rażąco niska cena

Zastrzeżenie tajemnicy przedsiębiorstwa w wyjaśnieniu rażąco niskiej ceny: jak je ocenić, kiedy udostępnić informacje?

Pytanie:

Zamawiający w celu ustalenia, czy oferta zawiera rażąco niską cenę, zwrócił się do kilku wykonawców z prośbą o udzielenie wyjaśnień wraz z dowodami. Dwóch wykonawców zastrzegło w wyjaśnieniach tajemnicę przedsiębiorstwa:

  • pierwszy z nich – wszystkie załączniki stanowiące dowody. Przytoczył definicję tajemnicy przedsiębiorstwa i poinformował m.in., że kosztorys wraz z wycenami od poszczególnych dostawców i podwykonawcy mają wartość gospodarczą i nie zostały ujawnione do wiadomości publicznej. Ceny od dostawców zostały wypracowane na podstawie długoletniej współpracy i niedopuszczalne jest, by pozostali wykonawcy mieli do nich wgląd. Wykonawca nie zastrzegł treści pisma zawierającego wyjaśnienie, a jedynie załączniki (kosztorys + wyceny od dostawców);
  • drugi wykonawca wskazał: „Jednocześnie, stosownie do przepisu art. 8 ust. 3 Pzp, zastrzegamy treść niniejszego pisma wraz z załącznikami i udzieloną zamawiającemu informacją, jako tajemnicę przedsiębiorstwa, która nie może być udostępniana osobom trzecim w rozumieniu art. 11 pkt. 4 ustawy z 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji”. Wskazał też: „Szczególną tajemnicą obejmujemy przedstawione kosztorysy, ponieważ udostępnienie informacji o naszych warunkach cenowych, kontaktach z producentami i otrzymanie tych danych przez konkurencję, może narazić firmę na znaczne straty finansowe i utratę zleceń, do których wykonawca może startować w przyszłości. Informacje te mają wartość gospodarczą dla wykonawcy, w szczególności ze względu na fakt, że organizacja pracy, logistyka, koszty wykonywania usług, wysokość zysku, kontakty z kontrahentami, ceny materiałów, wielkość rabatów, źródła dostaw stanowią specyficzny, przyjęty w przedsiębiorstwie mechanizm pozwalający na utrzymanie konkurencyjności z innymi dostawcami na rynku. Wszelkie informacje, które zostały niniejszym pismem udzielone zamawiającemu, stanowią przejaw działalności w ramach własności intelektualnej i tajemnic spółki, co czyni je elementami przedsiębiorstwa zgodnie z art. 551 pkt 7 i 8 kc, a co za tym idzie nie ma podstaw do udostępniania ich podmiotom trzecim”.

Inny podmiot wystąpił z wnioskiem o udostępnienie wyjaśnień rażąco niskiej ceny. Czy udostępniamy pisma jedynie w niezastrzeżonym zakresie? W jakim terminie należy udostępnić wyjaśnienia?

rażąco niska cena

Rażąco niska cena oferty w Prawie zamówień publicznych 2024

W razie stwierdzenia, że zaoferowane wynagrodzenie jest zbyt niskie, zamawiający musi zażądać od wykonawcy odpowiednich wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu zamówienia.

Przeprowadzenie procedury wyjaśniania rażąco niskiej ceny jest trudne zarówno dla organizatora przetargu, jak i wykonawcy. Zamawiający musi ustalić, które elementy związane z wyceną oferty chce wyjaśnić a następnie precyzyjnie sformułować pytania skierowane do wykonawcy. Po otrzymaniu pisma ocenia je, zwracając uwagę przede wszystkim na obiektywne kwestie poparte dowodami.

Wykonawca udzielając wyjaśnień w zakresie ceny powinien z kolei mieć świadomość, że nie jest to tylko formalność, którą należy „załatwić” przed wyborem najkorzystniejszej oferty. Im bardziej szczegółowe i konkretne będą tłumaczenia, tym większa szansa, że przekonają one zamawiającego o realności oferty. Ważne jest również, aby tam, gdzie jest to możliwe, przedstawić dowody potwierdzające rynkowy charakter wynagrodzenia. W artykule – bazując głównie na wyrokach KIO − omawiamy najważniejsze zagadnienia dotyczące ceny z punktu widzenia wykonawcy.

W tym artykule
  • Przepisy ustawy Pzp nie zawierają definicji rażąco niskiej ceny. W orzecznictwie przyjęto, że jest to cena, za którą nie da się prawidłowo zrealizować zamówienia.
  • Nie każda niska cena ma charakter rażąco niskiej. To zamawiający ma obowiązek ustalić, czy jest ona realna i umożliwia wykonanie zamówienia. Aby to zweryfikować, trzeba przeprowadzić procedurę wyjaśniającą z art. 224 ustawy Pzp. W przypadku podejrzenia zaoferowania przez wykonawcę rażąco niskiej ceny będzie ona obligatoryjna.
  • Niezgodne z prawem jest odrzucenie oferty w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego bez przeprowadzenia procedury wyjaśniającej z ustawy Pzp.
  • Ryczałt nie zabezpiecza zamawiającego przed możliwością zaoferowania mu ceny, która nie ma rynkowego charakteru.
  • Bez względu na sposób rozliczenia zamawiający zwracając się o udzielenie wyjaśnień, może żądać przedstawienia kalkulacji, na podstawie których oszacowano ofertę.
  • Zamawiający, który żąda złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny, powinien wskazać wykonawcy konkretne zagadnienia, do których ma się on odnieść w kwestii wyliczenia ceny lub kosztu. Może to zrobić w formie pytań. Należy przy tym dążyć do tego, aby pytania bądź kwestie wymagające wyjaśnienia były określone jak najbardziej precyzyjnie i jednoznacznie.
  • Zgodnie z prawem zamawiający ma obowiązek wezwać do wyjaśnienia kalkulacji cenowej, wówczas gdy w jego ocenie cena lub koszt są rażąco niższe od średniej cen innych ofert bądź od wartości przedmiotu zamówienia lub budzą wątpliwości zamawiającego co do ich realności (ustawa Pzp mówi o różnicy 30%).
  • Obowiązek wezwania nie pojawi się, gdy wartość zamówienia ustalona przez zamawiającego, jest zaniżona, nieaktualna lub budzi wątpliwości co do zgodności z aktualnymi warunkami rynkowymi.

Polecamy Twojej uwadze inne treści na naszym portalu związane z omawianą problematyką:

Wideo – Rażąco niska cena w nowej ustawie Pzp

Wzory dokumentów: