Rażąco niska cena w orzecznictwie – najważniejsze wyroki z zestawienia UZP

Stan prawny na dzień: 16.05.2024
  Rażąco niska cena w orzecznictwie – najważniejsze wyroki z zestawienia UZP

Problem zaoferowania w przetargu zbyt niskiej ceny jest dość powszechny, gdyż stanowi jeden ze sposobów pokonania konkurentów i pozyskania zamówienia publicznego. Stąd przed Krajową Izbą Odwoławczą stale toczą się postępowania, w których strony spierają się w tym temacie a nierzadko trafiają także do Sądu Okręgowego (Zamówień Publicznych). Urząd Zamówień Publicznych przygotował jakiś czas temu zestawienie wyroków, w których składy orzekające wypowiadają się na temat problemów związanych z wyjaśnianiem rażąco niskiej ceny. Skorzystaj z tabeli, która porządkuje wyroki według konkretnych tez.  

Gdy zamawiający zauważy, że zaoferowana cena jest nadmiernie niska, powinien zażądać od wykonawcy szczegółowych wyjaśnień dotyczących sposobu wyliczenia ceny lub kosztów zamówienia. Proces wyjaśniania rażąco niskiej ceny może być skomplikowany zarówno dla organizatora przetargu, jak i dla wykonawcy. Zamawiający musi zdecydować, które aspekty wyceny oferty wymagają wyjaśnienia, a następnie dokładnie sformułować pytania do wykonawcy. Po otrzymaniu odpowiedzi analizuje je, kładąc nacisk na obiektywne aspekty, które są poparte dowodami.

W artykule porządkujemy orzeczenia Krajowej Izby Odwoławczej i Sądu Okręgowego – Sądu Zamówień Publicznych, które wydano w ostatnich kilkunastu miesiącach w tym obszarze. Wykorzystaj je, przygotowując wyjaśnienia. Jeśli jesteś zamawiającym, sprawdź, jak przebiega procedura wyjaśnień w innych jednostkach i zyskaj potwierdzenie słuszności podejmowanych przez Ciebie działań. Pamiętaj, że każdy z wyroków znajdziesz na łamach Portalu ZP – wystarczy, że klikniesz na link.

Problem

Teza wyroku

Sygnatura wyroku

Wezwanie do złożenia wyjaśnień – przesłanki wezwania

Użyte w art. 224 ust. 1 ustawy P.z.p. sformułowanie „budzą wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia” wskazuje na wrażenie zamawiającego charakteryzujące się dużym stopniem subiektywności. Przepisy ustawy Pzp w tym zakresie nie wskazują żadnych przesłanek uzasadniających konieczność wezwania wykonawcy do złożenia wyjaśnień. Zamawiający może powziąć wątpliwości z powodu wielu czynników, w tym np. na podstawie doświadczenia nabytego przy udzielaniu tego rodzaju usług, znajomości  cen obowiązujących na rynku, cen innych ofert złożonych w postępowaniu.

Wyrok KIO z 2 listopada 2023 r. (sygn. akt KIO 3095/23)

 

Zamawiający jest zobowiązany zbadać  cenę oferty nie tylko wówczas, gdy wystąpi różnica procentowa w jej wartości względem innych ofert czy wartości szacunkowej zamówień, ale także gdy treść oferty budzi wątpliwości co do zastosowania się wykonawcy do powszechnie obowiązujących przepisów prawa, w tym dotyczących minimalnego wynagrodzenia za pracę czy z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego, na co wskazuje przepis art. 224 ust. 1 i ust. 3 pkt 4 i 6 ustawy Pzp.

Wyrok KIO z 17 stycznia 2023 r. (sygn. akt KIO 9/23)

 

Logiczne jest w ocenie sądu, że każdy z wykonawców poczynił wyliczenia na podstawie stosowanej przez siebie polityki czy założeń. Nie sposób z różnic w wartościach złożonych ofert wywieść, że oferta niższa niż wskazana przez skarżącego jest ofertą nierynkową. Sąd Okręgowy podzielił przy tym stanowisko zamawiającego, że różnica w cenie oferty podyktowana jest pozycją każdego z wykonawców na odpowiednim rynku jak również na relacjach handlowych czy nawet specyfice organizacji pracy.

Wyrok SO z 4 stycznia 2023 r. (sygn. akt XXIII Zs 147/22, XXII Zs 148/22)

Ponowne wezwanie do wyjaśnień rażąco niskiej ceny

Wielokrotne przedstawianie wyjaśnień przez wykonawcę jest dopuszczalne, jedynie w sytuacji gdy wezwanie zamawiającego było niekonkretne, niepełne, nie zawierało wyartykułowanych wątpliwości, a kolejne wyjaśnienia odnoszą się do wątpliwości, które nie zostały uprzednio wyartykułowane albo były wyartykułowane w sposób enigmatyczny, chaotyczny czy też bardzo ogólnikowy i uniemożliwiały wykonawcy prawidłowe wypełnienie obowiązku wykazania, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny.

Wyrok KIO z 26 stycznia 2024 r. (sygn. akt KIO 45/24)

 

Przy braku precyzyjnego wezwania ze strony zamawiającej co do elementów kalkulacji, które mogłyby rozwiać  wątpliwości w zakresie wyceny kosztów i innych elementów zamówienia, nie można traktować kolejnego wezwania w kategorii naruszenia przepisów, które wprost nie ograniczają zamawiającego w zakresie badania oferty.

Zasada jednokrotnego wzywania do wyjaśnień w zakresie elementów ceny została faktycznie wypracowana w orzecznictwie, a zatem wymaga każdorazowo odniesienia do stanu faktycznego, w tym uwzględnienia realnego znaczenia zakresu wezwania dla treści złożonych wyjaśnień.

Wyrok KIO z 16 sierpnia 2023 r. (sygn. akt KIO 2256/23)

 

Zasadą jest jednokrotne wzywanie wykonawców do wyjaśnień cen ofert. Dodatkowe wezwania muszą wynikać z treści tych wyjaśnień, a nie z konieczności zapewnienia wykonawcy kolejnej szansy.

Wyrok KIO z 27 września (sygn. akt KIO 2690/23, KIO 2691/23)

 

Wskazać należy, że – co do zasady – wezwanie do złożenia wyjaśnień w zakresie zaoferowanej ceny powinno mieć miejsce jeden raz wobec danego wykonawcy. Jednak z ugruntowanego w tym zakresie orzecznictwa Krajowej Izby Odwoławczej wynika, że wystosowanie ponownego wezwania do tego samego wykonawcy jest możliwe, jeśli w pierwotnym wezwaniu zamawiający nie doprecyzował, jakie informacje i dotyczące jakich kosztów wykonawca powinien w szczególności przedstawić.

Wyrok KIO z 11 stycznia 2023 r. (sygn. akt KIO 3474/22)

 

Cena rażąco niska jest ceną nierealistyczną, nieadekwatną do zakresu i kosztów prac składających się na dany przedmiot zamówienia, prowadzącą do wykonania zamówienia poniżej jego rzeczywistych kosztów. Rażąco zaniżona cena oferty to cena generalnie niewystępująca na rynku, na którym ceny wyznaczane są m.in. przez ogólną sytuację gospodarczą panującą w danej branży i jej otoczeniu biznesowym, postęp technologiczno-organizacyjny oraz uczciwe konkurowanie podmiotów gospodarczych (wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach w sprawie o sygn. akt XIX Ga 3/07, wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie w sprawie o sygn. akt XII Ga 88/09, wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z 1 marca 2022 r. w sprawie o sygn. akt XXIII Zs 155/21).

