zgodne  z  treścią 

załącznika  nr  7.  Jednocześnie,  sami  pracownicy  w  kwestionariuszach  wzięli  pod  uwagę 

okresy,  w  których  pozostawali  we  współpracy  z  wykonawcami  w  celu  realizacji  prac 

wynikających z rękojmi. 

Zamawiający 

uzyskał 

informacje, 

ż

e 

Centrum 

Koordynacji 

Projektów 

Ś

rodowiskowych, że wszelkie prace saperskie związane z realizowanym przez tę jednostkę 

projektem zostały zakończone w 2015 r. Jednocześnie z wszystkich 17 regionalnych dyrekcji 

Lasów  Państwowych  uzyskał  informacje,  że  na  terenie  podległych  im  nadleśnictw  nie  były 

prowadzone  prace  rozpoznania  i  oczyszczania  saperskiego,  z  niewielkimi  wyjątkami, 

o których poniżej. 

W tych okolicznościach, Izba zważyła, co następuje: 

 Zgodnie z art. 24 ust. 2 pkt 4 pzp z postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza 

się wykonawców, którzy nie wykazali spełniania warunków udziału w postępowaniu. Z art. 26 

ust.  2a  pzp  wynika,  że  wykonawca  na  żądanie  zamawiającego  i  w  zakresie  przez  niego 

wskazanym  jest  zobowiązany  wykazać,  nie  później  niż  na  dzień  składania  ofert,  spełnianie 

warunków,  o  których  mowa  w  art.  22  ust.  1  pzp.  W  art.  22  ust.  1  pkt  3  pzp  określono  w 

szczególności,  że  o  udzielenie  zamówienia  mogą  się  ubiegać  wykonawcy,  którzy  spełniają 

warunki dotyczące dysponowania osobami zdolnymi do wykonania zamówienia. Przy czym z 

łącznie z art. 22 ust. 3 pzp oraz art. 36 ust. 1 pkt 5 pzp wynika, że opis sposobu dokonania 

oceny  spełniania  warunków,  o  których  mowa  w  ust.  1,  zamieszcza  się  w  ogłoszeniu  o 

zamówieniu  oraz  specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia.  Według  art.  36  ust.  1  pkt  6 

pzp  w  tym  ostatnim  dokumencie  należy  również  zamieścić  wykaz  oświadczeń  lub 

dokumentów,  jakie mają  dostarczyć  wykonawcy  w  celu  potwierdzenia  spełniania  warunków 

udziału  w  postępowaniu.  Zgodnie  z  art.  25  ust.  1  zd.  1  pzp  w  postępowaniu  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego  zamawiający  może  żądać  od  wykonawców  wyłącznie  oświadczeń 

lub  dokumentów  niezbędnych  do  przeprowadzenia  postępowania.  Z  §  1  ust.  1  pkt  7 

wydanego  na  podstawie  delegacji  zawartej  w  art.  25  ust.  2  pzp  rozporządzenia  Prezesa 

Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzaju dokumentów, jakich może żądać 

zamawiający  od  wykonawcy,  oraz form,  w  jakich  te  dokumenty  mogą  być  składane (Dz.  U. 

poz.  231)  wynika,  że  w  celu  oceny  spełniania  przez  wykonawcę  warunków  dotyczących 

dysponowania  osobami  zdolnymi  do  wykonania  zamówienia  zamawiający  może  żądać 

wykazu  osób,  które  będą  uczestniczyć  w  wykonywaniu  zamówienia,  w  szczególności 

odpowiedzialnych  za  świadczenie  usług,  wraz  z  informacjami  na  temat  ich  kwalifikacji 

zawodowych,  doświadczenia  i  wykształcenia  niezbędnych  do  wykonania  zamówienia, 

a także  zakresu  wykonywanych  przez  nie  czynności,  oraz  informację  o  podstawie 

dysponowania tymi osobami. 

Zamawiający,  postępując  zgodnie  z  przywołanymi  powyżej  przepisami,  określił 

w szczególności,  że  od  wykonawców  ubiegających  się  o  udzielenie  przedmiotowego 

zamówienia  wymaga  dysponowania  co  najmniej  czterdziestoma  pracownikami  fizycznymi 

saperami do prowadzenia prac z zakresu oczyszczania terenów z materiałów wybuchowych, 

w  tym  ich  niszczenia  przy  użyciu  materiałów  wybuchowych  przeznaczonych  do  użytku 

cywilnego, przy czym każda z tych osób miała w szczególności posiadać co najmniej roczne 

