Sygn. akt: KIO 1089/17
POSTANOWIENIE
z dnia 13 czerwca 2017 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Agata Mikołajczyk
Członkowie: Aneta Mlącka
Izabela Niedziałek - Bujak
Protokolant: Edyta Paziewska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 czerwca 2017 r. w W. odwołania wniesionego do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 29 maja 2017 r. przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: S. Sp. z o.o. w W., K.Z.A. S.A. w K. oraz
R.M.C. Sp. z o.o. w W. w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego - P.P.L.K. S.A.
w W.,
przy udziale wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia T.P. sp. z o.o.
w W. oraz D.S. sp. z o.o. w Ł., zgłaszających przystąpienie do postępowania odwoławczego
po stronie zamawiającego,
orzeka:
1. odrzuca odwołanie;
2. kosztami postępowania obciąża wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: S. Sp. z o.o. w W., K.Z.A. S.A. w K. oraz R.M.C. Sp. z o.o. w W. i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20.000 zł 00 gr (słownie:
dwudziestu tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: S. Sp. z o.o. w W., K.Z.A. S.A. w K. oraz
R.M.C. Sp. z o.o. w W. tytułem wpisu od odwołania,
zasądza od wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: S. Sp. z
o.o. w W., K.Z.A. S.A. w K. oraz R.M.C. Sp. z o.o. w W. na rzecz zamawiającego -
P.P.L.K. S.A. w W. kwotę 3.600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero
groszy), stanowiącą koszty wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2164 ze zm.) na niniejsze postanowienie - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie.
Przewodniczący:
……………………………………….
Członkowie:
……………………………………….
……………………………………….
Sygn. akt: KIO 1089/17
Uzasadnienie
Zamawiający – P.P.L.K. S.A. w W. – prowadzi w trybie przetargu ograniczonego
postępowanie o udzielenie zamówienia na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia
2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 2164 ze zm.), zwanej dalej
„ustawą Pzp”, którego przedmiotem są „Prace na linii kolejowej nr (…) W. W. O. – D. na
odcinku W. – O. – D. – L., odcinek O. – L. w km 26,050 – 175,850”. Ogłoszenie o
zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 12
grudnia 2015 r., (…).
Dnia 18 maja 2017 r. zamawiający zawiadomił wykonawców, w tym wnoszących
odwołanie wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Konsorcjum
S. Sp. z o.o. w W., K.Z.A. S.A. w K. oraz R.M.C. Sp. z o.o. w W., zwanego dalej
„odwołującym lub Konsorcjum S.” o wyborze jako najkorzystniejszej oferty Konsorcjum T.P.
sp. z o.o. i D.S. sp. z o.o. (dalej jako T.) i odrzuceniu oferty B. w ramach przedmiotowego
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie art. 89 ust. 1 pkt. 4 Pzp w zw. z art.
90 ust. 2 oraz ust. 3 ustawy Pzp z uwagi na zaniechanie odrzucenia oferty Konsorcjum T.
pomimo nie wykazania, że przedmiotowa oferta nie zawiera ceny rażąco niskiej oraz w
sytuacji, gdy złożone wyjaśnienia i dowody nie potwierdzają, że oferta nie zawiera ceny
rażąco niskiej.
Z uwagi na powyższe, wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie: unieważnienie
czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, dokonanie ponownej oceny ofert i odrzucenie
oferty Konsorcjum T..
Odwołujący wskazał ponadto, że przysługuje mu (…) prawo do skorzystania ze
ś
rodków ochrony prawnej zgodnie z art. 179 ust. 1 Pzp, gdyż jest wykonawcą, który może
zrealizować Zamówienie będące przedmiotem niniejszego Postępowania i jako jedyny z
wykonawców biorących udział niniejszym Postępowaniu złożył ważną, nie podlegającą
odrzuceniu ofertę. Oferta Odwołującego znajduje się na drugiej pozycji tzw. listy rankingowej.