Wyrok SO z 19 grudnia 2022 r. (sygn. akt XXIII Zs 144/22)

Badanie składników ceny pod kątem ich rażącego zaniżenia

Nie ma powodu badania każdego składnika cenowego w sytuacji, kiedy jest on niższy od cen podanych przez innych wykonawców, lecz gdy wycena danego elementu (zgodnie z art. 224 ust. 1 ustawy Pzp – istotnej części składowej):

  • jest na tyle niska, że ma istotny wpływ na zaniżenie ceny całkowitej, bądź
  • wskazuje na wątpliwości co do możliwości realizacji zamówienia.

Wyrok KIO z 27 grudnia 2023 r. (sygn. akt KIO 3698/23)

 

Przy braku jakiegokolwiek argumentu wskazującego na istotność wybranej pozycji dla ceny całkowitej oferty, Izba nie miała podstaw do przyjęcia, iż to wycena tej pozycji miała przesądzać o rażąco niskiej cenie całej oferty. Niezależnie od wielu różnic w wycenie poszczególnych pozycji, na cenę oferty składała się wycena wszystkich pozycji, które wyłącznie w sposób ogólny prezentowały najważniejsze elementy wyceny.

Wyrok KIO z 12 grudnia 2023 r. (sygn. akt KIO 3533/23)

 

Zakładając, że o istotnej części składowej ceny oferty w znaczeniu przydanym jej w art. 224 ust. 1 ustawy Pzp można twierdzić bazując na mierniku wartości takiej części, oczywisty jest wniosek, że taką składową owe części nie są. Alternatywnie jednak można przyjąć miernik nie wartościowy lecz miernik znaczenia i istotności części ocenianej z punktu widzenia jej niezbędności i konieczności zaistnienia dla funkcjonowania przedmiotu zamówienia. W tym względzie ocena jest znacząco utrudniona, bowiem przyjąć należy, że przedmiot zamówienia ze wszystkimi jego składowymi jest niezbędny, czyli nie ma w swoim składzie elementów zbędnych.

Wyrok KIO z 13 listopada 2023 r. (sygn. akt KIO 3159/23)

 

W ocenie Izby nawet jeśli pomimo dosyć niskiej wyceny jednego czy dwóch składników całe zamówienie pozostaje dla konkretnego wykonawcy dalej opłacalne, to w tym przypadku nie może być mowy o wystąpieniu rażąco niskiej ceny. Decydujące znaczenie należy przypisać zależności pomiędzy jednostkowymi zaniżeniami a ceną całej oferty, a nie traktować ceny pojedynczych składników oferty, choćby były one na niskim poziomie, w sposób wyizolowany i oderwany od całej oferty.

Wyrok KIO z 16 września 2022 r. (sygn. akt KIO 2259/22)

 

Nie należy utożsamiać istotnej części składowej ceny z tym, że dane zamówienie jest podzielone na części. Fakt, że zamawiający nie podzielił zamówienia na części, a samo zadanie inwestycyjne stanowi zbiór elementów od siebie zależnych i spójnych, nie przesądza o braku możliwości badania rażącego charakteru istotnej części składowej ceny oferty.

Ustalenie wynagrodzenia ryczałtowego nie stanowi podstawy do odstąpienia od badania realności ceny bądź jej składników.

Wyrok KIO z 28 kwietnia 2022 r. (sygn. akt KIO 964/22)

 

Przepisy ustawy Pzp nie określają, jakie części składowe ceny należy uznać za istotne ani według jakich kryteriów należy oceniać istotność części składowej ceny. Zdaniem Izby, przez użyte w tym przepisie sformułowanie „istotna część składowa zaoferowanej ceny” nie należy uznawać wyłącznie takiej części składowej ceny, która stanowi istotny ułamek ceny oferty, ale również część składową ceny oferty, będącą ceną (wynagrodzeniem) za wykonanie świadczenia, które ma istotne znaczenie merytoryczne.

Wyrok KIO z 25 stycznia 2022 r. (sygn. akt KIO 69/22)

 

Zamawiający ma prawo badać pod kątem rażąco niskiej ceny nie tylko cenę globalną, ale i części składowe ceny. Jednak badanie to powinno nastąpić wtedy, kiedy okoliczności wskazują na możliwość, że mogło dojść do zaoferowania ceny na poziomie rażąco niskim. Nie ma powodu badania każdego składnika cenowego w sytuacji, kiedy jest on niższy od cen podanych przez innych wykonawców. Oczywiste jest, że zawsze będą pojawiały się różnice w wycenie, wynikające przede wszystkim z walki konkurencyjnej.

Wyrok KIO z 25 stycznia 2022 r. (sygn. akt 9/22)

Procedura udzielania wyjaśnień – termin

Ustawa Pzp nie określa terminu na udzielenie wyjaśnień rażąco niskiej ceny. Wobec tego zamawiający ma swobodę w wyznaczaniu tego terminu a jego długość powinna uwzględniać zarówno rodzaj zamówienia, jak i stopień jego skomplikowania oraz złożoność i liczbę zagadnień do weryfikacji. Zawsze można przedłużyć termin na dokonanie określonych czynności na umotywowany wniosek wykonawcy i nie stanowi to naruszenia zasad ustawy Pzp.

Wyrok KIO z 18 stycznia 2024 r. (sygn. akt KIO 3911/23)

 

Skoro termin na udzielenie wyjaśnień ustala zamawiający, to również zamawiający może go zmienić, o ile wniosek wykonawcy w tym przedmiocie wpłynie do zamawiającego przed upływem pierwotnie ustalonego terminu.

Wyrok KIO z 28 września 2023 r. (sygn. akt KIO 2656/23, KIO 2661/23)

Procedura udzielania wyjaśnień – dowody

Ustawa Pzp nie określa nawet przykładowego katalogu dowodów, ponieważ jest on zależny od danego stanu faktycznego. Ważne przy tym, aby złożone dowody właściwie potwierdzały treść danych wyjaśnień kalkulacji ceny.

Wyrok KIO z 15 grudnia 2023 r. (sygn. akt KIO 3583/23)

 

Konieczność poparcia przedstawianych wyjaśnień dowodami ma kluczowe znaczenie dla ich oceny, ponieważ same wyjaśnienia rzadko kiedy mogą być uznane za w pełni obiektywne, jako składane przez podmiot zainteresowany uzyskaniem zamówienia. Jest to szczególnie istotne w sytuacji, gdy wykonawca powołuje się na istnienie po jego stronie szczególnie korzystnych warunków lub posiadanie szczególnych rozwiązań, które wpłynęły na obniżenie ceny. W takiej sytuacji, nie dysponując dowodami, zamawiający nie jest w stanie dokonać oceny, czy okoliczności powodujące obniżenie ceny, na które powołuje się wykonawca, faktycznie zachodzą.

Wyrok KIO z 24 sierpnia 2023 r. (sygn. akt KIO 2363/23)

 

Z samego braku dowodu nie można jeszcze wywodzić, że cena jest rażąco niska, a w takiej sytuacji przedmiotem oceny pozostają wyjaśnienia wykonawcy. Jeżeli jednak wykonawca powołuje się na właściwe tylko jemu okoliczności znacznie  obniżające cenę oferty (np. upusty dedykowane tylko temu wykonawcy, szczególne oferty, jakie uzyskał odnośnie do świadczonych usług czy realizowanych) i możliwe jest wsparcie tej argumentacji dowodem, to wówczas taki dowód powinien należy złożyć zamawiającemu. Uczynią one wyjaśnienia przekonującymi dla zamawiającego, a jednocześnie pełnymi.

Wyrok KIO z 29 października 2021 r. (sygn. akt KIO 2985/21)

Procedura udzielania wyjaśnień – wyjaśnienie wykonawcy

Choć nie można kategorycznie stwierdzić, że kalkulacja własna wykonawcy nie jest wystarczającym dowodem na realność ceny, to w tym postępowaniu i ze względu na mocno zagregowany poziom kosztów nie może stanowić przydatnego dowodu na okoliczność ustalenia, że dowód ten uzasadnia zaoferowaną cenę. Mając to na uwadze, należało uznać, że wyjaśnienia świadczące o ich uniwersalnym charakterze i oparte o nieaktualny stan prawny oraz oświadczenie własne przystępującego w postaci kalkulacji nie stanowi złożenia wyjaśnień uzasadniających podaną cenę.

Wyrok KIO z 5 października 2023 r. (sygn. akt KIO 2794/23)

 

W sytuacji, gdy zamawiający nie precyzuje wymaganego zakresu wyjaśnień, do wykonawcy należy wybór, w jaki sposób te wyjaśnienia przedstawi. Wykonawca może złożyć zamawiającemu szczegółową kalkulację lub opisać okoliczności, które skutkowały możliwością zaoferowania korzystnej ceny. Oceny, czy ten drugi sposób przedstawienia wyjaśnień wyliczenia ceny będzie mógł zostać uznany za wystarczający, należy dokonywać w konkretnych okolicznościach sprawy.

Wyrok KIO z 28 września 2023 r. (sygn. akt KIO 2656/23, KIO 2661/23)

 

Wykonawca nie musi w szczegółach wyjaśniać każdej pozycji kosztowej, jeśli nie został do tego zobowiązany treścią wezwania. To oznacza, że wykonawca nie ma obowiązku każdorazowo udzielać wyjaśnień co do wszystkich składowych mających wpływ na cenę lub koszt oferty. Wykonawca zobowiązany jest rozwiać wątpliwości zamawiającego przede wszystkim w tym zakresie, jaki wynika z wezwania do wyjaśnień.

Wykonawca powinien wykazać, że przychody, jakie spodziewa się osiągnąć z tytułu realizacji zamówienia, co najmniej w całości pokryją koszty związane z jego realizacją. Nie jest warunkiem koniecznym, aby zysk ten był odpowiednio wysoki.

Wyrok KIO z 1 września 2023 r. (sygn. akt KIO 2446/23)

 

W orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej ugruntowane jest stanowisko o obowiązku udzielenia przez wykonawców składających wyjaśnienia dotyczące cen ofert adekwatnych odpowiedzi na zadane przez zamawiającego pytania. Oceniając wyjaśnienia, należy jednak wziąć pod uwagę całą ich treść, a nie tylko poszczególne odpowiedzi.

Wyrok KIO z 18 maja 2023 r. (sygn. akt KIO 1200/23, KIO 1224/23)

 

Nie każdy pojedynczy wątek kosztowy ceny musi być poparty dowodem. Celem procedury wyjaśnień ceny nie jest formalizm sam w sobie. Na skutek wyjaśnień zamawiający powinien uzyskać od wykonawcy przekonującą informację, że będzie on w stanie zrealizować przedmiot zamówienia za cenę wskazaną w ofercie. Wyjaśnienia powinny zatem, przy uwzględnieniu treści wezwania, koncentrować się na najważniejszych okolicznościach wpływających na możliwość zaoferowana ceny na takim, a nie innym poziomie.

Samo zadeklarowanie otrzymania dofinansowania w żaden sposób nie oznacza, że pomoc publiczna zostanie faktycznie przyznana wykonawcy do realizacji zamówienia.

Wyrok KIO z 10 marca 2023 r. (sygn. akt KIO 500/23)

 

Wyjaśnienia wykonawcy nie mogą stanowić jedynie formalnej odpowiedzi na wezwanie zamawiającego, zawierającej ogólne informacje o działalności wykonawcy lub deklaracje co do realizacji zamówienia za zaoferowaną cenę, i nie być niepoparte stosownymi dowodami. Wyjaśnienia wykonawcy muszą być na tyle konkretne i szczegółowe, aby na ich podstawie zamawiający był w stanie dowiedzieć się:

  • jakie okoliczności właściwe wzywanemu do wyjaśnień wykonawcy, spowodowały obniżenie ceny jego oferty,
  • w jaki sposób okoliczności te spowodowały obniżenie ceny i
  • jakich oszczędności wykonawca mógł dzięki nim dokonać.