doświadczenie  w  wykonywaniu  oczyszczania  saperskiego  terenów  leśnych.  W  celu 

potwierdzenia  spełniania  warunku  w  tym  zakresie  Zamawiający  zażądał,  oprócz 

oświadczenia  o  spełnianiu  warunków  udziału  w  postępowaniu,  złożenia  wykazu  tych  osób, 

w  tym podania dla każdej osoby informacji na temat jej kwalifikacji według przygotowanego 

druku, w którym przewidziano w szczególności miejsce na podanie imienia i nazwiska danej 

osoby  oraz  potwierdzenie  posiadania  przez  nią  wymaganego  doświadczenia  w  zakresie 

wykonywania  oczyszczania  saperskiego  terenów  leśnych,  przez  wpisanie  dat  rozpoczęcia 

i zakończenia (z dokładnością do miesiąca). Przy czym dla wykazania wymaganego okresu 

doświadczenia  konieczne  było,  aby  łącznie  okresy  wykonywania  przez  daną  osobę 

oczyszczania saperskiego terenów leśnych dawały okres zatrudnienia równy lub większy niż 

365 dni. Warto zauważyć, że oczekiwanie  wskazania okresów, w których nastąpiło nabycie 

przez  osoby  wymaganego  doświadczenia  nie  jest  bez  znaczenia,  gdyż  służyć 

uwiarygodnieniu oświadczenia, a także może być istotne przy jego weryfikacji.  

Izba zważyła, że ponieważ Bomar nie był w stanie w sposób jednoznacznie wykazać 

w powyższy sposób dysponowanie 40 saperami z rocznym doświadczeniem w wykonywaniu 

oczyszczania saperskiego terenów leśnych, choć był w tym zakresie wzywany do uzupełnia 

i wyjaśnień wykazu osób, prawidłowo został przez Zamawiającego wykluczony na podstawie 

art. 24 ust. 2 pkt 3 pzp. 

Składając  zarówno  pierwotny,  jak  i  uzupełniony  wykaz,  Odwołujący  nie  dysponował 

informacjami  dotyczącymi  okresów,  w  których  poszczególne  osoby  były  zatrudnione  przy 

wykonywaniu oczyszczania saperskiego terenów leśnych, co de facto przyznał w odwołaniu, 

skoro  zbierał  od  osób  dane  tylko  co  do  łącznej  długości  doświadczenia,  a  wykaz  w tym 

zakresie uzupełnił według przyjętego przez siebie założenia, że osoby nabywały je w sposób 

ciągły aż do upływu terminu składania ofert. Zatem pomimo że od początku w postępowaniu 

wymagano podania konkretnych okresów nabycia wymaganego doświadczenia, Odwołujący 

ś

wiadomie  wpisał  w  wykazie  dane  abstrahujące  od  faktów,  których  nie  znał,  choć  mógł 

i powinien, skoro zdecydował się ubiegać o udzielenie przedmiotowego zamówienia. Dopiero 

gdy 

Zamawiający 

wychwycił, 

ż

e 

założenie 

uznane 

przez 

Odwołującego 

za najbezpieczniejsze  dla  niego,  nie  może  odpowiadać  rzeczywistemu  stanowi  rzeczy, 

Odwołujący  przystąpił  do ustalania  faktycznych  okresów  doświadczenia,  co udało  mu  się 

w odniesieniu do zaledwie trzech osób, których oświadczenia w tym zakresie (datowane na 

15  lub  17  lipca  2016  r.)  załączył  do  swoich  wyjaśnień  (datowanych  na 15  lipca  2016  r.). 

Dodatkowo składając te wyjaśnienia, Odwołujący nie przyznał się Zamawiającemu, że wpisał 

w  wykazie  okresy  według  dowolnie  przyjętego  przez  siebie  założenia,  zamiast  tego 

dywagując, że może osoby wskazane w wykazie niewłaściwie zrozumiały SIWZ, stąd chciały 

wskazać  na wykonywanie  prace  w bieżącym  roku.  Tymczasem  akurat  spośród  tych  trzech 

osób pierwotnie w ankietach dwie określiły swoje doświadczenie przy pracach w lesie na 12 

miesięcy, a jedna na 3 lata, co czyniło takie wyjaśnienia zupełnie niewiarygodnymi. 

Przede  wszystkim  nie  sposób  uznać,  że  Bomar  wykazał  spełnianie  warunku 

opisanego  w  treści  ogłoszenia  i  specyfikacji  w  sytuacji,  skoro  wykazanie  opiera  się 

na bezpodstawnym  przyjęciu  przez  niego,  że  wymagane  doświadczenie  w  wykonywaniu 

oczyszczania  saperskiego  terenów  leśnych  można  nabywać  również  przez  samo 

pozostawanie  w  stosunku  zatrudnienia  przez  podmioty,  które  świadczyły  uprzednio  takie 

usługi,  w  gotowości  do  wykonywania  ewentualnych  zobowiązań  z  tytułu  rękojmi  lub 

gwarancji,  względnie  w okresie  miesięcy  zimowych,  w  których  wyłączone  jest  prowadzenie 

takich prac. Taką wykładnię warunku Odwołujący zaczął forsować w ostatnich wyjaśnieniach 

składanych  Zamawiającemu  (złożonych  15  i  22  lipca  2016  r.),  a  następnie  podtrzymał 

w odwołaniu  i  na  rozprawie.  Co  więcej,  z  treści  składanych  wyjaśnień  wynikało, 

ż

e Odwołujący  zakłada  zaistnienie  takiej  możliwości  co  najmniej  w  stosunku  do  wszystkich 

osób co do których nie załączył dodatkowych dokumentów wskazujących na miejsce i okresy 

nabycia  doświadczenia.  Nawet  na  tym  etapie  Odwołujący  nie  miał  zatem  wiedzy 

w wymaganym  według  s.i.w.z.  zakresie  co  do  sposobu  potwierdzenia  spełniania  warunku. 

Stanowisko  Odwołującego  nie  jest  przy  tym  wiarygodne,  gdyż  uprzednio  nie  zgłaszał 

Zamawiającemu  wątpliwości  co  do  rozumienia  treści  warunku,  a  odmienną  interpretację 

zaczął dopiero forsować, gdy okazało się, że nie jest w stanie wykazać spełnianie warunku 

opisanego w s.i.w.z. w określony tam sposób.  

Nawet gdyby przyjąć, że interpretacja taka nie dotyczy wskazanych w wykazie osób, 

dla  których  Odwołujący  przedstawił  ich  oświadczenia  zawierające  wskazanie  nadleśnictw 

i okresów  wykonywania  prac,  umożliwia  to  ewentualnie  weryfikację  faktycznego 

doświadczenia  tylko  5  spośród  49  saperów  wymienionych  w  wykazie  (oprócz  przesłanych 

Zamawiającemu  wraz  z wyjaśnieniami  15  lipca  2016  r.,  do  odwołania  załączono  5 

niedatowanych  oświadczeń,  w tym  3  dotyczące  innych  niż  poprzednio  osób,  z  tym  że  dla 

jednej z tych osób wskazano tylko rok). Odwołujący nie może zasłaniać się niezrozumieniem 

warunku przez osoby, które zobowiązały się do współpracy z nim przy realizacji zamówienia, 

gdyż  jako  wykonawca  ubiegający  się  o  udzielenie  przedmiotowego  zamówienia  odpowiada 

za  rzetelność  oświadczeń,  które  składa  we  własnym  imieniu  w  celu  wykazania  spełniania 

warunków udziału w postępowaniu. 

Oświadczeniem  tym,  poza  ogólnym  oświadczeniem  o  spełnianiu  warunków  udziału 

w postępowaniu,  jest  wykaz  osób  sporządzony  przez  Odwołującego  i  to  z  niego  powinno 

jednoznacznie 

wynikać 

potwierdzenie 

dysponowania 

osobami 

o 

wymaganym 

doświadczeniu.  W  szczególności  wyjaśnienia  składane  w  trybie  art.  26  ust.  4  pzp 

w odniesieniu do wykazu, który był już uzupełniany w trybie art. 26 ust. 3 pzp, mogą jedynie 

służyć  rozwianiu  wątpliwości  co  do  tej  treści,  co  nie  może  prowadzić  do  zmiany  tej  treści. 

Tymczasem  spośród  osób,  które  według  oświadczenia  zawartego  w  wykazie  miały  nabyć 

wymagane  doświadczenie  od  maja  2015  r.  do  czerwca  2015  r.,  tylko  jedna  z  tych  osób 

oświadczyła, że wykonywała prace w lutym i marcu 2016 r. w Nadleśnictwie Złotoryja. Przy 

czym  z  „Porozumienia  nr  1/2016”  z  4  lutego  2016  r.  załączonego  do  odwołania  wynika, 

ż

e faktycznie  w  ramach  gwarancji  jakości  prace  na  terenie  tego  nadleśnictwa  były 

wykonywane tylko od 5 do 22 lutego 2016 r. Tym bardziej wykazywanie spełnienia warunku 

w  odpowiedni  sposób  nie  może  się  rozpoczynać  dopiero  na  etapie  postępowania 

odwoławczego,  w  tym  wynikać  z  dokumentów,  które  Zamawiający  uzyskał  we  własnym 

zakresie.  Stąd  nie  mogło  być  również  wzięte  pod  uwagę,  że  załączonych  do  odwołania 

dokumentów dotyczących realizacji prac w ramach gwarancji jakości na terenie Nadleśnictwa 

Bolesławiec  w ramach „Porozumienia nr 1/2016” z 5 lutego 2016 r. wynika, że dwie osoby, 

które pojawiły się w uzupełnionym wykazie, w nich uczestniczyły, aczkolwiek w okresie od 5 

do  10  lutego  2016  r.  (z  dokumentów  związanych  z  „Porozumieniem  nr  2/2016”  z  9  lutego 

2016 r. nie wynika, jakie osoby uczestniczyły w pracach) Dodatkowo Zamawiającemu udało 

się  ustalić,  że  te  same  dwie  osoby  uczestniczyły  w  pracach  saperskich  na  terenie  tego 

nadleśnictwa w okresie od 10 do 16 marca 2016 r., a 6 innych osób z uzupełnionego wykazu 

w  dniach  30-31  stycznia  2016  r.  Ponadto  tych  6  osób  oraz  osoba,  dla  której  w  odwołaniu 

wnioskowano o przeprowadzenie dowodu, miały uczestniczyć od 25 do 29 stycznia 2016 r. 

w  pracach saperskich na terenie Nadleśnictwa Złotoryja (pisma z 5 września 2016 r. złożone 

na rozprawie). Dokumenty te potwierdzają wykonywanie prac w 2016 r. w znacznie krótszych 

okresach niż wskazane w wykazie, w tym w okresach, o których Odwołujący nie miał pojęcia 

składając  oświadczenie  według  przyjętego  przez  siebie  założenia.  Reasumując, 

zgromadzone  w  sprawie  dowody  nie  potwierdzają  rzetelności  oświadczenia  dotyczącego 

doświadczenia osób, które złożył Odwołujący w wykazie.  

Z  uwagi  na  powyższe,  w  szczególności  biorąc  pod  uwagę,  że  przedmiotem 

wykazanie  przez  Odwołującego  nie  był  warunek  o  treści  określonej  w  s.i.w.z.,  dla 

rozstrzygnięcia  sprawy  nie  miało  znaczenia,  które  37  osób  Zamawiający  ostatecznie 

pozytywnie  zweryfikował.  Przy  tak  zasadniczej  rozbieżności  zbędne  było  wdawanie  się 

w prowadzenie  szczegółowego  badania,  skoro  dla  co  najmniej  46  osób  nie  wiadomo,  czy 

w ramach  wskazanego  w  wykazie  okresu  doświadczenia  nie  brano  pod  uwagę  okresów 

innych  niż  związane  z  faktycznym  zatrudnieniem  przy  wykonywaniu  saperskiego 

oczyszczania  lasów.  Ponadto  nie  było  podstaw,  aby  ustalać  okresy  doświadczenia  na 

podstawie  innych  dokumentów  niż  wykaz  złożony  przez  Odwołującego,  w  szczególności 

jeżeli z innych dokumentów wynikały informacje rozbieżne z treścią wykazu. 

Zgodnie  z  art.  24  ust.  2  pkt  3  ustawy  pzp  z  postępowania  o  udzielenie  zamówienia 

wyklucza się wykonawców, którzy złożyli nieprawdziwe informacje mające wpływ lub mogące 

mieć wpływ na wynik prowadzonego postępowania. 

Z art. 24 ust. 2 pkt 3 pzp wynika zatem, że wykluczenie na tej podstawie wykonawcy 

z postępowania możliwe jest w razie łącznego zaistnienia dwóch przesłanek: po pierwsze – 

wykonawca  ten  złożył  nieprawdziwe,  czyli  nieodpowiadające  rzeczywistości  informacje, 

po drugie – informacje te mają lub mogą mieć wpływ na wynik prowadzonego postępowania, 

czyli na wybór oferty najkorzystniejszej.  

