DYREKTYWY

Stan prawny na dzień: 02.11.2023

Dyrektywa jest jednym z rodzajów aktu prawnego funkcjonującego na poziomie Unii Europejskiej.

Dyrektywa jest aktem ustawodawczym, który wyznacza cel, jaki muszą osiągnąć wszystkie państwa UE. Sposób jego osiągnięcia określają jednak poszczególne kraje za pośrednictwem swoich własnych aktów prawnych. Innymi słowy dyrektywa zobowiązuje państwa członkowskie, do których jest skierowana (jedno, kilka lub wszystkie), by uzyskały określony rezultat, pozostawiając jednak władzom krajowym swobodę wyboru formy i środków. Od krajowego ustawodawcy wymaga się wydania aktu transpozycji (zwanego inaczej krajowym aktem wykonawczym), który ma dostosować prawo krajowe do celów określonych w dyrektywie.

Istotną cechą dyrektywy, odróżniającą ją do rozporządzenia (europejskiego), jest brak bezpośredniego stosowania jej przepisów w państwie będącym członkiem UE. Z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE wynika jednak, że niektóre postanowienia dyrektywy mogą wyjątkowo mieć bezpośrednie skutki w państwie członkowskim, nawet jeśli nie przyjęło ono jeszcze aktu transpozycji.

Aby to miało miejsce muszą być spełnione trzy warunki:

1)     nie nastąpiła transpozycja dyrektywy do prawa krajowego lub transpozycja została dokonana niewłaściwie;

2)     przepisy dyrektywy są bezwarunkowe oraz wystarczająco jasne i precyzyjne;

3)     przepisy dyrektywy przyznają prawa osobom prywatnym.

W przypadku spełnienia wszystkich tych warunków osoby prywatne mogą powoływać się na przepisy danej dyrektywy przed organem władzy państwowej.

Przepisy ustawy Pzp implementują do polskiego porządku prawnego następujące dyrektywy:

1)     w zakresie udzielania zamówień klasycznych – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych, uchylająca dyrektywę 2004/18/WE;

2)     w zakresie udzielania zamówień sektorowych – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/25/UE z 26 lutego 2014 r. w sprawie udzielania zamówień przez podmioty działające w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i usług pocztowych, uchylająca dyrektywę 2004/17/WE;

3)     w zakresie udzielania zamówień w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/81/WE z 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania niektórych zamówień na roboty budowlane, dostawy i usługi przez instytucje lub podmioty zamawiające w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa i zmieniająca dyrektywy 2004/17/WE i 2004/18/WE;

4)     w zakresie środków ochrony prawnej – dyrektywa 2007/66/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 11 grudnia 2007 r. zmieniająca dyrektywy Rady 89/665/EWG i 92/13/EWG w zakresie poprawy skuteczności procedur odwoławczych w dziedzinie udzielania zamówień publicznych, dyrektywa 89/665/EWG zmieniona dyrektywą 2007/66/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 11 grudnia 2007 r. oraz dyrektywa 92/13/EWG zmieniona dyrektywą 2007/66/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 11 grudnia 2007 r.

Ustawa o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi stanowi wdrożenie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/23/UE z 26 lutego 2014 r. w sprawie udzielania koncesji.

Z procesem udzielania zamówień publicznych związane są jeszcze:

1)     dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/55/UE z 16 kwietnia 2014 r. w sprawie fakturowania elektronicznego w zamówieniach publicznych;

2)     dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/33/WE z 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania ekologicznie czystych i energooszczędnych pojazdów transportu drogowego;

3)     dyrektywa Rady 2013/16/UE z 13 maja 2013 r. dostosowująca niektóre dyrektywy w dziedzinie zamówień publicznych w związku z przystąpieniem Republiki Chorwacji.

Podstawa prawna

ustawa z 21 października 2016 r. o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi (tekst jedn.: Dz.U. z 2021 r. poz. 541 ze zm.).

Krzysztof Hodt

Krzysztof Hodt

praktyk z wieloletnim doświadczeniem w stosowaniu Prawa zamówień publicznych, aktualnie specjalista w wydziale zamówień publicznych jednej z największych instytucji zamawiających w Polsce
Słowa kluczowe:
dyrektywa UE

Powiązane treści