Niezgodne z przepisami PZP działania Zamawiającego w postaci zaniechania odrzucenia
oferty Konsorcjum T.P. Sp. z o.o. i D.S. Sp. z o.o. oraz wybór tej oferty jako
najkorzystniejszej, uniemożliwiają Odwołującemu uzyskanie i realizację niniejszego
Zamówienia, co naraża Odwołującego na wymierną szkodę”.
Konsorcjum S. podało również, że „Informację stanowiącą podstawę do wniesienia
odwołania Odwołujący powziął w dniu 18 maja 2017, tj. w dniu przesłania przez
Zamawiającego za pośrednictwem e-maila informacji o wyborze oferty najkorzystniejszej”.
W związku z powyższym, należy uznać zdaniem wykonawcy, że odwołanie zostało
wniesione ustawowym terminie wskazanym w art. 182 ust. 1 pkt 1 Pzp. Jedynie z
ostrożności zauważył, że (…) możliwości zaskarżenia czynności wyboru oferty T. nie uchybia
okoliczność, że jest to powtórny wybór oferty najkorzystniejszej w Postępowaniu. Po
pierwsze, skarżona decyzja jest nową czynnością Zamawiającego podjętą w Postępowaniu i
na nowo umożliwia zakwestionowanie dokonanego wyboru wykonawcom dalej
sklasyfikowanym w rankingu ofert. Dopuszczalność wniesienia niniejszego odwołania
potwierdza również orzecznictwo KIO i wskazał na sprawy: KIO 122/16 oraz KIO 2720/15, w
której „W swoim przywołanym rozstrzygnięciu Izba powołała się również na wyrok Trybunału
Sprawiedliwości UE z dnia 8 maja 2014r. w sprawie 0161/13, w którym wskazano, że „w
przypadku stwierdzenia nieważności decyzji o udzieleniu zamówienia zgrupowaniu, które
zajęło pierwsze miejsce w postępowaniu w sprawie udzielenia zamówienia, ponowna
decyzja o udzieleniu zamówienia innemu oferentowi może być przedmiotem nowej skargi o
stwierdzenie nieważności w terminie przewidzianym w przepisach krajowych”. To zaś
doprowadziło Trybunał do wniosku, że „termin na wniesienie skargi o stwierdzenie
nieważności decyzji o udzieleniu zamówienia powinien biec od nowa, w sytuacji gdy podmiot
zamawiający przyjął nową decyzję, po przyjęciu tej decyzji o udzieleniu zamówienia, lecz
przed podpisaniem umowy, mogącą mieć wpływ na zgodność z prawem rzeczonej decyzji o
udzieleniu zamówienia. Bieg tego terminu rozpoczyna się od chwili zawiadomienia oferentów
o późniejszej decyzji lub w jego braku - od chwili, w której zapoznali się oni z tą decyzją”.
Wyjaśnił, że odwołanie dotyczy zaniechania odrzucenia oferty T. jako zawierającą rażąco
niską cenę, przy czym zarzutów odnośnie tej oferty Odwołujący nie mógł podnieś przy okazji
poprzedniego wyboru, bowiem wówczas - wskutek utajnienia części oferty T. - nie posiadał
wiedzy o jej wadliwości. Dopiero po ujawnieniu przez Zamawiającego formularza
zawierającego rozbicie cenowe ofert wszystkich oferentów (co nastąpiło w dniu 10 maja
2017,a zatem już po pierwotnym wyborze), Odwołującemu stała się wiadoma wadliwość
oferty T., która powinna skutkować odrzuceniem tej oferty jako zawierającej rażąco niska
cenę. O ile zatem wcześniej nie było możliwe zaskarżenie zaniechania odrzucenia oferty T. z
uwagi na występowanie w niej ceny rażąco niskiej, to obecnie - wskutek ujawnienia
formularzy cenowych złożonych ofert - Odwołujący zyskał podstawę do wniesienia odwołania
w tym zakresie. W tym kontekście na uwagę zasługuje wyrok KIO 2861/15, KIO 31/16, w
którym za prawidłowe uznano wniesienie odwołania na zaniechanie odrzucenia
konkurencyjnej oferty w terminie 10 dni od odtajnienia wyjaśnień do kwestionowanej oferty,
co jednak nastąpiło już po formalnym jej wyborze. Odwołanie na czynność ponownego
wyboru oferty najkorzystniejszej zostało wniesione z zachowaniem terminu wskazanego w
art. 182 ust. 1 pkt 1 Pzp, przy czym za dopuszczalnością wniesienia odwołania przemawia
również pojawienie się nowych okoliczności - które nie były wcześniej znane Odwołującemu
- świadczących o wadliwości oferty T.. Przyjęcie przeciwnego poglądu pozbawiłoby zaś
Odwołującego prawa do skutecznego skorzystania ze środków ochrony prawnej”.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie, wniósł o odrzucenie odwołania na
podstawie art. 189 ust.2 pkt 3 ustawy Pzp, wskazując na następujące okoliczności:
(…) w dniu 10 marca 2017 r. dokonał pierwotnego wyboru oferty najkorzystniejszej,
za którą została uznana oferta B.Z.. Z powyższą decyzją Zamawiającego nie zgodził się
Wykonawca T.P. Sp. z o.o., który w dniu 20 marca 2017 r. wniósł odwołanie wskazując, iż
oferta B. jest niezgodna z SIWZ.
Izba w dniu 12 maja 2017 r. wydała wyrok, w którym uwzględniła odwołanie i
nakazała odrzucić ofertę firmy B. oraz dokonać ponownego badania i oceny ofert oraz
dokonać ponownego wyboru oferty najkorzystniejszej (sprawa toczyła się pod sygn. akt: KIO
W dniu 18 maja 2017 r. Zamawiający dokonał ponownego wyboru oferty
najkorzystniejszej, tj. T. P. Sp. z o.o. Podkreślił, że nie dokonywał w stosunku do
oferty tego Wykonawcy żadnych czynności natury faktycznej czy prawnej (zgodnie z
dyspozycją Izby wyartykułowaną w przedmiotowym wyroku)”.
Dalej podał, że „Odwołujący kwestionuje wybór, zarzucając naruszenie m.in. art. 89
ust. 1 pkt 4 oraz art. 90 ust. 3 Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty T.P. Sp. z o.o. z
uwagi na okoliczność, iż zaoferowana przez niego cena nosi rzekomo znamiona ceny rażąco
niskiej”.
Zdaniem Zamawiającego, (…)ewentualne odwołanie oparte na zarzutach
podnoszonych przez Odwołującego winno zostać wniesione w terminie, którego bieg
powinien być liczony od dnia przekazania informacji o pierwotnym wyborze oferty
najkorzystniejszej”. Podniósł dalej podał, że Odwołujący nie podnosząc przedmiotowych
zarzutów w ww. terminie oraz przyjmując „bierną postawę” do toczącego się uprzednio
postępowania w sprawie KIO 542/17 (…) w sposób skuteczny pozbawił się możliwości
podnoszenia zarzutów na dalszym etapie postępowania w sprawie zamówienia
publicznego”.
Zamawiający wskazał na orzecznictwo KIO podkreślając, że (…) na gruncie prawa
zamówień publicznych została ustanowiona zasada koncentracji środków ochrony prawnej.