Art.  24  ust.  2  pkt  3  pzp  nie  ustala  jakiegoś  szczególnego  rozumienia  „prawdy”  lub 

„nieprawdy”  w  przypadku  informacji  składanych  przez  wykonawców  w  toku  postępowania 

o udzielenie zamówienia publicznego. Wobec tego również na gruncie wskazanego przepisu 

ustawy  pzp  adekwatny  jest  {na  co  Krajowa  Izba  Odwoławcza  wskazała  uprzednio 

w uzasadnieniu  wyroku  z 6  kwietnia  2010  r.,  sygn.  akt  KIO/UZP  372/10}  pogląd  Sądu 

Najwyższego  wyrażony  w  uzasadnieniu  wyroku  z  5  kwietnia  2002  r.  (sygn.  akt  II  CKN 

1095/99;  opubl.  Orzecznictwo  Sądu  Najwyższego  Izba  Cywilna  rok  2003,  Nr  3,  poz.  42): 

Pojęcia „prawda”, „prawdziwy”, bądź ich zaprzeczenia występują w Prawie prasowym w art. 

6  ust.  1,  art.  12  ust.  1  pkt  1,  art.  31  pkt  1  i  art.  41,  a  także  wielokrotnie  w  innych  aktach 

normatywnych,  a  wśród  nich  w  kodeksie  cywilnym  (np.  art.  780  §  1,  art.  834,  815  §  3), 

w kodeksie postępowania cywilnego (np. art. 3, 103 § 2, art. 252, 253. 254 § 1 i 2, art. 268, 

304, 333 § 2, art. 339 § 2, art. 485 § 2, art. 913 § 2, art. 1045), w kodeksie karnym (np. art. 

132, 213 § 1, 2 i 3, art. 303 § 1, art. 312) oraz w kodeksie postępowania karnego (np. art. 2 § 

2, art. 188 § 1 i art. 190 § 1). We wszystkich tych przypadkach pojęcie „prawda” rozumiane 

jest tak, jak w języku potocznym, a więc jako zgodność (adekwatność) myśli (wypowiedzi – w 

znaczeniu logicznym) z rzeczywistością (z „faktami” i „danymi”). Odpowiada to – na gruncie 

filozoficznym – tzw. klasycznej koncepcji prawdy. W tym sensie wypowiedź o rzeczywistości 

jest prawdziwa tylko wtedy, gdy głosi tak, jak jest w rzeczywistości.  

Hipoteza art. 24 ust. 2 pkt 3 pzp obejmuje takie nieprawdziwe informacje, które mają 

lub  mogą  mieć  wpływ  na  wynik  prowadzonego  przez  zamawiającego  postępowania.  Przy 

czym  rozróżnienie  poczynione  w  aktualnie  obowiązującym  brzmieniu  przepisu  służy 

wyłącznie  usunięciu  wątpliwości,  że  jego  zastosowanie  obejmuje  również  nieprawdziwe 

informacje  składane  w postępowaniach  wieloetapowych  na  etapie  kwalifikacji  podmiotowej. 

W takim przypadku, w odróżnieniu od postępowań jednoetapowych lub etapu złożenia oferty, 

takie  nieprawdziwe  informacje,  co  najwyżej,  mogą  mieć  wpływ  na  wynik  postępowania. 

Reasumując,  w zależności  od  trybu  postępowania  lub  etapu,  na  którym  się  aktualnie 

znajduje nieprawdziwe informacje albo mają wpływ albo mogą mieć wpływ na jego wynik. 

Z  obu  powyżej  wyszczególnionych  przesłanek  traktowanych  łącznie  wynika  z  kolei 

związek  przyczynowo-skutkowy,  polegający  na  tym,  że  nieprawdziwe  informacje  wypaczyły 

lub mogą wypaczyć wynik postępowania, który przedstawiałby się inaczej, gdyby wykonawca 

nie  podał  nieprawdziwych  informacji,  a  zamawiający  nie  wziął  ich  pod  uwagę  jako 

odpowiadających rzeczywistemu stanowi rzeczy. 

Wykładnia art. 24 ust. 2 pkt 3 pzp powinna być  dokonywa przy uwzględnieniu treści 

art. 45 ust. 2 lit. g dyrektywy 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 marca 

2004  r.  w  sprawie  koordynacji  procedur  udzielania  zamówień  publicznych  na roboty 

budowlane,  dostawy  i  usługi  (Dz.  U.  UE  L  z  30  kwietnia  2004  r.;  dalej:  „dyrektywa 

2004/18/WE” lub „dyrektywa klasyczna”). Zgodnie z tym przepisem z udziału w zamówieniu 

można  wykluczyć  każdego  wykonawcę,  który  jest  winny  poważnego  wprowadzenia  w  błąd 

w zakresie przekazania lub nieprzekazania informacji.  

Porównanie  z  pierwszą  przesłanką  art.  24  ust.  2  pkt  3  pzp  prowadzi  do  wniosku, 

ż

e hipoteza  przepisu  dyrektywy  obejmuje  zarówno  złożenie,  jak  i  niezłożenie  informacji 

wymaganych w postępowaniu o udzielenie zamówienia, przy czym w obu przypadkach ma to 

prowadzić  do  wprowadzenia  w  błąd.  Z  kolei  wpływ  nieprawdziwych  informacji  na  wynik 

postępowania  z  art.  24  ust.  2  pkt  3  pzp  można  uznać  za  przesłankę  odpowiadającą 

poważnemu  wprowadzeniu  w  błąd  zamawiającego,  o  którym  mowa  w  przepisie  dyrektywy. 

W zakresie  tych  przesłanek,  pomimo  różnic  sformułowań,  interpretacja  art.  24  ust.  2  pkt  3 

pzp w zgodzie z przepisem dyrektywy nie budziła dotychczas większych wątpliwości.   

Jednakże  art.  45  ust.  2  lit.  g  dyrektywy  2004/18/WE,  w  odróżnieniu  od  literalnego 

brzmienia  art.  24  ust.  2  pkt  3  pzp,  wprost  odwołuje  się  do  winy  wykonawcy,  który  przez 

złożenie  lub  niezłożenie  informacji  poważnie  wprowadził  w  błąd  zamawiającego. 

Konieczność uwzględnienia tej przesłanki przy stosowaniu art. 24 ust. 2 pkt 3 pzp potwierdza 

aktualne orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej i sądów okręgowych.   

W  orzecznictwie  sądów  okręgowych  na  tle  interpretacji  art.  24  ust.  2  pkt  3  pzp 

z uwzględnieniem  art.  45  ust.  2  lit.  g  dyrektywy  2004/18/WE  zajęto  również  stanowisko, 

ż

e wykluczenie  może  dotyczyć  wyłącznie  wykonawcy  działającego  z  winy  umyślnej.  

W szczególności Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie w uzasadnieniu wyroku z 19 

lipca  2012  r.  (sygn.  akt  IV  Ca  683/12)  wskazał,  że  przepis  ten  ma  zastosowanie 

w warunkach  celowego,  zawinionego  i  zamierzonego  zachowania  wykonawcy,  podjętego 

z zamiarem podania nieprawdziwych informacji w celu wprowadzenia zamawiającego w błąd 

i wykorzystania  tego  błędu  dla  uzyskania  zamówienia  publicznego.  Zdaniem  Sądu  złożenie 

nieprawdziwej  informacji,  ze  skutkiem  w  postaci  wykluczenia  z  postępowania,  to  czynność 

dokonana  z  winy  umyślnej,  nie  zaś  w  wyniku  błędu  czy  niedbalstwa.  Jeżeli  ze  stanu 

faktycznego  wynika,  że  wykonawca  w  dniu  składania  ofert  działał  w  dobrej  wierze, 

nie sposób uznać, że jego celem było wprowadzenie zamawiającego w błąd. Z powyższego 

Sąd wywiódł, że nie będzie podstawą wykluczenia nieświadome wprowadzenie w błąd. 

W  ocenie  składu  orzekającego  Izby  o  ile  nie  budzi  wątpliwości,  że  wykluczenie 

na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 3 pzp, interpretowanego z uwzględnieniem treści art. 45 ust. 2 

lit. g  dyrektywy  klasycznej,  wymaga  przypisania  winy  wykonawcy,  o  tyle  wskazany  przepis 

dyrektywy  klasycznej  nie  zawęża  postaci  tej  winy  wyłącznie  do  winy  umyślnej  (zamiaru 

bezpośredniego  i  ewentualnego).  Nie  ma  zatem  podstaw,  aby  wyłączać  spod  zakresu 

zastosowania  tej  podstawy  wykluczenia  przypadków  poważnego  wprowadzenia  w  błąd 

nieprawdziwymi informacjami złożonymi w wyniku niedbalstwa wykonawcy. 

Izba  wzięła  pod  uwagę  stanowisko  jakie  zajął  Sąd  Unii  Europejskiej  w  wyroku  z  26 

września 2014 r. w połączonych sprawach T-91/12 i T-280/12 (Flying Holding NV z siedzibą 

w  Wilrijk,  Flying  Group  Lux  SA  z  siedzibą  w  Luksemburgu,  Flying  Service  NV  z  siedzibą 

w Deurne przeciwko Komisji Europejskiej.  Komisja Europejska w prowadzonym na postawie 

rozporządzenia  Rady  (WE,  Euratom)  nr  1605/2002  z  dnia  25  czerwca  2002  r.    w sprawie 

rozporządzenia  finansowego  mającego  zastosowanie  do  budżetu  ogólnego  Wspólnot 