Wyrok KIO z 9 września 2022 r. (sygn. akt KIO 2200/22)

 

Cena ofertowa podwykonawcy również może być nieprawidłowo skalkulowana. Aby umożliwić jej weryfikację, konieczne są dane, które pozwolą zbadać elementy cenotwórcze, jakie legły u podstaw kalkulacji podwykonawcy.

Konieczność przedstawienia elementów cenotwórczych również w stosunku do tych części przedmiotu zamówienia, które mają być powierzone podwykonawcom, nie budzi wątpliwości w orzecznictwie zarówno Izby, jak i sądów okręgowych.

Wyrok KIO z 14 lutego 2022 r. (sygn. akt KIO 220/22)

Procedura udzielania wyjaśnień – sformułowanie wezwania

Wezwanie do wyjaśnień rażąco niskiej ceny jest bardzo istotnym dokumentem w kontekście badania oferty pod kątem rażąco niskiej ceny, ponieważ to ono determinuje treść złożonych wyjaśnień.

Wyrok KIO z 31 października 2023 r. (sygn. akt KIO 2998/23)

 

Treść wezwania ogranicza się do przytoczenia art. 224 ust. 4 ustawy Pzp. Tymczasem wezwanie nie może być ogólnikowe. Zamawiający powinien wskazać elementy oferty, które wykonawca wyjaśni i których dowiedzie. Takie działanie wynika z art. 224 ust. 1 ustawy Pzp, który wymaga, aby zamawiający zwrócił się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu. Trudno bowiem oczekiwać od wykonawcy wyjaśnień i dowodów, w sytuacji, gdy zamawiający w wezwaniu nie wskazał elementów dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu, które wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą wątpliwości co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów.

Wyrok KIO z 30 października 2023 r. (sygn. akt KIO 3027/23)

 

Wezwanie do wyjaśnienia ceny oferty odnosi się do konkretnej oferty, a zatem powinno mieć zindywidualizowany charakter.

Wyrok KIO z 27 września (sygn. akt KIO 2690/23, KIO 2691/23)

 

Ogólne wezwanie bez identyfikacji przyczyn, które miały uzasadniać powzięcie podejrzenia co do możliwości zaoferowania rażąco niskiej ceny, może stanowić przyczynę niedostatecznej treści wyjaśnień. Wykonawca nie mając wiedzy o intencji przyświecającej wezwaniu, może bowiem udzielić niejasnych lub ogólnikowych wyjaśnień.

Wyrok KIO z 16 sierpnia 2023 r. (sygn. akt KIO 2256/23)

 

Trudno oczekiwać od składającego wyjaśnienia w zakresie rażąco niskiej ceny, że będzie on samodzielnie kreował okoliczności, które miałby następnie poprzeć dowodami, jeżeli odpowiednie wezwanie w tym zakresie nie wypłynęło od zamawiającego. Jeżeli zamawiający nie sprecyzował, co należy wyjaśnić i poprzeć dowodami, to nie można od wykonawcy oczekiwać działania wykraczającego poza zakres wezwania.

Wyrok KIO z 20 stycznia 2023 r. (sygn. akt KIO 65/23)

Kiedy cena jest rażąco niska, wymóg uzyskiwania zysku z realizacji zamówienia

Zysk może mieć również wymiar niematerialny, wyrażający się choćby w zdobytym doświadczeniu, jakie wykonawca nabywa poprzez realizację zamówienia czy też możliwość kontynuowania działalności gospodarczej poprzez uzyskanie zamówienia.

Wyrok KIO z 5 lutego 2024 r. (sygn. akt KIO 154/24)

 

Żaden przepis prawa nie nakłada na wykonawcę obowiązku wskazania konkretnej kwoty zysku, jaką uzyska z tytułu realizacji zamówienia. Możliwe są również sytuacje, w której sam fakt realizacji zamówienia będzie zyskiem dla wykonawcy, gdyż umożliwia mu kontynuowanie działalności gospodarczej.