To oznacza, że ponowne dokonanie przez zamawiającego określonych czynności w
postępowaniu nie otwiera automatycznie możliwości wnoszenia kolejnych środków ochrony
prawnej podlegających rozpoznaniu, co do istoty. Kwestionowanie przez wykonawców
czynności ponownie dokonanych przez zamawiającego jest dopuszczalne, ale jedynie w
sytuacji, gdy podstawę zarzutów stanowią okoliczności, które zaistniały w związku z
powtarzaniem czynności w postępowaniu. Stwierdził ponadto, za orzecznictwem KIO, że
„Niedopuszczalna jest sytuacja, w której wykonawca w kolejnym odwołaniu przywołuje
okoliczności, które mógł ujawnić po pierwszym badaniu i ocenie ofert. Nie do pogodzenia z
zasadą koncentracji i szybkości rozpatrywania środków ochrony prawnej jest aby
wykonawca niezadowolony z wyniku postępowania - po nakazanej z innych względów
ponownej ocenie ofert - wynajdował coraz to nowe przyczyny służące jako podstawa do
wnoszenia kolejnych odwołań."
Zamawiający zwrócił uwagę, że „Powoływanie się na okoliczność, że dopiero na
skutek odtajnienia formularza cenowego T.P. Sp. z o.o. powziął informacje, iż oferta może
stanowić cenę rażąco niską w sytuacji, gdy na wcześniejszym etapie postępowania nie
kwestionował zarówno zasadności utajnienia formularza, jak i zaoferowanej przez tego
wykonawcę ceny nie zasługuje na uwzględnienie”. Wskazał również, że (…) odwołanie toczy
się na kanwie poprzedniego stanu prawnego oraz brzmienia art. 90 Pzp, który nakazywał
badać globalną, końcową cenę oferty, a nie jak ma to miejsce w aktualnym stanie prawnym -
również istotne części składowe ceny. Oferowane przez poszczególnych wykonawców ceny
są informacją, którą Zamawiający podaje przy otwarciu ofert i nie stanowią one tajemnicy
przedsiębiorstwa w myśl art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
Odwołujący miał możliwość zakwestionowania wysokości ceny zaoferowanej przez T.P. Sp.
z o.o. już na etapie pierwotnego wyboru oferty najkorzystniejszej, bowiem już na etapie
pierwotnego wyboru oferty najkorzystniejszej posiadał wszystkie niezbędne ku temu
informacje. W związku z tym przytaczana przez Odwołującego argumentacja w zakresie
tego, od kiedy winien być liczony termin na wniesienie odwołania nie zasługuje na aprobatę”.
Odnośnie wskazywanego przez Odwołującego wyroku TSUE z dnia 8 maja 2014 r. w
sprawie o sygn. C-161/13 stwierdził, że ten wyrok (…) nie znajduje zastosowania w niniejszej
sprawie, gdyż został wydany na kanwie odmiennych okoliczności faktycznych. Dodatkowo
wskazania wymaga, iż Odwołujący dokonał wybiórczego wyselekcjonowania fragmentów
uzasadnienia orzeczenia, w taki sposób, ażeby potwierdzały przyjętą przez niego
argumentację. Wskazania bowiem wymaga, że w tym samym wyroku w kolejnym akapicie
TSUE wskazał, że: „W tej sytuacji należy stwierdzić, że oferent na podstawie informacji,
które zostały mu przekazane zgodnie z art. 2a dyrektywy 92/13 i art 49 dyrektywy 2004/17
oraz na podstawie informacji, które mógłby uzyskać, dokładając zwykłej staranności, mógł
wnieść środek odwoławczy w związku z ewentualnym naruszeniem prawa Unii w dziedzinie
zamówień publicznych i w rezultacie termin na wniesienie środka odwoławczego
przewidziany w przepisach krajowych nie powinien biec od nowa."
Do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego, zgłosili w wykonawcy
wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: T.P. sp. z o.o. w W. oraz D.S. sp. z o.o. w
Ł. [Przystępujący T.], wnosząc w pierwszej kolejności także o odrzucenie odwołania na
podstawie art. 189 ust.2 pkt 3 ustawy Pzp oraz podnosząc w kluczowych kwestiach
argumentację analogiczną, jak Zamawiający.