Europejskich  (Dz.  U.  L  248,  s.  1;  z  późn.  zm)  wykluczyła  tych  wykonawców    na  podstawie 

94 lit.  b  tego  rozporządzenia.  Przepis  ten  stanowi,  że  nie  udziela  się  zamówienia 

kandydatom,  którzy  w  związku  z  procedurą  udzielania  zamówień  są  winni  złożenia 

nieprawdziwych  oświadczeń  przy  dostarczaniu  informacji  wymaganych  przez  instytucję 

zamawiającą  w  celu  dopuszczenia  do  udziału  w  procedurze  udzielania  zamówień  lub  nie 

dostarczyli  tych  informacji.  Sąd  stwierdził,  że  w  przypadku  gdy,  tak  jak  w  rozstrzyganej 

sprawie,  wykryte  zostaje  przekazanie  nieprawdziwych  danych,  Komisja  nie  ma  innego 

wyboru  niż  zastosowanie  powyższego  przepisu,  gdyż  pojęcie  „nieprawdziwe  oświadczenia” 

odnosi  się  zarówno  do  oświadczeń  umyślnie  wprowadzających  w  błąd  jak  i  tych,  które  są 

błędne w wyniku niedbalstwa i po ustaleniu nieprawdziwego charakteru oświadczeń nie ma 

potrzeby  przeprowadzania  analizy  uzasadnienia  tej  nieprawdziwości.  (…)  Wobec  złożenia 

nieprawdziwych oświadczeń, niezależnie od tego, czy doszło do tego w sposób umyślny czy 

też wskutek niedbalstwa skarżących, Komisja nie miała innego wyboru niż zastosowanie art. 

94 lit. b) rozporządzenia finansowego…{por. pkt 75 i 119 wyroku}. 

Zdaniem  składu  orzekającego  Izby  co  prawda  powyższy  wyrok  dotyczył  stosowania 

przepisu aktu prawnego stosowanego przez Komisję Europejską przy udzielaniu  zamówień 

publicznych, jednak treść przepisu art. 94 lit. b rozporządzenia finansowego, tak jak art. 45 

ust.  2  lit.  g  dyrektywy  2004/18/WE,  odwołuje  się  do  winy  wykonawcy  (kandydata) 

składającego  nierzetelne  informacje,  bez  wskazywania  na  postać  tej  winy.  Wydaje  się, 

ż

e wina,  o  której  mowa  w  obu  tych  przepisach  dotyczących  analogicznej  podstawy 

wykluczenia wykonawcy z postępowania, powinna być interpretowana w taki sam sposób.  

Reasumując,  dla  wykluczenia  wykonawcy  na  podstawie  art.  24  ust.  2  pkt  3  pzp 

konieczne  jest  stwierdzenie,  że:  po  pierwsze  –  wykonawca  ten  złożył  nieprawdziwe 

informacje,  po  drugie  –  stanowiło  to  poważne  wprowadzenie  w  błąd  zamawiającego,  gdyż 

informacje  te  miały  wpływ  lub  mogły  mieć  wpływ  na  wynik  prowadzonego  postępowania, 

po trzecie  –  wykonawca  działał  z  zamiarem  podania  nieprawdziwych  informacji  w  celu 

wprowadzenia zamawiającego w błąd lub nastąpiło to w wyniku jego niedbalstwa. 

 W  praktyce  wykazanie  winy  umyślnej  wykonawcy  jest  niezwykle  trudne,  gdyż 

wymaga  dowodów  spoza  dokumentacji  o  udzielenie  zamówienia,  które  potwierdzałyby 

zamiar  wprowadzenia  w  błąd  zamawiającego,  czyli  że  wykonawca  wyobrażał  sobie  taki 

skutek i tego chciał, ewentualnie na to się godził.  Uzyskanie takich dowodów, czy to przez 

prowadzącego  postępowanie,  czy  też  przez  konkurenta  jest  mało  prawdopodobne,  gdyż 

wymaga dostępu do wewnętrznych dokumentów wykonawcy, ewentualnie uzyskania zeznań 

ś

wiadków.  Natomiast  wykonawca  z  łatwością  może  uwolnić  się  od  odpowiedzialności 

oświadczając,  że  nie  miał  zamiaru  wprowadzenia  zamawiającego  w  błąd,  a  podanie 

nieprawdziwej  informacji  było  wynikiem  omyłki  lub  też  niesprawdzenia  informacji  uzyskanej 

od kogoś innego. 