Wyrok KIO z 8 listopada 2023 r. (sygn. akt KIO 2816/22)

 

W rozpatrywanym postępowaniu koszt realizacji opcji był wyższy niż zaoferowana przez niego cena za opcję. W ocenie Sądu Okręgowego prowadzi to do uznania, że wykonawca oferuje cenę za opcję poniżej jej kosztów. Niezasadnie przy tym podnosi, że Izba nie była uprawniona do badania ceny za prawo opcji, gdyż przesłanka rażąco niskiej ceny odnosi się jedynie do całości oferty.

Wyrok SO z 24 marca 2023 r. (sygn. akt XXIII Zs 13/23)

Odstąpienie od badania rażąco niskiej ceny w okolicznościach oczywistych (art. 224 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp)

Izba uznała, że uzasadnione jest stanowisko zamawiającego, iż wartość szacunkowa zamówienia została zawyżona, a ceny ofertowe wykonawców odzwierciedlają ceny, za które możliwa jest realizacja zamówienia zgodnie z warunkami zamówienia i odrębnymi przepisami prawa.

Przeszacowanie wartości zamówienia może zostać uznane za oczywistą okoliczność, o której mowa w art. 224 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp i uzasadniać odstąpienie od badania ceny.

Wyrok KIO z 18 sierpnia 2023 r. (sygn. akt KIO 2288/23)

 

Osią sporu było, czy rozbieżność między ceną oferty wykonawcy a wartością szacunkową zamówienia oraz średnią arytmetyczną cen złożonych w części 2 zamówienia ofert wynikała z okoliczności oczywistych.

Okoliczności oczywiste to takie, które nie budzą wątpliwości i są widoczne na pierwszy rzut oka. Jak wskazuje się w orzecznictwie, różnice cenowe i rozbieżności muszą wynikać z okoliczności, które nie wymagają wyjaśnień. Takie stwierdzenie można odnosić jedynie do zdarzeń i faktów dostrzeganych natychmiast, bez konieczności analizy podobnych sytuacji.

Wyrok KIO z 25 kwietnia 2023 r. (sygn. akt KIO 1006/23)

 

Możliwość odstąpienia od wezwania do wyjaśnień w przypadku wystąpienia różnicy między ceną oferty a średnią arytmetyczną cen wszystkich złożonych ofert niepodlegających odrzuceniu, ma charakter wyjątkowy.

Zamawiający może z tej możliwości skorzystać, jeśli nie ma żadnych wątpliwości, z czego wynika różnica między zaoferowaną ceną a wartością zamówienia lub średnią arytmetyczną cen wszystkich złożonych ofert niepodlegających odrzuceniu oraz kiedy nie można mieć jakichkolwiek podejrzeń, że powodem wystąpienia takiej różnicy jest nierealność ceny.

Wyrok KIO z 9 marca 2023 r. (sygn. akt KIO 459/23)

 

Skoro zamawiający powołał się na argument o zmniejszeniu wartości zamówienia względem wartości szacowanej przed wszczęciem postępowania o udzielenie zamówienia jako uzasadnienie dla okoliczności oczywistej dla odstąpienia od badania cen ofert wykonawców, to powinien wskazać, o jaką wartość zmniejszył się zakres zamówienia w trakcie postępowania. W przeciwnym razie trudno mówić o jakiejkolwiek oczywistości.

Wyrok KIO z 28 lutego 2023 r. (sygn. akt KIO 405/23)

 

Opracowanie:

Autor:

Justyna Rek-Pawłowska

Justyna Rek-Pawłowska

Justyna Rek-Pawłowska

Prawnik z wieloletnim doświadczeniem w stosowaniu Prawa zamówień publicznych, w tym jako pracownik działu prawnego dużej spółki budowlanej na rynku inwestycji infrastrukturalnych reprezentujący...