Izba ustaliła i zważyła, co następuje:
Izba stwierdziła, że w tym postępowaniu Ogłoszenie o zamówieniu zostało
opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 12 grudnia 2015 r., pod nr
(…) i niewątpliwie do tego postępowania mają zastosowanie przepisy ustawy – Prawo
zamówień publicznych przed ich zmianą wprowadzoną ustawą z dnia 22 czerwca 2016 r. o
zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2016
r. poz.1020).
Krajowa Izba Odwoławcza, rozpoznając podnoszony przez stronę zamawiającą
[Zamawiający i Przystępujący T.] wniosek w przedmiocie odrzucenia odwołania na
podstawie art. 189 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp, z urzędu dopuściła dowód z dokumentacji w
sprawie sygn. akt: KIO 542/17, w tym zawiadomienie z dnia 10 marca 2017 r. o wyborze
najkorzystniejszej oferty oraz odwołanie z dnia 20 marca 2017 r. i wydany w tej sprawie
wyrok z dnia 12 maja 2017 r. a także odwołanie z dnia 29 maja 2017 r. oraz stanowisko
zamawiającego wyrażone w odpowiedzi na odwołanie i w trakcie rozprawy, jak również
stanowisko Przystępującego T., a także oświadczenia, stanowiska stron i uczestnika
postępowania złożone w trakcie posiedzenia, ustaliła i zważyła, co następuje:
Izba stwierdziła, że została wypełniona przesłanka skutkująca odrzuceniem
odwołania na podstawie art. 189 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp.
W tym przypadku Izba zgodziła się ze stroną zamawiającą, że zarzuty naruszenia art.
89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp w zw. z art. 90 ust. 2 Pzp oraz art. 90 ust. 3 tej ustawy
podnoszone przez Odwołującego niewątpliwie odnoszą się do okoliczności - ceny oferty
Przystępującego, która znana była wykonawcom, podobnie Odwołującemu, już na etapie
otwarcia ofert. Także chronologia zdarzeń w tym postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego przeczy stanowisku Odwołującego, że informację stanowiącą podstawę do
wniesienia odwołania powziął dopiero dnia 18 maja 2017 r. Tak jak wskazywał Przystępujący
na posiedzeniu, informację o rzekomo rażąco niskiej cenie oferty Przystępującego, powziął
już po otwarciu ofert - świadczy o tym korespondencja z Zamawiającym sprzed daty
18.05.2017r., a mianowicie: e-mail z dnia 14 marca 2017 r. w którym Odwołujący podnosił
okoliczność rażąco niskiej ceny ofert Przystępującego oraz konsorcjum B. i wiadomość e-
mail z dnia 23 maja 2017 r., która wskazuje, że RCO Przystępującego zostało
Odwołującemu przekazane już dnia 10 maja 2017 r. Tym samym nie można uznać, że
Odwołujący dowiedział się okoliczności stanowiącej podstawę odwołania 18 maja 2017 r. To
oznacza, że odwołanie wniesione w dniu 29 maja 2019 r. uchybia ustawowemu terminie
wskazanemu w art. 182 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp.
W konsekwencji, na podstawie art. 192 ust. 1 ustawy Pzp, orzeczono jak w pkt 1
sentencji.
Biorąc powyższe pod uwagę, o kosztach postępowania orzeczono na podstawie art.
192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepis § 5 ust. 4 w zw. z § 3 pkt 1
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i
sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41 poz. 238 ze zm.). Izba uwzględniła
koszty wynagrodzenia pełnomocnika zamawiającego w wysokości 3600,00 zł, na podstawie
rachunku złożonego do akt sprawy, stosownie do brzmienia § 5 ust. 3 pkt 1 w zw. z § 3 pkt 2
lit. b powołanego rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów.
Mając powyższe na uwadze postanowiono jak w sentencji.
Przewodniczący:
……………………………………….
Członkowie:
……………………………………….
……………………………………….