Zupełnie  inaczej  przedstawia  się  możliwość  przypisania  wykonawcy  niedbalstwa, 

czyli  niedołożenia  należytej  staranności  przy  podawaniu  zamawiającemu  wprowadzających 

w błąd informacji.  Na podstawie art. 14 pzp do oceny czynności wykonawcy w postępowaniu 

o udzielenie zamówienia stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego, a zgodnie z art. 355 § 1 kc 

dłużnik  obowiązany  jest  do  staranności  ogólnie  wymaganej  w  stosunkach  danego  rodzaju 

(należyta  staranność).  Przypisanie  określonej  osobie  niedbalstwa  jest  uzasadnione  tylko 

wtedy, gdy osoba ta zachowała się w określonym miejscu i czasie w sposób odbiegający od 

właściwego  dla  niej  miernika  należytej  staranności  {por.  uzasadnienie  wyroku  Sądu 

Najwyższego  z  10  marca  2004  r.,  sygn.  akt  IV  CK  151/03}.  Przy  czym  wzorzec  należytej 

staranności ma charakter obiektywny i abstrakcyjny, jest ustalany niezależnie od osobistych 

przymiotów  i cech  konkretnej  osoby,  a  jednocześnie  na  poziomie  obowiązków  dających  się 

wyegzekwować w świetle ogólnego doświadczenia życiowego oraz konkretnych okoliczności 

{por.  uzasadnienie  wyroku  Sądu  Najwyższego  z  23  października  2003  r.,  sygn.  akt  V  CK 

311/02}.  Dodatkowo  w  stosunku  do  profesjonalistów  miernik  ten  ulega  podwyższeniu,  gdyż 

art.  355  §  2  kc  precyzuje,  że  należytą  staranność  dłużnika  w  zakresie  prowadzonej  przez 

niego działalności gospodarczej określa się przy  uwzględnieniu  zawodowego charakteru tej 

działalności.  Za  takiego  profesjonalistę  należy  również  uznać,  co  do  zasady,  wykonawcę 

ubiegającego się o udzielenie zamówienia publicznego. Należyta staranność profesjonalisty 

nakłada na wykonawcę, który składa ofertę, dokumenty i oświadczenia we własnym imieniu, 

aby upewnił się, czy deklarowany w nich stan rzeczy odpowiada rzeczywistości. 

W  ocenie  Izby  Odwołujący  przy  wykazywaniu  spełniania  warunku  dotyczącego 

dysponowania saperami dopuścił się rażącego niedbalstwa, przedstawiając w uzupełnianym 

już  wykazie  osób  nieprawdziwe  informacje  co  do  okresu,  w  którym  poszczególne  osoby 

nabyły  wymagane  doświadczenie,  a  następnie  składając  wymijające,  enigmatyczne 

i niejednoznaczne  wyjaśnienia,  co  niewątpliwie  miało  wpływ  na  wynik  postępowania,  gdyż 

faktycznie  uniemożliwiło  Zamawiającemu  przeprowadzenie  oceny  w  tym  zakresie.  Jak  już 

powyżej wskazano, Odwołujący jako wykonawca ubiegający się o udzielenie zamówienia nie 

może  zasłaniać  się  niezrozumieniem  treści  warunku  przez  inne  osoby,  które  wskazał 

w wykazie,  gdyż  to  jego  obowiązkiem,  pod  rygorem  wykluczenia  z  postępowania,  było 

zgromadzenie  wymaganego  potencjału  osobowego,  w  tym  zadbanie  o  uzyskanie 

i zweryfikowanie informacji, które są wymagane w ramach obowiązującego w postępowaniu 

sposobu oceny spełniania warunku.  

Mając powyższe na uwadze, Izba – działając na podstawie art. 192 ust. 1 i 2 ustawy 

pzp – orzekła, jak w pkt 1 sentencji. 

O  kosztach  postępowania  odwoławczego  orzeczono  stosownie  do  jego  wyniku 

na podstawie  art. 192  ust.  9  i  10  ustawy  pzp  w  zw.  z  §  3  pkt  1  oraz  §  5  ust.  3  pkt  1 

rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  15  marca  2010  r.  w  sprawie  wysokości 

i sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w  postępowaniu 

odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238) – obciążając Odwołującego 

kosztami  tego  postępowania,  na  które  złożył  się  uiszczony  przez  niego  wpis 

oraz uzasadnione  koszty  Zamawiającego  w  postaci  wynagrodzenia  pełnomocnika 

we wnioskowanej wysokości, na podstawie rachunku złożonego do zamknięcia rozprawy. 

Przewodniczący: ………………………………